Jednym z priorytetowych zadań, jakie nasze gimnazjum realizuje
advertisement
CZY UCZNIOWIE KLAS I CZUJĄ SIĘ W NASZEJ SZKOLE BEZPIECZNIE? Jednym z priorytetowych zadań, jakie każda szkoła powinna realizować wobec swoich uczniów jest zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa na jej terenie. Uczeń, który czuje się bezpiecznie i pewnie w gronie rówieśników oraz nauczycieli, bez obaw przychodzi do szkoły, łatwiej nawiązuje prawidłowe relacje koleżeńskie, jest bardziej otwarty w kontaktach społecznych, szybciej adoptuje się do nowych zadań i wyzwań, jakie stawia mu dany etap edukacji. Poczucie bezpieczeństwa i zadowolenia pośrednio wpływa również na osiągnięcia dydaktyczne uczniów, co nie pozostaje bez znaczenia dla oceny pracy szkoły w środowisku. Szczególnego znaczenia nabiera ono dla uczniów klas pierwszych gimnazjum, którzy z początkiem września, idąc do nowej szkoły, wykonują kolejny, duży krok w kierunku samodzielności i dojrzałości na drodze swojego rozwoju. Nauka w gimnazjum to ważny etap w życiu młodych ludzi. Trudniejszy od poprzednich, bo zbiegający się z dużymi zmianami psychofizycznymi okresu dorastania i wymagający od nich większego zaangażowania w obowiązki szkolne, większej odpowiedzialności i samodyscypliny. To też czas kryzysu autorytetu dorosłych-rodziców, nauczycieli, którym często trudno dotrzeć do nastolatków i zrozumieć ich potrzeby. Ważne jest, aby młodzież, na przestrzeni tych trzech kolejnych lat zdobywała jak najwięcej pozytywnych doświadczeń, bo będą one dobrym fundamentem na następnym etapie kształcenia, decydującym już o wyborze zawodu. Nasza szkoła nieustannie dokłada starań, aby zapewnić bezpieczeństwo i poczucie zadowolenia wszystkim swoim wychowankom. Jednym z elementów, wchodzących w skład strategii działań jest zasięganie opinii uczniów na ten temat. Narzędziem uzyskiwania informacji jest min. anonimowa ankieta sondażowa, opracowana przez psychologa szkolnego. Ankietę przeprowadzono już w ubiegłym roku szkolnym wśród uczniów klas I, a tym roku ponownie ją zastosowano i porównano z wynikami sprzed roku. Warto poznać opinie uczniów, bo dają one jakiś obraz sytuacji w szkole i mogą uspokoić zatroskanych rodziców, dla których bezpieczeństwo ich dziecka i jego zadowolenie jest sprawą nadrzędną. ANKIETA SONDAŻOWA DLA UCZNIÓW KLAS PIERWSZYCH DRODZY UCZNIOWIE !!! Minęło już kilkanaście tygodni od momentu, kiedy po raz pierwszy zasiedliście w ławkach, w salach lekcyjnych nowej szkoły. Z tą chwilą staliście się pełnoprawnymi członkami społeczności uczniowskiej gimnazjum. Zapewne zdobyliście już pewne doświadczenia na różnych płaszczyznach życia szkolnego, które pozwalają Wam wyrobić sobie opinię na temat klimatu, jaki panuje w szkole w relacjach pomiędzy uczniami oraz z nauczycielami. Chcielibyśmy je poznać za pośrednictwem poniższej, anonimowej ankiety. Uzyskane opinie pomogą nam w przyszłości przy organizowaniu pracy na rzecz zapewnienia Wam poczucia zadowolenia i bezpieczeństwa w szkole. Prosimy o udzielanie odpowiedzi szczerych, zgodnych z własnym samopoczuciem, bo tylko takie mają dla nas wartość. 1) Czy jesteś zadowolony z faktu, bycia uczniem tego gimnazjum?. a) zdecydowanie tak b) raczej tak c) raczej nie d) zdecydowanie nie e) trudno mi powiedzieć 2) W Twojej ocenie do tzw "mocnych stron" naszego gimnazjum należą ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ............................................................ 3) Z czego nie jesteś zadowolony jako uczeń tego gimnazjum? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .................................................................................... 4) W skali od 1-6 oceń stopień zgrania Twojej klasy, gdzie 6 oznacza, że klasa do której uczęszczasz jest bardzo zgrana, a 1 oznacza, że jest zupełnie nie zgrana. .................................................................... 5) W skali od 1-6 oceń poczucie swojego bezpieczeństwa w szkole, gdzie 6 oznacza, że czujesz się bardzo bezpiecznie w szkole a 1 oznacza, że czujesz się zagrożony w szkole. ...................................................................... 6) Z jakimi sytuacjami zetknąłeś się już w szkole, które sprawiają, że nie czujesz się bezpiecznie i pewnie ? a) ze strony innych uczniów ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ................... b) ze strony nauczycieli ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ......................................... 7) Co Twoim zdaniem można by zrobić, aby poprawić klimat bezpieczeństwa w szkole, klasie?............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................ Klasa.......................... Płeć ........................... Ankietę opracował psycholog szkolny-mgr Krystyna Jokiel WYNIKI ANKIETY SONDAŻOWEJ PRZEPROWADZONEJ WŚRÓD UCZNIÓW KLAS I W ROKU SZKOLNYM 2008/2009 Celem badań sondażowych (przeprowadzonych anonimowo) było uzyskanie informacji, dotyczących poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów klas I naszego gimnazjum oraz poznanie ich oczekiwań odnośnie tych aspektów pracy szkoły, które pozwalają się im czuć pewnie w nowym środowisku szkolnym. Ankieta została przeprowadzona po 3 miesięcznym okresie adaptacji uczniów do nowej szkoły i obowiązującego w niej regulaminu. Na pytania ankiety odpowiedzi udzieliło w sumie 112 uczniów, co stanowi ponad 90% całej społeczności uczniów tego rocznika w naszej szkole. W rozbiciu na poszczególne klasy przedstawia się to następująco: klasa I"a" I"b" I"c" I"d" I"e" Razem liczba ankietowanych uczniów 23 20 25 24 20 112 Na pytanie 1.- "Czy jesteś zadowolony z faktu, bycia uczniem tego gimnazjum?" zdecydowana większość uczniów, bo 88 udzieliła odpowiedzi -"zdecydowanie tak" lub "raczej tak". Stanowi to 78,65% całej badanej populacji uczniów. Większe poczucie zadowolenia deklarują dziewczynki -79,5% ankietowanych, niż chłopcy-77,9%. W ubiegłym roku szkolnym procent wszystkich zadowolonych uczniów był bardzo zbliżony do tegorocznego i wynosił 80%. Procentowo największe poczucie zadowolenia wyrażają uczniowie klasy I"c"( 88%) i I"b"(87,5%), a najmniejsze uczniowie klasy I "a" ( 65,2%). Swoje niezadowolenie deklaruje w sumie 17 uczniów, co stanowi 15,17% wszystkich ankietowanych. Największe niezadowolenie zanotowano wśród uczniów klasy I"a" , a najmniejsze wśród uczniów klasy I"b". W porównaniu z ubiegłym rokiem szkolnym procentowo nieznacznie wzrosła (o 5%) liczba osób, które nie są zadowolone, z faktu, że uczą się w naszym gimnazjum. 7 uczniów klas I nie jest jeszcze w stanie w sposób jednoznaczny określić stanu swojego samopoczucia w nowej szkole. Wniosek, jaki nasuwa się po analizie uzyskanych informacji jest taki, że nasza szkoła generalnie spełnia oczekiwania nowoprzybyłych uczniów. Pytanie 2 -dotyczyło oceny tzw. "mocnych stron szkoły" czyli jej pozytywów. Było to pytanie otwarte i nie wszyscy uczniowie udzielili na nie odpowiedzi. Ponad 1/5 ankietowanych nie wyraziło w tej kwestii swojego zdania. W opinii uczniów do "mocnych" naszego gimnazjum należą : ( w kolejność najczęściej wymienianej przez uczniów): kadra pedagogiczna- "mili, sympatyczni nauczyciele, dobrze przygotowani do prowadzenia zajęć, pomocni, życzliwie nastawieni do uczniów"- co trzeci uczeń zwracał na to uwagę!!!! bardzo dobre wyposażenie szkoły w obiekty sportowe -boiska do gry w piłkę nożną, siatkową, siłownia (również prawie ci trzeci uczeń sygnalizował to w ankiecie) dobre wyposażenie sal lekcyjnych wysoki poziom nauczania monitoring na korytarzach duża ilość zajęć pozalekcyjnych radiowęzeł w szkole sklepik szkolny zamykane szatnie brak konieczności noszenia mundurków szkolnych. W porównaniu z ubiegłym rokiem szkolnym dla większej grupy osób priorytetem w ocenie szkoły jest postawa nauczycieli, jaką przyjmują wobec uczniów! Uczniowie najbardziej cenią sobie takie cechy jak życzliwość, fachowość, gotowość do pomocy. Potwierdza to również analiza odpowiedzi na kolejne pytanie ankiety. Pytanie 3 - "Z czego nie jesteś zadowolony jako uczeń tego gimnazjum?" I znów prawie 20% ankietowanych nie udzieliła na to pytanie żadnej odpowiedzi, co przypuszczalnie można by wytłumaczyć tym, że albo nie potrafią zwerbalizować swojej opinii na ten temat albo też nie mieli takich doświadczeń w szkole, które wywołałyby u nich poczucie niezadowolenia. Natomiast około 10% wszystkich ankietowanych uczniów wprost wypowiedziało się, że nie ma takich okoliczności, które powodowałyby ich niezadowolenie z obecnej szkoły. Do najczęściej wymienianych powodów braku zadowolenia wśród uczniów klas I wymienić należy( w kolejność najczęściej wymienianej przez uczniów): niewłaściwy stosunek niektórych nauczycieli do uczniów- uczniowie, jako przejawy takiej postawy sygnalizowali: słowne obrażanie uczniów, stosowanie czynnej agresji wobec uczniów, utrzymywanie dyscypliny w klasie wyłącznie za pomocą krzyku) obecność w klasie uczniów, którzy zakłócają porządek w klasie w czasie lekcji "chamskie" zachowania niektórych uczniów wobec nauczycieli i kolegów z klasy zakaz wychodzenia na podwórko szkolne podczas przerw w okresie jesiennozimowym zaczepianie przez uczniów ze starszych klas ( zwracały na to uwagę głównie dziewczynki) występowanie wśród uczniów gimnazjum przemocy (bójki, "solówki") zamykanie toalet w czasie lekcji wiele dodatkowych zajęć odbywa się o tej samej godzinie Pytanie 4 -dotyczyło stopnia zgrania klasy. Przyjęto założenie, że stopień zgrania klasy rzutuje na poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole i wpływa na ich ocenę dotyczącą klimatu w niej panującego. Z analizy przeprowadzonych ankiet wynika, że największe poczucia zgrania mają uczniowie klasy I "c", a najmniejsze uczniowie klasy I "e". Wyniki dla poszczególnych klas przedstawia poniższa tabela: klasa I"a" I"b" I"c" I"d" I"e" średnia w skali 1-6* 2,96 3,90 4,24 3,38 2,86 * 1 oznacza że jest klasa jest zupełnie nie zgrana a 6 oznacza, że klasa jest bardzo zgrana Pytanie 5 dotyczyło poczucia bezpieczeństwa w szkole. Analiza ankiet wykazała, że najbardziej bezpieczni czują się w naszej w szkole uczniowie klasy I "d" a najmniejsze poczucie bezpieczeństwa towarzyszy uczniom klasy I " a". Wyniki dla poszczególnych klas przedstawia poniższa tabela: klasa I"a" I"b" I"c" I"d" I"e" średnia w skali 1-6* 3,32 4,44 4,71 3,90 4,33 *1 oznacza, że uczeń czuje się zagrożony w szkole, a 6, że czuje się bardzo bezpiecznie w szkole. Najmniejsze poczucie bezpieczeństwa mają chłopcy z klasy I"a"( 3,29), a największe chłopcy z klasy I"c"(4,81) Łączna liczba uczniów, którzy nie czują się bezpiecznie w szkole, a więc wskazali pkt.1 lub 2 na sześciostopniowej skali poczucia bezpieczeństwa wynosi 11- co stanowi 9,82 ogółu ankietowanych uczniów( w ubiegłym roku szkolnym procent ten wynosił 20,5). Obecnie: - wśród dziewcząt jest ich 4, co stanowi 9%wszystkich ankietowanych dziewczynek - wśród chłopców jest ich 7, co stanowi 10,30 wszystkich ankietowanych chłopców Liczba uczniów, którzy opowiedzieli się, że czują się w szkole bezpiecznie (na skali poczucia bezpieczeństwa wskazali pkt. 5 lub 6) wynosi 55, co stanowi 49,1% ( w ubiegłym roku szkolnym procent ten wynosił 36,2) ogółu uczniów, którzy brali udział w badaniach ankietowych. Pozostali uczniowie, w liczbie 46 mają umiarkowane poczucie bezpieczeństwa w szkole. W porównaniu z wynikami uzyskanymi w ubiegłym roku szkolnym można stwierdzić, że znacząco wzrosło poczucie bezpieczeństwa wśród uczniów klas pierwszych. Pytanie 6- dotyczyło sytuacji, z którymi uczniowie już się zetknęli w szkole i które spowodowały obniżenie ich poczucia bezpieczeństwa: a) ze strony uczniów b) ze strony nauczycieli. ad.a) 20% ankietowanych uczniów nie udzieliło na to pytanie żadnej odpowiedzi stawiając kreskę lub pozostawiając puste miejsce, co może oznaczać, że: nie mieli takich doświadczeń, które wpłynęłyby na zmniejszenie poczucia ich bezpieczeństwa w szkole albo nie chcą ich ujawniać. Z kolei 24% ankietowanych pisze wprost, że w relacjach z innymi uczniami nie zetknęło się jeszcze z sytuacjami, które spowodowałyby zauważalny spadek ich poczucia bezpieczeństwa w szkole. W porównaniu z danymi z ubiegłego roku (17% uczniów tak deklarowało ) można wyciągnąć wniosek, że klimat bezpieczeństwa w szkole poprawił się. Pozostali uczniowie podają następujące przykłady sytuacji, które negatywnie wpłynęły na ich poczucie bezpieczeństwa ( w kolejności najczęściej wymienianej przez uczniów): -czynna, bezpośrednia agresja fizyczna na terenie szkoły lub poza szkołą ( bicie, popychanie, zaczepki -agresja słowna (wyzwiska, wyśmiewanie obgadywanie) -zastraszanie -palenie papierosów przez niektórych uczniów się, obrażanie rodziców, przeklinanie, ad.b) Podobnie jak w pkt. a wielu uczniów nie wypowiedziało się na ten temat(38%). Natomiast prawie 40% ankietowanych napisało, że ze strony nauczycieli nie zetknęło się jeszcze z sytuacjami, które spowodowałyby pogorszenie ich poczucia bezpieczeństwa w szkole. Pozostali uczniowie zwrócili uwagę na następujące przejawy niewłaściwego stosunku nauczycieli (niektórych) do uczniów: agresja fizyczna- ( uderzenie ucznia przez nauczyciela, ciągnięcie za uszy, szarpanie agresja słowna -(wyzwiska skierowane do konkretnych uczniów, dyscyplinowanie klasy poprzez ostry krzyk) zbyt surowe traktowanie uczniów ( odpytywanie ich przy tablicy za złe zachowanie, wpisywanie uwag za "drobne" przewinienia, zgłaszanie spraw na policję) Pytanie 7- "Co Twoim zdaniem można by zrobić, aby poprawić klimat bezpieczeństwa w szkole, klasie?" Prawie 1/3 uczniów pozostawiło to pytanie bez odpowiedzi, 13% wprost udzieliło odpowiedzi "nie wiem" a 10% ankietowanych uważa, że nie ma potrzeby dokonywania żadnych zmian w szkole. Pozostali uczniowie sugerowali następujące rozwiązania, służące poprawie bezpieczeństwa w szkole (w kolejności najczęściej wymienianej przez uczniów): -zaostrzenie sankcji wobec uczniów źle się zachowujących, w tym powtarzały się wypowiedzi o usunięciu ze szkoły konkretnych uczniów -zwiększenie liczby nauczycieli dyżurujących podczas przerw, -rozszerzenie monitoringu -prowadzenie zajęć integrujących klasę oraz poświęconych normom zachowania Wnioski wynikające z przeprowadzenia ankiety: Ankieta pokazała, że dla większości uczniów klas I nasze gimnazjum spełnia ich oczekiwania. Są zadowoleni z faktu bycia uczniem tej szkoły i czują się w niej bezpiecznie. Na ten stan wpływ ma min.: życzliwa postawa nauczycieli uczących, ich dobre przygotowanie merytoryczne, możliwość rozwijania zainteresowań poprzez udział w dodatkowych zajęciach pozalekcyjnych, możliwość uzyskania pomocy w nauce, bardzo dobre wyposażenie szkoły. Ale jest grupa osób, którzy mają inny stosunek do naszej szkoły- są niezadowoleni, mają poczucie zagrożenia ze strony innych uczniów i ze strony niektórych nauczycieli. Oczekują zmian, które być może pozwolą im się poczuć pewniej i bezpieczniej na gruncie nowej szkoły. Z wypowiedzi uczniów, którzy są generalnie zadowoleni również wynika, że są obszary w których należy w dalszym ciągu podejmować działania służące poprawie klimatu w szkole. Proponowane kierunki dalszej pracy wychowawczej: 1. W dalszym ciągu podejmować działania zmierzające do lepszej konsolidacji zespołów klasowych, szczególnie w tych klasach, gdzie uczniowie mają poczucie niedostatecznego zgrania. Wykorzystywać do tego celu zarówno lekcje wychowawcze, jak i godziny przedmiotowe. W większym zakresie stosować aktywizujące metody pracy z uczniami, które wymagają współdziałania, czynnego zaangażowania większej grupy uczniów, są dla uczniów bardziej interesujące, mobilizujące ich uwagę. Odpowiedzialni: wychowawca klasy we współpracy z nauczycielami uczącymi oraz pedagogami szkolnymi i psychologiem szkolnym. 2. Nasilić pracę wychowawczą z uczniami przejawiającymi naganne zachowania na lekcjach i podczas przerw oraz ich rodzicami lub prawnymi opiekunami. W obecności rodziców: zawierać z uczniami pisemne kontrakty, zawierające postanowienia, wzajemne zobowiązania, informować o konsekwencjach dalszych niewłaściwych zachowań, możliwościach uzyskania specjalistycznej pomocy dla dziecka i jego rodziny-medycznej, psychologicznej, socjalnej, prawnej ( w zależności od potrzeb). Odpowiedzialni-wychowawcy klasy we współpracy z pedagogami szkolnymi oraz psychologiem szkolnym. 3. Pracować nad wzmocnieniem poczucia bezpieczeństwa uczniów w klasach poprzez: -stałe przypominanie uczniom o współodpowiedzialności za atmosferę panującą w klasie, i odpowiedzialności za naruszenie praw człowieka-szczególnie prawa do nietykalności osobistej, godności osobistej. -opracowanie z uczniami wewnątrz klasowego regulaminu i odwoływanie się do niego w sytuacjach konfliktowych, naruszających przyjęte zasady, skuteczne wyciąganie ustalonych konsekwencji, wyróżnianie zachowań prawidłowych. -prowadzenie dalszych działań wychowawczych integrujących zespoły klasowe -zorganizowanie dla uczniów lekcji wychowawczych z zakresu komunikacji społecznej, rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z presją rówieśniczą. -sondowanie od uczniów potrzeb odnośnie tematyki lekcji wychowawczych -sprawiedliwe ocenianie uczniów i eliminowanie w klasach przejawów tzw. niezdrowej rywalizacji, -wspieranie uczniów słabszych, organizowanie dla nich zespołów samopomocy koleżeńskiej -prowadzenie indywidualnych rozmów z uczniami, którzy nie stosują się do przyjętych zasad, aktywizowanie tych uczniów podczas lekcji, wzmacnianie ich pozytywnych postaw. -nasilenie współpracy z rodzicami tych uczniów, wspólne ustalanie form i kierunków postępowania korekcyjnego. Odpowiedzialni-wychowawcy klas we współpracy z nauczycielami uczącymi oraz pedagogami szkolnymi i psychologiem szkolnym. 4. Stanowcze reagowanie w każdym zauważonym przypadku stosowania przemocy rówieśniczej, palenia papierosów przez uczniów, posiadania przedmiotów niebezpiecznych, używania wulgaryzmów. Odpowiedzialni-wszyscy pracownicy szkoły. Opracowała: mgr Krystyna Jokiel psycholog szkolny
