Plan Odnowy Miejscowo±ci Lubomia do roku 2015
advertisement
Plan Odnowy Miejscowo±ci Lubomia do roku 2015 Gmina Lubomia wrzesie« 2008 Spis tre±ci 1 Wst¦p 3 I Charakterystyka miejscowo±ci 5 2 Charakterystyka miejscowo±ci 6 2.1 Ogólne informacje o miejscowo±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.2 Rys historyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.3 Demograa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 2.4 Zagospodarowanie przestrzenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2.4.1 Uwarunkowania geograczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.4.2 Walory geologiczno - klimatyczne 2.4.3 Fauna i ora 6 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.5 Uwarunkowania gospodarcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.6 Skomunikowanie miejscowo±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2.7 Infrastruktura techniczna 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.7.1 Gospodarka wodno-±ciekowa 2.7.2 Ciepªownictwo i elektroenergetyka . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 2.7.3 Gospodarka odpadami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 2.7.4 Telekomunikacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.8 Obiekty zabytkowe i pomniki przyrody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 2.9 Turystyka i rekreacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 2.10 Infrastruktura o±wiatowo-kulturalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 2.11 Aktywno±¢ spoªeczno±ci lokalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 3 Analiza SWOT 23 3.1 Mocne Strony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.2 Sªabe strony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 3.3 Szanse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 3.4 Zagro»enia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 4.1 Cel strategiczny oraz priorytety i kierunki rozwoju miejscowo±ci . . . . . 4.2 Projekty kluczowe 4 Planowane kierunki rozwoju i gªówne zadania do roku 2015 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . II Charakterystyka planowanej inwestycji 5 Opis przedsi¦wzi¦cia gªównego 5.0.1 Gminny O±rodek Kultury w Lubomi . . . . . . . . . . . . . . . . 1 23 26 26 27 29 30 30 SPIS TRECI 5.0.2 Uzasadnienie i zakres rzeczowy projektu . . . . . . . . . . . . . . Urzad Gminy Lubomia 2 31 Inter Project Rozdziaª 1 Wst¦p Lubomia to najwi¦ksze, a do tego najliczniejsze pod wzgl¦dem liczby mieszka«ców soªectwo Gminy Lubomia. Lubomia poªo»ona jest w niedalekiej odlegªo±ci od Wodzisªawia l¡skiego oraz Raciborza, a tak»e blisko przej±cia granicznego w Chaªupkach. Miejscowo±¢ nale»y do najpr¦»niej rozwijaj¡cych si¦ soªectw w skali Gminy. D¡»¡c do realizacji dªugofalowej strategii spójnego i zrównowa»onego rozwoju miejscowo±ci, wªadze Gminy, w porozumieniu z wªadzami Soªectwa podj¦ªy decyzj¦ o opracowaniu Planu Odnowy Miejscowo±ci, który uªatwi efektywne zarz¡dzanie rozwojem Lubomi w perspektywie kilkuletniej. Jeden z elementów opracowania Planu Odnowy Miejscowo±ci stanowiªo spotkanie z przedstawicielami Gminy, które odbyªo si¦ 3 wrze±nia 2008. Spotkanie umo»liwiªo pozyskanie cennych informacji dotycz¡cych bie»¡cego funkcjonowania miejscowo±ci, a tak»e planów rozwojowych na nadchodz¡ce lata. Przyj¦ta formuªa opracowania Planu Odnowy Miejscowo±ci pozwoliªa na przygotowanie dokumentu w obiektywny sposób deniuj¡cego aktualn¡ sytuacj¦ miejscowo±ci i zachodz¡ce w niej procesy, a tak»e odzwierciedlaj¡cego rzeczywiste potrzeby mieszka«ców i ich oczekiwania w zakresie rozwoju miejscowo±ci. W pierwszej cz¦±ci opracowania zebrano informacje charakteryzuj¡ce obecn¡ sytuacj¦ w miejscowo±ci. Diagnoza sytuacji w miejscowo±ci zostaªa uj¦ta w trzech sferach: przestrzennej, gospodarczej i spoªecznej, co stanowi odniesienie do trzech gªównych aspektów funkcjonowania miejscowo±ci. Na podstawie cz¦±ci diagnozuj¡cej, wykorzy- stuj¡c materiaªy uzyskane podczas spotkania warsztatowego z partnerami spoªecznymi, przeprowadzona zostaªa analiza mocnych i sªabych stron miejscowo±ci oraz szans i zagro»e«, jakie wyst¦puj¡ w jego otoczeniu, uj¦tym zarówno w znaczeniu bezpo±redniego s¡siedztwa, jak i szerszego ukªadu zale»no±ci regionalnych. Bior¡c pod uwag¦ bilans Stworzenie komfortowych warunków funkcjonowania spoªeczno±ci lokalnej poprzez podnoszenie standardów i dynamizacj¦ rozwoju infrastrukturalnego, gospodarczego i spoªecznego miejscowo±ci. strategiczny miejscowo±ci przygotowany w ramach analizy SWOT, sformuªowano Cel Strategiczny rozwoju Lubomi, który przedstawia si¦ nast¦puj¡co: Cel Strategiczny zostaª w dalszej cz¦±ci opracowania podzielony na trzy priorytety, odpowiadaj¡ce trzem sferom funkcjonowania miejscowo±ci: przestrzennej, gospodarczej i spoªecznej, co stanowi tak»e nawi¡zanie do cz¦±ci diagnozuj¡cej niniejszego opracowania. Trzem priorytetom rozwojowym odpowiada osiem kierunków dziaªania, które umo»liwi¡ efektywne zaplanowanie, sterowanie i monitorowanie rozwoju miejscowo±ci. Zdeniowane dla miejscowo±ci Kierunki Dziaªania b¦d¡ realizowane poprzez konkretne projekty. Kilka projektów istotnych dla rozwoju miejscowo±ci, zostaªo wymienionych w opracowaniu. Ostatnia cz¦±¢ Planu Odnowy Miejscowo±ci zostaªa po±wi¦cona opisowi inwestycji, 3 która w skali miejscowo±ci zostaªa uznana za kluczow¡. Kompleksowy remont i do- posa»enie Gminnego O±rodka Kultury w Lubomi zostaª uznany za inwestycj¦ maj¡c¡ charakter priorytetowy, ze wzgl¦du na funkcj¦ centrum kulturalnego miejscowo±ci, jak¡ w Lubomi peªni GOK. W GOK Lubomia odbywa si¦ wiele wydarze« kulturalnych, imprez okoliczno±ciowych oraz zaj¦¢ dla dzieci, mªodzie»y i dorosªych. W zwi¡zku z pogarszaj¡cym si¦ stanem technicznym obiektu, wªadze gminy w porozumieniu z dyrektorem GOK oraz ±rodowiskami lokalnymi, podj¦ªy decyzj¦ o realizacji dziaªa«, które pozwol¡ placówce zachowa¢ status miejsca ogniskuj¡cego »ycie kulturalne spoªeczno±ci lokalnej. Urzad Gminy Lubomia 4 Inter Project Cz¦±¢ I Charakterystyka miejscowo±ci 5 Rozdziaª 2 Charakterystyka miejscowo±ci 2.1 Ogólne informacje o miejscowo±ci Lubomia jest miejscowo±ci¡ gminn¡, nale»¡c¡ do powiatu wodzisªawskiego poªo»on¡ w poªudniowo-zachodniej cz¦±ci Województwa l¡skiego w dorzeczu górnej Odry, na jej prawym brzegu. Od póªnocy graniczy z powiatem rybnickim, od wschodu z Pszowem, od poªudnia z Syryni¡ i Grabówk¡, od zachodu za± z Nieboczowami i Ligot¡ Tworkowsk¡. Z racji najwi¦kszej liczby mieszka«ców zamieszkuj¡cej miejscowo±¢ w porówna- niu z pozostaªymi soªectwami, w Lubomi koncentruje si¦ »ycie kulturalne i spoªeczne gminy. W miejscowo±ci zlokalizowane s¡ najwa»niejsze instytucje u»yteczno±ci publicznej takie jak m.in. urz¡d gminy, o±rodek zdrowia, o±rodek kultury, biblioteka, o±rodek pomocy spoªecznej, przedszkole i szkoªa. Mie±ci si¦ tam tak»e Gminny Zespóª Obsªugi Placówek O±wiatowych oraz Zakªad Wodoci¡gowo-Kanalizacyjny. Lubomia wyró»nia si¦ unikalnymi walorami krajobrazowymi dzi¦ki granicz¡cemu od poªudnia Zespoªowi Przyrodniczo - Krajobrazowemu Wielik¡t. Stawy gospodarstwa rybnego Wielik¡t, o powierzchni okoªo 400 ha, s¡ zarówno miejscem poªowu gatunków ryb sªodkowodnych, jak równie» terenem ochrony rzadkich gatunków ptactwa wodnego. Miejscowo±¢ o wyj¡tkowo ªagodnym i ciepªym klimacie poªo»ona w dolinie potoku Lubomka sprzyja rozwojowi turystyki i rekreacji. Dzi¦ki rozbudowanej sieci szlaków turystycznych i dróg rowerowych przebiegaj¡cych przez kompleksy le±ne mo»liwa jest swobodna obserwacja otaczaj¡cej przyrody oraz wypoczynek na ªonie natury. Do najwi¦kszych atutów miejscowo±ci zaliczy¢ mo»na: • dogodne poªo»enie lokalizacyjne miejscowo±¢ znajduje si¦ w stree nadgranicznej w odlegªo±ci ok. 15 km od przej±cia granicznego w Chaªupkach, 11 km od Wodzisªawia l¡skiego oraz 15 km od Raciborza, • stale polepszaj¡ce si¦ symptomy w strukturze demogracznej miejscowo±ci (rosn¡ca populacja, dodatni przyrost naturalny), • bogata oferta form sp¦dzania wolnego czasu, a w szczególno±ci ró»nych form rekreacji, zwi¡zana z atrakcyjn¡ lokalizacj¡ w otoczeniu lasów oraz kompleksu Wielik¡t skªadaj¡cego si¦ z licznych stawów hodowlanych oraz bogatej w zasoby fauny i ory, • stosunkowo dobrze rozwini¦ta infrastruktura spoªeczna w skªad której wchodz¡ m.in.: przedszkole, szkoªa podstawowa i gimnazjalna, o±rodek zdrowia, apteka oraz liczne prywatne praktyki lekarskie, 6 2.2. RYS HISTORYCZNY • perspektywy dalszego rozwoju miejscowo±ci, zarówno pod k¡tem rozwoju budownictwa mieszkaniowego, jak i rozwoju bazy sportowo-rekreacyjnej, zwi¡zane z istniej¡c¡ ofert¡ ponad 8 ha terenów przeznaczonych pod wskazane inwestycje. 2.2 Rys historyczny Lubomia poªo»ona jest w poªudniowo-zachodniej cz¦±ci Województwa l¡skiego, w dorzeczu górnej Odry - na jej prawym brzegu, a jej nazwa prawdopodobnie wywodzi si¦ od sªów: lubi¦, lubo±¢. Pierwsze udokumentowane ±lady osadnictwa pochodz¡ z epoki kamienia (neolitu) natomiast zachowane do dnia dzisiejszego na tym terenie ±lady grodu sªowia«skiego plemienia Goª¦»yców pochodz¡ z VII IX wieku. Usytuowane w poªudniowo wschodnich lasach koªo Lubomi grodzisko o ksztaªcie kolistym, otoczone fos¡, waªem obwodowym, przedgrodziami i waªami skrzyniowymi obejmowaªo pierwotnie obszar 4 km. Obecnie poro±ni¦te lasem mieszanym miaªo w epoce wczesnego ±redniowiecza charakter strategiczny i obronny. wiadczy o tym idealna lokalizacja w dolinie rzeki Odry, która od strony zachodniej szeroka i zabagniona stanowiªa naturaln¡ osªon¦ przed wrogami. Nie bez znaczenia pozostaje tak»e fakt, i» osada usytuowana byªa na wa»nym szlaku prowadz¡cym przez bram¦ Morawsk¡. Kolejnym ±ladem ukazuj¡cym prastary rodowód miejscowo±ci s¡ pozostaªo±ci ±redniowiecznego zamku obronnego z poªowy XIV. Zlokalizowany w niedalekiej okolicy od Lubomi na wzgórzu zwanym Kotówk¡ (280 m n.p.m.), dodatkowo wzmocniony u podnó»a waªem i fos¡ po cz¦±ci dzisiaj zachowan¡ stanowiª wy±mienit¡ pozycj¦ strategiczn¡. Po raz pierwszy miejscowo±¢ Lubomia pojawia si¦ w danych archiwalnych dopiero w 1303 roku kiedy to konsekrowany byª pierwszy ko±cióª paraalny. Kolejna wzmianka o miejscowo±ci pochodzi z 1572 kiedy to Lubomia, Syrynia, Nieboczowy i Buków nale»aªy do rodu Reiswiców. W 1730 r. Gmin¦ okupuje Franciszek Leopold Ksi¡»e Lichnowski. Lata II wojny ±wiatowej upami¦tniaj¡ bohaterskie walki z naje¹d¹c¡. 2.3 Demograa W przeci¡gu ostatnich dwóch lat zdecydowanie poprawiª si¦ wska¹nik populacji Lubomi. Niepokoi¢ natomiast mo»e znacznie zni»kuj¡cy wska¹nik przyrostu naturalnego, którego wspóªczynnik zbli»a si¦ ju» do ujemnych warto±ci. Tablica 2.1: Ludno±¢ i przyrost naturalny Lubomi Lp. 1 Liczba 2003 2004 2005 2006 2007 3776 3754 3745 3773 3772 ludno±ci 2 Urodziny 26 32 41 40 34 3 Zgony 25 31 27 32 33 Przyrost 1 1 14 8 1 4 naturalny ródªo: Dane Urz¦du Gminy Lubomia Porównuj¡c natomiast podstawowe wska¹niki demograczne miejscowo±ci Lubomia i gminy Lubomia, wida¢ wyra¹nie, i» zaobserwowany w przeci¡gu ostatnich dwóch lat pozytywny trend w zakresie zwi¦kszaj¡cej si¦ liczebno±ci mieszka«ców Lubomi, nabiera jeszcze wi¦kszego znaczenia w zestawieniu z odwrotn¡ sytuacj¡ na poziomie caªej gminy. Urzad Gminy Lubomia 7 Inter Project 2.3. DEMOGRAFIA Rysunek 2.1: Populacja Lubomi ródªo: Opracowanie wªasne na podstawie danych Urz¦du Gminy Lubomia Rysunek 2.2: Przyrost naturalny Lubomi ródªo: Opracowanie wªasne na podstawie danych Urz¦du Gminy Lubomia wiadczy¢ to mo»e o wy»szej atrakcyjno±ci Lubomi, w stosunku do pozostaªych soªectw gminy. Bior¡c jednak pod uwag¦ fakt, i» Lubomia jest miejscowo±ci¡ gminn¡, zjawisko to nie powinno raczej dziwi¢. Z kolei porównanie wska¹nika obrazuj¡cego przyrost naturalny, nale»y stwierdzi¢, i» niekorzystna sytuacja panuj¡ca w miejscowo±ci ma swoje odzwierciedlenie równie» na poziomie caªej gminy. Wska¹nik przyrostu naturalnego, przedstawiony na poni»szym wykresie, ksztaªtuje si¦ bardzo pozytywnie. Dane dotycz¡ce przyrostu naturalnego w Lubomi przedstawiaj¡ si¦ tym bardziej optymistycznie, je»eli skonfrontowa¢ je z prognoz¡ demograczn¡ Gªównego Urz¦du Statystycznego na lata 2010-2030 sformuªowan¡ dla powiatu wodzisªawskiego przewiduje ona, i» liczba ludno±ci w tym okresie zmniejszy si¦ ze 153,5 tys. do 144,7 tys. w roku 2030. W tym ±wietle, ogólny trend wzrostowy w przypadku Lubomi, pozwala na optymistyczne zaªo»enia co do funkcjonowania miejscowo±ci w nadchodz¡cych latach. Urzad Gminy Lubomia 8 Inter Project 2.4. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE Rysunek 2.3: Populacja miejscowo±¢ / gmina ródªo: Opracowanie wªasne na podstawie danych Urz¦du Gminy Lubomia Rysunek 2.4: Przyrost naturalny miejscowo±¢ / gmina ródªo: Opracowanie wªasne na podstawie danych Urz¦du Gminy Lubomia 2.4 Zagospodarowanie przestrzenne 2.4.1 Uwarunkowania geograczne Miejscowo±¢ Lubomia umiejscowiona jest w poªudniowo-zachodniej cz¦±ci Województwa l¡skiego w dorzeczu górnej Odry, na jej prawym brzegu. Miejscowo±¢ jest zlokalizowana na zboczach doliny nadodrza«skiej, otoczona od wschodu lasami, a od poªudnia kompleksem stawów hodowlanych o ª¡cznej powierzchni okoªo 400 ha zwanym Zespoªem Przyrodniczo - Krajobrazowym Wielik¡t . Stawy te s¡ jednocze±nie terenem ochrony rzadkich gatunków ptactwa wodnego. Przez miejscowo±¢ przepªywa potok Lubomka, odwadniaj¡cy centraln¡ i póªnocn¡ cz¦±¢ Gminy. ródªa tego potoku znajduj¡ si¦ równie» poza obszarem Gminy Lubomia (w obr¦bie Gminy Kornowac). Potok wypªywa na wysoko±ci 297,0 m n.p.m. w rejonie póªnocnej cz¦±ci osady Pogrzebie« i w swej ¹ródªowej i górnej cz¦±ci pªynie w obr¦bie Pªaskowy»u Rybnickiego. W rejonie poªudniowej Urzad Gminy Lubomia 9 Inter Project 2.4. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE cz¦±ci wsi Lubomia wpªywa w obr¦b doliny Odry. Od ¹ródeª do osady Paprotnik, gdzie potok Lubomka opuszcza obszar Gminy, ma on dªugo±¢ okoªo 6 km, z czego w obr¦bie terenów Gminy Lubomia 41 km. Na opisywanym odcinku spadek potoku wynosi okoªo 18%. Miejscowo±¢ charakteryzuje si¦ rozproszon¡, jedno i wielorodzinn¡ zabudow¡. Rysunek 2.5: Rys lokalizacyjny Gminy Rysunek 2.6: Lubomia z lotu ptaka Urzad Gminy Lubomia 10 Inter Project 2.4. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE 2.4.2 Walory geologiczno - klimatyczne Pod wzgl¦dem zyczno-geogracznym obszar gminy Lubomia, której miejscowo±¢ Lubomia jest siedzib¡, znajduje si¦ na styku dwóch podprowincji Nizin rodkowopolskich i Wy»yny l¡sko Krakowskiej. Zachodnia cz¦±¢ Gminy poªo»ona jest w Kotlinie Raciborskiej, natomiast wschodnia na Pªaskowy»u Gªubczyckim. Analizowany teren poªo»ony jest równie» w niewielkiej cz¦±ci w Kotlinie Ostrawskiej. Tereny te le»¡ na ±redniej wysoko±ci od 187 do 287 metrów nad poziomem morza. Przewa»a tu uksztaªtowanie powierzchni pagórkowate i równinne o nieznacznych deniwelacjach i maªych wysoko±ciach wzgl¦dnych. Najstarszymi elementami rze¹by powierzchni miejscowo±ci s¡ utwory trzeciorz¦dowe, poªo»one s¡ one na zr¦bie Pªaskowy»u Rybnickiego b¦d¡cego cokoªem plejstoce«skiej wysoczyzny oraz obni»enia okre±lanego jako Zapadlisko Niecki Kozielskiej i Rowu Tektonicznego Górnej Odry. Teren ten wykazuje aktywno±¢ tektoniczn¡ w kierunku powolnemu obni»aniu si¦ Niecki Kozielskiej w tempie okoªo 1 mm na rok. Podªo»e gminy pochodz¡ce z okresu trzeciorz¦dowego zbudowane jest gªównie z iªów plastycznych szaro »óªtych z domieszkami piasków drobnoziarnistych. Poªu- dniowo wschodnia cz¦±¢ gminy zbudowana jest iªów, muªków, piasków i piaskowców. Pod utworami trzeciorz¦dowymi le»¡ twory czwartorz¦dowe karbo«skie. W oparciu o budow¦ geologiczn¡ na analizowanym terenie gªównymi i jedynymi surowcami maj¡cymi istotne znaczenie jest w¦giel kamienny, surowce skalne i okruchowe. Na caªym obszarze gminy wyst¦puj¡ udokumentowane znaczne zªo»a surowców skalnych i okruchowych. S¡ to gªównie piaski i »wiry. Na tym obszarze wyst¦puje równie» wiele zªó» nieudokumentowanych i eksploatowanych systemem gospodarczym, przyczynia si¦ to do niekontrolowanego powstania wyrobisk i niewielkich zapadlisk. Rolnictwo jest na ±rednim poziomie, gleby s¡ wysokiej jako±ci, ale wiele terenów nale»y do rolników, którzy nie osi¡gaj¡ znacz¡cych dochodów dziaªalno±ci rolniczej. Przyczyn¡ tego jest maªa opªacalno±¢ produkcji rolniczej jedno lub dwu hektarowej. Lubomia zlokalizowana jest na styku dwóch obszarów klimatycznych: obszary wy»yn i gór oraz obszaru nizin. W obr¦bie obszaru nizin wyodr¦bniony region ±l¡sko wielkopolski obejmuje zachodni¡, póªnocn¡ i centraln¡ cz¦±¢ omawianego obszaru. Klimat tego obszaru jest ksztaªtowany przez masy powietrza atlantyckiego. rednia temperatura w styczniu wynosi 2o C, natomiast ±rednia temperatura w lipcu wynosi 18o C. Zima trwa 60 80 dni, lato okoªo 100 dni. W obr¦bie obszaru wy»yn wyró»niono region ±l¡sko maªopolski. Klimat tego regionu jest ksztaªtowany pod wpªywem wy»yn i gór, a w jego zachodniej cz¦±ci zaznacza si¦ wpªyw mas powietrza znad Oceanu Atlantyc- o o kiego. rednia temperatura w styczniu wynosi tam 2 C do 3 C, natomiast ±rednia o temperatura w lipcu wynosi 17 C. Zima trwa 80 100 dni, lato za± okoªo 70 90 dni. Du»¡ rol¦ w ksztaªtowaniu stanu sanitarnego powietrza oraz warunków przewietrzania obszaru maj¡ wiej¡ce wiatry. Dominuj¡ wiatry poªudniowe (ok. 44% wyst¦puj¡cych wiatrów), natomiast pr¦dko±¢ wiej¡cych wiatrów najcz¦±ciej osi¡ga 2 5 [m/s]. 2.4.3 Fauna i ora Lubomia od poªudnia przechodzi w utworzony w 1993 roku Zespóª PrzyrodniczoKrajobrazowy Wielik¡t. Kompleks dziewi¦ciu wi¦kszych i kilkunastu maªych stawów hodowlanych poªo»onych w dolinie Odry b¦d¡cy ostoj¡ rzadkich i cennych ptaków, wpªywa na atrakcyjno±¢ miejscowo±ci. To tak»e jedno z najwa»niejszych miejsc l¦gowych i przelotowych na Górnym l¡sku. O randze kompleksu ±wiadczy fakt, i» wyst¦puj¡ce na jego terenie l¦gi 9 gatunków ptaków (heªmiatki, pogorzaªki, b¡ka, b¡czka, bielika, zielonki, sieweczki ob- Urzad Gminy Lubomia 11 Inter Project 2.4. ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE Rysunek 2.7: Zespóª Przyrodniczo Krajobrazowy Wielik¡t ro»nej, podró»niczka i w¡satki) wpisano do Polskiej czerwonej ksi¦gi zwierz¡t. Oprócz wyst¦puj¡cych tam 196 gatunków z grupy ptaków wodno-bªotnych (m.in. kormoranów, kropiatków, czajek, zimorodków, rycyków), mo»na spotka¢ tam równie» przedstawicieli ró»nych gatunków ro±lin i zwierz¡t (pªazów, gadów i ssaków). Na terenie zespoªu przyrodniczo-krajobrazowego Wielik¡t zanotowano wyst¦powanie 253 gatunków ro±lin naczyniowych, co stanowi okoªo 10% ory Polski. Wi¦kszo±¢ z nich nale»y do antropotów czyli gatunków zwi¡zanych z miejscami przeksztaªconymi w wyniku staªej dziaªalno±ci czªowieka (m.in. glistnik jaskóªcze ziele, wrotycz pospolity i bylice). Do ciekawszych przedstawicieli ory omawianego zespoªy nale»y m.in. psianka sªogkogórz, rdestnica pªywaj¡ca, rdest ostrogorzki, »abieniec babka wodna, strzaªka wodna, je»ogªówka gaª¦zista oraz salwinia pªywaj¡ca. W stawach hodowlanych oprócz rodzimych gatunków ryb (m.in. karasi, leszczy, okoni, piskorzy, pªoci), wyst¦puj¡ równie» ryby pochodz¡ce gªównie Chin i dorzecza Amuru takie jak toªpyga pstra, toªpyga biaªa, amur biaªy i kara± srebrzysty. Na Wielik¡cie wyst¦puje 11 gatunków pªazów (m.in. traszka zwyczajna, kumak nizinny, rzekotka drzewna, ropucha szara, »aba wodna) oraz dwa z siedmiu wyst¦puj¡cych w Polsce gatunków gadów (zaskroniec zwyczajny oraz jaszczurka zwinka). Zespóª Przyrodniczo Krajobrazowy Wielik¡t to tak»e miejsce wyst¦powania przedstawiciel ssaków z rz¦du: • gryzoni (mysz le±na, polna i zaro±lowa, nornice, polnik pospolity, pi»mak, karczownik, badylarka, wiewiórka pospolita i szczur w¦drowny), • owado»ernych (je», kret, ryjówka aksamitna i rz¦sorek rzeczek), • drapie»nych (ªasica, gronostaj, kuna domowa i le±na oraz lis), • zaj¦czaków (zaj¡c), • parzystokopytnych (sarna), • nietoperzy. Urzad Gminy Lubomia 12 Inter Project 2.5. UWARUNKOWANIA GOSPODARCZE 2.5 Uwarunkowania gospodarcze Na terenie miejscowo±ci Lubomia nie wyst¦puj¡ du»e zakªady przemysªowe. W±ród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych, warto wymieni¢ funkcjonuj¡c¡ Gminn¡ Spóªdzielni¦ SCH w Lubomi, posiadaj¡ca swoj¡ piekarni¦ zlokalizowan¡ w Lubomi przy ul. Granicznej, a ponadto plac magazynowy z Magazynem Towarów Masowych poªo»onym tak»e przy ul. Granicznej. Spóªdzielnia posiada na terenie gminy dwa maªe sklepy spo»ywcze oba w Lubomi oraz dwa du»e sklepy oferuj¡ce ró»ne bran»e z czego jeden w Lubomi Pawilon handlowy Anatol, a drugi pawilon Magda poªo»ony w Syryni. Ponadto na obszarze miejscowo±ci wyst¦puj¡ trzy du»e zakªady z bran»y w¦dliniarsko-masarskiej: • Zakªad W¦dliniarsko-Masarski Maria i Ernestyn JANETA w Lubomi przy ul. Pogrzebie«skiej, • Zakªad W¦dliniarsko-Masarski Brygida i Marian JANETA w Lubomi przy ul. Polnej 3, • Zakªad W¦dliniarsko-Masarski Irena i Bernard SEGET w Lubomi przy ul. rodkowej. W±ród pozostaªych podmiotów warto wymieni¢ jeszcze: punkt kasowy Banku Spóª- dzielczego w Gorzycach, O±rodek Szkoleniowo-Rekreacyjno-Wypoczynkowy Raj oraz tartak. Pozostaªe rmy to gªównie drobne, maªe przedsi¦biorstwa rodzinne lub kil- kuosobowe spóªki. Najwi¦cej rm dziaªa w sektorze usªugowym (np. mechanika po- jazdowa, transport, usªugi budowlano-remontowe, handel, biuro rachunkowe, usªugi informatyczno-elektroniczne). 2.6 Skomunikowanie miejscowo±ci Dost¦pno±¢ komunikacyjn¡ miejscowo±ci umo»liwia sie¢ autobusów PKS, na linii: Wodzisªaw l. Zawada Syrynia Lubomia Racibórz oraz prywatny transport mikrobusowy ª¡cz¡cy Gmin¦ Lubomia z s¡siednimi Gminami. Przez miejscowo±¢ przebiegaj¡ drogi gminne (15,2 km) i powiatowe (15,4 km) oraz wojewódzkie (6,5 km). Ponadto w odlegªo±ci 3 km od Lubomi znajduje si¦ najbli»sza stacja PKP. Stan infrastruktury drogowej na terenie miejscowo±ci nale»y uzna¢ za niezadowalaj¡cy wiele dróg wymaga prac remontowo-modernizacyjnych, szczególnie, je»eli chodzi o nawierzchni¦. Istotny mankament stanowi tak»e brak chodników przy wielu drogach gminnych, co negatywnie wpªywa na poziom bezpiecze«stwa w ruchu. 2.7 Infrastruktura techniczna 2.7.1 Gospodarka wodno-±ciekowa W Lubomi jak i w caªej gminie brak jest sieci kanalizacji sanitarnej. cieki z go- spodarstw domowych odprowadzane s¡ na ogóª do przydomowych osadników, sk¡d na skutek nieszczelno±ci inltruj¡ do gleby powoduj¡c zanieczyszczenie wód gruntowych oraz znajduj¡cych si¦ w pobli»u wód powierzchniowych. Lubomia nie istnieje system kanalizacji rozdzielczej. Urzad Gminy Lubomia 13 Poniewa» na terenie gminy Rozpocz¦cie budowy kanalizacji Inter Project 2.7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA jest jednym z wa»niejszych zada« gminy w dziedzinie infrastruktury technicznej. W 2004r. gmina Lubomia opracowaªa koncepcj¦ budowy kanalizacji sanitarnej z wªasn¡ oczyszczalni¡ ±cieków. Opracowanie to zostaªo wykonane w 4 wariantach ró»ni¡cych si¦ lokalizacj¡ oczyszczalni ±cieków. Pozytywnym efektem tego opracowania jest znacznie ni»szy koszt inwestycyjny caªego przedsi¦wzi¦cia w stosunku do opcji z odprowadzeniem ±cieków do Raciborza oraz wyliczony stosunkowo niski koszt eksploatacji zaprojektowanych urz¡dze«. Gmina Lubomia w styczniu 2006 roku przyst¡piªa do sporz¡dzenia szczegóªowej koncepcji programowo przestrzennej budowy kanalizacji na swym terenie, która w pierwszym wariancie speªniaªaby zaªo»enia wynikaj¡ce z przyj¦tego Programu, w drugim wariancie rozpatrywaªa budow¦ lokalnej oczyszczalni wraz z odpowiednim systemem kanalizacyjnym. Opracowanie to miaªo na celu przedstawienie wªadzom gminy wszystkich argumentów za i przeciw w stosunku do obu wy»ej przedstawionych wariantów. Jak wynika z analizy tego kolejnego opracowania, znacznie korzystniej wypada wersja z budow¡ wªasnej oczyszczalni ±cieków, przy czym w przedmiotowym opracowaniu zostaªa zaproponowana gminie jeszcze inna wersja lokalizacji oczyszczalni ±cieków, która wprawdzie w sposób nieznaczny podra»a koszty budowy ale daje mo»liwo±¢ obni»enia kosztów eksploatacyjnych. Gªówn¡ wad¡ Programu s¡ jednak trudno±ci jakie napotyka realizacja kolejnych jego etapów, ze wzgl¦du na rozmiar (teren 6 gmin) i zwi¡zane z tym problemy z pozyskiwaniem ±rodków nansowych. Zbiorcza oczyszczalnia odbiera¢ b¦dzie 100% ±cieków dopªywaj¡cych z miejscowo±ci Lubomia oraz ±cieki dowo»one w ilo±ci 30 m3 /d. Gmina Lubomia posiada wªasne ¹ródªo zaopatrzenia w wod¦. Jednak»e z roku na rok zasoby naturalne ulegaj¡ eksploatacji, a jako±¢ wody pozyskiwanej z uj¦¢ gª¦binowych stale si¦ pogarsza i wymaga kosztownych procesów uzdatniania. Ze wzgl¦du na wyczerpywanie si¦ zasobów wody w ¹ródªach w poª¡czeniu z stale pogarszaj¡c¡ si¦ jako±ci¡ pozyskiwanej wody, do gªównych zada« gminy w tej dziedzinie b¦dzie nale»aªo: podj¦cie natychmiastowych dziaªa« w celu modernizacji (w szczególno±ci wymiany najbardziej awaryjnych odcinków wodoci¡gów stalowych wybudowanych w latach 80-tych) lub budowy nowej stacji uzdatniania wody w Lubomi, celem uzyskania przez pozyskiwan¡ wod¡ parametrów wody pitnej; utrzymanie poª¡czenia gminnej sieci wodoci¡gowej z sieci¡ wodoci¡gów wodzisªawskich w celu zapewnienia zaopatrzenia w wod¦ na wypadek awarii uj¦¢ (np. spowodowanej przez powód¹). Ze wzgl¦du na budow¦ zbiornika Racibórz Dolny i zaj¦cie terenów na których znajduj¡ si¦ uj¦cia wody, gmina jest zmuszona do podj¦cia dziaªa« zwi¡zanych z budow¡ nowych uj¦¢ wody, oczywi±cie przy refundacji kosztów przez inwestora projektowanego zbiornika RZGW Gliwice. Nowe uj¦cia planuje si¦ zlokalizowa¢ w Lubomi w rejonie byªej stacji kolejowej. Na chwil¦ obecn¡ stan sieci wodoci¡gowej w Lubomi przedstawia si¦ nast¦puj¡co: • sie¢ rozdzielcza - 23,4 km, • przyª¡cza domowe - 19,1 km (918 szt.). Natomiast w przypadku zapewnienia zaopatrzenia w wod¦ pod potrzeby budownictwa mieszkalnego, zakªada si¦, »e: • rozbudowa w ramach zabudowy uzupeªniaj¡cej mo»e bazowa¢ na istniej¡cych sieciach rozdzielczych i przyª¡czach do nich, • rozwój budownictwa lub przemysªu na nowych terenach wymaga budowy sieci rozdzielczej i dopiero na jej podstawie przyª¡czy do obiektów. Urzad Gminy Lubomia 14 Inter Project 2.7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 2.7.2 Ciepªownictwo i elektroenergetyka Na obszarze Gminy nie wyst¦puje scentralizowana gospodarka cieplna. Ogrzewanie obiektów i produkcja ciepªej wody u»ytkowej, odbywa si¦ indywidualnie w oparciu o ró»ne ¹ródªa energii (w¦giel i drewno, w niewielkiej ilo±ci gaz ziemny, olej opaªowy i energia elektryczna). Niektóre obiekty publiczne posiadaj¡ kotªownie gazowe, oparte na gazie sieciowym. Obszar gminy jest w wysokim stopniu zgazykowany, a istniej¡ca sie¢ posiada du»e rezerwy przepustowo±ci. Dostawa gazu dla odbiorców indywidual- nych oraz przemysªowych na terenie Gminy Lubomia realizowana jest poprzez stacje redukcyjno-pomiarowe zasilane gazem wysokopr¦»nym z sieci wysokoparametrowej nale»¡cej do Krajowej Dyspozycji Gazu. Dostarczany na teren gminy gaz, jest gazem ziemnym i mo»e by¢ u»yty do przygotowywania posiªków, ciepªej wody u»ytkowej, a tak»e do celów grzewczych. Ka»dy z tych celów mo»e by¢ jednak uzyskany z innej energii pochodz¡cej z innych ¹ródeª. W wypadku indywidualnych u»ytkowników oni sami decyduj¡ o wyborze czynnika grzewczego. Gªównym kryterium wyboru jest cena energii i dost¦pno±¢ mediów. Rozwój sieci gazowej nie gwarantuje u»ycia gazu do celów grzewczych, daje jednak tak¡ mo»liwo±¢. Gmina stosuj¡c dopªaty do kotªów ekologicznych mo»e przyczyni¢ si¦ do zwi¦kszenia zu»ycia gazu na swoim terenie. Górno±l¡ski Zakªad Gazowniczy w Zabrzu przewiduje, »e pozyskiwanie nowych odbiorców gazu odbywa¢ si¦ b¦dzie gªównie na bazie istniej¡cej sieci gazowej posiadaj¡cej du»e rezerwy. W przypadku ewentualnej koniecznej rozbudowy sieci gazowej planowana inwestycja ka»dorazowo poprzedzana b¦dzie przeprowadzeniem analizy opªacalno±ci ekonomicznej przedsi¦wzi¦cia. Na chwil¦ obecn¡ w miejscowo±ci mo»liwo±¢ podª¡czenia do sieci gazowej posiada 50% mieszka«ców. Gmina Lubomia jest zelektrykowana w 100%. Przez teren gminy Lubomi przebiega dwutorowa linia energetyczna 400 kV wysokiego napi¦cia o dªugo±ci ok. 6,5 km. W stree jej uci¡»liwo±ci wyst¦puje bezwzgl¦dny zakaz lokalizacji obiektów. W Gminie zlokalizowanych jest 51 sztuk stacji transformatorowych b¦d¡cych wªasno±ci¡ GZE S.A. oraz 11 sztuk stacji b¦d¡cych wªasno±ci¡ innych podmiotów. Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych linii 110 kV. Zasilanie stacji transformatorowych SN/nn, odbywa si¦ liniami napowietrznymi 20 kV. Na jej terenie znajduje si¦ 23,5 km linii ±redniego napi¦cia 20 kV gªównych oraz 22,2 km odgaª¦zie«. 2.7.3 Gospodarka odpadami Ze wzgl¦du na charakter gminy na jej terenie wytwarzane s¡ wyª¡cznie odpady komunalne. Gmina nie posiada wªasnego skªadowiska odpadów. Odpady zbierane s¡ przez wyspecjalizowan¡ rm¦ zewn¦trzn¡ i wywo»one na skªadowisko odpadów znajduj¡ce si¦ poza terenem gminy. Wa»nym elementem zmniejszania ilo±ci odpadów traaj¡cych na skªadowisko jest ich segregacja tak, aby na skªadowisko traaªy jedynie materiaªy nie nadaj¡ce si¦ do recyklingu. Na terenie Gminy Lubomia obowi¡zuje system segregacji odpadów od 2001 roku, obejmuj¡cy teren caªej gminy. Selektywna zbiórka jest prowadzona z wykorzystaniem systemu workowego, tzn. mieszka«com gminy s¡ dostarczane worki w okre±lonych kolorach, w których zbierane s¡ selektywnie poszczególne frakcje odpadów komunalnych (metal, szkªo, tworzywa, makulatura), a nast¦pnie okresowo odbierane (1 raz w miesi¡cu wg okre±lonego wcze±niej harmonogramu) przez rmy przewozowe zajmuj¡ce si¦ zbieraniem odpadów komunalnych. Innym niekorzystnym zjawiskiem wyst¦puj¡cym na terenie gminy s¡ tzw. dzikie wysypiska ±mieci nieformalne miejsca, cz¦sto o cennych walorach krajobrazowych (jary, w¡wozy, doliny rzek), w których nielegalnie wyrzucane s¡ ±mieci. Równie» do chwili obecnej na terenie gminy, nie zostaªa wprowadzona selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych. Urzad Gminy Lubomia 15 Inter Project 2.8. OBIEKTY ZABYTKOWE I POMNIKI PRZYRODY 2.7.4 Telekomunikacja Jako gªówn¡ barier¦ w rozwoju telekomunikacji przewodowej na terenie gminy Lubomia i tym samym miejscowo±ci Lubomia mo»na uzna¢: • du»e rozproszenie zabudowy na jej terenie (przewa»aj¡ca zabudowa wiejska na stosunkowo du»ym obszarze); • nisk¡ g¦sto±¢ zaludnienia; • rolniczy charakter gminy. Cechy te nie czyni¡ jej atrakcyjn¡ z punktu widzenia rozwoju inwestycji komunikacyjnych lecz mimo to pod wzgl¦dem telefonizacji gminy, ilo±ci aparatów przypadaj¡cych na 100 mieszka«ców i ilo±ci wolnych numerów sytuacja w Lubomi jest zadowalaj¡ca. 2.8 Obiekty zabytkowe i pomniki przyrody Do najcenniejszych zabytków Lubomi nale»y ko±cióª paraalny wybudowany w 1886 r. w stylu neogotyckim (rysunek 2.8). Jednak to nie jego mury, a wn¦trze jest prawdziw¡ zabytkow¡ pereªk¡. Z pierwotnie stoj¡cego na tym miejscu drewnianego ko±cioªa, zostaªy tu przeniesione m.in.: obraz ±w. Jana Nepomucena z XIX wieku, krucyks w stylu barokowym, pacykaª w ksztaªcie krzy»a z XVIII wieku i dzwon gotycki z roku 1508. Rysunek 2.8: Ko±cióª paraalny pw. w. Marii Magdaleny Na terenie Lubomi wyst¦puj¡ znacz¡ce obiekty zabytkowe upami¦tniaj¡ce zarówno prastare dziedzictwo kulturowe miejscowo±ci jak równie» bohaterstwo zamieszkuj¡cych j¡ mieszka«ców. W oparciu o kwerend¦ przeprowadzon¡ w l¡skim Wojewódzkim Oddziale Sªu»by Ochrony Zabytków w Katowicach do najistotniejszych obiektów zabytkowych nale»y: Urzad Gminy Lubomia 16 Inter Project 2.8. OBIEKTY ZABYTKOWE I POMNIKI PRZYRODY • Stanowisko archeologiczne - wczesno±redniowieczne z VII/VIII w. ufortykowane grodzisko, zlokalizowane na wschód od szosy Lubomia-Rogów i okoªo 800 metrów w kierunku póªnocno-wschodnim od miejscowej le±niczówki (rejestr zabytków nr 705/65 z 05.11.1965 r.), • Stanowisko archeologiczne - wczesno±redniowieczna osada obronna, zlokalizowane okoªo 1,5 km w kierunku na póªnocny-wschód od miejscowej le±niczówki. rejestr zabytków nr 706/65 z 08.11.1965 r. Kaplica pod wezwaniem ±w. Jana Nepomucena, z XVIII w. (rysunek 2.9), w kon- strukcji drewnianej, na planie o±mioboku znajduj¡ca si¦ przy ulicy Polnej. Odrzwia prolowane, zamkni¦te ªukiem trójlistnym. Drzwi klepkowe, dwuskrzydªowe. Nad wej±ciem wielopolowe prostok¡tne okno. Od wschodu okienko zamkni¦te póªkoli±cie. Dach o±miopoªaciowy, pobity gontem. Sygnaturka baniasta, z latarni¡, zwie«czona kopuªk¡, pobita gontem. Wewn¡trz znajduje si¦ polichromowana gura ±w. Jana Nepomucena (rysunek 2.10 na nast¦pnej stronie), z poªowy XIX w. oraz obraz ±w. Anny nauczaj¡cej Matk¦ Bosk¡ (rejestr zabytków nr 739/66 z 05.08.1966r.). Rysunek 2.9: Kaplica pw. w. Jana Nepomucena Ponadto w prowadzonej przez l¡ski Urz¡d Wojewódzki w Katowicach - Ewidencji miejsc pami¦ci województwa ±l¡skiego na na terenie Lubomi wpisane s¡ nast¦puj¡ce obiekty: • cmentarz wojenny »oªnierzy Armii Czerwonej (obelisk + mogiªy zbiorowe) 922 »oªnierzy pochowanych przy ulicy 3 Maja, • pomnik ku czci walcz¡cym i polegªym w latach Powsta« l¡skich oraz w czasie I i II wojny ±wiatowej przy ulicy Pogrzebie«skiej, • grób zbiorowy wojenny »oªnierzy niemieckich polegªych w 1945 roku pomnik nagrobkowy mieszcz¡cy si¦ na cmentarzu paraalnym przy ul. Korfantego. Urzad Gminy Lubomia 17 Inter Project 2.9. TURYSTYKA I REKREACJA Rysunek 2.10: Figura w. Jana Nepomucena 2.9 Turystyka i rekreacja Miejscowo±¢ Lubomia od poªudnia otoczona jest lasami, za± od wschodu kompleksem stawów hodowlanych o ª¡cznej powierzchni okoªo 400 ha, zwanym Zespoªem Przyrodniczo Krajobrazowym Wielik¡t. Atrakcyjna lokalizacja miejscowo±ci umo»liwia zarówno swoim mieszka«com, jak i odwiedzaj¡cym turystom, propagowanie ró»nych form turystyki, a w szczególno±ci turystyki rekreacyjno-wypoczynkowej oraz aktywnej. W skªad Zespoªu Przyrodniczo Krajobrazowego Wielik¡t, wchodzi m.in. dziewi¦¢ wi¦kszych i kilkana±cie maªych stawów hodowlanych. W stawach hodowlanych oprócz rodzimych gatunków ryb (m.in. karasi, leszczy, okoni, piskorzy, pªoci) wyst¦puj¡ równie» ryby pochodz¡ce gªównie z Chin i dorzecza Amuru, takie jak toªpyga pstra, toªpyga rajem biaªa, amur biaªy i kara± srebrzysty. Wszystkie te okoliczno±ci sprawiaj¡, i» Wielik¡t jest swego rodzaju dla w¦dkarzy. Obte zasoby stawów hodowlanych to nie jedyne bogactwo Zespoªu Przyrodniczo-Krajobrazowego. Kompleks jest równie» ostoj¡ rzadkich i cennych ptaków. Wielik¡t jest tak»e jednym z najwa»niejszych miejsc l¦gowych i przelotowych na Górnym l¡sku. O randze kompleksu ±wiadczy fakt, i» wyst¦puj¡ce na jego terenie l¦gi 9 gatunków ptaków (heªmiatki, pogorzaªki, b¡ka, b¡czka, bielika, zielonki, sieweczki obro»nej, podró»niczka i w¡satki) wpisano do Polskiej czerwonej ksi¦gi zwierz¡t. (m.in. Oprócz wyst¦puj¡cych tam 196 gatunków z grupy ptaków wodno-bªotnych kormoranów, kropiatków, czajek, zimorodków, rycyków), mo»na spotka¢ tam równie» przedstawicieli ró»nych gatunków ro±lin i zwierz¡t (pªazów, gadów i ssaków). Dodatkowo na obszarze odnotowano wyst¦powanie 253 gatunków ro±lin naczyniowych, co stanowi okoªo 10% ory Polski. Na Wielik¡cie wyst¦puje równie» 11 gatunków pªazów (m.in. traszka zwyczajna, kumak nizinny, rzekotka drzewna, ropucha szara, »aba wodna) oraz dwa z siedmiu wyst¦puj¡cych w Polsce gatunków gadów (zaskroniec zwyczajny oraz jaszczurka zwinka). Wskazane walory Wielik¡ta sprawiaj¡, i» jest on celem Urzad Gminy Lubomia 18 Inter Project 2.10. INFRASTRUKTURA OWIATOWO-KULTURALNA licznych wycieczek krajoznawczo-przyrodniczych, w tym wyjazdów tematycznych (botanicznych, zoologicznych). Ponadto, kompleks umo»liwia odwiedzaj¡cym odnalezienie ciszy i spokoju, regeneracj¦ psychozyczna, obcowanie z natur¡, poznanie przyrody i mechanizmów oddziaªywania czªowieka na ±rodowisko. Kolejna form¡ turystyki, któr¡ umo»liwiaj¡ walory miejscowo±ci, jest turystyka aktywna. Dzi¦ki rozbudowanej sieci szlaków turystycznych i dróg rowerowych przebie- gaj¡cych przez kompleksy le±ne mo»liwe jest uprawianie wycieczek rowerowych. Przez miejscowo±¢ przebiega trasa rowerowa 316 Y, licz¡ca 52 km, przebiegaj¡ca przez teren 4 gmin powiatu wodzisªawskiego. Dodatkowo umo»liwia ona poª¡czenie tras biegn¡cych wokóª Rybnika z p¦tl¡ rowerow¡ Euroregionu l¡sk Cieszy«ski. Trasa przebiega przez nast¦puj¡ce miejscowo±ci: Wodzisªaw l. Turza Turzyczka Kolonia Fryderyk Gorzyczki Gorzyce Osiny Syrynka Zawada Pszów Lubomia Buków Bluszczów Rogowiec Odra. Ostatnim etapem trasy 316 Y jest miejscowo±¢ Olza. Uzupeªnieniem oferty turystycznej miejscowo±ci, jest baza gastronomiczno turystyczna (O±rodek Szkoleniowo-Rekreacyjno-Wypoczynkowy Raj, Restauracja Pod Grodziskiem) oraz wielofunkcyjne, zewn¦trzne boisko sportowe posiadaj¡ce wysokiej klasy sztuczn¡ nawierzchni¦ poliuretanow¡, o±wietlenie, ogrodzenie, nagªo±nienie i monitoring. Funkcjonowanie obiektu umo»liwia rozwijanie aktywno±ci sportowej w takich dyscyplinach jak: piªka r¦czna, siatkówka, tenis ziemny, koszykówka, badminton i unihock. Dodatkowo mieszka«cy i przyjezdni mog¡ korzysta¢ z hali widowiskowo-sportowej o wymiarach 24m x 53. Hala podobnie jak boisko sportowe posiada wysokiej klasy sztuczn¡ nawierzchni¦ poliuretanow¡, o±wietlenie, nagªo±nienie, monitoring i umo»liwia podejmowanie aktywno±ci sportowej w takich dyscyplinach jak: piªka r¦czna, siatkówka, tenis ziemny, koszykówka. 2.10 Infrastruktura o±wiatowo-kulturalna Miejscowo±¢ posiada bardzo dobrze rozwini¦t¡ infrastruktur¦ o±wiatow¡, która umo»liwia zdobywanie wiedzy na podstawowych etapach ksztaªcenia tj. przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. Przedszkole publiczne mie±ci si¦ przy ulicy Szkolnej 3 i czynne jest od poniedziaªku do pi¡tku w godzinach od 7 do 16. Obowi¡zek nauki na szczeblu podstawowym i gimnazjalnym mªodzi mieszka«cy Lubomi mog¡ realizowa¢ w usytuowanym w centralnej cz¦±ci miejscowo±ci Zespole Szkóª przy ulicy Szkolnej 2. Zespóª Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych im. rzony 1 wrze±nia 2007r. Brunona Strzaªki utwo- w wyniku przeksztaªcenia szkoªy podstawowej i gimnazjum umo»liwia uczniom zarówno zdobycie niezb¦dnej wiedzy jak równie» rozwijanie indywidualnych zainteresowa« i umiej¦tno±ci. W roku szkolnym 2007/2008 nauk¦ na szczeblu podstawowym pobieraªo 279 dzieci (11 oddziaªów), z Lubomi oraz z pobliskich miejscowo±ci tj. Nieboczów i Ligoty Tworkowskiej. Wysoki poziom ksztaªcenia zapewnia wykwalikowana kadra 43 nauczycieli z czego 27 na peªnych etatach. Oprócz podstawy programowej uczniowie maj¡ mo»liwo±¢ uczestniczenia w zaj¦ciach z j¦zyka niemieckiego i angielskiego oraz lekcjach informatyki (szkoªa dysponuje zapleczem komputerowym). Szkoªa podstawowa posiada punkt lialny w Nieboczowach (klasy IIII) w którym aktualnie uczy si¦ 18 uczniów. Kolejny etap nauki zapewnia wchodz¡ce w skªad Zespoªu Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych utworzone 1 wrze±nia 1999 roku gimnazjum publiczne. W roku szkolnym 2007/2008 gimnazjum posiadaªo 6 oddziaªów (136 uczniów). Uczniowie korzystaj¡ z sal na I pi¦trze oraz wspólnie ze szkoª¡ podstawow¡ z sal na parterze, biblioteki, ±wietlicy, sali gimnastycznej, gabinetu lekarskiego, gabinetu pedagoga szkolnego oraz hali widowiskowo-sportowej. Urzad Gminy Lubomia 19 Maj¡c na uwadze wszechstronny Inter Project 2.10. INFRASTRUKTURA OWIATOWO-KULTURALNA Rysunek 2.11: Budynek Zespoªu Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych w Lubomi rozwój oraz pogª¦bianie zdobytej wiedzy szkoªa proponuje uczniom udziaª w zaj¦ciach pozalekcyjnych takich jak: koªo szkolnych redaktorów, kóªko informatyczne, kóªko matematyczne, kóªko przyrodnicze. Uczniom maj¡cym problemy w nauce oferuje zaj¦cia wyrównawcze w klasach, natomiast dzieciom posiadaj¡cym wady postawy zaj¦cia korekcyjne. W trosce o dobro dziecka szkoªa prowadzi ±wietlic¦ szkoln¡ czynn¡ w godzinach od 7.30 do 15.15. Szkoªa aktywnie wspóªpracuje z rodzicami uczniów w szerzeniu kultury na wsi, organizuje wiele imprez kulturalnych, maj¡cych umocni¢ wi¦zi, wprowadzi¢ wzorce kulturowe i utrwali¢ tradycje. wyposa»ony jest w 16 sal lekcyjnych, w tym: Zespóª Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych specjalistyczne pracownie do: j¦zyka polskiego i historii, matematyki, plastyki, informatyki i przyrody, nauczania pocz¡tkowego, biologii, zyki i chemii. Budynek szkoªy zbudowany na ksztaªt prostopadªo±cianu umiejscowiony z dala od ruchliwych arterii komunikacyjnych w latach 2005-2007 zostaª gruntownie wyremontowany. Oddano wówczas do u»ytku wielofunkcyjne boisko sportowe, hal¦ widowiskowo-sportow¡, parkingi oraz plac zabaw. Zewn¦trzne boisko sportowe o wymiarach 44 x 23 m posiada wysokiej klasy sztuczn¡ nawierzchni¦ poliuretanow¡, o±wietlenie, ogrodzenie, nagªo±nienie i monitoring. Dzi¦ki zamontowanym przyrz¡dom sportowym (bramki, kosze) zarówno uczniowie jak i pozo- maªa no»na stali mieszka«cy Lubomi mog¡ trenowa¢ w takich dziedzinach sportowych jak: piªka r¦czna ( ),siatkówka, tenis ziemny, koszykówka. Istnieje tak»e mo»liwo±¢ gry w badmintona i unihocka. Boisko jest czynne w dni powszednie od godz. 16:00 do godz. 20:00, a w dni wolne i ±wi¦ta od godz. 14:00 do godz. 20:00. Do u»ytku mieszka«ców Lubomi w czerwcu 2007roku oddano tak»e hal¦ widowiskowo-sportow¡ o wymiarach 24m x 53. Hala podobnie jak boisko sportowe posiada wysokiej klasy sztuczn¡ nawierzchni¦ poliuretanow¡, o±wietlenie, nagªo±nienie, monitoring i umo»liwia podejmowanie aktywno±ci sportowej w tych samych dyscyplinach tj. piªka r¦czna, siatkówka, tenis ziemny, koszykówka. Centrum »ycia kulturalnego i rozrywkowego Lubomi jest Gminny O±rodek Kultury, b¦d¡cy organizatorem licznych imprez masowych i kameralnych. O±rodek oprócz wystaw artystów amatorów prowadzi tak»e kursy j¦zykowe, kóªka taneczne, kurs prawa jazdy, aerobik, a tak»e znajduje si¦ w nim kawiarenka internetowa. Uatrakcyjnieniem oferty o±rodka s¡ równie» wycieczki i wyjazdy m.in. do teatru i operetki. W budynku Gminnego O±rodka Kultury mie±ci si¦ tak»e Gminna Biblioteka Publiczna. Zarówno O±rodek jak równie» biblioteka posiadaj¡ swoje lie w Syryni drugim co do wielko±ci soªectwie gminy Lubomia. Niestety, ze wzgl¦du na zªy stan techniczny obiektu, konieczne jest podjecie niezb¦dnych prac remontowo-modernizacyjnych, a tak»e dopo- Urzad Gminy Lubomia 20 Inter Project 2.11. AKTYWNO SPOECZNOCI LOKALNEJ Rysunek 2.12: Hala sportowa przy Zespole Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych w Lubomi sa»enie obiektu. W miejscowo±ci funkcjonuje równie» kino Odra, zlokalizowane przy ul. Mickiewicza. Kino czynne jest w weekendy. Na infrastruktur¦ ochrony zdrowia miejscowo±ci Lubomia skªada si¦ przede wszystkim O±rodek Zdrowia zlokalizowany przy ul. Parkowej. Ponadto na terenie miejscowo±ci funkcjonuje Niepubliczny Zakªad Opieki Zdrowotnej NOVUM-MED s.c. oraz apteka. Ponadto w miejscowo±ci funkcjonuje O±rodek Pomocy Spoªecznej. 2.11 Aktywno±¢ spoªeczno±ci lokalnej Spoªeczno±¢ Lubomi, swoj¡ aktywno±¢ przejawia¢ mo»e przede wszystkim przy dobitnej pomocy dziaªalno±ci Gminnego O±rodka Kultury, b¦d¡cego organizatorem licznych imprez masowych i kameralnych. Mieszka«cy ch¦tnie uczestnicz¡ w »yciu kulturalnym, ogl¡daj¡c liczne wystawy artystów amatorów, wystawiane w o±rodku kultury, ucz¦szczaj¡c na kursy j¦zykowe, kóªka taneczne, aerobik, czy te» uczestnicz¡c w wycieczkach i wyjazdach m.in. do teatru i operetki. Je»eli chodzi o najpr¦»niejsze organizacje spoªeczne, to z pewno±ci¡ nale»y wskaza¢ na Ochotnicz¡ Stra» Po»arn¡, b¦d¡ca inicjatorem licznych imprez w formie zawodów stra»ackich, szkole« prolaktycznych i konkursów dla dorosªych i mªodzie»y szkolnej, a tak»e Koªo Gospody« Wiejskich, równie» organizuj¡ce liczne imprezy maj¡ce na celu kultywowanie lokalnych tradycji. Dodatkowo warto wspomnie¢ o dziaªalno±ci klubu piªkarskiego LKS Silesia Lubomia, graj¡cego w obecnym sezonie w klasie okr¦gowej . Klub oprócz zespoªu seniorów, posiada równie» sekcj¦ juniorów i trampkarzy. Wieloletnie i pi¦kne tradycje posiada równie» ruch ±piewaczy i muzyczny. Swoja aktywno±¢ w miejscowo±ci przejawia on poprzez dziaªalno±¢ chóru mieszanego Lutnia. Ponadto w miejscowo±ci dziaªa Rada Soªecka, b¦d¡ca gªównym organizatorem »ycia spoªecznego na terenie soªectwa. Na koniec warto równie» wspomnie¢ o zorganizowanej po raz pierwszy na terenie soªectwa w 200 roku, masowej imprezie o charakterze rekreacyjno-kulturalnym, po±wi¦conej 700-leciu gminy. Impreza Urzad Gminy Lubomia 21 Inter Project 2.11. AKTYWNO SPOECZNOCI LOKALNEJ ta zostaªa zorganizowana z wielkim rozmachem i spotkaªa si¦ z duzym zainteresowaniem, nie tylko w±ród mieszka«ców gminy. Sukces i rozgªos imprezy, spowodowaª, »e weszªa ona na staªe do kalendarza imprez gminnych i organizowana jest corocznie w czerwcu w poszczególnych soªectwach gminy pod nazw¡ Dni Gminy. Urzad Gminy Lubomia 22 Inter Project Rozdziaª 3 Analiza SWOT [I] [G] [S] infrastruktura, ±rodowisko oraz kwestie przestrzenno-terytorialne, gospodarka i innowacyjno±¢, zasoby ludzkie, równo±¢ szans oraz kwestie spoªeczne. Opracowuj¡c analiz¦ SWOT wykorzystano materiaªy przedstawione w cz¦±ci diagnozuj¡cej niniejszego opracowania, analiz¦ SWOT przeprowadzon¡ w ramach prac nad Programem Rozwoju Lokalnego Gminy Lubomia, a tak»e materiaªy zebrane podczas spotka« z przedstawicielami gminy. 3.1 Mocne Strony • atrakcyjne usytuowanie geograczne w bliskim s¡siedztwie granicy z Czechami oraz o±rodków aglomeracyjnych na ±l¡sku i w Czechach [I], • korzystne poªo»enie komunikacyjne (zjazdy z autostrady A1 w bliskiej odlegªo±ci) [I], • poªo»enie w bezpo±rednim s¡siedztwie szlaków komunikacyjnych ª¡cz¡cych przej±cie graniczne w Chaªupkach z Katowicami i reszt¡ kraju oraz szlak komunikacyjny Opole <-> Racibórz <-> Pszczyna <-> Kraków [I], • du»e zró»nicowanie morfologiczne terenu oraz znaczna lesisto±¢ wpªywaj¡ce na podniesienie atrakcyjno±ci krajobrazowej miejscowo±ci [I], • dobrze rozwini¦ta sie¢ drogowa miejscowo±ci [I], • dobrze rozwini¦ta infrastruktura wodoci¡gowa [I], • niski udziaª terenów zdegradowanych i nieu»ytków w caªkowitej powierzchni miejscowo±ci [I], • du»e walory turystyczno-krajobrazowe miejscowo±ci [I], • korzystne warunki dla rozwoju budownictwa jednorodzinnego [I, S], • dobrze rozwini¦ta infrastruktura sportowo-rekreacyjna [I, S], • du»e zakªady bran»y w¦dliniarsko-masarskiej na terenie miejscowo±ci (gªówni pracodawcy) [G], 23 3.2. • SABE STRONY pr¦»nie dziaªaj¡cy Gminny O±rodek Kultury peªni¡cy funkcj¦ centrum kulturalnego gminy [I, S], • dost¦pno±¢ placówek edukacyjnych na terenie miejscowo±ci (przedszkole, szkoªa podstawowa i gimnazjum) [I, S], • ±l¡ski etos pracy cechuj¡cy mieszka«ców [S], • korzystne wska¹niki demograczne [S]. 3.2 Sªabe strony • pogarszaj¡cy si¦ stan infrastruktury drogowej i brak wystarczaj¡cych ±rodków na prace remontowo-modernizacyjne [I], • brak kanalizacji rozdzielczej i deszczowej [I], • niewystarczaj¡co rozwini¦ta infrastruktura ochrony zdrowia [I], • brak chodników wzdªu» niektórych ulic wpªywaj¡cy na pogorszenie poziomu bezpiecze«stwa pieszych [I], • zjawisko niskiej emisji [I], • brak skwerów, zagospodarowanych terenów zielonych oraz innych elementów podnosz¡cych atrakcyjno±¢ przestrzeni publicznej [I, S], • niewystarczaj¡ca promocja miejscowo±ci w skali powiatu [S, G], • ruch turystyczny na niezadowalaj¡cym poziomie zbyt sªabe wykorzystanie walorów turystyczno-krajobrazowych miejscowo±ci [G]. 3.3 Szanse • blisko±¢ granicy czeskiej jako szansa dla rozwoju kontaktów handlowych, • dost¦pno±¢ ±rodków unijnych umo»liwiaj¡ca nansowanie inicjatyw podejmowanych przez jednostki samorz¡dowe a tak»e przedsi¦biorstwa prywatne oraz organizacje pozarz¡dowe, • rozwój miast s¡siaduj¡cych jako dodatkowa szansa na przyci¡gni¦cie turystów i inwestorów, • nasilaj¡ce si¦ zjawisko rozwoju osadnictwa poza centrami miast, • dobrze rozwini¦ta baza szkolnictwa ±redniego i akademickiego w regionie umo»liwiaj¡ca dost¦p do wykwalikowanego zasobu kadrowego dla pr¦»nie dziaªaj¡cych rm, • post¦puj¡ca zmiana modelu zachowa« spoªecznych (wzrost aktywno±ci na rynku pracy: samozatrudnienie, mobilno±¢ pracowników), • rosn¡cy stopie« ±wiadomo±ci edukacyjnej mªodzie»y, Urzad Gminy Lubomia 24 Inter Project 3.4. • ZAGROENIA korzystna sytuacja gospodarcza kraju i regionu skutkuj¡ca ci¡gª¡ popraw¡ warunków na rynku pracy, • rozwój infrastruktury komunikacyjnej w regionie oraz w caªym kraju, a tak»e w Czechach (A1, rozwój lotnisk, program ODRA 2000), • post¦puj¡ca informatyzacja uªatwiaj¡ca dost¦p do zasobów informacyjnych, • dziaªania na szczeblu centralnym zmierzaj¡ce do uªatwienia prowadzenia dziaªalno±ci gospodarczej. • poprawiaj¡cy si¦ dost¦p do kredytów oraz innych instrumentów nansowych dla przedsi¦biorców oraz osób prywatnych. 3.4 Zagro»enia • brak wystarczaj¡cych ±rodków w bud»ecie gminy w stosunku do potrzeb miejscowo±ci, • migracje zarobkowe pracowników za granic¦ lub do miast o±ciennych, • niska ±wiadomo±¢ ekologiczna przejawiaj¡ca si¦ stosowaniem najta«szych, nieekologicznych rozwi¡za« w zakresie ogrzewania i gospodarki odpadami, • brak stabilno±ci przepisów prawnych w zakresie wspierania rozwoju maªych i ±rednich przedsi¦biorstw, • bierno±¢ grup spoªecznych szczególnie zagro»onych negatywnymi procesami spoªecznymi, • pogª¦biaj¡ce si¦ zjawisko polaryzacji spoªecznej. Urzad Gminy Lubomia 25 Inter Project Rozdziaª 4 Planowane kierunki rozwoju i gªówne zadania do roku 2015 4.1 Cel strategiczny oraz priorytety i kierunki rozwoju miejscowo±ci Kompleksowa analiza stanu obecnego na terenie miejscowo±ci Lubomia, skonfrontowana z gªównymi celami rozwoju Gminy Lubomia, zdeniowanymi w Programie Rozwoju Lokalnego Gminy Lubomia na lata 2008-2010 oraz uzyskanymi opiniami mieszka«ców CS Stworzenie komfortowych warunków funkcjonowania spoªeczno±ci lokalnej poprzez podnoszenie standardów i dynamizacj¦ rozwoju infrastrukturalnego, gospodarczego i spoªecznego miejscowo±ci miejscowo±ci, umo»liwiªa sformuªowanie Celu Strategicznego dla Miejscowo±ci Lubomia: D¡»enie do osi¡gni¦cie Celu Strategicznego b¦dzie równoznaczne ze stopniow¡ re- alizacj¡ trzech zasadniczych priorytetów, odpowiadaj¡cych poszczególnym sferom funkcjonowania miejscowo±ci: P1 o»ywienie infrastrukturalno-architektoniczne miejscowo±ci w celu poprawy warunków »ycia mieszka«ców [sfera przestrzenna], • P2 rozwój przedsi¦biorczo±ci lokalnej oraz dziaªania skierowane na przyci¡gni¦cie inwestorów zewn¦trznych [sfera gospodarcza], • P3 neutralizacja problemów spoªecznych oraz tworzenie optymalnych warunków dla rozwoju potencjaªu ludzkiego miejscowo±ci [sfera spoªeczna]. • Okre±lone powy»ej priorytety rozwoju miejscowo±ci maj¡ charakter komplementarny i jedynie ich zintegrowana realizacja umo»liwi osi¡gni¦cie Celu Strategicznego. Zdeniowanym priorytetom, ksztaªtuj¡cym wizj¦ przyszªego rozwoju miejscowo±ci, odpowiada 8 kierunków dziaªania, które z kolei b¦d¡ realizowane za pomoc¡ konkretnych dziaªa« i projektów. Wyodr¦bnione kierunki dziaªania przedstawiaj¡ si¦ nast¦puj¡co: • K1 odnowa i uatrakcyjnienie przestrzeni publicznej, • K2 przebudowa i optymalizacja ukªadu komunikacyjnego, • K3 poprawa jako±ci i rozbudowa bazy edukacyjnej, kulturalnej oraz sportoworekreacyjnej, 26 4.2. • PROJEKTY KLUCZOWE K4 tworzenie rozwi¡za« systemowych i infrastrukturalnych wspieraj¡cych rozwój gospodarczy w skali lokalnej, • K5 podnoszenie atrakcyjno±ci turystycznej i promocja miejscowo±ci, • K6 wzmacnianie postaw i inicjatyw prospoªecznych oraz ksztaªtowanie to»samo±ci lokalnej mieszka«ców, • K7 aktywizacja ±rodowisk dzieci¦cych i mªodzie»owych oraz wzmacnianie postaw i inicjatyw prospoªecznych, • K8 propagowanie aktywnego stylu »ycia i aktywizacja kulturalna mieszka«ców. 4.2 Projekty kluczowe Poszczególne kierunki dziaªania b¦d¡ wdra»ane poprzez konkretne projekty realizowane na terenie miejscowo±ci. Lista kluczowych projektów na nadchodz¡ce lata przedstawia si¦ nast¦puj¡co: Tablica 4.1: Projekty kluczowe Lp. 1 Charakterystyka projektu Termin realizacji Bud»et (PLN) ródªo nansowania Modernizacja budynku Gminnego 2009-2010 1.200.000 Bud»et Gminy / 2008 - 2010 1.600.000 Bud»et Gminy / O±rodka Kultury PROW 2 Przebudowa drogi gminnej ul. Tartakowej 3 Modernizacja budynku przedszkola w Lubomi 2008 - 2010 1.400.000 Bud»et Gminy / 4 Termomodernizacja wraz z wymian¡ 2009 - 2010 150.000 Bud»et Gminy / 2008 - 2012 1.700.000 Bud»et Gminy / 2008 - 2015 1.000.000 Bud»et Gminy / i ul. Fornalskiej RPO RPO ¹ródªa ciepªa w obiekcie OSP 5 WFOiGW Budowa nowych uj¦¢ wody wraz ze Stacj¡ Uzdatniania Wody 6 RZGW Budowa chodników przy gªównych drogach Powiat wodzisªawski 7 Budowa kanalizacji sanitarnej na terenie wsi 2008 - 2011 23.000.000 Lubomia z odprowadzeniem ±cieków do WFOiGW / oczyszczalni w Raciborzu 8 Fundusz Spójno±ci Termomodernizacja budynku Urz¦du Gminy 2010 - 2011 500.000 Bud»et Gminy / 2008 - 2011 2.400.000 Bud»et Gminy / w Lubomi 9 Bud»et Gminy / WFOiGW Wymiana wodoci¡gów wraz z przyª¡czami domowymi na najbardziej awaryjnych odcinkach PROW sieci wodoci¡gowej 10 Ograniczenie niskiej emisji na terenie wsi Lubomia 2008 - 2012 800.000 Bud»et Gminy / 11 Likwidacja i utylizacja azbestu na terenie 2008 - 2011 200.000 Bud»et Gminy / WFOiGW wsi Lubomia WFOiGW 12 Doposa»enie jednostki Ochotniczej Stra»y Po»arnej 2008 - 2015 500.000 Bud»et Gminy 13 Zwi¦kszenie oferty imprez kulturalnych 2008 - 2015 1.600.000 Bud»et Gminy w obiektach Gminnego O±rodka Kultury w Lubomi Urzad Gminy Lubomia 27 Inter Project 4.2. PROJEKTY KLUCZOWE Powy»sza lista obejmuje przede wszystkim przedsi¦wzi¦cia przewidziane w planach bud»etowych gminy na nadchodz¡ce lata. Oprócz nich, do realizacji celów i kierunków rozwoju miejscowo±ci zarysowanych powy»ej, przyczyniaªy si¦ b¦d¡ równie» dziaªania o charakterze cyklicznym, regularnie realizowane na terenie gminy i miejscowo±ci, takie jak: do»ynki gminne czy imprezy i dziaªania podejmowane przez Gminny O±rodek Kultury. Ponadto, dªugofalowe plany rozwoju miejscowo±ci obejmuj¡ tak»e szereg inwestycji funkcjonuj¡cych w chwili obecnej na poziomie koncepcyjnym. Spo±ród projektów kluczowych wymienionych w powy»szej tabeli, jako gªówn¡ inwestycj¦ nale»y postrzega¢ modernizacj¦ oraz wyposa»enie Gminnego O±rodka Kultury. Szczegóªowy opis tego projektu znajduje si¦ dalszej cz¦±ci niniejszego dokumentu. Urzad Gminy Lubomia 28 Inter Project Cz¦±¢ II Charakterystyka planowanej inwestycji 29 Rozdziaª 5 Opis przedsi¦wzi¦cia gªównego 5.0.1 Gminny O±rodek Kultury w Lubomi Gminny O±rodek Kultury w Lubomi zarz¡dza dwoma budynkami domów kultury w Lubomi i Syryni. Budynek Gminnego O±rodka Kultury w Lubomi jest trzykondygnacyjny. Na parterze znajduje si¦ sala widowiskowa z zapleczem kuchennym. Wynajmowane s¡ pomieszczenia na kawiarni¦, która ma osobne wej±cie. Na parterze znajduj¡ si¦ sanitariaty, które s¡ wykorzystywane tak»e przez klientów kawiarni. Na pierwszym pi¦trze znajduje si¦ biblioteka oraz siªownia. Na drugim pi¦trze znajduj¡ si¦ biura Gminnego O±rodka Kultury, sala wykªadowa, galeria oraz kawiarenka internetowa. W obiekcie s¡ organizowane ró»norodne imprezy o charakterze kulturalnym. Sale widowiskowe s¡ równie» wynajmowane w celu organizacji uroczysto±ci rodzinnych, spotka« okoliczno±ciowych, kiermaszy itp. W o±rodku odbywaj¡ si¦ zaj¦cia taneczne dla Lutnia Syryniczki Flesz Echo dzieci i mªodzie»y oraz aerobik dla pa«. Ponadto, w placówce swoje próby organizuje chór . z Lubomi oraz inne okoliczne chóry, takie jak z Syryni oraz zespóª Niedawno w obiekcie rozpocz¡ª dziaªalno±¢ mªodzie»owy zespóª taneczny z Lubomi. Gminny O±rodek Kultury wspóªpracuje ze stowarzyszeniami dziaªaj¡- babski comber, cymi na terenie gminy m.in. Koªami Gospody« Wiejskich, które organizuj¡ w budynku odbywaj¡ce si¦ kilka razy w roku imprezy, takie jak wystawy kulinarne, biesiady ±l¡skie itp. Ponadto, GOK Lubomia wspóªpracuje z wieloma organizacjami i instytucjami z terenu gminy Lubomia oraz powiatu wodzisªawskiego, takimi jak: • Urz¡d Gminy Lubomia, • Rada Soªecka, • przedszkola, • szkoªy podstawowe, • gimnazja, • kluby sportowe, • Koªa Gospody« Wiejskich, • Polski Zwi¡zek Niewidomych, koªo w Wodzisªawiu l¡skim, • parae. 30 We wspóªpracy z w.w instytucjami GOK organizuje imprezy cykliczne, do których nale»¡ mi¦dzy innymi: Dzie« Babci i Dziadka, wieczornice, Dzie« Matki, Barbórka, Mikoªajki, spotkania kol¦dowe. Ponadto, Gminny O±rodek Kultury organizuje równie» imprezy i przedsi¦wzi¦cia maj¡ce charakter jednorazowych wydarze«, skierowanych przede wszystkim do dzieci i mªodzie»y z terenu miejscowo±ci, takie jak wycieczki, zaj¦cia sportowe oraz kulturalno-rorywkowe podczas wakacji i ferii zimowych. Co istotne, sale w GOK Lubomia s¡ tak»e wynajmowane jako miejsce, gdzie organizowane s¡ ró»nego rodzaju uroczysto±ci (komunie, wesela, imprezy okoliczno±ciowe). Dzi¦ki swoim intensywnym dziaªaniom, Gminny O±rodek Kultury w Lubomi bardzo skutecznie speªnia swoj¡ rol¦ kulturalnego centrum miejscowo±ci. Na uwag¦ zasªuguje fakt, i» dzi¦ki ró»norodno±ci podejmowanych dziaªa«, placówka przyci¡ga zarówno dzieci i mªodzie», jak i starsze pokolenia mieszka«ców Lubomi, a tak»e osoby spoza miejscowo±ci. 5.0.2 Uzasadnienie i zakres rzeczowy projektu W zwi¡zku z pogarszaj¡cym si¦ stanem technicznym obiektu oraz niedostosowaniem obiektu do obowi¡zuj¡cych przepisów prawa budowlanego, wªadze gminy w porozumieniu z dyrektorem Gminnego O±rodka Kultury w Lubomi oraz ±rodowiskami lokalnymi, podj¦ªy decyzj¦ o realizacji dziaªa«, które pozwol¡ placówce zachowa¢ status miejsca ogniskuj¡cego »ycie kulturalne spoªeczno±ci lokalnej. Abu utrzyma¢ sprawne dziaªanie GOK Lubomia, podj¦to decyzj¦ o przeprowadzeniu kompleksowej termomodernizacji obiektu oraz realizacji najpilniejszych prac remontowo-modernizacyjnych. Co istotne, obiekt, z uwzgl¦dnieniem sanitariatów, zostanie dostosowany do potrzeb osób niepeªnosprawnych. W ramach projektu przewidziano nast¦puj¡ce dziaªania: Tablica 5.1: Zakres projektu Lp. 1 Charakterystyka dziaªania Kompleksowa termomodernizacja budynku z wymian¡ ¹ródªa ciepªa 2 Wymiana stolarki okiennej i drzwiowej 3 Remont instalacji elektrycznej wraz z wykonaniem o±wietlenia ewakuacyjnego 4 Remont instalacji wodno-kanalizacyjnej 5 Remont sali gªównej obiektu 6 Remont sanitariatów wraz z dostosowaniem do potrzeb osób niepeªnosprawnych 7 Niezb¦dne prace malarskie W zakres projektu wª¡czono jedynie dziaªania najistotniejsze z punktu widzenia efektywnego funkcjonowania placówki. Bior¡c pod uwag¦ fakt, i» Gmina Lubomia nie jest w stanie zapewni¢ caªo±ci ±rodków wªasnych na przeprowadzenie prac remontowych, a tak»e to, i» Gminny O±rodek Kultury w Lubomi stanowi placówk¦ stanowi¡c¡ kulturalne centrum miejscowo±ci, podj¦to decyzj¦ o aplikowaniu o ±rodki w ramach Programu Jako±¢ »ycia na obszarach wiejskich i ró»nicowanie gospodarki Odnowa i rozwój wsi. Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Przedmiotowy projekt wpisuje si¦ w zaªo»e- wiejskiej, nia Osi 3 Programu dziaªanie Urzad Gminy Lubomia 31 Inter Project Dziaªanie b¦dzie wpªywa¢ na popraw¦ jako±ci »ycia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb spoªecznych i kulturalnych mieszka«ców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Realizacja dziaªania umo»liwi rozwój to»samo±ci spoªeczno±ci wiej- skiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyki obszarów wiejskich oraz wpªynie na wzrost atrakcyjno±ci turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Pomoc nansowa b¦dzie udzielana, mi¦dzy innymi, na inwestycje zwi¡zane z budow¡, przebudow¡, remontem lub wyposa»eniem obiektów: a) peªni¡cych funkcje publiczne, spoªeczno- kulturalne, rekreacyjne i sportowe; b) sªu»¡cych promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury. Urzad Gminy Lubomia 32 Inter Project Spis tablic 2.1 Ludno±¢ i przyrost naturalny Lubomi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4.1 Projekty kluczowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5.1 Zakres projektu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 33 7 Spis rysunków 2.1 Populacja Lubomi 2.2 Przyrost naturalny Lubomi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3 Populacja miejscowo±¢ / gmina 2.4 Przyrost naturalny miejscowo±¢ / gmina . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2.5 Rys lokalizacyjny Gminy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.6 Lubomia z lotu ptaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.7 Zespóª Przyrodniczo Krajobrazowy Wielik¡t . . . . . . . . . . . . . . 12 2.8 Ko±cióª paraalny pw. w. Marii Magdaleny 16 2.9 Kaplica pw. w. Jana Nepomucena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.10 Figura w. Jana Nepomucena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 8 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 2.11 Budynek Zespoªu Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych w Lubomi . . . . . . . . . . 20 2.12 Hala sportowa przy Zespole Szkóª Ogólnoksztaªc¡cych w Lubomi 21 34 . . . .
