OPIS PATENTOWY POLSKA 115589 RZECZPOSPOLITA LUDOWA Patent dodatkowy do patentu nr Zgłoszono: 04.08.78 (P. 208852) Int. Cl: A61N 1/00 Pierwszeństwo: URZĄD Zgłoszenie ogłoszono: 24.03.80 PATENTOWY PRL Opis patentowy opublikowano: 31.12.1982 Twórcy wynalazku: Henryk Gasztold, Roman Paśniczek, Adam Morecki, Edmund Kotwicki, Henryk Borowski Uprawniony z patentu: Politechnika Warszawska, Warszawa (Polska) Urządzenie do wymuszania lub wspomagania ruchu porażonej kończyny Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do wy¬ muszania lub wspomagania ruchu porażonej koń¬ z częścią zewnętrzną stymulatora mięśni prosto¬ wników. Część zewnętrzna stymulatora mięśni zgi¬ naczy połączona jest z wyjściem bramki, która przesyła impulsy pobudzające mięśnie zginacza z układu regulacji napięcia tylko w odpowiedniej czyny. Znanym urządzeniem do wymuszania ruchu jest stymulator mięśni zginaczy składający się z części wszczepionej do kończyny oraz z części zewnętrz¬ nej, która znajduje się poza organizmem pacjenta. Z części zewnętrznej stymulatora przesyłany jest impuls elektryczny do części wszczepianej stymula¬ tora a stamtąd do mięśnia zginacza, który w. ten sposób pobudzany powoduje zgięcie w odpowied¬ nim stawie kończyny. Takie pobudzanie mięśnia powoduje, że odpowiedź mięśnia, a więc i ruch fazie ruchu. układu przełączającego fazy ruchu, który jest świa¬ domie sterowany przez pacjenta. Pierwsze wyjście układu przełączającego fazy ruchu połączone jest 115 589 chwytnegO' ko¬ prędkości na zało¬ żonej na ręce ortozie przywracającej kształt fizjo¬ logiczny ręki. 10 Urządzenie według wynalazku pozwala na rea¬ lizację ruchu zbliżonego do ruchu fizjologicznego. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kładzie wykonania na rysunku, który przedstawia kończyny jest gwałtowny i nieprecyzyjny, podob¬ ny bardziej do odruchu spastycznego aniżeli do ruchu fizjologicznego, naturalnego. Istota rozwiązania według wynalazku polega na tym, że na zginanym stawie umieszcza się czujnik prędkości, który służy do sterowania prędkością zginania. Czujnik prędkości steruje układem regu¬ lacji napięcia. Jeżeli prędkość zginania jest zbyt duża, to napięcie na wyjściu układu ulega zmniejsze¬ niu i odwrotnie jeżeli ruch jest zbyt powolny to na¬ pięcie na wyijlściu układu regulacji napięcia maleje. Wyjście układu regulacji napięcia połączo¬ ne jest z pierwszym wejściem bramki. Drugie wej¬ ście tej bramki połączone jest z drugim wyjściem W przypadku ruchu rzystnie jest umieścić czujnik schemat blokowy urządzenia do wymuszania lub wspomagania ruchu porażonej kończyny. Do kończyny 1 wszczepiona jest część wewnętrz¬ na stymulatora mięśni zginaczy 2 i część we¬ wnętrzna mięśni prostowników 3. Część zewnętrz¬ na stymulatora mięśni zginaczy 4 i część zewnę¬ 20 trzna stymulatora mięśni prostowników 5 znajduje się poza organizmem pacjenta. Część zewnętrzna i część wszczepiana stymulatora 4, 2 i stymulato¬ ra 5, 3 sprzężone są ze sobą indukcyjnie. Na zgi¬ nanym stawie kończyny 1 umieszczony jest czuj¬ « 30 nik prędkości 6, który połączony jest elektrycznie z wejściem układu regulacji napięcia 7. Wyjście układu regulacji napięcia połączone jest z pierw¬ szym wejściem bramki 8. Drugie wejście bramki 8 połączone jest z drugim wyjściem układu prze¬ łączającego 9 fazy ruchu, który sterowany jest ^ 115 589 przez pacjenta. Pierwsze wyjście układu przełą¬ czającego 9 fazy ruchu połączone jest z częścią zewnętrzną stymulatora mięśni prostowników 5, natomiast część zewnętrzna stymulatora mięśni zginaczy 4 połączona jest z wyjściem bramki 8. Działanie urządzenia zostanie wyjaśnione na optymalnej to przesuwa się suwak potencjometru czujnika 2 tak, że napięcie na wyjściu układu re¬ gulacji napięcia 7 ulega zmniejszeniu. Powoduje to zmniejszenie wartości napięcia sygnału pobu¬ dzającego mięśnie zginaczy, a zatem zmniejszenie przykładzie ruchu chwytnego ręki, gdzie przez rę¬ prędkości zwierania palców. Gdy prędkość zwie¬ rania palców jest zbyt mała, na wyjściu układu kę rozumie się część kończyny regulacji promieniowo-nadgarstkowego górnej od do końca stawu palców. Ruch chwytny podzielony jest na trzy fazy: urzą¬ dzenie włączone ale brak stymulacji prostowników i zginaczy, rozwieranie ręki — stymulacja tylko prostowników, stymulacja zginaczy wyłączona, oraz faza trzecia złożona z dwóch czynności: obej¬ mowania przedmiotu ręką i unoszenie przedmio¬ tu przy stymulacji jedynie zginaczy. Wypuszcze¬ 10 wzrasta wartość napięcia kości chwytu. Napięcie z wyjścia układu regulacji napięcia 15 nie przedmiotu wymaga powrotu do fazy pierwszej. Chcąc przejść z jednej z faz do następnej pa¬ cjent musi spowodować pojawienie się impulsu na wejściu układu przełączającego 9 fazy ruchu. Jeśli pacjent chce wykonać ruch włącza urządze¬ nie. Na żadnym z wyjść układu przełączającego 9 nie pojawia się impuls. Jest to pierwsza faza ru¬ napięcia 7 i prędkość zwierania palców się zwiększa. W tej fazie ruchu układ działa więc jako regulator pręd¬ 7 podawane jest na wejście części zewnętrznej sty¬ mulatora mięśni zginaczy 4 poprzez bramkę 8, która przesyła ten sygnał tylko dla trzeciej fazy ruchu tzn. wtedy gdy na jej drugim wejściu po¬ jawi się napięcie z układu przełączającego fazy ruchu. Trzeci impuls podawany przez pacjenta na wej¬ 20 ście fazy ków wia układu przełączającego powoduje przejście do pierwszej. W przypadku jakichkolwiek zani¬ napięcia zasilania układ przełączający 9 usta¬ urządzenie w fazie pierwszej. chu, charakteryzująca się brakiem stymulacji zgi¬ naczy i prostowników. Przejście z fazy pierwszej do fazy drugiej następuje po podaniu przez pa¬ cjenta pierwszego impulsu na wejście układu prze¬ łączającego 9. Powoduje to pojawienie się impulsu na wejściu stymulatora prostowników 5. Stymula¬ tor mięśni zginaczy 6, 7 nie pracuje. Pobudzana kończyna 1, w tym wypadku ręka, rozwiera się i jest przygotowana do wykonania czynności chwytnej. Gdy pacjent oceni prawidłowość ułoże¬ nia ręki względem przedmiotu podaje mięśni prostowników tzn. do części 30 35 W czasie narastania napięcia stymulacji działa czujnik prędkości chwytu 6. Gdy prędkość zwie¬ rania palców jest większa od założonej wartości mięśni prostowników (5, oraz czym ków (5, 3), a drugie wyjście jest połączone po¬ 40 przez bramkę (8) ze stymulatorem mięśni zginaczy (4, 2). 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że w przypadku ruchu chwytnego ręki czujnik prędkości (6) umieszczony jest w założonym na rę¬ kę aparacie ortotycznym, ustawiającym rękę w jednym z jej naturalnych położeń. " 1 5 \—| 3 f— 1 r- r\\ rr~b: —"1 *j 3) umieszczony na zginanym stawie czujnik prędko¬ ści (6), połączony elektrycznie z wejściem układu regulacji napięcia (7), którego wyjście połączone jest z pierwszym wejściem bramki (8), oraz posia¬ da układ przełączający (9) fazy ruchu, który jest pierwsze wyjście układu przełączającego (9) po¬ łączone jest ze stymulatorem mięśni prostowni¬ stymulatora mięśni prostowników 5 nie są już po¬ dawane impulsy z układu przełączającego 9 nato¬ jący impuls do stymulatorów mięśni zginaczy 4, 2. Powoduje to przejście ruchu do fazy trzeciej. Roz¬ poczyna się czynność zwierania palców. nież stymulator świadomie stepowany przez pacjenta, przy zewnętrznej miast zostaje podany odpowiednio wolno narasta¬ patentowe 1. Urządzenie do wymuszania lub wspomagania ruchu porażonej kończyny zawierające stymulator mięśni zginaczy znamienne tym, że posiada rów¬ następny, drugi z kolei impuls na wejście układu przełą¬ czającego 9. Powoduje to przerwanie stymulacji Zastrzeżenia 25 1—J 4 1 » 1 7 [— PZGraf. Koszalin D-811 95+15 A-4 Cena 100 zł U