Zawód radcy prawnego - Radca Prawny Marta Maciejuk
advertisement
OKRĘGOWA IZBA RADCÓW PRAWNYCH W SZCZECINIE „LEKCJE PRAWA W SZKOŁACH 2016/2017” „Zawód radcy prawnego” Marta Maciejuk radca prawny Gryfino, dnia 12 października 2016 r. ZAWODY PRAWNICZE sędzia prokurator notariusz komornik radca prawny doradca podatkowy syndyk adwokat radca Prokuratorii Generalnej rzecznik patentowy CZYM SIĘ ZAJMUJE RADCA PRAWNY? Zgodnie z ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. (t. j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 233) wykonywanie zawodu radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej. Świadczenie pomocy prawnej przez radcę prawnego polega w szczególności na: • udzielaniu porad i konsultacji prawnych, • sporządzaniu opinii prawnych, • opracowywaniu projektów aktów prawnych, • występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika lub obrońcy. RADCA PRAWNY ZAWODEM ZAUFANIA PUBLICZNEGO* Art. 17 Konstytucji RP: 1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony. 2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej. Radca prawny został uznany za zawód zaufania publicznego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (m. in. wyroki z dnia 26 listopada 2003 r., sygn. akt SK22/02; z dnia 22 listopada 2004 r., sygn. akt SK 64/03; z dnia 2 lipca 2007 r., sygn. akt K 41/05). *Opracowano na podstawie: T Pietrzykowski, Radca prawny jako zawód zaufania [w:] Zawód radcy prawnego… pod red. A. Berezy, wyd. 5 uzupełnione, Warszawa 2015, str. 268 – 270. RADCA PRAWNY ZAWODEM ZAUFANIA PUBLICZNEGO • charakter interesów chronionych przez radców prawnych, • obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej, • wysokie kwalifikacje merytoryczne (studia, aplikacja, egzaminy, dokształcanie), • wysokie kwalifikacje etyczne (Kodeks Etyki Radcy Prawnego), • rękojmia prawidłowego wykonywania zawodu, • nadzorowanie należytego wykonywania zawodu (sądy dyscyplinarne) KODEKS ETYKI RADCY PRAWNEGO – ZASADY WYKONYWANIA ZAWODU rzetelność uczciwość sumienność należyta staranność niezależność lojalność zachowanie tajemnicy zawodowej KTO MOŻE ZOSTAĆ RADCĄ PRAWNYM? Art. 23 ustawy o radcach prawnych Prawo wykonywania zawodu radcy prawnego powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę radców prawnych i złożenia ślubowania. Art. 24 ust. 1 ustawy o radcach prawnych Na listę radców prawnych może być wpisany ten, kto: 1) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej; 2) (uchylony) 3) korzysta w pełni z praw publicznych; 4) ma pełną zdolność do czynności prawnych; 5) jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu radcy prawnego; 6) odbył w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację radcowską i złożył egzamin radcowski (co do zasady) FORMY WYKONYWANIA ZAWODU RADCY PRAWNEGO (art. 8 ust. 1 ustawy o radcach prawnych) 1. Stosunek pracy (cecha odróżniająca zawód radcy prawnego od zawodu adwokata), 2. Umowa cywilnoprawna, 3. Kancelaria radcy prawnego, 4. Spółki wymienione w ww. przepisie. TROCHĘ HISTORII…* Uchwała Nr 533 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961 r. w sprawie obsługi prawnej przedsiębiorstw państwowych, zjednoczeń oraz banków państwowych • stanowisko radcy prawnego • obsługa prawna jednostek tzw. sektora uspołecznionego *Opracowano na podstawie: E. Kwiatkowska – Falęcka, Historia legislacji zasad wykonywania zawodu i zasad etyki radcy prawnego [w:] Zawód radcy prawnego… pod red. A. Berezy, wyd. 5 uzupełnione, Warszawa 2015, str. 29 – 78. TROCHĘ HISTORII… Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych • powstanie zawodu i samorządu radców prawnych • obsługa prawna państwowych i spółdzielczych jednostek organizacyjnych • możliwa obsługa organizacji społecznych oraz spółek z udziałem kapitału państwowego, spółdzielczego lub organizacji społecznych • stosunek pracy • możliwe udzielanie doraźnej pomocy prawnej dla jednostek organizacyjnych na podstawie umowy zlecenia TROCHĘ HISTORII… 1989 r. • możliwość świadczenia pomocy prawnej na rzecz podmiotów gospodarczych przez radców prawnych działających w indywidualnych kancelariach, spółkach i spółdzielniach 1997 r. • zyskanie możliwości świadczenia pomocy prawnej na rzecz osób fizycznych z wyłączeniem spraw rodzinnych, opiekuńczych i karnych (z pewnymi wyjątkami) 2005 r. • poszerzenie możliwości świadczenia pomocy prawnej na rzecz osób fizycznych - wyjątek: występowanie w charakterze obrońcy w postępowaniu karnym i w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe. TROCHĘ HISTORII… 1.07.2015 r. • zrównanie uprawnień radcy prawnego z uprawnieniami adwokata • możliwość pełnego udziału w postępowaniu karnym, łącznie z występowaniem w roli obrońcy • nowy Kodeks Etyki Radcy Prawnego Dziękuję za uwagę. Marta Maciejuk radca prawny http://radcamaciejuk.pl/ [email protected]
