Pierwotna profilaktyka raka szyjki macicy – szczepienia HPV

Wojewódzki Program
„Pierwotna profilaktyka raka szyjki
macicy – szczepienia HPV”
Konferencja Wojewódzka –
Opole, 23 czerwca 2009
Organizatorzy składają podziękowania
• za cenne uwagi i wskazówki dotyczące Programu
Wojewódzkiego
Panu Marszałkowi Województwa Józefowi Sebescie,
Pani Wicemarszałek Teresie Karol,
Panu Stanisławowi Łągiewce Dyrektorowi Dep. Zdrowia
i Polityki Społecznej
• Za pomoc organizacyjną firmom
Glaxo SmithKlein
MSD Merck
Stowarzyszeniu dla Przyszłości
PROGRAM KONFERENCJI
- Otwarcie konferencji i powitanie gości
- Wprowadzenie
- Informacja o Programie Wojewódzkim
- dr Mirosław Moskalewicz - Poznań liderem profilaktyki raka
szyjki macicy – samorządowa realizacja zadań z zakresu zdrowia
publicznego
- prof. dr hab. med. Tomasz Pertyński – Centrum Zdrowia Matki
Polki – Łódź: Szeroka ochrona przed chorobami powodowanymi
przez wirusy HPV
- dr med. Wojciech Guzikowski – Profilaktyka raka szyjki macicy
na terenie Województwa Opolskiego
- Wicemarszałek Województwa Pani Teresa Maria Karol –
Uwagi i wskazówki do projektu Programu Wojewódzkiego
- Dyskusja
- Poczęstunek
• Liczba nowych zachorowań na raka
szyjki macicy wśród mieszkanek woj.
opolskiego w latach 2000-2005 wahała się
w granicach 72 – 110 rocznie.
• W tych latach umierało z powodu raka
szyjki macicy 42 – 60 kobiet rocznie.
Największa liczba zgonów dotyczyła
kobiet w wieku 50 – 59 lat czyli czynnych
zawodowo.
Czynnikami ryzyka dla zachorowania na raka szyjki macicy są:
• dla niemal wszystkich chorych zakażenie wirusem HPV typ 16 i 18
• wczesne rozpoczęcie współżycia zwłaszcza przed 18 rokiem życia,
• duża liczba partnerów,
• partnerzy z grup wysokiego ryzyka tzn. z zakażeniem HIV, również
poligamiczni,
• równocześnie występujące inne zakażenia i schorzenia obniżające
odporność ogólną np.
–
–
–
–
–
–
–
–
zakażenie wzw,
choroby przewlekłe,
stosowanie leków immunosupresyjnych,
liczne porody,
niedożywienie,
alkoholizm,
nałogowe palenie,
niska higiena
•
•
•
Koszty leczenia pacjentek z powodu raka szyjki macicy są znaczne z powodu:
- wysokich kosztów profilaktyki, diagnostyki i leczenia,
- kosztów trudnych do oszacowania: przedwczesnej śmiertelności i niesprawności kobiet po leczeniu,
- kosztów społecznych, które ponoszą rodziny.
Ocenia się, że koszt przedłużenia o rok życia chorej wynosił w roku 2001 około 20 000zł (nie
uwzględniając kosztów zwolnień z pracy, ambulatoryjnego leczenia objawów ubocznych po
leczeniu, renty i kosztów społecznych).
Aktualnie przybliżone koszty leczenia to:
- koszt tzw. pierwszego leczenia wynosi średnio około 30 000zł,
- u chorych operowanych dodatkowo kolejne 30 000 zł,
- koszty leczenia wznowy czy przerzutów, które często są znacznie wyższe, a dotyczą około połowy
leczonych,
- koszty leczenia powikłań i późnych reakcji po napromienianiu.
- koszty leczenia z innych powodów pamiętając, że są to pacjentki o niższej odporności: leczenie
częstych przeziębień, grypy, zapaleń płuc, częstych u tych pacjentek zakażeń dróg moczowych i
problemów jelitowych - rocznie jak się szacuje 50 000 – 60 000zł biorąc pod uwagę przynajmniej 1
pobyt w szpitalu.
- u kobiet wymagających zaopatrzenia w sprzęt i artykuły pomocnicze jednorazowe takie jak
pieluchomajtki, worki stomijne czy inne niezbędne artykuły roczny koszt zwiększy się o około 10 000
zł rocznie,
- większość z tych kobiet po leczeniu nie wraca do pracy. Należy więc doliczyć koszty pośrednie
wynikające również z przedwczesnej śmiertelności, niesprawności, schorzeń dodatkowych i
objawów ubocznych po leczeniu, które powodują konieczność zwolnień z pracy oraz koszty
społeczne powodowane niewykonywaniem pracy zawodowej. A trzeba pamiętać, że rak szyjki
macicy dotyczy kobiet w wieku tzw. produkcyjnym. Dochodzi konieczność zaopatrzenia rentowego.
- szacując wydatki dla pacjentki żyjącej 5 lat po rozpoznaniu można uznać, że koszt jej
leczenia w tym czasie wyniesie około 300 000zł nie licząc kosztów zaopatrzenia rentowego,
kosztów zwolnień z pracy oraz kosztów niepoliczalnych jakie ponosi rodzina.
•
•
•
•
•
Porównując policzalne koszty pierwszego leczenia z roku 2001 – 20 000 zł i
aktualne – 30 000 zł widać, że rosną one o około 1000 zł w skali roku. Jest to
spowodowane wprowadzaniem nowych, nowoczesnych metod leczenia (nowe leki,
nowa aparatura, nowe metody diagnostyczne). Pozwalają one na uratowanie życia
coraz większej liczbie pacjentek, ale przy zwiększających się nakładach.
Koszty leczenia pokrywa NFZ, koszty zwolnień i rent pokrywa ZUS, koszty
społeczne - niepoliczalne i utratę części dochodów pokrywa rodzina. W obliczeniach
nie uwzględnia się kosztów społecznych, kosztów rodziny, osieroconych dzieci itp.
Nikt tych wydatków nie sumuje. Dlatego sceptycy uważają, że taniej jest leczyć raka
niż zapobiegać zachorowaniom. Koszty leczenia raka szyjki macicy są
niedoszacowane.
Nikt nie szacuje cierpienia. Z perspektywy problemu indywidualnego doświadczenia
można stwierdzić, że choroba nowotworowa zawsze powoduje ból oraz lęk, a nawet
depresję wynikające z zagrożenia życia, podsycane „wieścią gminną” i ogólnie
panującymi opiniami. Cierpienia powodowane są również przez leczenie i objawy
uboczne. Do tego dochodzą w większości przypadków liczne pobyty w szpitalu,
częste wizyty u lekarza.
Gdy pacjentka znajdzie się w terminalnej fazie choroby i pojawią się wszystkie
fizyczne i psychiczne objawy powolnego umierania - koszty rodziny przekraczają
jakiekolwiek koszty policzalne.
Analizy amerykańskie podają, że średnia liczba utraconych lat życia wynosi dla
chorych na raka szyjki macicy – 26.
• Jakby jednak nie liczyć
koszty leczenia kobiet, u których
rozpoznano raka szyjki macicy
znacznie przewyższają koszt
szczepienia, nawet jeśli przyjąć,
że dla ochrony 100 kobiet przed
zachorowaniem trzeba zaszczepić
około 5 500 dziewcząt rocznie.
• Są dwa ważne czynniki wpływające na
efektywność szczepień, której wykładnikiem jest
obniżenie zachorowalności na raka szyjki macicy
w populacji:
1. dotarcie ze szczepieniami do grup
wysokiego ryzyka. Powszechne szczepienia
prowadzone jedynie u kobiet spoza grup ryzyka
mijają się z celem.
2. szczepienie dużej populacji np.
wojewódzkiej. Szczepienie małych grup nie
wpływa na zdrowotność populacji.
Cele Programu Wojewódzkiego:
• zmniejszenie zachorowalności na raka szyjki macicy w województwie opolskim
poprzez: szczepienie dziewcząt przeciwko wirusowi HPV oraz propagowanie badań
cytologicznych,
Metoda
• coroczne szczepienia przeciwko wirusowi HPV dziewcząt w wieku 12 lat,
• objęcie szczepieniami wszystkich dziewcząt z wyznaczonego rocznika z wyjątkiem
tych, u których będą przeciwwskazania lekarskie lub brak zgody rodziców,
• przebieg szczepień: podanie trzech dawek szczepionki: druga dawka 1 miesiąc po
pierwszej, trzecia dawka w 4-6 miesięcy po pierwszej,
• szczepienia będą prowadzone w miejscach ustalonych przez gminy i przez nie
zorganizowane,
• przed szczepieniami będą dostarczone materiały informacyjne dla dziewcząt i
rodziców oraz w razie potrzeby będą przeprowadzane spotkania informacyjne.
Finansowanie
• zmniejszenie obciążenia finansowaniem szczepień dla gmin, które szczepią o około
50%,
• pomoc gminom, które nie szczepią z powodu braku środków,
• Współfinansowanie: Urząd Marszałkowski, Starostwa Powiatowe i Urzędy Gmin.
• Czynione są starania o pozyskanie kolejnych podmiotów współfinansujących.
• Kobiety nie muszą chorować na raka
szyjki macicy i umierać z jego powodu.
• Najlepszą profilaktyką jest połączenie
szczepień przeciwko wirusowi HPV i
regularnych badań cytologicznych
• Badanie cytologiczne to jedno z
najważniejszych badań w życiu kobiety
• PROFILAKTYKA RAKA SZYJKI MACICY
TO
- SZCZEPIENIA PRZECIWKO WIRUSOWI HPV
– profilaktyka pierwotna
+
- REGULARNE BADANIA CYTOLOGICZNE
– profilaktyka wtórna