Nowotwór Ewelina Trojnar Patrycja Bryjak Nowotwór – grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w typowe komórki tkanki. Utrata kontroli nad podziałami jest związana z mutacjami genów kodujących białka uczestniczące w cyklu komórkowym: protoonkogenami i antyonkogenami. Mutacje te powodują, że komórka wcale lub niewłaściwie reaguje na sygnały z organizmu. Powstanie nowotworu złośliwego wymaga kilku mutacji, stąd długi, ale najczęściej bezobjawowy okres rozwoju choroby. U osób z rodzinną skłonnością do nowotworów część tych mutacji jest dziedziczona. Dziedziną medycyny zajmującą się rozpoznawaniem i leczeniem chorób nowotworowych jest onkologia. Etapy kancerogenezy 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. działanie czynników rakotwórczych mutacja intensywne mitozy zmienionych komórek przerastanie zdrowych tkanek angiogeneza migracja tworzenie przerzutów Rodzaje nowotworów •nowotwór łagodny •nowotwór złośliwy •nowotwór anaplastyczny •mięsak •rak •potworniak •nowotwór miejscowo złośliwy Rak wątroby Rak wątroby to groźna choroba, która często kończy się śmiercią, powstaje w wyniku przerzutów. Rak wątroby to guz, powstający w tkance tego narządu. Jest to nowotwór dość często powiązany z innymi chorobami wątroby, takimi jak martwica. Rak wątroby • Zwykle rak w wątrobie jest przerzutem, co oznacza, że grupa komórek raka innego narządu, wędrując wzdłuż naczyń krwionośnych, dociera do wątroby i mnożąc się powoduje powstawanie guza. Jak w przypadku innych raków tak i tu wynik leczenia zależy w znacznej mierze od stopnia jego rozwoju w chwili ustalenia rozpoznania. Im jest rozleglejszy, tym trudniejszy jest do leczenia. Przyczyny raka wątroby • Rak wątroby jest najczęściej przerzutem. Oznacza to, że komórki raka znajdującego się w innym narządzie wędrują wzdłuż naczyń krwionośnych i docierają do wątroby. Tam zakotwiczają się, rozmnażają i powodują powstanie guza. • Inną przyczyną choroby jest bardzo rzadka możliwość, kiedy rak powstaje w samej wątrobie. W takiej sytuacji guz nazywa się wątrobiakiem (łac. Hepatoma). Przewlekłe choroby narządu, takie jak wirusowe zapalenie wątroby typu B, są czynnikami sprzyjającymi powstaniu nowotworu. • Jednak główna przyczyna powstawania raka wątroby nie jest jeszcze poznana. Czynnikami, które sprzyjają rozwojowi nowotworu są substancje rakotwórcze. Zalicza się do nich związki chemiczne skażające atmosferę, promieniowanie (zwłaszcza rentgenowskie), niektóre dodatki do potraw, pestycydy. Czynniki te nie wyjaśniają powstania nowotworu, są tylko bodźcem do prawdopodobnego jego rozwoju. Substancje te, kancerogeny, nie działają jednakowo na wszystkich ludzi. Objawy raka wątroby • W pierwszej fazie choroby rak wątroby jest niezauważalny. Pierwsze groźne objawy występują wtedy, gdy jest już za późno na poprawne leczenie. Wzrastania guza na wątrobie nie można dostrzec. Dopiero, kiedy staje się on bardzo duży, możliwe jest jego wykrycie. Guz nie wywołuje objawów bólowych. • Szczególną uwagę należy zwracać na wszystkie zmiany powodujące zaburzenia czynności ustroju. Są to: pojawienie się krwi w stolcu i moczu, zmiana w wyglądzie stolca i moczu, nadmierne zmniejszenie masy ciała, obecność plam krwi. Dodatkowo mogą wystąpić: wymioty, zmniejszony apetyt, powiększenie wątroby. • Po pojawieniu się jakiegokolwiek z powyższych objawów należy zwrócić się o poradę do specjalisty. W przeważającym przypadku objawy nie okazują się nowotworem. Są ostrzeżeniem w razie jego obecności i mają znaczenie dla wyniku leczenia. Leczenie raka wątroby • Leczenie raka wątroby i jego wynik zależy głównie od stopnia jego rozwoju w chwili ustalenia rozpoznania. Im guz zajmie rozleglejszą część wątroby, tym jest trudniejszy do leczenia. • Wielkie znaczenie ma profilaktyka i środki, jakie stosuje się w celach zapobiegania rozwojowi choroby. Dużą wagę przywiązuje się do określonego zasobu wiadomości oraz wyjaśnień lekarza, który pomoże nam opanować nieprawidłowe objawy. • Właściwe leczenie raka wątroby polega na zastosowaniu radioterapii i/lub chemioterapii. Przy nieznacznie zaawansowanym guzie można zdecydować się na chirurgiczne usunięcie guza.