Transplantacja

TRANSPLANTACJE
Jestem na TAK !
Natalia Milusz kl. 3d
Gimnazjum nr 3
Elbląg
Spis treści:
1. Wstęp.
2. Krótka historia transplantacji.
3. Najczęściej przeszczepiane narządy i tkanki.
4. Medyczne zastosowanie tkanek.
5. Statystyki przeszczepów w 2015 roku
6. Warunki powodzenia przeszczepu.
7. Religie o dawstwie narządów.
8. Prawo dotyczące transplantacji.
9. Kto może zostać dawcą?
10. Oświadczenie Woli.
11. Jan Paweł II o transplantacjach.
UWAGA!
Dawca narządów
może ocalić życie 4
osobom, a kolejnym 4 z
grona ponad 1500 osób
oczekujących obecnie
na przeszczepienie
narządów w Polsce
może przedłużyć życie.
Co 5 dni w Polsce umiera
jedna z osób
oczekujących na
przeszczepienie narządu.
Umiera – nie z powodu
braku leczenia, ale z
powodu braku narządów
do transplantacji…
Przeszczep może spotkać
każdego…
Przemysław
Saleta
Nergal
Arkadiusz Onyszko
Agata Mróz
Przeszczepianie narządów,
transplantacja
przeszczepienie narządu w całości lub
części z jednego ciała na inne (lub w
obrębie jednego ciała). Przeszczepianiem
narządów zajmuje się dział medycyny
zwany transplantologią.
Trochę historii








Ok. 300 l.p.n.e.- indyjskie nosy przeszczepiane z tkanek
ramienia .
Średniowiecze - płat włoski ( płat skórny wędrujący
przeszczepiany z innej okolicy ciała na twarz )
1823 – pierwsze przeszczepienie skóry u tej samej osoby
(autograft). Niemcy
1954 – pierwsze udane przeszczepienie nerki. Dawca/
biorca: bliźniaki jednojajowe. USA
1966 – pierwsze w Polsce przeszczepienie nerki od dawcy
żywego. Wrocław
1966 – pierwsze w Polsce przeszczepienie nerki od dawcy
zmarłego. Warszawa
1967 – pierwsze na świecie przeszczepienie serca. RPA
1967 - pierwsze na świecie przeszczepienie wątroby. USA
Profesor Zbigniew Religa i jego asystent po pierwszym
udanym przeszczepie serca
Źródło: www.media.spidersweb.pl







1981 – Pierwsze przeszczepienie serca i płuca. USA
1985 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie serca - Zabrze
1999 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie części
wątroby od dawcy żywego. Warszawa
2001 – Pierwsze w Polsce udane przeszczepienie serca i
płuca. Zabrze
2003 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie płuca. Zabrze
2005 – Pierwsze w Polsce przeszczepienie obu płuc.
Zabrze
2006 – Pierwszy przeszczep kończyny górnej. Trzebnica
Żródło: www.przeszczep.pl
Co można przeszczepić?
Najczęściej przeszczepiane narządy i
tkanki:
Narządy:
 Serce
 Płuca
 Trzustka
 Wątroba
 Jelito
 Nerki
Tkanki:
 Tętnice
 Więzadła
 Rogówka i twardówka
 Skóra
 Zastawki
 Szpik kostny
Narządy: serce
Przeszczepiane zazwyczaj w przypadku:
kardiomiopatii, przewlekłej niewydolności
krążenia, zapalenia mięśnia sercowego,
wrodzonych wad serca
Oczekujących pacjentów w 2015 rok : ok.
360*
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015.html
Narządy: płuca
Przeszczepiane zazwyczaj w
przypadku mukowiscydozy,
rozedmy płuc, nadciśnienia
płucnego
Oczekujących pacjentów w 2015
roku: ok. 50*
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015.ht
ml
Narządy: trzustka
Przeszczepiana zazwyczaj w:
cukrzycy
Pacjentów oczekujących w 2015
roku: ok. 20
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015
.html
Narządy: wątroba
Przeszczepiana w przypadku
wrodzonych wad wątroby,
przewlekłego wirusowego
zapalenia wątroby, nadużywania
alkoholu lub leków, zakrzepicy w
wewnętrznych naczyniach
wątroby
Pacjentów oczekujących w 2015
roku: ok. 150
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015
.html
Narządy - jelita
Przeszczepiane zazwyczaj w
przypadku nieodwracalnego
uszkodzenia lub tzw. zespołu
krótkiego jelita spowodowanego wada
wrodzoną, niedrożnością jelit lub
urazem.
Pacjentów oczekujących w 2015 roku:
2
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015.html
Narządy- Nerki
Przeszczepiane zazwyczaj w
niewydolności nerek, cukrzycy,
nadciśnieniu tętniczym
Pacjentów oczekujacych w 2015
roku: ok.900
*wszystkie dane statystyczne pochodzą z
www.poltarnsplant.org.pl/statystyka_2015.ht
ml
Medyczne zastosowanie
tkanek
Tkanki oka
Tkanka
Zastosowania
Korzyść dla biorcy
Rogówka
Zastępuje zniszczoną
lub chorą rogówkę.
Zabezpiecza przed
utratą wzroku, częściej
pozwala przywrócić
widzenie
Twardówka
Operacje naprawcze
powieki. Wzmacnia
ściany oka. Operacje
naprawcze błony
bębenkowej ucha.
Przywrócenie słuchu.
Zapobieganie utraty
wzroku.
Tkanki serca i naczyń
Tkanka
Zastosowanie
Korzyść dla biorcy
Zastawki serca
Wymiana zastawek
uszkodzonych na skutek
wrodzonych wad serca
lub nabytych.
Najczęściej biorcy to
dzieci z wrodzonymi
wadami serca.
Tętnice
Przywrócenie
U osób z miażdżycą
prawidłowego krążenia w kończyn zabezpiecza
sercu lub w kończynach. przed amputacją
niedokrwioną części
ciała.
Krew
9 na 10 ludzi
dożywających 80 lat
wymaga przetoczenia
jednego ze składników
krwi.
Zabezpiecza prawidłową
funkcję układu krążenia.
Szpik kostny
Szpik kostny daje szanse
na odtworzenie
prawidłowego tworzenia
ciałek krwi u biorcy
Pozwala na wyleczenie
chorób nowotworowych
krwi np.: białaczki
limfatycznej.
Kości i tkanki łączne
Tkanka
Zastosowanie
Korzyść dla biorcy
Kość udowa
Rekonstrukcja kości
Przyśpiesza gojenie złamań,
usuniętych z powodu guza, po chroni przed amputacją np.:
złamaniu.
nogi, przywraca zdolność
samodzielnego chodzenia
Więzadła
Operacje naprawcze barku,
ścięgna Achillesa.
Przywraca zdolność
wykonywania codziennych
czynności.
Inne tkanki
Tkanka
Zastosowanie
Korzyść dla biorcy
Skóra
Osoby oparzone:
Naturalna bariera
zabezpiecza przed
ochronna przed
infekcjami, utratą ciepła i otoczeniem. Zabezpiecza
płynów, zmniejsza
proces gojenia ran.
bliznowacenie ran – do
czasu odnowienia się
skóry.
Szpik kostny
W chorobach
genetycznych,
niedokrwistości
aplastycznej, białaczce
Dostarczenie „zdrowych”
komórek macierzystych,
które rozpoczną
tworzenie „zdrowych”
krwinek
Liczba przeszczepionych narządów od
zmarłych dawców w 2015 roku
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
Nerka
Wątroba
Serce
Płuca
Liczba przeszczepów od żywych
dawców w 2015 roku
60
50
40
30
20
10
0
Nerka
Fragmenty wątroby
Warunki powodzenia
przeszczepu:





Zgodność tkankowa
Właściwy dobór dawcy i biorcy
Odpowiednie leczenie
immunosupresyjne
Umiejętność rozpoznania i leczenia
procesu odrzucania narządu przez
organizm biorcy
Zapobieganie powikłaniom i ich leczenie
Religie o dawstwie narządów*
Religia
Na TAK
Buddyzm
+
Hinduizm
+
Islam
+
Judaizm
+
Katolicyzm
+
Prawosławie
+
Świadkowie
Jehowy
Na NIE
+
*Transplantacje. Jestem na tak. Polska Unia Medycyny Transplantacyjnej 2008
UWAGA!
Karą grzywny do 5.000 zł. jest
zagrożony każdy kto rozpowszechnia
ogłoszenia o odpłatnym zbyciu,
nabyciu lub o pośredniczeniu w
odpłatnym zbyciu lub nabyciu
komórek, tkanek i narządów w celu ich
przeszczepiania…
… każdy kto w celu uzyskania korzyści
majątkowej nabywa lub zbywa cudze
komórki, tkanki i narządy, pośredniczy w
ich nabyciu lub zbyciu, bądź bierze udział
w przeszczepianiu pozyskanych wbrew
przepisom ustawy komórek, tkanek lub
narządu, pochodzących od żywego
człowieka lub ze zwłok ludzkich, podlega
karze pozbawienia wolności do lat 3.
Dodatkowo jeżeli sprawca uczynił sobie z
popełnienia przestępstwa stałe źródło
dochodu, podlega karze pozbawienia
wolności od roku do lat 10.
Kto może zostać dawcą ?


Każdy kto nie zgłosił sprzeciwu na
pobranie narządów po swojej śmierci,
Każdy kto CHCE być dawcą – musi
wypełnić oświadczenie i poinformować o
swojej decyzji rodzinę.
Dawcą może zostać każda zdrowa osoba w
wieku od 18 do 55 lat o ogólnie dobrym
stanie zdrowia.
Wyłączeniu czasowemu bądź całkowitemu
podlegają osoby, u których stwierdza się
występowanie poniżej opisanych kryteriów
wykluczających, do których zaliczamy m.in.:
Zakażenia wirusem HIV,
Aktywną astmę,
Aktywna gruźlicę,
Nadciśnienie,
Cukrzycę,
Padaczkę,
Przebyty zawał serca,
Stosowanie leków hormonalnych,
Ciąża,
Tatuaż, zabiegi operacyjne, przekłucie uszu lub
innych części ciała (okres 6 miesięcy),
Okres pobytu w zakładzie karnym i okres 6
miesięcy od jego opuszczenia,
Łuszczycę,
Hemofilię i inne choroby krwi,
Anemię i inne choroby krwi,
Kiłę,
Masę ciała poniżej 50 kg
Kiedy człowiek może zostać
dawcą?



Kiedy staje się ofiarą wypadku i
stwierdzono śmierć.
Po stwierdzeniu tzw. śmierci mózgowej.
Kiedy dobrowolnie godzi się na oddanie
części organów.
Na dzień 31 grudnia 2015 roku w
Centralnym Rejestrze Niespokrewnionych
Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej było
zarejestrowanych :
Co to jest „śmierć mózgowa”?
Śmierć mózgowa zostaje stwierdzona przez 4 lekarzy, gdy nie
występują odruchy pnia mózgu, czyli:
 zwężanie źrenic pod wpływem silnego światła,
 zamykanie powiek po dotknięciu odsłoniętej gałki ocznej
ciałem obcym,
 ruchy gałek ocznych, oczopląs po wlaniu do ucha małej
ilości lodowatej wody,
 reakcje mięśni na silne bodźce bólowe,
 odruch wymiotny lub kaszel występujący po wprowadzeniu
do przełyku i krtani ciała obcego,
 powracanie gałek ocznych do poprzedniej pozycji po
gwałtownym obróceniu głowy na boki,
 choć chwilowe próby samodzielnego oddychania po
odłączeniu respiratora.
Oświadczenie woli ma
charakter jedynie
informacyjny
i nie trzeba go nigdzie
zgłaszać
ani rejestrować!
Możesz je…

Pobrać…
http://www.poltransplant.org.pl/ow.html



obejrzeć…
wyrzucić…
lub podpisać…
Wypełniony druczek
nosimy przy sobie w
dokumentach np.
obok dowodu
osobistego, prawa
jazdy itp. Wcześniej
jednak pamiętajmy,
że należy pokazać go
najbliższym by znali
nasze intencje.
„ Transplantacja zakłada
uzyskanie wcześniejszej,
jasno wyrażonej, dobrowolnej
i w pełni świadomej zgody
dawcy… na darowanie bez
wynagrodzenia, części swego
ciała dla przywrócenia
zdrowia lub lepszej jakości
życia innej osobie”…
św. Jan Paweł II List do Papieskiej Akademii Nauk
1.02.2005
Dziękuję za uwagę