o karmienie piersią - Pod Górkę

advertisement
ń
a
t
y
p
o
t
S
o kar
ą
i
s
r
e
i
p
e
i
mien
Witajcie!
Oddaję w Wasze ręce krótki e-book, który powstał we współpracy z marką Femaltiker, w ramach
wspólnie prowadzonego cyklu p.t. “Pod górkę”.
Znajdziecie w nim odpowiedzi na najczęściej zadawane przez Was pytania, garść porad i ciekawostek.
Dziękuję, że jesteście ze mną, że nadal czytacie i wspieracie mojego bloga!
Agata Hafija Aleksandrowicz
Wszelkie prawa zastrzeżone
Agata Aleksandrowicz 2016
www.hafija.pl
Publikacja nie zastąpi profesjonalnej porady
laktacyjnej i ma charakter jedynie informacyjny.
W przypadku wątpliwości skonsultuj się z doradcą
laktacyjnym, lekarzem lub położną.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 2
 [email protected]
 Zdjęcia i grafiki: Pixabay
 http://ww.fb.com/hafijapl
 https://www.instagram.com/hafijapl/
 http://www.twitter.com/Hafijapl
 Skład: Agata Aleksandrowicz
 konsultacja merytoryczna: Małgorzata Jackowska
Kim jestem?
Absolwentka studiów z dziedziny Komunikacji Społecznej. PRowiec
z wykształcenia – pasjonatka karmienia naturalnego z zamiłowania.
Promotorka Karmienia Piersią. Redaktor Naczelna Kwartalnika
Laktacyjnego i autorka Bloga Matki Karmiącej
www.hafija.pl. Prelegentka licznych konferencji, wykładowca
warsztatów o karmieniu naturalnym. Jestem Fundatorką i
Wiceprezeską Fundacji Promocji Karmienia Piersią. Pełnię w niej rolę
rzecznika prasowego oraz odpowiadam za kontakty z kobietami.
Co to jest Femaltiker?
Femaltiker® to preparat wspomagający laktację, przeznaczony
dla mam karmiących. Zawiera formułę Lactanell, której składniki,
m.in. słód jęczmienny, stymulują komórki przysadki mózgowej do
intensywniejszej produkcji prolaktyny, która wpływa na rozpoczęcie
oraz utrzymanie produkcji mleka przez pęcherzyki mleczne gruczołu
piersiowego. Preparat Femaltiker® został przebadany klinicznie z
udziałem mam wcześniaków. Badanie wykazało znaczący wzrost
ilości mleka u mam, które stosowały Femaltiker® w porównaniu
do grupy placebo, przy jednoczesnej stymulacji laktatorem w obu
grupach. Stosowanie słodu jęczmiennego zostało również włączone
do protokołu postępowania w stymulacji laktacji w przypadku
stwierdzonego przez specjalistę rzeczywistego niedoboru pokarmu
u matki.
www.hafija.pl
Spis treści
KARMIENIE PIERSIĄ I CIĄŻA
NOWORODEK
NIEMOWLĘTA I STARSZE DZIECI
ODŻYWIANIE MAMY KARMIĄCEJ
ZDROWIE I LECZENIE MAMY KARMIĄCEJ
WSPARCIE LAKTACYJNE
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 4
reklama
Dla dziecka nie ma nic lepszego niż
Mleko mamy
zawiera
aż 500
aktywnych
biologicznie
składników!
mleko mamy
Sprawd ź na
www.femaltik
er. pl
* * *
Mieszanki
mlekozastępcze to
aż 10 razy mniej.. .
...a gdy zamartwiasz się że
masz za mało pokarmu,
a Twoje maleństwo się nie najada...
...nie trać czasu na niepotwierdzone
badaniami metody wspomagania laktacji.
Sięgnij po Femaltiker®!
www.femaltiker.pl
DOŁĄCZ DO NAS NA: www.facebook.com/mlekomamyrzadzi
WIĘCEJ INFORMACJI NA:
Pamiętaj! Karmiąc piersią nie jesteś
skazana na dietę eliminacyjną. ..
Skutecznoś ć
potwierdzona w badaniu
klinicznym.
Femaltiker® z formułą Lactanell
to skuteczny preparat
wspomagający laktację.
www.hafija.pl
Karmienie piersią
i ciąża
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 6
Czy mama, która jest w ciąży, może
nadal karmić starsze dziecko?
Czy mój starszak karmiony piersią nie
zabierze noworodkowi siary?
Czy mleko mamy w czasie ciąży
zmienia smak czy skład?
Kobieta, która jest w ciąży fizjologicznej, czyli
Organizm kobiety jest niesamowity. Potrafi
Tak, ok. 20. tygodnia ciąży mleko zaczyna
niezagrożonej, taka która nie ma za sobą historii
wyprodukować mleko dla dwójki dzieci w różnym
przygotowywać się na przyjście na świat nowego
poronień czy problemów ciążowych, może
wieku. Należy pamiętać jednak, że na początku,
dziecka. Jego ilość spada, zmienia się smak i skład.
karmić starsze dziecko w trakcie oczekiwania na
kiedy drugie dziecko jest karmione na żądanie
więcej: http://www.hafija.pl/2013/11/karmienie-piersia-w-ciazy.html
następnego potomka.
i wyłącznie mlekiem matki, to jemu należy się
więcej informacji:
http://www.hafija.pl/2013/11/karmienie-piersia-w-ciazy.html
Czy w ciąży można karmić niemowlę,
które nie skończyło jeszcze roku?
Oczywiście o ile nie ma ku temu w/w
przeciwwskazań.
Czy można zajść w ciążę w trakcie
laktacji?
pierwszeństwo przy piersi.
Podczas samej ciąży, jeżeli starsze dziecko korzysta
z mleka mamy, to nie trzeba się martwić, że zabierze
ono noworodkowi zapas siary z piersi.
Czy uda się karmić piersią po
cesarskim cięciu?
Czy przed cesarskim cięciem należy
odciągać mleko dla noworodka?
Z reguły nie jest to konieczne. Czasem przed samym
porodem niektóre mamy odciągają pokarm jeżeli
wiedzą, że będą od razu, z przyczyn medycznych,
oddzielone od dziecka. Wtedy można rozważyć
z położną odciągnięcie jakieś ilości siary, żeby
Cesarskie cięcie nie jest powodem do niepokoju.
starczyła ona dziecku do następnego spotkania z
Większość mam po tym zabiegu karmi piersią.
mamą. Nie jest to jednak standardowa procedura,
Czasem, nieczęsto, może zdarzyć się niewielkie
zwykle nie zachodzi taka potrzeba.
Tak, można zajść w ciąże w trakcie karmienia piersią.
opóźnienie w pojawieniu się pokarmu i wtedy trzeba
LAM - czyli tzw. laktacyjna niepłodność działa
sposób karmienia omówić z doradcą laktacyjnym w
tylko w określonych warunkach (np. nie można
szpitalu, położną lub lekarzem.
używać smoczka). Warto obserwować swoje ciało.
więcej: http://www.hafija.pl/2014/09/karmienie-piersia-po-cesarskim-cieciu.html
Czy mleko mamy karmiącej roczniaka
może zaszkodzić noworodkowi?
Owulacja u kobiet karmiących piersią może wrócić
Nie, mleko mamy przystosowuje się do młodszego
w pierwszym półroczu życia dziecka, ale nawet i do
dziecka. Ponadto mleko zdrowej matki nigdy nie jest
drugiego roku życia dziecka może nie wystąpić.
dla zdrowego dziecka szkodliwe.
U każdej mamy sytuacja ta może wyglądać inaczej.
więcej: http://www.hafija.pl/2012/07/wrocil.html
www.hafija.pl
Czy udana pierwsza droga mleczna
gwarantuje udaną następną?
Niestety nie. Większość mam z powodzeniem może
karmić swoje dzieci piersią, bez względu na to które
jest to dziecko. Przy drugim dziecku, kiedy mama
ma już większe doświadczenie może być jednak
spokojniejsza i znać rozwiązania na najczęstsze
kłopoty i problemy laktacyjne. Nieudana pierwsza
droga mleczna może jednak wpłynąć na karmienie
dziecka. Z jednej strony może zniechęcić mamę
do prób karmienia naturalnego kolejnego dziecka,
a z drugiej może zapewnić wiedzę co robić żeby
następnym razem się udało. Kluczem do udanej
drogi mlecznej jest edukacja, wiedza i przychylność
otoczenia oraz dostęp do profesjonalnej porady
laktacyjnej i wsparcia laktacyjnego. Warto mieć pod
ręką numer telefonu sprawdzonego doradcy oraz
namiary na lokalną grupę wsparcia np. Mlekoteka
lub liderkę La Leche League. Adresy i namiary
znajdziesz na końcu tego e-booka.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 8
Karmienie piersią
noworodek
www.hafija.pl
Czy podanie strzykawką mleka
modyfikowanego zdrowemu
noworodkowi może pomóc
w inicjacji laktacji?
Jak poradzić sobie z szybkim
wypływem pokarmu?
placebo. Zatem podsumowując efekt jest widoczny
po kilku dniach stosowania. Badanie kliniczne
prowadzono według standardu Dobrej Praktyki
Klinicznej, co oznacza, że było ono monitorowane
Szybki wypływ pokarmu to zjawisko, które sprawia, że
i notowane były wszystkie zdarzenia niepożądane.
niektóre dzieci mogą mieć problem z pobieraniem
W grupie, która stosowała Femaltiker takich
Absolutnie nie. Jeżeli mama jest zdrowa i dziecko
pokarmu. Warto przy szybkim wypływie skonsultować
działań nie stwierdzono. Należy jednak zaznaczyć,
jest zdrowe, to dokarmianie jakąkolwiek ilością
się z doradcą. Doraźnie pomagać może odciągnięcie
że produkt zawiera gluten obecny w słodzie
mleka sztucznego jest niewskazane, a jest wręcz
odrobiny pokarmu na początku karmienia, żeby
jęczmiennym, dlatego jest przeciwwskazany u osób
niepożądane. Najlepsze dla dziecka jest wyłączne
pierwszy wypływ nie spowodował nieprzyjemności
z celiakią i powinny go unikać osoby z nieceliakalną
karmienie piersią lub mlekiem mamy przez pierwsze
dla dziecka. Można też karmić pod górkę i w pozycji
nadwrażliwością na gluten. Kobiety z cukrzycą
sześć miesięcy życia. Dokarmianie dzieci mlekiem
fizjologicznej, żeby mleko miało utrudniony wypływ z
powinny wziąć pod uwagę zawartość cukrów w
sztucznym, nawet niewielką ilością, kończy wyłączne
piersi.
produkcie.
karmienie mlekiem matki.
więcej informacji:
http://www.hafija.pl/2015/10/czy-podanie-noworodkowisztucznej-mieszanki-w-szpitalu-wplywa-na-laktacje.html
Jak długo należy stosować Femaltiker i
czy są jakieś skutki uboczne?
Czy nawał zawsze pojawia się
po porodzie?
Napływ pokarmu jest zjawiskiem fizjologicznym,
sterowanym hormonalnie. Ilość mleka zwiększa
się znacznie i piersi zwiększają swój rozmiar. Jeżeli
dziecko jest karmione na żądanie, to nawał nie
Z informacji od producenta: Badania, które
jest zjawiskiem bardzo bolesnym czy dokuczliwym.
przeprowadzono w dwóch ośrodkach klinicznych
Może się zdarzyć że mama będzie odczuwała
w Polsce wykazały skuteczność Femaltiker w ciągu
dyskomfort czy bolesne obrzmienie. Kiedy zjawisko
okresu stosowania 12-14 dni. Jednak już po kilku
napływu pokarmu jest opóźnione lub nie pojawia
dniach stosowania produktu w badaniach notowano
się, to warto skonsultować się z doradcą. Czasami
już wyższe ilości odciąganego mleka niż w grupie
mamy zauważają jedynie zwiększenie ilości mleka,
bez nieprzyjemnych dolegliwości. Taki stan rzeczy
jest także normalny, o ile wszystkie wskaźniki
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 10
prawidłowego karmienia są zachowane.
więcej: http://www.hafija.pl/2016/10/niespokojne-dziecko-przypiersi.html
Co oznacza cmokanie
w trakcie karmienia?
Prawidłowo przystawione dziecko do piersi nie
cmoka, ani nie wydaje z siebie odgłosów zbliżonych
do cmokania. Jeżeli zauważysz u dziecka takie
zachowanie, to warto skonsultować się
z doradcą laktacyjnym gdyż może być to objaw
nieprawidłowego przystawiania lub problemów
w obrębie jamy ustnej dziecka.
Dlaczego pojawia się kryzys laktacyjny?
Kryzys laktacyjny nie jest precyzyjnym określeniem i
często nie do końca wiadomo, czy mama o kryzysie
mówi jako o jakimś problemie z karmieniem piersią,
czy o przejściowych problemach w trakcie skoku
rozwojowego. Te skoki rozwojowe, które najczęściej
są nazywane kryzysem, są spowodowane naturalnym
procesem rozwoju dziecka. Dziecko w krótkim
okresie szybko rozwija się fizycznie i umysłowo więc
zapotrzebowanie na mleko matki rośnie. Zanim
organizm przystosuje się do nowych wymagań/
potrzeb dziecka, może minąć kilka dni. W tym czasie
mama może mieć wrażenie, że ma za mało mleka
lub, że z dzieckiem jest coś “nie tak” bo domaga się
karmienia częściej niż do tej pory.
więcej: http://www.hafija.pl/2016/11/karmienie-piersia-pod-gorkecz-6-kryzys-laktacyjny.html
Co oznaczają stale poranione
brodawki?
Czy przy używaniu laktatora
laktacja zanika szybciej?
Dlaczego niektóre dzieci jedzą tylko z
jednej piersi?
Jeżeli dziecko jest karmione piersią i mama
Większość dzieci woli jedną pierś od drugiej.
dodatkowo odciąga pokarm laktatorem (np. robi
Niektóre częściej wybierają np. prawą lub lewą, a
zapasy mleka) to nie ma się czego obawiać. Jeżeli
przystawione do drugiej denerwują się lub wręcz
dziecko jest karmione tylko odciąganym mlekiem
odmawiają ssania. Różnice w produkcji w piersiach
matki wtedy mogą się zdarzyć przejściowe kryzysy i
są naturalną rzeczą, u większości kobiet jednak nie
spadki produkcji. Badania pokazują, że mamy które
są bardzo widoczne. Natomiast mama często wie,
karmią wyłącznie odciąganym pokarmem karmią
którą pierś woli jej dziecko. Preferencje co do strony
krócej, natomiast jest to raczej spowodowane
spowodowane mogą być tym, że dziecku po prostu
brakiem wsparcia i ogromną, wyczerpującą pracą
jest wygodniej na jednej stronie, może przyczyną
jaką należy włożyć w regularne odciąganie pokarmu.
być np. uraz poporodowy (zwichnięcie czy złamanie
więcej: http://www.hafija.pl/2016/08/karmienie-piersia-pod-gorkecz-3-karmienie-piersia-inaczej-kpi.html
http://www.hafija.pl/2016/12/podawanie-mleka-z-butelkikanadyjskie-badania.html
Czy nakładki silikonowe wpływają na
laktację?
Badania pokazują, że stosowanie nakładek ma
obojczyka). Przy nagłej rezygnacji z jednej lub drugiej
piersi powodem może być choroba np. infekcja ucha.
Czy jak karmiłam jedno dziecko
jedną piersią to przy drugim
to może się powtórzyć?
negatywny wpływ na laktację. Używanie ich
Dzieci są różne i każda droga mleczna jest inna.
Stale poranione brodawki są niepokojącym
zawsze powinno odbywać się pod okiem doradcy
Nie znaczy to oczywiście, że taka sytuacja się
objawem. Mogą świadczyć zarówno o problemach
laktacyjnego i powinno mieć charakter przejściowy.
nie powtórzy ale jedna droga mleczna nie jest
z przystawianiem ale także o infekcji bakteryjnej
czy grzybiczej. Mogą też sygnalizować problemy
z wędzidełkiem u dziecka. Warto w tej sytuacji
więcej: http://www.hafija.pl/2016/05/nakladki-silikonowe-szkodzaczy-pomagaja.html
uwarunkowana drugą. Każde dziecko ma inne
preferencje, inaczej „programuje” laktację po
porodzie i każde ma inny charakter!
skonsultować się z doradcą laktacyjnym!
www.hafija.pl
Czy karmienie piersią niesie za sobą
jakieś zagrożenia?
Czy można suplementować witaminę D dziecku przez mleko matki?
Karmienie piersią zdrowego dziecka, przez zdrową
Ostatnie doniesienia ze świata nauki pokazują, że
mamę nie niesie za sobą żadnych negatywnych
jest to możliwe. Jednak zalecenia te nie są wdrożone
konsekwencji. Najczęściej też karmienie piersią
przez towarzystwa naukowe do standardowych
chorego dziecka nie niesie za sobą negatywnych
wytycznych. Obecnie obowiązują normy podawania
konsekwencji. Wyjątkiem są momenty kiedy mama
noworodkom i niemowlętom witaminy D, których
nadużywa alkoholu, czy środków odurzających albo
warto się trzymać. Kto wie, może niedługo
kiedy występują bezwzględne przeciwwskazania
suplementacja przez mleko matki stanie się oficjalną
do karmienia piersią ze strony matki czy dziecka
rekomendacją. Póki tak nie jest, to najlepiej trzymać
(leczenie nowotworowe mamy, infekcja HIV u matki,
się aktualnych wytycznych.
galaktozemia dziecka).
Co zrobić kiedy dziecko nie ssie
piersi tylko ją kąsa?
Kąsanie piersi przez dziecko, czy podgryzanie
może mieć różne podłoże. Emocjonalne, fizyczne,
więcej: https://issuu.com/fundacjapromocjikarmieniapiersia/docs/
kwartalnik3_2016_pa__dziernik_grudz/58
https://issuu.com/fundacjapromocjikarmieniapiersia/docs/
kwartalnik_4_2016_issuu/82
Czy można niemowlęciu podawać
wodę do picia?
zdrowotne. Jeżeli jest to po prostu jednorazowa
Do ukończenia przez dziecko 6 miesiąca życia mleko
próba ugryzienia to nie ma powodów do niepokoju.
matki zaspokaja zarówno głód jak i pragnienie
Stałe gryzienie i zaciskanie dziąseł na brodawce jest
dziecka. Dopajanie dziecka bez wskazań lekarskich
wskazaniem do konsultacji z doradcą laktacyjnym.
jest niewskazane, może zaburzyć proces laktacji a
nawet zaszkodzić dziecku. Podawanie dodatkowych
płynów i pokarmów niemowlęciu do 6 miesiąca życia
powinno mieć zawsze medyczne uzasadnienie i być
konsultowane z lekarzem.
więcej: http://www.hafija.pl/2015/01/niemowleta-i-woda-czyniemowletom-woda-potrzebna-do-picia-i-zycia.html
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 12
Karmienie piersią
niemowlęta
i małe dzieci
www.hafija.pl
Czy dziecko może być uzależnione
od piersi i budzić się po to
żeby possać pierś z tego powodu?
Nie. Ssanie piersi w nocy jest biologiczną normą
dla ssaków w tym także dla gatunku ludzkiego. Nie
ma powodów do niepokoju jeżeli dziecko budzi się
żeby possać pierś, ponieważ pełni ona nie tylko rolę
„producenta” pokarmu ale także zaspokaja potrzebę
bliskości i bezpieczeństwa. Natomiast jeżeli mama
nie chce z jakiś powodów żeby dziecko przystawiało
się w nocy, to jak najbardziej może zorganizować to
tak, żeby zakończyć karmienie w nocy.
Czy to normalne, że dziecko które
obudziło się w nocy nie daje się
uspokoić w żaden inny
sposób jak tylko piersią?
Czy jak moje dziecko pije moje mleko
tylko dwa razy dziennie to
jest sens karmić je dalej?
zadbać o prawidłowe rozszerzanie diety dziecka, tak
żeby potrafiło ono poradzić sobie z nowościami w
diecie kiedy będzie głodne, a zabraknie mleka
z zapasów mamy.
Oczywiście. Dla dziecka liczy się każda kropla mleka
Dzieci w większości przyzwyczajają się szybko do
i każdy mililitr ma znaczenie dla jego zdrowia,
nowego rytmu dnia i różnic w karmieniu codziennym.
odporności i rozwoju.
Czy eliminacja kofeiny może
pomóc przy refluksie?
Rezygnacja z picia napojów oraz spożywania
pokarmów, które mają w składzie kofeinę może
pomóc jeżeli dziecko ma problemy z refluksem.
więcej: http://www.hafija.pl/2015/03/jak-to-bedzie-jak-wroce-dopracy.html
http://www.hafija.pl/2016/02/karmienie-piersia-powrot-do-pracyogolne-wskazowki-robienia-zapasu-pokarmu.html
Co robić jeżeli podczas biegunki
dziecko odmawia picia z piersi?
Przy biegunce trzeba być zawsze wyczulonym na to,
ile dziecko spożywa płynów. Nie jest trudno w takim
Czy po powrocie do pracy trzeba jakoś
specjalnie przygotować się
do zmian w karmieniu dziecka?
Tak, dla wielu dzieci jest to normalne i jak najbardziej
Wszystko zależy od tego, kiedy mama wraca do pracy
prawidłowe. Tak jak napisałam powyżej jest to dla
i ile nie będzie jej w domu. Jeżeli przed ukończeniem
ludzi normą biologiczną. Ponadto niemowlęta i małe
przez dziecko roku, lub jeżeli ok. roku dziecko nadal
dzieci nie są w stanie same ukołysać się do snu kiedy
spożywa głównie mleko mamy, to warto zrobić
się przebudzą, tak jak potrafią to dorośli. W mleku
zapasy mleka na czas jej nieobecności. Początkowo
mamy znajdują się liczne składniki pomagające
można zabierać do pracy laktator, żeby w przypadku
zasnąć dziecku i warto z takiej pomocy w zasypianiu
przepełnienia się piersi lub dyskomfortu, można było
korzystać.
odciągnąć nadmiar mleka, lub przygotować porcję
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 14
pracy koło 12 miesiąca życia dziecka, to warto też
mleka na następne dni. Jeżeli mama wie, że wróci do
przypadku o odwodnienie. Płyny dziecku z biegunką
należy podawać w ilości takiej, żeby zaspokoić
pragnienie dziecka i nie dopuścić do odwodnienia.
Najlepiej podawać je często ale w małych porcjach.
Niemowlęta, które są karmione wyłącznie piersią
powinny być pod opieką lekarza i być bacznie
obserwowane przez rodziców. Należy z lekarzem
omówić plan działania jeżeli dziecko odmawia ssania
piersi a jednocześnie ma biegunkę, tak żeby zapobiec
groźnemu ubytkowi płynów w organizmie dziecka.
Decyzję o leczeniu i podawaniu innych płynów
podejmuje lekarz z rodzicem na podstawie diagnozy
i wywiadu.
Mleko mamy można takiemu dziecku próbować
aktualnie przechodzi maluch). Jeżeli dziecko jednak
to zrobić albo z piersi albo w kubeczku. Wiele
podać w małych porcjach na łyżeczce.
samo robi sobie przerwę od piersi (a nie jest głodne
mam podaje starszakom swoje mleko jak rodzi się
ani spragnione) to raczej nie powinno to wpłynąć na
kolejne dziecko i nie ma w tym nic niedobrego czy
laktację. Zawsze z chorym dzieckiem należy szukać
niestosownego.
Do kiedy budzić dziecko na
karmienie??
Budzenie się noworodka i małego niemowlęcia
na karmienie jest fizjologią i zdrowym objawem u
dziecka, tak zaplanowanym przez naturę, żeby dzieci
mogły prawidłowo się rozwijać i rosnąć. Po jakimś
czasie dzieci budzą się już mniej i mogą zrezygnować
z pobudek w nocy. Warto, do ok. 4 miesiąca budzić
dziecko na karmienie co najmniej raz, oraz zawsze
wtedy kiedy potrzebuje tego mama (np. przepełniają
się jej piersi mlekiem i czuje ona dyskomfort).
Natomiast nie warto uczyć czy też trenować dziecko
do przesypiania całej nocy w żadnym wieku i na
żadnym etapie rozwoju. Każde dziecko nauczy się
tego w swoim, indywidualnym czasie.
Czy jak chore dziecko nie chce jeść
mleka z piersi to laktacja się zmniejszy?
Zwykle z chorymi maluchami jest wręcz na odwrót.
Chcą być przy piersi częściej i dłużej, jednak jeżeli
maluch z infekcją nie chce przez jakiś czas ssać
piersi, to warto go do tego zachęcić ponieważ w
mleku mamy zawarte są przeciwciała na te choroby,
z którymi styczność ma matka dziecka (czyli te, które
konsulatcji specjalisty.
Moje roczne dziecko przestało
chcieć jeść cokolwiek innego prócz
mleka z piersi. Dlaczego?
Powodów może być wiele - od tego, że to taki etap
w życiu dziecka i już, aż po problemy zdrowotne.
Jeżeli jest to etap przejściowy, to nie ma się co
martwić, jeżeli taki stan utrzymuje się dłużej, to
warto skonsultować się z doradcą laktacyjnym lub
lekarzem.
Czy przy okazji karmienia piersią
niemowlęcia można spróbować
karmić dwulatka?
Niektóre starszaki widząc noworodka przy piersi
przypominają sobie o swojej drodze mlecznej. Mogą
pojawić się wtedy z ich strony prośby o to, żeby dać
im spróbować ponownie przystawić się do piersi.
To czy mama wyrazi na to zgodę zależy tylko od
niej samej. Jeżeli chcemy dziecku, które jest już od
piersi odstawione dać spróbować mleko, to możemy
Do kiedy karmi się na żądanie?
Najlepiej na całym etapie karmienia. Ze starszakami
można się już dogadać i ustalać z nimi zasady
karmienia piersią. Najlepiej karmić według potrzeb
dziecka i mamy, więc jeżeli chcemy przesuwać
karmienie bo np. mama chciałaby wyjść z domu, to
jak najbardziej możemy tak zrobić.
Jak długo należy karmić piersią?
Zalecenia wszystkich międzynarodowych organizacji
mówią o tym, że wyłączne karmienie piersią (czyli
karmienie tylko mlekiem matki bez podawania
innych płynów i pokarmów) powinno trwać mniej
więcej do ukończenia przez dziecko 6 miesiąca
życia. Wszystkie organizacje zalecają kontynuowanie
karmienie piersią przy jednoczesnym podawaniu
produktów uzupełniających co najmniej rok (MZ,
AAP) lub dwa lata (WHO, UNICEF) i dłużej, tak długo
jak matka i dziecko mają na to ochotę. Żadne
naukowe towarzystwo ani organizacja nie określają
górnej granicy długości karmienia piersią. ABM
oraz AAP i WHO podkreślają, ze karmienie dziecka
www.hafija.pl
poza wiek niemowlęcy, w żadnym przypadku nie
niesie, żadnych negatywnych skutków dla zdrowia
emocjonalnego ani dla rozwoju dziecka
Czy karmienie piersią powoduje
próchnicę u dzieci?
Czy lecytyna pomoże na zatkany
kanalik?
Lecytyna jest popularnym środkiem, który
mamy polecają sobie nawzajem w przypadku
nawracającego i uporczywego zatkanego kanalika.
Niestety nie ma badań, które potwierdzają jej
Jak wynika ze stanowiska WHO karmienie piersią nie
skuteczność. Na szczęście nie wydaje się ona być
powoduje u dzieci próchnicy. Ryzyko wystąpienia
groźna ani dla zdrowia mamy, ani dla zdrowia
ubytków wzrasta co prawda po 12 miesiącu życia
dziecka.
dziecka, ale należy podkreślić, że nie na tyle, żeby
stanowiło to powód do odstawienia dziecka od piersi.
więcej: http://www.hafija.pl/2016/09/lecytyna-na-zatkanekanaliki.html
Bezwzglęnie należy przestrzegać higieny jamy ustnej
dziecka.
więcej: http://fpkp.pl/prochnica.html
http://www.hafija.pl/2016/04/karmienie-piersia-i-jego-wplyw-nauzebienie-niemowlat-i-dzieci.html
Czy mama karmiąca piersią może
przyjmować leki przeciwbólowe?
Niedługo wracam do pracy,
czy to oznacza koniec mojego
karmienia piersią?
Absolutnie nie, chyba, że ty sama chcesz już
zakończyć swoją przygodę z laktacją. Jeżeli chcesz
karmić dalej, to nie martw się. Dzieci szybko uczą
Tak, istnieją środki przeciwbólowe, które może
się nowego rytmu dnia. Pamiętaj o prawidłowym
spokojnie przyjmować matka karmiąca, ale
rozszerzaniu diety dziecka pod koniec 6. miesiąca
jak zawsze przed przyjęciem leków należy to
życia. Możesz też poczynić zapasy pokarmu na czas
skonsultować ze specjalistą.
swojej nieobecności w domu.
Czy karmienie piersią może
szkodzić dziecku?
Karmienie piersią zdrowego dziecka, przez zdrową
Sto
pytań
o karmienie
piersią
| strona:
16
mamę
nie niesie
dla niego
żadnych
zagrożeń.
Więcej: http://www.hafija.pl/2016/02/karmienie-piersia-powrotdo-pracy-ogolne-wskazowki-robienia-zapasu-pokarmu
html http://www.hafija.pl/2015/03/jak-to-bedzie-jak-wroce-dopracy.html
Czy można karmić piersią wcześniaka?
Karmienie mlekiem matki dzieci przedwcześnie
urodzonych powinno być standardem i normą
ich żywienia. Jeżeli tylko dziecko nie musi być
żywione pozajelitowo, to mleko kobiece powinno
być pierwszym wyborem karmienia. Jeżeli nie jest
dostępne mleko matki, to kolejnym wyborem
powinno być mleko dawczyń z banku mleka, a
dopiero w ostateczności sztuczna mieszanka.
więcej: http://www.hafija.pl/tag/wcześniaki
http://www.hafija.pl/2016/07/karmienie-piersia-pod-gorke-cz-2wczesniaki.html
Karmienie piersią
odżywianie matki
karmiącej
www.hafija.pl
Czy istnieją bezwzględnie
przeciwwskazane produkty w diecie
matki karmiącej?
Zdrowa matka karmiąca piersią zdrowe dziecko, powinna odżywiać się tak jak każda
inna zdrowa osoba: racjonalnie, spożywać zdrowe produkty, jak najmniej przetworzone.
Zaleca się zwracać szczególną uwagę na jakość spożywanych tłuszczów (im lepsze
tłuszcze w diecie matki, tym lepsze tłuszcze w mleku mamy), na suplementację witaminy
D czy DHA. Mama może pić kawę w umiarkowanych ilościach i okazjonalnie niewielką
ilość alkoholu. Należy szczególnie uważać na spożywanie ziół, naparów zielarskich i
herbatek ziołowych, gdyż one mogą wpływać na zdrowie dziecka karmionego piersią.
Okazjonalne spożywanie niezdrowego jedzenia tzw. fast foodów nie sprawi, że mleko
matki straci na jakości, czy stanie się dla dziecka trujące. Produkty takie mogą jednak
niekorzystnie wpływać na zdrowie mamy.
Po więcej informacji warto zaglądać: http://malgorzatajackowska.com/
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 18
Jakie witaminy powinno się suplementować
w czasie karmienia piersią?
Mama karmiąca w trakcie laktacji nie musi przyjmować suplementów diety łączonych,
składających się z różnych kombinacji witamin i mikroelementów. Najważniejsze jest
przyjmowanie ich z codziennego pożywienia.
Ze względu na specyfikę naszej szerokości geograficznej należy jednak zgodnie z
zaleceniami przyjmować witaminę D oraz DHA, których niedobór jest powszechny w
społeczeństwie. Należy także zadbać o odpowiednią podaż jodu i wapnia (szczególnie
przy diecie eliminującej nabiał) oraz witaminy B12 (szczególnie u mam wegetarianek i
weganek). Pierwszym ich źródłem powinna być bogata i urozmaicona dieta. Wszystkie
pozostałe suplementy należy stosować jedynie w porozumieniu z lekarzem, jeżeli zajdzie
taka potrzeba, czyli u mamy wystąpi faktyczny niedobór pomimo właściwej diety.
Czy mama karmiąca może napić się alkoholu?
Nie ma żadnych przeciwwskazań do tego, żeby mama karmiąca piersią
wypiła okazjonalnie lampkę szampana, wina, słabego drinka czy małe
piwo. Należy jednak pamiętać, że po spożyciu alkoholu należy odczekać
odpowiednią ilość czasu zanim ponownie nakarmi się dziecko i nie wolno
spać w jednym łóżku z dzieckiem jeżeli rodzic jest pod wpływem alkoholu.
Nie trzeba odciągać i wylewać mleka - takie działanie nie zmieni ilości
alkoholu w mleku. Kobiety z aktywną chorobą alkoholową nie powinny
karmić dziecka piersią.
więcej: https://issuu.com/fundacjapromocjikarmieniapiersia/docs/kwartalnik_4_2016_issuu/28
Czy można odchudzać się w czasie laktacji?
Badania pokazują, że mamy karmiące piersią mają niższe BMI. Jednak
niektóre mamy chcą pozbyć się szybciej zgromadzonej w ciąży tkanki
tłuszczowej. Niewskazane jest w trakcie laktacji stosowanie restrykcyjnych
diet eliminacyjnych czy takich, w których proporcje składników odżywczych
(tłuszczów, białek i węglowodanów) mogą zostać zachwiane. Przede
wszystkim należy zadbać o odpowiednią, zdrową dietę, składającą się w
największej części z warzyw i owoców oraz o codzienną aktywność fizyczną.
Diety restrykcyjne, wspomagające odchudzanie najlepiej odłożyć do
momentu zakończenia karmienia piersią.
Czy fasolka lub groch w diecie mamy powodują
wzdęcia u dziecka?
Nie, nie ma takiej możliwości, żeby dziecko po zjedzeniu przez mamę fasolki
dostało wzdęć. Wzdęcia - spowodowane obecnością niestrawionego
błonnika - nie mają szans dostać się do mleka mamy z jej brzucha.
Dolegliwości może natomiast odczuwać mama.
Można je zminimalizować jeżeli do potrawy, która może potencjalnie
wywołać wzdęcia, dodamy łyżkę cząbru.
więcej: http://www.hafija.pl/2014/07/o-czym-wiedza-wszyscy-czyli-ta-straszna-truskawa.html
http://www.hafija.pl/2013/08/dieta-mamy-karmiacej-piersiajedz-co-chcesz-obalamy-mity.html
http://malgorzatajackowska.com/category/dieta-w-okresie-karmienia-piersia/
http://www.hafija.pl/2016/12/lista-potraw-ktorych-nie-moze-jesc-mama-karmiaca-w-te-swieta-i-dwanascie-potraw-ktorejesc-moze.html
www.hafija.pl
Które witaminy przechodzą do mleka matki?
Stężenie w mleku mamy witamin rozpuszczalnych w wodzie jest wrażliwe na
sposób odżywiania mamy. Mniej wrażliwe są witaminy, które rozpuszczają
się w tłuszczach. Prawidłowo odżywiająca się i zdrowa mama nie musi
suplementować witamin ani mikroelementów. Wystarczą jej składniki
pobierane z pożywienia.
Należy uważać natomiast na poziom witaminy B12
(u wegetarianek i weganek).
więcej: http://www.hafija.pl/2015/09/skladniki-mleka-kobiecego-zalezne-od-sposobu-odzywiania-sie-mamy.html
http://www.hafija.pl/2011/07/sklad-mleka-kobiecego.html
Czy smak i zapach czosnku wpływają na smak
i zapach mleka?
Tak. Substancje aromatyczne i smakowe z czosnku mają tak niewielkie
rozmiary, że z powodzeniem przenikają do mleka mamy, potu, moczu czy
wód płodowych. Jednak jak pokazały badania w latach 90. smak i zapach
czosnku w mleku nie tylko nie odstrasza dzieci, ale dzieci, które otrzymują
mleko od mamy, która spożywa czosnek, wręcz chętniej i dłużej
przebywają przy piersi.
więcej: http://www.hafija.pl/2016/12/jak-to-jest-ze-moje-mleko-smakuje-czosnkiem-i-dlaczego-to-dobrze.html
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 20
Jakich ryb należy unikać w czasie
karmienia piersią?
W trakcie ciąży i w trakcie karmienia piersią należy unikać ryb, które
w swoim mięsie mają wysokie stężenie rtęci. Są to z reguły ryby duże,
mięsożerne. Unikaj rekina, miecznika, makreli królewskiej, białego tuńczyka,
marlina, makreli hiszpańskiej. Spokojnie możesz spożywać krewetki i inne
małe skorupiaki, dorsza atlantyckiego, łososia, tuńczyka konserwowego
(byle nie białego), suma, dorsza i rodzime ryby słodkowodne.
więcej: https://issuu.com/fundacjapromocjikarmieniapiersia/docs/kwartalnik_4_2016_issuu/24
Czy pestki z truskawki naprawdę mogą
dostać się do mleka
Do mleka przechodzić mogą jedynie malutkie substancje. Przez malutkie,
mam na myśli związki chemiczne, które są w stanie pokonać barierę
komórkową jelit matki i komórek produkujących mleko. Pestki z truskawki
są w porównaniu z tymi substancjami ogromne. Nie ma takiej fizycznej
możliwości żeby dostały się one do mleka.
więcej: http://www.hafija.pl/2014/07/o-czym-wiedza-wszyscy-czyli-ta-straszna-truskawa.html
Czy mama karmiąca może pić kawę?
Kofeina przenika do mleka w niewielkiej ilości. Jednak ze względu na jej
obecność w pokarmie należy pić ją w umiarkowanych ilościach. Mama
karmiąca, która nie może poradzić sobie rano z dobudzeniem się bez filiżanki
kawy nie musi jej sobie odmawiać na wszelki wypadek. Ok. 3-4 filiżanek
kawy to bezpieczna liczba, jaką może wypić mama karmiąca. Jeżeli u dziecka
pojawią się niepokojące objawy np. rozdrażnienie czy brak snu, to trzeba
przez kilka kolejnych dni zrezygnować z kawy i zmniejszyć jej spożywaną ilość.
Ile płynów mam pić żeby zapewnić sobie
prawidłową produkcję mleka?
Należy w trakcie laktacji przyjąć zasadę picia takiej ilości płynów (w tym
spożywania zup i owoców), która sprawi, że nie będziemy spragnione.
Nie ma jednej ilości wody dla wszystkich matek. Najważniejsze to pić i
jeść według potrzeb. Picie dodatkowej wody niż wnika to z naturalnego
zapotrzebowania organizmu nie wpływa na poprawę produkcji mleka.
więcej: http://www.hafija.pl/2015/08/czy-picie-dodatkowej-wody-zwieksza-laktacje.html
więcej: http://www.hafija.pl/2012/10/kawa-a-karmienie-piersia.html
www.hafija.pl
Czy mama karmiąca powinna unikać glutenu?
Jeżeli mama jest zdrowa i dziecko jest zdrowe, to nie ma potrzeby unikania
jakichkolwiek alergenów czy susbtancji obecnych w pożywieniu,
w tym także glutenu.
Ile kalorii więcej powinna
spożywać mama karmiąca piersią?
Powszechnie mówi się, że mama nie powinna w czasie laktacji jeść za dwoje.
I jest to prawda. Mimo, że w wielu miejscach spotyka się zalecenie, żeby
mama spożywała o 500 kcal więcej dziennie, to WHO zaleca,
żeby te dodatkowe kalorie u mam, o niskiej aktywności fizycznej wynosiły
jedynie 10% (ok 200 kcal) zapotrzebowania sprzed ciąży,
a u mam, które ćwiczą lub trenują, było to dodatkowo
20% zapotrzebowania sprzed ciąży (czyli ok. 400 kcal).
więcej: www.malgorzatajackowska.com
Czy picie gazowanych napojów
powoduje gazy u dziecka?
Czy mama karmiąca może jeść tatara?
Słodkie napoje gazowane nie są wskazane z powodu zawartości cukru, a nie
bąbelków. Natomiast cukier ten jest tak samo jak CO2 z napojów nieistotny
pod kątem składu mleka czy zdrowia dziecka, a jedynie pod kątem zdrowia
i komfortu mamy.
Jeżeli mięso na tatara i jajko, które jest do niego dodatkiem, pochodzą z
zaufanego i dobrego źródła, są przebadane, a skorupka została wyparzona
to nie ma przeciwwskazań, żeby mama mogła rozkoszować się surowym
tatarem. To samo dotyczy sushi. Potrawa ta, która zawiera surową rybę
jest bardzo popularna. Surowa ryba, która pochodzi z dobrego źródła jest
bezpieczna dla mamy karmiącej i nie wpływa na dziecko karmione piersią.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 22
Czy w czasie laktacji należy
unikać produktów alergizujących?
Absolutnie nie. Od początku karmienia piersią należy odżywiać się różnorodnie, zdrowo
i nie ograniczać produktów alergizujących. Badania pokazały, że np. w przypadku białka
mleka krowiego, bezpodstawna eliminacja produktów mlecznych z diety zwiększała
ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej w późniejszym życiu. Eliminacja jakichkolwiek
konkretnych składników z diety mamy może odbywać się jedynie pod nadzorem lekarza
i dietetyka. Przy podejrzeniu alergii nie można eliminować z diety od razu wszystkich
potencjalnie alergizujących pokarmów. Takie postępowanie nie wpływa co prawda
znacząco na jakość i skład mleka ale jest niebezpieczne dla zdrowia mamy i może
prowadzić do niedoborów.
Więcej: http://www.hafija.pl/2016/12/jak-to-jest-ze-moje-mleko-smakuje-czosnkiem-idlaczego-to-dobrze.html
www.hafija.pl
Czy w czasie laktacji należy unikać
serów pleśniowych?
Mama karmiąca nie musi unikać serów pleśniowych. Nie ma to wpływu na laktację.
Czy w czasie laktacji należy
unikać miodu?
Mama karmiąca nie musi unikać miodu w swojej diecie. Natomiast należy pamiętać, że nie
można go podawać niemowlętom co najmniej do ukończenia przez nie 12 miesiąca życia.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 24
Karmienie piersią
zdrowie mamy
karmiącej
www.hafija.pl
Czy mama karmiąca piersią może
wykonać RTG klatki piersiowej?
Jak najbardziej, jeżeli tylko zajdzie taka potrzeba
mama nie powinna się bać wykonywania diagnostyki
obrazowej RTG. Badanie to nie wpływa na jakość
pokarmu.
Czy mama karmiąca może być
dawczynią krwi?
Czy mama karmiąca może wykonywać
badania: tomografia, rezonans,
scyntygrafia z podaniem kontrastu
Wymienione badania bardzo często związane są z
podaniem kontrastu. To kontrast niekiedy stanowi
Tak - USG jajników jest ważnym badaniem i
O rodzaj kontrastu warto zapytać kilka dni przed
należy, tak jak przed ciążą, regularnie badać się u
zabiegiem, żeby można było sprawdzić czy stanowi
ginekologa.
on przeciwwskazanie do karmienia po zabiegu i
Mamy, które karmią piersią niemowlęta i małe dzieci
nie mogą oddawać krwi. Wiąże się to z ryzykiem zbyt
następnego karmienia.
Przy dzieciach starszych (od 2 lat wzwyż) nie powinno
mieć to już znaczenia klinicznego jednak oficjalnie
wytyczne krwiodawstwa wykluczają taką możliwość.
Czy podczas hospitalizacji mamy
istnieją przeciwwskazania do
odciągania pokarmu w celu
podtrzymania laktacji?
Czy w czasie karmienia piersią można
wykonywać cytologię?
więcej: http://www.hafija.pl/2015/12/to-nie-boli-profilaktyka-rakajajnika-a-karmienie-piersia.html
Kiedy wraca okres po
karmieniu piersią?
Kobiety karmiące piersią na żądanie mogą nie
Nie tylko można, ale wręcz trzeba wykonywać
mieć okresu od kilku tygodni po porodzie, nawet
regularnie badania profilaktyczne w tym także i
i do dwóch lat. Jest to bardzo różne w zależności
cytologię. Nie ma ona żadnego związku z laktacją.
od kobiety, tego jak karmi dziecko, czy stosuje
antykoncepcję hormonalną itd.
Czy mama karmiąca może
wykonywać USG piersi?
Jeżeli hospitalizacja nie wiąże się z bezwzględnym
Piersi należy badać - nie ma to znaczenia czy mama
przeciwwskazaniem do karmienia piersią, oraz
karmi piersią czy też nie. Tak jak zawsze należy
odciąganie nie stanowi dla życia i zdrowia mamy
wykonywać samobadanie piersi co miesiąc oraz
zagrożenia można utrzymywać laktację odciągając
regularnie chodzić na badania profilaktyczne, w tym
pokarm w czasie trwania hospitalizacji.
też na USG.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 26
Czy mama karmiąca może wykonywać
USG jajników??
czasowe przeciwwskazanie do karmienia piersią.
jaki czas należy po jego zastosowaniu odczekać do
dużej utraty krwi i zaburzeniami produkcji pokarmu.
więcej: http://www.hafija.pl/2014/02/usg-sutka-w-trakciekarmienia-piersia.html
http://www.hafija.pl/2015/11/profilaktyka-raka-piersi-u-mamykarmiacej-usg-samobadanie-mammografia.html
więcej: http://www.hafija.pl/2012/07/wrocil.html
Jak poradzić sobie z grzybicą
brodawek?
Grzybica brodawek może być bardzo uciążliwa.
Diagnozuje ją lekarz lub doradca laktacyjny. Podczas
grzybicy stosuje się leki, które są bezpieczne dla
dziecka. Jednocześnie należy obserwować dziecko,
Czy mama karmiąca może
stosować antybiotyki?
ponieważ grzybica może objawić się u dziecka w
sztuczne bardziej wymagające. Mama karmiąca
postaci pleśniawki. Na pewno trzeba często zmieniać
powinna dużo wypoczywać, pić i jeść kiedy czuje
i prać biustonosze, bardzo często wymieniać wkładki
że ma taką potrzebę i nie zaniedbywać badań
laktacyjne, nie stosować lanoliny i innych maści na
profilaktycznych oraz nie zaniechać leczenia jeżeli
Tak, wiele antybiotyków jest dozwolonych w trakcie
brodawki oprócz leków. Należy też wyrzucić smoczki
się rozchoruje. Pamiętajcie, że dziecko potrzebuje
karmienia piersią. Te które nie są wskazane jako
i gryzaczki dziecka i zamienić je na nowe, a następnie
zdrowej mamy i dlatego nie wolno bagatelizować
lek pierwszego wyboru w czasie karmienia piersią
znów na nowe, po zakończeniu leczenia. Warto
swojego stanu zdrowia.
mają w większości zamienniki bezpieczne dla
zmienić szczoteczkę do zębów dziecka.
więcej: http://www.hafija.pl/2012/01/pytanie-o-plesniawki.html
Czy można odrobaczać się
w trakcie karmienia piersią?
Tak, są na rynku leki, które można stosować
jeżeli u mamy wykryte zostaną pasożyty układu
pokarmowego.
Takie leki najczęściej działają miejscowo w układzie
pokarmowym i nie przenikają do mleka. Lekarz może
wypisać też preparaty takie same jak dla dziecka.
Czy karmienie piersią może mieć
negatywny wpływ na organizm matki?
Karmienie piersią samo w sobie nie, ale jeżeli mama
nie dba o swoje zdrowie, właściwe odżywianie i
wypoczynek, to faktycznie może czuć się wyczerpana
i negatywnie wpływać to na jej emocje. Warto jednak
podkreślić, że po pierwszych tygodniach karmienia
piersią staje się ono o wiele łatwiejsze, a karmienie
Czy w trakcie chemioterapii można
karmić piersią?
mamy karmiącej. W niewielkiej ilości przypadków,
np. podczas ciężkiego przebiegu choroby może
okazać się, że mama musi przyjmować antybiotyk
z substancją przeciwwskazaną lub kombinację
Na pewno słyszałyście nie raz historie mam, które
kilku antybiotykó (np. przy infekcjach opornych na
karmiły w trakcie leczenia nowotworu. Jednak
leczenie). Wtedy można czasowo odstawić dziecko
nie można mówić o tym, że jest to dozwolone.
od piersi na okres przyjmowania leku. Zawsze należy
Generalnie na czas terapii nowotworowej dziecko
zapytać lekarza o antybiotyk, bez przeciwwskazań dla
należy odstawić od piersi. O tym czy do karmienia
mam karmiących.
będzie można powrócić lub nie decyduje lekarz
prowadzący chorą pacjentkę.
Czy po mastektomii można drugą
piersią karmić dziecko?
Jeżeli po operacji piersi, jedna pierś lub część jest
sprawna, a lekarze nie widzą przeciwwskazań, mama
jest zdrowa lub dostała pozwolenie na karmienie,
to jest to jak najbardziej możliwe. Mama karmiąca
po mastektomii powinna być pod opieką lekarza lub
doradcy laktacyjnego, a dziecko pod opieką pediatry,
Czy powinny mnie niepokoić
różowe kropki na staniku i wkładce
laktacyjnej?
Tak. Może to być objaw uszkodzeń brodawki,
ujścia kanalika lub może to być też objaw infekcji
bakteryjnej Serratia marcescens, która wymaga
szybkiego leczenia. Przy infekcji tej mleko ma
jaskrawo różowe zabarwienie. Na szczęście jest ona
niezwykle rzadka.
który będzie monitorował efektywność karmienia
piersią.
www.hafija.pl
Czy karmienie piersią
powoduje osteoporozę?
Co zrobić jeżeli lekarz stwierdzi
u mamy boreliozę?
Czy w czasie laktacji można robić
biopsję cienkoigłową guzka piersi?
Karmienie piersią sprawia, że spada gęstość kości
Kiedy lekarz zdiagnozuje u mamy karmiącej
Nie trzeba zaprzestawać karmienia piersią, żeby
matki w wymiarze od 3 do 5%. Jest to spowodowane
boreliozę, to nie trzeba przerywać karmienia
wykonać to badanie. Nie trzeba też czekać na
obniżeniem ilości estrogenu podczas laktacji i
piersią. Antybiotykoterapia może być kompatybilna
zakończenie laktacji. Nawet jeżeli lekarz mówi, że
oczywiście produkcją mleka. Na szczęście gęstość
z karmieniem piersią o ile lekarz dobrze dobierze
trzeba zaczekać aż mama skończy karmić, to zanim
kości wraca szybko do stanu poprzedniego i w ciągu
substancje lecznicze i schemat czasowy karmienia
piersi wrócą do stanu spoczynku, jeszcze przez
sześciu miesięcy od zakończenia karmienia jest
piersią.
długie tygodnie mama może produkować mleko.
już taka jak przed ciążą a czasem nawet wskaźniki
gęstości są wyższe. U kobiet, które nie cierpią na
niedobory wapnia suplementacja jest niewskazana.
O suplementacji wapnia decyduje lekarz.
Suplementację powinny też rozważyć z lekarzem
mamy, które nie jedzą nabiału.
Czy można karmić piersią dziecko
jeżeli mama ma katar lub inną
zwyczajną infekcję?
Tak oczywiście. Jest to wręcz wskazane, gdyż w mleku
pojawiają się przeciwciała na każdą infekcję jaką
przechodzi mama. Oznacza to, że mama zabezpiecza
dziecko przed zarażeniem swoimi przeciwciałami.
Nie oznacza to oczywiście, że dziecko się nie zarazi,
więcej: http://www.hafija.pl/2015/06/borelioza-u-mamykarmiacej.html
Co zrobić jeżeli mama wyczuje guzka
w piersi w trakcie laktacji?
Nie warto oczekiwać na rozwój choroby tyle czasu trzeba się badać!
Czy mama karmiąca może pić
syrop z cebuli?
Jeżeli mama wyczuje u siebie guzka w piersi, który
Tak oczywiście. To jest dobre remedium naturalne na
po 1-2 dniach nie zmienia się, nie znika, lub rośnie,
lekkie infekcje.
to powinna jak najszybciej udać się do lekarza na
badanie piersi. Każdy guzek powinien być przez
kobietę bacznie obserwowany. Piersi w trakcie
laktacji przechodzą wiele transformacji i zmian,
Czy mama może karmić jeżeli ma
infekcję rotawirusową?
mały guzek może okazać się po prostu zatkanym
Tak może, Jedyne o co musi zadbać, to o
kanalikiem, ale może też być początkiem rozwijającej
odpowiednie nawodnienie i odżywienie organizmu.
się choroby. Nie można bagatelizować zmian w
Często mamy słyszą, że rotawirus jest tak zjadliwy, że
piersiach.
należy zaprzestać na czas choroby karmienia piersią,
więc należy przestrzegać higieny osobistej, myć
żeby się nie wycieńczyć. Mleko jednak nie przestaje
ręce przed podnoszeniem dziecka i ograniczyć
się produkować z minuty na minutę i produkcja
przebywanie wspólne w łóżku. Niektóre mamy
nadal będzie trwała jakby nigdy nic. Ponadto mama
stosują w trakcie infekcji maseczki na twarz.
która zaprzestanie nagle karmić może nabawić
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 28
się zastoju czy nawet stanu zapalnego. Należy
bezwzględnie dbać o higienę rąk, ograniczyć
przebywanie blisko dziecka i nie całować malucha.
Należy też konsultować z lekarzem leczenie i
przyjmowane leki i suplementy diety.
Czy można karmić piersią jak mama
jest chora na grypę?
Tak. Jak przy każdej infekcji należy zachować
szczególną ostrożność, bo wirus grypy jest bardzo
zaraźliwy. Mama karmiąca może co roku szczepić się
na grypę. Szczepienie to nie jest przeciwwskazane w
trakcie karmienia piersią.
Czy można się szczepić na grypę w
trakcie laktacji?
Mama karmiąca może co roku szczepić się na grypę.
Szczepienie to nie jest przeciwwskazane w trakcie
karmienia piersią.
www.hafija.pl
reklama
Czy wiesz, że
karmiąc piersią
wpływasz na
zdrowie i inteligencję
Twojego dziecka
w przyszłości?
WHO rekomenduje wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca życia dziecka. Po tym okresie zaleca
kontynuację do ukończenia 2 r.ż. i dłużej przy jednoczesnym wprowadzaniu pożywienia uzupełniającego1.
Dostępne badania populacyjne wykazują, że wyłączne karmienie piersią do 6 miesiąca korzystnie
wpłynęło na inteligencję werbalną u dzieci w wieku 3 oraz 7 lat2. Dodatkowo karmienie piersią przez
12 miesięcy lub dłużej wpływało nie tylko na lepsze wyniki testów na inteligencję w wieku 30 lat, ale także
na lepsze wykształcenie oraz wyższe zarobki3. Jednym z korzystnych efektów karmienia piersią, który
wykazano w szeregu badań jest wzrost zdolności poznawczych1. Może to być związane z obecnością
DHA w mleku mamy. DHA to jeden z ważniejszych składników odżywczych odpowiedzialnych za
prawidłowy rozwój mózgu i siatkówki oka dziecka. Ten kwas tłuszczowy z grupy omega-3 jest obecny
głównie w tłustych rybach morskich, niemniej jak wskazują badania jest on spożywany w niewielkich
ilościach przez kobiety w Polsce4, co wpływa negatywnie na poziom DHA w ich mleku5. Dodatkowa
podaż DHA np. poprzez mleko mamy może mieć korzystny wpływ m.in. na zmniejszone ryzyko infekcji
dróg oddechowych i krótszy czas objawów choroby6 oraz redukcję alergii u dzieci7.
Dla podniesienia poziomu DHA w mleku mamy rekomenduje się minimum 200 mg DHA dziennie8,
niemniej większość badań oceniających suplementację DHA u kobiet ciężarnych i karmiących
wykorzystywała znacznie wyższe dawki od ok. 500 mg DHA na dobę do 2 g oleju rybiego9.
LITERATURA: 1. Kramer MS, Kakuma R., World Health Organization, 2007 2. Belfort M. et al. JAMA Pediatr. 2013.167(9):836-44. 3. Victoria CG et al. Lancet Glob Health 2015;3:
e199–205 4. Sygowska E et al., Kardiologia Polska. 2005;63 (supl. 4) 5. Mojska H. et al. Acta Pediatr. 2003;92:1381-87 6. Szajewska H. Medycyna Praktyczna Pediatria.
2012;1:12-18 7. Palmer DJ et al. BMJ 2012;344:e184 8. Fidler N. et al. J Lipid Res 2000;41(9):1376-83. 9. Standardy Medyczne. 2010;7:100-106
Niezbędną dawkę DHA
znajdziesz w Prenatal® dha
Aż 600 mg DHA
w dawce dobowej
www.prenatale.pl
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 30
Karmienie piersią
wsparcie
laktacyjne
www.hafija.pl
Gdzie znaleźć spis
doradców laktacyjnych?
W Polsce poradnictwem laktacyjnym zajmują się: położne na oddziałach szpitalnych
(edukator ds. laktacji), położne środowiskowe, certyfikowani w CNoL doradcy laktacyjni
i międzynarodowi konsultanci laktacyjni IBCLC. Niemedycznego wsparcia udzielają
certyfikowani przez CNoL promotorzy karmienia piersią i liderki La Leche League.
Odnośniki do spisów doradców znajdziesz tu:
https://www.facebook.com/notes/hafijapl/lista-doradc%C3%B3w-laktacyjnych-ikonsultant%C3%B3w-mi%C4%99dzynarodowych/1168947893157664
Pomoc doradców, konsultantów i promotorów nie jest refundowana
i trzeba za nią płacić indywidualnie.
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 32
Kim jest promotor
Karmienia piersią?
Promotor karmienia piersią, to osoba, która
ukończyła z sukcesem kurs w CNoL, odbyła
praktyki i otrzymała certyfikat. Udziela ona
niemedycznego wsparcia laktacyjnego rodzicom,
promuje aktualną wiedzę na temat karmienia
piersią i stale ją poszerza.
Promotor nie udziela porad laktacyjnych ani nie
formułuje zaleceń postępowania w problemach
laktacyjnych.
Skąd czerpać wiedzę
o karmieniu piersią?
Źródła wiedzy o karmieniu piersią:
www.hafija.pl
www.kwartalnik-laktacyjny.pl
www.fpkp.pl
www.kobiety.med.pl/cnol
www.malgorzatajackowska.com
https://www.facebook.com/MilkPowerProject/
www.mataja.pl
www.kellymom.com
www.who.int
www.unicef.com
www.AAP.org
www.hafija.pl
Jakie są polskie zalecenia
karmienia piersią
Obowiązujące zalecenia dotyczące karmienia
piersią w Polsce znajdziecie na stronach
Ministerstwa Zdrowia:
Wyłączne karmienie piersią przez okres pierwszych 6 miesięcy życia dziecka jest najlepszym
rozwiązaniem dla dziecka i celem, do którego należy dążyć, ale częściowe karmienie
piersią, jak również krótszy czas karmienia piersią również są cenne. Żaden preparat
zastępczy nie ma tak dobrego wpływu na rozwój dziecka, jak pokarm kobiecy, który jest
najlepiej dopasowany do specyficznych potrzeb dziecka.
Po wprowadzaniu pokarmów uzupełniających Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii,
Hepatologii i Żywienia Dzieci ESPGHAN zaleca kontynuację karmienia piersią tak długo,
jak długo jest to pożądane przez matkę i dziecko. Takie postępowanie daje szanse na
rozpoczęcie wprowadzania nowych pokarmów w żywieniu dziecka pod osłoną mleka
matki.
(za: http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/zdrowie-matki-i-dziecka/
karmienie-piersia/ stan na dzień 16/12/2016)
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 34
Gdzie znajdę wytyczne WHO
dotyczące karmienia piersią?
Wytyczne dotyczące żywienia dzieci opracowane
przez Światową Organizację Zdrowia znajdują się
na stronach internetowych WHO:
Exclusive breastfeeding is recommended up to 6 months of age, with continued
breastfeeding along with appropriate complementary foods up to two years of age or
beyond.
Rekomenduje się wyłączne karmienie piersią do szóstego roku zycia i kontynuowanie go
przy wprowadzaniu odpowiednich pokarmów uzupełniających co najmniej do ukończenia
przez dziecko drugiego roku życia i dłużej.
(http://www.who.int/topics/breastfeeding/en/ stan na dzień: 16/12/2016)
Gdzie znajdę siatki centylowe
skonstruowane przez WHO?
Siatki centylowe opracowane przez Światową
Organizację Zdrowia znajedziecie pod adresem:
http://www.who.int/childgrowth/en/
(stan na dzień 16/12/2016)
Skąd mogę czerpać informacje
na temat Kodeksu WHO?
Informacje na temat kodeksu WHO znajdziesz na
stronach WHO:
http://www.who.int/nutrition/publications/
infantfeeding/9241541601/en/
(stan na dzień 16/12/2016)
oraz w Kwartalniku Laktacyjnym:
http://kwartalnik-laktacyjny.pl/portfolio/
kwartalnik-laktacyjny-42016/
www.hafija.pl
Jak można zostać
Liderką Mlekoteki?
W celu uzyskania informacji o tym jak zostać
liderką grup wsparcia Mlekoteka, należy zgłosić
się do organizatorek akcji pod adresem: info.
[email protected]
lub na Facebooku:
https://www.facebook.com/Mlekoteka/
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 36
Jak zostać wolontariuszem Fundacji?
Fundacja Promocji Karmienie Piersią o
wolontariacie informuje na stronie:
http://fpkp.pl/wolontariat.html.
Zgłoszenia na wolontariat można przesyłać na
adres [email protected]
Jak można wesprzeć
Fundację Promocji
Karmienia Piersią?
Fundację można wesprzeć pracą na rzecz promocji karmienia piersią
w ramach wolontariatu oraz poprzez przekazanie
darowizny rzeczowej do biura Fundacji i finansowej
na konto Fundacji.
Informacje na temat darowizn znajdziecie pod adresem:
http://fpkp.pl/wplac.html
www.hafija.pl
Gdzie można kupić
Kwartalnik Laktacyjny?
Kwartalnik Laktacyjny to całkowicie darmowa e-gazeta
dostępna na platformie ISSUU:
https://issuu.com/fundacjapromocjikarmieniapiersia
oraz na stronie internetowej Kwartalnika:
http://kwartalnik-laktacyjny.pl/
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 38
Wszelkie prawa zastrzeżone
© Agata Aleksandrowicz, 2016
www.hafija.pl
Publikacja jest objęta prawami autorskimi.
Kopiowanie, powielanie, dystrybuowanie i drukowanie zawartości publikacji lub jej
części w wersji papierowej i on-line bez pisemnej zgody autora jest zabronione.
kontakt : [email protected]
www.hafija.pl
www.hafija.pl
www.podgorke.hafija.pl
Partnerem e-booka jest:
Femaltiker
www.femaltiker.pl
Sto pytań o karmienie piersią | strona: 40
Download