Lista Odmian Zalecanych do uprawy w województwie

Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych
Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Ciciborze Dużym
Stacja Koordynująca Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe i Rolnicze
w woj. lubelskim, Cicibór 80, 21-500 Biała Podlaska
tel. 83 343-37-25, fax 83 345-70-67
e-mail: [email protected]
www.cicibor-duzy.coboru.pl
Lista Odmian Zalecanych
do uprawy w województwie lubelskim w roku
2016
zboża jare, zboża ozime, rzepak ozimy,
groch siewny, ziemniak – odmiany jadalne
Opracował:
dr inż. Piotr Pszczółkowski
mgr inż. Teodozja Pszczółkowska
mgr inż. Marian Sekulski
Publikacja chroniona prawem wydawcy; każda
reprodukcja całości lub jej części
wymaga zgody wydawcy
Wydawca: SDOO Cicibór
WSTĘP
Publikacja prezentuje listę odmian ważnych rolniczo gatunków zalecanych do uprawy na
terenie województwa Lubelskiego. Jest efektem prowadzonych doświadczeń w ramach
Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego województwa lubelskiego, koordynowanego przez
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych we współpracy z Urzędem Marszałkowskim
Województwa Lubelskiego i Lubelską Izbą Rolniczą. Lista stworzona jest na mocy zapisów art. 27
pkt. 5 ustawy o nasiennictwie z 9 listopada 2012 roku(Dz. U. 2012, poz. 1512).
Tworzenie i upowszechnianie Listy Odmian Zalecanych (LOZ) do uprawy na terenie
województwa lubelskiego ma na celu przedstawienie rolnikom odmian o najlepszych wynikach
plonowania i innych cechach istotnych przy wyborze optymalnej odmiany do produkcji. Postęp w
hodowli odmian przyczynia się do zwiększenia produktywności, poprawy właściwości rolniczych lub
uzyskania pożądanych rolniczo cech (jakość plonu, odporność na choroby, szkodniki, tolerancja na
czynniki stresowe np. suszę itp.), jednak duża ilość odmian na rynku bez sprawdzenia ich w
doświadczeniach polowych stwarza ryzyko niedobrania odmiany do warunków glebowo
klimatycznych naszego województwa. Doświadczenia prowadzone w ramach PDO są swoistym
testerem w warunkach uprawy polowej, prowadzonych corocznie zgodnie z metodyką COBORU, w
niezbędnej dla danego gatunku ilości powtórzeń i lokalizacji. Odmiana zapisana w LOZ musi spełniać
warunek powtarzalności pożądanych cech w doświadczeniach prowadzonych przynajmniej w trzech
lokalizacjach w latach 2014 – 2015.
Decyzję dotyczącą Listy Odmian Zalecanych dla województwa lubelskiego podejmuje
dyrektor Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Ciciborze Dużym na podstawie opinii Lubelskiego
Zespołu PDO – w skład którego wchodzą przedstawiciele instytucji i organizacji sektora rolniczego,
samorządów oraz producenci rolni. Takie szerokie gremium jest gwarantem obiektywnej i wnikliwej
analizy przy wyborze odmian zalecanych do uprawy.
Zachęcam do wykorzystania niniejszego opracowania przy wyborze odmian do siewu w 2016
roku, życząc doskonałych efektów produkcyjnych i ekonomicznych.
Marian Sekulski
Dyrektor SDOO w Ciciborze Dużym
2
I.
Pszenica jara
Charakterystyka odmian pszenicy jarej zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Bombona
2 – Arabella
3 – Izera
4 – Kandela
5 – KWS Torridon
6 – Mandaryna
7 –Tybalt
8 – Harenda
Listę odmian zalecanych w pszenicy jarej na województwo lubelskie opracowano na podstawie
wyników uzyskanych ze ścisłych eksperymentów polowych prowadzonych w trzech punktach
doświadczalnych woj. lubelskiego, oraz z jednego punktu doświadczalnego woj. mazowieckiego
(SDOO Seroczyn, powiat siedlecki). Badania realizowano w ramach Porejestrowego
Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w woj. lubelskim w latach 2013-2015.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Rok
wpisania
Odmiana
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
1
Bombona
2005/2007
1
2
3
4
5
6
Arabella
Izera
Kandela
KWS Torridon
Mandaryna *
Tybalt
2011/2012
2012/2013
2010/2012
2012/2014
2014/2016
2005/2007
1
Harenda *
2014/2016
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
Hodowca
a1
a2
65,6
77,2
elitarne (grupa E)
90
93 DANKO Hodowla Roślin Choryń
jakościowe (grupa A)
102
102 DANKO Hodowla Roślin Choryń
106
105 Małopolska Hodowla Roślin Kraków
102
102 DANKO Hodowla Roślin Choryń
101
101 KWS Lochow Polska Kondratowice
104
106 DANKO Hodowla Roślin Choryń
102
101 Irena Szyld ul. Celtycka 41a Kalisz
chlebowe (grupa B)
108
106 Małopolska Hodowla Roślin Kraków
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
* - średni plon z lat 2014-2015
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
3
Lp.
Odmiana
Wysokość
roślin (cm)
Wyleganie
1-9°
Porastanie
1-9°
Wyrównanie
ziarna
>2,5mm w %
Ilość glutenu
mokrego 1-9°
Mączniak
1-9°
Rdza Brunatna
1-9°
Brunatna
plamistość liści 9°
Septorioza
liści 1-9°
Septorioza plew
1-9°
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy
Opisowej Odmian ( COBORU 2015).
1
2
3
4
5
6
7
8
Bombona
Arabella
Izera
Kandela
KWS Torridon
Mandaryna
Tybalt
Harenda
97
92
98
90
85
95
84
92
7,6
7,5
7,4
7,1
8,4
7,7
7,5
7,8
6
4
3
4
5
4
5
4
90
79
77
79
79
77
78
81
9
6
8
7
8
7
7
6
7,4
8,3
7,5
8,3
7,7
8,2
8,3
7,7
6,0
7,4
7,4
7,7
7,8
7,8
7,9
8,1
7,2
6,9
7,3
7,2
7,5
7,1
7,2
7,6
6,3
6,3
6,6
6,9
7,1
6,5
6,8
7,0
7,6
7,1
7,5
7,3
7,0
7,4
7,1
7,5
Skala 1 - 9° -: 9 - wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Bombona – odmiana elitarna (grupa E). Odporność na mączniaka, rdzę brunatną, septoriozę liści,
septoriozę plew i choroby podstawy źdźbła – średnia, na fuzariozę kłosów – dość mała, na rdzę
źdźbłową – mała. Rośliny dość wysokie o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym
średnia. Odporność na porastanie ziarna dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka i
ilość glutenu bardzo duża. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki
średnia. Odmiana w warunkach Lubelszczyzny dziesiąty rok na liście odmian zalecanych do uprawy
wśród odmian elitarnych. W trzyletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w wysokości 90 % wzorca
na przeciętnym poziomie agrotechniki i 93 % wzorca w technologii intensywnej.
Arabella – Odmiana jakościowa (grupa A). Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka i rdzę
żółtą duża, na rdzę brunatną dość duża, na septoriozę liści i plew, fuzariozę kłosów oraz brunatną
plamistość liści średnia, na choroby podstawy źdźbła dość mała. Rośliny średniej wysokości, o
przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa
1000 ziaren dość mała, wyrównanie przeciętne, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na
porastanie w kłosie ziarna dość mała, liczba opadania duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu dość
duża. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki średnia. W trzyletnim cyklu
badań uzyskano plon ziarna w wysokości 102 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 102
% wzorca w technologii intensywnej. Odmiana w warunkach Lubelszczyzny czwarty rok na liście
odmian zalecanych do uprawy.
Izera – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na rdzę brunatną – dość duża, na choroby
podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, brunatną plamistość liści, septoriozę liści i plew oraz
fuzariozę kłosów – średnia, na rdzę żółtą – dość mała. Rośliny dość wysokie o średniej odporności na
wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren dość mała,
wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym duża do bardzo dużej. Odporność na porastanie w
kłosie mała, liczba opadania dość duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużej.
Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Ogólna wydajność mąki dość duża. Tolerancja
na zakwaszenie gleby średnia. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskano plon
ziarna w wysokości 106 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 105 % wzorca w
technologii intensywnej. Jest to obecnie najwyżej plonująca odmiana z grupy jakościowych (A ) w
tym gatunku, trzeci rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
4
Kandela – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na rdzę żółtą - duża do bardzo dużej, na
mączniaka i rdzę brunatną – duża, na brunatną plamistość liści, septoriozę liści i plew - średnia, na
fuzariozę kłosów oraz choroby podstawy źdźbła – dość mała. Rośliny średniej wysokości, o małej
odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia,
wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie ziarna
przeciętna, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka i ilość glutenu duża. Wskaźnik
sedymentacji SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie
gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w wysokości 102
% wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, piąty rok na LOZ dla Lubelszczyzny.
KWS Torridon – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na rdzę brunatną i rdzę żółtą - duża, na
brunatną plamistość liści i septoriozę liści dość duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka
prawdziwego, septoriozę plew oraz fuzariozę kłosów - średnia. Rośliny niskie, o dużej odporności
na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia,
wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie
średnia, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka duża, ilość glutenu duża do bardzo dużego.
Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Ogólna wydajność mąki średnia. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. W trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim uzyskano plon ziarna w
wysokości 101 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, drugi rok na LOZ dla
Lubelszczyzny.
Mandaryna – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na mączniaka, rdzę brunatną i septoriozę
plew – dość duża, na choroby podstawy źdźbła, brunatną plamistość liści, septoriozę liści oraz
fuzariozę kłosów – średnia. Rośliny dość wysokie o dość dużej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo mała, wyrównanie dość słabe,
gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba
opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka średnia, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacji
SDS bardzo duży. Ogólna wydajność mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
W dwuletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w wysokości 104 % wzorca na przeciętnym poziomie
agrotechniki i 106 % wzorca w technologii intensywnej, pierwszy rok na LOZ dla Lubelszczyzny.
Tybalt – Odmiana jakościowa (grupa A). Odporność na mączniaka i rdzę brunatną – duża, na
septoriozę liści, septoriozę plew, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła – średnia, na rdzę
źdźbłową – dość mała. Rośliny niskie do bardzo niskich, o dość dużej odporności na wyleganie.
Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża , wyrównanie dość słabe,
gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie ziarna bardzo duża, liczba opadania duża do
bardzo dużej. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacji SDS duży do
bardzo dużego. Ogólna wydajność mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego potwierdziła swój wysoki
potencjał plonowania, uzyskując stosownie; 102 % wzorca na a1 i 101 % wzorca na a2. Od dziesięciu
lat na liście odmian zalecanych dla Lubelszczyzny.
Harenda– Odmiana chlebowa (grupa B). Odporność na rdzę brunatną – duża, na choroby podstawy
źdźbła, brunatną plamistość liści, septoriozę liści, septoriozę plew oraz fuzariozę kłosów – dość duża,
na mączniaka prawdziwego – średnia. Rośliny średniej wysokości o dość dużej odporności na
wyleganie. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie
dość duże, gęstość w stanie zsypnym dość mała, liczba opadania duża. Zawartość białka i ilość
glutenu dość duża. Wskaźnik sedymentacji SDS bardzo duży. Wydajność ogólna mąki średnia.
Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. W dwuletnim cyklu badań uzyskano plon ziarna w
wysokości 108 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 106 % wzorca w technologii
intensywnej, pierwszy rok na LOZ dla Lubelszczyzny.
5
II.
Pszenica ozima
Charakterystyka odmian pszenicy ozimej zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 - Arkadia
2 - Linus
3 - Natula
4 - Ostroga
5 - Patras
6 - Sailor
7 - Skagen
8 - Artist
9 - KWS Livius
Listę zalecanych odmian do uprawy pszenicy ozimej na obszarze województwa lubelskiego
opracowano na podstawie badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa
Odmianowego (PDO) w siedmiu punktach doświadczalnych w województwie. Zalecane odmiany
wybrano spośród badanych odmian w latach 2013-2015.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
1
2
3
4
5
6
7
1
2
Mrozoodporność
w skali 9°
Lp
Rok
wpisania
do
Odmiana
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Arkadia
Linus
Natula
Ostroga
Patras
Sailor
Skagen
Artist *
KWS Livius*
6
3,5
4,5
6
4
5,5
4,5
4
3,5
2011/2013
2011/2013
2009/2012
2008/2011
2012/2014
2011/2013
2009/2012
2013
2013
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
Hodowca
a1
a2
79,6
94,5
98
104
103
95
106
103
103
102
106
100
94
105
104
100
DANKO Hodowla Roślin Choryń
RAGT Semences Polska Łysomice
Małopolska Hodowla Roślin Kraków
DANKO Hodowla Roślin Choryń
DSV Polska Wągrowiec
DANKO Hodowla Roślin Choryń
Saaten-Union Polska Wągrowiec
chlebowe (grupa B)
105
103 DSV Polska Wągrowiec
105
106
KWS Lochow Polska Kondratowice
Mrozoodporność w skali 9° - wg COBORU (Lista Opisowa Odmian 2015)
* - średnia z lat 2014-2015
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
6
Wysokość
roślin (cm)
Wyleganie
1-9°
Porastanie
1-9°
Wyrównanie ziarna
>2,5mm w %
Liczba opadania
1-9°
Ilość glutenu
mokrego 1-9°
Mączniak
1-9°
Rdza brunatna
1-9°
Brunatna
plamistość liści 1-9°
Septorioza liści
1-9°
Septorioza plew
1-9°
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy Opisowej
Odmian ( COBORU 2015).
1
Arkadia
101
6,6
4
89
7
5
6,1
7,4
7,6
5,8
6,8
2
Linus
89
7,6
4
81
6
6
7,4
7,4
7,6
6,5
7,0
3
Natula
102
6,8
5
87
7
5
7,6
7,4
7,1
6,0
7,1
4
Ostroga
98
6,4
6
90
6
6
6,9
8,2
7,8
7,0
7,4
5
Patras
90
6,6
5
91
8
5
7,7
7,1
7,5
6,5
6,9
6
Sailor
101
6,5
5
90
6
7
7,5
6,8
7,3
6,0
7,0
7
Skagen
97
5,9
5
87
9
6
7,9
6,8
7,8
7,0
7,5
8
Artist
90
7,7
5
83
9
4
7,8
7,5
7,3
6,0
7,3
9
KWS Livius
102
6,7
5
89
8
6
7,0
7,6
8,1
6,9
7,4
Lp.
Odmiana
Skala 1 - 9° -: 9 - wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Arkadia - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność dość duża. Odporność na rdzę brunatną
dość duża, na septoriozę plew, brunatną plamistość liści, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła
średnia, na septoriozę liści dość mała, na mączniaka prawdziwego- mała. Rośliny wysokie o dość
małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000
ziaren dość duża, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w
kłosie średnia, liczba opadania duża. Zawartość białka i ilość glutenu średnia. Wskaźnik sedymentacji
SDS duży. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W
trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskano plon ziarna w wysokości 98 % wzorca
na przeciętnym poziomie agrotechniki i 102 % wzorca w technologii intensywnej.
Linus - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność mała. Odporność na ważniejsze choroby
średnia, jedynie na rdzę brunatną dość duża. Rośliny dość niskie o dużej odporności na wyleganie.
Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie dość
słabe, gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania
duża. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS duży.
Wydajność ogólna mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu
badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskano plon ziarna w wysokości 104 % wzorca na przeciętnym
poziomie agrotechniki i 106 % wzorca w technologii intensywnej, trzeci rok na LOZ dla woj.
lubelskiego.
Natula - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność średnia. Odporność na mączniaka
prawdziwego, rdzę brunatną i septoriozę plew – dość duża, na brunatną plamistość liści i choroby
podstawy źdźbła – średnia, na septoriozę liści i fuzariozę kłosów – dość mała. Rośliny dość wysokie
o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa
1000 ziaren duża, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na
porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu średnia.
Wskaźnik sedymentacji SDS duży. Wydajność ogólna mąki dość dobra. Tolerancja na zakwaszenie
gleby dość duża. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta uzyskała plon
7
103 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 100 % wzorca na wysokim poziomie
agrotechniki, piąty rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
Ostroga - Odmiana jakościowa (grupa A), o ościstym kłosie. Mrozoodporność średnia. Odporność
na rdzę brunatną- duża do bardzo dużej, na brunatną plamistość liści, septoriozę liści i plew oraz
choroby podstawy źdźbła – dość duża, na fuzariozę kłosów- przeciętna, na mączniaka – dość mała.
Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania
późny. Masa 1000 ziaren dość duża do bardzo dużej, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym
średnia. Odporność na porastanie w kłosie duża, liczba opadania dość duża. Zawartość białka i ilość
glutenu dość duża. Wydajność ogólna mąki dość dobra. W trzyletnim cyklu badań uzyskała plon 95 %
wzorca na podstawowym poziomie agrotechniki i 94 % wzorca na poziomie intensywnym, szósty rok
na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
Patras - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność mała do średniej. Odporność na mączniaka
prawdziwego, brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów dość duża, na choroby podstawy źdźbła,
rdzę brunatną, septoriozę liści i septoriozę plew – średnia. Rośliny średniej wysokości o dość dużej
odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo
dużej, wyrównanie dobre, gęstość w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie
średnia, liczba opadania duża. Zawartość białka i ilość glutenu średnia. Wskaźnik sedymentacyjny
SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby
średnia. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskano plon ziarna w wysokości
106 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 105 % wzorca w technologii intensywnej,
drugi rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
Sailor - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na ważniejsze
choroby średnia, jedynie na rdzę brunatną mała. Rośliny wysokie o przeciętnej odporności na
wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie dobre,
gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość
duża. Zawartość białka dość duża, ilość glutenu duża. Wskaźnik sedymentacyjny SDS dość duży.
Wydajność ogólna mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu
badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskano plon ziarna w wysokości 103 % wzorca na przeciętnym
poziomie agrotechniki i 104 % wzorca w technologii intensywnej, trzeci rok na LOZ dla woj.
lubelskiego.
Skagen - Odmiana jakościowa (grupa A). Mrozoodporność prawie średnia. Odporność na septoriozę
liści i plew – duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatna, brunatną plamistość liści, fuzariozę
kłosów – dość duża, na choroby podstawy źdźbła – średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej
odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania późny. Masa 1000 ziaren dość duża,
wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie dość
duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka duża, ilość glutenu dość duża.
Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki średnia. Tolerancja na
zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta
uzyskała plon 103 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 100 % wzorca w technologii
intensywnej, piąty rok na liście LOZ.
Artist – Odmiana chlebowa (grupa B). Plenność bardzo dobra. Zimotrwałość mała do średniej (4,0).
Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i septoriozę plew – dość duża, na choroby
podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów – średnia, na brunatną plamistość liści i septoriozy liści – dość
mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania
średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie dość słabe, gęstość w stanie zsypnym dość mała.
Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia.
Wskaźnik sedymentacji SDS duży do bardzo dużego. Wydajność ogólna mąki dość duża. Tolerancja
na zakwaszenie gleby przeciętna. W dwuletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta
uzyskała plon 105 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 103 % wzorca w technologii
intensywnej, pierwszy rok na liście LOZ.
8
KWS Livius – Odmiana chlebowa (grupa B). Plenność dobra do bardzo dobrej. Zimotrwałość dość
mała(3,5). Odporność na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, brunatna plamistość liści,
septoriozy liści i septoriozę plew – dość duża, na fuzariozę kłosów – średnia, na mączniaka
prawdziwego – dość mała. Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia
dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie dość dobre,
gęstość w stanie zsypnym mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do
bardzo dużej. Zawartość białka dość duża. Wskaźnik sedymentacji SDS duży. Wydajność ogólna
mąki dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W dwuletnim cyklu badań w warunkach
Lubelszczyzny odmiana ta uzyskała plon 105 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 106
% wzorca w technologii intensywnej, pierwszy rok na liście LOZ.
9
III. Jęczmień jary
Charakterystyka odmian jęczmienia jarego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Basic
2 – Ella
3 – Iron
4 – KWS Atrika
5 – KWS Olof
6 – Oberek
7 – Soldo
8 – Suweren
Lista odmian zalecanych do uprawy jęczmienia jarego na obszarze województwa lubelskiego
została sporządzona na podstawie badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa
Odmianowego (PDO). Doświadczenia polowe realizowano w czterech punktach doświadczalnych w
województwie. Zalecane odmiany wybrano spośród badanych odmian w latach 2012-2014.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Rok
wpisania
do
krajowego
Odmiana
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
Hodowca
a1
a2
76,5
87,8
1
Basic
P
2011/2012
104
106
DANKO Hodowla Roślin Choryń
2
Ella
P
2012/2013
108
102
DANKO Hodowla Roślin Choryń
3
Iron
P
2011/2012
102
103
DANKO Hodowla Roślin Choryń
4
KWS Atrika P
2013/2014
104
101
KWS Lochow Polska Kondratowice
5
KWS Olof
P
2010/2012
102
101
KWS Lochow Polska Kondratowice
6
Oberek
P
2013/2014
99
101
Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR
7
Soldo
P
2013/2014
105
104
Saaten-Union Polska Wągrowiec
8
Suweren
P
2010/2012
102
99
Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
P – odmiana pastewna
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
10
Wysokość
roślin (cm)
Wyleganie
1-9°
Wyrównanie ziarna
>2,5mm w %
Zawartość białka
( N x 6,25 ) skali 9°
Mączniak
1-9°
Plamistość siatkowa
1-9°
Rdza jęczmienia
1-9°
Rynchosporioza
1-9°
Czarna plamistość
1-9°
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy
Opisowej Odmian ( COBORU 2015).
1
Basic
75
6,2
93
5
8,2
7,5
7,2
8,1
7,3
2
Ella
78
6,2
90
4
8,3
7,5
7,0
7,7
7,5
3
Iron
74
6,6
90
5
6,4
7,4
7,9
7,9
7,1
4
KWS Atrika
77
6,1
92
6
8,0
6,9
7,4
7,5
6,8
5
KWS Olof
77
6,0
86
4
8,2
7,7
7,9
8,0
7,4
6
Oberek
76
6,8
88
6
7,6
7,5
7,6
7,8
7,0
7
Soldo
74
6,9
91
5
8,2
7,4
7,8
7,8
7,4
8
Suweren
81
5,3
84
5
6,8
7,1
7,7
7,7
6,9
Lp.
Odmiana
Skala 1 - 9° : 9 - wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Basic – Odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na mączniaka
prawdziwego, plamistość siatkową, rynchosporiozę i czarną plamistość dość duża, na rdzę jęczmienia
średnia. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny,
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna dobre, gęstość ziarna w stanie
zsypnym przeciętna. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań
uzyskała stosownie 104 % wzorca na a1 i 106 % wzorca na a2, czwarty rok na liście odmian
zalecanych do uprawy na Lubelszczyźnie.
Ella – Odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego,
plamistość siatkową i czarną plamistość dość duża, na rdzę jęczmienia i rynchosporiozę dość mała.
Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie
zsypnym dość duża. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby
przeciętna. W trzyletnim cyklu badań uzyskała stosownie 108 % wzorca na a1 i 102 % wzorca na a2,
trzeci rok na liście odmian zalecanych do uprawy na Lubelszczyźnie.
Iron – Odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę jęczmienia i czarną
plamistość dość duża, na plamistość siatkową i rynchosporiozę średnia, na mączniaka prawdziwego
dość mała. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie
zsypnym dość mała. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby
przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu
badań uzyskała plon ziarna wysokości 102 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 103 %
wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, czwarty rok na liście odmian zalecanych do uprawy
na Lubelszczyźnie.
11
KWS Atrika – Odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na
mączniaka prawdziwego, rdzę jęczmienia i czarną plamistość – średnia, na plamistość siatkową i
rynchosporiozę dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Duża masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna dość dobre,
zawartość białka w ziarnie i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Tolerancja na zakwaszenie
gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim
cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 104 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i
101 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, drugi rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
KWS Olof – Odmiana typu pastewnego. Odporność na mączniaka prawdziwego i czarną plamistość
– dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i rynchosporiozę – średnia. Rośliny średnio
wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000
ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość słabe, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Zawartość
białka w ziarnie mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych
doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań uzyskała stosownie 102 %
wzorca na a1 i 101 % wzorca na a2, piąty rok na liście odmian zalecanych do uprawy na
Lubelszczyźnie.
Oberek – Odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Odporność na czarną
plamistość dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i rdzę jęczmienia średnia,
na rynchosporiozę dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie
ziarna średnie, zawartość białka w ziarnie dość duża, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia.
Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w ścisłych doświadczeniach polowych woj.
lubelskiego w trzyletnim cyklu badań uzyskała plon ziarna w wysokości 99 % wzorca na przeciętnym
poziomie agrotechniki i 101 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, drugi rok na liście
LOZ dla woj. lubelskiego.
Soldo – Odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego –
dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i czarną plamistość – średnia.
Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni.
Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna dość dobre, zawartość białka w ziarnie i
gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta
w ścisłych doświadczeniach polowych woj. lubelskiego w trzyletnim cyklu badań uzyskała plon
ziarna w wysokości 105 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 104 % wzorca na
intensywnym poziomie agrotechniki, drugi rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
Suweren – Odmiana typu pastewnego. Odporność na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i
rynchosporiozę – średnia, na czarną plamistość – dość mała, na mączniaka prawdziwego - mała.
Rośliny wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania
dość wczesny. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie
zsypnym dość duża. Zawartość białka w ziarnie mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W
trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny uzyskała plon 102 % wzorca na przeciętnym
poziomie agrotechniki i 99 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, piąty rok na liście LOZ
dla woj. lubelskiego.
12
IV. Jęczmień ozimy
Charakterystyka odmian jęczmienia ozimego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Henriette
2 – Souleyka
3 – SU Melania
4 – Titus
5 – Zenek
Lista odmian zalecanych do uprawy jęczmienia ozimego na obszarze województwa
lubelskiego została sporządzona po raz dziewiąty dla tego gatunku, na podstawie badań
prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w trzech
punktach doświadczalnych w województwie. Zalecane odmiany wybrano spośród badanych odmian
w latach 2013-2015.
Lp
Odmiana
Mrozoodporność
w skali 9°
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
Hodowca
a1
a2
71,6
81,1
1
Henriette
5,5
2011/2013
104
107
Saaten-Union Polska Wągrowiec
2
Souleyka
4,5
2010/2014
105
103
Saaten-Union Polska Wągrowiec
3
SU Melania*
4,5
2013/2016
103
103
Saaten-Union Polska Wągrowiec
4
Titus
5,5
2012/2014
105
106
Saaten-Union Polska Wągrowiec
5
Zenek *
5,5
2013/2016
105
101
DANKO Hodowla Roślin Choryń
Mrozoodporność w skali 9° - wg COBORU (Lista Opisowa Odmian 2015) .
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
* - średnia z lat 2014-2015
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
13
Czara plamistość
1-9 °
Rynchosporioza
1-9 °
Plamistość
siatkowa 1-9°
Rdza jęczmienia
1-9 °
Mączniak
prawdziwy
1-9°
>2,2 mm w %
Wyleganie
1-9°
Zawartość białka
( N x 6,25 ) skala
9°
Wysokość
roślin (cm)
Wyrównanie ziarna
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy
Opisowej Odmian (COBORU 2015).
1
Henriette
94
6,9
95
6
6,6
7,1
7,7
7,8
7,0
2
Souleyka
95
7,0
94
5
7,4
7,5
7,7
8,0
7,5
3
SU Melania*
96
6,7
95
5
7,3
7,1
7,5
7,9
7,2
4
Titus
109
7,3
96
6
7,5
7,2
7,8
8,0
7,2
5
Zenek
95
6,8
93
5
7,8
6,9
7,5
7,9
6,9
Lp.
Odmiana
Skala 1 - 9° : 9- wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
14
Henriette - odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Mrozoodporność średnia. Odporność na
mączniaka prawdziwego, plamistość siatkowa i rdzę jęczmienia – dość duża, na rynchosporiozę i
czarną plamistość – średnia. Rośliny średniej wysokości o dość dużej odporności na wyleganie.
Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna dość
dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na
zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta
uzyskała 104 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 107 % wzorca na intensywnym
poziomie agrotechniki, trzeci rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
Souleyka - odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Mrozoodporność
średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i czarną
plamistość – duża, na rynchosporiozę - średnia. Rośliny o przeciętnej wysokości i dużej odporności
na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna
średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja
na zakwaszenie gleby przeciętna. Odmiana ta w trzyletnim cyklu badań PDO w woj. lubelskim
uzyskała 105 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 103 % wzorca na intensywnym
poziomie agrotechniki, drugi rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
SU Melania - odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej.
Zimotrwałość prawie średnia. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę
jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość - średnia. Rośliny średniej wysokości o
przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren,
wyrównanie ziarna, gęstość ziarna w stanie zsypnym oraz zawartość białka w ziarnie średnie.
Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W dwuletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny
odmiana ta uzyskała plon ziarna w wysokości 103 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii
uprawy. Pierwszy rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
Titus - odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Mrozoodporność
średnia. Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego i rdzę jęczmienia dość duża, na
plamistość siatkową, rynchosporiozę i czarną plamistość - średnia. Rośliny wysokie do bardzo
wysokich, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny.
Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża.
Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu
badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta uzyskała 105 % wzorca na przeciętnym poziomie
agrotechniki i 106 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, drugi rok na LOZ dla woj.
lubelskiego.
Zenek - odmiana wielorzędowa, typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Zimotrwałość
dość dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę
jęczmienia i rynchosporiozę – średnia, na ciemnobrunatną plamistość – dość mała. Rośliny średniej
wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania
średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna, gęstość ziarna w stanie zsypnym i zawartość
białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. W dwuletnim cyklu badań w
warunkach Lubelszczyzny odmiana ta uzyskała 105 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki
i 101 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki, pierwszy rok na LOZ dla woj. lubelskiego.
15
V.
Pszenżyto ozime
Charakterystyka odmian pszenżyta ozimego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Algoso
2 – Borowik
3 – Fredro
4 – Palermo
5 – Subito
6 – Torino
7 – Trismart
Lista odmian zalecanych do uprawy pszenżyta ozimego na obszarze województwa lubelskiego
została sporządzona na podstawie badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa
Odmianowego (PDO) w pięciu punktach doświadczalnych w województwie. Zalecane odmiany
wybrano spośród badanych odmian w latach 2013-2015.
Lp.
Odmiana
Mrozoodporność
w skali 9°
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Rok
wpisania Plon ziarna
średnia
do
(2013-2015)
krajowego
rejestru
/ rok
a1
a2
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
1
Algoso
2
72,3
85,0
Hodowca
4
2007/2010
103
111
DANKO Hodowla Roślin Choryń
Borowik
5,5
2011/2013
103
105
Hodowla Roślin Strzelce Grupa IHAR
3
Fredro
4,5
2010/2012
105
104
DANKO Hodowla Roślin Choryń
4
Palermo *
6,0
2013/2016
103
103
DANKO Hodowla Roślin Choryń
5
Subito
5,5
2012/2014
106
104
DANKO Hodowla Roślin Choryń
6
Torino
3,5
2012/2014
107
105
DANKO Hodowla Roślin Choryń
7
Trismart
6,5
2007/2010
100
99
DANKO Hodowla Roślin Choryń
Mrozoodporność w skali 9° - wg COBORU (Lista Opisowa Odmian 2015)
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
* - średnia z lat 2014-2015
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
16
Wysokość
roślin (cm)
Wyleganie
1-9°
Porastanie
1-9°
Wyrównanie ziarna
>2,2 mm w %
Liczba opadania
1-9°
Zawartość białka
( N x 5,83 ) skala 9°
Mączniak
1-9°
Rdza Brunatna
1-9°
Rynchosporioza
1-9 °
Septorioza
liści 1-9°
Septorioza plew
1-9°
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy Opisowej
Odmian ( COBORU 2015).
1
Algoso
118
6,9
5
95
5
3
6,4
6,5
7,3
6,0
7,3
2
Borowik
128
7,3
5
95
3
5
7,5
8,1
7,7
6,9
6,9
3
Fredro
115
6,8
6
96
7
6
6,9
7,7
7,6
6,6
7,7
4
Palermo
116
7,9
5
96
6
6
7,1
8,1
7,5
7,0
7,8
5
Subito
117
5,3
5
96
7
3
7,9
8,1
7,6
6,6
7,1
6
Torino
120
7,3
5
96
7
8
7,1
7,9
7,6
6,6
7,0
7
Trismart
123
6,2
6
97
5
6
7,1
6,0
7,5
5,8
7,0
Lp.
Odmiana
Skala 1 - 9° : 9 -wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Algoso – Odmiana pastewna o normalnej wysokości roślin. Mrozoodporność średnia. Odporność na
rdzę brunatną, septoriozę plew, rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła średnia, na fuzariozę
kłosów dość mała, na septoriozę liści mała, na mączniaka mała do bardzo małej. Rośliny dość
wysokie o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na
porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnia. Zawartość białka mała. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. W trzyletnim cyklu badań w warunkach Lubelszczyzny odmiana ta
uzyskała 103 % wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 111 % wzorca na intensywnym
poziomie agrotechniki, siódmy rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
Borowik – Odmiana pastewna, typu tradycyjnego o normalnej wysokości roślin. Mrozoodporność
prawie średnia. Odporność na rdzę brunatną i septoriozę liści – duża, na mączniaka prawdziwego,
rdzę żółtą, fuzariozę kłosów i choroby podstawy źdźbła – dość duża, na septoriozę plew i
rynchosporiozę - średnia. Rośliny bardzo wysokie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie dość dobre,
gęstość w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania
mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W trzyletnim cyklu
badań (2013/15) odmiana ta plonowała na poziomie 103 % wzorca na przeciętnym poziomie
agrotechniki i 105 % wzorca na intensywnym poziomie uprawy, trzeci rok na liście LOZ dla
Lubelszczyzny.
Fredro – Odmiana pastewna o normalnej wysokości roślin. Plenność dobra do bardzo dobrej,
mrozoodporność przeciętna. Odporność na fuzariozę kłosów duża do bardzo dużej, na rdzę brunatną i
septoriozę plew duża, na mączniaka prawdziwego, septoriozę liści, rynchosporiozę i choroby
podstawy źdźbła przeciętna, na rdzę żółtą mała. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności
na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren dość duża,
gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie ziarna w kłosach dość duża,
liczba opadania duża do bardzo dużej. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W badaniach
PDO na Lubelszczyźnie w latach (2013/15) odmiana ta potwierdziła swój wysoki potencjał
plonotwórczy uzyskując 105 % wzorca na podstawowym poziomie uprawy i 104% wzorca na
intensywnym poziomie agrotechniki, czwarty rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
17
Palermo – Odmiana pastewna. Plenność bardzo dobra. Zimotrwałość dość duża. Odporność na
septoriozę plew – duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, septoriozę liści i fuzariozę kłosów
– dość duża, na rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła – średnia. Rośliny dość wysokie, o dużej
odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren dość
duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża do bardzo dużej. Odporność
na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. W dwuletnim cyklu badań (2014/15) odmiana ta plonowała na poziomie
103 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy, pierwszy rok na liście LOZ dla
Lubelszczyzny.
Subito – Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin, plenność bardzo dobra. Mrozoodporność
dość duża. Odporność na mączniaka prawdziwego – duża, na rdzę brunatną dość duża, choroby
podstawy źdźbła, rynchosporiozę, septoriozę liści i plew, fuzariozę kłosów – średnia. Rośliny dość
wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni.
Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość w stanie zsypnym bardzo duża. Odporność na
porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża. Zawartość białka dość mała. Tolerancja
na zakwaszenie gleby dość mała. W trzyletnim cyklu badań (2013/15) odmiana ta uzyskała 106 %
wzorca poziomie a1 i 104 % wzorca na poziomie a2, drugi rok na liście odmian zalecanych dla
Lubelszczyzny.
Torino – Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin, plenność bardzo dobra. Mrozoodporność
prawie średnia.Odporność na rdzę brunatną, rynchosporiozę, septoriozę liści – dość duża, na
mączniaka prawdziwego, septoriozę plew- średnia, na choroby podstawy źdźbła i fuzariozę kłosów –
dość mała. Rośliny wysokie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia wczesny do
bardzo wczesnego, dojrzewania dość wczesny. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie,
gęstość w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie duża, liczba opadania
średnia. Zawartość białka duża do bardzo dużej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W
trzyletnim cyklu badań (2013/15) odmiana ta uzyskała 107 % wzorca poziomie a1 i 105 % wzorca na
poziomie a2, drugi rok na liście odmian zalecanych dla Lubelszczyzny.
Trismart – Odmiana pastewna, o normalnej wysokości roślin, mrozoodporność dość duża.
Odporność na septoriozę plew i fuzariozę kłosów średnia, na mączniaka, rdzę źdźbłową,
rynchosporiozę i choroby podstawy źdźbła dość mała, na septoriozę liści mała do bardzo małej, na
rdzę brunatną bardzo mała. Rośliny dość wysokie o średniej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia dość wczesny dojrzewania średni. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba
opadania dość duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. W
trzyletnim cyklu badań (2013/15) odmiana ta uzyskała 100 % wzorca na przeciętnym poziomie
agrotechniki i 99 % wzorca na wysokim poziomie agrotechniki. Siódmy rok na liście odmian
zalecanych dla Lubelszczyzny.
18
VI. Żyto ozime
Charakterystyka odmian żyta ozimego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Bosmo
2 – Dańkowskie Diament
3 – Stanko
4 – SU Satellit F1
5 – SU Spektrum F1
6 – SU Stakkato F1
Lista odmian zalecanych do uprawy żyta ozimego na obszarze województwa lubelskiego
została sporządzona po raz dziewiąty dla tego gatunku, na podstawie badań prowadzonych w ramach
Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w dwóch punktach doświadczalnych w
województwie lubelskim i jednym punkcie doświadczalnym w województwie mazowieckim, powiat
siedlecki (SDOO Seroczyn). Proponowane odmiany wybrano spośród badanych odmian w latach
2013-2015.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
a1
a2
70,9
85,4
Hodowca
1
Bosmo
2001/2008
90
84
Hodowla Roślin Smolice Grupa IHAR
2
Dańkowskie Diament
2005/2008
88
91
DANKO Hodowla Roślin Choryń
3
Stanko
2007/2010
91
91
Dr Stanisław Ramenda Antoniny
4
SU Satellit F1 *
2013/2016
115
113
Saaten-Union Polska Wągrowiec
5
SU Spektrum F1 *
2013/2016
109
109
Saaten-Union Polska Wągrowiec
6
SU Stakkato F1
2012/2014
115
115
Saaten-Union Polska Wągrowiec
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
F1 - odmiana mieszańcowa
* - średnia z lat 2014-2015
a1 – przeciętny poziom agrotechniki
a2 – wysoki poziom agrotechniki (zwiększone nawożenie azotowe, dolistne preparaty
wieloskładnikowe, ochrona przed wyleganiem i chorobami)
19
Wysokość
roślin (cm)
Wyleganie
1-9°
Porastanie
1-9°
Wyrównanie ziarna
>2,2 mm w %
Liczba opadania
1-9°
Zawartość białka
Mączniak
1-9°
Rdza brunatna
1-9°
Rdza źdźbłowa
1-9 °
Rynchosporioza
1-9 °
Septorioza liści
1-9°
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian, ziarna – odporność na wybrane choroby wg Listy Opisowej
Odmian ( COBORU 2015).
154
4,8
5
81
4
6
7,9
7,3
7,7
7,3
6,8
146
4,9
5
76
6
6
7,3
6,6
7,3
7,3
6,6
3
Bosmo
Dańkowskie
Diament
Stanko
146
5,3
5
78
4
5
7,8
6,7
7,5
7,3
6,7
4
SU Satellit F1
137
4,7
4
83
6
2
7,4
6,0
6,7
7,5
7,0
5
SU Spektrum F1
133
5,0
5
76
6
3
7,8
6,5
7,5
7,7
7,8
6
SU Stakkato F1
137
4,5
5
83
6
3
7,6
6,2
7,2
7,6
7,1
Lp.
1
2
Odmiana
Skala 1 - 9° : 9 -wartość bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Bosmo – odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno, dobrej zimotrwałości.
Zdrowotność dobra, odporność na rdzę brunatną bardzo duża na mączniaka i rdzę źdźbłową dość
duża, na rynchosporiozę i septoriozę liści przeciętna. Rośliny dość wysokie o średniej odporność na
wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni.Odporność na porastanie ziarna w kłosach
przeciętna. Zawartość białka dość duża, liczba opadania dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby
średnia. W badaniach PDO w woj. lubelskim w trzyletnim cyklu badań u odmiany tej uzyskano 90 %
wzorca na poziomie a1 i 84 % wzorca na poziomie a2.
Dańkowskie Diament - odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Zimotrwałość
dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, septoriozę liści i rynchosporiozę przeciętna, na
mączniaka i choroby podstawy źdźbła dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Rośliny
średniej wysokości o dość dużej odporności na wyleganie. Odporność na porastanie ziarna w kłosach
średnia, liczba opadania i zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. W
trzyletnim cyklu badań w woj. lubelskim odmiana ta uzyskała plon ziarna w wysokość 88 % wzorca
na przeciętnym poziomie agrotechniki i 91 % wzorca na intensywnym poziomie agrotechniki.
Stanko - odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Odporność na rdzę brunatną dość
duża, na mączniaka, rdzę źdźbłową i septoriozę liści- średnia, na rynchosporiozę i choroby podstawy
źdźbła dość mała. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin
kłoszenia i dojrzewania średni. Odporność na porastanie ziarna w kłosach i liczba opadania
przeciętne. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W warunkach
Lubelszczyzny jest to najwyżej plonującą odmiana z grupy odmian populacyjnych. W badaniach PDO
w latach (2013/15) odmiana ta uzyskała plon ziarna w wysokości 91 % wzorca niezależnie od
zastosowanej technologii uprawy.
SU Satellit F1 - odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy na ziarno.
Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową – dość duża, na septoriozę liści, rynchosporiozę
i choroby podstawy źdźbła – średnia, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i źdźbłową – dość
mała. Rośliny dość niskie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania
średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie i gęstość w stanie zsypnym średnie. Odporność na
porastanie ziarna w kłosie dość mała, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała do bardzo
małej. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W dwuletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie
odmiana ta uzyskała 115% wzorca na przeciętnym poziomie agrotechniki i 113 % wzorca na
intensywnym poziomie agrotechniki. Pierwszy rok na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
20
SU Spektrum F1 - odmiana mieszańcowa trójkomponentowa, przeznaczona do uprawy na ziarno.
Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową i septoriozę liści – dość duża, na mączniaka
prawdziwego, rynchosporiozę, choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną i źdźbłową – średnia.
Rośliny niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa
1000 ziaren mała, wyrównanie dość słabe, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na
porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka mała. Tolerancja na
zakwaszenie gleby średnia. W dwuletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie odmiana ta uzyskała plon
ziarna w wysokości 109 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy. Pierwszy rok na
liście LOZ dla Lubelszczyzny.
SU Stakkato F1 - odmiana mieszańcowa, trójkomponentowa przeznaczona do uprawy na ziarno.
Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę i
septoriozę liści dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową – średnia.
Rośliny dość niskie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny,
dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość w stanie zsypnym
średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania dość duże. Zawartość białka mała.
Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. W trzyletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie odmiana ta
uzyskała plon ziarna w wysokości 115 % wzorca niezależnie od zastosowanej technologii uprawy,
drugi rok na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
21
VII. Rzepak ozimy
Charakterystyka odmian rzepaku ozimego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Lohana
2 – Pamela
3 – Quartz
4 – Sherlock
5 – DK Exclusiv F1
6 – Garou F1
7 – Marcopolos F1
Listę odmian zalecanych do uprawy rzepaku ozimego na obszarze województwa lubelskiego
opracowano na podstawie badań prowadzonych w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa
Odmianowego (PDO) w czterech punktach doświadczalnych w województwie. Zalecane odmiany
wybrano spośród badanych odmian w latach 2013-2015.
Lp
Odmiana
Zimotrwałość
w skali 9°
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Plon nasion
średnia
(2013-2015)
Hodowca
50,2
Wzorzec dt/ha
1
2
3
4
Lohana
Pamela
Quartz *
Sherlock
6,4
6,1
7,1
6,9
odmiany populacyjne
Limagrain Central Europe Societe Komorniki
2012/2015
98
Limagrain Central Europe Societe Komorniki
2011/2013
98
2013/2016
97
KWS Polska, Poznań
2010/2016
96
KWS Polska, Poznań
odmiany mieszańcowe
1
DK Exclusiv F1*
6,8
2013/2016
105*
2
Garou F1 *
7,2
2013/2016
106*
3
Marcopolos F1
6,5
2012/2015
106
Monsanto Polska sp. z o.o. ul. Domaniewska 49; 02672 Warszawa
Saaten – Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70
62-100 Wągrowiec
KWS Polska Poznań
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
* - średnia z lat 2014-2015
Zimotrwałość w skali 9° - wg COBORU (Lista Opisowa Odmian 2015)
22
Marcopolos F1
glukozynolanów
µM/g
48,3
48,0
48,7
48,3
48,8
49,1
48,4
9,7
9,2
8,9
9,1
12,3
8,5
7,7
Czerń krzyżowych
skala 9°
Lohana
Pamela
Quartz
Sherlock
DK Exclusiv F1
Garou F1
tłuszczu
% s.m.
Sucha zgnilizna
kapustnych
% roślin
1
2
3
4
5
6
7
Odmiana
Zgnilizna
twardzikowa
% roślin
Lp.
Wyleganie (%)
Zawartość w nasionach
Wysokość roślin
(cm)
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian – odporność na wybrane choroby wg Listy Opisowej
Odmian ( COBORU 2015)
147
149
141
150
149
152
156
21
21
17
22
22
18
18
10
9
16
10
13
11
12
11
11
14
11
12
9
11
7,3
7,5
7,2
7,4
6,9
7,2
7,5
Skala 1 - 9° , wartość cechy: 9 - bardzo duża, 5 – średnia , 1 – bardzo mała.
Lohana – Odmiana populacyjna. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów poniżej
średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej powyżej średniej. Masa 1000 nasion
średnia. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny średnio wysokie, o przeciętnej odporności na
wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej nieco późniejszy od średniego.
Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i choroby podstawy łodygi nieco
większa od średniej, na czerń krzyżowych – średnia. W trzyletnim cyklu badań(2013/15) na
Lubelszczyźnie odmiana ta uzyskała plon nasion w wysokości 98 % wzorca, drugi rok na liście LOZ
dla woj. lubelskiego.
Pamela - Odmiana populacyjna. Plon nasion duży. Zawartość tłuszczu w nasionach dość duża,
glukozynolanów nieco powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia.
Masa 1000 nasion średnia. Zimotrwałość roślin dobra. Termin początku kwitnienia średni,
dojrzałości technicznej dość późny. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na
wyleganie. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy
łodygi i na czerń krzyżowych dość duża. W trzyletnim cyklu badań PDO (2013/15) na Lubelszczyźnie
uzyskano plon nasion w wysokości 98 % wzorca, trzeci rok na liście LOZ dla woj. lubelskiego.
Quartz - Odmiana populacyjna. Plon nasion na poziomie najlepiej plonujących odmian
populacyjnych. Zawartość tłuszczu w nasionach średnia, glukozynolanów poniżej średniej. Zawartość
białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza do średniej. Masa 1000 nasion średnia. Zimotrwałość
roślin dość duża. Rośliny dość niskie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku
kwitnienia nieco późniejszy od średniego, dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę
twardzikową niniejsza od średniej, choroby podstawy łodygi i na czerń krzyżowych średnia. W
dwuletnim cyklu badań PDO plonowała na poziomie 97 % wzorca, pierwszy rok na liście LOZ
Sherlock - Odmiana populacyjna. Plon nasion dość duży. Zawartość glukozynolanów w nasionach
średnia, tłuszczu dość duża. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej.
Masa 1000 nasion mniejsza od średniej. Zimotrwałość średnia. Termin początku kwitnienia i
dojrzewania nieco późniejszy od średniej. Rośliny dość wysokie, o zaledwie średniej odporności na
wyleganie. Odporność na zgniliznę twardzikową dość duża, na suchą zgniliznę kapustnych i choroby
podstawy łodygi średnia, i na czerń krzyżowych nieco lepsza od średniej. W trzyletnim cyklu badań
23
PDO (2013/15) na Lubelszczyźnie uzyskano plon nasion w wysokości 96 % wzorca, pierwszy rok na
liście LOZ dla woj. lubelskiego.
DK Exclusiv F1 - Odmiana mieszańcowa. Plon nasion duży do bardzo dużego. Zawartość tłuszczu w
nasionach średnia, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie
beztłuszczowej większa od średniej. Masa 1000 nasion dość mała. Zimotrwałość roślin dość mała.
Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i
dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową i choroby podstawy łodygi
średnia, na czerń krzyżowych mniejsza od średniej. W badaniach PDO w woj. lubelskim
realizowanych w latach (2014/15) odmiana ta uzyskała plon nasion w wysokości 105 % wzorca,
pierwszy rok na liście LOZ.
Garou F1 - odmiana mieszańcowa. Plon nasion bardzo duży. Zawartość tłuszczu w nasionach
większa od średniej, glukozynolanów poniżej średniej. Zawartość białka w suchej masie
beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion średnia. Zimotrwałość roślin duża. Rośliny średniej
wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości
technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikowa nieco większa od średniej, choroby
podstawy łodygi i czerń krzyżowych średnia. W badaniach PDO w woj. lubelskim realizowanych w
latach (2014/15) odmiana ta uzyskała plon nasion w wysokości 106 % wzorca, pierwszy rok na liście
LOZ.
Marcopolos F1 - Odmiana mieszańcowa. Plon nasion duży do bardzo dużego. Zawartość tłuszczu w
nasionach dość duża, glukozynolanów mała. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej
średnia. Masa 1000 nasion średnia. Zimotrwałość roślin średnia. Rośliny dość wysokie, o mniejszej
odporności na wyleganie Termin początku kwitnienia i dojrzewania nieco późniejszy. Odporność na
zgniliznę twardzikową i czerń krzyżowych średnia, na suchą zgniliznę kapustnych i choroby
podstawy łodygi nieco większa od średniej. W badaniach PDOiR w woj. lubelskim realizowanych w
latach (2013/15) odmiana ta uzyskała plon nasion w wysokości 106 % wzorca, drugi rok na liście
LOZ.
24
VIII. Groch siewny
Charakterystyka odmian groch siewnego zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Batuta
3 – Lasso
4 – Mecenas
4 – Mentor
5 – Tarchalska
Lista odmian zalecanych do uprawy grochu siewnego na obszarze województwa lubelskiego została
sporządzona po raz szósty dla tego gatunku, na podstawie badań prowadzonych w ramach
Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w latach 2013-2015, w trzech punktach
doświadczalnych w województwie lubelskim.
Tabela 1. Plon ziarna zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Odmiana
Wzorzec dt/ha
Plon ziarna
średnia
(2013-2015)
Hodowca
47,1
1
Batuta
2009/2012
108
DANKO Hodowla Roślin Choryń
2
Lasso
2008/2012
103
Hodowla Roślin Strzelce IHAR
3
Mecenas
2012/2014
102
Hodowla Roślin Smolice, Grupa IHAR
4
Mentor
2011/2016
105
Hodowla Roślin Smolice, Grupa IHAR
5
Tarchalska
2004/2011
105
DANKO Hodowla Roślin Choryń
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
Tabela 2. Ważniejsze cechy odmian wg Listy Opisowej Odmian ( COBORU 2015)
Wyleganie skala 9°
Zawartość
Masa
Wysokość
po
1000
białka
włókna
roślin
Lp. Odmiana
zakończeniu
przed
nasion
ogólnego surowego
cm
kwitnienia
zbiorem
g
% s.m.
% s.m.
1
Batuta
95
8,1
6,1
249
22,6
6,0
2
Lasso
95
7,5
5,4
243
21,4
5,8
3
Mecenas
93
7,9
6,2
238
22,5
5,5
4
Mentor
95
7,9
5,9
223
22,0
5,9
5
Tarchalska
93
7,9
5,9
261
22,0
5,7
25
Batuta – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem na
konsumpcję i na paszę. Plon nasion i białka ogólnego bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin
kwitnienia i dojrzewania średni do dość późnego, okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokości
cechują się bardzo dobrą sztywnością w czasie kwitnienia i dobrą przed zbiorem. W bardzo małym
stopniu podatna na choroby. Rośliny dojrzewają dość równomiernie. Skłonność do pękania strąków i
osypywania nasion bardzo mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona średniej wielkości o zawartości
białka nieco mniejszej od średniej. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych,
optymalna obsada roślin ok. 110 szt./m2 . W trzyletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie uzyskała plon
nasion w wysokości 108 % wzorca, jest to obecnie najwyżej plonująca odmiana w tym gatunku.
Czwarty rok na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
Lasso – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na suche nasiona do wykorzystania do konsumpcji
i na paszę. Plon nasion dość duży, białka średni. Termin kwitnienia dość wczesny, dojrzewania średni,
okres kwitnienia średni. Rośliny średniej wysokość cechują się bardzo dobrą sztywnością w początku
kwitnienia, małą tendencja do wylegania w końcu kwitnienia i nieco mniejszą od średniej podatnością
przed zbiorem. W bardzo małym stopniu podatna na porażenie przez sprawców mączniaka rzekomego
i prawdziwego, małym powodującym zgorzelowa plamistość grochu i nieco większym w przypadku
chorób fuzaryjnych. Rośliny dojrzewają równomiernie. Skłonność do pękania strąków i osypywania
nasion mała. Odmiana żółtonasienna, nasiona średniej wielkości o zawartości białka nieco mniejszej
od średniej. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych, optymalna obsada roślin ok.
110 szt./m2 . W trzyletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie uzyskała plon nasion w wysokości 103 %
wzorca. Czwarty rok na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
Mecenas – Odmiana ogólnoużytkowa, wąsolistna, o białych kwiatach, przeznaczona do uprawy na
suche nasiona do wykorzystania na paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka duży. Termin kwitnienia
i dojrzewania średni, okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średniej do małej wysokość, o
średniej do dużej odporności na wyleganie w czasie kwitnienia i średnią do dużej przed zbiorem.
Cechuje się duża odpornością na wyleganie w czasie kwitnienia. Odporność na choroby duża,
zwłaszcza na mączniaka rzekomego i rdzę grochu. Dojrzewa równomiernie. Skłonność do pękania
strąków i osypywania nasion bardzo mała. Nasiona barwy żółtej, drobne, o średniej zawartości białka
ogólnego. Zawartość włókna surowego mała do bardzo małej. Odpowiednia do uprawy na glebach
kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin ok. 110 szt./m2 . W trzyletnim cyklu badań na
Lubelszczyźnie uzyskała plon nasion w wysokości 102 % wzorca. Drugi rok na liście LOZ dla
Lubelszczyzny.
Mentor – Odmiana ogólnoużytkowa, wąsolistna, o białych kwiatach, przeznaczona do uprawy na
suche nasiona do wykorzystania na paszę i konsumpcję. Plon nasion i białka duży. Termin kwitnienia
i dojrzewania średni, okres kwitnienia średniej długości. Podatność na wyleganie w czasie kwitnienia
i przed zbiorem mała, mimo wyższych roślin w porównaniu z innymi odmianami zarejestrowanymi.
Odporność na choroby mała, zwłaszcza na mączniaka rzekomego. Dojrzewa równomiernie.
Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. Nasiona żółte o bardzo małej masie
1000 nasion oraz średniej zawartości białka ogólnego i małej do bardzo małej zawartości włókna
surowego Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin ok.
110 szt./m2 . W trzyletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie uzyskała plon nasion w wysokości 105 %
wzorca. Pierwszy rok na liście LOZ dla Lubelszczyzny.
Tarchalska – Odmiana wąsolistna, przydatna do uprawy na zbiór suchych nasion z przeznaczeniem
na paszę oraz na cele kulinarne. Termin kwitnienia i dojrzewania średni. Rośliny średnio wysokie.
Wyleganie na początku kwitnienia nie występuje, w fazie końca kwitnienia bardzo małe, przed
zbiorem małe. Równomierność dojrzewania dość dobra. Skłonność do pękania strąków i osypywania
nasion bardzo mała. Plonowanie w odniesieniu do nasion i białka ogólnego duże do bardzo dużego.
Zawartość białka ogólnego w nasionach mała. Masa 1000 nasion dość duża. Udział nasion bardzo
dużych -duży, bardzo małych- bardzo mały. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów
26
pszennych, optymalna obsada roślin ok. 120 szt./m2. W trzyletnim cyklu badań na Lubelszczyźnie
uzyskała plon nasion w wysokości 105 % wzorca.
27
IX. Ziemniak jadalny
Charakterystyka odmian zalecanych do uprawy na obszarze woj. lubelskiego.
1 – Arielle
2 – Denar
3 – Lord
4 – Viviana
5 – Gwiazda
6 – Owacja
7 – Vineta
8 – Satina
9 – Tajfun
10 – Jelly
11 – Syrena
Listę odmian zalecanych w ziemniaku jadalnym na województwo lubelskie opracowano na
podstawie wyników uzyskanych ze ścisłych eksperymentów polowych prowadzonych w trzydziestu
pięciu punktach doświadczalnych. Badania realizowano w ramach Porejestrowego
Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w woj. lubelskim, małopolskim, podkarpackim i
świętokrzyskim w latach 2013-2015.
Tabela 1. Ziemniak bardzo wczesny. Plon bulw zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Odmiana
Wzorzec dt/ha
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Plon ogólny
bulw
średnia
(2013-2015)
Plon
handlowy
bulw
średnia
(2013-2015)
226,2
206,7
Zbiór wczesny (po 40 dniach od wschodów)
1
Arielle
2006/2014
110
113
2
3
Denar
Lord
1999/2010
1999/2010
97
107
96
107
4
Viviana
2010/2014
105
104
Wzorzec dt/ha
Hodowca
Agrico Polska 84-300 Lębork,
ul. Staromiejska 7 A
Hodowla Ziemniaka Zamarte
Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1
89-430 Kamień Krajeński
Europlant Handel Ziemniakami Laski
Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz
411,6
383,7
Zbiór po zakończeniu wegetacji
1
Arielle
2006/2014
108
111
2
3
Denar
Lord
1999/2010
1999/2010
104
117
104
117
Agrico Polska 84-300 Lębork,
ul. Staromiejska 7 A
Hodowla Ziemniaka Zamarte
Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1
89-430 Kamień Krajeński
4
Viviana
2010/2014
95
94
Europlant Handel Ziemniakami Laski
Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
28
Arielle - odmiana bardzo wczesna, jadalna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym. Daje duże
plony bulw zarówno w najwcześniejszym terminie zbioru, jak i po zakończeniu wegetacji. Odmiana o
dużym udziale plonu handlowego w plonie ogólnym. Bulwy bardzo duże do dużych, owalne, o
regularnym kształcie, płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. Miąższ zarówno surowy, jak i po
ugotowaniu nie ciemnieje. Zawartość skrobi średnio 13 %. Odmiana odporna na mątwika
ziemniaczanego, podatna na wirusa Y, średnio odporna na wirusa liściozwoju. Bardzo podatna na
porażenie zarazą ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO w pierwszym terminie zbioru (po 40
dniach od wschodów) uzyskała plon ogólny i handlowy bulw stosownie; 110 i 113 % wzorca, zaś w
pełnej dojrzałości uzyskała plon ogólny bulw w wysokości 108% wzorca i plon handlowy w
wysokości 111 % wzorca.
Denar – odmiana bardzo wczesna, jadalna w typie kulinarnym sałatkowym do wszechstronnie
użytkowego, o dobrym smaku. Bardzo plenna, o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Przydatna
do uprawy na wczesny zbiór. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy Y i
liściozwoju (Y-7, L-7), podatna na porażenie zarazą ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO w
pierwszym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów) plonowała na poziomie 97 % wzorca, zaś w
pełnej dojrzałości uzyskała plon ogólny i plon handlowy bulw w wysokości 104% wzorca.
Lord - odmiana bardzo wczesna, jadalna w typie kulinarnym sałatkowym do wszechstronnie
użytkowego, o dobrym smaku. Bardzo plenna, o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Przydatna
do uprawy na wczesny zbiór. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy Y i
liściozwoju (Y-7, L-7), podatna na porażenie zarazą ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO w
pierwszym terminie zbioru (po 40 dniach od wschodów) plonowała na poziomie 107 % wzorca, zaś w
pełnej dojrzałości uzyskała plon ogólny i handlowy bulw w wysokości 117% wzorca. W trzyletnim
cyklu badań PDO jest to najwyżej plonująca odmiana w tej grupie wczesności.
Viviana - odmiana bardzo wczesna, jadalna w typie kulinarnym sałatkowym o dobrym smaku.
Bulwy duże, bardzo kształtne, okrągłoowalne o bardzo płytkich oczkach, żółtej skórce i żółtej barwie
miąższu. Odmiana dość plenna, o przeciętnym tempie gromadzenia plonu. Odmiana odporna na
mątwika ziemniaczanego, średnio odporna na wirusy Y i liściozwoju, bardzo podatna na porażenie
zarazą ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO w pierwszym terminie zbioru (po 40 dniach od
wschodów) plonowała na poziomie 105 % wzorca, zaś w pełnej dojrzałości uzyskała plon ogólny w
wysokości 95% i plon handlowy bulw w wysokości 94 % wzorca.
Tabela 2. Ziemniak wczesny. Plon bulw zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
1
Gwiazda
2011/2016
Plon ogólny
bulw
średnia
(2013-2015)
Plon
handlowy
bulw
średnia
(2013-2015)
439,5
415,2
103
104
2
Owacja
2006/2010
109
109
3
Vineta
1999/2010
105
106
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
29
Hodowca
Hodowla Ziemniaka Zamarte, Grupa IHAR
Zamarte, ul. Parkowa 1 89-430 Kamień
Krajeński
Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka
w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno
Europlant Handel Ziemniakami Laski
Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz
Gwiazda – odmiana wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym o dobrym smaku.
Bulwy bardzo duże, okrągłoowalne o regularnym kształcie, płytkich oczkach, żółtej skórce i
jasnożółtej do żółtej barwie miąższu. Odmiana dość plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w
plonie. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego oraz na wirusy Y i liściozwoju, podatna na
porażenie zarazą ziemniaka. W ścisłych badaniach polowych PDO w trzyletnim cyklu badań
uzyskała plon ogólny w wysokości 103 % wzorca i handlowy bulw w wysokości 104 % wzorca.
Owacja – odmiana wczesna, jadalna, w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym do lekko
mączystego. Bardzo plenna, o bardzo dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Bulwy bardzo duże,
okrągłoowalne, o płytkich oczkach i jasnożółtym miąższu. Odmiana odporna na mątwika
ziemniaczanego, cechuje się dużą odpornością na wirusa Y oraz liściozwoju, dość podatna na
porażenie zarazą ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO uzyskano plon ogólny i handlowy bulw
wysokości 109 % wzorca.
Vineta – odmiana wczesna, jadalna, w typie kulinarnym wszechstronnie użytkowym do sałatkowego
o dobrym smaku. Bardzo plenna o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Odmiana odporna na
mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy (Y-7, L-8), podatna na porażenie zarazą ziemniaka. W
ścisłych badaniach polowych PDO uzyskano plon ogólny w wysokości 105 % wzorca i handlowy
bulw w wysokości 106 % wzorca.
Tabela 3. Ziemniak średnio wczesny. Plon bulw zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Plon ogólny
bulw
średnia
(2013-2015)
Plon
handlowy
bulw
średnia
(2013-2015)
482,6
443,2
Hodowca
1
Satina
2000/2010
116
117
Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25
99-440 Zduny
2
Tajfun
2004/2010
115
118
Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka
w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
Satina – odmiana średnio wczesna, jadalna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym o bardzo
dobrym smaku. Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, okrągłoowalnymi, bardzo kształtnymi o
płytkich oczkach i żółtym miąższu. Odmiana bardzo plenna o bardzo dużym udziale w plonie frakcji
handlowej. Odmiana odporna na mątwika ziemniaczanego, średnio odporna na wirusa Y, odporna na
wirusa liściozwoju. Podatna na porażenie przez zarazę ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań PDO
uzyskano plon ogólny i handlowy bulw w wysokości; stosownie 116 i 117 % wzorca.
Tajfun – odmiana jadalna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym do mączystego.
Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, owalnymi, kształtnymi o płytkich oczkach i żółtym
miąższu. Odmiana bardzo plenna o bardzo dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Odmiana
odporna na mątwika ziemniaczanego, odporna na wirusy, średnio odporna na porażenie zarazą
ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań uzyskano średni plon ogólny bulw w wysokości 115 % wzorca i
plon handlowy bulw w wysokości 118 % wzorca.
30
Tabela 4. Ziemniak średnio późny. Plon bulw zalecanych odmian (% wzorca).
Lp.
Odmiana
Rok
wpisania
do
krajowego
rejestru
/ rok
włączenia
do LOZ
Wzorzec dt/ha
Plon ogólny
bulw
średnia
(2013-2015)
Plon
handlowy
bulw
średnia
(2013-2015)
434,2
408,6
Hodowca
1
Jelly
2005/2010
96
97
Europlant Handel Ziemniakami, Laski
Koszalińskie 3A, 76-039 Biesiekierz
2
Syrena
2002/2012
111
110
Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka
w Strzekęcinie, 76-024 Świeszyno
Wzorzec – średnia z wszystkich badanych odmian
Jelly – odmiana jadalna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym. O bardzo dobrym smaku.
Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, owalnymi, bardzo kształtnymi o bardzo płytkich oczkach
i żółtym miąższu. Odmiana bardzo plenna o dużym udziale w plonie frakcji handlowej. Odmiana
odporna na mątwika ziemniaczanego, średnio odporna na wirusy, średnio odporna na porażenie zarazą
ziemniaka. W trzyletnim cyklu badań uzyskano plon ogólny bulw w wysokości 96 % wzorca i plon
handlowy w wysokości 97 % wzorca.
Syrena – odmiana średniopóźna, jadalna w typie konsumpcyjnym ogólnoużytkowym o dobrym
smaku. Charakteryzuje się bulwami bardzo dużymi, owalnymi, kształtnymi o płytkich oczkach i
żółtym miąższu. Odmian plenna, o dużym udziale frakcji handlowej w plonie. Odmiana odporna na
mątwika ziemniaczanego. Bardzo odporna na wirusa Y i średnio odporna na wirusa liściozwoju,
średnio odporna na porażenie zarazą ziemniaka. Zalecana do uprawy na terenie całego kraju, w
rejonach dużego zagrożeniu wirusami wymaga częstej wymiany sadzeniaków. W trzyletnim cyklu
badań uzyskano plon ogólny bulw w wysokości 111 % wzorca i handlowy bulw w wysokości 110 %
wzorca.
31