Zmiany skórne jako rezultat: Hiperplazji naskórka Przedwczesnego dojrzewania keratynocytów Parakeratozy Zwiększonych nacieków leukocytarnych N Eng J Med.. 2009; 361: 496-509 . DLQI (Dermatology Life Quality Index) Punktacja: 0-1 pkt. – normalna jakość życia 2-5 pkt. – nieznacznie obniżona jakość życia 6-10 pkt. - umiarkowanie obniżona jakość życia 11-20 pkt. – mocno obniżona jakość życia 21-30 pkt. – bardzo mocno obniżona jakość życia Skala: Bardzo mocno – 3 pkt. Bardzo – 2 pkt. Trochę – 1 pkt. Wcale – 0 pkt. BSA (Body Surface Area) PASI (Psoriasis Activity and Severity Index) Pacjenci z łuszczycą mają większe ryzyko: Zdarzeń sercowo naczyniowych Zapalenia stawów Cukrzycy typu 2 Zespołu metabolicznego Depresji Curr. Opin. Rheumatol. 20, 416–422 JAMA 296, 1735–1741 Eur. Heart J. 31, 1000–1006 Clin. Exp. Dermatol. 26, 314–320 Arch. Dermatol. Res. 304, 119–125 Arch. Dermatol. 147,1031–1039 Schemat przedstawiający wspólny proces rozwoju zmian w przebiegu łuszczycy i miażdżycy Komórki prezentujące antygen (APC) aw węzłach chłonnych stymulują powstawanie z naiwne limfocyty T leukocytów LAF-1+ (functionassociated antigen-1) Aktywowane komórki T migrują do naczyń krwionośnych i przylegają do śródbłonka (i makrofagów w przypadku miażdżycy). W wyniku wynaczynienia idochodzi do interakcji pomiędzy LFA-1 , cząsteczką adhezji (ICAM-1), CD2 i LFA-3 z komórkami dendrytycznymi, makrofagami i keratynocytami w łuszczycy i komórkami mięśni gładkich w miażdżycy. Ponowna aktywowacja komórek T i makrofagów powoduje wydzielenie chemokin i cytokin, które przyczyniają się do rozwoju reakcji zapalnej z wytworzeniem się blaszki łuszczycowej lub blaszki miażdżycowej. Int J Med Sci. 2010; 7(5): 284–289. J Nutr Metab. 2012;2012:965385. Etiopatogeneza łuszczycy 1. Tło genetyczne Choroba wielogenowa TYP I ŁUSZCZYCY Sprzężenie z antygenami Obraz kliniczny TYP II ŁUSZCZYCY HLA-Cw6 HLA-Cw2 HLA-B57, DR7, HLA-Cw7, (słaby związek z antygenami HLA-B13, HLA-B39 zgodności tkankowej) Początek przed 40 r.ż. Początek po 40 r.ż. Rozległe, wysiewne zmiany Częste zajęcie stawów i paznokci Wywiad rodzinny dodatni Wywiad rodzinny ujemny Arch. Dermatol. Res 1998; 290:463-476; J. Invest. Dermatol 2009; 827-833 Podstawowe warianty genów i loci z niezależną replikacją w łuszczycy Locus Lokalizacja chromosomowa PSORS1 6p21.3 PSORS2 17q24-q25 PSORS3 4q34 PSORS4 1q21 PSORS5 3q21 PSORS6 19p13 PSORS7 1p35-p34 PSORS8 PSORS9 16q12-q13 4q31 IL12B/IL23p40 5q IL23receptor 1p TNFα (TNFA1P3) N Eng J Med.. 2009; 361: 496-509; Indian J Dermatol. 2009 ; 54: 7–12; Dtsch Arztebl Int. 2009; 106: 11–19; Arch Dermatol. 2009; 145: 462–464 . Model patogenezy łuszczycy z uwzględnieniem czynników genetycznych i immunologicznych Journal of Investigative Dermatology (2010) 130, 1213–1226; Etiopatogeneza łuszczycy 2. Czynniki immunologiczne Deregulacja mediatorów prozapalnych i przeciwzapalnych Wyzwalanie oraz zaostrzanie przez: stres, leki, zakażenie, uraz Limfocyty T CD4+ występują głównie w skórze właściwej Limfocyty T CD8+ występują głównie w naskórku Post Dermatol Alergol 2008; 25:20-33; Ann Rheum Dis 2005; 64:ii30-36 . Typy komórek i mediatorów biorących udział w patogenezie łuszczycy Cytokiny Chemokiny Adipokiny IL-2, IL-6, IL-15, IL-17, IL-18, IL-20, IL-21, IL-22, IL-23, IFN-α, IFN-γ, Oncostatin M, TNF-α, TGF-β, VEGF Fractalkine, GRO-α, IP-10, IL-8, MCP-1, MIG Resistin, Leptin, PAI-1 Adhezyny CD80,CD28, CD40/CD40L, ICAM/LFA-1, OX40X3X40L, CD134/CD134L, VCAM-1/VLA4 Leukocyty Th1/TTh17 upregulation, Treg misregulation, CD4, CD8, CLA+T cell, CD103+T cell, NK cell, NK T cell, Myeloid dendritic cell, plasmacytoid dendritic cell, Monocytes/macrophages, Mas cell, Neutrophils Inne komórki Inne mediatory Keratinocytes, Endothelial cells LL-37, CRP, Endothelin-1, iNOS, HSP60, HSP65, HSP70, MMP-2, MMP9, S100A7, S100A8/A9, TLR2, TLR4, TLR9, EDA-Fibronectin Golden JB: IL-17 in psoriasis: Implications for therapy and cardiovascular co-morbidities. Cytokine. 2013; Typy komórek układu immunologicznego i zależności pomiędzy nimi w rozwoju reakcji zapalnej w łuszczycy Zielony punkt oznacza cytokiny profilu Th1: IFNγ i TNFα. Niebieski oznacza cytokin produkowanych podczas regulacji IL-17 w tym IL17A, IL17F i IL22. Czerwony oznacza inne mediatory zapalne, takie jak IL-2 i IL-6 Actas Dermosifiliogr. 2009; 100: 2–13 . Limfoidalne komórki dendrytyczne (pDC) produkują TNFa, który reagując z keratynocytami i mieloidalnymi komórkami dendrytycznymi stymuluje procesy prozapalne. Aktywowane komórki dendrytyczne (DDC) produkują mediatory prozapalne IL-23 i IL-12 N Eng J Med. 2009; 361: 496-509; Actas Dermosifiliogr. 2009; 100: 2–13; Rola komórek CD4 w łuszczycy W łuszczycy dominują cytokiny profilu Th1 i cytokiny związane z aktywacją IL-17. Wpływają one na proliferację i wywołują tzw. "błędne koło" stanu zapalnego. IL-23 wytwarzana przez łuszczycowe keratynocyty i komórki, takie jak komórki dendrytyczne i makrofagi, ma kluczowe znaczenie w regulacji ekspresji IL-17. Niski poziom przeciwzapalnych cytokin uwalnianych przez komórki Th2 i Treg nie może zrównoważyć skutków aktywacji Th1/Th17-zależnych cytokin. Actas Dermosifiliogr. 2009; 100: 2–13. Rola Th1 w patogenezie łuszczycy Th0 IL-12, IL-18, IFN-γ, TNF-α Th1 TNF a IFN-γ IL-2 Vasodilation Neutrophil influx T cell influx Neovascularization Keratinocyte and endothelial cell activation N Eng J Med. 2005; 352:1899-1912; Lowes MA, et al. Dermatol Clin. 2004; 22:349-69, vii; . Rola Th17 w patogenezie łuszczycy Th0 IL-23, IL-6, IL-1, TGF-β Th17 IL-17A IL-17F IL-22 TNF a Monocyte and neutrophil recruitment Neovascularization Vasodilatation T cell influx Keratinocyte hyperplasia Aggarwal S, Gurney AL. J Leukoc Biol. 2002; 71(1):1-8. Miejsce leków biologicznych w immunopatologii łuszczycy Leki biologiczne Nowa strategia leczenia, powstała w odpowiedzi na ograniczenia ogólnego leczenia łuszczycy. Białka będące wynikiem rekombinacji DNA. Podawane za pomocą iniekcji podskórnych lub wlewów dożylnych. Pod względem budowy i pochodzenia, leki te mogą być: -przeciwciałami chimerycznymi („-ximab”): infliksimab, -przeciwciałami humanizowanymi („-zumab”) lub ludzkimi („umab”): adalimumab, ustekinumab, -białkami fuzyjnymi („-cept”): alefacept, etanercept. Leki biologiczne 3 główne strategie działania: eliminacja nieprawidłowych limfocytów T (alefacept), blokowanie przechodzenia limfocytów do skóry będącej w stanie zapalnym np. przez inhibicję kluczowych cząsteczek adhezyjnych takich jak selektyny czy pewne integryny, blokowanie cytokin efektorowych, a zwłaszcza ludzkiego czynnika martwicy nowotworów (TNF) będącego celem wielu leków immunomodulujących jak np. przeciwciał monoklonalnych (adalimumab, infliksimab) czy białek fuzyjnych (etanercept, onercept). Leki biologiczne osłabiają odpowiedź immunologiczną : nie należy ich stosować w przebiegu poważnych infekcji (np. gruźlica, sepsa) oraz jednocześnie z żywymi szczepionkami. Figure 1. Essential cells and molecules in the pathogenesis of psoriasis lesions. The interleukin (IL)-23–IL-17 axis is well understood in psoriasis. Inflammatory myeloid dendritic cells (DCs) become activated to produce IL-23. This drives production of IL-17A and IL-17F from αβγβ T cells (T17) and IL-22 by subsets of CD4+ (Th22) and CD8+ (Tc22) cells, whereas IL-12 drives production of IFNγ. There is synergy (S) between IL-17 and tumor necrosis factor (TNF)a, as well as between IL-17 and IL-22. Trends in Immunology April 2013, Vol. 34, No. 4 ; Nat. Immunol. 10, 427–436 . Terapia biologiczna w łuszczycy Antagoniści TNFa : Inflixymab (Remicade®) Etanercept (Enbrel®) Adalimumab (Humira®) Antagonista IL-12/IL-23: Ustekinumab (Stelara®) Antagoniści IL-17: Ixekizumab Secukinumab Brodalumab TNF-α Produkowany przez: Aktywowane komórki dendrytyczne Makrofagi Keratynocyty Pobudzone limfocyty T Komórki tuczne Wolska, Langner: Łuszczyca. Czelej, Lublin 2006: 10-15. Znaczne zwiększenie stężenia w całym naskórku zmian łuszczycowych oraz surowicy chorych (Clin Exp Immunol 1993;94:354-362) W skórze zdrowej ekspresja jest minimalna i ograniczona do warstwy podstawnej i nabłonka gruczołów potowych i łojowych (Clin Exp Immunol 1994;96:146-151) TNFa wpływa na komórki docelowe przez odpowiednie receptory transbłonowe TYP 1 (TNF-RI) / (p55) Ekspresja w błonie komórkowej keratynocytów, komórek dendrytycznych, komórkach parakeratotycznej warstwy rogowej TYP 2 (TNF-RII) / (p75) Ekspresja w komórkach nacieku zapalnego okołonaczyniowego i komórkach śródbłonka Antagoniści TNF-α LEK INFLIXYMAB Budowa biochemiczna Działanie Monoklonalne, chimeryczne (mysio 25%-ludzkie 75%) przeciwciało klasy IgG Wiąże się z TNFa (rozpuszczonym w osoczu i związanym z receptorami komórkowymi)1 ADALIMUMAB Ludzkie monoklonalne przeciwciało klasy IgG Wiąże się z TNFa2 ETANERCEPT Uniemożliwienie połączenia się TNFa z jego powierzchownym receptorem; Apoptoza komórek dendrytycznych naskórka3 Ludzkie białko fuzyjne, złożone z domeny receptora II ludzkiego TNFa przyłączonej do zewnątrzkomórkowego fragmentu Fc ludzkiej IgG1 1. Dermatol Ther 2004; Infliximab;17:409-426 2. Drugs 2006; adalimumab in psoriatic arthritis;66:1487-1496 3. Drugs 2006;66:1487-1496; J Am Acad Dermatol 2006;55:590-597 Antagoniści TNF-α Tumor necrosis factor alpha signaling. Infliximab is a mouse/human chimeric monoclonal anti-TNFantibody of IgG1 isotype. Adalimumab is fully human IgG1 monoclonal anti-TNF antibodies. Etanercept is a fusion protein of TNFR2 (p75) and the Fc region of human IgG1. Neuro Toxicol 2009;497-521 Antagoniści TNF-α Trends in Immunology April 2013, Vol. 34, No. 4 ; Nat. Immunol. 10, 427–436 . Antagonista IL-12/IL-23 LEK USTEKINUMAB Budowa biochemiczna Ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG1 Działanie Hamuje aktywność ludzkich IL-12 i IL-23 praz wiązanie z podjednostką białkową p40 obu cytokin N Eng J Med. 2007; 356:580-592 IL-12 / IL-23 IL – 12 Wytwarzanie • Komórki dendrytyczne • Aktywowane komórki Lengerhansa • Makrofagi • Komórki dendrytyczne • Keratynocyty • Keratynocyty • Komórki tuczne • Makrofagi • Indukuje powstawanie • Indukuje powstawanie limfocytów limfocytów Th1 Działanie IL – 23 • Różnicowanie limfocytów cytotoksycznych CD8+ Th17 • Pobudza limfocyty T do produkcji IL-17 • Aktywacja komórek NK Z.Adamski, J.Kursa-Orłowska, M.Orłowski; Leczenie biologiczne w dermatologii, gastroenterologii i reumatologii. Termedia 2010 . Antagoniści IL-12 / IL-23 Cytokine 61 (2013);704-712 Antagoniści IL-17 LEK Budowa biochemiczna Działanie IXEKIZUMAB Ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG4 Hamuje IL-17A1 SECUKINUMAB Ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG1 Hamuje ludzką IL-17A2 BRODALUMAB Ludzkie przeciwciało monoklonalne klasy IgG2 Wiąże się z ludzkim receptorem IL-17A; Blokuje aktywność IL-17A, IL17F, IL-17E3 1. N Eng J Med. 2012; 366:1190-9 2. Br J Dermatol 2012 [Efficacy and safety od secukinumab in the treatment of moderate to severe plaque psoriasis] 3. J Invest Dermatol 2012; 132:2466-9 Antagoniści IL-17 Cytokine 61 (2013);704-712 Skuteczność leków biologicznych Adalimumab –(REVEAL -1212 chorych, CHAMPION -271 chorych) W 16 tygodniu PASI 75 w badaniu REVAL osiągnęło 70,9% leczonych adalimumabem i 6,5% przyjmujących placebo. PASI 100 odpowiednio 20% i 0,8%. PASI 75 w 16 tygodniu leczenia w badaniu CHAMPION stwierdzono u 18,9% przyjmujących placebo, 35,5% przyjmujących metotreksat i 79,6% adalimumab a wykazane różnice były istotne statystycznie (p<0,001). Natomiast PASI 100 odpowiednio u 1,9%, 7,3% i 16,7% (p<0,01, p<0,05). Skuteczność leków biologicznych Imflixymab (SPIRIT – 249 chorych i EXPRESS 378 chorych) PASI 75 w 10 tygodniu leczenia w badaniu SPIRIT osiągnęło 71,7% chorych w grupie otrzymującej 3 mg/kg mc., 87,9% w grupie otrzymującej 5 mg/kg mc. i 5,9% w grupie otrzymującej placebo (p < 0,001). PASI 75 po 10 tygodniach w badaniu EXPRESS osiągnęło 80% pacjentów a PASI 90 57% natomiast w grupie otrzymującej placebo wartości te wynosiły odpowiednio 3% i 1% (p <0,0001). Skuteczność leków biologicznych Etanercept (583 chorych, 591 chorych) Po 12 tygodniach leczenia PASI 75 osiągnięto u 34% chorych przyjmujących 25mg etanerceptu dwa razy w tygodniu i 47%49% przyjmujących dawkę 50 mg dwa razy w tygodniu. W grupie przyjmującej placebo odsetek ten wynosił odpowiednio 3% - 4% (Br J Dermatol. 2005;152:1304–1312, Lancet. 2006;367:29–35). W badaniach przeprowadzonych u dzieci i młodzieży (w wieku 4-17 lat),którym podawano 0,8 mg/kg (maksymalnie do 50 mg tygodniowo) etanerceptu odsetek pacjentów który uzyskał PASI 75 był statystycznie istotnie wyższy w porównaniu do grupy otrzymującej placebo (57% vs. 11%)(p<0,001) (Arch Dermatol. 2007;143:719–726). Skuteczność leków biologicznych Ustekinumab (PHOENIX 1 - 766 chorych i PHOENIX 2 1230 chorych). PHOENIX 1 -PASI 75 w 12 tygodniu w grupie otrzymującej ustekinumab (45 mg i 90 mg) był statystycznie istotnie wyższy i wynosił odpowiednio: 67,1% i 66,4% w porównaniu 3,1% dla placebo ( p<0,0001). PHOENIX 2 - PASI 75 stwierdzono u 66,7% do 75,7 % leczonych ustekinumabem w dawce 45 mg i 90 mg w porównaniu z 3,7% w grupie otrzymującej placebo ( p <0,0001). Przypadek 1 mężczyzna pierwsze lat 26 zmiany łuszczcowe z tendencją do erytrodermii w 18 roku życia 20 roku życia roku leczony preparatami miejscowymi, fototerapią, fotochemoterapi, Neotigasonem (25mg-75mg/dobę) oraz Metotreksat 12,5mg/tydzień do 25 mg/tydzień-bez poprawy od badanie dodatkowe: morfologia z rozmazem, biochemia, lipidogram i badanie ogólne moczu - bez odchyleń od stanu prawidłowego OB – 22mm/h, CRP - 5,25mg/dl badania obrazowe: Rtg klp oraz Usg jamy brzusznej bez odchyleń od stanu prawidłowego HBsAg oraz przeciwciała antyHCV – wynik ujemny Quantiferon test – wynik negatywny Leczenie: • Adalimumab wg następujących zaleceń: początkowo 80mg podskórnie, 40 mg po upływie jednego tygodnia a następnie 40 mg co dwa tygodnie. • Miejscowo: Emolienty Skuteczność leczenia oceniono (przed leczeniem oraz po 8 tygodniach) • BSA (Body Surface Area) • PASI (Psoriasis Area and Severity Index) • Polska wersja kwestionariusza DLQI (Dermatology Life Quality Index) przed leczeniem BSA 61 po 8 tygodniach BSA 4 przed leczeniem PASI 21 po 8 tygodniach PASI 2 DLQI (Dermatology Life Quality Index) przed leczeniem – 19pkt skóry największy wpływ miał na: pracę, sport, współżycie seksualne stan skóry najmniejszy wpływ miał na: życie towarzyskie, kontakt z rodziną i przyjaciółmi oraz zakłopotanie, ubiór stan tydzień leczenia – 6pkt największy pozytywny wpływ leczenie miało na: sport (pacjent zaczął grać w piłkę nożną), pracę (dorywczo jako kierowca) oraz współżycie seksualne największą niedogodnością stała się konieczność częstych kontroli (czas potrzebny na leczenie) 8 Przypadek 2 kobieta lat 39 pierwsze zmiany łuszczycowe – 13 rok życia leczona poczatkowo preparatami miejscowymi i fototerapia z poprawą a od 20 roku życia roku preparatami miejscowymi, fototerapią i fotochemioterapią, Cyklosporyną A , Neotigasonem - bez poprawy badanie dodatkowe: morfologia z rozmazem, biochemia, lipidogram i badanie ogólne moczu - bez odchyleń od stanu prawidłowego OB – 30mm/h, CRP - 3,45mg/dl badania obrazowe: Rtg klp oraz Usg jamy brzusznej bez odchyleń od stanu prawidłowego HBsAg oraz przeciwciała antyHCV – wynik ujemny Quantiferon test – wynik negatywny betaHCG – wynik negatywny Leczenie: • Ustekinumab podskórnie w dawce 45 mg w tygodniach 0, 4 a następnie co 12 tygodni. • Skuteczna antykoncepcja • Miejscowo: Emolienty Skuteczność leczenia oceniono (przed leczeniem oraz po 8 tygodniach) • BSA (Body Surface Area) • PASI (Psoriasis Area and Severity Index) • Polska wersja kwestionariusza DLQI (Dermatology Life Quality Index) przed leczeniem BSA 39 po 8 tygodniach BSA 9 przed leczeniem PASI 25 po 8 tygodniach PASI 2,4 DLQI (Dermatology Life Quality Index) przed leczeniem – 20pkt skóry największy wpływ miał na: uczucie zakłopotania, życie towarzyskie, współżycie seksualne oraz ubiór stan skóry najmniejszy wpływ miał na: kontakt z rodziną i przyjaciółmi stan 8 tydzień leczenia – 8pkt największy pozytywny wpływ leczenia na: ubiór oraz życie towarzyskie Finansowanie leczenia biologicznego w Polsce Okres VII 2010 – III 2011: finansowanie odbywało się poprzez grupę J40 – Ciężka łuszczyca. Zarządzenie Nr 51/2010/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 1.09.2010 r Okres IV 2011 – do chwili obecnej: finansowanie terapii odbywa się poprzez świadczenie z kat 1b 5.52.01.0001490 – Hospitalizacja związana z terapią biologiczną ciężkiej łuszczycy, które służy do rozliczania podania leku oraz 5.53.01.0001430 – ( Nr 72/2011/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 20.10.2011 r.) Program lekowy „Leczenie ciężkiej postaci łuszczycy plackowatej” (Zarządzenie Nr 19/2013/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 lutego 2013) Finansowanie leczenia biologicznego w Polsce W terapii łuszczycy pospolitej dostępne są w Polsce następujące leki biologiczne: ustekinumab, adalimumab, etanercept, infliksymab Finansowanie ze środków publicznych w Polsce: ustekinumab • Program lekowy „Leczenie ciężkiej postaci łuszczycy plackowatej” (Zarządzenie Nr 19/2013/DGL Prezesa NFZ z dnia 19 lutego 2013) • Pacjenci z PASI > 18 oraz DLQI i BSA > 10 oraz brak poprawy/wystąpienie powikłań po leczeniu z zastosowaniem co najmniej dwóch metod terapii ogólnej lub występowanie przeciwwskazań do takiego leczenia adalimumab etanercept Infliksymab • Katalog świadczeń do sumowania NFZ jako lek lub wyrób medyczny nie zawarty w kosztach świadczenia (kod produktu – 5.53.01.0001430) • Wyłącznie w warunkach szpitalnych. Każdorazowo wymagana hospitalizacja pacjenta rozliczana w ramach Katalogu świadczeń odrębnych (kod produktu: 5.52.01.0001490) • Pacjenci z PASI, DLQI i BSA > 10 49 Utrata wydajności pracy W badaniu przeprowadzonym w Wielkiej Brytanii wykazano, że 59,3% ocenianych chorych na łuszczycę straciło średnio z powodu choroby 26 dni pracy w poprzedzającym ocenę roku. Ze 180 nie pracujących pacjentów aż 33,9% nie podjęło pracy ze względu na łuszczycę (Br J Dermatol. 1995;132:236–244). W prowadzonym w Niemczech badaniu wykazano, że średnie koszty pośrednie związane z utratą wydajności zostały ocenione na 1310€ rocznie, co stanowi 19,5% wszystkich kosztów leczenia łuszczycy (J Dtsch Dermatol Ges. 2007;5:209–218). Wydajność pracy u pacjentów z łuszczycą Badania Kimball 2012 oraz Kimball 2011: ocena wydajności pracy u osób rozpoczynających terapię adalimumabem na podstawie danych pacjentów z randomizowanego badania klinicznego REVEAL, pacjenci z ciężką łuszczycą: PASI > 12, BSA > 10, co najmniej umiarkowane nasilenie choroby mierzone wartością wskaźnika PGA. Kwestionariusz WPAI (ang. Work Productivity and Activity Impairment Questionnaire): obecny status zatrudnienia, odsetek czasu, w którym pracownik nie był w stanie podjąć pracy z powodu choroby(tzw. absenteizm), spadek produktywności w miejscu pracy (tzw. prezenteizm), zaburzenia w wykonywaniu codziennych czynności poza miejscem pracy (ang. total activity impairment, TAI), całkowita utrata produktywności pracy (ang. total work productivity impairment, TWPI). Wydajność pracy u pacjentów z łuszczycą Istotna statystyczne (p < 0,01) poprawa wydajności pracy w grupie pacjentów zatrudnionych w każdej z 4 domen kwestionariusza WPAI, Istotne statystycznie różnice na korzyść adalimumabu względem placebo w 3 z 5 . ocenianych aspektów źródło: Kimball 2012 52 Wydajność pracy u pacjentów z łuszczycą Poprawa wydajności pracy (TWPI) dotyczy także pacjentów z łuszczycą oraz dodatkowymi chorobami towarzyszącymi źródło: Kimball 2011 53 Wydajność pracy u pacjentów z łuszczycą Na podstawie wyników (Kimball 2012) dla TWPI zmianę w całkowitej utracie produktywności pracy po 16 tygodniach terapii adalimumabem można rozumieć jako: około 60% wzrost całkowitej produktywności związany z poprawą stanu zdrowia pacjentów. Przeprowadzone oszacowania (Kimball 2012) wskazują, że zatrudniony w pełnym wymiarze czasu (40-godzinny tydzień pracy): praca w pełni efektywna o 4,4 godziny dłużej po rozpoczęciu terapii, roczne oszczędności związane z poprawą stanu zdrowia: $4515. u pacjentów z dodatkowymi chorobami towarzyszącymi (Kimball 2011) roczne oszczędności związane ze wzrostem produktywności na skutek rozpoczęcia leczenia adalimumabem: $5908 54 Utrata wydajności pracy- literatura OWPL – overall work productivity loss Utrata wydajności pracy OWPL – overall work productivity loss Wprowadzenie ustekinumabu w Grecji spowodało zmniejszenie kosztów administracyjnych i hospitalizacji z powodu braku poprawy na jednego pacjenta o 443 € i 900€ odpowiednio w 1 i 5 roku leczenia BMC Dermatol. 2012 Jul 25;12:10. doi: 10.1186/1471-5945-12-10 Skuteczności wahała się od 31,19% (etanercept w dawce 25 mg dwa razy na tydzień przez 12 tygodni) do 78,35% (infliksymab w dawce 5 mg / kg do 24 tygodni). Efektywność pod względem oceny kosztów i skuteczności (PASI 75), wahała się od 8013€ (adalimumab) do 17981€ (ustekinumab w dawce 90 mg). Dziękuję za uwagę