RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ przeprowadzonej w roku szkolnym 2015/2016 w Szkole Podstawowej nr 166 w Łodzi Obszar: Wymaganie: Kształtowane są postawy i respektowane są normy społeczne. 1 Wstęp 1. Informacje wstępne Głównym zadaniem ewaluacji jest doskonalenie działań podnoszących jakość pracy szkoły. Ewaluacja została przeprowadzona w listopadzie 2015 roku, sporządzony raport przeznaczony jest dla dyrektora szkoły, Rady Pedagogicznej oraz rodziców uczniów klas I-VI. 2. Opis przedmiotu ewaluacji Przedmiotem ewaluacji jest obszar kształtowania postaw i respektowanie są norm społecznych 3. Cele ewaluacji Przeprowadzona ewaluacja miała odpowiedzieć na postawione pytania kluczowe: Czy wspólnie z rodzicami i uczniami analizuje się działania wychowawcze i profilaktyczne? Czy ocenia się ich skuteczność oraz w miarę potrzeb modyfikuje? Czy uczniowie wykazują się odpowiedzialnością w działaniach i relacjach społecznych? Czy działania szkoły zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne? Czy relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu? Czy w szkole realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły? Czy rodzice są zapoznawani z działaniami jakie szkoła podejmuje? 4. Metody badawcze W przeprowadzonych badaniach wykorzystano następujące narzędzia badawcze: ankieta dla rodziców ankieta dla uczniów 2 W badaniu wzięli udział uczniowie klas IV-VI oraz rodzice dzieci z klas I-VI. Ankiety były anonimowe, nie było limitu czasowego na udzielenie odpowiedzi. Kwestionariusz ankiety dla rodziców składał się z 33 pytań, z czego 30 stanowiły pytania zamknięte oraz 3 pytania otwarte. W ankiecie wzięło udział 152 rodziców uczniów, z klas I-III i IV–VI. Ankieta dla uczniów składała się z 19 pytań (7 pytań zamkniętych z kafeterią otwartą i 12 pytań zamkniętych). W ankiecie wzięło udział 120 uczniów, z klas III – VI. Analiza wyników badań Poczucie bezpieczeństwa w szkole Pytanie 1 – ankieta dla rodziców Czy według Państwa Wasze dziecko czuje się w szkole bezpiecznie? Czy według Państwa Wasze dziecko czuje się w szkole bezpiecznie? 0% Tak - 120 ankietowanych 16% 5% Nie - 7 ankietowanych 79% Trudno powiedzieć 25 ankietowanych 3 Pytanie 9 – ankieta dla uczniów Czy w szkole na lekcjach czujesz się bezpiecznie? Czy w szkole na lekcjach czujesz się bezpiecznie? Zawsze - 59 uczniów Często - 30 uczniów Czasami - 23 uczniów Nigdy - 8 uczniów 7% 19% 49% 25% Pytanie 10 – ankieta dla uczniów Czy w szkole na przerwach czujesz się bezpiecznie? Czy w szkole na przerwach czujesz się bezpiecznie? Zawsze - 35 uczniów Często - 36 uczniów Czasami - 37 uczniów 13% 28% 30% 29% 4 Nigdy - 16 uczniów Pytanie 11 – ankieta dla uczniów Czy na terenie szkoły (w tym przed szkołą, na boisku szkolnym i na placu zabaw) po zajęciach lekcyjnych czujesz się bezpiecznie? Czy na terenie szkoły (w tym przed szkołą, na boisku szkolnym i na placu zabaw) po zajęciach lekcyjnych czujesz się bezpiecznie? Zawsze - 52 uczniów Często - 44 uczniów Nigdy - 5 uczniów Brak odpowiedzi - 2 uczniów Czasami - 18 uczniów 4% 2% 15% 43% 36% Wnioski: Według rodziców, znaczna większość uczniów uczęszczających do szkoły czuje się bezpiecznie. Także większość uczniów deklaruje, że czują się w szkole bezpiecznie. Uczniowie najlepiej czują się w klasie, podczas lekcji (74% - zawsze i często). Większość uczniów czuje się bezpiecznie na przerwach (59%) oraz poza zajęciami lekcyjnymi na terenie szkoły (81%). 7% uczniów nie czuje się bezpiecznie na lekcjach, 16% czuje się zagrożona na przerwach. Zalecenia: Warto przeanalizować, dlaczego tylu uczniów nie czuje się bezpiecznie na lekcjach oraz na przerwach, a także podjąć stosowne kroki mające na celu poprawę samopoczucia dzieci w szkole. Miejsca, w których dzieci czują się mniej bezpiecznie Pytanie 2 – ankieta dla rodziców Jeśli są w szkole miejsca, w których dziecko czuje się mniej bezpiecznie, proszę wskazać je na liście poniżej (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) 5 Jeśli są w szkole miejsca, w których dziecko czuje się mniej bezpiecznie, proszę wskazać je na liście poniżej. 80 73 70 60 50 40 31 28 30 22 20 10 6 7 5 3 3 0 Siedmiu rodziców podało inne odpowiedzi: okolice boiska, biblioteka, 2x szatnia przy sali gimnastycznej, przed dodatkowymi zajęciami, II piętro – korytarz, wszędzie tam gdzie jest nękana przez koleżankę z klasy. Pytanie 12 – ankieta dla uczniów Jeżeli są w szkole miejsca, w których czujesz się mniej bezpieczny/a, wskaż je na liście poniżej? Boisko Korytarz Sala gimnastyczna Stołówka Klasa Toaleta Inne (proszę wskazać jakie) 21 36 14 9 11 31 5 4% Wszędzie w szkole czuje się 39 bezpiecznie Brak odpowiedzi 4 17,5% 30% 12% 7,5% 9% 26% Świetlica, przed szkołą, schody, placyk (2 uczniów) 32,5% 3% 6 Wnioski: Według prawie połowy ankietowanych rodziców, w szkole nie ma miejsc, w których dzieci mogą nie czuć się bezpieczne. Potwierdza to 32,5 % uczniów. Rodzice, którzy wskazali na istnienie takich miejsc, najczęściej wymieniali korytarz oraz toalety, w których to miejscach także dzieci (30% i 26%) nie czują się bezpiecznie. Zalecenia: Należy przyjrzeć się bezpieczeństwu dzieci na korytarzach oraz w toaletach i ich sąsiedztwie oraz podjąć działania, aby poczucie bezpieczeństwa dzieci wzrosło. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa Pytanie 3 – ankieta dla rodziców Jakie mają Państwo pomysły, by podnieść poziom poczucia bezpieczeństwa w szkole? Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 134 rodziców, co stanowi 88%. Pozostali rodzice wskazali następujące pomysły: - organizowanie warsztatów z osobami, które mogłyby pracować z dziećmi i uczyć ich zasad. Rozmowy z panią wychowawczynią, żeby w szkole było więcej plakatów na temat bezpieczeństwa, - obserwacja zachowania dzieci i reakcja na każdą formę agresji między dziećmi, - domofon przy drzwiach wejściowych, - częstsze kontrole toalet na przerwach, - szybka reakcja i konsekwencje, - zorganizować miejsce odpoczynku dla dzieci w czasie przerwy, - monitoring, remont płyty boiska, - przede wszystkim czystość w toaletach, - rozmowa z dzieckiem w domu bo to wpływa na ogół, - zwracanie większej uwagi starszym dzieciom, - dyskusje na lekcjach wychowawczych, - uczulenie dzieci na konsekwencje zdrowotne niebezpiecznych zachowań, - prelekcje z dziećmi dotyczące bezpieczeństwa, - zwiększenie i ułatwienie przepływu informacji między rodzicami a szkołą na temat agresji i zagrożeń w szkole. 7 Wnioski: Mała ilość odpowiedzi może wynikać z braku potrzeby zajmowania się tym problemem (większość rodziców deklaruje, że dzieci w szkole czują się bezpiecznie), bądź też może wskazywać na niską inicjatywę rodziców, małe zainteresowanie lub poczucie braku wpływu na kwestie związane z bezpieczeństwem dzieci w szkole. Pojawiające się pomysły wskazują, że poprawa stanu rzeczy zależy zarówno od nauczycieli, jak i od dzieci oraz ich rodziców. Szacunek w stosunku do ucznia Pytanie 4 – ankieta dla rodziców Czy mają Państwo poczucie, że nauczyciele z szacunkiem odnoszą się do Państwa dziecka? Czy mają Państwo poczucie, że nauczyciele z szacunkiem odnoszą się do Państwa dziecka? Zdecydowanie tak - 69 ankietowanych Raczej tak - 81 ankietowanych Zdecydowanie nie - 0 ankietowanych Raczej nie - 1 ankietowany Brak odpowiedzi - 1 ankietowany 1% 1% 0% 45% 53% 8 Pytanie 5- ankieta dla rodziców Czy mają Państwo poczucie, że rówieśnicy odnoszą się z szacunkiem do Państwa dziecka? Czy mają Państwo poczucie, że rówieśnicy odnoszą się z szacunkiem do Państwa dziecka? Zdecydowanie tak - 12 ankietowanych Raczej tak - 110 ankietowanych Zdecydowanie nie - 9 ankietowanych Raczej nie - 21 ankietowanych 6% 14% 8% 72% Pytanie 8 - ankieta dla uczniów Przez kogo w szkole czujesz się szanowany/a? TAK NIE Wychowawcę 98 82% 8 7% Nauczycieli 76 63% 26 22% Kolegów 67 56% 38 32% Koleżanki 77 64% 24 20% Innych pracowników szkoły 67 56% 28 23% Brak odpowiedzi 2 2% Wnioski: 98% ankietowanych ma poczucie, że nauczyciele traktują dzieci z szacunkiem. 80% rodziców podkreśliło, że w szkole dzieci szanują siebie nawzajem. Uczniowie niemalże w 100% czują się szanowani przez wychowawców klas, najmniej szacunku odczuwają ze strony kolegów (chłopców), i innych pracowników szkoły – być może przez niewielki z nimi kontakt. Zalecenie: Należy uważnie przyjrzeć się kwestiom budowania wzajemnych relacji wśród uczniów, z naciskiem na odnoszenie się do siebie z szacunkiem. 9 Szacunek dla pracowników szkoły Pytanie 6 - ankieta dla rodziców Czy mają Państwo poczucie, że Państwa dziecko odnosi się z szacunkiem do: TAK NIE Rówieśników 136 89% 11 7% Nauczycieli 137 90% 5 3% Innych pracowników szkoły 136 89% 4 7% Pozostali ankietowani nie odpowiedzieli na to pytanie. Wnioski: Niemalże wszyscy rodzice uważają, że ich dzieci zwracają się z szacunkiem zarówno do rówieśników, jak i dorosłych. Ciekawe jest, że w ankiecie dla uczniów, ze strony chłopców, pozostałe dzieci czuły się mniej szanowane. Zaufanie w szkole Pytanie 7 - ankieta dla rodziców Komu dziecko w szkole ufa? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Komu dziecko w szkole ufa? 160 140 134 120 100 80 69 60 40 37 25 27 20 30 0 0 10 4 5 Pytanie 7 – ankieta dla dzieci Komu w szkole ufasz? Wychowawcy Nauczycielom Rówieśnikom Dyrektorowi Pracownikom szkoły Pedagogowi/psychologowi szkolnemu Innym (komu?) 63 49 34 42 15 30 52,5% 41% 28% 35% 12,5% 25% 13 11% Nikomu 10 Brak odpowiedzi 3 Na to pytanie nie odpowiedziało 3 uczniów, co stanowi 2,5%. Kolegom(1 uczeń), koleżankom(6 uczniów), przyjaciółce(6 uczniów). 8% 2,5% Wnioski: Według rodziców dzieci mają większe zaufanie do dorosłych, niż do rówieśników, ufają przede wszystkim wychowawcom (prawie wszyscy ankietowani) i nauczycielom, z którymi na co dzień mają do czynienia. Dzieci mają także zaufanie do dyrektora szkoły i innych pracowników. Mniejszy odsetek dzieci, niż ich rodziców, wskazuje na zaufanie w stosunku do osób dorosłych, choć i dzieci wskazują wychowawców, jako tych, którym ufają najbardziej. Zalecenia: Należy wdrożyć działania mające na celu podniesienie poziomu zaufania uczniów do dorosłych w szkole, oraz do rówieśników. Znajomość i respektowanie zasad zachowania Pytanie 8 – ankieta dla rodziców Czy Państwa dziecko zna i respektuje zasady zachowania w szkole? 11 Czy Państwa dziecko zna i respektuje zasady zachowania w szkole? Zna i respektuje - 114 ankietowanych Zna, ale respektuje niektóre - 37 ankietowanych Zna, ale nie respektuje - 1 ankietowany Nie zna zasad - 0 ankietowanych 1% 0% 24% 75% Pytanie 1 – ankieta dla uczniów Czy znasz zasady właściwego zachowania się w szkole Czy znasz zasady właściwego zachowania się w szkole? Tak - 102 uczniów 1% Nie - 1 uczeń 14% 85% 12 Częściowo - 17 uczniów Pytanie 2 – ankieta dla uczniów Czy przestrzegasz tych zasad? Czy przestrzegasz tych zasad? Zawsze - 34 uczniów Często - 59 uczniów Czasami - 26 uczniów Nigdy - 3 uczniów 3% 21% 28% 48% Wnioski: Praktycznie wszyscy rodzice wierzą, że ich dzieci znają zasady zachowania w szkole. Znaczna większość uważa, że także je respektują. Rodzice i uczniowie podobnie widzą respektowanie zasad, jednak sami uczniowie przyznają, że zasady przestrzegają tylko często lub czasami. Zalecenia: Warto uświadomić rodzicom rozdźwięk między ich widzeniem tej kwestii, a tym jak postrzegają to dzieci; powinno włączyć się systemy motywacyjne skłaniające do częstszego przestrzegania zasad. 13 Odpowiedzialność Pytanie 9 – ankieta dla rodziców Czy szkoła wpływa na rozwijanie odpowiedzialności u Państwa dziecka? Czy szkoła wpływa na rozwijanie odpowiedzialności u Państwa dziecka? Tak - 116 ankietowanych Nie - 6 ankietowanych Nie wiem - 28 ankietowanych Brak odpowiedzi - 2 ankietowanych 1% 4% 18% 76% Wnioski: Rodzice w większości zauważają wpływ szkoły na rozwijanie poczucia odpowiedzialności u dzieci, 18% rodziców nie wypowiedziało się na ten temat, jedynie 4% uważa, że szkoła nie ma wpływu na tą sferę rozwoju. Dokumentacja szkolna Pytanie 10 – ankieta dla rodziców Czy zna Pan/Pani: TAK Program 93 Szkolny Profilaktyczny Szkolny Program 100 Wychowawczy Klasowy plan wychowawczy 105 Szkolne projekty i akcje o 91 tematyce wychowawczej 61% NIE 34 22% 66% 26 17% 69% 60% 22 29 14% 19% Wnioski: Ponad połowa ankietowanych rodziców zna dokumentację szkolną. Najszerzej znany jest klasowy plan wychowawczy. Zalecenia: Należy prześledzić sposób zapoznawania rodziców z dokumentacją szkolną. Jeśli brak znajomości tej dokumentacji wynika z niechęci rodziców do zapoznania się z nią, warto zastanowić się nad pracą nad zwiększeniem tej motywacji. 14 Pytanie 11 – ankieta dla rodziców W jaki sposób zapoznali się Państwo z tą dokumentacją? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) W jaki sposób zapoznali się Państwo z tą dokumentacją? 140 121 120 100 80 53 60 40 20 17 8 7 3 Od innego nauczyciela Od dyrektora szkoły Od innego rodzica 0 Ze strony internetowej szkoły Od wychowawcy klasy Brak odpowiedzi Wnioski: Okazuje się, ze wśród osób, które znają dokumentację szkolną, największe znaczenie mają zebrania klasowe z wychowawcą, który przekazuje rodzicom wiedzę na temat dokumentacji szkolnej. Niewiele mniejszą popularnością cieszy się strona internetowa szkoły, która daje możliwość dostępu o dowolnej porze. Pytanie 12 – ankieta dla rodziców Czy w szkole jest stworzona możliwość dzielenia się opiniami na temat działań wychowawczych i profilaktycznych? 15 Czy w szkole jest stworzona możliwość dzielenia się opiniami na temat działań wychowawczych i profilaktycznych? Tak - 102 ankietowanych Nie - 13 ankietowanych Nie ma takiej potrzeby - 15 ankietowanych Brak odpowiedzi - 22 ankietowanych 10% 14% 8,5% 67% Wnioski: Ciekawym jest, że aż 10% rodziców uważa, że nie ma potrzeby dzielenia się między dorosłymi opiniami na temat działań profilaktycznych i wychowawczych. Większość rodziców uważa, że szkoła daje możliwość dialogu w tym zakresie. Zachowania niewłaściwe Pytanie 13 – ankieta dla rodziców Jakie zachowania niewłaściwe mają miejsce na terenie szkoły? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) 16 Jakie zachowania niewłaściwe mają miejsce na terenie szkoły? 100 91 90 80 70 60 50 44 40 30 33 29 16 20 10 6 5 0 Pytanie 13 – ankieta dla uczniów Czy zdarzyło się, że w ciągu ostatniego roku w szkole: (możesz wybrać kilka odpowiedzi) Ktoś Cię obrażał, przezywał Ktoś Cię uderzył, kopnął Ktoś Cię szantażował Ktoś Cię zastraszał Ktoś Cię okradł Ktoś wymuszał od Ciebie pieniądze Ktoś rozpowszechniał plotki na Twój temat Stosował wobec Ciebie cyberprzemocy Nie było takich sytuacji Brak odpowiedzi 70 52 21 24 15 10 58% 43% 17,5% 20% 12,5% 8% 32 26% 12 10% 26 3 22% 2,5% 17 Pytanie 15 – ankieta dla uczniów Czy zdarzyło się, że w ciągu ostatniego roku na terenie szkoły: (możesz wybrać kilka odpowiedzi) Kogoś obrażałeś, przezywałeś Kogoś uderzyłeś Kogoś szantażowałeś Kogoś zastraszałeś Coś ukradłeś Wymuszałeś pieniądze bądź inne rzeczy Plotkowałeś Stosowałeś cyberprzemoc Nie było takich sytuacji Brak odpowiedzi 28 23% 23 1 1 0 0 19% 1% 1% 0% 0% 5 0 81 4 4% 0% 67,5% 3% Pytanie 16 – ankieta dla uczniów Czy byłeś świadkiem, kiedy ktoś kogoś w ciągu ostatniego roku na terenie szkoły: (możesz wybrać kilka odpowiedzi) Obrażał, przezywał Bił Szantażował Zastraszał Okradł Wymuszał pieniądze Rozpowszechniał plotki Stosował cyberprzemoc Nie było takich sytuacji Brak odpowiedzi 67 67 17 24 12 12 35 8 21 3 56% 56% 14% 20% 10% 10% 29% 7% 17,5% 2,5% Wnioski: Na terenie szkoły według rodziców występuje najwięcej aktów przemocy psychicznej różnego rodzaju. Prawie 30% rodziców uważa, że nie występuje żaden rodzaj przemocy. Także dzieci wskazują, że najczęściej padają ofiarą bądź są świadkiem przemocy psychicznej, jednocześnie dzieci zaznaczają, że bywają ofiarą bądź świadkiem przemocy fizycznej. Jednak tylko niewielki odsetek dzieci przyznaje się, że same w ten sposób się zachowują, 68% dzieci uznaje, że nie stosuje ani przemocy fizycznej, ani psychicznej. Zalecenia: Szkoła powinna zwiększyć ilość działań profilaktycznych i wychowawczych dotyczących przemocy psychicznej i emocjonalnej. Nauczyciele konsekwentnie powinni reagować na przejawy takiej przemocy, oraz uświadamiać dzieciom, jakie zachowania należą do zachowań przemocowych. Jednocześnie nauczyciele powinni kształtować umiejętności 18 radzenia sobie w takich sytuacjach oraz pomóc dzieciom w innym radzeniu sobie z konfliktami. W związku z rozdźwiękiem między spostrzeganiem aktów przemocy, a uznaniem siebie za sprawcę, nauczyciele powinni razem z dziećmi dokładnie analizować sytuacje konfliktowe. Sprawcy zachowań niewłaściwych Pytanie 14 – ankieta dla rodziców Jeżeli takie zachowania mają miejsce w szkole, to kto jest ich sprawcą?(można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Jeżeli takie zachowania mają miejsce w szkole, to kto jest ich sprawcą? 100 90 90 80 70 60 50 40 32 26 30 20 13 10 3 0 3 0 Moje dziecko Rówieśnicy Nauczyciele Pracownicy szkoły Inne osoby Nikt Brak odpowiedzi Troje ankietowanych na to pytanie odpowiedziało: osoby z klas starszych, co stanowi 2%. Pytanie 14 – ankieta dla uczniów Jeśli ktoś wobec Ciebie zachowywał się niewłaściwie, to kto to robił? (możesz wybrać kilka odpowiedzi) 19 Jeżeli tak, kto to robił? 70 66 60 50 39 40 30 23 20 12 10 3 5 2 0 Koledzy Koleżanki Nauczyciele Pracownicy szkoły Inne osoby Nikt Brak odpowiedzi Uczniowie wskazali inne osoby: starsze klasy, rodzice uczniów. Pytanie 17 – ankieta dla uczniów Jeżeli tak (byłeś świadkiem zachowań niewłaściwych) to kto to robił? (możesz wybrać kilka odpowiedzi) Jeżeli tak, to kto to robił? 80 66 70 60 50 39 40 30 23 20 12 10 3 2 Nauczyciele Pracownicy szkoły 0 Koledzy Koleżanki Inne osoby Nikt Uczniowie wskazali również inne osoby: uczniowie ze starszych i młodszych klas. Wnioski: Zarówno rodzice, jak i uczniowie, jako sprawców przemocy najczęściej wskazują innych uczniów, częściej chłopców. 20 Zalecenia: Warto przeprowadzić w klasach zajęcia dotyczące sposobów rozwiązywania konfliktów oraz radzenia sobie ze złością. Reakcja na zachowania niewłaściwe Pytanie 15 – ankieta dla rodziców Czy Państwa zdaniem szkoła szybko reaguje na niewłaściwe zachowania uczniów? Czy Państwa zdaniem szkoła szybko reaguje na niewłaściwe zachowania uczniów? Zdecydowanie tak - 36 ankietowanych Raczej tak - 89 ankietowanych Zdecydowanie nie - 5 ankietowanych Raczej nie - 13 ankietowanych Nie ma takich zachowań - 1 ankietowany Brak odpowiedzi - 8 ankietowanych 8,5% 3% 1% 5% 24% 58,5% Pytanie 16 – ankieta dla rodziców Kto takie działania podejmuje? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) 21 Kto takie działania podejmuje? 140 122 120 100 80 60 52 40 25 20 25 14 13 3 2 0 Troje ankietowanych na to pytanie odpowiedziało: rodzice, co stanowi 2%. Pytanie 18 – ankieta dla uczniów Czy nauczyciele zwracają uwagę na Twoje niewłaściwe zachowania? 22 Czy nauczyciele zwracają uwagę na Twoje niewłaściwe zachowania? Tak - 86 uczniów Nie - 13 uczniów Nie zawsze - 30 uczniów Brak odpowiedzi - 1 uczeń 1% 22% 10% 66% Wnioski: Zarówno rodzice, jak i dzieci wskazują, że nauczyciele, w szczególności wychowawcy, dość szybko reagują na niewłaściwe zachowania, choć aż 22% dzieci wskazuje, że nie dzieje się tak zawsze. Zalecenia: Należałoby wypracować takie metody reagowania na zachowania niewłaściwe, które w oczach dzieci byłyby skutecznie i nieuniknione, co najprawdopodobniej wpłynie na zmniejszenie ilość zachowań o charakterze przemocy psychicznej lub/i fizycznej Reakcja na zachowania pozytywne Pytanie 17 – ankieta dla rodziców Czy pozytywne zachowania Państwa dziecka w szkole są nagradzane (m. in. chwalone). 23 Czy pozytywne zachowania Państwa dziecka w szkole są nagradzane (m. in. chwalone). Tak - 118 ankietowanych Nie - 7 ankietowanych Nie wiem - 22 ankietowanych Brak odpowiedzi - 6 ankietowanych 4% 14% 5% 78% Pytanie 19 – ankieta dla dzieci Czy nauczyciele zwracają uwagę na Twoje pozytywne zachowanie? Czy nauczyciele zwracają uwagę na Twoje pozytywne zachowanie? Tak - 72 uczniów Nie - 19 uczniów Nie zawsze - 29 uczniów Brak odpowiedzi - 1 uczeń 1% 24% 59% 16% Wnioski: Rodzice i dzieci wskazują, że zauważane są zachowania pożądane, jednak dzieci nie zawsze czują się wzmocnione. Zalecenia: Warto zwiększyć ilość nagród stosowanych przez nauczycieli w celu wzmacniania zachowań poprawnych. 24 Działania wychowawcze Pytanie 18 – ankieta dla rodziców Kto z Państwem analizuje działania wychowawcze (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Kto z Państwem analizuje działania wychowawcze. 140 129 120 100 80 60 40 20 21 16 9 9 3 1 0 Jeden ankietowany udzielił odpowiedzi: psycholog z Przychodni Państwowej. Pytanie 19 – ankieta dla rodziców Ilość informacji na temat działań wychowawczych jest: Wystarczająca Niewystarczająca Brak odpowiedzi 117 23 12 77% 15% 8% 25 12 Pytanie 20 – ankieta dla rodziców Jeśli działanie te Państwa zdanie nie są skuteczne, to czy są one modyfikowane? TAK NIE 102 7 67% 5% Jeśli nie, to dlaczego? Ankietowani udzielili odpowiedzi: - nie rozpatrywane są do końca pozytywnie, - brak wystarczających działań motywacyjnych ze strony nauczycieli i dyrektora. Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 42 ankietowanych, co stanowi 28%. Pytanie 21 – ankieta dla rodziców Czy mają Państwo wpływ na ich modyfikację? TAK NIE Brak odpowiedzi 90 21 39 59% 14% 26% Jeśli nie, to dlaczego? Ankietowani udzielili odpowiedzi: - jest słuchanie, nic poza tym. Pytanie 22 – ankieta dla rodziców Jakie inne działania według Państwa powinny być podjęte? Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 143 rodziców, co stanowi 94%. Pozostali rodzice wskazali następujące działania: - profilaktyka, - warsztaty dla dzieci i rodziców, radzenie sobie z emocjami i w różnych trudnych sytuacjach, - spotkania indywidualne z rodzicami, - reagowanie, rozmowa w gronie rówieśników, - dodatkowe spotkania dzieci w grupie z pedagogiem, - integracja dzieci w klasie, - większe zainteresowanie wychowawców i nauczycieli w wydawałoby się banalne sprawy między uczniami, które mogą przerodzić się w coś poważnego, - konsekwentne motywowanie. 26 Wnioski: Zdecydowana większość rodziców uważa, że współpraca między rodzicami a nauczycielami w zakresie działań wychowawczych jest dobra, ilość informacji dotycząca tych działań jest wystarczająca, rodzice czują się włączeni w możliwość modyfikowania tych działań, choć duży odsetek osób, które nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie może wskazywać na brak zainteresowania rodziców taką współpracą, bądź trudności w zakresie sformułowania zastrzeżeń dotyczących tego tematu. Zalecenia: Warto przyjrzeć się propozycjom rodziców w zakresie dodatkowych oddziaływań wychowawczych, a także opracować plan wzmacniający współpracę rodziców ze szkołą w tym zakresie. Zachowania ryzykowne Pytanie 23 – ankieta dla rodziców Czy Państwa zdaniem szkoła szybko reaguje na ryzykowne zachowania uczniów (np. sięganie po używki) Czy Państwa zdaniem szkoła szybko reaguje na ryzykowne zachowania uczniów (np. sięganie po używki) Nie ma takich zachowań - 65 ankietowanych Zdecydowanie tak - 22 ankietowanych Raczej tak - 31 ankietowanych Zdecydowanie nie - 2 ankietowanych Raczej nie - 3 ankietowanych 1% 2% 20% 43% 14% Na to pytanie nie odpowiedziało 32 ankietowanych, co stanowi 21%. Pytanie 24 – ankieta dla rodziców Kto takie działania podejmuje? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) 27 Kto takie działania podejmuje? 80 70 69 60 60 50 40 30 23 25 23 20 9 10 12 0 0 Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 60 ankietowanych, co stanowi 39%. Pytanie 25– ankieta dla rodziców Kto rozmawia z Państwem na temat tych działań? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Kto rozmawia z Państwem na temat tych działań? 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 85 52 8 8 14 13 1 0 28 Na to pytanie nie odpowiedziało 52 ankietowanych, co stanowi 34%. Wnioski: Według rodziców uczniowie nie wykazują zachowań ryzykownych, a jeśli takie wystąpią, to szkoła reaguje na nie szybko. W związku z przekonaniem, że takie zachowania nie mają miejsca w szkole, rodzicom trudno odpowiedzieć było na pytanie, kto podejmuje się interwencji, najczęściej wskazywali na wychowawcę, także to wychowawca w oczach rodziców najczęściej omawia z nimi te kwestie. Zalecenia: Trzeba zastanowić się nad zajęciami poszerzającymi świadomość rodziców, jakie zachowania dzieci z psychologicznego punktu widzenia są zachowaniami ryzykownymi. Warto zwiększyć motywację rodziców do uczestniczenia w zajęciach ze specjalistami. Działania profilaktyczne Pytanie 26 – ankieta dla rodziców Ilość informacji na temat działań profilaktycznych jest: Wystarczająca Niewystarczająca Brak odpowiedzi 100 16 36 66% 10,5% 24% Na to pytanie nie odpowiedziało 36 ankietowanych, co stanowi 24%. Pytanie 27 – ankieta dla rodziców Czy podejmowane działania są skuteczne? Czy podejmowane działania są skuteczne? Tak - 55 ankietowanych Nie - 1 ankietowany Trudno mi powiedzieć - 61 ankietowanych Brak odpowiedzi - 34 ankietowanych 23% 36% 40% 1% 29 Pytanie 28 – ankieta dla rodziców Jakie inne działania według Państwa powinny być podjęte? Na to pytanie nie udzieliło odpowiedzi 149 rodziców, co stanowi 98%. Pozostali rodzice wskazali następujące działania: - większa liczba nauczycieli na dyżurach, - większa ingerencja w zachowanie uczniów, - profilaktyka. Wnioski: Ze względu na niską świadomość występowania zachowań ryzykownych i zagrożeń z nich płynących, rodzicom trudno wypowiadać się na kwestie podejmowanych przez szkołę działań profilaktycznych, według rodziców, którzy mają opinię na ten temat podejmowane działania są skuteczne i omawiane z rodzicami w zadowalający sposób. Rodzice nie mają pomysłów na podjęcia innych dodatkowych działań. Zalecenia: Podczas spotkań z rodzicami warto poruszać kwestie związane z profilaktyka zachowań ryzykownych, by zwiększyć świadomość rodziców oraz motywować ich do generowania własnych pomysłów dotyczących realizowania działań profilaktycznych na terenie szkoły. Współpraca ze szkołą w kwestiach wychowawczych Pytanie 29 – ankieta dla rodziców Czy współpracują Państwo ze szkołą w celu kształtowania pożądanych postaw i zachowań Państwa dziecka. Czy współpracują Państwo ze szkołą w celu kształtowania pożądanych postaw i zachowań Państwa dziecka. Nie ma takiej potrzeby - 49 ankietowanych Tak - 68 ankietwanych Nie - 11 ankietowanych Brak odpowiedzi - 26 ankietowanych 17% 32% 7% 45% 30 Wnioski: Rodzice nie widzą potrzeb współpracy ze szkołą w zakresie kształtowania pożądanych postaw i zachowań Zalecenia: Warto przyjrzeć się przyczynom, dla których rodzice nie widzą potrzeby współpracy w tym zakresie Pytanie 30 – ankieta dla rodziców Jakie formy wsparcia wychowawczego oferuje szkoła? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Współpraca wychowawcy z rodzicami Współpraca dyrektora z rodzicami Współpraca nauczycieli z rodzicami Pomoc specjalisty pedagoga Pomoc specjalisty psychologa Pośrednictwo w uzyskaniu pomocy z zewnętrznych instytucji Prowadzenie warsztatów psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze Opieka socjalna Grupa wsparcia Pomoc logopedyczna Interwencja kryzysowa Brak odpowiedzi 122 80% 48 31,5% 56 37% 81 46 53% 30% 31 20% 23 15% 13 2 31 1 21 8,5% 1% 20% 1% 14% Pytanie 31 – ankieta dla rodziców Które z wyżej wymienionych uważają Państwo za rzeczywiście pomocne?(można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) Współpraca wychowawcy z rodzicami Współpraca dyrektora z rodzicami Współpraca nauczycieli z rodzicami Pomoc specjalisty pedagoga Pomoc specjalisty psychologa 120 79% 29 19% 39 26% 53 38 35% 25% 31 Pośrednictwo w uzyskaniu 23 15% pomocy z zewnętrznych instytucji Prowadzenie warsztatów 15 10% psychologicznych doskonalących umiejętności wychowawcze Opieka socjalna 11 7% Grupa wsparcia 6 4% Pomoc logopedyczna 21 14% Interwencja kryzysowa 6 4% Na to pytanie nie odpowiedziało 25 ankietowanych, co stanowi 16%. Wnioski: Rodzice zauważają różne możliwe formy wsparcia wychowawczego, choć nie o wszystkich wiedzą w satysfakcjonującym zakresie. Najbardziej pomocne są dla nich rozmowy z wychowawcą i pomoc pedagoga szkolnego Zalecenia: Warto zwiększyć wiedzę rodziców dotyczącą możliwych form wsparcia wychowawczego oferowanego przez szkołę i pracować nad motywacją rodziców do skorzystania z tych form pomocy Pytanie 32 – ankieta dla rodziców Czy wiedzą Państwo o organizowanych w szkole działaniach antydyskryminacyjnych? Czy wiedzą Państwo o organizowanych w szkole działaniach antydyskryminacyjnych? Tak - 32 ankietowanych Nie - 51 ankietowanych Nie wiem - 49 ankietowanych Brak odpowiedzi - 20 ankietowanych 13% 21% 32% 33,5% 32 Pytanie 33 – ankieta dla rodziców Czy wiedzą Państwo o organizowanym przez szkołę: Szkolnym Dniu Integracji Szkolnym Dniu Życzliwości Szkolnym Dniu Bez Agresji Warsztatach Dyskotece Międzypokoleniowej Brak odpowiedzi TAK 83 85 80 99 56 55% 56% 53% 65% 37% 24 NIE 26 21 22 18 40 17% 14% 14% 12% 26% 16% Wnioski: Rodzice, nawet jeśli znają organizowane przez szkołę działania, rzadko wiążą je z ich oddziaływaniem antydyskryminacyjnym i budującym postawę tolerancji i akceptacji Zalecenia: Rodzice powinni być lepiej poinformowani o celu i wpływie na społeczność uczniowską organizowanych imprez i wydarzeń Prawa i obowiązki ucznia oraz zasady zachowania Pytanie 3 – ankieta dla uczniów Czy znasz prawa i obowiązki ucznia swojej szkoły? Czy znasz prawa i obowiązki ucznia swojej szkoły? Tak - 113 uczniów Nie - 7 uczniów 6% 94% Jeśli nie, to dlaczego? Uczniowie odpowiedzieli: - nie znam praw ucznia, bo statut ma kilkadziesiąt stron, 33 - bo nie widziałem jeszcze nawet tej karty na własne oczy, - nie widziałem kartki. Pytanie 4 – ankieta dla uczniów W jaki sposób je poznałeś? (można udzielić więcej niż jednej odpowiedzi) W jaki spoób je poznałeś? 120 104 100 80 60 40 20 31 17 6 13 10 0 Na to pytanie nie odpowiedziało 4 uczniów, co stanowi 3%. Uczniowie wskazali również inne osoby: rodziców, kolegów, samych siebie. Wnioski: Większość uczniów zna swoje prawa i obowiązki, poznali je głównie od swoich wychowawców Zalecenia: Warto na lekcjach wychowawczych wykorzystać nowoczesne technologie, przy przedstawić uczniom najważniejsze fragmenty ważnych dokumentów szkolnych 34 Pytanie 5 – ankieta dla uczniów Czy uczestniczyłeś w ustaleniu zasad klasowych? Czy uczestniczyłeś w ustaleniu zasad klasowych? Tak - 96 uczniów Nie - 20 uczniów 17% 80% Jeśli nie, to dlaczego? Uczniowie odpowiedzieli: - bo były już ustalone, - byłem/am chory/a (ta odp. pojawiła się trzy razy), - nie ma czegoś takiego w naszej klasie ( ta odp. pojawiła się dwa razy). Wnioski: Znaczna większość uczniów uczestniczyła w ustalaniu zasad klasowych, co powinno przekładać się na motywacje uczniów do ich przestrzegania. Zalecenia: Należy przeanalizować powody, dla których 17% uczniów nie brała udziału w ustalaniu zasad klasowych, warto sprawić , by uczniowie będący w czasie ustalania kontraktów klasowych chorzy mogli wypowiedzieć się na temat zasad i zgłosić swoją akceptację dla nich. W szczególności należy sprawdzić czy istnieją zespoły klasowe, w których zasady klasowe nie są ustalone, jeśli tak, koniecznym jest wspólne ustalenie kontraktu z klasą zawierającego zasady postepowania. Pytanie 6 – ankieta dla uczniów Na co w szkole kładzie się nacisk? (wybierz 3 najważniejsze) Na poprawne zachowanie Na oceny Na okazywanie innym szacunku Na właściwe zwracanie się do innych Na rozwijanie zainteresowań Na rozwiązywanie konfliktów bez przemocy 78 69 43 31 22 30 35 65% 57,5% 36% 26% 18% 25% Na współpracę z kolegami/koleżankami Na słuchanie poleceń nauczyciela 29 40 24% 33% Wnioski: Uczniowie są świadomi tego, że pracownicy szkoły zwracają szczególną uwagę na kwestie dobrego, poprawnego zachowania wobec innych oraz okazywanie im szacunku. Zastanawiające jest to, że jednocześnie uczniowie wskazali najrzadziej słuchanie poleceń nauczyciela, co jest jednym z elementów poprawnego zachowania w szkole. Ponad połowa uczniów ma świadomość, że szkoła kładzie nacisk także na zdobywanie dobrych wyników w nauce. Zalecenia: Należy zwrócić uwagę na kwestie związane z rozwiązywaniem konfliktów bez przemocy, tak, by wyposażyć uczniów w konstruktywne umiejętności interpersonalne, mające przełożenie na lepsze relacje rówieśnicze oraz lepsze funkcjonowanie dzieci w środowisku pozaszkolnym. Warto podejmować także działania mające na celu zwiększenie poziomu współpracy wśród dzieci np.: poprzez zajęcia grupowe oraz metodę projektów. Warto ustalić dlaczego uczniowie tak nisko typowali „słuchanie poleceń nauczyciela”. Zespół badawczy: 1. Maria Gutowska 2. Karina Jasiaczek 3. Katarzyna Pryczek – Staszczyk 36