KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW

KOD UCZNIA ................
KONKURS CHEMICZNY – etap wojewódzki
Rok szkolny 2004/2005
ZESTAWIENIE WYNIKÓW
Numer zadania
TEST
I
II
III
IV
V
VI
RAZEM
Liczba punktów
Podpisy nauczycieli sprawdzających zadanie
INSTRUKCJA DLA UCZNIÓW
Witamy Cię w ostatnim etapie konkursu. Przed Tobą test składający się z 20 zadań i 6 zadań
otwartych.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Nie podpisuj pracy. Zostanie ona zakodowana.
Nie spiesz się. Przeczytaj dokładnie każde zadanie zanim zaczniesz je rozwiązywać.
Nie używaj korektora.
Odpowiedzi do zadań wpisz czytelnie w wyznaczonych miejscach.
Rozwiązując zadanie z treścią napisz wzory, z których korzystasz.
Zadania możesz rozwiązywać w dowolnej kolejności.
Na udzielenie wszystkich odpowiedzi masz 120 minut.
Możesz korzystać z kalkulatora i udostępnionych przez komisję pomocy.
Nie denerwuj się. W tym konkursie nic nie tracisz, zdobywasz natomiast nowe
doświadczenia.
ŻYCZYMY CI POWODZENIA!
1
TEST WIELOKROTNEGO WYBORU

W każdym zadaniu wybierz tylko jedną odpowiedź.

Zaznacz ją kółkiem.

Jeśli się pomylisz, skreśl zaznaczoną odpowiedź i ponownie oznacz poprawną odpowiedź
kółkiem.

Za każdą poprawnie wybraną odpowiedź otrzymasz jeden punkt.
1. Pewną mieszaninę rozdzielono metodą chromatografii. Mieszaniną tą może być:
A) brąz
B) cukier i woda
C) kolorowy tusz
D) mak z solą
2. Objętość alkoholu wypełniającego termometr ścienny wynosi 0,8 cm3. O ile wzrosłaby masa
termometru, gdyby wypełniono go rtęcią. ( d alkoholu = 0,8 g/cm3; d rtęci = 13,6 g/cm3)
A) 10,24 g
B) 10,88 g
C) 0,64 g
D) 1,28 g
3. Największy zasięg i przenikliwość ma promieniowanie:
A) alfa
B) beta
C) gamma
D) alfa i beta
4. Oczyszczanie biologiczne ścieków polega na :
A) przepuszczeniu ich przez warstwę piasku i żwiru, który zatrzyma zawiesiny
B) mieszaniu ich z wodnym roztworem chloru
C) przepuszczeniu ich przez warstwę osadu zawierającego mikroorganizmy, dla których
zawartość ścieków jest pożywką
D) wprowadzeniu ich do odstojników, gdzie cięższe cząstki opadają na dno
5. Jakie będzie stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku zmieszania 20 g roztworu
10% i 10 g roztworu 5%:
2
A) 20%
B) 6,7%
C) 8,3%
D) 2%
6. Bezbarwną odmianą kwarcu jest:
A) kryształ górski
B) ametyst
C) rubin
D) szafir
7. Do wyrobu przedmiotów codziennego użytku stosuje się szkło:
A) kwarcowe
B) potasowe
C) sodowe
D) ołowiowe
8. W dwóch nie podpisanych probówkach znajdują się roztwory: glukozy i sacharozy. Jakiej
substancji należy użyć, aby sprawdzić, w której probówce jest glukoza.
A) stężonego kwasu azotowego (V)
B) wodorotlenku miedzi (II)
C) jodyny
D) fenoloftaleiny
9. Proces całkowitej redukcji hematytu ilustruje równanie:
A) 2FeO + C  2Fe + CO2
B) 2Fe2O3 + 3C  4Fe + 3CO2
C) 2Fe2O3 + C  4FeO + CO2
D) FeO + H2  Fe + H2O
10. Chcąc otrzymać margarynę z oleju słonecznikowego, należy przeprowadzić reakcję:
A) uwodnienia
B) bromowania
C) utlenienia
D) uwodornienia
11. Badany ester jest cieczą bezbarwną, lotną, słabo rozpuszczalną w wodzie o zapachu
ananasów, a podczas jego hydrolizy pojawia się zapach zjełczałego tłuszczu. Wskaż, który
z podanych estrów posiada te właściwości:
3
A) maślan etylu
B) mrówczan etylu
C) octan etylu
D) octan butylu
12. Pośrednie produkty rozpadu skrobi to:
A) dekstryny
B) kleik skrobiowy
C) krochmal
D) kwas glukonowy
13. Jeżeli rozpuszczalność substancji w wodzie wynosi 60 g, to stężenie procentowe jej
nasyconego roztworu wynosi:
A) 60%
B) 80%
C) 37,5%
D) 42,5%
14. W probówkach ogrzewano olej mineralny i roślinny. Po pewnym czasie zaobserwowano
wydzielanie się ostrego, gryzącego zapachu. Z której probówki wydzielał się ten zapach?
A) z olejem roślinnym
B) z obu probówek
C) z olejem mineralnym
D) z żadnej
15. Kwas octowy jest produktem fermentacji octowej. Oblicz, ile gramów kwasu otrzyma się
z 230 g 30% roztworu etanolu.
A) 60 g
B) 70g
C) 80g
D) 90g
16. Okres połowicznego rozpadu pewnego promieniotwórczego pierwiastka wynosi 5 dni, a jego
masa początkowa wynosi 16g. Po 15 dniach pozostanie:
A) 2 g pierwiastka
B) 14 g pierwiastka
C) 8 g pierwiastka
D) 4 g pierwiastka
17. Spośród podanych reakcji wybierz reakcję endoenergetyczną.
4
A) spalanie fosforu w tlenie
B) spalanie wodoru
C) otrzymywanie tlenu przez rozkład tlenku rtęci (II)
D) reakcja magnezu z kwasem solnym
18. Wskaż odpowiedź z prawidłowo podanym sposobem, za pomocą którego można wykryć daną
substancję?
?
A
B
Biały papierek
Octan ołowiu (II)
Próba akroleinowa Próba ksantoproteinowa
białko
olej mineralny
tłuszcz
węglowodan
tłuszcz
białko
woda
białko zawierające
siarkę
nasycony CuSO4
C
tłuszcz
aminokwas
olej mineralny
alkohol
D
olej mineralny
białko
węglowodan
białko
19. Kwas octowy jest słabym elektrolitem, ponieważ:
A) nie ulega dysocjacji w roztworze wodnym
B) reaguje z metalami, dając octany
C) nie barwi fenoloftaleiny na malinowo
D) w roztworze wodnym w niewielkim stopniu ulega dysocjacji elektrolitycznej
20. Tłuszcze są związkami pochodnymi:
A) gliceryny i wody
B) gliceryny i wyższych kwasów tłuszczowych
C) gliceryny i mydła
D) wyższych kwasów tłuszczowych i wody
5
Zadanie I
W wyniku reakcji 3,7g kwasu CnH2n+1COOH z magnezem otrzymano 0,56 dm3 wodoru. Ustal
wzór i nazwę tego kwasu. (dwodoru=0,089 g/dm3) Stosuj przybliżenia do części setnych.
6
Zadanie II
Trzy pierwiastki tworzą ze sobą kilka związków. Związek XYZ ma masę cząsteczkową 40u.
Stosunek mas cząsteczkowych MX2Y : MZ2Y = 3,4 : 1. Masa cząsteczkowa XZ stanowi 60%
masy cząsteczkowej związku XYZ. Podaj wzory wszystkich wymienionych związków.
7
Zadanie III
Do zlewki wlano 120 cm3 95-procentowego wodnego roztworu kwasu siarkowego (VI) o gęstości
1,8 g/cm3. Po kilkunastu dniach przechowywania w otwartej zlewce objętość roztworu wzrosła
o 30 cm3, a jego gęstość zmalała do 1,71 g/cm3. Co jest przyczyną opisanego zjawiska? Oblicz
stężenie procentowe powstałego roztworu.
8
Zadanie IV
Napisz równania reakcji, w których podana substancja jest w przypadku A – substratem,
a w przypadku B – produktem reakcji:
A
C6H12O6
B
A
CH3COOH
B
A
NaC17H35COO
B
9
Zadanie V
a) Ustal, jakie substancje kryją się pod literami A, B, C, D, E, F, G, H, L, M. Wiesz, że:
- substancja C jest trudno rozpuszczalną solą,
- w roztworach wodnych substancji D, M i E wykryto kationy sodu,
- substancja L jest tlenkiem pierwiastka o liczbie atomowej 16, w którym wykazuje on najwyższą
wartościowość.
b) Wpisz wzory tych substancji w kratki pod literami.
c) Ułóż równania zaznaczonych reakcji w formie jonowej.
10
Zadanie VI
Sprawdź, czy uważnie przeczytałeś poleconą literaturę. Uzupełnij wykropkowane miejsca.
Woda do picia musi odpowiadać ściśle określonym wymogom. Badają ją ...............
.................................................. .Woda musi być bezbarwna, klarowna, o dobrym smaku.
Powinna mieć niską temperaturę 7-130 C.
Rozróżnia się trzy rodzaje zapachu wody:
R – .............................. : siana, ziemi, torfu, mchu, kwiatów, traw;
G – .............................. : pleśni, H2S, fekaliów, stęchlizny;
S – ............................... : chloru, fenolu, nafty, acetonu, smoły.
Wśród nieorganicznych zanieczyszczeń wód szczególnie toksyczne są ...............
............... oraz nawozy sztuczne. Najbardziej niebezpieczne są związki, które rozpuszczają się
dobrze w wodzie, tworząc jony łatwo przenikające przez ściany komórkowe. Jony te mogą
powodować ............................................ Mogą wywołać alergię lub zmiany metaboliczne
organizmu. Do metali najbardziej toksycznych należą .................... , .................... i
.................... – pierwiastki rakotwórcze.
Duża koncentracja azotanów w wodzie może spowodować, tzw. ....................
........................ ......................... . Dzieje się tak wówczas, gdy azotany (III) powstające
z azotanów (V), blokują .................... zmniejszając ilość tlenu w organizmie, co u dzieci
wywołuje sine zabarwienie skóry tzw. sinicę.
Organizm człowieka jest zbudowany z jedenastu pierwiastków. Wśród nich sześć:
węgiel, wodór, tlen, ..............., ............... i ............... zalicza się do pierwiastków życia.
Stanowią one 97,9% masy całego ciała. Doliczając do tego chlor, wapń, potas, sód i magnez
uzyska się wynik 98,08%. Pierwiastki te to tzw. ................................. Pozostała część
przypada na mikroelementy.
Najważniejszym z pierwiastków śladowych jest ....................... Źródłem tego
pierwiastka są między innymi mleko, mięso, szpinak, kasza gryczana, nasiona słonecznika
i dyni oraz orzechy. Jest składnikiem krwi, tkanki mięśniowej i cytochromów decydujących o
oddychaniu tkankowym, jego nadmiar jest magazynowany w wątrobie śledzionie i szpiku
kostnym.
Mangan jest niezbędny w przenoszeniu tlenu i prawidłowym rozwoju tkanek, jego
źródłem jest .................... . Nadmiar manganu jest wydalany przez skórę.
Chrom jest niezbędny w procesie przyswajania i metabolizmie węglowodanów.
Wchodzi w skład wielu enzymów. Ma szczególne znaczenie dla osób chorych na cukrzycę.
Niedobór chromu może podnieść stężenie cholesterolu we krwi co prowadzi do .................... .
Źródłem chromu jest wątroba cielęca i chrzan.
11