PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEGO PRZEDSZKOLA W TOPORZE NA LATA 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 SPIS TREŚCI I. II. III. IV. V. VI. PODSTAWA PRAWNA PRZEDSZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI WSTĘP ZAŁOŻENIA PROGRAMU CELE PROGRAMU CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU VII. EWALUACJA PROGRAMU Podstawa prawna Przedszkolnego Programu Profilaktyki: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. 2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U. Z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z dnia 18.06.2014 r., poz.803). 4. Rozporządzenie ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku podręczników. I. WSTĘP Profilaktyka to ogół działań zapobiegających niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. W medycynie sprowadza się do zapobiegania chorobom, propagowania zasad racjonalnego żywienia, hartowania organizmu, prawidłowego łączenia pracy z wypoczynkiem oraz stwarzania warunków sprzyjających rozwojowi organizmu; w pedagogice – do zapobiegania powstawaniu u dzieci niepożądanych przyzwyczajeń i postaw, błędów w uczeniu się lub wad postawy ciała; w pewnym znaczeniu, każde pożądane oddziaływanie pedagogiczne jest jednocześnie działaniem profilaktycznym, wytwarzając, bowiem jakieś wartościowe cechy, jednocześnie zapobiegamy powstawaniu cech niepożądanych lub ich utrwaleniu.Wraz z rozwojem dziecka i jego samodzielności musimy coraz bardziej liczyć się z koniecznością wyposażenia go w umiejętność przewidywania zagrożeń, unikania ich, a jeśli już zaistnieją – w zdolność do radzenia sobie z trudną sytuacją ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE Podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji „Programu profilaktyki” jest znajomość psychofizycznej sylwetki dziecka w wieku przedszkolnym oraz świadomość znaczenia systematycznych oddziaływań w procesie kształtowania się właściwych i trwałych postaw. Dziecko w wieku przedszkolnym charakteryzuje słaba spostrzegawczość, rozproszona i mimowolna uwaga, niski poziom myślenia przyczynowo-skutkowego, słaba orientacja przestrzenno-czasowa, skłonność do ryzykownych, nieprzemyślanych, żywiołowych decyzji. Mała sprawność w wyobrażaniu sobie możliwych skutków podejmowanych działań w połączeniu z niewielkim doświadczeniem życiowym i wąskim zasobem wypróbowanych technik radzenia sobie z różnego rodzaju problemami, stawia dzieci w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia znacznie częściej niż osoby dorosłe. Wszystkie te cechy wskazują na kierunek oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych, na konieczność wyrobienia u dzieci określonych umiejętności, sprawności i nawyków niezbędnych w przygotowaniu do dalszego życia, by unikać, zapobiegać i możliwie sprawnie pokonywać niebezpieczeństwa. III. CELE PROGRAMU • • • • Cele ogólne : Promocja zdrowego stylu życia. Tworzenie warunków sprzyjających własnemu bezpieczeństwu. Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych wyborów życiowych. Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju. Cele szczegółowe : • Kształtowanie u dzieci świadomej i czynnej postawy w dążeniu do zachowania zdrowia. • Nabywanie przez dzieci właściwych nawyków higienicznych i żywieniowych. • Rozwijanie aktywności ruchowej. • Utrwalenie ogólnych zasad, np. prawidłowego poruszania się po drodze oraz właściwego korzystania z placu zabaw. • Przestrzeganie zasad bezpiecznych zabaw ruchowych, poruszania się w grupie, na wycieczkach, spacerach. • Wzbudzanie zaufania do policjanta, strażaka, lekarza jako osób mogących udzielić pomocy w sytuacjach trudnych. • Poznawanie numerów alarmowych oraz zasad ich używania – tylko w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu. • Świadome unikanie niebezpiecznych sytuacji i zagrożeń na drodze, wynikających z : przypadkowych spotkań z nieznajomymi, zabaw zapałkami, spożywania lekarstw, środków chemicznych, nieznanych roślin, zbliżania się do zwierząt. • Rozróżnianie dobra od zła. • Wzmacnianie poczucia wartości i budowanie pozytywnego obrazu siebie. • Radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami. • Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów z rówieśnikami. IV. CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH Nazwa bloku tematycznego Zamierzone cele operacyjne DZIECKO: 1. Bezpieczeństwo na co dzień. - rozumie pojęcie „bezpieczeństwo” ; - reaguje na hasła : pali się! , ewakuacja, itd. ; - zna numery alarmowe ; - wykazuje znajomość imienia , nazwiska oraz własnego adresu zamieszkania ; - wykazuje znajomość imion i nazwisk rodziców / opiekunów ; - zna zasady bezpiecznego poruszania się po drodze ; - stosuje się do sygnalizacji świetlnej ; - wie, do kogo zwrócić się w sytuacjach zagrożenia ; - potrafi przybrać obronną postawę przed atakiem psa, nie drażni zwierząt ; - stosuje się do zasad bezpiecznego korzystania z placu zabaw/sprzętu/zabawek ; - nie oddala się samo od grupy przedszkolnej ; - porusza się w miejscach dozwolonych ; - nie korzysta z urządzeń elektrycznych, nie bawi się przedmiotami niebezpiecznymi, np. zapałkami, szkłem i in.; - nie zrywa nieznanych owoców i nie zbiera grzybów ; - wykazuje nieufność w stosunku do nieznajomych ; - gości w przedszkolu , np. policjanta, strażaka, pielęgniarkę (w miarę możliwości) . 2. Promocja zdrowia – zdrowy styl odżywiania. - wie, o potrzebie stosowania profilaktyki zdrowotnej (np. szczepienia ochronne, zdrowe żywienie) ; - rozumie strukturę żywienia wynikającą z piramidy zdrowia ; - orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywiania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby, ciemne pieczywo, itd.) ; - umie kulturalnie zachować się przy stole; - podaje przyczyny i skutki nieprawidłowego odżywiania się (m.in. otyłość, próchnica, brak witamin, niska odporność organizmu – przeziębienie się ; - przezwycięża niechęć do spożywania niektórych potraw ; - myje owoce i warzywa przed spożyciem. 3. Higieniczny tryb życia. - rozumie pojęcia : higiena, higieniczny tryb życia ; - stosuje higienę na co dzień : • myje ręce przed/po posiłku, po korzystaniu z toalety, po kontakcie z różnymi przedmiotami , zwierzętami; • dba o czystość własnego ciała ( regularne kąpiele, używanie kosmetyków); - wie, o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach ; - utrzymuje porządek otoczenia, wokół siebie (np. sprząta po sobie) ; - wie, o konieczności umiejętnego korzystania z chusteczek higienicznych ; - zasłania usta podczas kaszlu/kichania ; - unika bezpośredniego kontaktu z osobą chorą ; - zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia do snu o tej samej porze (higiena snu) ; - wykazuje wrażliwość na nadmierny hałas ; - uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia (higiena psychiczna). 4. Aktywny styl życia. 5. Zagrożenie ze środowiska przyrodniczego. - rozumie znaczenie aktywności ruchowej, sportu w życiu ; - wie, o potrzebie częstego przebywania na świeżym powietrzu ; - dba o prawidłową postawę ciała ; - wie , jak zapobiegać przemarznięciu / przegrzaniu ; - ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych ; - wie, o konieczności zaspokajania pragnienia podczas ćwiczeń ; - uprawia sporty ( gra w piłkę, jazda na rowerze, bieganie, itp.) ; - bierze udział w zabawach i ćwiczeniach ruchowych w sali i na powietrzu. - nie dotyka zwierząt, zwłaszcza dzikich ; - wie, jak wygląda tabliczka informacyjna, że teren jest strzeżony dla psa ; - zna wybrane rośliny i inne zagrażające życiu (np. grzyby, owoce trujące) ; - nie spożywa potraw niewiadomego pochodzenia ; - rozumie konieczność pozostawania w miejscu bezpiecznym w czasie burzy, huraganu, powodzi, ulewy, upałów, itp. ; - wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia, gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić . 6. Agresja i przemoc. - zna pojęcia : „agresja” i „przemoc” ; - wie, że agresja i przemoc są zachowaniami niedozwolonymi ; - rozumie znaczenie słowa : zgoda i kompromis ; - wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi, zły dotyk ; - potrafi nazwać swoje uczucie ; - odgrywa i demonstruje wybrane uczucia ( scenki sytuacyjne ); - podaje sposoby na pokonanie złości ; - przestrzega zakazu przyjmowania różnych rzeczy, np. słodyczy od osób nieznajomych. 7. Akceptacja innych. - potrafi okazywać uczucia przyjaźni , sympatii, empatii ; - pomaga innym kolegom i koleżankom w ich problemach ; - jest gotowe nieść pomoc osobom słabszym , niepełnosprawnym i potrzebującym ; - zna, rozumie, wyraża emocje i potrafi o nich opowiedzieć . 8. Przedszkole bez nałogów. 9. Dziecko w świecie wirtualnym. - wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych ; - wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka ( alkohol, papierosy, leki, Internet, telewizja ) ; - nabywa umiejętność odmawiania NIE bez poczucia winy – asertywność . -zna zagrożenia związane z korzystaniem dostępu do sieci (np. wirtualny przyjaciel – oszust, złe samopoczucie, niedotlenienie organizmu , brak kolegów/ koleżanek ; - korzysta z Internetu tylko za zgodą rodziców / osób dorosłych ; - nie traktuje komputera jak największego towarzysza zabaw ; - nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych. V. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU Metody programu : • podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, • problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia, • aktywizujące: drama, burza mózgów, pedagogika zabawy, • praktyczne: pokaz, ćwiczenia, prace plastyczne, zabawy relaksacyjne, konkursy, gry i zabawy ruchowe. Formy programu : • praca indywidualna, • zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, • czynności samoobsługowe, • prace użyteczne, • spacery, wycieczki, • uroczystości przedszkolne, • konkursy, turnieje. VI. EWALUACJA PROGRAMU • • • Oceny efektów realizacji Programu profilaktyki, obok bieżącego monitorowania, dokonuje się na półrocznej i końcowej radzie pedagogicznej. Podstawę dla formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły : wnioski z obserwacji zachowań dzieci, rozmowy z rodzicami, rozmowy z nauczycielami, • analiza dokumentów – dziennik , plany miesięczne, wytwory dzieci, osiągnięcia w konkursach. Program profilaktyki przyjęto Uchwałą Rady Pedagogicznej nr 3/15/09/2015 z dnia 15.09.2015 r. Członkowie Rady Pedagogicznej : 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Rada Rodziców : 1. 2. 3. Dyrektor :