Inicjatywa edukacyjna INFRAMA (Infrastructure Asset Management

Instytut Dróg i Mostów
Politechniki Warszawskiej
Centrum Kształcenia
i Doradztwa „IKKU” Sp. z o.o.
Partner Strategiczny
HELLER
Ingenieurgesellschaft mbH
Inicjatywa edukacyjna INFRAMA
(Infrastructure Asset Management Academy)
Prof. Wojciech Suchorzewski
Instytut Dróg i Mostów
Politechnika Warszawska
Warszawa, 15.05.2017
WYZWANIE - ODPOWIEDŹ
Wyzwanie: inwestowanie w infrastrukturę  wysokie
koszty utrzymania/eksploatacji, dekapitalizacja
infrastruktury transportowej (zwłaszcza drogowej)
Potrzeba bardziej racjonalnego podejścia, konieczna
optymalizacja działań, w tym przez zarządzanie
Odpowiedź:
• koniec ubiegłego stulecia - Australia - Asset
Management (zarządzanie zasobami)
• 1991 – podręcznik Total Asset Management Manual
• 2005 - pierwsza norma - PAS 55 Asset Management
• Wersja BSI PAS55:2008
Warszawa 15.05.2017
2
Infrastructure Asset Management
Zarządzanie zasobami infrastruktury:
• zbiór reguł i metod niezbędnych dla
całościowego, świadomego i racjonalnego
gospodarowania majątkiem „zamrożonym” w
infrastrukturze,
• „racjonalne” jest gospodarowanie prowadzące
do osiągnięcia założonych celów w efektywny
sposób i uwzględniające wszystkie istotne
ograniczenia.
Warszawa 15.05.2017
3
Aspekty
• Identyfikacja strategicznych celów interesariuszy.
• Ewidencja (rejestr) wszystkich istotnych elementów składowych
infrastruktury.
• Okresowa diagnostyka stanu technicznego i eksploatacyjnego
• Cele zrównoważonego rozwoju: społeczne, ekonomiczne,
środowiskowe.
• Opis strategicznych i operacyjnych celów jakościowych za pomocą
wskaźników efektywności (KPIs – Key Performance Indicators).
• Identyfikacja i analiza ryzyka.
• Opracowania polityki, strategii i planu zarządzania infrastrukturą
przy uwzględnieniu celów.
• Optymalizacja alokacji dostępnych funduszy pomiędzy zadania.
• Plan finansowy.
• Proces ciągłego doskonalenia (PDCA - Cycle)
Warszawa 15.05.2017
4
Warszawa 15.05.2017
5
Kategorie kosztów uwzględniane w kompleksowym
zarządzaniu infrastrukturą (life cycle costs)
Źródło: S. Heller. Zastosowanie metod kompleksowego zarządzania infrastrukturą w drogownictwie.
Drogownictwo 12/2015
Warszawa 15.05.2017
6
KPIs i PDCA
Kluczowe wskaźniki efektywności (KPIs – Key
Performance Indicators) jednym z najważniejszych
elementów Zarządzania Zasobami (Asset Management).
Przy wyborze wskaźników konieczne jest określenie
metodyki mierzenia efektów, analiz oraz raportowania.
Konieczne jest uwzględnienie kosztów procedur oraz
ryzyka związanego ze stosowaniem wybranych rozwiązań.
http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/76-2015/frfu-76-t2-333.pdf
Proces ciągłego doskonalenia (PDCA - plan–do–check–
act or plan–do–check–adjust) jest iteratywną, 4-fazową
metodą zarządzania. Stosowana ona jest w biznesie dla
kontrolowania i ciągłego doskonalenia procesów i
produktów. Metoda PDCA określana jest często jako cykl
Deminga.
Warszawa 15.05.2017
7
Korzyści zastosowania Asset Management
Korzyści jednostki zarządzającej zasobami:
• Lepsze wyniki finansowe i ekonomiczne
• Zwiększenie bezpieczeństwa prawnego i stabilności
jednostki w długim okresie czasu.
• Możliwość certyfikacji zgodnie z normą ISO 55000 a tym
samym uzyskanie statusu organizacji zarządzającej
zasobami zgodnie z uniwersalnymi i przejrzystymi regułami.
• Polepszenie warunków kredytowania poprzez
zagwarantowanie transparentności zarówno aktywów, jak i
procesów decyzyjnych.
• Redukcja zagrożeń poprzez świadome i ustandaryzowane
zarządzanie ryzykiem.
• Wysoka ocena opinii publicznej i mediów
Warszawa 15.05.2017
8
Zasady zarządzania majątkiem trwałym
Podstawowe dokumenty dot. zasad zarządzania
majątkiem trwałym:
• PAS 55 Asset Management – Publicly Available
Specification - standardy opracowane przez Brytyjski
Instytut ds. Standaryzacji,
• ISO 55000 Asset Management – norma opracowana
przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną,
• ISO 55001 i ISO 55002,
• International Infrastructure Management Manual 2015
• PIARC – Światowa Organizacja Drogownictwa
 dr S. Heller
• European Union Road Federation - ERF
Warszawa 15.05.2017
9
Infrastruktura transportu
Warszawa 15.05.2017
10
KEEPING EUROPE MOVING
A Manifesto for long-term effective management
of a safe and effective European road network.
European Union Road Federation (ERF). March 2013
1€ wydane na
utrzymanie
pozwoli
zaoszczędzić do
15€ kosztów
rehabilitacji i
przebudowy,
wymuszonych
zaniedbaniami w
zabiegach
utrzymaniowych
Warszawa 15.05.2017
11
Road Asset Management - ERF 2014
Od krótko-terminowej strategii do Road Asset Management:
1. Tradycyjne podejście
2. Zapobieganie degradacji
3. Podejście Road Asset Management
Warszawa 15.05.2017
12
Road Asset Management - ERF 2014
Warszawa 15.05.2017
13
Polska
Ostatnie lata - największe w historii nakłady na
budowę dróg ( w tym środki UE)
Program budowy dróg krajowych na lata 2014 2023:
Łączna wartość zadań skierowanych do
realizacji ( wydatki KFD) – 95,4 mld zł:
•
Wartość zadań zakończonych – 2,3 mld zł
•
Wartość zadań w realizacji 48,8 mld zł
•
Wartość zadań w przetargu – 32,0 mld zł
Warszawa 15.05.2017
14
Aktualne wyzwania
• rosnące potrzeby utrzymywania infrastruktury  koszty,
• konkurencja z innymi pozycjami budżetowymi,
• restrykcje prawne, aspekty własnościowe i ekologiczne,
ingerencja w pas drogowy oraz trudności w jego poszerzaniu,
• konieczność koordynacji działań w obrębie pasa drogowego z
wieloma innymi podmiotami, w szczególności w obrębie miast,
• konieczność pertraktacji z bankami i innymi instytucjami
finansującymi inwestycje w zakresie budowy, rozbudowy i
utrzymania infrastruktury,
• rosnąca złożoność procesów przetargowych oraz wszelkich form
kontraktowania działalności inwestycyjnych,
• konieczność informowania o planach, projektach i wynikach
działań, w tym przez media, oraz uzyskiwania akceptacji
społecznej.
Warszawa 15.05.2017
15
Kwalifikacje kadry
Jednym z warunków sukcesu - kwalifikacje kadry
zarządzającej infrastrukturą transportową:
•
aspekty techniczne,
•
kwalifikacje menadżerskie.
Absolwenci polskich uczelni technicznych - nie ma różnicy w
poziomie kształcenia technicznego pomiędzy Polską oraz
najwyżej rozwiniętymi gospodarkami światowymi.
Ograniczone przygotowanie do konfrontacji z wyzwaniami
menadżerskimi oraz z działaniami wychodzącymi poza
kwalifikacje inżynierskie. Na uczelniach technicznych,
przedmioty o charakterze ogólnym, takie jak elementy
ekonomii czy techniki menadżerskie, redukowane do
minimum.
Efekt – ograniczony udział w podejmowaniu decyzji
strategicznych.
Warszawa 15.05.2017
16
Uzasadnienie modyfikacji kształcenia
Decyzje techniczne są obecnie coraz rzadziej podejmowane w oderwaniu
od aspektów ekonomicznych, organizacyjnych, prawnych, społecznych,
czy środowiskowych. Bez przynajmniej elementarnej wiedzy z zakresu
technik menadżerskich, zarówno w odniesieniu do zarządzania
większymi projektami technicznymi, jak i zarządzania jednostkami
administracyjnymi, nie jest możliwe uczestniczenie w podejmowaniu
kluczowych decyzji. Brak „wspólnego języka”, oraz sprawnego władania
terminologią z zakresu technik zarządzania i aspektów ekonomicznoprawnych często utrudniają inżynierom aktywne uczestnictwo w debatach
o fundamentalnych kwestiach związanych z projektami
infrastrukturalnymi.
Doświadczenia zagraniczne: inżynier posiadający podstawową
wiedzę o mechanizmach strategicznego zarządzania infrastrukturą
jest w stanie bardziej skutecznie argumentować na rzecz
proponowanych rozwiązań technicznych. Nawet jeśli nie jest
zaangażowany w procesy decyzyjne, to dostarcza mocniejszych
argumentów negocjacyjnych oraz jest bardziej przekonujący wobec opinii
publicznej.
Źródło: INFRAMA - Nota koncepcyjna
Warszawa 15.05.2017
17
Działania
Konieczne działania:
• adaptacja programów regularnych
studiów technicznych do aktualnych
potrzeb,
• kształcenie ustawiczne,
• samokształcenie.
Warszawa 15.05.2017
18
Inicjatywa edukacyjna
Porozumienie zawarte 7.06.2016:
• HELLER Ingenieurgesellschaft mbH - lider w zakresie Road
Infrastructure Asset Management w Niemczech, wspierający od
lat niemiecką administracją drogową w efektywnym zarządzaniu
infrastrukturą drogową. Sławomir Heller, delegat Niemiec w
PIARC, przewodniczący grupy roboczej zajmującej się
rozpowszechnianiem i edukacją Asset Management
• Centrum Kształcenia i Doradztwa „IKKU” Sp. z o.o. IKKU –
Inżynieria Komunikacyjna Kształcenie Ustawiczne. Utworzone
1998
• Politechnika Warszawska – Instytut Dróg i Mostów Wydziału
Inżynierii Lądowej
Partner strategiczny - Polski Kongres Drogowy!!!
Program bazujący na idei PIARC, dostosowany do warunków
krajowych, realizowany we współpracy z interesariuszami.
Warszawa 15.05.2017
19
Cel strategiczny
„Podniesienie rangi inżyniera w systemach
kompleksowego zarządzania infrastrukturą poprzez
wyposażenie go w „instrumentarium” niezbędne do
swobodnego poruszania się nie tylko po problemach
technicznych, lecz także do łączenia wiedzy inżynierskiej
z aspektami menadżerskimi. Kompleksowe zarządzanie
infrastrukturą, czyli Asset Management, jest właśnie tą
dyscypliną, która jest „esencją” takiego połączenia
techniki i metod menadżerskich.”
Żródło: A. Ciołkosz-Styk, S. Heller. Asset Management wyzwaniem
21-go wieku
Warszawa 15.05.2017
20
INFRAMA - Rada Programowa
Ciałem doradczym jest Rada Programowa.
Zadaniem Rady jest, m.in.:
• wsparcie inicjatorów/organizatorów Akademii
INFRAMA w opracowywaniu i aktualizacji
strategii i kierunków działania, wyborze
tematów i form szkoleń
• rozpowszechnianie i promowanie idei oraz
działań INFRAMA
.
Warszawa 15.05.2017
21
Dziękuję za uwagę !!!
Warszawa 15.05.2017
22