Skurcz mięsni gładkich oskrzeli, obrzęk H 1 i UNERWIENIE
advertisement
CZĘŚĆ PRZYWSPÓŁCZULNA CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA NTS Na zasadzie nego hamowania wzajemnie zwrot- wzmożenie aktywności neuronów jednej części układu autonomicznego regulujących czynność danego narządu zmniejsza aktywność antagonistycznych neuronów jego drugiej części Połączenie zwrotne NTS Połączenie do NTS Połączenie z NTS wyspa RVLM BARORECEPTORY HEMORECEPTORY REC. SERCOWO-PŁUCNE CO BP TPR Kurczliwość mięśnia sercowego serca i szybkości przewodzenia HAMOWANIE CVLM Regulacja częstości skurczów Amb, DVC NTS HETERORECEPTORY W AUTONOMICZNYM UKŁADZIE NERWOWYM zakończenie przywspółczulne zakończenie współczulne M2 ACh NA α1 α2 β M1 Transmitery i neuromodulatory wydzielane w pobliskich zakończeniach nerwowych docierają do receptorów na drodze dyfuzji (działanie parakrynne) lub przez krążenie krwi W miejscach, gdzie cholinergiczne zakończenia przywspółczulne splecione są z zakończeniami współczulnymi (np. w sercu) aktywność nerwu błędnego skutecznie ogranicza wpływ układu współczulnego CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β1 Serce: - Przyśpieszenie rytmu (efekt chronotropowy) - Wzrost kurczliwości (efekt inotropowy) - Wzrost szybkości przewodzenia pobudzenia (efekt dromotropowy) Nerki: - Wzrost wydzielania reniny CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β2 HAMUJĄCO Tętnice i żyły: - Rozszerzenie na skutek rozkurczu mięśni gładkich Oskrzela: - Rozkurcz mięśni gładkich i rozszerzenie oskrzeli. Wzrost wydzielania śluzu Macica i pęcherz moczowy - Rozluźnienie mięśniówki POBUDZAJĄCO glikogenoliza; lipoliza; uwalnianie insuliny; presynaptycznie uwalnianie noradrenaliny (np. podczas stresu, ligand adrenalina) CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU β2 Receptory adrenergiczne typu β2 znajdujące się na błonie presynaptycznej należą do grupy autoreceptorów. Noradrenalina (NA) uwalniania z zakończeń synaptycznych jest w stosunku do nich nieaktywna, ale silnym ich agonistą jest adrena- lina, która w dużych ilościach jest wydzielana przez rdzeń nadnercza w sytuacjach emocjonalno - stresowych. działając na receptor presynaptyczny β2 adrenalina zwiększa wydzielanie noradrenaliny i wzmaga efekty aktywności współczulnej podczas stresu lub wysiłku CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU α1 Oko: - Skurcz mięśnia zwieracza źrenicy i rozszerzenie źrenicy Naczynia krwionośne: - Skurcz mięśni gładkich i zwężenie światłą naczyń Oskrzela: - Zmniejszenie wydzielania śluzu Narządy wewnętrzne: - Skurcz mięśni gładkich macicy, zwieraczy przewodu pokarmowego i pęcherza moczowego - Zahamowanie wydzielania w zmniejszenie wydzielania insuliny gruczołach trawiennych, CZĘŚĆ WSPÓŁCZULNA UKŁADU AUTONOMICZNEGO RECEPTORY ADRENERGICZNE TYPU α2 Mięsień komór serca: -Przerost mięśnia Receptory adrenergiczne typu α2 to są głownie autoreceptory znajdujące się na błonie presynaptycznej. Noradrenalina (NA) uwalniania z zakończeń synaptycznych działa pobudzająco na komórkę docelową przez receptory α1 na błonie postsynaptycznej, działając natomiast na autoreceptor α2 umiejscowiony na błonie presynaptycznej hamuje swoje własne uwalnianie UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA UNERWIENIE SERCA 1. Unerwienie współczulne komory • Prawy pień współczulny - przedsionki i węzeł zatokowo-przedsionkowy • Lewy pień współczulny - 2. Unerwienie przywspółczulne (nerwy błędne) • Węzły zatokowo - przedsionkowe, przedsionkowo - komorowe oraz mięśniówka robocza przedsionków UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA WSPÓŁCZULNE RECEPTORY ADRENERGICZNE SERCA •Receptory β1 i β2 – oba sprzężone z CA przez białko Gs w przedsionkach znajduje się ok. 70% receptorów β1, w komorach – ok. 80% Noradrenalina (NA) ma powinowactwo zarówno do receptorów β1 jak β2 Andrenalina wiąże się z receptorem β2 Efekt pobudzenia: dodatni efekt ino-, dromo- i chronotropowy •Receptory α1 – szlak PLC (DAG i IP3) Efekt pobudzenia: słaby efekt inotropowy dodatni UNERWIENIE UKŁADU KRĄŻENIA PRZYWSPÓŁCZULNE RECEPTORY CHOLINERCICZNE SERCA •Receptory M2 – sprzężone z CA przez białko Gi Efekt pobudzenia: ujemny efekt chrono- i dromotropowy, w przedsionkach słaby ujemny efekt inotropowy NEUROGENNE NAPIĘCIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH • Unerwienie przez zwojowe włókna współczulne zwężające naczynia dotyczy wszystkich naczyń za wyjątkiem mikrokrążenia i naczyń łożyska Obficie są unerwione zespolenia tętniczo-żylne w skórze. Bardzo słabo unerwione są naczynia mózgu i naczynia wieńcowe Najlepiej unerwione są tętniczki, słabiej tętnice i żyłki. Żyły są słabo unerwione • Neurogenne rozszerzenie naczyń krwionośnych odbywa się głównie przez zahamowanie tonicznej aktywności współczulnej. Rzadko naczynia rozszerzane są w sposób czynny przez współczulne lub przywspółczulne włókna rozszerzające i nie jest to wpływ toniczny UNERWIENIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH •Współczulne włókna naczyniorozszerzające nieadrenerciczne uwalniają: - ACh - Histaminę - Dopaminę •Przywspółczulne włókna naczyniorozszerzające uwalniają: - ACh (naczynia opon mózgowych i mózgu) - VIP (naczynia ślinianek) - ATP za pośrednictwem NO (naczynia narządów płciowych zewnętrznych) UNERWIENIE PRZYWSPÓŁCZULNE DRÓG ODDECHOWYCH Cholinergiczne pozazwojowe zakończenia nerwu błędnego wywierają toniczny wpływ kurczący mięsnie gładkie dróg oddechowych Zakończenia nerwu błędnego w oskrzelach uwalniają acetylocholinę, która silnie kurczy mięsnie gładkie i zwęża oskrzela za pośrednictwem receptora muskarynowego M3. Pobudzenie włókien cholinergicznych nerwu błędnego powoduje również wydzielanie śluzu i rozszerzenie naczyń krwionośnych oskrzeli UNERWIENIE PRZYWSPÓŁCZULNE (n X) DRÓG ODDECHOWYCH M3 1.Skurcz mięśni gładkie oskrzeli 2. Zwiększenie wydzielania śluzu 3. Rozszerzenie naczyń oskrzeli H 1 Skurcz mięsni gładkich oskrzeli, obrzęk NK NK 2 1 1.Skurcz mięśni gładkich oskrzeli 2. Zwiększenie wydzielania śluzu 3. Rozszerzenie naczyń oskrzeli 4. Wzrost filtracji cGMP KATP i VIP Tlenek azotu (NO) WŁÓKNA NANC NKA e Substancja P autakoidy Histamina wpływ toniczny Acetylocholina (Ach) WŁÓKNA CHOLINERGICZNE WŁÓKNA TRZEWNOCZUCIOWE typu C Rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli UNERWIENIE WSPÓŁCZULNE DRÓG ODDECHOWYCH Unerwienie współczulne obejmuje tylko naczynia krwionośne górnych i dolnych dróg oddechowych. Wydzielana z zakończeń noradrenalina kurczy mięsnie gładkie naczyń za pośrednictwem receptorów α1 Miocyty oskrzeli posiadają receptory β2 w swojej błonie komórkowej. Noradrenalina i adrenalina docierają do nich z krwią na drodze humoralnej i rozszerzają oskrzela, rozkurczając mięsnie gładkie UKŁAD AUTONOMICZNY: WSPÓŁCZULNY I PRZYWSPÓŁCZULNY UKŁAD WSPÓŁCZULNY Toniczne współczylne unerwienie mięśni gładkich dróg oddechowych u człowieka jest bardzo słabo zaznaczone. Znajdują się tu jednak receptory dla NA krążącej we krwi a UKŁAD PRZYWSPÓŁCZULNY Toniczne przywspółczylne unerwienie mięśni gładkich dróg oddechowych u człowieka jest bardzo dobrze rozwinięte. Nerw błędny uczestniczy w regulacji oporów dróg oddechowych Przywspółczulne unerwienie naczyń jest bardzo słabo rozwinięte. Strukturami mającymi znaczną Przywspółczulne unerwienie mają naczynia gruczołów ślinowych i przewagę unerwienia współczulpotowych, ciała jamiste, naczynia nego nad przywspółczulnym są oponowe mózgu, ale nie jest to wpływ toniczny naczynia krwionośne produkowanej w nadnerczach A RECEPTORY METABOTROPOWE Receptor związany z heterotrimerycznym białkiem G Receptor związany z heterotrimerycznym białkiem G GαS GDP LIGAND γ β γ - AC β GαI GDP ATP CREB cAMP HAMOWANIE C Białko seryna R PKA R Regulacja transkrypcji określonych genów C Zmiana aktywności enzymów wewnątrzkomórkowych A LIGAND RECEPTORY METABOTROPOWE Receptor związany z heterotrimerycznym białkiem G Receptor związany z heterotrimerycznym białkiem G GαS GDP γ + AC γ β β GDP + ATP CREB GαI + a cAMP + + C fosfodiesteraza Białko seryna R AMP PKA R Regulacja transkrypcji określonych genów C Zmiana aktywności enzymów wewnątrzkomórkowych A RECEPTORY METABOTROPOWE LIGAND 2+ 2+ Receptor związany z heterotrimerycznym białkiem G 2+ Ca Ca Ca 2+ Ca 2+ 2+ Ca Ca Gαq PLCβ Gαq GDP GTP GDP Difosforan fosfatydyloinozytolu PKC seryna treonina Zmiana aktywności enzymów wewnątrzkomórkowych IP4 PIP2 DAG Białko 1 IP3 KALMODULINA Aktywacja kinaz 2+ 2+2+ Ca Ca Ca SER
