1 SCENARIUSZ ROZPRAWY SĄDOWEJ PRZECIWKO „CYBERPRZEMOCY” Osoby: Sędzia, Prokurator, Obrońca (Adwokat), Sekretarz, Oskarżona - CYBERPRZEMOC, Świadek, Ofiara 1, Ofiara 2. Miejsce akcji: Sala sądowa Czynności organizacyjno-porządkowe - wejście z młodzieżą do sali, - sprawdzenie listy obecności, - przedstawienie celów szczegółowych lekcji. Sekretarz: Proszę wstać ! Sąd idzie ! Proszę usiąść ! Sędzia: Czy Prokurator i Obrońca stawili się na rozprawę ? Prokurator i obrońca: Tak. Sędzia: Rozpoczynam rozprawę przeciwko Cyberprzemocy z powództwa społeczności szkolnej ZSETH. Czy Prokurator podtrzymuje swój pozew? Prokurator: Podtrzymuję w całości. Sędzia: A zatem proszę Proukratora o zabranie głosu. Prokurator: Dziękuję wysoki sądzie. W toku tego procesu udowodnię Państwu, że cyberprzemoc jest zjawiskiem niebezpiecznym prowadzącym często do tragedii młodych ludzi. Charakterystyczna dla problemu szybkość rozpowszechniania materiałów kierowanych przeciwko ofierze, oraz ich powszechna dostępność w sieci sprawiają, że jest to zjawisko szczególnie niebezpieczne. Cyberprzemoc wykazuje wysoki poziom anonimowości sprawcy. Ofiary cyberprzemocy są stale narażone na atak, niezależnie od miejsca czy pory dnia lub nocy. Na potwierdzenie tej tezy wezwę świadka i ofiary, które doświadczyły na sobie okrutnych skutków działania cyberprzemocy. Przedstawię również dowód w postaci fillmów. Dziękuję. Sędzia: Dziękuję Panu Prokuratorowi. Proszę o zabranie głosu Obrońcy i ustosunkowanie się do zarzutów prokuratora. Obrońca: Wysoki sądzie! Zgadzam się z niektórymi stwierdzeniami Pana Prokuratora. Należy pamiętać, że do zjawisko cyberprzemocy winniśmy odnosić się z ostrożnością i rozwagą. Tak! Z ostrożnością i rozwagą! Człowiek jako istota rozumna potrafi świadomie korzystać z dobrobytu internetu. 2 Udowodnimy wysoki sądzie, że prawidłowe użycie technologii informacyjnych i komunikacyjnych może przynieść wiele korzyści. Dziękuję! Sędzia: Czy oskarżony zrozumiał zarzuty z aktu oskarżenia? Pouczam oskarżonego, że przysługuje mu prawo do składania wyjaśnień przed Sądem, może też również bez podania przyczyny odmówić składania wyjaśnien, bądź odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania. Czy oskarżony chce w tej sprawie złożyć wyjaśnienia, czy będzie odpowiadał na pytania? Oskarżony: Jestem bezkarna Wysoki Sądzie. Sędzia: Dziękuję. Otwieram postępowanie dowodowe i proszę o odtworzenie filmów. (filmy) Po filmach. Sędzia: Wzywam na świadka poszkodowaną Laurę Zuch. Sędzia: Proszę o zaprzysiężenie świadka (Zaprzysiężenie świadka – Sekretarz: podchodzi z np. książką do informatyki i pyta świadka: czy przysięga pan/pani mówić prawdę, całą prawdę i tylko prawdę ?) Laura: Tak Sędzia: Proszę się przedstawić i opowiedzieć czego Pani doświadczyła. Laura opowiada… Sędzia: Czy Prokurator ma pytania do świadka? Proszę Prokuratora o zadawanie pytań. Informuję Państwa o możliwości zadawania dodatkowych pytań, które można napisać na kartce i przekazać sekretarzowi. Prokurator: Co czułaś będąc nękana i wyśmiewana w sieci? Jak fikcyjny Marcin wpłynął na Twoje życie? Kiedy nastąpił kres tej euforii? Na czym polegało to doświadczenie? Prokurator: Może wiec Pani teraz z całą pewnością stwierdzić ze cyberprzemoc wywiera negatywny wpływ na człowieka. Czy tak? Laura: Tak Prokurator: Dziękuję, nie mam więcej pytań. Sędzia: Czy z sali wpłynęły jakieś pytania do Laury. zadawane pytania Sędzia: Dziękuje. Czy Obrona chce zadać Laurze pytania? 3 Obrońca: Tak wysoki sądzie. Czy to prawda, ze dobrowolnie podałaś swoje dane do sieci? Laura: Tak, Obrońca: Czy masz dowód na nękanie? Laura: Tak. (podaje sędziemu dokumenty) Obrońca: Dziękuję, nie mam więcej pytań. Sędzia: Dziękuję Obrońcy. Wzywam na świadka Panią Annę Baranowska (mama poszkodowanej) (Zaprzysiężenie świadka) Sędzia: Proszę się przedstawić i powiedzieć co wie Pani w tej sprawie. Proszę opowiedzieć czego Pani doświadczyła. Opowieść świadka Sędzia: Czy Prokurator ma pytania do świadka? Proszę Prokuratora o zadawanie pytań świadkowi. Prokurator: Jak Pani myśli dlaczego doszło do takiej tragedii? Świadek: Córka nie wiedziała, gdzie szukać pomocy. Prokurator: Czy wiadomo pani czy znajomi córki wiedzieli o tym co ją spotkało w sieci. Świadek: Nikt nie mówił tego wprost, ale wszyscy wiedzieli co było tego przyczyną. Wiedzieli ale nie mieli pojęcia jak zareagować? Zbagatelizowli to. Sędzia: Dziękuje. Czy obrona chce zadać świadkowi pytania? Obrońca: nie dziękuję, nie mam pytań. Sędzia: Dziękuję. Wzywam na świadka poszkodowaną Oliwię Grzybowską (ofiara 2) (Zaprzysiężenie świadka ) Sędzia: Proszę się przedstawić i powiedzieć co Pani wiadomo w tej sprawie. Opowieść świadka Sędzia: Proszę Prokuratora o zadawanie pytań świadkowi. Prokurator: Proszę nam powiedzieć od kiedy to się zaczęło i jak długo trwało? Czy wpisy nasilały się i stawały się coraz bardziej agresywne? Czemu nie szukałaś pomocny wśród organizacji ……………….? Sędzia: Dziękuje. Czy obrona chce zadać świadkowi pytania? Obrońca: Tak wysoki sądzie, mam pytanie do Oliwii. 4 Czy możesz nam wyjaśnić jak właściwie się zachować by zmniejszyć ryzyko bycia ofiarą cyberprzemocy? Oliwia: dbać o prywatność swoich danych osobowych, - nadawać swoim profilom w sieci bezpieczny status, - chronić swoje hasła i loginy, - nie zamieszczać w sieci swoich zdjęć i filmów, - nie wymieniać się z kolegami swoimi telefonami kom. Obrońca: Można wiec stwierdzić, że zachowując podstawowe zasady bezpieczeństwa Cyberprzemoc nie wyrządzi nam krzywdy! Prokurator: Sprzeciw jest to domniemanie bezpodstawnej niewinności cyberprzemocy. Sędzia: Podtrzymuję sprzeciw! Proszę tego nie umieszczać w protokole rozprawy, a Obrońcę o inne sformułowanie pytania. Sędzia: Dziękuję obrońcy. Czy na Sali rozpraw znajdują się również osoby, które doznały cyberprzemocy i chciałyby o tym teraz opowiedzieć? Sędzia: Czy są pytania do oskarżonego? Prokurator: Czym się zajmujesz? Cyberprzemoc: zajmuję się tzw. stalkingiem, czyli nękaniem, zastraszaniem, szantażowaniem z użyciem sieci, rozsyłaniem kompromitujących zdjęć, filmów, materiałów, podszywanie się w sieci pod cudzą tożsamość. Prokurator: To bardzo ciekawe proszę nam opowiedzieć. Cyberprzemoc opowiada Prokurator: Zatem na podstawie Twoich zeznań można stwierdzić, że jesteś niebezpieczna dla ludzkości. Możesz doprowadzić swoim działaniem do śmierci. Dziękuję, nie mam więcej pytań. Sędzia: Dziękuje. Czy obrona chce zadać oskarżonemu pytania? Obrona: Dziękuję nie mam pytań Sędzia: Dziękuję Prokuratorowi. Wyczerpano już listę świadków. Proszę teraz o przygotowanie mowy końcowej Prokuratora i obrońcę. Tym samym zarządzam 2 min przerwę. Wszystkich proszę o pozostanie na Sali rozpraw i zachowanie powagi. Po przerwie Sędzia: Wznawiam postępowanie. Czy Prokurator i Obrońca przygotowali mowy końcowe. Jako pierwszy zabierze głos Prokurator. 5 Prokurator: Wszystko to co powiedział pan Obrońca na temat cyberprzemocy jest prawdą. Jednak zarzutów przeciwko niej jest wiele więcej np. tzw. Cyberprzemoc jest niebezpieczna szczególnie dla młodych, nieświadomych zagrożeń, szczególnie zakompleksionym nie mających wiary w siebie osób. Konsekwencją cyberprzemocy może być depresja, załamanie nerwowe w dłuższym okresie czasu prowadzące nawet do targnięcia się na życie. Czy człowiek jako istota rozumna świadomie chce swojej zagłady? Sędzia: Dziękuję Prokuratorowi. Proszę teraz Obrońcę o wygłoszenie mowy końcowej. Obrońca: Na obronę cyberprzemocy mam tylko to, że wszyscy powinniśmy wiedzieć jak bezpiecznie korzystać z internetu i telefonu. …… Pamiętajmy, że nasza świadomość i postępowanie ma wpływ na ograniczenie działań cyberprzemocy, zależy to tylko od nas. Jeśli nie będziemy odpowiadać na zaczepki, będziemy domagać się od dostawców usług internetowych kasowania filmów, zdjęć itp., szukać pomocy u odpowiedniej instytucji to nic nikomu się nie stanie. Sędzia: Ogłoszenie wyroku Na podstawie przedstawionych dowodów i zeznań świadków uznaję Cyberprzemoc za winną dokonanych przestępstw STALKINGU. Na podstawie Art. 190a. KK Uporczywe nękanie - stalking, art. 212 kk – o zniesławienie, 216 kk – znieważenie a także art. 107 kw – złośliwe niepokojenie skazuję Cyberprzemoc na dożywotnie bezowocną tułaczkę w przestrzeni sieciowej. UZASADNIENIE WYROKU Wszyscy wiemy o istnieniu cyberprzemocy i o zagrożeniach jakie niesie dla ludzkości. Usłyszeliśmy dzisiaj od oskarżonego, że jest bezkarny. Tak to prawda. Sama Cyberprzemoc nie podlega karze i jest bardzo trudna do udowodnienia. A często ofiary boją się zeznawać. Ale od 16 września 2012 roku w polskim KK skodyfikowano zjawisko STALKINGU. § 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Zatem nie bójmy się głośno o tym mówi. Szukajmy pomocy wśród najbliższych i wśród przygotowanych do tego organizacji. Dzisiaj najlepszym rozwiązaniem byłoby odłączyć internet i pozbyć się tym samym cyberprzemocy. Ale czy w obecnych czasach jest to możliwe. W erze całkowitego skomputeryzowania prawie każdej dziedziny życia. Raczej nie. Interne to także kopalnia pozytywnej wiedzy. Jedynie co możemy zrobić to działać wspólnie i postępować zgodnie z zasadami zachowań internauty, które dzisiaj już kilkakrotnie na tej salibyły przedstawione. To wy teraz bądźcie sędziami. Rozstrzygnijcie czyny we własnych sumieniach. Na tym zamykam rozprawę. Autor scenariusza: Agnieszka Bartos, Agnieszka Wojtczak nauczyciele Zespołu Szkół Ekonomiczno-Turystyczno-Hotelarskich w Łodzi. 6