Astma u dzieci Wprowadzenie Astma to przewlekła (chroniczna

Astma u dzieci
Wprowadzenie
Astma to przewlekła (chroniczna) choroba dróg oddechowych płuc. Powoduje
zapalenie i obrzęk dróg oddechowych.
Jeśli Twoje dziecko choruje na astmę, jego drogi oddechowe są wrażliwsze niż
normalnie, a niektóre substancje (tzw. czynniki wyzwalające) mogą spowodować
ich podrażnienie. Powszechne czynniki wyzwalające to roztocza kurzu domowego,
sierść zwierząt, pyłki, dym papierosowy, zimne powietrze i infekcje dróg
oddechowych.
Objawy astmy u różnych dzieci różnią się, od łagodnych do ciężkich. Poważny
napad astmy (atak astmy) może zagrażać życiu i wymaga pilnej pomocy lekarskiej.
W Wielkiej Brytanii na astmę choruje ponad milion dzieci. Częściej chorują chłopcy
niż dziewczęta. U około trzech czwartych dzieci objawy ustąpią w wieku kilkunastu
lat, ale choroba może wrócić w okresie dorosłości.
Nie istnieje lek na astmę, ale dostępnych jest szereg terapii, które pozwalają
skutecznie kontrolować tę chorobę.
Objawy
Dzieci chore na astmę mają trudności z oddychaniem i skarżą się na uczucie
ciasności w klatce piersiowej. Podczas oddychania mogą wydawać gwiżdżące
dźwięki i dużo kaszleć, zwłaszcza w nocy.
Nasilenie i czas trwania objawów astmy są często bardzo zmienne
i nieprzewidywalne. Często zaostrzają się w nocy i podczas wysiłku fizycznego.
Jeśli dziecko ma ostry atak astmy, ma trudności z oddychaniem i bardzo szybkie
tętno. Usta i/lub paznokcie dziecka mogą zsinieć, skóra może zacisnąć się wokół
klatki piersiowej i karku, a nozdrza mogą falować podczas prób oddychania.
W przypadku ostrego ataku astmy u dziecka należy niezwłocznie poszukać
pomocy lekarskiej.
Przyczyny
Choć nie ma jednego znanego powodu astmy, kilka czynników może się
przyczyniać do występowania tej choroby u dzieci. Należą do nich predyspozycje
genetyczne (układ genów zwiększający prawdopodobieństwo zachorowania na
astmę), sposób odżywiania i środowisko.
Znane czynniki ryzyka w odniesieniu do zachorowań dzieci na astmę to między
innymi historia astmy lub innych chorób alergicznych w rodzinie oraz narażenie na
kontakt z dymem papierosowym, zwłaszcza jeśli matka dziecka paliła w ciąży.
Page 1 of 3
Asthma in children | Polish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Objawy astmy mogą być wywołane przez alergeny (czynniki powodujące reakcję
uczuleniową) takie jak pyłki roślin, roztocza kurzu, dym papierosowy, opary
chemiczne i niektóre rodzaje leków, np. aspiryna i betablokery.
Do innych czynników wyzwalających astmę należą infekcje, stres, określone
pokarmy niektóre warunki pogodowe, np. zimne powietrze. Elementem leczenia
astmy u dzieci jest rozpoznawanie czynników, które wywołują jej ataki, i unikanie
ich.
Diagnoza
Lekarz jest zwykle w stanie zdiagnozować astmę, zadając pytania o objawy,
badając klatkę piersiową i słuchając oddechu dziecka.
Diagnozę można zwykle potwierdzić przez kilka testów. Najpopularniejszym z nich
jest pomiar szczytowego przepływu wydechowego (PEFR).
W badaniu PEFR wykorzystuje się małe, ręczne urządzenie zwane miernikiem
szczytowego przepływu. Mierzy ono ilość powietrza, którą dziecko jest w stanie
wydychać z płuc. Odczytuje się wyniki pomiaru, a następnie pacjent otrzymuje lek
skuteczny w krótkoterminowym leczeniu astmy.
Po zażyciu tego leku wykonywane jest drugie badanie PEFR. Jeśli odczytana
wartość jest znacznie większa po zażyciu leku przeciwastmatycznego, diagnoza
zostaje zwykle potwierdzona.
Badanie PEFR można przeprowadzić tylko u dzieci powyżej 5. roku życia.
Młodsze dzieci można poprosić o wchłonięcie (wziewanie) leku na astmę. Jeśli
pomoże to złagodzić objawy, dziecko prawdopodobnie ma astmę.
Leczenie
Jeśli objawy astmy u dziecka pojawiają się rzadko i są łagodne, dziecko otrzymuje
inhalator z lekiem zwanym krótko działającym antagonistą beta 2. Lek ten pomoże
złagodzić objawy choroby.
Jeśli objawy występują częściej, dziecko otrzymuje drugi inhalator, zawierający lek
zwany kortykosterydem wziewnym. Aby zapobiec występowaniu objawów, zwykle
zaleca się przyjmowanie dziennie dwóch dawek kortykosterydów wziewnych.
Jeśli nie pomoże to w opanowaniu symptomów choroby, dziecko może otrzymać
dodatkowe leki, takie jak długo działający antagonista beta 2 lub antagonista
receptorów leukotrienowych. Powinny one powstrzymać objawy astmy.
Jeśli powyższe leki nie pomagają w leczeniu astmy, dziecko może otrzymać
tabletki sterydowe. Zażywanie doustnych sterydów przez dłuższy czas może
Page 2 of 3
Asthma in children | Polish | Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
powodować poważne efekty uboczne, leki te stosuje się więc po wypróbowaniu
wszystkich innych opcji terapii.
Ataki astmy można leczyć zwiększonymi dawkami antagonistów beta 2. Ciężkie
ataki mogą wymagać leczenia szpitalnego, gdzie do opanowania objawów
wykorzystuje się połączenie tlenów, antagonistów beta 2 i sterydów doustnych.
Zapobieganie
Jeśli palisz papierosy, nie rób tego przy dzieciach. Palenie papierosów przy
dzieciach zwiększa nasilenie i częstotliwość ataków astmy. U dzieci, które
dorastają narażone na kontakt z dymem papierosowym, prawdopodobieństwo
zachorowania na astmę jest znacznie większe.
W przypadku dzieci chorych na ciężką postać astmy zaleca się szczepienia na
grypę i pneumokoki — bakterie powodujące zapalenie płuc, zapalenie opon
mózgowych i zakażenia krwi. Choroby te mogą zaostrzyć objawy astmy u dziecka.
W miarę możliwości należy zidentyfikować czynniki wywołujące astmę u dziecka,
notując przypadki pogorszenia objawów lub używając w określonych sytuacjach
miernika szczytowego przepływu wydechowego.
Utrzymanie zdrowej wagi pomoże dziecku w kontrolowaniu objawów astmy.
Kluczowe znaczenie mają tu zrównoważona, zdrowa dieta i regularne ćwiczenia
fizyczne.
Zalecana jest niskotłuszczowa dieta o wysokiej zawartości błonnika,
uwzględniająca dużo świeżych warzyw i owoców (co najmniej pięć porcji dzienne) i
pełnych zbóż.
Zaleca się, aby dzieci poświęcały co najmniej 60 minut dziennie aktywności
fizycznej.
Poufna usługa tłumaczenia
NHS Direct może zapewnić poufne usługi tłumaczy wielu języków w ciągu paru
minut od wizyty pacjenta.
Wystarczy wykonać 3 proste kroki:
Krok 1 – Zadzwonić na numer NHS Direct, 0845 4647.
Krok 2 – Kiedy rozmowa zostanie odebrana, powiedzieć po angielsku,
jakiego języka chce się używać. Poczekać przy telefonie na połączenie z
tłumaczem, który pomoże NHS Direct w podaniu niezbędnych informacji i
porad medycznych.
Krok 3 – Można także poprosić osobę spokrewnioną lub znajomą
o przeprowadzenie rozmowy w imieniu pacjenta. Przed objaśnieniem Page 3 of 3
rozmowy
należy
na połączenie
z HMSO
tłumaczem.
Asthma inpowodu
children | Polish
| Translated
04/08 poczekać
© Queen’s Printer
and Controller of
2008