Układ autonomiczny

AUTONOMICZNY
UKŁAD
NERWOWY
Jedna
z
części
układu
nerwowego
zapewnia regulację funkcji narządów
organizmu dostosowując je do wymagań
oraz kontroluje
środowisko wew-
nętrzne ustroju. Czynności te w dużej
mierze nie podlegają kontroli woli, a
zatem kierującą nimi część układu nerwowego nazywamy układem nerwowym
autonomicznym
Autonomiczny układ nerwowy dzielimy na 2
części eferentne:
 część
współczulna
 część
przywspółczulna
oraz na:
 część jelitową,
działająca w całym układzie
pokarmowym przez lokalne krótkie łuki odruchowe
 część
trzewno czuciową,
do której należą receptory trzewne (nocyceptory lub interoceptory)
oraz ich włókna aferentne i neurony czuciowe, stanowiące drogi odruchów autonomicznych, autonomicznosommatycznych i aksonalnych
RECEPTORY OBWODOWE
Receptory
somatyczne,
trzewne
Baroreceptory,
chemoreceptory, receptory
obszaru sercowo-płucnego
Receptory
nosa, gardła
PIERWSZORZĘDOWE
NEURONY AFERENTNE I INTERNEURONY
DOGŁOWOWA BRZUSZNOPRZYŚRODKOWA CZĘŚĆ
BRZUSZNO-BOCZNE
RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO
BOCZNE POLE NAKRYWKI I RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO
• NARZĄDY OKOŁOKOMOROWE
(SFO,(GRUPA
OVLT, AP) • JĄDRA
JĄDRA MOSTU
(RVMM)
NEURONY
W
OKOLICY
MÓŻDŻKU • JĄDRO OKOŁORAMIENNE (PBN) • MIEJSCE SINAWE (LC) • ISTOTA
SZARA OKOŁOWODOCIĄGOWA
ŚRÓDNORADRENERGICZNA
A5)
MÓZGOWIA (PAG) • PODWZGÓRZE (Hyp) • OKOLICA PRZEDNIO-BRZUSZNA TRZECIEJ
KOMORY
MÓZGU (AV3V)
MIĘDZY
JĄDREM
CIAŁO
MIGDAŁOWATE (Am) • PRZEGRODA (Sept) • WYSPA
DOGŁOWOWA
DWUZNACZNYM I
BRZUSZNA CZĘŚĆ RDZENIA
GRBIETOWYM
TYLNE
JĄDRA
SZWU
PRZEDŁUŻONEGO (RVLM)
GRZBIETOWE JĄDRO
RUCHOWE NERWU
JĄDRO DWUZNACZNE W
JĄDRO
JĄDRO
PRZYKOMOROWE
BŁĘDNEGO (DVC)
BRZUSZNO-BOCZNEJ
SŁUP POŚREDNIOWTRĄCONE
(PVN)
CZĘŚCI RDZENIA
BOCZNY
PRZEDŁUŻONEGO (Amb)
NEURONY PRZEDWSPÓŁCZULNE
JĄDRO PASMA SAMOTNEGO (NTS) • DOOGONOWY BRZUSZNO-BOCZNY OBSZAR RDZENIA PRZEDŁUŻONEGO (CVLM)
JĄDRO
SRODKOWE
AUTONOMICZNE
NEURONY W OBRĘBIE
SUBSTANCJI BIAŁEJ
PRZYLEGAJĄCEJ DO
PRZEDZWOJOWE
SZNURU BOCZNEGO
NEURONY
WSPÓŁCZULNE
NEURONY PRZEDZWOJOWE
PRZYWSPÓŁCZULNE
CZĘŚĆ
PRZYWSPÓŁCZULNA
CZĘŚĆ
WSPÓŁCZULNA
NTS
Na zasadzie
nego
hamowania wzajemnie zwrot-
wzmożenie aktywności neuronów jednej części
układu autonomicznego regulujących czynność danego
narządu zmniejsza aktywność antagonistycznych neuronów jego drugiej części
Połączenie zwrotne
NTS
Połączenie do NTS
Połączenie z NTS
wyspa
RVLM
BARORECEPTORY
HEMORECEPTORY
REC. SERCOWO-PŁUCNE
CO  BP  TPR 
Kurczliwość mięśnia
sercowego 
serca i szybkości przewodzenia
HAMOWANIE
CVLM
Regulacja częstości skurczów
Amb, DVC
NTS
 ORGANIZACJA SEGMENTU RDZENIA KRĘGOWEGO 
korzeń
tylny
zwój
czuciowy
gałąź
oponowa
ciało neuronu czuciowego
gałąź
tylna
ciało interneuronu
ciało motoneuronu
jądro pośrednio-przyśrodkowe
(współczulne)
zwój
współczulny
korzeń
przedni
jądro pośrednio-boczne
(przywspółczulne)
włókna nerwowe czuciowe z
kierunkiem przepływu pobudzenia
gałąź
przednia
włókna nerwowe ruchowe z
kierunkiem przepływu pobudzenia
róg
tylny
zmielinizowane współczulne
włókna nerwowe
istota
biała
niezmielinizowane współczulne
włókna nerwowe
zmielinizowane przywspółczulne
włókna nerwowe
kanał środkowy
istota
szara
róg
przedni
niezmielinizowane przywspółczulne włókna nerwowe
NARZĄD
DOCELOWY
zwój
przywspółczulny
 UKŁAD AUTONOMICZNY: WSPÓŁCZULNY I PRZYWSPÓŁCZULNY 
Oko
UKŁAD WSPÓŁCZULNY
UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY
Ślinianki
Włókna
pozazwojowe
Włókna
przedzazwojowe
Th1-Th12
Serce
Wątroba
Włókna
przedzwojowe
Pęcherzyk
żółciowy
Nadnercze
Żołądek
Nerka
K1-K4
Przewód
pokarmowy
Pęcherz
moczowy
Neurony przedzwojowe przywspółczulne
Oskrzela
Włókna
pozazwojowe
L1-L3
Neurony przedzwojowe współczulne
Tchawica
 UKŁAD AUTONOMICZNY: WSPÓŁCZULNY I PRZYWSPÓŁCZULNY 
 Neurotransmiterem na poziomie zwojów w układzie współczulnym i przywspółczulnym jest acetylocholina (ACh),
oraz wydzielane z nią kotransmitery, głównie wazoaktywny peptyd jelitowy (VIP)
 W zwojach autonomicznych ACh działa
przez receptor nikotynowy (N) –
niespecyficzny kanał kationowy, bloko-
wany przez heksametonium
 PRZEKAŹNIKI. ACETYLOCHOLINA (ACh) 
Cholina + acetylo-CoA
acetylotransferaza
cholinowa
ACh + CoA
Reakcja zachodzi w mózgu. Cholina przechodzi przez
barierę krew - mózg na zasadzie transportu nośnikowego, zależnego od Na+
ŹRÓDŁA CHOLINY
POKARM
Rozkład ACh w szczelinie
synaptycznej do choliny i
kwasu octowego
Rozkład
fosfatydylocholiny
 CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
Głównym
trasmiterem
acetylocholina (ACh)
pozazwojowym
jest
Kotransmitery:
- VIP
- CGRP (peptyd pochodny genu kalcytoninowego),
- ATP
- NO (tlenek azotu)
Receptory postsynaptyczne – N, M1-5
Receptory presynaptyczne hamujące wydzielania
ACh – M2, α2, Y1
galaniny
(dla NPY),
P
(dla ATP),
receptor dla
 CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Receptory nikotynowe (N) oprócz
zwojów autonomicznych znajdują się również
w synapsach nerwowo-mięśniowych (blokowane przez
d-tubokurarynę), w ośrodkowym
układzie nerwowym, w rdzeniu nadnerczy
(zwoje układu współczulnego)
 Substancją działającą pobudzająco na receptor nikotynowy jest
nikotyna. Duże stężenia
nikotyny prowadzą do zahamowania receptorów nikotynowych
 RECEPTOR NIKOTYNOWY DLA ACETYLOCHOLINY 
A
Na+
Na+
mV
0
Na+
K+
Na+
Na+
Na+
Na+
ACh
Na+
K+
δ
Na+
α
γ
β α
Na+
ACh
-65
-90
Na+
K+
Na+
K+
K+
Na+
K+
K+
K+
K+
 CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Receptory
muskarynowe
(M)
znajdują się w ośrodkowym układzie nerwowym i w cholinergicznych przywspółczulnych zakończeniach nerwowych (pozazwojowych) unerwiających narządy docelowe
Substancją
receptor
działającą
muskarynowy
pobudzająco
jest
na
muskaryna
(trucizna muchomora). Blokerem receptorów
jest
atropina
 CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Receptory cholinergiczne muskarynowe M1,
M2, M3, M4, M5 i M6 mają charakter metabotropowy, czyli działają przez drugie przekaźniki wewnątrzkomórkowe
 Receptory cholinergiczne M2 i M4 działają
poprzez białko Gi, hamując powstanie cAMP
 Receptory M1, M3, M5 i M6 działają przez
trifosforan inozytoli
glicerol (DAG)
(IP3) i
diacylo-
A
RECEPTORY METABOTROPOWE
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
GαS
GDP
LIGAND
γ
β
γ
-
AC
β
GαI
GDP
ATP
CREB
cAMP
HAMOWANIE
C
Białko seryna
R
PKA
R
Regulacja transkrypcji
określonych genów
C
Zmiana aktywności enzymów
wewnątrzkomórkowych
A
LIGAND
RECEPTORY METABOTROPOWE
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
GαS
GDP
γ
+
AC
γ
β
β
GDP
+
ATP
CREB
GαI
+
a
cAMP
+
+
C
fosfodiesteraza
Białko seryna
R
AMP
PKA
R
Regulacja transkrypcji
określonych genów
C
Zmiana aktywności enzymów
wewnątrzkomórkowych
A
RECEPTORY METABOTROPOWE
LIGAND
2+
2+
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
2+
Ca
Ca
Ca
2+
Ca
2+
2+
Ca
Ca
Gαq PLCβ
Gαq
GDP
GTP
GDP
Difosforan
fosfatydyloinozytolu
PKC
seryna
treonina
Zmiana aktywności enzymów
wewnątrzkomórkowych
IP4
PIP2
DAG
Białko
1
IP3
KALMODULINA
Aktywacja kinaz
2+
2+2+
Ca
Ca
Ca
SER
A
RECEPTORY METABOTROPOWE
LIGAND
Receptor związany z
heterotrimerycznym
białkiem G
GαS
GDP
Białko kanału
jonowego
 CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Działanie acetylocholiny kończy się na
skutek rozpadu ACh przy udziale
enzymu
esterazy acetylocholinowej
 Karbochol i pilokarpina (bezpośrednie parasympatykomimetyki) są wolniej rozkładane przez ACh - esterazę niż acetylocholina
i stosowane w celach terapeutycznych do pobudzenia układu przywspółczulnego
 Neostygmina i inne pośrednie parasympatykomimetyki działają przez hamowaznie
ACh - esterazy
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
Głównym
trasmiterem
współczulnej
układu
pozazwojowym części
autonomicznego
jest
noradrenalina (NA)
Kotransmitery: NPY (neuropoetyd Y), ATP, DA
(dopamina)
Receptory postsynaptyczne – α1, α2, β1, β2, β3i β4
Receptory presynaptyczne
- których pobudzenie hamuje wydzielanie NA – α2, Y2,
P1, P2y, M2, 5-HT1, D2
- których pobudzenie pobudza wydzielanie NA – β2,
AT1 (dla angiotensyny), A2 (dla tromboksanu)
 PRZEKAŹNIKI. AMINY KATECHOLOWE 
rdzeń nerki ośrodkowy
układ
nerwowy
L – tyrozyna
L – dopa
ok 1%
80%
Dopamina (DA)
β – hydroksylaza dopaminy
< 20%
<20%
Noradrenalina (NA)
N-metylotransferaza fenyloetanolaminy
80%
ok. 1%
Adrenalina
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Receptory, na które działa noradrenalina
(NA)
i adrenalina, należą do grupy receptorów
metabotropowych. Receptory adrenergiczne występują
w ośrodkowym układzie nerwowym i narządach
wewnętrznych.
Receptory adrenergiczne
typu β
działają
poprzez białko Gs, pobudzając powstanie cAMP
 Receptory adrenergiczne typu α2 działają
poprzez białko Gi, hamując powstanie cAMP
 Receptory adrenergiczne typu α1 działają
przez trifosforan inozytoli (IP3) i diacyloglicerol (DAG)
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
 Niewybiórczym agonistą receptorów adren-
izoproterenol.
tym antagonistą propranolol
ergicznych β jest
Nieswois-
 Receptory β1 przeważają w sercu. Wiążą się z
noradrenaliną
i
adrenaliną.
Ich
swoistym
antagonistą jest atenolol
 Receptory β2 przeważają w mięśniach
gładkich naczyń i oskrzeli. Mają większe powinowactwo do adrenaliny niż do noradrenaliny.
Ich antagonistą jest pindolol
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β1
Serce:
-
Przyśpieszenie rytmu (efekt chronotropowy)
-
Wzrost kurczliwości (efekt inotropowy)
- Wzrost szybkości przewodzenia pobudzenia
(efekt dromotropowy)
Nerki:
-
Wzrost wydzielania reniny
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β2
HAMUJĄCO
Tętnice i żyły:
- Rozszerzenie na skutek rozkurczu mięśni gładkich
Oskrzela:
- Rozkurcz mięśni gładkich i rozszerzenie oskrzeli. Wzrost
wydzielania śluzu
Macica i pęcherz moczowy
-
Rozluźnienie mięśniówki
POBUDZAJĄCO
glikogenoliza; lipoliza; uwalnianie insuliny; presynaptycznie
uwalnianie noradrenaliny (np. podczas stresu, ligand adrenalina)
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β2
 Receptory adrenergiczne typu β2 znajdujące się na
błonie presynaptycznej należą do grupy autoreceptorów. Noradrenalina (NA) uwalniania z
zakończeń synaptycznych jest w stosunku do nich
nieaktywna, ale silnym ich agonistą jest
adrena-
lina, która w dużych ilościach jest wydzielana przez
rdzeń nadnercza w sytuacjach emocjonalno - stresowych. działając na receptor presynaptyczny β2
adrenalina zwiększa wydzielanie noradrenaliny i
wzmaga efekty aktywności współczulnej podczas
stresu lub wysiłku
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU α1
Oko:
- Skurcz mięśnia zwieracza źrenicy i rozszerzenie źrenicy
Naczynia krwionośne:
- Skurcz mięśni gładkich i zwężenie światłą naczyń
Oskrzela:
- Zmniejszenie wydzielania śluzu
Narządy wewnętrzne:
- Skurcz mięśni gładkich macicy, zwieraczy przewodu pokarmowego i pęcherza moczowego
- Zahamowanie wydzielania w
zmniejszenie wydzielania insuliny
gruczołach
trawiennych,
 CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO
RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU α2
Mięsień komór serca:
-Przerost mięśnia
 Receptory adrenergiczne typu α2 to są głownie
autoreceptory znajdujące się na błonie presynaptycznej. Noradrenalina (NA) uwalniania z
zakończeń synaptycznych działa pobudzająco na
komórkę docelową przez receptory α1 na błonie
postsynaptycznej, działając natomiast na autoreceptor α2 umiejscowiony na błonie presynaptycznej
hamuje swoje własne uwalnianie
 DEZAKTYWACJA AMIN KATECHOLOWYCH 
 Po uwolnieniu do szczeliny synaptycznej i zadziałaniu na
swoiste receptory część amin katecholowych zostaje
rozkładana jest na związki nieaktywne za pomocą enzymu
metylotransferazy
katecholowej.
Druga
część
amin
katecholowych jest trasportowana za pomocą transporterów
przez błonę synaptyczną do zakończeń synaptycznych i po
wniknięciu do pęcherzyków staje się nowym transmiterem.
Zwrotny wychwyt amin katecholowych ze szczeliny synaptycznej jest
blokowany przez imipraminę. Powoduje to nagromadzenie przekaźnika w
synapsie i przedłużenie jego działania
 Blokatorem działania transportera amin katecholowych jest
rezerpina. Zablokowanie transportera powoduje magazynowanie amin
katecholowych w cytoplazmie zakończenia nerwowego
 W cytoplazmie zakończenia nerwowego znajduje się enzym
MAO (monoaminooksydaza), rozkładający aminy katecholowe
na związki nieaktywne. Cząsteczka aminy jest zabezpieczona przez
rozkładaniem dopiero wtedy, gdy znajduje się w pęcherzyku. Leki
inhibitory MAO chronią aminy katecholowe przed rozkładem w
cytoplazmie i umożliwiają ich gromadzenie w pecherzykach
 DEZAKTYWACJA AMIN KATECHOLOWYCH (AK)
Synapsyna
I
AK

MAO
AK
AK
AK
metylotransferaza
katecholowa

rozkład
rezerpina
inhibitor
MAO

imipramina
 transporter AK
 HETERORECEPTORY W AUTONOMICZNYM UKŁADZIE
NERWOWYM 
zakończenie
przywspółczulne
zakończenie
współczulne
M2
ACh
NA
α1
α2
β
M1
 Transmitery
i neuromodulatory wydzielane w pobliskich zakończeniach nerwowych docierają do receptorów na drodze dyfuzji (działanie
parakrynne) lub przez krążenie krwi
 W miejscach, gdzie cholinergiczne zakończenia przywspółczulne
splecione są z zakończeniami współczulnymi (np. w sercu) aktywność
nerwu błędnego skutecznie ogranicza wpływ układu współczulnego
 UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA 
UNERWIENIE SERCA
1.
Unerwienie współczulne
komory
• Prawy pień współczulny - przedsionki i
węzeł zatokowo-przedsionkowy
• Lewy pień współczulny -
2.
Unerwienie
przywspółczulne
(nerwy błędne)
• Węzły zatokowo - przedsionkowe,
przedsionkowo - komorowe oraz mięśniówka robocza przedsionków
 UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA WSPÓŁCZULNE 
RECEPTORY ADRENERGICZNE SERCA
•Receptory β1 i β2 – oba sprzężone z CA przez białko Gs
 w przedsionkach znajduje się ok. 70% receptorów β1, w komorach
– ok. 80%
 Noradrenalina (NA) ma powinowactwo zarówno do receptorów β1
jak β2
 Andrenalina wiąże się z receptorem β2
Efekt pobudzenia: dodatni efekt ino-,
dromo- i chronotropowy
•Receptory α1 – szlak PLC (DAG i IP3)
Efekt pobudzenia: słaby efekt inotropowy dodatni
 UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA PRZYWSPÓŁCZULNE 
RECEPTORY CHOLINERCICZNE SERCA
•Receptory M2 – sprzężone z CA przez białko Gi
Efekt
pobudzenia:
ujemny
efekt chrono- i dromotropowy, w
przedsionkach słaby ujemny efekt
inotropowy
 NEUROGENNE NAPIĘCIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH 
• Unerwienie przez zwojowe włókna współczulne
zwężające naczynia dotyczy wszystkich naczyń za
wyjątkiem mikrokrążenia i naczyń łożyska
 Obficie są unerwione zespolenia tętniczo-żylne w
skórze. Bardzo słabo unerwione są naczynia mózgu i
naczynia wieńcowe
 Najlepiej unerwione są tętniczki, słabiej tętnice i
żyłki. Żyły są słabo unerwione
• Neurogenne rozszerzenie naczyń krwionośnych
odbywa się głównie przez zahamowanie tonicznej
aktywności
współczulnej. Rzadko naczynia
rozszerzane są w sposób czynny przez współczulne lub
przywspółczulne włókna rozszerzające i nie jest to
wpływ toniczny
 UNERWIENIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH 
•Współczulne włókna naczyniorozszerzające nieadrenerciczne uwalniają:
- ACh
- Histaminę
- Dopaminę
•Przywspółczulne włókna naczyniorozszerzające uwalniają:
- ACh (naczynia opon mózgowych i mózgu)
- VIP (naczynia ślinianek)
- ATP za pośrednictwem NO (naczynia narządów
płciowych zewnętrznych)
 UNERWIENIE PRZYWSPÓŁCZULNE DRÓG ODDECHOWYCH
Cholinergiczne pozazwojowe zakończenia nerwu błędnego wywierają
toniczny wpływ kurczący mięsnie
gładkie dróg oddechowych
Zakończenia nerwu błędnego w oskrzelach
uwalniają acetylocholinę, która silnie kurczy mięsnie gładkie i zwęża oskrzela za pośrednictwem receptora muskarynowego M3.
Pobudzenie włókien cholinergicznych nerwu
błędnego powoduje również wydzielanie śluzu i
rozszerzenie naczyń krwionośnych oskrzeli
UNERWIENIE PRZYWSPÓŁCZULNE (n X) DRÓG ODDECHOWYCH
M3
1.Skurcz mięśni gładkie oskrzeli
2. Zwiększenie wydzielania śluzu
3. Rozszerzenie naczyń
oskrzeli
H
1
Skurcz mięsni
gładkich oskrzeli,
obrzęk
NK
NK
2
1
1.Skurcz mięśni gładkich oskrzeli
2. Zwiększenie wydzielania śluzu
3. Rozszerzenie naczyń
oskrzeli
4. Wzrost filtracji
cGMP
KATP
i
VIP
Tlenek azotu (NO)
WŁÓKNA NANC
NKA
e
Substancja P
autakoidy
Histamina
wpływ toniczny
Acetylocholina (Ach)
WŁÓKNA
CHOLINERGICZNE
WŁÓKNA
TRZEWNOCZUCIOWE typu C
Rozkurcz mięśni
gładkich oskrzeli
 UNERWIENIE WSPÓŁCZULNE DRÓG ODDECHOWYCH
 Unerwienie współczulne obejmuje tylko
naczynia krwionośne górnych i dolnych dróg
oddechowych. Wydzielana z zakończeń noradrenalina kurczy mięsnie gładkie
naczyń za pośrednictwem receptorów α1
 Miocyty oskrzeli posiadają receptory β2 w
swojej błonie komórkowej. Noradrenalina i adrenalina docierają do nich z
krwią na drodze humoralnej i rozszerzają oskrzela, rozkurczając mięsnie
gładkie
 UKŁAD AUTONOMICZNY: WSPÓŁCZULNY I PRZYWSPÓŁCZULNY 
UKŁAD WSPÓŁCZULNY
Toniczne współczylne unerwienie
mięśni gładkich dróg oddechowych u człowieka jest bardzo słabo
zaznaczone. Znajdują się tu jednak
receptory dla NA krążącej we krwi a
UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY
Toniczne przywspółczylne unerwienie mięśni gładkich dróg oddechowych u człowieka jest bardzo
dobrze rozwinięte. Nerw błędny
uczestniczy w regulacji oporów
dróg oddechowych
Przywspółczulne unerwienie naczyń jest bardzo słabo rozwinięte.
Strukturami mającymi znaczną Przywspółczulne unerwienie mają
naczynia gruczołów ślinowych i
przewagę unerwienia współczulpotowych, ciała jamiste, naczynia
nego nad przywspółczulnym są oponowe mózgu, ale nie jest to
wpływ toniczny
naczynia krwionośne
produkowanej w nadnerczach