Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko SPIS TREŚCI 1. Przedmiot opracowania .....................................................................................................................3 2. Opis planowanego przedsięwzięcia ...................................................................................................3 2.1. Lokalizacja inwestycji..................................................................................................................3 2.2. Dotychczasowy sposób wykorzystania terenu i obiektu budowlanego......................................3 2.3. Charakterystyka całego przedsięwzięcia ....................................................................................4 2.4. Obsługa komunikacyjna..............................................................................................................9 2.5. Warunki wykorzystania terenu w trakcie realizacji ..................................................................10 2.6. Warunki wykorzystania terenu w trakcie w trakcie eksploatacji..............................................10 3. Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych.............................................................10 4. Przewidywana ilość wykorzystywanej wody, surowców, materiałów, paliw oraz energii ..............11 5. Przewidywane rodzaje i ilości zanieczyszczeń, wynikające z funkcjonowania planowanego przedsięwzięcia................................................................................................................................12 5.1 Emisja zanieczyszczeń do powietrza..........................................................................................12 5.2 Emisja hałasu..............................................................................................................................12 5.3 Ścieki socjalno-bytowe...............................................................................................................13 5.4 Odpady, rodzaje, przewidywana ilość i sposób postępowania..................................................13 6. Opis elementów przyrodniczych w rejonie planowanego przedsięwzięcia......................................14 6.1 Położenie geograficzne..............................................................................................................14 6.2 Budowa geologiczna ..................................................................................................................15 6.3 Wody podziemne.......................................................................................................................16 6.4 Wody powierzchniowe...............................................................................................................19 6.5 Obszary chronione w rozumieniu art. 113 ust. 4 ustawy – Prawo wodne.................................22 6.6 Gleby..........................................................................................................................................22 6.7 Klimat i jakość powietrza............................................................................................................23 6.8 Ichtiofauna ................................................................................................................................24 7. Opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami..................................................................................................................................28 8. Opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia................................................................................................................................28 9. Opis analizowanych wariantów.........................................................................................................28 9.1 Budowa małej elektrowni wodnej z zastosowaniem turbiny Kaplana......................................28 1 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 9.2 Budowa małej elektrowni wodnej z zastosowaniem turbiny Archimedesa- wariant proponowany przez wnioskodawcę wraz z uzasadnieniem.............................................................29 10. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym również w przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego transgranicznego oddziaływania na środowisko..............................................................................30 10.1 Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko....................................................30 10.2 Minimalizacja oddziaływań......................................................................................................35 11. Opis metod prognozowania zastosowanych przez wnioskodawcę oraz opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, obejmujący bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnioi długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko.................................................38 12. Wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia jest konieczne ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska..............................................................................................................39 13. Analiza możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem............40 14. Przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie jego budowy i eksploatacji lub użytkowania, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru natura 2000 oraz integralność tego obszaru........................................................41 15. Wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy jakie napotkano, opracowując raport.............................................................................................41 16. Streszczenie w języku niespecjalistycznym.....................................................................................41 17. Źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu.................................................41 18. Spis fotografii..................................................................................................................................42 19. Spis rysunków.................................................................................................................................43 20. Spis tabel.........................................................................................................................................43 2 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest ocena oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na budowie Małej Elektrowni Wodnej na istniejącym jazie piętrzącym rzeki Koszarawa w km 4+340 w miejscowości Żywiec. Podstawę do opracowania raportu o oddziaływaniu na środowisko stanowi postanowienie Burmistrza Żywca, nakładające na Inwestora obowiązek sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko i określające jego zakres. 2. OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 2.1. Lokalizacja inwestycji Planowana inwestycja zrealizowana będzie w miejscowości Żywiec, na działce o nr ew. 9565/2 i 9563/3 km 107, obręb nr 7, należących do Skarbu Państwa, w km 4+340 rzeki Koszarawy. W celu ujęcia wody do MEW wykorzystana zostanie śluza płucząca, stanowiąca element jazu - progu stałego o korpusie betonowym, całkowitej szerokości 67,5 m i rzędnej korony 373,80 m n.p.m. Rys. 1. Lokalizacja MEW Żywiec (www.geoportal.gov.pl) 2.2. Dotychczasowy sposób wykorzystania terenu i obiektu budowlanego Jaz na rzece Koszarawie w miejscowości Żywiec, zlokalizowany na granicy z miejscowością Świnna, służy do piętrzenia wody dla potrzeb nawadniania okolicznych użytków zielonych i ujmowania wody na cele użytkowo-bytowe. Zasila ujęcie wody MPWiK Sp. z o.o. w Żywcu, zapewnia dopływ wody dla Młynówki oraz zasila Zakład "Śrubena" SA. Między progiem, a prawym brzegiem rzeki znajduje się upust płuczący, służący do płukania osadnika usytuowanego przed wlotem do ujęcia wody. Upust zamykany jest drewnianą zastawką z mechanizmem o napędzie ręcznym. 3 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Między śluzą płuczącą a progiem stałym, jaz wyposażony jest w przepławkę. Obecny jej stan techniczny i wady konstrukcyjne nie gwarantują migracji ryb zasiedlających zlewnię Koszarawy. Fot.1. Jaz główny Fot.2. Śluza płucząca Fot.3 Ujęcie wody do MPWiK i Młynówki Fot.4 Przepławka 2.3. Charakterystyka całego przedsięwzięcia Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie Małej Elektrowni Wodnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w miejscowości Żywiec, w km 4+340 rzeki Koszarawy. Pobór wody dla produkcji energii elektrycznej odbywać się będzie z wykorzystaniem istniejącego jazu. W celu ujęcia wody dla turbozespołu zostanie wykorzystany istniejący wlot śluzy płuczącej. Rozwiązanie to umożliwi zabudowę elektrowni bez ingerencji w konstrukcję jazu. Turbozespół składać się będzie z turbiny Archimedesa o średnicy wirnika 3600 mm, długości ślimacznicy 10,14 m, przełyku instalowanym - Qinst = 6,0 m3/s, spadzie użytecznym Hu = 3,8 m i mocy max na wale turbiny 182,5kW. Turbina Archimedesa współpracować będzie z generatorem asynchronicznym o mocy max 160 kW i napięciu 400V. Energia elektryczna z MEW zostanie wyprowadzana za pośrednictwem stacji transformatorowej. Optymalne wykorzystanie mocy zapewnione zostanie poprzez sterowanie automatyczne pracą turbiny w zakresie określonym w pozwoleniu wodnoprawnym. Elektrownia będzie bezobsługowa. Praca elektrowni będzie opierać się o systemy automatyki wprowadzone za pomocą odpowiedniego algorytmu do komputera PC, zdalnie połączonego drogą internetową w celu przekazywania i 4 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko monitorowania danych. W trybie pracy automatycznej system uruchamia turbozespół i reguluje jego wydajność na podstawie przepływów oraz stałego spadu. Parametry charakterystyczne projektowanej MEW rzeka: Koszarawa jaz roboczy: stały, istniejący w km 4+340 całkowita szerokość jazu roboczego 59 m rzędna piętrzenia 373,80 m n.p.m. spad użyteczny Hmax = 3,8 m 3 spad min. (przy Q ≈ 20 m /s) Hmin = 3,6 m światło przepływu upustu płuczącego A = 9,63 m2 zdolność przepustu płuczącego Qp = 33,5 m3/s powierzchnia zabudowy siłowni 5 m x 7 m = 35 m2 powierzchnia kanału wlotowego 75 m2 powierzchnia kanału odpływowego 15 m2 przełyk instalowany turbiny A3600 Qi = 6,0 m3/s przełyk max turbiny A3600 Qmax= 6,12 m3/s moc instalowana MEW Pin = 160 kW Rys.2. Schemat poglądowy MEW Żywiec (G. Gawlikowski) 5 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko W ramach robót inwestycyjnych planuje się: Budowa kanału doprowadzającego wodę do MEW wraz z komorą śruby Archimedesa Budowa budynku/siłowni MEW Instalacja wolnoobrotowej turbiny Archimedesa wraz z oprzyrządowaniem Turbina Archimedesa A 3600: praca pod kątem nachylenia 22o średnica wirnika 3600 mm przełyk optymalny Qin = 6,0 m3/s stosunek średnic d/D K = 0,4 długość ślimacznicy L = 10,14 m obroty nominalne n = 20,8 obr/min spad użyteczny h = 3,8 m moc max na wale turbiny 182,5 kW moc max na zaciskach generatora 164,8 kW sprawność turbiny 80,0 % Rozwiązanie to gwarantuje zmniejszenie uciążliwości ekologicznej poprzez ograniczenie do minimum śmiertelności ryb, w przypadku ich ewentualnego przedostania do ślimaka turbiny. Rys.3. Turbina Archimedesa - schemat. (www.pl.wikipedia.org) przebudowa przepławki dla ryb Parametry przepławki zostały dobrane na podstawie danych dotyczących ryb z opracowania "Ichtiofauna potoku Koszarawa" oraz informacji wędkarskich o rybach występujących w tej 6 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko lokalizacji. Wzięto pod uwagę zestawienie wymagań dotyczących długości komór i prędkości wymaganych dla ryb występujących w Koszarawie. Ryby będą wabione prądem zarówno z przepławki jak i z turbiny, przy czym w miarę zbliżania się do wylotu z turbiny energia wody będzie wzrastała wraz z jej prędkością. Ryby podążające w tym kierunku będą "spychane" w nurt z przepławki, gdzie prędkość wody wypływającej będzie niższa i tym samym mniej obciążająca i bardziej zachęcająca do pokonania przeszkody. Rys.4 Schemat zastosowanej przepławki ryglowej Typ: Lokalizacja: Wydatek: Długość całkowita: Ilość komór: Długość komory: Szerokość komory: Głębokość komory: Max różnica poziomów w komorach Średnia prędkość wody w komorze Max prędkość wody w szczelinie ryglowa o szorstkim dnie w korycie rzeki przy MEW 0,6 - 0,94 m3/s 57 m 18 + 2 3m 1,5 m 0,8 m 0,2 m 0,78 m/s 1,98 m/s 7 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Rys. 5 Schemat przepławki wg Wiśniewolskiego Dopuszcza się na etapie projektu technicznego zmianę parametrów przepławki ryglowej polegającej na zwiększeniu ilości komór kosztem obniżenia różnicy poziomów pomiędzy komorami. Zabudowa generatora Typ: Moc: Prędkość znamionowa: Sprawność Napięcie znamionowe: Częstotliwość znamionowa: Sg 355 M8A 160 kW 743 obr/min 95,0 % 400 V 50 Hz Budowa przyłącza energetycznego W ramach przedsięwzięcia planuje się budowę słupowej stacja transformatorowej i linii kablowej.. Szczegółowe rozwiązania zostaną opracowane na etapie projektu budowlanego. W ramach opracowania wykonano analizę wykorzystania energii elektrycznej z uwzględnieniem odbiorców końcowych. Wariant 1 Podłączenie do stacji uzdatniania wody MPWiK sp. z o.o.: Istnieje możliwość odsprzedaży energii do zakładu energetycznego. Proponuje się rozwiązanie oparte na rozbudowie instalacji przesyłowej do znajdującego się w odległości około 1000m zakładu wodociągowego oraz dostarczenie energii elektrycznej na potrzeby Zakładu. Pozwoli to obniżyć koszty eksploatacji Zakładu i wykorzystywać „czystą energię” bezpośrednio do celów przemysłowych ograniczając emisję związaną z produkcją prądu. Układ podłączenia turbozespołu do budynków MPWiK będzie składał się z: - Kompletnego wyposażenia turbozespołu w urządzenia automatyki – dostarczane w komplecie z samym turbozespołem - Kabli od szaf umieszczonych w budynku turbozespołu do stacji transformatorowej (0,4kV moc maks. 160kVA - Kabla ziemnego 15kV od transformatora do budynków MPWiK sp. z o.o. Kabel ziemny będzie przebiegał w działce drogowej. Będzie on ułożony 0,8m p.p.t. Nad przewodem należy ułożyć taśmę ostrzegawczą koloru czerwonego. Należy zachować normatywne odległości 8 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko kabla energetycznego od pozostałych elementów uzbrojenia w drodze. Trasę należy uzgodnić z właścicielem terenu tj.: MPWiK oraz Zarządcą drogi. Wariant 2 Podłączenie do sieci zewnętrznej: W pobliżu lokalizacji jazu znajduje się sieć napowietrzna, istnieje możliwość wykorzystania tejże sieci w celach przesyłowych energii elektrycznej. Szczegółowe rozwiązanie zostanie przyjęte na etapie projektów budowlanych i będzie uzależnione od stanowiska stron zainteresowanych rozwiązaniem opisanym w wariancie 1. Pozostałe elementy inwestycji na cele elektrowni - Na ścianie przy ujęciu wody od strony wody górnej i dolnej zostaną zamontowane łaty wodowskazowa. - Przy ujęciu zostanie zamontowany układ pomiarowy poziomu wody, który będzie sterował pracą elektrowni. Dane o poziomach wody będą przekazywane na bieżąco do systemu monitorowania pracy elektrowni. 2.4. Obsługa komunikacyjna a) Wjazd i wyjazd w trakcie realizacji inwestycji jak i po jej zakończeniu, odbywał się będzie z drogi publicznej ulicy Kopernika, poprzez działki o numerach ewidencyjnych 9563/1 i 9563/3, km 107, b) Miejsca parkingowe na etapie realizacji i eksploatacji nie przewiduje się utworzenia miejsc parkingowych dla pojazdów ciężarowych. Czasowe miejsca postojowe dla samochodów osobowych w liczbie 2 szt.(pracownicy) zlokalizowane będą na działce nr 9563/1 przed bramą wjazdową. na posesję. c) Zaplecze budowy zostanie utworzone na działce nr 9563/3, będzie zajmowało niewielką jej część. Służyć będzie do przeprowadzenia ustawienia toalety przenośnej, wstępnych prac montażowych przed ostatecznym zamontowaniem turbiny i magazynowaniu materiałów budowlanych użytych przy pracach remontowych i budowlanych. d) Liczba samochodów osobowych na etapie realizacji: nie przewiduje się wjazdu samochodów osobowych na teren inwestycji, samochody w liczbie 2 szt./dobę parkować będą przed bramą wjazdową na działkę 9563/3. na etapie eksploatacji: samochody osobowe będą dojeżdżać i parkować sporadycznie, w miarę potrzeby (serwis, przeglądy). zakłada się 1 samochód na miesiąc. 9 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko e) Liczba samochodów ciężarowych i innych pojazdów na etapie realizacji: dostawa materiałów budowlanych oraz pojazdów budowlanych (koparka, dźwig), zakłada się wjazd i wyjazd 2 pojazdów w ciągu doby na teren inwestycji. na etapie eksploatacji: nie zakłada się ruchu pojazdów ciężarowych 2.5. Warunki wykorzystania terenu w trakcie realizacji Wszelkie prace związane z budową MEW realizowane będą na terenie do którego Inwestor posiadał będzie tytuł prawny. W okresie realizacji inwestycji prowadzone będą prace ziemne, prace budowlane i remontowe obiektu hydrotechnicznego. W trakcie prac powstać może zagrożenie środowiska gruntowo wodnego. W celu jego zminimalizowania należy zwrócić szczególną uwagę na należyte wykonawstwo i organizacje pracy. Sprzęt i urządzenia wykorzystywany w trakcie realizacji inwestycji będzie sprawny technicznie. Praca sprzętu nie będzie powodowała przekroczenia dopuszczalnych norm emisji do środowiska, odbywać się będzie w systemie jednozmianowym w dzień. Tankowanie pojazdów i sprzętów wykorzystujących paliwo płynne, odbywać się będzie poza terenem inwestycji. Zaplecze budowy będzie zorganizowane w taki sposób aby nie zanieczyszczać powierzchni ziemi. Na czas budowy zainstalowana zostanie toaleta przenośna, odpady komunalne gromadzone będą w sposób selektywny, zgodny z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Żywca. Odpady wytworzone w trakcie robót przekazane będą do zagospodarowania podmiotom posiadającym stosowne zezwolenia. 2.6. Warunki wykorzystania terenu w trakcie w trakcie eksploatacji Inwestycja polegająca na budowie MEW nie zmieni dotychczasowego sposobu użytkowania terenu oraz urządzeń wodnych. Dodatkową funkcją obiektu hydrotechnicznego będzie produkcja energii elektrycznej. 3. GŁÓWNE CECHY CHARAKTERYSTYCZNE PROCESÓW PRODUKCYJNYCH Projektowana mała elektrownia wodna produkowała będzie energię elektryczną wykorzystując do tego celu energię płynącej wody rzeki Koszarawy. Do produkcji energii wykorzystana będzie wolnoobrotowa turbina Archimedesa o osi nachylonej pod kątem 22o, regulowanej automatycznie. Zadaniem turbiny będzie przekształcanie energii potencjalnej i kinetycznej wody w energię mechaniczną Turbina napędzać będzie generatory energii elektrycznej, znajdujący się na górnym końcu turbiny. W generatorze, połączonym z wirnikiem ślimakowym turbiny za pomocą przekładni, energia mechaniczna zamieniona zostanie na elektryczną. Energia elektryczna z MEW wyprowadzona zostanie linią kablową do zaprojektowanej, słupowej stacji transformatorowej. Układ automatycznego sterowania będzie regulował turbiną zależnie od przepływu chwilowego w rzeki. Układ regulacji będzie pracował na stały poziom piętrzenia. Układ kontroli poziomu wody górnej będzie czuwał i reagował podczas stanów powodziowych i wezbrań po ulewach poprzez otwieranie 10 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko zasuwy ulgi. Przewiduje się również kontakt internetowy z MEW i powiadamianie SMS o powstałych awariach lub wyłączeniach MEW. 4. PRZEWIDYWANA ILOŚĆ WYKORZYSTYWANEJ WODY, SUROWCÓW, MATERIAŁÓW, PALIW ORAZ ENERGII Etap realizacji Największe zużycie materiałów konstrukcyjnych pojawia się w fazie budowy. Szacunkowe zapotrzebowanie na wodę wyniesie: woda do celów budowlanych z beczkowozu w ilości ok.4 m3 + woda pitna butelkowana Szacunkowe zapotrzebowanie na surowce wynosi: stal zbrojeniowa, deski, drewno budowlane, zaprawa cementowa, beton gotowy do zalania, papa, farby malarskie i ogólnego stosowania itp. (ilość zostanie określona w projekcie budowlanym). Szacunkowe zapotrzebowanie na paliwa wynosi: paliwo zostanie spożytkowane do przewozu materiałów budowlanych, spalinowych urządzeń budowlanych (np. pompy do odwodnienia terenu budowy, spalinowe agregaty prądotwórcze). Szacunkowe zapotrzebowanie na energię wynosi: elektryczna: 3,5 kW cieplna: /brak/ kW/M gazowa: /brak/ m3/h Etap eksploatacji Szacunkowe zapotrzebowanie na wodę wynosi: zwrotny pobór wody z rzeki w ilości od 0,3 m3/s do 6,12 m3/s w celu energetycznego wykorzystania cieku + woda pitna butelkowana Szacunkowe zapotrzebowanie na surowce wynosi: materiały eksploatacyjne – smary w pojemnikach 5 kg/rok. Szacunkowe zapotrzebowanie na paliwa wynosi: brak. Szacunkowe zapotrzebowanie na energię wynosi, energia elektryczna na potrzeby własne z własnej produkcji: elektryczna: 1,5 kW cieplna: /brak/ kW/M gazowa: /brak/ m3/h Etap likwidacji Nie przewiduje się wystąpienia specjalnego zużycia wody. Faza likwidacji przewiduje demontaż urządzeń a do zamknięcia przepływu przez rynnę turbinową posłuży zamknięcie remontowe. Szacunkowe zapotrzebowanie na wodę wynosi: brak Szacunkowe zapotrzebowanie na surowce wynosi: brak Szacunkowe zapotrzebowanie na paliwa wynosi: do przewozu zdemontowanych urządzeń 11 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Szacunkowe zapotrzebowanie na energię wynosi: energia elektryczna na oświetlenie i do demontażu turbin: elektryczna: /3,50/ kW cieplna: /brak/ kW/MW gazowa: /brak/ m3/h 5.PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ, WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA 5.1 Emisja zanieczyszczeń do powietrza Etap realizacji Ilość spalin wprowadzonych do powietrza przez pojazdy i urządzenia budowlane nie będzie duża. Maszyny i urządzenia będą pracowały wyłącznie w czasie prowadzonych prac budowlanych dowozu i wywozu materiałów. Emisja spalin związana z pracą sprzętu nie przekroczy dopuszczalnych norm i w związku z tym, nie wystąpi negatywne oddziaływać na otoczenie. Etap eksploatacji Z uwagi na bezobsługowy charakter pracy elektrowni emisja nie będzie występowała. Etap likwidacji Emisja porównywalna jak na etapie realizacji. 5.2 Emisja hałasu Etap realizacji Z uwagi na znaczne oddalenie miejsca budowy od najbliższych zabudowań, jak również niewielki zakres ciężkich prac budowlanych powoduje, że na etapie realizacji wystąpi niewielka uciążliwość hałasu. Prace budowlane prowadzone będą w dzień. Maszyny i urządzenia wykorzystywane do prac budowlanych nie będą pracowały równocześnie, nie wystąpi kumulacja hałasu. Samochody ciężarowe kursować będą tylko wyłącznie w czasie przywożenia materiałów na plac budowy. Emisja hałasu będzie miała charakter krótkotrwały i nie przekroczy poziomów dopuszczalnych. Etap eksploatacji Do urządzeń emitujących hałas w MEW należy zaliczyć przekładnię mechaniczną i generator asynchroniczny. Umieszczenie tych urządzeń w zamkniętym pomieszczeniu siłowni o wyciszonych ścianach skutecznie wyeliminuje dźwięki pracującej elektrowni. Hałas będzie praktycznie niesłyszalny i niższy od tła. Etap likwidacji Na etapie likwidacji poziom emisji hałasu powinien być porównywalny lub niższy od hałasu powstającego podczas realizacji przedsięwzięcia. 12 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 5.3 Ścieki socjalno-bytowe Etap realizacji W trakcie prac przewiduje się zastosowanie toalet zewnętrznych toi-toi oraz zbiornika na wodę brudną, ścieki odbierane będą przez zakład specjalistyczny, posiadający stosowne zezwolenia. Etap eksploatacji Z uwagi na bezobsługową prace MEW ścieki socjalno-bytowe nie będą występowały. Etap likwidacji Odpowiednio do etapu realizacji. 5.4 Odpady, rodzaje, przewidywana ilość i sposób postępowania Etap realizacji W trakcie realizacji inwestycji powstawać będą odpady głównie z grupy 17. Będą to: 170101 - Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 170201 - Drewno 170203 - tworzywa sztuczne 170380 - Odpadowa papa 170407 - Mieszaniny metali 170411 - Kable inne niż wymienione w 170410 170504 - Gleba i ziemia nie w tym kamienie, inne niż wymienione w 170503 170604 - Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 170601 i 170603 170904 - Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 170901, 170902 Odpady z grupy 20: 200301 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Ilość wytworzonych odpadów jest trudna do oszacowania, niemniej jednak wszystkie zostaną przekazane do zagospodarowania podmiotom posiadającym stosowne zezwolenia. Etap eksploatacji Podczas eksploatacji powstawać mogą niewielkie ilość odpadów: 130112* - Oleje hydrauliczne łatwo ulegające biodegradacji, 190801 - Skratki. W przypadku konieczności wykonania remontu lub obsługi bieżącej MEW, prace będą zlecane specjalistycznej firmie, posiadającej stosowne zezwolenie na zagospodarowanie powyższych odpadów Etap likwidacji W trakcie likwidacji MEW powstaną podobne rodzaje odpadów jak w trakcie realizacji przedsięwzięcia. 13 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 6. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH W REJONIE PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA W poszczególnych rozdziałach dokonano charakterystyki biotycznych i abiotycznych elementów środowiska objętych przewidywanym oddziaływaniem planowanego przedsięwzięcia, z uwzględnieniem elementów zagospodarowania terenu i związanych z tym warunków w zakresie realizacji planowanej inwestycji, warunków klimatycznych i sanitarnych powietrza, geologicznomorfologicznych i hydrologicznych oraz zlokalizowanych w sąsiedztwie przedsięwzięcia form ochrony przyrody objętych ochroną prawną na podstawie zapisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j.: Dz.U. 2016 poz. 2134 z późn. zm.). 6.1 Położenie geograficzne Według regionalizacji Polski J. Kondrackiego (2002), gmina Żywiec położona jest w obrębie trzech jednostek fizycznogeograficznych. Praktycznie cała centralna i zachodnia część miasta położona jest w obrębie Kotliny Żywieckiej (513.46). Na północy niewielka część miasta stanowi fragment Beskidu Małego (513.47), zaś niewielki fragment na wschodzie wchodzi w skład Beskidu Makowskiego (513.48). Planowane przedsięwzięcie położone jest w obrębie Beskidu Makowskiego (513.48).Beskid Makowski składa się z wielu rozczłonkowanych pasm zbudowanych z piaskowców magurskich, z przewarstwieniami łupków, w których są wypreparowane wyraźne doliny. Rozciąga się on od Kotliny Żywieckiej i doliny Koszarawy na zachodzie po dolinę Raby na wschodzie. Beskid Makowski jest stosunkowo gęsto zaludniony. Lasy piętra podgórskiego i częściowo regla dolnego występują na wyższych grzbietach górskich, zrównania śródgórskie i doliny były zajęte pod uprawy rolne – obecnie w znacznej części nieużytkowane. Rys.6 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle jednostek fizycznogeograficznych 14 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 6.2 Budowa geologiczna Podłoże czwartorzędowe na obszarze planowanego przedsięwzięcia zbudowane jest z mułków, piasków i żwirów rzecznych. W podłożu podczwartorzędowym występują paleogeńskie łupki i piaskowce warstw podmagurskich. Rys.7 Budowa geologiczna – utwory czwartorzędowe (na podstawie mapy geologicznej A w skali 1: 200 00 ark. Bielsko Biała) Rys.8 Budowa geologiczna – utwory podczwartorzędowe (na podstawie mapy geologicznej B w skali 1: 200 00 ark. Bielsko Biała) 15 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 6. 3 Wody podziemne Planowane przedsięwzięcie położone jest w obrębie karpackiego regionu hydrogeologicznego, podregionu zewnętrznokarpackiego. Wody podziemne występują tu w postaci wód szczelinowych, rzadziej szczelinowo-porowych w utworach kredy (głównie piaskowce i zlepieńce). Wydajności w strefach zbudowanych z piaskowców mogą osiągać do 5 m3 h-1, zaś w strefach z przewagą łupków z reguły nie przekraczają 2 m3 h-1. Głębokość zalegania zwierciadła wód podziemnych waha się od kilku do kilkudziesięciu metrów na kulminacjach. W dolinach rzecznych: Koszarawy i jej dopływów występują wody porowe w utworach czwartorzędowych. Na omawianym obszarze brak izolacji pierwszego poziomu wodonośnego od powierzchni terenu. Piętro wodonośne w utworach czwartorzędu ma charakter ciągłych horyzontów wodonośnych, związanych z utworami terasowymi akumulacji rzecznej – piaskami, żwirami, otoczakami. Zwierciadło wód ma charakter swobodny, lokalnie pod niewielkim ciśnieniem, występuje na głębokości 1 do 5 m, wykazując silny związek z wodami powierzchniowymi. Z uwagi na brak większego potencjału retencyjnego poziom wodonośny w sąsiedztwie rzek jest ściśle uzależniony od ich stanów. Miąższość osadów wodonośnych wynosi 1–15 m, średnio -4 m. Zasilanie odbywa się poprzez bezpośrednią infiltrację opadów atmosferycznych, a także infiltrację wód powierzchniowych. Poziom ten jest pozbawiony izolacji, miejscami występuje cienka warstwa glin. Wody piętra czwartorzędowego pozostają w łączności hydraulicznej z poziomem w utworach fliszowych. Fliszowe piętro wodonośne jest zbudowane z występujących na powierzchni terenu piaskowców i zlepieńców przewarstwionych łupkami (mułowcami) paleogenu i kredy. Utwory te tworzą kilka poziomów wodonośnych. Zawodnienie wykazuje jedynie spękana strefa przypowierzchniowa o miąższości 10–80 m (średnio 19 m), jednak nie ma ona charakteru ciągłego. Zwierciadło ma charakter zarówno swobodny jak i napięty, zalega tuż pod powierzchnią terenu, a maksymalnie do 50 m w rejonach wzniesień. Zasilanie piętra fliszowego odbywa się na drodze bezpośredniej infiltracji opadów atmosferycznych na wychodniach piaskowców, a także przez pokrywę zwietrzelinową. Przepływ wód odbywa się zgodnie z morfologią terenu w kierunku dolin rzecznych. Poziom ten drenowany jest przez liczne źródła o zróżnicowanej wydajności. a) Główne zbiorniki wód podziemnych Planowane przedsięwzięcie zlokalizowane jest na granicy głównego zbiornika wód podziemnych okresu czwartorzędowego (GZWP) nr 446 – Dolina rzeki Soły. Zbiornik ten rozciąga się od okolic Milówki na południu po brzeg Karpat na północy. Powierzchnia tego zbiornika, należąca do obszaru najwyższej ochrony (ONO), wynosi ok. 116 km2. Obszar wysokiej ochrony (OWO) rozciągający się po obu stronach zbiornika wynosi ok. 419 km2. Sam zbiornik zbudowany jest z czwartorzędowych utworów aluwialnych, o miąższości od kilku do kilkunastu metrów. Na terenie miasta Żywiec znajduje się tylko niewielki fragment tego zbiornika rozciągający się od rejonu Grojca na południu po Czernichów na północy. Duża część zbiornika jest wyłączona z eksploatacji ze względu na obecność zbiornika wód powierzchniowych Tresna. Zwierciadło ma charakter swobodny, a jego wahania są niewielkie i dochodzą od kilkudziesięciu centymetrów do 2,0 m. W pobliżu koryta rzeki stany wód podziemnych są ściśle uzależnione od stanów wody w rzece. Poziom wodonośny omawianego zbiornika zasilany jest przeważnie w drodze bezpośredniej infiltracji opadów atmosferycznych, a w mniejszym stopniu dopływem wód z podłoża i lokalnie z cieków powierzchniowych, a także spływem ze zboczy. 16 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Rys.9 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (źródło: na podstawie strony internetowej Centralnej Bazy Danych Geologicznych) b) Jednolite części wód podziemnych Planowane przedsięwzięcie zlokalizowane jest w obrębie jednolitej części wód podziemnych (JCWPd) o numerze 158, oznaczonej europejskim kodem JCWPd – PLGW6000158. Stan ilościowy i chemiczny JCWPd 158 jest dobry. Rys.10 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle JCWPd (źródło: na podstawie strony internetowej Centralnej Bazy Danych Geologicznych). 17 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Tab.1 Klasyfikacja zgodnie z wykazem jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) dla zlewni Wisły Lokalizacja Ocena stanu Region wodny region wodny Górnej Wisły Obszar dorzecza Kod Nazwa Regionalny Ekoregion Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW) obszar RZGW w 2000 dorzecza Krakowie Wisły Zewnętrzne Karpaty Zachodnie (10) ilościowego Ocena ryzyka nieosiągnięcia Derogacje* celów środowiskowych chemicznego dobry brak danych wg. podziału na 172 JCWPd niezagrożona wg podziału na 161 JCWPd nr JCWpd 152, dobry Tab.2 Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach monitoringowych na obszarze JCWPd nr 158 w roku 2016. Identyfikato r UE (172) Gmina Milówka (gm. wiejska) PL2000158_ Żywiec (gm. 002 miejska) PL2000158_ 008 PL2000158_ 005 Czernichów (gm. wiejska) PL2000158_ Żywiec (gm. 006 miejska) Klasa jakości Klasa jakości wskaźniki Końcowa Stratygrafia wskaźniki fizycznoklasa jakości organiczne chemiczne Miejscowość Nazwa dorzecza Kamesznica dorzecze Wisły PgOl II II Żywiec dorzecze Wisły PgPc I I Czernichów dorzecze Wisły K2 III II Żywiec dorzecze Wisły Q III I Przyczyna zmiany klasy jakości tylko temperatura w III klasie jakości (parametr wrażliwy na warunki atmosferyczne) III 6.4 Wody powierzchniowe Rzeka Koszarawa jest prawobrzeżnym dopływem Soły o długości ok. 33,7 km. Jej źródłowe potoki spływają z zachodnich stoków Jałowca, północno - zachodnich Przełęczy Suchej i północnowschodnich Lachowego Gronia. Najwyżej położone źródła znajdują się na wysokości około 1000 m. Początkowo rzeka ta płynie w kierunku północno- zachodnim pomiędzy grzbietami Jałowca i Lachowego Gronia, później skręca na południowy- wschód przepływając przez miejscowość Koszarawa. W miejscowości Przyborów zmienia kierunek na północno- zachodni i przepływa przez miejscowości: Mutne, Pewel Mała i Świnna. W centrum miasta Żywiec, na wysokości 344 m n.p.m. uchodzi do Soły. 18 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Koszarawa - Pewel Mała 60 3 -1 [m ´ s ] 50 40 30 20 10 0 XI XII I II III IV SNQ V SSQ VI VII VIII IX X SWQ Rys.11 Charakterystyczne przepływy w badanym profilu wodowskazowym w wieloleciu 1966–2000 Źródło: Absalon D., Jankowski A.T., Leśniok M., 2003, Komentarz do mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50000, arkuszM-34-87-B (Jeleśnia), Główny Geodeta Kraju, Warszawa. Charakterystykę hydrologiczną sporządzono w oparciu o dane z posterunku wodowskazowego Pewel Mała na rzece Koszarawie położonego powyżej planowanego przedsięwzięcia. W zlewni przeważa odpływ półrocza letniego, który stanowi 52,9% odpływu rocznego. W przebiegu odpływu w ciągu roku zaznaczają się dwa równorzędne wezbrania: wiosenne z maksimum w kwietniu i letnie z maksimum w lipcu. W obu przypadkach przepływy osiągają 147% wartości średniego rocznego przepływu. Okres obniżonych przepływów trwa od września do lutego – minimalne wartości przepływów przypadają na listopad (63% wartości średniego rocznego przepływu) i styczeń (70% wartości średniego rocznego przepływu). Analizowana rzeka prezentuje zatem typowy dla obszarów górskich reżim niewyrównany z równorzędnym wezbraniem wiosną i latem oraz deszczowo- śnieżnogruntowym zasilaniem Absalon, Jankowski, Leśniok, 2003). a) Jednolite części wód powierzchniowych i jakość wód powierzchniowych Przedsięwzięcie znajduje się w granicach jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) o kodzie PLRW2000142132499 „Koszarawa od Krzyżówki bez Krzyżówki do ujścia”, wchodzącej w skład scalonej części wód o kodzie GW 0103 Koszarawa. Rzeka znajduje się w dorzeczu Wisły, regionie wodnym Górnej Wisły w zarządzie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie. W tabeli poniżej zestawiono dane klasyfikacji zgodnie z wykazem dla JCWP - PLRW2000142132499 (dorzecze Wisły). 19 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Scalona część wód powierzchniowy ch (SCWP) Lokalizacja GW0103 Obszar dorzecza Region wodny region wodny górnej Wisły Kod Nazwa 2000 obszar dorzecza Wisły Regionalny Typ JCWP Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW) Status Ocena stanu silnie RZGW w Mała rzeka zmienio dobry Krakowie fliszowa(14) na część wód Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych Tab.3 Klasyfikacja zgodnie z wykazem jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) dla zlewni Wisły Koszarawa od Krzyżówki bez Krzyżówki do ujścia PLRW2000142132499 niezagrożona Derogacje brak Ocenę stanu jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) w województwie śląskim za rok 2015 wykonano dla JCWP objętych monitoringiem, w zakresie wynikającym z realizacji programu Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2013-2015. Ocena sporządzona została w układzie zlewniowym i zaprezentowana w układzie granic administracyjnych województwa śląskiego, w oparciu o zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z 2011 r. (Dz. U. Nr 257 poz. 1545) w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (aktualnie obowiązuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych Dz.U. 2016 poz. 1187) oraz opracowane przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska metodyki. Rys.12 Obszar planowanej inwestycji na tle PLRW2000142132499 „Koszarawa od Krzyżówki bez Krzyżówki do ujścia” (źródło: opracowano na podstawie danych z geoportalu KZGW ). 20 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Rys.13 Obszar planowanej inwestycji na tle SCW GW 0103 „Koszarawa” (źródło: opracowano na podstawie danych z geoportalu KZGW). Na podstawie danych Państwowego Monitoringu Środowiska potencjał ekologiczny analizowanej JCWP jest określony jako dobry, a stan JCW jest określony jako zły. W związku z tym wody te nie osiągnęły celów środowiskowych wyznaczonych dla nich w Planie Gospodarowania Wodami (PGW). Zestawienie oceny końcowej dla punktu pomiarowego charakterystycznego dla ww. JCWP zestawiono w tabeli. Nazw a reprezentat yw nego punktu pomiarow okontrolnego Typ abiotyczny Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Program monitoringu (MD, MO lub MB) Klasa elementów biologicznych Klasa elementów hydromorfologiczny ch Klasa elementów fizykochemicznych (grupa 3.1 - 3.5) Klasa elementów fizykochemicznych specyficzne zanieczyszczenia Tab. 4 Wyniki monitoringu JCW (Źródło: dane WIOŚ, Katowice) Koszaraw a od Koszaraw a PLRW20001 PL01S1301 Krzyżów ki - ujście do 42132499 _1729 bez Soły Krzyżów ki 14 T MO I II I B.D. Nazw a ocenianej jcw Kod ocenianej jcw Kod reprezentat yw nego punktu pomiarow okontrolnego Czy jcw STAN / w ystępuje STAN POTENCJAŁ na CHEMICZNY EKOLOGICZ obszarze NY chronionym ? (TAK/NIE) DOBRY B.D. TAK Czy w e w szystkich ppk MOC stw ierdzon o spełnienie w ymagań dodatkow y ch? STAN NIE ZŁY b) Jednolite części wód jeziornych, przejściowych i przybrzeżnych PGW dorzecza Wisły jest częścią składową Programu Wodno-Środowiskowego Kraju (PWŚK). Program ten stanowi realizację wymagań wskazanych w Dyrektywie 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. (RDW) ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, w zakresie opracowania programów działań. Zgodnie z danymi 21 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko w Programie planowane przedsięwzięcie nie wchodzi w skład Jednolitych Części Wód Jeziornych, Przejściowych i Przybrzeżnych. 6.5 Obszary chronione w rozumieniu art. 113 ust. 4 ustawy – Prawo wodne Rejestr wykazów obszarów chronionych, jako element planowania w gospodarowaniu wodami zgodnie a art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne zawiera JCW przeznaczone do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, obszary przeznaczone do ochrony gatunków zwierząt wodnych o znaczeniu gospodarczym, JCW przeznaczonych do celów rekreacyjnych/kąpieliskowych, obszarów wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami ze źródeł komunalnych, obszarów narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych, obszarów przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, ustanowionych w ustawie o ochronie przyrody. Planowane przedsięwzięcie jest w kolizji z następującymi jednostkami rejestru: Obszary chronione będące jednolitymi częściami wód, przeznaczonymi do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia Obszary chronione wrażliwe na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych Ocena spełnienia wymogów dla obszaru chronionego w JCW PLRW2000142132499 wskazuje, że wymogi te zostały spełnione. Ocena spełnienia wymogów dla obszaru chronionego będącego JCW, przeznaczoną do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia wskazuje, że wymogi te również zostały spełnione. 14 Klasa elementów fizykochemicznych - specyficzne zanieczyszczenia syntetyczne i niesyntetyczne (3.6) Koszaraw a - ujście do Soły Klasa elementów fizykochemicznych (grupa 3.1 3.5) Koszaraw a - most obok Delphi Klasa elementów hydromorfologicznych PL01S1301_2134 Koszaraw a od Krzyżów ki PLRW20001 bez 42132499 PL01S1301_1729 Krzyżów ki do ujścia Nazw a punktu pomiarow okontrolnego Klasa elementów biologicznych Kod punktu pomiarow okontrolnego STAN CHEMICZNY W PPK MONITORINGU OBSZARÓW CHRONIONYCH MOPI I II II II PSD1/ MOEU I II I Program monitoringu (MDRWna, MORWna, inny) Kod ocenianej jcw Silnie zmieniona lub sztuczna jcw (T/N) Nazw a ocenianej jcw Typ abiotyczny Tab.5 Wyniki monitoringu obszarów chronionych (Źródło: dane WIOŚ, Katowice) Kod obszaru chronionego (w g WFD_PA5 i WFD_PA6; razie braku kodu w pisać "Brak") STAN W PPK MONITORINGU OBSZARÓW CHRONIONYCH ZŁY T PLRW2000142132499 Objaśnienia do tabeli: MOPI – monitoring operacyjny obszarów chronionych przeznaczonych do poboru wody na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, MOEU – monitoring operacyjny obszarów chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych. 6.6 Gleby Typologicznie gleby występujące na terenie Żywca należą do kilku klas: brunatnoziemnych, bielicoziemnych, gleb napływowych oraz gleb zabagnianych. Najpowszechniej reprezentowane są gleby trzech pierwszych klas. Są to gleby brunatne właściwe i brunatne kwaśne – wytworzone z iłów 22 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko węglanowych i skał fliszowych, a także utworów gliniastych i pyłowych, mady brunatne wytworzone z glin o różnym stopniu ziarnistości oraz gleby bielicowe i bielice powstałe głównie ze skał fliszowych. Najliczniej reprezentowane są gleby brunatne, zajmują bowiem ponad połowę powierzchni miasta (53%). Pokrywają one obszar położony w widłach Soły i Koszarawy (masyw Grojca), południowozachodni skraj gminy (Radziechowy), wąski, najdalej wysunięty na północ pas (Kocierz Moszczanicki), a także całą centralną część Żywca. Dość licznie reprezentowanym typem gleb są mady brunatne (13%). Ich obecność jest związana z położeniem Żywca w dolinach dwóch rzek górskich – Soły i Koszarawy. Większe kompleksy gleb w typie mad brunatnych zlokalizowane są w Żywcu w sąsiedztwie Soły i Koszarawy, na północ od Leśnianki, a także w dolinie Łękawki. Bardzo duża ilość terenów pozostających w zagospodarowaniu rolnym, jak również duży współczynnik gleb klas dobrych wskazuje na bardzo dobrą jakość gleb i brak zanieczyszczeń. Analizowane przedsięwzięcie położone jest w korycie rzecznym i jego bezpośrednim sąsiedztwie – występujące tam gleby mają charakter aluwialny. 6.7 Klimat i jakość powietrza Planowane przedsięwzięcie zgodnie z podziałem klimatycznym Gumińskiego (1948) położone jest w karpackiej dzielnicy klimatycznej, charakteryzującej się występowaniem piętrowości klimatycznej, uwarunkowanej wysokością nad poziomem morza. Przedsięwzięcie jest zlokalizowane w obrębie piętra umiarkowane ciepłego, ze średnią roczną temperaturą powietrza > 6 C. Przestrzenny rozkład opadów jest znacznie zróżnicowany i zależny od wysokości n.p.m. oraz rzeźby terenu i ekspozycji. Średnioroczne sumy kształtują się od 900 mm w niższych partiach terenu do 1400 mm w partiach szczytowych. Dominującymi kierunkami wiatrów (Stacja Meteorologiczna BielskoBiała - Aleksandrowice) są wiatry z sektora zachodniego (SW, W, NW) wiejące w ponad 50% dni w roku oraz wiatry południowo-wschodnie (SE) - 13%, które lokalnie modyfikowane są przez rzeźbę terenu (doliny, kotliny, grzbiety górskie). Ich średnie prędkości wahają się od 2,5-5,5 m/s, jednak w czasie wiatrów halnych mogą osiągać ponad 30 m/s Absalon, Jankowski, Leśniok, 2003). Na stan powietrza atmosferycznego na terenie miasta Żywca według Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Żywiec wpływa szereg czynników: emisja ze źródeł z sektora budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego, emisja ze źródeł przemysłowych, emisja z sektora transportowego, zanieczyszczenia transgraniczne z terenu Republiki Czeskiej, inne źródła takie jak wysypiska, wypalanie traw itp. Duże znaczenie ma również położenie geograficzne miasta. Kotlina Żywiecka jest obszarem, na którym panują niekorzystne warunki przewietrzania - cisze występują tutaj średnio przez 50% czasu w roku. Dodatkowo zaleganie chłodnego powietrza w kotlinie sprzyja występowaniu długich okresów inwersji termicznej, a także wydłużonych okresów o bardzo niskiej temperaturze powietrza. Warunki takie utrudniają rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń, powodując znaczne pogorszenie jakości powietrza, zwłaszcza w okresie zimowym. W woj. śląskim ocena jakości powietrza prowadzona jest przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Żywiec położony jest w 23 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko południowej części strefy śląskiej (kod strefy PL2405).Zgodnie z czternastą roczną oceną jakości powietrza obejmującą rok 2015, strefa śląska została zaliczona do klasy C ze względu na ochronę zdrowia: dla pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(α)pirenu, dla ozonu. Strefa śląska została zaliczona do klasy A ze względu na ochronę zdrowia: dla dwutlenku azotu dla zanieczyszczeń takich jak: benzen , ołów, arsen, kadm, nikiel, tlenek węgla. Ze względu na ochronę roślin w strefie śląskiej: klasa C - przekroczenie poziomu docelowego ozonu, klasa A - brak przekroczeń wartości dopuszczalnych dla tlenków azotu i dwutlenku siarki, klasa D2 - przekroczenia poziomu celu długoterminowego ozonu wyrażonego jako AOT 40. Klasa A - stężenie zanieczyszczenia strefie nie przekracza odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych, poziomów celów długoterminowych. Klasa C - stężenie zanieczyszczenia w strefie przekracza poziom dopuszczalny lub docelowy powiększone o margines tolerancji, w przypadku gdy ten margines jest określony. Klasa D2 – stężenie ozonu w powietrzu w strefie przekracza poziom celu długoterminowego. 6.8 Ichtiofauna Potok Koszarawa jest głównym dopływem rzeki Soły w granicach obwodu rybackiego nr 1, wpadającym na prawym brzegu Soły w km 48+795 jej biegu. Całkowita długość potoku wynosi 31,30 km, a powierzchnia zlewni 258,30 km2. Zlewnię tworzą w partiach źródłowych lasy, poniżej zaś pola uprawne i tereny zabudowane miejscowości: Koszarawa, Przyborów, Jeleśnia, Pewel Mała, Świnna i Żywiec. Wzdłuż potoku biegnie droga Żywiec – Koszarawa. Odcinek przyujściowy Koszarawy posiada szerokość około 30,00 m i przeciętną głębokość 0,20 m – 0,30 m; dno stanowią żwiry. W km 0+400 rozpoczyna się uregulowany odcinek, który kończy się w km 3+650. Dno potoku zabudowane jest progami betonowymi i betonowo – kamiennymi z elementami zabudowy biologicznej ( kosze siatkowo–kamienne ). Dno posiada jednolity spadek, szerokość ok. 30,00 m i głębokość 0,20 m – 0,30 m. W km 4+344 znajduje się betonowy jaz będący elementem ujęcia wody dla Fabryki Śrub i wodociągu miejskiego w Żywcu. Jaz posiada przepławkę dla ryb. Powyżej jazu potok płynie naturalnym korytem, często rozgałęziającym się i tworzącym wyspy. Głębokość koryta jest zmienna od 0,15 m do 0,70 m. Dno zalegają otoczaki i żwiry. Powyżej 23,00 kilometra biegu Koszarawa zwęża się do szerokości 2,0 m– 3,0 m. Głębokość wynosi 0,10 m–0,30 m. Usytuowana w km 25+530 zapora przeciw-rumowiskowa kończy odcinek Koszarawy, na którym możliwe jest rybackie gospodarowanie. Ze względu na brak przepławki zapora ta stanowi przeszkodę dla migracji ryb. Całkowita powierzchnia wody potoku Koszarawa na odcinku, w którym jest możliwe prowadzenie gospodarki rybackiej wynosi 37,11 ha. 24 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Głównymi dopływami potoku Koszarawa są: Przyłękówka, Sopotnia, Krzyżówka, Glinny, Głuchy, Bystra i Pewlica. Użytkownikiem rybackim wód wchodzących w skład obwodu rybackiego rzeki Soła - nr 1 jest Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Bielsku-Białej. Zgodnie z zapisem § 5 pkt. 4 ppkt. c Umowy Użytkowania Obwodów Rybackich, zostały w roku 2012 przeprowadzone badania pt. „Inwentaryzacja rzek i potoków Obwodów Rybackich”. Celem prowadzonych badań było określenie: Szacunkowej ilości, roczników oraz gatunków ryb występuje w Obwodach Rybackich w tym potoku Koszarawa., Czy ryby odbywają naturalne tarło i jaka jest ich przeżywalność przy obecnych warunkach wodnych i pokarmowych, wzroście populacji kormorana czarnego oraz presji wędkarskiej. Czy obowiązujące wymiary ochronne w Okręgu PZW Bielsko-Biała oraz wprowadzony program ochrony i odbudowy jest wystarczający dla zachowania populacji wszystkich gatunków ryb w Obwodach Rybackich. Na podstawie prowadzonych badań w potoku Koszarawa do km 25+530 (zapora przeciwrumowiskowa ) stwierdzono występowanie następujących gatunków ryb : pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario) w sortymencie od narybku wiosennego 1+ do osobników trzyletnich, lipień (Thymallus thymallus) w sortymencie od narybku wiosennego 1 do osobników czteroletnich, głowacz pręgopłetwy (Cottus poecilopus) strzebla potokowa (Phoxinus phoxinus ) śliz (Barbatula barbatula). Od km 25+530 (zapora przeciwrumowiskowa ) do ujścia potoku Koszarawa do rzeki Soły, stwierdzono występowanie następujących gatunków ryb: pstrąg potokowy (Salmo trutta m. fario) w sortymencie od narybku wiosennego 1+ do osobników trzyletnich, pstrąg źródlany (Salvelinus fontinalis), pstrąg tęczowy (Oncorhynchus mykiss), lipień (Thymallus thymallus) w sortymencie od narybku wiosennego 1+ do osobników czteroletnich, głowacz pręgopłetwy (Cottus poecilopus), strzebla potokowa (Phoxinus phoxinus), kleń (Leuciscus cephalus ), jaź ( Leuciscus idus ), jelec (Leuciscus leuciscus), świnka (Chondrostoma nasus ), brzanka ( Barbus petenyi ), piekielnica (Alburnoides bipunctatus). 25 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Występujące gatunki ryb stwierdzone poniżej zapory przeciwrumowiskowej stanowią populacje, które spłynęły poniżej zapory podczas dużych przyborów wód ( wody powodziowe) i z uwagi na brak przepławki, nie mogły wrócić do swoich miejsc bytowania jak również wpłynęły z rzeki Soły. Ponadto od wielu lat w potoku Koszarawa prowadzona jest regularna eksploatacja wędkarska połączona z obowiązkową rejestracją złowionych ryb, a także prowadzone są rokroczne zarybienia gatunkami i sortymentem ryb określonych w operacie rybackim, co pozwala w sposób wiarygodny ocenić stan ichtiofauny bytującej w potoku Koszarawa. Tab.6 Zarybienia obwodu rybackiego rzeki Soła – nr 1 (potok Koszarawa) w latach 2014 – 2016 2014 2015 2016 Razem Średnio rocznie w latach 2014-2016 10.000 8.500 8.500 27.000 9.000 Narybek letni (tys. szt.) 0 10.000 10.000 20.000 6.666 Narybek jesienny ( tys. szt.) 0 20.000 18.000 38.000 12.666 Narybek wiosenny 1+ (tys. szt.) 10.000 0 6.000 16.000 5.333 Narybek dwuletni (kg) 300,00 300,00 100,00 700,00 233,34 Gatunek i sortyment materiału zarybieniowego Lipień Narybek jesienny (tys. szt.) Pstrąg potokowy Tab.7 Amatorskie połowy ryb w obwodzie rybackim rzeki Soła – nr 1 (potok Koszarawa) w latach 2013 – 2015 na podstawie rejestrów połowu 2013 2014 2015 Razem Średnio rocznie w latach 2013-2015 Lipień ( szt.) 34 53 31 118 39 Pstrąg potokowy (szt.) 298 432 307 1.037 345 10 24 18 52 17 Kleń, Jelec (szt.) 97 68 37 202 67 Jaź (szt.) 17 12 5 Gatunek poławianych ryb Świnka (szt.) 11 Organizmy wodne wykazują skłonność do migracji, stosownie do zmieniającego się zapotrzebowania w odniesieniu do biotopu w różnych okresach swojego życia. Migracje podejmowane są zarówno przez ryby, jak i przez gatunki zwierząt bezkręgowych, które można podzielić na: Migracje kompensacyjną – w przypadku znoszenia organizmów wraz z prądem wody, Migracje miedzy różnymi biotopami – niektóre ryby podejmują cykliczne migracje związanymi z odżywianiem się i schronieniem lub w związku ze zmieniającymi się potrzebami kolejnych 26 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko stadiów rozwoju, np. głowacz pręgopłetwy (Cottus poecilopus), który aktywny jest w ciągu nocy i wymaga odpowiednich warunków do schronienia się w ciągu dnia. Ponadto dorosłe głowacze wykazują preferencje do przebywania w wartko płynących ciekach z twardym dnem, zaś młodociane stadia tego gatunku preferują przebywanie w ciekach o łagodniejszym przepływie i miękkim piaszczysto-żwirowym podłożu. Migracje tarłowe – są podejmowane przez większość gatunków zasiedlających potok, gdzie znanym przykładem jest tu pstrąg potokowy (Salmo trutta fario). W przypadku występowania przeszkód, np. w postaci budowli hydrotechnicznych (zapory przeciwrumowiskowa) nieposiadających funkcjonujących przepławek, ryby odbywają tarło w warunkach, które niekorzystnie rzutują na przeżywalność ikry i organizmów młodocianych. Migracje pokarmowe – w miarę wyczerpywania się pokarmu w jednym miejscu, ryby przemieszczają się w miejsca gdzie aktualnie występuje. Tworzenie barier umożliwiających takie przemieszczanie może doprowadzić do spadku populacji danego gatunku, aż do jego całkowitego zaniku. Podczas migracji , możliwe jest także mieszanie materiału genetycznego w obrębie każdego gatunku, dzięki czemu nie zachodzą niekorzystne zmiany na poziomie populacyjnym. Drożność rzek i potoków jest niezbędnym warunkiem dla utrzymania i powiększania się populacji fauny je zamieszkującej. Spośród zagrożeń wynikających z działań hydrotechnicznych związanych z przegradzaniem rzek i potoków różnego rodzaju budowlami wymienić należy miedzy innymi: Tworzenie barier o wysokości uniemożliwiającej migrację ryb, Zmniejszenie się szybkości prądu gdzie dochodzi do ograniczenia dostępności tlenu dla osadów dennych, na skutek czego sedymentująca materia organiczna podlega rozkładowi beztlenowemu, Następuje wzrost temperatury wody na wskutek zmniejszenia przepływu i dłuższego czasu jej retencji co nie jest korzystne dla gatunków zimnolubnych ( pstrąg potokowy , lipień, głowacz białopłetwy), Zmniejszenia się koncentracji tlenu rozpuszczonego w wodzie co może doprowadzić do pojawienia się stref beztlenowych, Zmniejszona prędkość przepływu co powoduje intensyfikację wzrostu organizmów roślinnych prowadzących do „zakwitu wody”. Skutki wyżej opisanych niektórych tylko zjawisk zachodzących w rzekach i potokach dotkniętych zabudową hydrotechniczną powodują dramatyczne skutki dla populacji organizmów w nich zamieszkujących i tak : Gatunki prądolubne (pstrąg potokowy, lipień) z wysokim zapotrzebowaniem na tlen rozpuszczony w wodzie tracą charakterystyczne dla siebie miejsca występowania, Gatunki wymagające czystego żwirowego podłoża dla przeprowadzenia tarła w przypadku jego braku tracą je bezpowrotnie, Na skutek zmniejszenia się ilościowego bezkręgowców wodnych zmniejszeniu ulega dostępność pokarmu dla ryb odżywiających się nimi, Utrata istotnych w rozwoju osobniczym charakterystycznych siedlisk powoduje zaburzenia w strukturze wiekowej ryb , co prowadzi do pojawienia się stanu zagrażającego ich wyginięciu. 27 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Należy zatem dążyć do odtworzenia możliwości wędrówek organizmów wodnych wszędzie tam gdzie to jest możliwe. Szczególnie istotne jest tworzenie warunków tarłowych wszędzie tam gdzie na skutek zabudowy hydrotechnicznej jest ona niemożliwa lub utrudniona. 7. OPIS ISTNIEJĄCYCH W SĄSIEDZTWIE LUB W BEZPOŚREDNIM ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABYTKÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI W sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia nie występują zabytki objęte ochroną konserwatorską, stanowiska archeologiczne, obiekty i obszary wpisane do rejestru zabytków. Teren ten znajduje się poza wydzielonymi strefami ochrony konserwatorskiej. 8. OPIS PRZEWIDYWANYCH SKUTKÓW DLA ŚRODOWISKA W PRZYPADKU NIEPODEJMOWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA Wariant niepodejmowania budowy siłowni jest sprzeczny z polityką Państwa i zaleceń UE zmierzającą do pozyskania jak największej ilości energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Dążenie do wykorzystania potencjału energetycznego istniejącego jazu oraz maksymalizacja pozyskania energii z wykorzystaniem wody płynącej jest zgodna z zapisami w prawie wodnym. Zaniechanie podejmowania inwestycji spowoduje również odsunięciem decyzji o modernizacji przepławki dla ryb, umożliwiającą migrację ryb w górę rzeki. Obecna przepławka nie spełnia swojej funkcji prawidłowego udrożnienia korytarza ichtiofauny rzeki. 9. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW 9.1 Budowa małej elektrowni wodnej z zastosowaniem turbiny Kaplana Koncepcja budowy MEW z turbiną inną niż Archimedesa, do wytwarzania energii elektrycznej zakładała zastosowanie turbiny Kaplana. Pobór wody, dla produkcji energii elektrycznej, odbywać się będzie z wykorzystaniem piętrzenia istniejącego jazu. W celu skierowania wody do turbozespołu zostanie wykorzystany istniejący wlot śluzy płuczącej. Pomiędzy filarami śluzy płuczącej/przyczółkami zostanie posadowiona turbina wraz z obiektem o lekkiej konstrukcji z generatorem i układem sterującym pracą turbiny. Rys. 14 Schemat turbiny Kaplan (G. Gawlikowski) 28 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Zastosowanie tego rozwiązania skutkowałoby koniecznością lokalizacji turbiny na znacznej głębokości, większym zakresem prac budowlanych oraz wysokim stopniem negatywnego oddziaływania na ichtiofaunę. Rys. 15 Schemat budowy turbiny Kaplana (www.odnawialne-firmy.pl) 9.2 Budowa małej elektrowni wodnej z zastosowaniem turbiny Archimedesa - wariant proponowany przez wnioskodawcę wraz z uzasadnieniem Wybór zastosowanego rozwiązania został uwarunkowany względami ekonomicznymi, technologicznymi, a przede wszystkim, środowiskowymi. Po przeprowadzeniu analizy korzyści i strat dla środowiska jako wariant najkorzystniejszego dla środowiska wybrano rozwiązanie z zastosowaniem turbiny Archimedesa. Wariant ten pozwala na uzyskanie maksymalnego efektu ekologicznego poprzez produkcję ekologicznej energii przy jednoczesnym znikomym wpływie na środowisko. Budowa nowej przepławki, dostosowanej do żyjących w Koszarawie ryb, umożliwi ich migrację. Etap realizacji Oddziaływanie na środowisko na tym etapie będzie się najmniejsze. Charakteryzować się będzie: mniejszą ingerencją w koryto rzeki, mniejszym zakresem prac, a w związku z tym, krótszym czasem realizacji, co będzie miało wpływ na zmniejszenie oddziaływania na wszystkie komponenty środowiska, w szczególności na ichtiofaunę, mniejszą liczbą pracującego sprzętu, Etap eksploatacji Zastosowanie turbiny Archimedesa pracującej w systemie bezciśnieniowym: zminimalizuje oddziaływanie na ichtiofaunę, 29 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko zmniejszy prawdopodobieństwo awarii, z uwagi na prostą konstrukcję, i tym samym prostszą obsługą, zmniejszy możliwość blokowania materiału płynącego z nutem rzeki (gałęzie, liście i inne) Etap likwidacji Na etapie ewentualnej likwidacji wariantu inwestycji prace rozbiórkowe będą zakres i czas trwania będzie porównywalny do etapu realizacji. 10. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ANALIZOWANYCH WARIANTÓW, W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ, A TAKŻE MOŻLIWEGO TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO; 10.1 Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko a) Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne Etap realizacji Na etapie realizacji przedmiotowej inwestycji emisja różnych zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza będzie miała charakter przede wszystkim niezorganizowany. Oddziaływania planowanej inwestycji w fazie realizacji na powietrze atmosferyczne będą pochodzić z pracy sprzętu budowlanego (remont jazu, budowa przepławki oraz budynku elektrowni), transportu materiałów budowlanych. Spowoduje to okresowe, odwracalne pogoszczenie warunków aerosanitarnych w sąsiedztwie planowanego przedsięwzięcia oraz tras przewozu materiałów budowlanych i konstrukcyjnych. Istotnym czynnikiem wpływającym na skalę oddziaływania zanieczyszczeń jest właściwa organizacja prac budowlanych, zaplecza budowy, transportu koniecznych materiałów budowlanych, tak aby nie stanowiły zagrożenia dla standardów jakości powietrza. Etap eksploatacji Eksploatacja analizowanego przedsięwzięcia nie będzie wywierać negatywnego wpływu na jakość powietrza atmosferycznego. Wręcz przyczyni się do poprawy jego jakości poprzez zmniejszenie emisji zanieczyszczeń emitowanych przez tradycyjne elektrownie. Etap likwidacji W przypadku likwidacji przedsięwzięcia oddziaływanie na powietrze atmosferyczne będzie podobne do fazy realizacji, będzie miało charakter krótkotrwały i odwracalny. b) Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Etap realizacji W związku z realizacją projektowanej inwestycji mogą wystąpić negatywne oddziaływania na wody powierzchniowe. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na wody podziemne. 30 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Potencjalne zanieczyszczenie wód powierzchniowych będzie powodowane przez: nieostrożne wykonywanie prac w korycie cieku, zmętnienie wód rzeki poprzez prowadzenie prac renowacyjnych i remontowych na jazie i przyczółkach, wypłukiwanie zanieczyszczeń z materiałów używanych do tychże prac, nieodpowiednio magazynowane odpady, materiały budowlane, niewłaściwa lokalizacja zaplecza budowy bądź nieodpowiednio zorganizowane zaplecze sanitarne itp. Szczególnie niebezpieczny może być wyciek substancji ropopochodnych (oleje napędowe, smary, benzyny) lub innych związków chemicznych szkodliwych dla zdrowia ludzi i środowiska. Właściwa organizacja zaplecza technologicznego oraz kolejności robót pozwoli na zminimalizowanie czasu trwania prac budowlanych do niezbędnego, ze względów technologicznych minimum. Należy podkreślić, iż wszystkie istotne zagrożenia pochodzące z zaplecza budowy będą wyeliminowane dzięki odpowiedniej organizacji placu budowy oraz utrzymaniu odpowiedniego stanu technicznego znajdujących się na nim maszyn. Nie da się uniknąć chwilowego zmętnienia wody w trakcie wykonywania prac renowacyjnych i remontowych przy jazie natomiast poprzez proces sedymentacji (czyli opadania cząstek stałych na dno) po kilkudziesięciu metrach mętność wody wróci do stanu poprzedniego. Planowana inwestycja nie zmieni reżimu przepływu wód powierzchniowych jak również wód podziemnych. Etap eksploatacji W wyniku eksploatacji planowanego przedsięwzięcia przewiduje się wystąpienia potencjalnych negatywnych oddziaływań elektrowni na wody. Pobór wody odbywał się będzie za pomocą piętrzenia wody na istniejącym jazie. Elektrownia będzie wykorzystywać bieżące przepływy rzeki Koszarawy uwzględniając przepływy związane z funkcjonowaniem ujęć wody dla potoku Młynówka i na potrzeby ujęcia wody dla MPWiK oraz przepływ nienaruszalny, który powinien być utrzymany w danym przekroju poprzecznym ze względów biologicznych i społecznych. Na etapie eksploatacji turbin wodnych jedyne istotne zagrożenie dla wód to wyciek oleju z transformatorów (urządzenia stanowiące element infrastruktury towarzyszącej turbin wodnych). Etap likwidacji Nie przewiduje się niekorzystnego wpływu planowanego przedsięwzięcia na wody w fazie likwidacji. Oddziaływania będą podobne jak fazie realizacji. c) Oddziaływanie na powierzchnię ziemi oraz gleby Etap realizacji Na etapie budowy największy wpływ inwestycji na powierzchnię ziemi oraz glebę związany jest z mechanicznym naruszeniem profili glebowych. Będzie to jednak ingerencja czasowa. Nie przewiduje się trwałego zajęcia gruntu (budynek elektrowni będzie ulokowany w miejscu istniejącego przyczółka). Nie przewiduje się wystąpienia istotnych zmian w środowisku. Potencjalnie w trakcie prowadzenia prac, mogą również wystąpić miejscowe zanieczyszczenia gruntu substancjami ropopochodnymi, w wyniku nieszczelności/awarii pojazdów mechanicznych, które potencjalnie mogą 31 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko następnie przedostać się do gleb. W przypadku wystąpienia rozlewu substancji tego typu natychmiastowo podejmowane będą działania zapobiegawcze mające na celu ograniczenie przenikania zanieczyszczeń do gruntu i wód. Etap eksploatacji Nie przewiduje się oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na powierzchnię ziemi oraz glebę w fazie eksploatacji. Etap likwidacji Nie przewiduje się niekorzystnego wpływu fazy likwidacji planowanego przedsięwzięcia na powierzchnię ziemi oraz glebę. d) Oddziaływanie na krajobraz Etap realizacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na krajobraz w trakcie realizacji planowanego przedsięwzięcia. Etap eksploatacji Planowane przedsięwzięcie zostanie ulokowane na istniejącym jazie. Nowym elementem będzie budynek elektrowni w obrębie istniejącego przyczółka. Z racji jego niewielkich rozmiarów budynek wpisuje się w otoczenie (budowla piętrząca). Zatem, nie przewiduje się negatywnych oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na krajobraz. Etap likwidacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na krajobraz w trakcie likwidacji planowanego przedsięwzięcia. e) Oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi Etap realizacji Na etapie realizacji inwestycji oddziaływanie na zdrowie i życie ludzi związane będzie z prowadzonymi pracami budowlanymi, w wyniku których może wystąpić zagrożenie dla zdrowia pracowników. Zachowanie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy określonych w przepisach BHP zmniejszy ryzyko zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi na etapie budowy. Etap eksploatacji Na etapie eksploatacji planowanego przedsięwzięcia nie będą zachodzić negatywne oddziaływania na zdrowie i życie ludzi. Faza likwidacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na zdrowie i życie ludzi w trakcie likwidacji planowanego przedsięwzięcia. Zagrożenia i oddziaływania będą podobne jak w fazie realizacji. 32 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko f) Oddziaływanie na dobra materialne Etap realizacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na dobra materialne w trakcie realizacji planowanego przedsięwzięcia. Etap eksploatacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na dobra materialne w trakcie eksploatacji planowanego przedsięwzięcia. Etap likwidacji Nie przewiduje się negatywnych oddziaływań na dobra materialne w trakcie likwidacji planowanego przedsięwzięcia. g) Oddziaływanie na klimat akustyczny Etap realizacji Emisja hałasu związana będzie z transportem samochodowym oraz z pracą ciężkiego sprzętu na terenie lokalizacji przedsięwzięcia. Ze uwagi na to, że prace budowlano – instalacyjno – montażowe prowadzone będą w porze dziennej oraz ze względu na odległość placu budowy od najbliższej zabudowy mieszkaniowej można przyjąć, że poziom hałasu poza terenem prowadzonych prac, spowodowany pracą maszyn budowlanych i towarzyszących im urządzeń technicznych, a także zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i samochodowych, nie będzie uciążliwy dla mieszkańców. Etap eksploatacji Na etapie eksploatacji nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na klimat akustyczny. Hałas poza budynek siłowni praktycznie nie będzie się wydostawał. Etap likwidacji Zakładając, iż likwidacja projektowanego przedsięwzięcia będzie przeprowadzona, oddziaływanie na klimat akustyczny będzie zbliżone intensywnością i charakterem do oddziaływania w fazie budowy. h) Oddziaływanie w przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej Pod pojęciem awarii należy rozumieć zdarzenia np.: pożar, eksplozja, rozszczelnienie instalacji, wydostanie się substancji zanieczyszczających w dużych ilościach do środowiska mogących wywołać jego niekorzystne zmiany. Elektrownie wodne nie należą do grupy obiektów stwarzających zagrożenie dla środowiska w wyniku wystąpienia pożaru, wybuchu lub wycieku paliwa. Charakter i skala przedsięwzięcia nie klasyfikują go do przedsięwzięć stwarzających istotne zagrożenia w przypadku potencjalnej awarii lub innej nieprzewidzianej sytuacji krytycznej. 33 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Etap realizacji W trakcie budowy i montażu urządzeń może dojść do sytuacji awaryjnych na skutek złego wzmocnienia materiałów i zabezpieczenia konstrukcji. Może dojść w tym przypadku do uszkodzenia elementów siłowni. Nie stwarza to jednak bezpośrednio zagrożenia dla środowiska ze względu na brak odpadów niebezpiecznych. Skutki ewentualnego przewrócenia się konstrukcji turbiny będą również niewielkie ze względu na brak możliwości uszkodzenia innych obiektów znajdujących się w pobliżu. Etap eksploatacji W fazie eksploatacji sytuacje awaryjne mogą wystąpić przede wszystkim z powodu braku właściwego nadzoru nad urządzeniami oraz brakiem konserwacji. W trakcie eksploatacji istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia sytuacji awaryjnej - w wyniku np. rozszczelnienia układu z olejem. Może dojść do wycieku oleju i zanieczyszczenia środowiska wodno - gruntowego. Miejsca szczególnie narażone na zanieczyszczenie w wyniku awarii to m.in. podłoże pod transformatorem. Czynnikami mogącymi zanieczyścić grunt oraz ewentualnie wody podziemne to: olej transformatorowy, olej przekładniowy, olej hydrauliczny. Etap likwidacji Oddziaływanie na tym etapie będzie porównywalne do etapu realizacji. i) Oddziaływanie transgraniczne Ze względu na skalę planowanej inwestycji, jej lokalizację i ograniczony zakres oddziaływania na środowisko, nie będzie wywoływać oddziaływań transgranicznych na żadnym etapie: realizacji, eksploatacji i likwidacji. j) Oddziaływanie na faunę i florę Etap realizacji Na etapie realizacji oddziaływanie na ryby będzie miało charakter krótkotrwały i odwracalny, może przejawiać się przez: śmiertelność w wyniku prowadzonych prac podczas budowy elektrowni wodnej oraz przepławki dla ryb, zmianę rozmieszczenia ryb w wyniku utraty siedlisk, miejsc rozrodczych (tarlisk), zimowisk lub żerowisk na terenie lokalizacji elektrowni, okresowe zabrudzenie i zmętnienie wód rzeki Koszarawy co może powodować okresowe śnięcia wylęgu i narybku ryb łososiowatych, Etap eksploatacji W wyniku eksploatacji elektrowni wodnej nie przewiduje się wystąpienia negatywnego wpływu na ichtiofaunę. Etap likwidacji W przypadku likwidacji przedsięwzięcia oddziaływanie na ichtiofaunę będzie podobne do fazy realizacji i ma charakter krótkotrwały i odwracalny. 34 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko k) Wzajemne oddziaływanie między elementami W sąsiedztwie trenów objętych inwestycją nie przewiduję się obecności innych znacznych inwestycji. Zarówno na etapie realizacji jak i eksploatacji nie nastąpi kumulacja oddziaływania z innymi przedsięwzięciami. Inwestycja będzie miała charakter lokalny, jej oddziaływanie nie wykroczy poza obszar przeznaczony pod jej realizacji. 10.2 Minimalizacja oddziaływań a) Minimalizacja oddziaływań na powietrze atmosferyczne Etap realizacji Zasadniczo ze względu na niezorganizowany (rozproszony) charakter emisji do powietrza w fazie realizacji, dominować może emisja wtórna oraz emisja typu komunikacyjnego. Jednak etap realizacji przedsięwzięcia nie spowoduje niedotrzymania standardów jakości powietrza atmosferycznego. Etap eksploatacji Eksploatacja analizowanego przedsięwzięcia nie będzie wywierać negatywnego wpływu na jakość powietrza atmosferycznego a tym samym nie spowoduje niedotrzymania standardów jakości powietrza atmosferycznego. Etap likwidacji Etap likwidacji przedsięwzięcia nie spowoduje niedotrzymania standardów jakości powietrza atmosferycznego. b) Minimalizacja oddziaływań na gleby Etap realizacji Pierwszym krokiem na drodze do minimalizacji negatywnych oddziaływań na środowiskowo glebowe w fazie realizacji powinno być opracowanie szczegółowego harmonogramu oraz planu prowadzenia robót, uwzględniającego lokalizację i organizację zaplecza budowy, miejsc magazynowania odpadów, ścieków itd. Celem harmonogramu jest optymalna organizacja robót umożliwiająca utrzymanie szybkiego tempa prowadzenia prac ziemnych. Na etapie budowy należy przestrzegać następujących zasady, aby zaplecze budowy, skład materiałów i odpadów, były jak najbardziej oddalone od rzeki. Teren powinien być zabezpieczony w następujący sposób (lista rekomendacji): pod zaplecze budowy i bazy materiałowe w miarę możliwości wybrać najlepiej tereny przekształcone antropogenicznie, jak najmniej eksponowane widokowo i jednocześnie jak najmniej uczęszczane, w oddaleniu od zabudowy mieszkaniowej. Teren budowy należy zabezpieczyć w toalety przenośne, opróżniane przez podmioty posiadające odpowiednie zezwolenia; na zapleczu budowy miejsce przechowywania tzw. sprzętu drobnego (kompresor, elektryczne 35 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko i pneumatyczne ręczne młotki udarowe, wiertarki, szlifierki kątowe elektryczne, piła do betonu, zagęszczarki, spalinowe pilarki do drewna itp.) wyłożyć płytami betonowymi; unikać wprowadzania ciężkiego sprzętu na tereny nieobjęte inwestycją; używać sprzętu budowlanego i transportowego w dobrym stanie technicznym; przewidzieć zabezpieczenie mające na celu ochronę środowiska gruntowo- wodnego przed zanieczyszczeniami wynikającymi ze zużycia środków antykorozyjnych, paliw, farb i rozpuszczalników oraz wycieków smarów z wykorzystywanych urządzeń (w przypadku niekontrolowanych wycieków substancji ropopochodnych należy zastosować środki do ich neutralizacji). Wskazane jest używanie gotowych zestawów tzw. apteczek ekologicznych niezbędnych przy neutralizacji skutków rozlania lub wycieków olejów; wszelkie materiały pędne i smary stosowane w przypadku maszyn i pojazdów torowych należy przechowywać w odpowiednio zorganizowanej bazie materiałowej; na zapleczu budowy należy przechowywać materiały pędne przeznaczone jedynie do tankowania tzw. sprzętu drobnego, w odpowiednio przystosowanych szczelnych i właściwie oznakowanych kontenerach; opakowania po materiałach pędnych, stanowiące odpad niebezpieczny gromadzić w szczelnych pojemnikach i przekazywać do utylizacji specjalistycznym firmom; Etap eksploatacji Eksploatacja analizowanego przedsięwzięcia nie będzie wywierać większego negatywnego wpływu na gleby. Etap likwidacji Etap likwidacji przedsięwzięcia nie spowoduje negatywnego oddziaływania na gleby. W przypadku konieczności przeprowadzenia prac rozbiórkowych należy zastosować zasady wskazane w zaleceniach i rekomendacjach dla fazy realizacji. c) Minimalizacja oddziaływań na wody powierzchniowe i podziemne Etap realizacji Na etapie budowy największe zagrożenie dla środowiska wodnego może stanowić wyciek związków ropopochodnych (oleje, napędowe, smary, benzyny) lub innych związków chemicznych, m. in. z niesprawnego lub nieprawidłowo użytkowanego sprzętu budowlanego. W celu ochrony wód powierzchniowych i podziemnych w fazie realizacji przedsięwzięcia zaleca się następujące działania minimalizujące negatywne oddziaływanie: zapewnienie odpowiedniego stanu technicznego sprzętu budowlanego; ograniczenie terenu zajętego pod plac budowy do niezbędnego minimum; właściwą organizację pracy wykluczającą możliwość niekontrolowanego poruszania się pojazdów lub wystąpienia kolizji; zachowanie wszelkich środków ostrożności zapobiegających przedostaniu się zanieczyszczeń (zwłaszcza węglowodorów ropopochodnych) do środowiska wodnego. Wykonawca prac powinien dysponować sprzętem i środkami do neutralizacji ewentualnych zanieczyszczeń, szczególnie podczas tankowania pojazdów i maszyn na terenie placu budowy; 36 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko realizację elementów w nurcie rzeki Koszarawy w technice ścianek szczelnych bądź w innej technologii dogodnej dla wykonawcy, jednakże eliminującej możliwość powstawania zamulenia wód cieków obszaru w związku z realizacją przedmiotowego zakresu prac. Etap realizacji Na etapie eksploatacji turbin wodnych jedyne istotne zagrożenie dla wód to wyciek oleju z transformatorów (urządzenia stanowiące element infrastruktury towarzyszącej turbin wodnych). Jedynym z możliwych zabezpieczeń w przypadku zastosowania transformatora olejowego jest np. szczelna misa olejowa umożliwiająca zatrzymanie całej objętości oleju (na wypadek np. pęknięcia kadzi). Etap likwidacji Przy zachowaniu wszystkich niezbędnych środków ostrożności i prowadzeniu demontażu turbiny wodnej zgodnie z przyjętymi instrukcjami, nie przewiduje się powstania oddziaływań na środowisko wodne w fazie likwidacji. d) Minimalizacja oddziaływanie w przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej Etap realizacji Do budowy zostaną użyte materiały nie stwarzające potencjalnego zagrożenia dla środowiska naturalnego. Właściwa organizacja robót i specjalistyczny nadzór przez wykwalifikowaną kadrę pozwoli na wykluczenie sytuacji awaryjnych. Etap eksploatacji W celu ograniczenia do minimum sytuacji awaryjnych mających ujemny wpływ na środowisko należy opracować instrukcje techniczno – ruchową, w której zostanie określony sposób postępowania w wypadku awarii urządzeń. Projekt budowlany powinien przewidywać wykonanie pod transformatorem (jeżeli transformator zostanie zlokalizowany na powierzchni ziemi lub nie będzie wykorzystany istniejący) szczelny zbiornik mogący w razie awarii zatrzymać całą objętość zawartego w transformatorach oleju. Etap likwidacji Jeśli likwidacja będzie przewidziana, to zasady minimalizacji wystąpienia poważnych awarii będą odpowiednie do etapu realizacji. e) Minimalizacja oddziaływań na ichtiofaunę Etap realizacji W celu ograniczenia zniszczenia ichtiofauny rzeki należy zadbać o właściwą organizację prowadzonych prac. Do najważniejszych elementów należy m.in. wytyczenie stałych tras przejazdu i przewozu materiałów, przeciwdziałanie zanieczyszczeniu wód poprzez ograniczenie zmętnienia wód. Czas pracy maszyny pracujących w korycie rzeki powinien być ograniczony do minimum. Do ewentualnych prac ziemnych nie powinno się używać maszyn gąsienicowych. Zminimalizuje to niszczenie łożyska rzeki. 37 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Etap eksploatacji W wyniku eksploatacji elektrowni wodnej nie przewiduje się wystąpienia negatywnego wpływu na ichtiofaunę. Zastosowany rodzaj turbiny (Archimedesa) ograniczy do minimum uszkodzenie. Etap likwidacji Etap likwidacji może spowodować okresowe zabrudzenie i zmętnienie wód co prowadzić będzie do okresowego zaprzestania żerowania oraz mogą wystąpić śnięcia ryb, które mają charakter krótkotrwały i odwracalny. 11. OPIS METOD PROGNOZOWANIA ZASTOSOWANYCH PRZEZ WNIOSKODAWCĘ ORAZ OPIS PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO, OBEJMUJĄCY BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKO-, ŚREDNIO- I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Raport jest opracowaniem autorskim, sporządzonym w oparciu o dostępne materiały, tj. publikacje, dokumenty, raporty i inne. Przyjęta w niniejszym dokumencie metoda opracowania, podyktowana była następującymi przesłankami: ramowy zakres raportu określony został ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, zakres opracowania jest określony charakterem przedsięwzięcia. Za wiodące zasady sporządzenia dokumentu prognozy uznano: Raport ma oceniać skutki wpływu przedsięwzięcia na środowisko, czyli określać pozytywny i negatywny wpływ wynikający z powstania MEW, ustalenia Raportu dotyczą środowiska przyrodniczego o zróżnicowanej wartości wraz z istniejącym zainwestowaniem i użytkowaniem, które na to środowisko oddziałuje negatywnie, stwarzając zagrożenia, lub pozytywnie, stanowiąc szansę dla istniejących zasobów środowiska, istota Raportu zawiera się w ocenie czy planowane przedsięwzięcie pozwoli na zachowanie istniejących wartości zasobów środowiska, na ile wzbogaci lub odtworzy obniżone lub zdegradowane wartości oraz w jakim stopniu przedsięwzięcie może spotęgować istniejące zagrożenia, osłabić te zagrożenia lub stworzyć możliwość pojawienia się nowych szans dla ukształtowania jakości środowiska, raport nie jest dokumentem rozstrzygającym o słuszności realizacji zamierzenia, a jedynie przedstawia prawdopodobne skutki jakie niesie za sobą jego realizacja na poszczególne komponenty środowiska, ekosystemy, krajobraz, a także na ludzi, dobra materialne oraz dobra kultury. Analiza prognozowanych oddziaływań na środowisko wskazuje, iż realizacja inwestycji będzie miała w przewadze wpływ neutralny. Nie przewiduje się znaczących oddziaływań przedsięwzięcia na środowisko. Oddziaływanie wystąpi jedynie na etapie realizacji inwestycji i będzie miało charakter krótkoterminowy. 38 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Oddziaływania bezpośrednie / krótkoterminowe Wywołane są funkcjonowaniem inwestycji na etapie realizacji. Bezpośrednie skutki środowiskowe to: przekształcenie terenu- w związku z powstaniem inwestycji oraz infrastruktury towarzyszącej, zabrudzenie powierzchni ziemi związane z pracą sprzętu, lokalne pogorszenie podstawowych wskaźników zanieczyszczenia powietrza- w związku z przejazdem pojazdów oraz pracą urządzeń spalinowych na etapie realizacji, podwyższenie poziomu hałasu- w związku z pracą sprzętu mechanicznego na etapie realizacji, uciążliwości związane z emisją do środowiska- powstawanie odpadów na etapie budowy, okresowe zmętnienie i zabrudzenie wody płynącej. Oddziaływanie pośrednie Może wystąpić w późniejszym czasie lub innym miejscu w wyniku powstania i eksploatacji inwestycji. Działania chroniące środowisko podjęte na etapie budowy i eksploatacji obiektu będą miały na celu maksymalne ograniczenie wszelkich negatywnych skutków przedsięwzięcia, co przyczyni się do wyeliminowania negatywnych oddziaływań na środowisko. Oddziaływania nie wystąpią. Oddziaływania wtórne Są to trudne do przewidzenia potencjalne skutki dodatkowych zmian, jakie prawdopodobnie wystąpią w późniejszym czasie lub w innym miejscu w rezultacie realizacji danej inwestycji. Z uwagi na charakter i skalę przedsięwzięcia zakłada się, że oddziaływania wtórne nie wystąpią. Oddziaływania skumulowane Może pojawić się w wyniku połączenia szeregu oddziaływań pochodzących z realizowanych w sąsiedztwie inwestycji. Z uwagi na brak znaczących innych inwestycji w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej budowy MEW, oddziaływania nie wystąpią. Ze względu na czas trwania, oddziaływania można podzielić na krótko, średnio i długoterminowe. W przypadku przedmiotowej inwestycji oddziaływania krótkoterminowe będą występowały na etapie realizacji inwestycji. Oddziaływanie chwilowe to oddziaływanie trwające bardzo krótki czas, których wystąpienie i skutki są trudne do przewidzenia. Natomiast oddziaływania stałe mogą być związane z występowaniem stałych emisji i zanieczyszczeń. Działania chroniące środowisko podjęte na etapie budowy i eksploatacji ograniczą wszelkie negatywne skutki przedsięwzięcia, co przyczyni się do wyeliminowania stałych negatywnych oddziaływań na środowisko- oddziaływania nie wystąpią 12. WSKAZANIE, CZY DLA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA JEST KONIECZNE USTANOWIENIE OBSZARU OGRANICZONEGO UŻYTKOWANIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW USTAWY Z DNIA 27 KWIETNIA 2001 R. PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W związku z niewielkim oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko, na podstawie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, należy stwierdzić, że nie ma konieczności ustanawiania obszaru ograniczonego użytkowania w rozumieniu przepisów powyższej ustawy. 39 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 13. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ZWIĄZANYCH Z PLANOWANYM PRZEDSIĘWZIĘCIEM Wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich zależą od przeznaczenia terenu i uwarunkowań lokalnych. Wymagania te w szczególności obejmują ochronę przed uciążliwościami powodowanymi przez hałas, wibracje, ochronę przed zanieczyszczeniami powietrza, wody i gleby. Pod pojęciem interesów osób trzecich należy rozumieć przede wszystkim wpływ na interesy osób i grup społecznych, w przypadku budowy MEW- zwłaszcza środowiska wędkarskiego. Granice praw i interesów określają przepisy prawa materialnego, ze szczególnym uwzględnieniem przepisów techniczno – budowlanych, obowiązujących Polskich Norm oraz innych przepisów zawartych w aktach normatywnych, w tym dotyczących ochrony środowiska. Ochrona interesów osób trzecich wynikająca z realizacji projektu wyraża się w następujący sposób: lokalizacja inwestycji na terenie nie spowoduje konieczności zajęcia dodatkowego terenu i związanych z tym zmian własności gruntu, wyłączenia z użytkowania, dotrzymywanie przez inwestycje wymogów z zakresu ochrony środowiska przed hałasem, promieniowaniem elektromagnetycznym, ochrony powietrza atmosferycznego, ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, ochrony ryb. realizowanie gospodarki odpadami zgodnie z obowiązującymi przepisami, oszczędne gospodarowanie terenem i surowcami w każdej fazie przedsięwzięcia. W przypadku elektrowni wodnych najczęściej spotykanym powodem wystąpienia konfliktów społecznych są obawy ludności związane z powstawaniem potencjalnego hałasu, możliwości podtopień związanych z piętrzeniem wody oraz ich wpływu na środowisko, ichtiofaunę, a także obniżaniem walorów krajobrazowych. Jednakże jak wykazała przeprowadzona analiza, ze względu na znaczne oddalenie planowanej elektrowni od siedzib ludzkich, nie wystąpią przekroczenia poziomów tych czynników na obszarze zamieszkania ludności. Z uwagi na niewystępowanie w bezpośrednim sąsiedztwie form ochrony krajobrazu, nie pogorszą się również walory krajobrazowe i estetyczne w obrębie planowanej inwestycji. Nie ma również obiektywnych powodów do wystąpienia protestów związków wędkarskich. W ramach planowanej inwestycji zainstalowana zostanie bezpieczna dla ryb turbina Archimedesa oraz zmodernizowana przepławka zapewniająca ich migrację. Obecnie, z uwagi na wady konstrukcyjne i znaczną degradację przepławki, praktycznie nie jest możliwa migracja ryb zasiedlających zlewnie Koszarawy. Ponadto, zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm.) jest możliwy udział społeczeństwa w procedurze oceny oddziaływania na środowisko, którego elementem jest możliwość zgłaszania uwag i wniosków przez każdą zainteresowaną osobę. Dokonując obiektywnej oceny lokalizacji i zakresu przedmiotowej inwestycji, nie ma podstaw do stwierdzenia, że wystąpią jakiekolwiek konfliktów społecznych. 40 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko 14. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ETAPIE JEGO BUDOWY I EKSPLOATACJI LUB UŻYTKOWANIA, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU Obiekt będzie podłączony do stałego monitoringu związanego z bezpieczeństwem. Monitoring hydrologiczny – łaty wodowskazowe na poziomie wody dolnej i wody górnej. Monitoring geodezyjny - osiadania budowli, repery umieszczone na obiekcie. 15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO, OPRACOWUJĄC RAPORT Realizacja Małych Elektrowni Wodnych nie stanowi inwestycji o szczególnej trudności technicznej. Autorzy raportu przy jego opracowywaniu nie napotkali na trudności wynikające z niedostatków techniki bądź luk we współczesnej wiedzy. 16. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Niniejszy Raport oddziaływania na środowisko został wykonany na potrzeby przedsięwzięcia polegającego na budowie Małej Elektrowni Wodnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w miejscowości Żywiec, w km 4+340 rzeki Koszarawy. Przedsięwzięcie zakwalifikowano, jako mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz. 1397). Zakres niniejszego Raportu został określony w postanowieniu burmistrza Żywca z dnia 05 grudnia 2016r. nr IOŚ-ÓŚ.6220.19.2016. Planowana inwestycja realizowana będzie na działkach o nr ew. 9565/2 i 9563/3 km 107, obręb nr 7. W celu ujęcia wody na potrzeby elektrowni zostanie wykorzystany istniejący wlot śluzy płuczącej istniejącego jazu piętrzącego. Elektrownia składać się będzie z turbiny Archimedesa o mocy do 182,5 kW i przepływie instalowanym do 6 m3, zabudowane w kanale żelbetowym. Pozostałe elementy elektrowni to: budynek siłowni, generator wraz z przekładnią, przyłącze elektroenergetyczne. W ramach inwestycji planuje się również przebudowę przepławki dla ryb. Na każdym etapie realizacji inwestycja nie przewiduje się znaczącego oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska w tym również na Naturę 2000 i zabytki. Realizacja i funkcjonowanie elektrowni nie spowoduje powstawania znacznych ilości odpadów. Elektrownia produkować będzie czystą energię, w wyniku jej funkcjonowania zostanie osiągnięty efekt ekologiczny w związku ze zmniejszeniem produkcji energii elektrycznej z elektrowni konwencjonalnych. 17. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO SPORZĄDZENIA RAPORTU Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2008 nr 199 poz. 1227). 41 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 nr 112 poz. 1206). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2010 nr 16 poz. 87). Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 2003 nr 162 poz. 1568). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. 1994 nr 89 poz. 414). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. 2002 nr 176 poz. 1455). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2010 nr 213 poz. 1397). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004 nr 92 poz. 880). Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2011 nr 237 poz. 1419). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Dz. U. 2016 poz. 1911) Inne materiały wykorzystane w opracowaniu: Informacje dostarczone przez Inwestora, Postanowienie Burmistrza Żywca z 5.12.2016 r. Wypis z rejestru gruntów, Mapa ewidencyjna, Geoportal: www.maps.geoportal.gov.pl, Natura 2000: www.natura2000.gdos.gov.pl. Absalon D., Jankowski A.T., Leśniok M., 2003, Komentarz do mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50000, arkusz M-34-75-C (Bielsko-Biała), Główny Geodeta Kraju, Warszawa, Absalon D., Jankowski A.T., Leśniok M., 2003, Komentarz do mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50000, arkusz M-34-87-B (Jeleśnia), Główny Geodeta Kraju, Warszawa, Operat rybacki – Obwód Rybacki rzeki Soły nr 1 - Arkadiusz Wołos, Tomasz Czerwiński, Hanna Draszkiewicz- Mioduszewska – Bielsko-Biała-Olsztyn 2014 Badania pn . „Inwentaryzacja rzek i potoków Obwodów Rybackich” – Łukasz Pszczeliński – Bielsko-Biała 2012, Program ochrony i rozwoju zasobów wodnych województwa śląskiego w zakresie udrożnienia rzek dla ryb dwuśrodowiskowych - Polska Akademia Nauk Zakład Ichtiobiologii i Gospodarki Rybackiej w Gołyszu – 2014 18. SPIS FOTOGRAFII Fot.1. Jaz główny Fot.2. Śluza płucząca 42 Envi Consulting Raport oddziaływania na środowisko Fot.3 Ujęcie wody do MPWiK SP. Z O.O. i Młynówki Fot.4 Przepławka 19. SPIS RYSUNKÓW Rys. 1. Lokalizacja MEW Żywiec, Rys.2. Schemat poglądowy MEW Żywiec, Rys.3. Turbina Archimedesa - schemat, Rys.4 Schemat zastosowanej przepławki ryglowej, Rys. 5 Schemat przepławki wg Wiśniewolskiego, Rys.6 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle jednostek fizycznogeograficznych, Rys.7 Budowa geologiczna – utwory czwartorzędowe, Rys.8 Budowa geologiczna – utwory podczwartorzędowe , Rys.9 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle Głównych Zbiorników Wód Podziemnych Rys.10 Lokalizacja planowanego przedsięwzięcia na tle JCWPd, Rys.11 Charakterystyczne przepływy w badanym profilu wodowskazowym w wieloleciu 1966–2000 Rys.12 Obszar planowanej inwestycji na tle PLRW2000142132499, Rys.13 Obszar planowanej inwestycji na tle SCW GW 0103 „Koszarawa”, Rys. 14 Schemat turbiny Kaplan, Rys. 15 Schemat budowy turbiny Kaplana, 20. SPIS TABEL Tab.1 Klasyfikacja zgodnie z wykazem jednolitych części wód podziemnych (JCWPd) dla zlewni Wisły, Tab.2 Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach monitoringowych na obszarze JCWPd nr 158 w roku 2016, Tab.3 Klasyfikacja zgodnie z wykazem jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) dla zlewni Wisły Tab. 4 Wyniki monitoringu JCW, Tab.5 Wyniki monitoringu obszarów chronionych (Źródło: dane WIOŚ, Katowice), Tab.6 Zarybienia obwodu rybackiego rzeki Soła – nr 1 (potok Koszarawa) w latach 2014 – 2016, Tab.7 Amatorskie połowy ryb w obwodzie rybackim rzeki Soła – nr 1 (potok Koszarawa) w latach 2013 – 2015 na podstawie rejestrów połowu. 43