Temat: Mięczaki – zwierzęta o miękkim niesegmentowanym ciele. Mięczaki to bardzo zróżnicowana grupa bezkręgowców. Pod względem liczebności ustępuje tylko stawonogom. Zwierzęta te zasiedlają całą kulę ziemską – większość w wodach słonych, nieliczne w wodach słodkich, a także na lądzie, w miejscach odznaczających się dużą wilgotnością. Mięczaki są zwierzętami żyjącymi wolno lub w sposób osiadły. Ich rozmiary są bardzo zróżnicowane – od niewielkich ślimaków do kałamarnicy olbrzymiej. 1. Ogólna budowa ciała. Wszystkie mięczaki mają miękkie, pozbawione szkieletu ciało okryte częściowo lub całkowicie muszlą. Ciało mięczaków dzieli się najczęściej na trzy części: głowę, worek trzewiowy i nogę. Worek trzewiowy zawiera większość narządów wewnętrznych. Jest okryty fałdem mięśniowym – płaszczem. Przestrzeń pomiędzy workiem trzewiowym a płaszczem to jama płaszczowa, w której znajdują się m.in. narządy wymiany gazowej (płuco lub skrzela). Pokrycia ciała Ciało mięczaków pokrywa jednowarstwowy nabłonek. Zawiera on liczne gruczoły wydzielające śluz oraz – na brzegu płaszcza – gruczoły wytwarzające substancje (węglan wapnia) budujące muszlę. Muszle mięczaków są bardzo zróżnicowane: jednoczęściowe (u ślimaków), złożone z dwóch części (u małży) lub z kilku płytek (chitony). U niektórych mięczaków muszla jest częściowo lub całkowicie zredukowana (u głowonogów). W niekorzystnych warunkach otoczenia (zbyt małej wilgotności, zimnie) ślimaki chowają się do muszli, której otwór zabudowują wieczkiem ze śluzu i węglanu wapnia. 2. Charakterystyka ślimaków. Budowa wewnętrzna ślimaka winniczka Czynności życiowe ślimaków Oddychanie – ślimaki lądowe są płucodyszne, co oznacza, że ich narządem oddechowym są płuca. Ślimaki wodne są skrzelodyszne – posiadają skrzela. U wielu odmian mięczaków wykształciły się modyfikacje skrzeli np. skrzela wtórne. Krążenie – mięczaki mają otwarty układ krwionośny. Krew pompowana jest przez serce, znajdujące się przeważnie w części grzbietowej worka trzewiowego. Odżywianie – ślimaki pobierają pokarm otworem gębowym, w którym znajduje się tarka służąca do zeskrobywania i rozdrabniania pokarmu. Pokarm z gardzieli trafia do żołądka, w którym odbywa się trawienie. Ślimaki lądowe to z reguły roślinożercy, wodne – to głównie drapieżcy. Niektóre są padlinożercami. Czynności życiowe ślimaków Odbieranie i przewodzenie bodźców – ślimaki mają dobrze rozwinięte narządy zmysłów czucia i równowagi, umiejscowione wokół otworu gębowego, na brzegach płaszcza i nogi, a także na czułkach. Oczy są umieszczone na szczycie lub u podstawy drugiej pary czułków. Wydalanie – ślimaki posiadają parzyste nerki. Mocz uchodzi z nerek do jamy płaszczowej, skąd jest wydalany na zewnątrz. Rozmnażanie i rozwój – ślimaki rozmnażają się wyłącznie płciowo. Mogą być rozdzielnopłciowe lub obojnacze. Są jajorodne, a ich rozwój jest prosty. kreatury.wordpress.com/2013/12/01/jak-pasozyt-wykorzystuje-slimaka 3. Charakterystyka małży. Budowa małży Ciało małża znajduje się w muszli zbudowanej z dwóch symetrycznych połówek. Łączą się one mięśniami i więzadłami, dzięki którym muszla może się poruszać. Małże posiadają nogę służącą do poruszania się oraz worek trzewiowy okryty płaszczem. Syfony: wpustowy i wypustowy, służą do pobierania i oddawania wody – filtrowania. Rolę filtra pełnią skrzela, które jednocześnie służą do wymiany gazowej. Skrzela odfiltrowują z wody cząstki pożywienia, które trafiają do układu pokarmowego. Małże żyją zagrzebane w mule lub piasku na dnie zbiorników wodnych. W ten sposób ukrywają się przed naturalnymi wrogami. Różnorodność małży 4. Charakterystyka głowonogów. Do tej gromady należą mięczaki żyjące w wodach o dużym zasoleniu, zazwyczaj swobodnie pływające. Mają wyraźnie wyodrębnioną głowę, a noga przekształcona jest w ramiona otaczające otwór gębowy. Głowonogi posiadają dwie Ramiona służą do chwytania silne rogowe szczęki pożywienia, pomagają też przypominające papuzi w pływaniu. Są zaopatrzone dziób. w liczne przyssawki, dzięki którym zwierzę może skuteczniej chwycić i przytrzymać ofiarę. Wszystkie głowonogi są drapieżnikami. Ciekawostki Głowonogi poruszają się dzięki lejkowi, który Głowonogi mają zdolność prowadzi do jamy maskowania się, czyli szybkiej płaszczowej. Gdy głowonóg zmiany koloru ciała. wyrzuca z niej wodę przez Głowonogi są inteligentne: mają lejek, tworzy się siła dobrze rozwinięty mózg odrzutu, umożliwiająca i potrafią się uczyć np. otworzyć szybkie poruszanie się. słoik, by wydostać z niego Podczas ucieczki niektóre pożywienie, czy ominąć szklaną ścianę. głowonogi uwalniają z gruczołu czernidłowego Ich oczy są podobne ciemną substancję, która w budowie do oczu człowieka, powoduje zmętnienie wody mają zdolność akomodacji. i umożliwia ucieczkę. Jakość widzenia głowonogów jest bardzo wysoka. Przegląd głowonogów