Polityka rynku pracy w Polsce Polityka rynku pracy w Polsce jest prowadzona na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy W 2014 roku weszła w życie nowelizacja tej ustawy, reformująca politykę rynku pracy. 1 Profilowanie bezrobotnych (art. 33) Profilowanie pomocy oznacza ustalenie dla bezrobotnego profilu pomocy oznaczającego właściwy ze względu na jego potrzeby zakres form pomocy określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, którymi może objąć go urząd pracy w ramach realizacji indywidualnego planu działania, m.in. pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego, szkoleń, finansowania i dotowania różnego rodzaju działań realizowanych na rzecz bezrobotnych. Profile odzwierciedlają oddalenie bezrobotnego od rynku pracy i gotowość do podjęcia zatrudnienia Profil I – osoby aktywne i gotowe do podjęcia pracy Pomoc: usługi rynku pracy: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenia Profil II – osoby gotowe do podjęcia pracy, ale bardziej oddalone od rynku pracy (np. bez kwalifikacji) Pomoc: usługi oraz instrumenty rynku pracy Profil III – osoby oddalone od rynku pracy, o niskiej motywacji do podjęcia zatrudnienia Pomoc: program aktywizacja i integracja 2 Polityka Rynku Pracy wobec młodych • Bezrobotni do 30 roku życia należą do kategorii osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy przysługuje im pierwszeństwo udziału w programach specjalnych (art. 49, art. 66a, 66b) • Gwarancja dla młodzieży: bezrobotni do 25 r.ż. w okresie do 4 miesięcy od rejestracji w PUP przedłożenie propozycji zatrudnienia, stażu lub szkolenia (art. 50) • Działalność Ochotniczych Hufców Pracy • Staż (wydłużony dla osób do 30 r.ż.; art. 53) • (nowość!) Pracodawcy nie muszą opłacać składek na FP i FGŚP przez 12 miesięcy za zatrudnionych bezrobotnych skierowanych przez PUP, którzy nie ukończyli 30 roku życia (art. 104 c) • (nowość!) Bony – przyznawane na podstawie indywidualnego planu działania na wniosek bezrobotnego: szkoleniowy, stażowy, zatrudnieniowy i na zasiedlenie. (nowość!) Refundowanie kosztów składek na ubezpieczenia społeczne za bezrobotnych do 30 roku życia podejmujących pracę po raz pierwszy przez okres do 12 miesięcy (art. 60 c) 3 Aktywna Polityka Rynku Pracy (APRP) wobec młodych – cd. • Inne, wybrane usługi (profil I oraz II) oraz instrumenty (II), dostępne także dla innych kategorii bezrobotnych (art. 40-61 ustawy): – – – – – – – Poradnictwo zawodowe i pośrednictwo pracy Organizacja szkoleń Finansowanie studiów podyplomowych lub egzaminów zawodowych Finansowanie kosztów przejazdu i zakwaterowania Dofinansowanie wyposażenia stanowiska pracy Grant na telepracę (nowość!) Pożyczki na utworzenie stanowiska pracy lub podjęcie działalności gospodarczej (nowość!) – Prace społecznie użyteczne – Roboty publiczne – Pomoc prywatnej agencji zatrudnienia w doprowadzeniu do zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej (nowość!) Bon szkoleniowy (art. 66k) stanowi gwarancję skierowania bezrobotnego na wskazane przez niego szkolenie oraz opłacenia kosztów, które zostaną poniesione w związku podjęciem szkolenia. Przyznanie i realizacja bonu szkoleniowego następuje na podstawie indywidualnego planu działania oraz uprawdopodobnienia przez bezrobotnego podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej. W ramach bonu szkoleniowego starosta finansuje bezrobotnemu, do wysokości 100% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu przyznania bonu szkoleniowego, koszty: 1) jednego lub kilku szkoleń - w formie wpłaty na konto instytucji szkoleniowej; 2) niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych – w formie wpłaty na konto wykonawcy badania; 3) przejazdu na szkolenia – w formie ryczałtu wypłacanego bezrobotnemu w wysokości maksymalnie do 200 zł 4) zakwaterowania, jeśli zajęcia odbywają się poza miejscem zamieszkania – w formie ryczałtu wypłacanego bezrobotnemu w wysokości maksymalnie do 1500 zł. Starosta finansuje koszty, o których mowa w ust. 4, do wysokości określonej 5 w bonie szkoleniowym, a bezrobotny pokrywa koszty przekraczające ten limit. Bon stażowy (art. 66 l) stanowi gwarancję skierowania do odbycia stażu u pracodawcy wskazanego przez bezrobotnego na okres 6 miesięcy, o ile pracodawca zobowiąże się do zatrudnienia bezrobotnego po zakończeniu stażu przez okres 6 miesięcy. Przyznanie bonu stażowego następuje na podstawie indywidualnego planu działania. Pracodawcy, który zatrudni bezrobotnego przez deklarowany okres 6 miesięcy, starosta wypłaca premię w wysokości 1500 zł. W ramach bonu stażowego starosta finansuje: 1) koszty przejazdu do i z miejsca odbywania stażu – w formie ryczałtu, do wysokości 600 zł, wypłacanego w miesięcznych transzach w wysokości do 100 zł 2) koszty niezbędnych badań lekarskich lub psychologicznych – w formie wpłaty na konto wykonawcy badania. 6 Bon zatrudnieniowy (art. 66 m) stanowi dla pracodawcy gwarancję refundacji części kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne w związku z zatrudnieniem bezrobotnego Przyznanie bonu zatrudnieniowego następuje na podstawie indywidualnego planu działania. Pracodawca w ramach bonu zatrudnieniowego jest obowiązany do zatrudnienia bezrobotnego przez okres 18 miesięcy. Realizacja bonu zatrudnieniowego następuje na podstawie umowy zawieranej przez starostę z pracodawcą. Starosta refunduje pracodawcy część kosztów wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne, przez okres 12 miesięcy, w wysokości zasiłku dla bezrobotnych Pracodawca jest obowiązany do dalszego zatrudniania skierowanego bezrobotnego przez okres 6 miesięcy po zakończeniu okresu refundacji. W przypadku niewywiązania się pracodawcy z obowiązku zatrudniania bezrobotnego przez okres 18 miesięcy pracodawca zwraca część lub całość refundowanych kosztów, chyba że rozwiązanie umowy nastąpiło w wyniku tzw. zwolnienia dyscyplinarnego. Bon na zasiedlenie (art. 66 n) jest przyznawany w związku z podjęciem przez niego poza miejscem dotychczasowego zamieszkania zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej, jeżeli: 1) będzie osiągał wynagrodzenie lub przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym; 2) odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości podjęcia zatrudnienia wynosi co najmniej 80 km lub czas dojazdu środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie 3 godziny dziennie; 3) będzie pozostawał w zatrudnieniu przez okres co najmniej 6 miesięcy. Środki Funduszu Pracy przyznane w ramach bonu nie mogą przekroczyć 200% przeciętnego wynagrodzenia za pracę. Można je przeznaczyć się na pokrycie kosztów zamieszkania. W przypadku niewywiązania się z obowiązków, kwota bonu na zasiedlenie podlega częściowemu lub całkowitemu zwrotowi Staż – art. 53. • Staż dla osób bezrobotnych oznacza nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych, niezbędnych do podjęcia pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. • Staż trwa nie więcej niż 12 miesięcy dla bezrobotnych do 30 roku życia oraz nie więcej niż 6 miesięcy. • Bezrobotnemu na okres odbywania stażu zostaje przyznane stypendium w wysokości: 120% kwoty zasiłku dla bezrobotnych, czyli 953,10 zł. Brutto (816,33 netto) • Urząd Pracy opłaca składkę na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe od wypłacanych stypendiów. 9