Sejm RP Opracował: Piotr Ledwoń PG Tyczyn Sejm składa się z 460 posłów, wybieranych w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym. Kadencja Sejmu trwa 4 lata. Rozpoczyna się w dniu pierwszego posiedzenia i trwa do czasu zebrania się posłów na P pierwszym posiedzeniu Sejmu następnej kadencji. O S Ł O W I E KLUBY Posłowie wybrani z jednego ugrupowania politycznego tworzą kluby parlamentarne. Ich liczebność przesądza o sprawowaniu rządów samodzielnie, w koalicji lub też o pracy klubu w opozycji. SLD PSL Poseł jest reprezentantem całego narodu i nie może być odwołany. Chroni go immunitet poselski, który może być uchylony przez Sejm kwalifikowaną większością dwóch trzecich głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów. Posłowie tworzą w Sejmie kluby lub koła oparte na zasadzie przynależności do ugrupowań politycznych (klub tworzy co najmniej 15 posłów, koło - 3). Oto logo największych klubów poselskich i kół: ORGANY SEJMU RP Organami Sejmu są: •Marszałek Sejmu, •Prezydium Sejmu, •Konwent Seniorów, •komisje sejmowe. MARSZAŁEK Marszałek reprezentuje Sejm, stoi na straży jego praw i godności, przewodniczy obradom Sejmu, kieruje pracami Prezydium Sejmu, zwołuje Konwent Seniorów. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta Marszałek Sejmu sprawuje funkcje głowy państwa. MARSZAŁEK SEJMU Marek Jurek PiS Obrady Sejmu zwołuje, organizuje i następnie przewodniczy posiedzeniom Marszałek Sejmu lub jego Zastępcy. Marszałek zwyczajowo wybierany jest z największych klubów parlamentarnych. PREZYDIUM SEJMU Wybierani przez Sejm Marszałek i wicemarszałkowie tworzą Prezydium Sejmu i kierują jego pracami. Prezydium Sejmu ustala plany i kalendarz prac Sejmu, nadaje bieg inicjatywom ustawodawczym i uchwałodawczym, zwołuje posiedzenia Sejmu. KONWENT SENIORÓW Organem zapewniającym współdziałanie klubów w sprawach związanych z działalnościa i tokiem prac Sejmu jest Konwent Seniorów, w skład którego wchodzą Marszałek, wicemarszałkowie oraz przewodniczący klubów. KOMISJE SEJMOWE Sejm wyłania ze swego grona stałe komisje, które rozpatrują i przygotowują sprawy przekazane pod ich obrady przez Sejm lub Prezydium Sejmu. Komisje sejmowe są również organami Sejmu w zakresie kontroli działalności organów państwowych, samorządu terytorialnego oraz innych organizacji w zakresie wprowadzania w życie i wykonywania ustaw i uchwał Sejmu. PREZYDENT A SEJM IV RP Prezydentowi przysługuje prawo veta politycznego, do którego oddalenia potrzebna jest większość 3/5 głosów posłów. TRYBUNAŁ Kontrolę nad zgodnością ustaw uchwalanych przez Sejm z Konstytucją sprawuje Trybunał Konstytucyjny. KONSTYTUCYJNY ZGROMADZENIE NARODOWE Sejm wraz z Senatem, obradując wspólnie pod przewodnictwem Marszałka Sejmu, tworzą - w przypadkach określonych w ustawie konstytucyjnej Zgromadzenie Narodowe. Bierze ono udział w uchwalaniu konstytucji, odbiera przysięgę od nowo wybranego Prezydenta i podejmuje uchwałę o postawieniu Prezydenta przed Trybunałem Stanu. FUNKCJE SEJMU RP Funkcje Sejmu możemy podzielić na: ustrojodawczą, ustawodawczą, kreacyjną, kontrolną. Konstytucja RP W ramach funkcji ustrojodawczej Sejm uczestniczy w procesie przygotowania i uchwalena konstytucji: wybiera większość członków Komisji Konstytucyjnej a następnie - wspólnie z Senatem uchwala konstytucję, która podlega przyjęciu w drodze referendum. Sejm uchwala też ustawy konstytucyjne kwalifikowaną większością dwóch trzecich głosów. Podstawową funkcją Sejmu jest uchwalanie ustaw. Materią ustawową są w szczególności prawa i obowiązki obywateli. Ustawą o szczególnym znaczeniu jest ustawa budżetowa. Sejm może upoważnić Radę Ministrów do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy, ale tylko w określonym zakresie i na określony czas. W drodze ustawy Sejm upoważnia Prezydenta do ratyfikowania i wypowiadania niektórych umów międzynarodowych. Sejm podejmuje niektóre decyzje w drodze uchwały, np. zarządza referendum, przyjmuje założenia polityki finansowej państwa. Funkcja kreacyjna Sejmu polega na uczestnictwie w powoływaniu na niektóre stanowiska państwowe i odwoływaniu z nich. Sejm uczestniczy w tworzeniu rządu udzielając wotum zaufania powołanej przez Prezydenta Radzie Ministrów lub samodzielnie wybierając Prezesa Rady Ministrów i proponowany przez niego skład rządu. Na wniosek Marszałka lub grupy posłów (35) Sejm powołuje i odwołuje prezesa Najwyższej Izby Kontroli i powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich. Na wniosek Prezydenta Sejm powołuje i odwołuje prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, Sejm wybiera członków Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu, część składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, część składu Krajowej Rady Sądownictwa. Funkcję kontrolną pełni Sejm poprzez: • udzielanie rządowi absolutorium z wykonania budżetu państwa, • interpelacje i zapytania poselskie kierowane do Premiera lub poszczególnych ministrów, • wyrażanie Radzie Ministrów lub poszczególnym ministrom wotum nieufności bezwzględną większością głosów. SEJM - NAJWYŻSZA WŁADZA USTAWODAWCZA Sejm współpracuje ściśle z Senatem i Prezydentem w tworzeniu prawa RP. Sejm jest najwyższą władzą ustawodawczą w Polsce.