Strona www.wrp.pl Prof. dr hab. Czesław Szewczuk Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Nr 10/2009 (62) By osiągać w wieloleciu wysokie, a przy tym stabilne plony roślin, należy dążyć do zapewnienia wysokiej żyzności i urodzajności gleb poprzez uzyskanie optymalnego odczynu (pH), doprowadzenie gleby do pożądanej zasobności w fosfor, potas i magnez, uzyskanie wysokiej zawartości próchnicy oraz uzyskanie i utrwalenie gruzełkowatej struktury. Z glebą na badania G leba żyzna jest glebą urodzajną, a przy tym łatwiejszą w uprawie. Na glebach ciężkich: glinach, iłach, rędzinach jest bardziej rozluźniona, podczas gdy na lekkich – piaszczystych, zwięźlejsza. Lepiej wówczas gromadzi wodę i składniki pokarmowe, mniej zaskorupia się, co ułatwia wschody i rozrost systemu korzeniowego. Są w niej właściwe relacje między wodą a powietrzem (tlenem), łatwiej- szy podsiąk wody podczas suszy oraz jej przesiąkanie po nadmiernych opadach. Gleba żyzna umożliwia więc roślinie dobre zaopatrzenie w wodę, tlen i składniki pokarmowe,zapewnia właściwy przerób wnoszonych substancji organicznych (obornika, kompostu, słomy, resztek pożniwnych, liści, nawozów zielonych) w próchnicę i składniki mineralne. Aktywną rolę w tych przemianach przejmują wówczas pożądane (próchni- cotwórcze i strukturotwórcze) mikroorganizmy. Taka gleba umożliwia uzyskiwanie wysokich i stabilnych w wieloleciu plonów. Optymalny odczyn Podstawowym czynnikiem decydującym o dobrym wykorzystaniu składników z zasobów glebowych i wnoszonych nawozów jest optymalny odczyn gleby, czyli tzw. wartość pH. Optymalne zakresy pH uzależnione są w największym stopniu od zwięzło- ści gleby. Na glebach lżejszych, wykazujących z natury kwaśny odczyn, zalecane są rośliny tolerancyjne na niskie pH (od 5 do 5,5), przede wszystkim: żyto, owies, łubin żółty, seradela. Mało wrażliwe na niższe pH (w zakresie 5,6–6) jest też pszenżyto, gryka, kukurydza, ziemniaki, len, tytoń, łubin wąskolistny, komonica, koniczyna biała. Największe wymagania pod tym względem mają rośliny o dużych wymaga- niach glebowych, uprawianych na zwięźlejszych glebach, gdzie optymalny zakres pH mieści się w przedziale 6,1–7. Na takich glebach i przy tym zakresie odczynu, zaleca się uprawę jęczmienia, pszenicy, buraków, rzepaku, grochu, fasoli, bobiku, koniczyny czerwonej, lucerny, chmielu, konopi. Generalnie przyjmuje się, że optymalny zakres odczynu dla większości uprawianych roślin mieści się w przedziale pH 5,6–7, czyli od lekko kwaśnego do obojętnego. W tym zakresie pH jest też najlepsza przyswajalność większości składników pokarmowych. W celu uzyskania optymalnego odczynu niezbędny jest zabieg wapnowania. Wapń, jak też magnez nie tylko zmniejsza zakwaszenie gleb, ale wpływa również na polepszenie ich właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych, decydujących o żyzności i urodzajności gleb dokończenie na s. 9 Kreda jest bezwzględnie, najszybciej odkwaszającym nawozem wapniowo-węglanowym, pozwalającym na utrzymanie odpowiedniego pH w glebie. artykuł sponsorowany Wapnowanie kredą P o uruchomieniu eksploatacji złoża kredy nawozowej w Mielniku nad Bugiem jest dostępna również w Polsce. Geologicznie, kreda pisząca pochodząca z tego bardzo młodego złoża jest węglanem wapnia powstałym na dnie morza w okresie Maastrychtu górnej (późnej) kredy ok. 70-65,5 mln lat temu. Jej unikalne właściwości wynikają z relatywnie młodego wieku kopaliny oraz jej organicznego pochodzenia, czego efektem jest wyjątkowe rozdrobnienie i miękkość surowca. Gwarantuje to wybitną skuteczność odkwaszania, możliwość stosowania niemal przez cały rok i co jest istotne np. uprawach sadowniczych – nie ma potrzeby mieszania tego nawozu z glebą, (jest to konieczność w przypadku innych nawozów wapniowych). Charakterystyka kredy nawozowej: • Forma węglanowa nawozu – CaCO3. • Wielkość cząsteczek kredy, średnio 0,002 mm. • Amorficzna struktura. • 100% rozpuszczalność w ciągu roku. • Jest to najtańsza forma nawozu węglanowego pochodzenia naturalnego, dzięki wymienionym właściwościom możliwa do zastosowania w pojedynczej dawce. Podsumowanie w poniższej tabeli: Składniki czynne zasadowo [% CaO] ności dla roślin składników pokarmowych w nich zawartych. •Umożliwia rozwój korzeni włośnikowych, odpowiadających za pobieranie składników pokarmowych zawartych w glebie lub dostarczonych z nawozami. •Zwiększa odporność roślin na wyleganie. •Szybko polepsza strukturę Wartość neutralizacji Granulometria w % czynnego [mm] zasadowo CaO Kreda mielnicka 50–55 0,002 100 Dolomit 30–37 CaO + 8 – 15 MgO 0–2 średnio 35 Wapień 50–55 0–2 średnio 55 Zalety stosowania kredy: Kreda nawozowa podnosi pH średnio o 1–1,5 w okresie od 3 miesięcy do 1 roku (szybkość działania zależy od warunków wilgotnościowych i początkowego pH gleby), dzięki czemu: •Wpływa na znaczne zmniejszenie nakładów na nawozy mineralne, poprzez poprawienie dostęp- gruzełkowatą gleby, oraz przyspiesza rozkład substancji organicznej, poprzez umożliwienie poprawnego rozwoju korzystnej mikroflory i flory gleby. •Znacznie ogranicza rozwój chorób, grzybów, pasożytów i chwastów. •Widocznie (nawet do 25%) zwiększa ilość plonu. •Zmniejsza nakłady na zabiegi agrotechniczne – nie trzeba jej mieszać z glebą. •Kreda jest dostępna zarówno w formie kredy surowej oraz równie szybko rozpuszczalnej formie granulowanej, w tym również w połączeniu z magnezem i siarką. Dzięki takiemu połączeniu niedobory tych ważnych dla roślin mikroelementów w glebie są skutecznie i szybko uzupełniane. Stosowanie w celu podniesienia pH: •W systemie zabiegów pożniwnych i przedzimowych. •Pogłównie. •Na niską okrywę śniegową (na terenach płaskich i o małym spadku). Ekonomicznie uzasadnione jest stosowanie kredy surowej Agrocarbu MMP na powierzchnię gleby (bez konieczności jej przemieszania z glebą). siarki lub magnezu zaleca się doraźnie, pogłównie stosować kredę granulowaną z zawartością obu składników pokarmowych. W celu utrzymania odpowiedniego pH gleby kredę wskazane jest stosować zgodnie z mapami precyzyjnego dawkowania (system GPS), co gwarantuje minimalizację nakładów na proces wapnowania. •pH można również utrzymać przez zastosowanie odpowiedniego dodatku kredy surowej do gnojowicy, który to zabieg pozwala jednocześnie wyeliminować odór nawozu organicznego. Zastosowanie: • Wszystkie kategorie użytkowe gleb, łąki, pastwiska. •Sady; nawet do kwitnienia. •Uprawy roślin warzywnych i ozdobnych. Stosowanie w celu utrzymania pH: •Dla utrzymania odpowiedniego pH zaleca się stosowanie formy granulowanej, ze względu na równomierny rozsiew. •W przypadku zaobserwowania objawów niedoboru Dokładność nawigacji do 2cm! Oszczędność od 5 do 15% kosztów. •Ziemie i podłoża ogrodnicze. • Neutralizacja przykrego zapachu gnojowicy i polepszanie jej właściwości jako nawozu – unikatowa właściwość. •Neutralizacja wód gruntowych, rzek i jezior. Zalecenia: Stosowanie według zaleceń Stacji Chemiczno – Rolniczych po uprzednim badaniu gleby. Nawóz posiada pozytywną ocenę Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach oraz dopuszczenie do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Dr inż. Bogumiła Nestorowicz tel. 600 837 695, Marcin Graniszewski tel. (22) 525 89 14 OMYA Sp. z o.o. Ul. Krucza 16/22, 00 – 526 Warszawa Tel. (22) 525 89 00, Fax. (22) 525 89 10, -11 Oszczędność do 50% nawozu bez spadku plonu. wr-152/09