Cechy diagnostyczne niektórych chorób buraka cukrowego
advertisement
Cechy diagnostyczne niektórych chorób buraka cukrowego Choroba Zgorzel przedwschodowa siewek Pythium ultimum, P. irregulare Cechy diagnostyczne Patogen uszkadza kiełki i rośliny w stadium liścieni. Rozwojowi choroby sprzyjają niskie temperatury, zaskorupienie gleby, głęboki siew i opady. Efektem wystąpienia zgorzeli przedwschodowej są ubytki w obsadzie Zgorzel siewek Aphanomyces cochlioides W stadium wyrośniętej siewki lub młodej rośliny pojawiają się wodniste, brązowawe plamy na hipokotylu, który z czasem czarnieje. W przypadku porażenia rośliny z liśćmi dochodzi do powstania przewężenia pod rozetą liściową. W przypadku suszy tak porażone rośliny zasychają. Choroba zwykle pojawia się, gdy nie występuje już ochronne działanie fungicydów zawartych w otoczce. Chorobie sprzyja również brak płodozmianu. Zgorzel siewek R. solani Porażony hipokotyl początkowo brązowieje, następnie brunatnieje, a siewka przewraca się. Objawy choroby można również dostrzec na korzonku w postaci brązowych plamek. Niekiedy dochodzi do spowolnienia rozwoju siewek, bez widocznych objawów chorobowych w postaci plam. Bakteryjna plamistość liści Pseudomonas syringa Bakteryjna plamistość liści Pseudomonas syringa Na początku pojawia się nekroza na brzegu blaszki liściowej, a następnie objawy obejmują wewnętrzną część blaszki liściowej wzdłuż wiązek przewodzących. Na powierzchni liścia pomiędzy nerwami pojawiają się przyżółcenia oraz plamistości o różnych kształtach. Plamy są brunatne, niekiedy otoczone lekko czerwieniejącą lub brunatną obwódką. Tkanka wewnątrz plam jest wilgotna i sprawia wrażenie gnijącej, w późniejszym okresie zniszczone tkanki mogą wykruszać się. Mączniak rzekomy Peronospora farinosa f. sp. W pierwszej kolejności porażane są liście środkowe i sercowe. Stają się one jasnozielone, mięsiste, kruche i dochodzi do zahamowania ich rozwoju. Czasami dochodzi do silnej deformacji liści. Chore tkanki brązowieją, a przy wysokiej wilgotności powietrza czernieją i gniją. Rozwijająca się grzybnia tworzy fioletowawy nalot. Brunatna plamistość liści Ramularia baticola Początkowo na najstarszych liściach, a z czasem na coraz to młodszych liściach pojawiają się brunatno-szare plamki. Wraz z rozwojem choroby następuje zasychanie fragmentów i całych blaszek liściowych. Zamarła tkanka wewnątrz plam może pękać i wykruszać się. Zazwyczaj chore rośliny występują w skupiskach po kilka sztuk. Mączniak prawdziwy Erysiphe betae Na liściach pojawiają się drobne, białe skupiska grzybni, które łączą się w większe skupienia, a z czasem pokrywają całą powierzchnię liścia. Porażone liście wyglądają jakby były obsypane mąką. Chwościk buraka Cercospora beticola Zgnilizna brunatna korzeni Rhizoctonia solani Pierwsze objawy pojawiają się na zewnętrznych liściach w postaci brunatnoszarych plam otoczonych czerwoną lub czerwonobrunatną obwódką. W miarę rozwoju choroby porażane są kolejne liście. Powstające nekrozy obejmują całą powierzchnię liścia. Proces zakażania i zasychania kolejnych liści oraz tworzenia nowych prowadzi do powstania stożkowatej głowy korzeni. W konsekwencji następuje zahamowanie przyrostu masy korzeni oraz obniżenie zawartości cukru. Chore rośliny występują dość często placowo. Pierwszymi objawami choroby to utrata turgoru przez liście. Natomiast na korzeniach zmiany chorobowe pojawiają się na ich bocznych powierzchniach brunatne przebarwienia. W miarę rozwoju choroba obejmuje coraz głębsze tkanki, które czernieją, lekko zapadają się i pękają. Natomiast wierzchołek korzenia pozostaje najdłużej zdrowy. Uszkodzeniu ulega także głowa i nasady ogonków liściowych, które gniją. Korzenie z plantacji silnie porażonych przez zgnilizny nie powinny być długo magazynowane na pryzmach, bowiem stanowią źródło infekcji i gnicia korzeni w pryzmie. Zgnilizna wierzchołkowa korzeni Aphanomyces cochlioides Zgnilizna kopcowa Rhizopus arrhizus Infekcje pojawiają się na bocznych powierzchniach korzeni, poniżej głowy buraka, często w obrębie bruzdy. Infekcja może również następować od wierzchołka korzeni. Porażona tkanka brązowieje, a w miarę rozwoju choroby choroba przenosi się na tkanki położone głębiej. Zainfekowana tkanka pęka i murszeje. Gniciu może ulec cała poziemna część korzenia, natomiast niezniszczona pozostaje jedynie część będąca ponad powierzchnią gleby. Rozeta liściowa może tracić turgor, żółknąc i zasychać, jednak gdy w glebie jest wystarczająca ilość wilgoci można nie zaobserwować żadnych zmian chorobowych. Miejscem pojawiania się patogena są kopce, jak również patogen ten może występować w warunkach uprawy polowej. Porażone rośliny charakteryzują się żółknięciem zewnętrznych liści aż do całkowitego ich zaschnięcia. Następnie zasychają kolejne liście. Porażone korzenie gniją, przybierają c szare zabarwienie. Można wyczuć z gnijących korzeni zapach etanolu, a następnie acetonu. Na porażonych korzeniach jak i glebie przylegającej do nich rozwija się biała, puszysta grzybnia. Do sprzyjających warunków powodujących rozwój choroby można zaliczyć: wysoką temperaturę (powyżej 30oC), suszę oraz uszkodzenia spowodowane np. żerowaniem szkodników glebowych. Parch zwykły i parch pasowy Streptomyces scabies, Streptomyces spp. Objawy parcha występują częściej po wcześniejszej uprawie ziemniaka. Na korzeniach buraka obserwuje się plamy pokryte skorkowaciałą tkanką. Tkanka w obrębie tych zmian nie ulega gniciu, jednak może stanowić drogę wniknięcia dla patogenów doglebowych jak np. A. cochlioides, powodującemu gnicie korzeni. Rizomania Specyficznym objawem jest pożółknięcie wiązek przewodzących na blaszkach liściowych i tkanki przy niej przylegającej. Liście są słabiej wybarwione. Chore rośliny szybko tracą turgor podczas słonecznej pogody. Objawy te często mylone są z objawami spowodowanymi obecnością mątwika lub niedoborem potasu w glebie. Korzenie chorych roślin wytwarzają charakterystyczną brodę. Wiązki przewodzące są zdrewniałe i zciemniałe. Takie korzenie mogą murszeć i gnić. Mozaika wirusowa Na najmłodszych liściach zaobserwować można początkowo rozjaśnienia nerwów, później pojawiają się jasno- i ciemnozielone nieregularne mozaiki. Brzegi liści ulegają pofałdowaniu i w efekcie końcowym, zarówno korzenie jak i części nadziemne są mniejsze w porównaniu z roślinami zdrowymi. Żółtaczka wirusowa Objawem infekcji jest przejaśnienie lub pożółknięcie nerwów młodych liści. Zmiana zabarwienia nerwów szybko zanika, a na starszych liściach pojawia się stopniowo rozszerzające się od brzegów żółknięcie. Z powodu wolniejszego żółknięcia tkanek znajdujących się w sąsiedztwie nerwów, przez pewien czas występuje tzw. zielone staśmienie nerwów. Liście chorych roślin stają się sztywne, grubsze i kruche. Na całkowicie żółtych liściach pojawiają się brunatne plamy, co świadczy o ich przedwczesnym zamieraniu.
