Dział - Gimnazjum Nr 1
advertisement
Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze --------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ----------------- Przedmiotowy system oceniania z chemii Opracowany na podstawie programowej oraz w oparciu o szkolny system oceniania w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- UMOWA 1. Ocenianiu podlegają: a) prace pisemne: b) sprawdziany lub testy kończące dział, c) sprawdziany z trzech ostatnich lekcji, d) prace długoterminowe-opracowania, e) zadania domowe w formie pisemnej, f) odpowiedzi ustne, g) praca ucznia na lekcji. 2. Prace pisemne kończące dział są obowiązkowe i trwają godzinę lekcyjną. Jeżeli uczeń nie może napisać pracy w wyznaczonym terminie z przyczyn losowych, powinien ją napisać w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną może ją poprawić w ciągu dwóch tygodni. 3. Uczeń ma obowiązek odrabiania zadań domowych. Ma prawo do dwukrotnego nie odrobienia zadania domowego w semestrze, pod warunkiem, że o powyższym poinformuje nauczyciela na początku lekcji. Zostanie to odnotowane w dzienniku symbolem „bzd”. Za każdy kolejny brak zadania uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 4. Uczeń może otrzymać „+” lub „– ” za pracę na lekcji. Suma plusów i minusów jest podstawą do wystawienia dodatkowej oceny na koniec semestru. Pięć plusów jest równoznaczne z oceną bardzo dobrą, a pięć minusów z oceną niedostateczną. 5. W Zespole Szkół każdy uczeń może odwołać się na piśmie do dyrektora szkoły w terminie 7 dni od powiadomienia o przewidywanej rocznej (semestralnej) ocenie klasyfikacyjnej z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz rocznej ocenie klasyfikacyjnej z zachowania. Obowiązuje wtedy następująca procedura: - w ciągu 3 dni odbędzie się rozmowa miedzy zainteresowanym uczniem, jego rodzicem (prawnym opiekunem), nauczycielem przedmiotu i wychowawcą, w wyniku której powstanie dokument precyzujący warunki podwyższenia oceny, - protokół z odbytej rozmowy zostanie przekazany dyrektorowi szkoły. 2 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6. Uczeń może zgłosić raz w semestrze nieprzygotowanie do lekcji ( nie dotyczy to zapowiedzianych prac pisemnych ). Zostanie to odnotowane w dzienniku symbolem „np.” 7. Uczeń nieobecny na zajęciach lekcyjnych z przyczyn usprawiedliwionych, ma prawo otrzymać czas na wyrównanie braków ( proporcjonalnie do liczby opuszczonych godzin ). 8. Uczeń jest obowiązany prowadzić zeszyt przedmiotowy, w którym powinien sporządzać notatki w czasie lekcji oraz odrabiać zadania domowe. Zeszyt powinien być prowadzony starannie i może podlegać ocenie. 9. Uczeń, któremu obniżono wymagania edukacyjne zgodnie z zaleceniem Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, ma odrębny system oceniania. 10. Jeżeli w wyniku opinii Poradni Pedagogiczno- Psychologicznej stwierdzono potrzebę stworzenia indywidualnego planu wsparcia dla ucznia w obrębie przedmiotu, uruchomiona zostaje następująca procedura: - rozmowa nauczyciela przedmiotu z uczniem i rodzicami w celu stworzenia indywidualnego planu wsparcia, - zapoznanie wychowawcy z indywidualnym planem wsparcia, - zaakceptowanie indywidualnego planu wsparcia przez Dyrektora Zespołu Szkół. 11. Jeżeli w wyniku diagnozy przypadku lub na wniosek rodziców/opiekunów dziecka stwierdzono znaczące uzdolnienia ucznia w obrębie przedmiotu, uruchomiona zostaje następująca procedura wsparcia uzdolnień: - rozmowa „nauczyciela mistrza” /nauczyciela przedmiotu/, który będzie prowadził tok rozwoju dziecka z uczniem i rodzicami w celu stworzenia planu rozwoju uzdolnienia, - zaakceptowanie planu rozwoju uzdolnienia przez Dyrektora Zespołu Szkół, - po zrealizowaniu planu rozwoju uzdolnienia wystąpienie „nauczyciela mistrza” do Rady Pedagogicznej o zaopiniowanie wniosku o zgodę na indywidualny tok nauki dla ucznia. 12. Informacje zawarte w PSO są do wglądu w bibliotece szkolnej i na stronie internetowej szkoły. 3 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- KL. I. SUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH PRZEMIANY Dział Dopuszczająca Dostateczna Uczeń wie: Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą oraz wie: z jakiego podręcznika będzie korzystał na lekcjach chemii, jakie wymagania i sposób oceniania będzie stosował jakie zasady bezpieczeństwa nauczyciel, obowiązują w pracowni chemicznej, dlaczego chemia jest nauką przydatną ludziom, jaki sprzęt i szkło laboratoryjne są stosowane w pracowni gdzie styka się z chemią w życiu chemicznej, codziennym, co to są właściwości fizyczne czym różni się ciało fizyczne substancji, od substancji, co to jest mieszanina substancji, jakie są sposoby rozdzielania mieszanin na składniki i na czym co to jest mieszanina polegają, jednorodna, co to jest związek chemiczny, co to jest mieszanina niejednorodna, dlaczego istniała potrzeba wprowadzenia symboliki co to jest zjawisko fizyczne, chemicznej, co to jest przemiana chemiczna, które symbole powinien opanować co to jest pierwiastek pamięciowo, chemiczny, jaka jest rola powietrza w życiu że czyste powietrze jest i jakie jest zastosowanie powietrza mieszaniną jednorodną gazów, w przebiegu niektórych procesów, jakie są główne składniki jak można otrzymać tlen, powietrza, jaka jest rola tlenu w przyrodzie, co to jest tlen, czym różni się utlenianie jakie cechy zalicza się od spalania, do właściwości fizycznych do czego służy tlen, substancji, na czym polega obieg tlenu co to jest reakcja analizy, w przyrodzie, które substancje są substratami, na czym polega obieg dwutlenku a które produktami reakcji węgla w przyrodzie, analizy, na czym polega proces jakie cechy zalicza się do fotosyntezy, właściwości chemicznych substancji, OCENA Dobra Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą i dostateczną oraz umie: określić kryteria ocen z chemii, stosować zasady bezpiecznej pracy w laboratorium, podać nazwy i zastosowanie wybranych przykładów szkła i sprzętu laboratoryjnego, określić właściwości fizyczne danej substancji, sporządzić mieszaninę substancji, wykonać proste czynności laboratoryjne, rozdzielić mieszaninę na składniki, sformułować obserwacje na podstawie wykonanego doświadczenia, wykonać proste czynności laboratoryjne i przeprowadzić proste doświadczenie demonstrujące przemianę chemiczną, podać różnice między zjawiskiem fizycznym a przemianą chemiczną, odszukać w układzie okresowym podane pierwiastki chemiczne, podać przykłady pierwiastków (metali i niemetali) i związków chemicznych, zbadać przybliżony skład powietrza, zapisać słownie przebieg reakcji rozkładu tlenku rtęci (II), wskazać substraty i produkty, pierwiastki i związki chemiczne tej reakcji, 4 Bardzo dobra Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną i dobrą oraz umie: wyciągać wnioski wynikające z przeprowadzonego doświadczenia, dokonać podziału substancji ze względu na jej właściwości i skład, w podanych przykładach zanalizować przemianę chemiczną i zjawisko fizyczne, wyróżnić ze zbioru substancji pierwiastki chemiczne i związki chemiczne, wyróżnić ze zbioru pierwiastków metale i niemetale, wyróżnić ze zbioru substancji mieszaninę i związek chemiczny, zapisać w sposób ogólny proces łączenia się pierwiastków z tlenem, wykryć doświadczalnie obecność dwutlenku węgla, na podstawie reakcji magnezu z dwutlenkiem węgla uzasadnić, że dwutlenek węgla jest związkiem chemicznym, wykazać obecność pary wodnej w atmosferze, Celująca Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą oraz: posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych) umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, proponuje rozwiązania nietypowe, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny. SUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH PRZEMIANY Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- co to jest reakcja syntezy, na czym polega efekt określić właściwości fizyczne tlenu, zaproponować sposoby cieplarniany, zmniejszania zanieczyszczeń co to są tlenki, zapisać słownie przebieg reakcji syntezy powietrza i wody, jak można otrzymać dwutlenek wskazać substraty, produkty, pierwiastki co to jest dwutlenek węgla, węgla, i związki chemiczne gdzie dwutlenek węgla występuje uzasadnić, że woda jest to tlenek jaka jest reakcja reakcji syntezy w przyrodzie, wodoru, charakterystyczna dla określić właściwości chemiczne tlenu, co to jest reakcja dokonać analizy poznanych dwutlenku węgla, charakterystyczna, wyjaśnić rolę procesu fotosyntezy właściwości wodoru i określić, jaka jest rola wody w przyrodzie w naszym życiu, co to jest reakcja wymiany, które są właściwościami jaka jest rola pary wodnej określić, jakie zagrożenia wynikają co to jest woda, fizycznymi, a które w atmosferze, z efektu cieplarnianego, co to jest azot, chemicznymi na czym polega zjawiska zbadać zachowanie się łuczywka do czego służy azot, uzasadnić, że reakcje tlenku higroskopijności, w dwutlenku węgla, co to są gazy szlachetne, miedzi (II) z wodorem i tlenku co to są stałe i zmienne zapisać słownie przebieg reakcji co to jest wodór, miedzi (II) z węglem zalicza się składniki powietrza, magnezu z dwutlenkiem węgla, co to jest utleniacz, do reakcji wymiany. na czym polega obieg azotu wskazać substraty, produkty, pierwiastki co to jest reduktor, w powietrzu, i związki chemiczne tej reakcji, jakie są typy reakcji chemicznych, do czego służą gazy szlachetne, określić właściwości fizyczne co to są reakcje egzo co to jest dziura ozonowa, i chemiczne dwutlenku węgla, i endoenergetyczne. co jest powodem określić, które składniki powietrza zanieczyszczeń wód i powietrza, zalicza się do stałych, a które do zmiennych, skąd biorą się kwaśne deszcze, obliczyć przybliżoną objętość tlenu jak można otrzymać wodór, i azotu, np. w sali lekcyjnej, na czym polega reakcja zapisać słownie przebieg reakcji utleniania, magnezu z parą wodną i określić, jaki to na czym polega reakcja typ reakcji, redukcji, wskazać substraty, produkty, pierwiastki jak rozpoznać typ reakcji na i związki chemiczne w powyższej podstawie zapisu słownego. reakcji, zapisać słownie przebieg reakcji tlenku miedzi (II) z wodorem i tlenku miedzi (II) z węglem, wskazać utleniacz, reduktor, proces utleniania i redukcji, zapisywać słownie przebieg reakcji różnego typu. 5 ATOM I CZĄSTECZKA Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uczeń wie: Uczeń spełnia wymagania na ocenę Uczeń spełnia wymagania na ocenę Uczeń spełnia wymagania na Uczeń spełnia dopuszczającą oraz wie: dopuszczającą i dostateczną oraz ocenę dopuszczającą, dostateczną wymagania na jak zbudowana jest materia, umie: i dobrą oraz umie: ocenę jakie są najważniejsze założenia teorii że atom jest najmniejszą częścią dopuszczającą, pierwiastka zachowującą jego wykonać doświadczenia wyjaśnić, dlaczego masy atomistyczna-cząsteczkowej budowy dostateczną, dobrą właściwości, potwierdzające ziarnistość atomów i cząsteczek wyraża się materii, i bardzo dobrą materii, w atomowych jednostkach że istnieją różnice we jaki jest rząd wielkości rozmiarów oraz: masy, właściwościach atomów odczytać masy atomowe atomów, posiada pierwiastków, pierwiastków, przeliczyć atomową jednostkę jaki jest rząd wielkości masy atomów, wiadomości masy na gramy, jak w historii kształtowały się obliczyć masy cząsteczkowe co to jest masa atomowa, i umiejętności poglądy na pojęcie atomu, prostych związków chemicznych, określić wartościowość co to jest masa cząsteczkowa, znacznie pierwiastka na podstawie jakie poglądy głosili: Demokryt, wyjaśnić różnicę pomiędzy jaka jest treść prawa zachowania masy, wykraczające położenia w układzie Dalton, Rutherford, Bohr, modelami atomów wg kto sformułował prawo zachowania poza program okresowym, Rutherforda i Bohra, jaki jest związek pomiędzy liczbą masy, nauczania, dokonać prostych obliczeń protonów i elektronów określić liczbę protonów, jak zbudowany jest atom pierwiastka, potrafi stosować związanych z zastosowaniem w atomie danego pierwiastka, neutronów i elektronów w atomie co to są i jakie mają cechy cząstki wiadomości prawa stałości składu związku pierwiastka, gdy znane są liczby: jaka jest maksymalna liczba elementarne (protony, neutrony, w sytuacjach chemicznego i prawa atomowa i masowa, elektronów w powłokach elektrony), nietypowych zachowania masy, elektronowych, narysować planetarny model co to są elektrony walencyjne, (problemowych) przewidzieć i prawidłowo atomu pierwiastka, gdy znane są jakie są rodzaje izotopów, co to jest liczba atomowa, umie zapisać produkty wybranych liczby: atomowa i masowa, na czym polega zjawisko co to jest liczba masowa, formułować reakcji chemicznych, wyjaśnić zagrożenia związane promieniotwórczości, w jaki sposób zapisuje się liczby: problemy prawidłowo pisać równania z promieniotwórczością, czym różni się atomową i masową przy symbolu i dokonywać różnych reakcji chemicznych. wskazać położenie poznanych promieniotwórczość naturalna pierwiastka, analizy lub pierwiastków w układzie od sztucznej, co to są izotopy pierwiastka, syntezy nowych okresowym, co to jest szereg jakie znane są izotopy wodoru i czym zjawisk, podać informacje o pierwiastku promieniotwórczy, różnią się między sobą, proponuje na podstawie jego położenia jakich informacji o atomie w jakich dziedzinach życia izotopy rozwiązania w układzie okresowym. pierwiastka dostarcza układ znalazły zastosowanie, nietypowe, okresowy, jakie są rodzaje promieniowania osiąga sukcesy jakich informacji naturalnego i jakie mają właściwości, w konkursach o pierwiastkach dostarcza układ co to jest okres połowicznego rozpadu, i olimpiadach okresowy, co to jest reakcja łańcuchowa, chemicznych jakich informacji o budowie co to jest układ okresowy szczebla atomu dostarcza numer grupy, pierwiastków, wyższego niż a jakich numer okresu w układzie szkolny. kto jest twórcą układu okresowego okresowym pierwiastków. pierwiastków, o czym mówi prawo okresowości pierwiastków. 6 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Kl. II ATOM I CZĄSTECZKA Dział Dopuszczająca Uczeń wie: że oktet elektronowy jest trwałym stanem atomu, co to są jony, jakie są rodzaje wiązań chemicznych, co to jest wartościowość pierwiastka, jak należy tworzyć wzór sumaryczny związku chemicznego, jaka jest treść prawa stałości składu związku chemicznego, kto sformułował prawo stałości składu związku chemicznego, co to jest równanie reakcji chemicznej, co to są współczynniki stechiometryczne. OCENA Dostateczna Dobra Bardzo dobra Uczeń spełnia wymagania na Uczeń spełnia wymagania na ocenę Uczeń spełnia wymagania na ocenę ocenę dopuszczającą oraz wie: dopuszczającą i dostateczną oraz umie: dopuszczającą, dostateczną i dobrą oraz umie: czym różni się atom od zapisać określone liczby cząsteczek cząsteczki, pierwiastków gazowych, napisać wzór: sumaryczny, elektronowy i kreskowy jaką rolę w tworzeniu napisać wzór elektronowy i kreskowy cząsteczek związków cząsteczki spełniają elektrony cząsteczek pierwiastków gazowych chemicznych, walencyjne, (O2, N2, Cl2, H2,), określić możliwe jak tworzy się cząsteczki budować modele tych cząsteczek, wartościowości pierwiastka pierwiastków, zapisać określone liczby cząsteczek na podstawie położenia tego na czym polega tworzenie się związków chemicznych, pierwiastka w układzie wspólnych par elektronowych, budować modele cząsteczek, okresowym, na czym polega tworzenie się zapisać powstanie jonów, określić wzór związku wiązania kowalencyjnego budować modele cząsteczki o wiązaniu chemicznego na podstawie niespolaryzowanego, jonowym, stosunku wagowego jak się tworzy cząsteczki rozróżnić, kiedy powstaje pomiędzy pierwiastków w tym związku, związków chemicznych, atomami wiązanie kowalencyjne przewidzieć i prawidłowo na czym polega tworzenie się spolaryzowane, a kiedy zapisać produkty wybranych wiązania kowalencyjnego niespolaryzowane, reakcji chemicznych, spolaryzowanego, rozróżnić, kiedy powstaje pomiędzy prawidłowo pisać równania czym różnią się kationy od atomami wiązanie kowalencyjne różnych reakcji chemicznych. anionów, spolaryzowane, a kiedy jonowe, w jaki sposób powstają jony, określić typ wiązania w podanych cząsteczkach pierwiastków i związków na czym polega tworzenie się wiązania jonowego, chemicznych, kiedy pomiędzy atomami pisać wzory sumaryczne, elektronowe wytwarza się wiązanie jonowe, i kreskowe cząsteczek, a kiedy wiązanie kowalencyjne określić liczbę pierwiastków spolaryzowane, wchodzących w skład związku czym różnią się poszczególne chemicznego, rodzaje wiązań chemicznych, podać liczbę atomów wchodzących w skład cząsteczki określonego związku chemicznego, 7 Celująca Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą oraz: posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, proponuje rozwiązania nietypowe, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny. ATOM I CZĄSTECZKA Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- że pierwiastek może mieć kilka wartościowości, zapisać wzór sumaryczny na że pierwiastki w stanie podstawie liczby atomów pierwiastków wolnym mają wartościowość tworzący dany związek chemiczny, równą zero, korzystając z wartościowości co to jest stosunek wagowy tych pierwiastków, pierwiastków w tym związku, określić wartościowość pierwiastków co można obliczyć, stosując w związkach chemicznych, prawo zachowania masy, zapisać wzór sumaryczny cząsteczki co można obliczyć, stosując związku chemicznego na podstawie prawo stałości związku znajomości wzoru strukturalnego, chemicznego, modelowo przedstawić cząsteczki na czym polega bilansowanie związków chemicznych na podstawie równania reakcji chemicznej. wzorów: sumarycznego i strukturalnego, podać nazwę związku chemicznego na podstawie jego wzoru sumarycznego, obliczyć stosunek wagowy pierwiastków w związku chemicznym, zapisać za pomocą symboli pierwiastków i wzorów związków chemicznych oraz uzgodnić równania reakcji chemicznych przeprowadzonych na lekcjach, odczytywać zapisane równania reakcji chemicznej, modelowo przedstawić przebieg określonej reakcji chemicznej, prawidłowo dobierać współczynniki stechiometryczne w równaniach reakcji chemicznych. 8 WODA I ROZTWORY WODNE Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- gdzie i w jakiej postaci na czym polega krążenie wody podać nazwy procesów fizycznych zakwalifikować substancje Uczeń spełnia występuje woda, w przyrodzie, zachodzących podczas zmiany stanów do tych, które rozpuszczają wymagania na ocenę dopuszczającą, skupienia wody, się w wodzie lub nie, jakie są rodzaje wód, jakie procesy w przyrodzie dostateczną, dobrą zachodzą przy udziale i pod wyjaśnić, jaka jest rola wody dla rozwiązywać zadania co to jest dipol, i bardzo dobrą oraz: wpływem wody, organizmów żywych, tekstowe na stężenie jak zbudowana jest posiada procentowe na czym polegają procesy określić w jaki sposób można poprawić cząsteczka wody, wiadomości z uwzględnieniem biologiczne i mechaniczne czystość wód naturalnych, co to jest rozpuszczalnik, i umiejętności gęstości, oczyszczania ścieków, wyjaśnić, jaki wpływ na organizmy żywe ma co to jest substancja znacznie obliczać stężenie co to znaczy, że woda ma zanieczyszczenie wody, rozpuszczona, wykraczające procentowe roztworów budowę polarną, opowiedzieć o sposobach uzdatniania wody, co to jest roztwór, poza program powstałych przez na czym polega asocjacja, usunąć z wody niektóre jej że w wodach naturalnych nauczania, zmieszanie roztworów dla jakich substancji woda jest zanieczyszczenia, występują rozpuszczone potrafi stosować o różnych stężeniach, dobrym rozpuszczalnikiem, wyjaśnić, jakie są konsekwencje polarnej substancje, wiadomości obliczać stężenie jakie procesy zachodzą budowy cząsteczki wody, jakie czynniki wpływają na w sytuacjach procentowe roztworów podczas rozpuszczania otrzymać roztwór danej substancji, szybkość rozpuszczania się nietypowych powstałych przez substancji, substancji w wodzie, zbadać doświadczalnie, jakiego rodzaju (problemowych), zagęszczenie lub w jaki sposób czynniki substancje nie rozpuszczają się w wodzie, co to jest rozpuszczalność umie formułować rozcieńczenie roztworu. te wpływają na szybkość substancji, wykazać doświadczalnie, jakie czynniki problemy rozpuszczania się substancji wpływają na szybkość rozpuszczania się co to jest roztwór nasycony, i dokonywać w wodzie, substancji, a co nienasycony, analizy lub od czego zależy odczytać z wykresu ilość substancji co to jest roztwór stężony, syntezy nowych rozpuszczalność substancji, rozpuszczonej w danej temperaturze, a co rozcieńczony, zjawisk, od czego zależy co to jest zawiesina, na podstawie wykresu rozpuszczalności proponuje rozpuszczalność substancji, określić zależność między rozpuszczalnością co to jest roztwór rozwiązania co to jest roztwór: 2-%, 5-%, a temperaturą, koloidalny, a co właściwy, nietypowe, 10-%, n-%, przeprowadzić proces krystalizacji, co to jest stężenie osiąga sukcesy jaka jest zależność między procentowe roztworu, dokonać podziału roztworów i zawiesiny do w konkursach stężeniem procentowym mieszaniny, jaki jest wzór na stężenie i olimpiadach roztworu a rozpuszczalnością procentowe roztworu. obliczyć stężenie procentowe roztworu, chemicznych substancji. obliczyć ilość substancji rozpuszczonej w szczebla danym roztworze, wyższego niż rozwiązywać zadania tekstowe z szkolny. uwzględnieniem stężenia procentowego, przygotować roztwór o określonym stężeniu procentowym. 9 KWASY I WODOROTLENKI Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uczeń spełnia co to są wskaźniki, które substancje zalicza zbadać zjawisko przepływu prądu przez roztwór substancji, określić rodzaj wymagania na ocenę się do elektrolitów, substancji, co to są elektrolity, zbadać wpływ różnych substancji na zmianę barwy wskaźników, dopuszczającą, używając jak zbudowane są co to są napisać wzory sumaryczne, strukturalne kwasów: solnego dostateczną, dobrą odpowiednich cząsteczki kwasów: nieelektrolity, i siarkowodorowego, i bardzo dobrą oraz: wskaźników, solnego jakie jest wskazać podobieństwa w budowie cząsteczek tych kwasów, posiada wiadomości i siarkowodorowego, zbadać właściwości zastosowanie zbudować modele cząsteczek tych kwasów, i umiejętności kwasu azotowego jak zbudowane są kwasów: napisać równania reakcji otrzymywania tych kwasów, znacznie (V), fosforowego cząsteczki kwasu solnego napisać wzory sumaryczne i strukturalne obu kwasów, wykraczające poza (V), siarkowego (VI) i kwasu i siarkowodorowego zbudować modele cząsteczek tych kwasów, program nauczania, i węglowego, siarkowego (IV), jak zbudowane są zbadać właściwości stężonego roztworu kwasu siarkowego (VI), zbadać właściwości potrafi stosować co to są tlenki kwasowe cząsteczki kwasów: napisać równania reakcji otrzymywania tych kwasów, wiadomości zasady sodowej, (bezwodniki kwasowe), azotowego (V), napisać wzory sumaryczne i strukturalne kwasów: azotowego (V), w sytuacjach otrzymać zasadę fosforowego (V), co to są kwasy tlenowe, fosforowego (V) i węglowego, nietypowych wapniową, i węglowego, dlaczego roztwory zbudować modele cząsteczek tych kwasów, (problemowych), zaproponować, jak jakie jest niektórych substancji otrzymać kwas węglowy, umie formułować można otrzymać zastosowanie tych przewodzą prąd napisać równania reakcji otrzymywania tych kwasów, problemy wodorotlenek kwasów, elektryczny, napisać i odczytać równania reakcji dysocjacji kwasów, i dokonywać miedzi (II), i co to są jony, kationy, jak przebiega dysocjacja przeprowadzić modelowanie przebiegu reakcji dysocjacji kwasów, analizy lub syntezy wodorotlenek aniony, elektrolityczna kwasów, wyjaśnić przyczynę odczynu kwasowego, nowych zjawisk, żelaza (III), jakie są co to są kationy wodoru, napisać wzory sumaryczne i strukturalne wodorotlenków sodu proponuje zaproponować najważniejsze aniony reszty kwasowej, i potasu, rozwiązania sposób zmiany właściwości jak zbudowane są napisać równania reakcji otrzymywania zasad: sodowej i potasowej, nietypowe, odczynu roztworu, wodorotlenku cząsteczki wodorotlenków: napisać wzór sumaryczny i strukturalny wodorotlenku wapnia, osiąga sukcesy napisać jonowo wapnia, sodu i potasu, zbudować model cząsteczki wodorotlenku wapnia, w konkursach równania reakcji jaka jest różnica co to są tlenki zasadowe, i olimpiadach napisać wzory sumaryczne i strukturalne wodorotlenków: magnezu, zobojętnienia. między jak zbudowana jest chemicznych miedzi (II), żelaza (III), wodorotlenkiem cząsteczka wodorotlenku szczebla wyższego zbudować model cząsteczek wodorotlenków: magnezu, miedzi (II), a zasadą, wapnia, niż szkolny. żelaza (III), co to jest pH jak zbudowane są roztworu. cząsteczki wodorotlenków, napisać równania reakcji otrzymywania wodorotlenków miedzi (II) i żelaza (III), jak korzystać z tabeli podać przykłady zasad i wodorotlenków, analizując tabelę rozpuszczalności, rozpuszczalności, jak przebiega dysocjacja napisać i odczytać równania reakcji dysocjacji, elektrolityczna zasad, przeprowadzić modelowanie przebiegu reakcji dysocjacji, co to są kationy metalu i wyjaśnić przyczynę odczynu zasadowego, aniony wodorotlenkowe, co jest przyczyną odczynu doświadczalnie sprawdzić odczyn roztworu, kwasowego i zasadowego, otrzymać roztwór obojętny. kiedy odczyn roztworu jest obojętny, do czego służy skala pH. 10 SOLE Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uczeń spełnia jak zbudowana jest jaka jest rola ustalić wzór soli na podstawie nazwy, zapisać ogólny wzór soli, wymagania na ocenę cząsteczka soli, wartościowości przy ustalać wzory różnych soli na podstawie nazwy zaproponować sposób dopuszczającą, poprawnym zapisie wzoru że, sole występują i odwrotnie, przeprowadzenia dostateczną, dobrą sumarycznego soli, w znacznej większości i przeprowadzić reakcją napisać i odczytać równania reakcji dysocjacji soli, i bardzo dobrą oraz: w postaci kryształów, jak tworzy się nazwy soli, zobojętniania, napisać przebieg reakcji cząsteczkowo, jonowo posiada a nie pojedynczych że pisząc wzory przewidzieć, czy zajdzie i jonowo w sposób skrócony, wiadomości cząsteczek, strukturalne soli, możemy reakcja między kwasem przeprowadzić reakcję metalu aktywnego i umiejętności na czym polega reakcja wyobrazić sobie, jak a danym metalem, z kwasem, znacznie zobojętniania, zbudowana jest cząsteczka zidentyfikować gazowy produkt tej reakcji, zaproponować wykraczające soli, jak reagują metale i przeprowadzić reakcja zapisać równanie reakcji metalu aktywnego poza program aktywne z kwasami, jak przebiega dysocjacja tlenków metali z kwasem, nauczania, jonowa soli, z kwasami, co to jest szereg korzystać z szeregu aktywności metali, potrafi stosować aktywności metali, jakie jony powstają udowodnić, że sole powstają napisać odpowiednie równania reakcji, wiadomości w w czasie dysocjacji soli w reakcjach między jak reagują tlenki napisać równania reakcji dwutlenku węgla sytuacjach w wodzie, substancjami metali z kwasami, z wodorotlenkiem wapnia, nietypowych o właściwościach jaka jest rola wskaźnika co to są sole trudno napisać równania reakcji sodu z chlorem, magnezu (problemowych), kwasowych w reakcji zobojętniania, rozpuszczalne. z siarką, itp., umie formułować z substancjami czym się różnią: napisać równania reakcji powstawania soli trudno problemy o właściwościach cząsteczkowy, jonowy rozpuszczalnych cząsteczkowo, jonowo i jonowo i dokonywać zasadowych, i jonowy skrócony zapis w sposób skrócony. analizy lub zaproponować równania reakcji, syntezy nowych i przeprowadzić reakcję jak przebiega reakcja zjawisk, tworzenia soli trudno metali z niemetalami, proponuje rozpuszczalnej, jak przebiega reakcja rozwiązania określić zastosowanie bezwodników kwasowych nietypowe, reakcji strąceniowych, z tlenkami zasadowymi, osiąga sukcesy na podstawie tabeli jak przebiega reakcja zasad w konkursach rozpuszczalności z bezwodnikami i olimpiadach przewidzieć przebieg reakcji kwasowymi, chemicznych soli z kwasem, zasadą lub jak powstają sole trudno szczebla inną z soli, rozpuszczalne. wyższego niż zaproponować jakich szkolny. odczynników należy używać do wytrącenia danej soli. 11 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Kl. III SUROWCE POCHODZENIA MINERALNEO DZIAŁ Dopuszczająca Uczeń wie: co to jest skorupa ziemska, co to są minerały, skały, surowce mineralne, co to jest wapno palone, co to jest wapno gaszone, co to jest zaprawa murarska, w jakich minerałach występuje tlenek krzemu (IV), jakie są właściwości krzemionki, w jakiej postaci występują metale w skorupie ziemskiej, co to są rudy metali, z czego składają się znane stopy metali: mosiądz, brąz, stal, jakie są rodzaje węgli kopalnych, jakie są produkty suchej destylacji węgla, jakie są pozawęglowe źródła energii. Dostateczna Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą oraz wie: jakie najważniejsze pierwiastki występują w skorupie ziemskiej, w jakiej postaci występują pierwiastki na Ziemi, jakie właściwości charakterystyczne wykazują skały wapienne, co jest głównym składnikiem wapieni, na czym polega „gaszenie” wapna palonego, jakie jest znaczenie wapieni w budownictwie, w jakich minerałach występuje siarczan (VI) wapnia, co to są hydraty, czym się różni gips krystaliczny od gipsu palonego, do czego służy gips, czym się różni substancja krystaliczna od bezpostaciowej, do czego służą stopy metali, na czym polega korozja metali, jak powstały złoża węgli kopalnych i ropy naftowej, jakie są właściwości fizyczne ropy naftowej, co powstaje w wyniku destylacji ropy naftowej, że węgiel kamienny jest jednym z rodzajów węgli kopalnych, do czego służą produkty suchej destylacji węgla kamiennego OCENA Dobra Bardzo dobra Uczeń spełnia wymagania na ocenę Uczeń spełnia wymagania dopuszczającą i dostateczną oraz na ocenę umie: dopuszczającą, dostateczną i dobrą przeprowadzić reakcję oraz umie: charakterystyczną wapieni, uzasadnić, dlaczego zapisać równanie tej reakcji, sucha destylacja przeprowadzić reakcję węgla kamiennego termicznego rozkładu wapieni, jest ważnym przeprowadzić „gaszenie” wapna procesem palonego, przemysłowym, objaśnić przemiany chemiczne od ocenić zalety i wady skał wapiennych do zaprawy pozawęglowych murarskiej, źródeł energii. napisać wzory gipsu i anhydrytu, otrzymać gips palony, zapisać równanie tej reakcji, otrzymać zaprawę gipsową, podać przykłady rud metali, wyjaśnić istotę otrzymywania metali z rud, zbadać właściwości metali, określić wspólne i różniące cechy metali, wyjaśnić, dlaczego częściej używa się stopów niż metali czystych, określić zastosowanie produktów destylacji ropy naftowej, przeprowadzić suchą destylację węgla kamiennego, wyjaśnić przyczyny poszukiwania nowych źródeł energii. 12 Celująca Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą oraz: posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, proponuje rozwiązania nietypowe, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny. WĘGIEL I JEGO ZWIĄZKI Z WODOREM Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- jak określić położenie pierwiastka w układzie okresowym, co to jest zjawisko alotropii, jakie są odmiany alotropowe węgla, co to jest metan, jakie właściwości fizyczne i chemiczne wykazuje metan, do czego służy metan, jaki jest skład gazu ziemnego, co to są węglowodory, co to są alkany, co to są alkeny, co to są alkiny, że eten jest przedstawicielem alkenów, że etyn (acetylen) jest przedstawicielem alkinów, co to są monomery, co to jest polimer. jakie są właściwości diamentu i grafitu, jakie jest zastosowanie diamentu i grafitu, jaki jest wzór sumaryczny i strukturalny metanu, na czym polega spalanie całkowite, półspalanie i spalanie niecałkowite, co to jest szereg homologiczny, na czym polega reakcja polimeryzacji, jakie jest zastosowanie etenu, do czego służy etyn, z jakich surowców otrzymuje się tworzywa sztuczne, jakie są rodzaje węglowodorów, do czego służą węglowodory, jak odróżnić węglowodory nasycone od nienasyconych, od czego zależy rodzaj produktów spalania węglowodorów, na czym polega reakcja polimeryzacji. podać informacje o pierwiastku na podstawie jego położenia w układzie okresowym, podać różnice w budowie wewnętrznej diamentu i grafitu oraz wynikające stąd konsekwencje, zbudować model cząsteczki metanu, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji spalania całkowitego, półspalania i spalania niecałkowitego metanu, podać nazwy, wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne alkanów, określić wzór ogólny alkanów, podać wzory sumaryczne i strukturalne alkenów i alkinów, zbudować model cząsteczki dowolnego alkenu, zbudować model cząsteczki dowolnego alkinu, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji spalania całkowitego, półspalania i spalania niecałkowitego etenu, wyjaśnić na czym polega polimeryzacja, jakie substancje mogą ulegać polimeryzacji, omówić budowę polimeru, określić zalety i wady tworzyw sztucznych, napisać wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne dowolnych węglowodorów, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji spalania całkowitego, niecałkowitego, półspalania dowolnego węglowodoru, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji przyłączania bromu, chloru lub wodoru do węglowodorów nienasyconych. 13 doświadczalnie wykryć obecność węgla w związku organicznym, zanalizować budowę wewnętrzną fullerenów, doświadczalnie zbadać rodzaje produktów spalania metanu, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji spalania dowolnego alkanu, obliczyć masę cząsteczkową dowolnego alkanu, określić wzór ogólny alkenów, określić wzór ogólny alkinów, obliczyć masę cząsteczkową dowolnego alkenu i alkinu, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji przyłączania bromu i bromowodoru do etenu, zapisać przebieg reakcji polimeryzacji etenu, napisać, uzgodnić i odczytać równanie reakcji: a)otrzymywania etynu, b)przyłączania bromu do etynu, c)spalania etynu, d)polimeryzacji etynu wykryć produkty spalania całkowitego i niecałkowitego węglowodorów, zaproponować doświadczenie, które pozwoli odróżnić dowolny węglowodór nasycony od nienasyconego. Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną, dobrą i bardzo dobrą oraz: posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, proponuje rozwiązania nietypowe, osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny. POCHODNE WĘGLOWODORÓW Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uczeń spełnia wymagania na co to znaczy, że alkohole są co to jest rodnik i grupa podać nazwy, wzory sumaryczne przedyskutować ocenę dopuszczającą, pochodnymi funkcyjna, i strukturalne czterech pierwszych zastosowanie etanolu dostateczną, dobrą i bardzo węglowodorów, członów szeregu homologicznego (zalety i jak się tworzy nazwy alkoholi, dobrą oraz: alkoholi, niebezpieczeństwa), że metanol jest bardzo silną na czym polega fermentacja -posiada wiadomości trucizną, określić wzór ogólny alkoholi, zbadać odczyn kwasu alkoholowa, i umiejętności znacznie octowego, do czego służy metanol, wyjaśnić oznaczenia: R-, -OH, że gliceryna należy do wykraczające poza wyjaśnić mechanizm do czego służy etanol, alkoholi wskazać, nazwać rodniki i grupę program nauczania, mycia i prania, wielohydroksylowych, funkcyjną w czterech pierwszych co to znaczy, że kwasy -potrafi stosować członach szeregu homologicznego na podstawie nazwy lub karboksylowe są do czego służy gliceryna, wiadomości w sytuacjach alkoholi, wzoru estru przewidzieć pochodnymi jak się tworzy systematyczne nietypowych nazwy i wzory alkoholu węglowodorów, określić właściwości fizyczne etanolu, nazwy kwasów, (problemowych), i kwasu, z których jakie są nazwy zwyczajowe na czym polega fermentacja napisać równanie reakcji spalania -umie formułować powstał ester, czterech pierwszych metanolu i etanolu, octowa, problemy i dokonywać zanalizować, jakie są członków szeregu że kwas oleinowy jest kwasem zbudować model cząsteczki gliceryny, analizy lub syntezy konsekwencje istnienia homologicznego kwasów nienasyconym, określić właściwości fizyczne gliceryny, nowych zjawisk, dwóch grup funkcyjnych karboksylowych, na czym polega reakcja zapisać równanie reakcji spalania -proponuje rozwiązania (kwasowej i zasadowej) że kwas mrówkowy jest estryfikacji, gliceryny, nietypowe, w cząsteczce aminokwasu. silną trucizną, co to są aminy, podać nazwy, wzory sumaryczne -osiąga sukcesy jakie jest zastosowanie i strukturalne czterech pierwszych co to są aminokwasy. w konkursach kwasu mrówkowego, członów szeregu homologicznego i olimpiadach do czego służy kwas kwasów karboksylowych, chemicznych szczebla octowy, określić wzór ogólny kwasów wyższego niż szkolny dlaczego wyższe kwasy karboksylowych, karboksylowe noszą nazwę wskazać, nazwać rodniki i grupę tłuszczowych, funkcyjną w czterech pierwszych do czego służą wyższe członach szeregu homologicznego kwasy karboksylowe, kwasów karboksylowych, jakie są właściwości estrów, zbudować modele cząsteczek kwasu do czego służą estry, mrówkowego i octowego, jakie są właściwości amin, określić właściwości fizyczne kwasów: mrówkowego i octowego, gdzie występują aminy, zapisać równania reakcji spalania kwasu jakie są właściwości mrówkowego i kwasu octowego, aminokwasów, zapisać równania reakcji dysocjacji gdzie występują jonowej kwasów: mrówkowego aminokwasy. i octowego, 14 POCHODNE WĘGLOWODORÓW Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- zapisać równania reakcji kwasu octowego z Mg i NaOH, zapisać równanie reakcji fermentacji octowej, podać nazwy i wzory wyższych kwasów karboksylowych, zapisać równania reakcji spalania kwasów tłuszczowych, zapisać równania reakcji otrzymywania mydła sodowego, przeprowadzić reakcję estryfikacji, zapisać równania reakcji estryfikacji, określić wzór ogólny estrów, napisać wzór strukturalny aminy, napisać wzór strukturalny aminokwasu. 15 ZWIĄZKI CHEMICZNE W ŻYWIENIU I W ŻYCIU CODZIENNYM Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------Uczeń spełnia wymagania na jakie pierwiastki co to są makro- i mikro określić rolę białka, tłuszczu, udowodnić, że tłuszcz ocenę dopuszczającą, podstawowe występują w elementy, cukru w organizmie człowieka, jest estrem, dostateczną, dobrą i bardzo organizmie człowieka, jakie są rodzaje składników określić jaką role pełni woda w udowodnić, że glukoza dobrą oraz: jakie są źródła białka, pokarmowych, organizmie człowieka, ma właściwości posiada wiadomości tłuszczów, cukrów, redukujące, co to są białka proste i określić rolę witamin i soli i umiejętności znacznie jakie właściwości złożone, mineralnych w zdrowiu odróżnić doświadczalnie wykraczające poza fizyczne wykazują człowieka, włókno bawełniane od że podstawową cegiełką w program nauczania, tłuszcze, wełnianego. budowie białek są podać przykłady poszczególnych potrafi stosować jakie pierwiastki wchodzą aminokwasy, rodzajów tłuszczów, wiadomości w sytuacjach w skład białka, jakie są reakcje zapisać równania reakcji nietypowych jakie czynniki powodują charakterystyczne białek, otrzymania tłuszczu, (problemowych), denaturację białek, że glukoza jest cukrem zbadać skład pierwiastkowy umie formułować jaki jest skład prostym, białka, problemy i dokonywać pierwiastkowy cukrów, jakie są inne przykłady cukrów przeprowadzić reakcje analizy lub syntezy jaki jest podział cukrów, prostych, charakterystyczne białek, nowych zjawisk, jakie są właściwości czym różni się budowa skrobi wymienić czynniki powodujące proponuje rozwiązania fizyczne glukozy, i celulozy. denaturację białka, nietypowe, jakie są właściwości wyjaśnić, na czym polega proces osiąga sukcesy fizyczne sacharozy, denaturacji białka, w konkursach jakie są właściwości zbadać skład pierwiastkowy i olimpiadach skrobi, glukozy, chemicznych szczebla jakie są właściwości podać wzór sumaryczny glukozy, wyższego niż szkolny. celulozy, zbadać właściwości fizyczne glukozy, do czego służy skrobia, do czego służy celuloza, zapisać równanie reakcji spalania glukozy, jakie są rodzaje włókien. zbadać właściwości fizyczne skrobi, podać wzór skrobi i celulozy, wyjaśnić różnicę w budowie skrobi i celulozy, przeprowadzić reakcję charakterystyczną skrobi, zapisać przebieg reakcji hydrolizy skrobi, dokonać podziału włókien. 16 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Przedmiotowy system oceniania z chemii dla uczniów z obniżonymi wymaganiami edukacyjnymi Ocena dopuszczająca Kl. I Substancje chemiczne i ich przemiany Uczeń: wskazuje substancje w najbliższym otoczeniu, rozróżnia metale od niemetali, wymienia właściwości kilku podstawowych substancji, rozróżnia mieszaniny jednorodne od niejednorodnych, potrafi rozdzielić podstawowe mieszaniny, wie, czym jest powietrze i podaje jego skład jakościowy, zna właściwości tlenu, dwutlenku węgla i rolę tych substancji w przyrodzie, odróżnia zjawisko fizyczne od chemicznego, wskazuje substraty i produkty reakcji. Atom i cząsteczka Uczeń: wymienia cząstki elementarne i podaje ich rozmieszczenie w atomie, wie, dlaczego atom jest elektrycznie obojętny, zna pojęcie elektronu walencyjnego, wie, czym się różnią atomy, wymienia nazwy i symbole poznanych pierwiastków, odczytuje położenie pierwiastka w układzie okresowym (okres, grupa), zna wzory i nazwy kilku związków chemicznych (H2O, CO2, MgO, SO2), odróżnia atom od cząsteczki, odczytuje skład cząsteczek na podstawie wzoru (rozumie rolę indeksu zapisanego przy symbolu), oblicza masę cząsteczkową. Kl. II Woda i roztwory wodne Uczeń: zna wzór sumaryczny, strukturalny i model cząsteczki wody, zna kilka znaczeń wody w przyrodzie i gospodarce człowieka, potrafi wymienić stany skupienia wody, 17 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------rozumie pojęcia: rozpuszczalnik, substancja rozpuszczona, roztwór, podaje przykłady substancji dobrze i słabo rozpuszczalnych w wodzie, rozróżnia na podstawie opisu roztwory: nasycony, nienasycony, stężony, rozcieńczony, wie od czego zależy szybkość rozpuszczania substancji w wodzie, wie, jak z wody morskiej otrzymać sól, zna wzór na stężenie procentowe roztworu. Kwasy i wodorotlenki Uczeń: rozumie pojęcia :elektrolit i nieelektrolit, identyfikuje kwasy i zasady wskaźnikiem, wskazuje wzory kwasów i wodorotlenków spośród wzorów sumarycznych różnych substancji, dokonuje podziału na kwasy tlenowe i beztlenowe, podaje skład ilościowy i jakościowy: kwasów i zasad, nazywa kwasy: azotowy, siarkowy (bez określania wartościowości niemetalu), solny, wie jak bezpiecznie otrzymać rozcieńczony roztwór kwasu siarkowego, wskazuje resztę kwasową i podaje jej wartościowość, zna żrące kwasy i wodorotlenki, zna zastosowanie kwasu siarkowego, węglowego oraz zasad: sodowej i wapniowej. Sole Uczeń: rozpoznaje wzory soli spośród wzorów innych różnych substancji, zna najpopularniejsze sole i ich zastosowanie, czyta wzory soli, potrafi zapisać wzory sumaryczne soli na podstawie nazw, odczytuje skład jakościowy i ilościowy cząsteczek soli, odczytuje rozpuszczalność soli z tabeli rozpuszczalności. Kl. III Surowce pochodzenia mineralnego Uczeń: wymienia pierwiastki najczęściej występujące w skorupie ziemskiej, wie do czego służy wapno palone, wapno gaszone, zaprawa murarska, gips, rudy metali, zna właściwości i zastosowanie krzemionki, wie dlaczego gips stosuje się do unieruchomienia złamanych kości, zna właściwości metali i ich zastosowanie, wyjaśnia, co to są stopy, podaje przykłady stopu, wyjaśnia pojęcie korozji i podaje sposoby zapobiegania, wymienia surowce energetyczne, podaje koks jako produkt suchej destylacji węgla. 18 Przedmiotowy system oceniania z chemii w Gimnazjum nr 1 w Kamiennej Górze ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Węgiel i jego związki z wodorem Uczeń: zna symbol węgla, wymienia odmiany alotropowe węgla, zna zastosowanie grafitu i diamentu, podaje skład oraz przykłady węglowodorów, zapisuje wzór sumaryczny na podstawie modelu lub wzoru strukturalnego, wie, jak w praktyce odróżnić węglowodory nasycone od nienasyconych, wymienia mieszaniny, które składają się z węglowodorów i podaje zastosowanie, odróżnia w praktyce spalanie całkowite od niecałkowitego, wie, że czad jest szczególnie niebezpieczną substancją, zna zasady bezpiecznego obchodzenia się z gazem. Pochodne węglowodorów Uczeń: podaje nazwy dwóch najprostszych alkoholi, zna skutki działania metanolu i etanolu na organizm człowieka, wymienia zastosowanie alkoholi, zna właściwości i zastosowanie glicerolu, opisuje właściwości fizyczne i zastosowanie octu w życiu codziennym, opisuje właściwości kwasu stearynowego i oleinowego, podaje przykłady występowania estrów w przyrodzie i ich zastosowanie. Związki chemiczne w żywieniu i w życiu codziennym Uczeń: wymienia artykuły spożywcze bogate w białko, tłuszcze, cukry, opisuje właściwości fizyczne cukrów, tłuszczów i białek, wyjaśnia, jaką rolę pełni białko w organizmie, wie , jak doświadczalnie wykryć węgiel w cukrach lub białku, zna czynniki powodujące ścinanie się białka, dzieli tłuszcze ze względu na stan skupienia i pochodzenie, wie, że medykamenty należy zażywać ściśle według wskazań lekarza, wie, że przyjmowanie narkotyków w każdej postaci prowadzi do wyniszczenia organizmu i w końcu do śmierci. 19
