technológia mérföldkövei kémikus szemmel iii. orvostudomány
advertisement
Kamienie milowe technologii z punktu widzenia chemika III. ZDROWIE I MEDYCYNA Chemia przyczyniła się do wielu przełomowych odkryć w dziedzinie zdrowia i medycyny, ratujących życie, czyniąc je dłuższym, szczęśliwszym i zdrowszym. Przez większą część dziejów ludzkości, medycyna i opieka zdrowotna były dość prymitywne. Gdy ludzie chorowali bądź byli ranni, lekarze mogli uczynić niewiele więcej poza dodawaniem im otuchy i utrzymywaniem ich w czystości. Jednakże ostatnich 100 lat zrewolucjonizowało sposób leczenia pacjentów, poprzez leczenie chorób naprawę urazów a nawet zapobieganie problemom zdrowotnym, zanim jeszcze one wystąpią. Pracowici chemicy oraz inżynierowie chemiczni wnieśli znaczący wkład w rozwój współczesnej medycyny, opracowując nowe leki, projektując nowe urządzenia medyczne, a także doskonaląc procedury diagnostyczne. Postęp w dziedzinie zdrowia i medycyny, dokonany z udziałem chemii, pozwolił na uratowanie oraz poprawę stanu zdrowia wielu milionów istnień ludzkich. III.1. Środki przeciwbólowe i przeciwzapalne Morfina Aspiryna Kortyzon III.2. Środki psychoterapeutyczne Chlorpromazyna Trójcykliczne antydepresanty Benzodiazepiny III. .3. Hormony i regulatory hormonów Insulina Testosteron Progestageny, estrogeny i doustne środki antykoncepcyjne III.4. Środki przeciw zaburzeniom żołądkowojelitowym Ewolucja terapii choroby wrzodowej III.5. Badania medyczne oraz diagnostyka chorób Technologia obrazowania medycznego Izotopy medyczne Rozwój analiz chemicznych Ewolucja indywidualnego monitoringu stanu zdrowia III.6. Leki przeciwzakaźne Salwarsan i Prontosil Penicylina Zidowudyna (AZT) III.7. Środki przeciw schorzeniom układu krążeniowego Regulujące rytm serca Leczące niewydolność serca Wpływające na krzepnięcie krwi Kontrolujące poziom cholesterolu we krwi III.8. Chemioterapia nowotworów Rozwój chemioterapii Leki cytotoksyczne Tamoxyfen III.9. Nowe materiały wykorzystywane przez opiekę medyczną Sztuczne kończyny i przyrządy medyczny Sprzęt medyczny Środki dezynfekujące i substancje bielące KAMIENIE MILOWE W ROZWOJU TECHNOLOGII W ZAKRESIE OCHRONY Chronologia 1899 Rozpoczęto produkcję aspiryny - leku zwalczającego ból, zapalenie stawów i obrzęki. 1909 Salwarsan staje się pierwszym ważnym środkiem chemioterapeutycznym spośród dotychczas wyprodukowanych. Aspiryna, pierwsze tabletki jakie zostały wyprodukowane (1900) Paul Ehrlich, twórca Salvarsanu 1922 Znaleziono zastosowanie insuliny w zmniejszeniu wysokiego stężenia cukru we krwi wywołanego cukrzycą. 1923 Ustalono strukturę chemiczną morfiny. 1927 Zaprojektowano test ciążowy, pozwalający wykrywać obecność estrogenów w moczu. Frederick Banting i Charles Best po raz pierwszy wyekstrahowali insulinę Struktura chemiczna morfiny 1935 Rozpoczęto leczenie śmiertelnego zakażenia paciorkowcem za pomocą Prontosilu. 1942 Rozpoczęto stosowanie iperytu azotowego w chemioterapii nowotworów Test ciążowy Prontosil 1943 Odkryto, że penicylina zwalcza infekcje oraz daje początek antybiotykoterapii. 1954 Digoksyna zostaje zatwierdzona jako lek zwalczający choroby zakrzepowe (wywołane powstawaniem zakrzepow krwi). 1954 Chlorpromazyna daje początek nowoczesnemu leczeniu antypsychotycznemu. Alexander Fleming- zdjęcie witraża 1960 Wyprodukowano Enovid, który wchodzi na rynek jako doustny środek antykoncepcyjny. Mechanizm działania penicyliny Struktura chemiczna Taxol, leku cytotoksycznego 1963 Ziołowe leki cytotoksyczne są wykorzystywane do walki z rakiem. 1976 Odkryto, że Tagamet hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku podczas leczenia wrzodów żołądka. ENOVID 1977 Tamoxifen, bloker produkcji hormonu, zaczęto stosować go w chemioterapii nowotworów 1987 Zidowudyna (AZT) zostaje zatwierdzona przez FDA jako środek stosowany w leczeniu zakażeń HIV. Różowa wstążka, symbolizująca walkę z rakiem piersi, czerwone wstążka symbolizująca walkę z AIDS Wrz żołądka
