Szkodliwe_palenie_nie_truj_siebie_i_otoczenia
advertisement
Wpływ palenia papierosów na organizm człowieka Projekt biologia: - G.Obłąk - Ł.Wrona - P.Złotnicki - K.Gajos Konsekwencją zdrowotną rozpowszechniania się palenia tytoniu na kuli ziemskiej jest wzrost zapadalności na różne choroby układu krążenia, a także umieralność z powodu tych chorób, jak również przewlekłych chorób układu oddechowego, nowotworów tytoniozależnych, wśród których pierwsze miejsce zajmują nowotwory płuc. Palenie papierosów będzie zawsze przeszkodą w osiągnięciu ładnego wyglądu. Zęby przebarwione plamami nikotyny, pokryte kamieniem, palce żółte, oddech nieświeży. Najlepsze perfumy nie zabiją zapachu tytoniu. Kiedy Krzysztof Kolumb wylądował ze swymi marynarzami na nieznanym lądzie, dnia 11 października Roku 1492, został zaproszony do domów Indian Arawaków i poczęstowany suszonymi liśćmi tytoniu. Niektórzy utrzymują jednak, iż to Chińczycy jako pierwsi znali i uprawiali tytoń i to jeszcze daleko przed odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba. Brak jednak potwierdzających ten fakt dowodów. Tytoniowi nadawano rozmaite nazwy, jak np. "nikotyna". Nazwę tę zaproponował książę de Giuse, a pochodziła ona od nazwiska francuskiego ambasadora w Lizbonie Jeana Nicot, który jako pierwszy rozwinął uprawę tytoniu w Portugalii i był w dużej mierze odpowiedzialny za wprowadzenie tej używki na dwór królewski w Paryżu. I jakkolwiek określenie "tytoń" przyjęło się do powszechnego użytku i zdominowało wszystkie pozostałe, tak nazwa "Nicotiana" pozostała jako nazwa rodzajowa samej rośliny Pierwszy tytoń rosnący na plantacjach we Francji i Hiszpanii to Nicotiana tabacum, pochodząca z nasion z Brazylii i Meksyku. Pierwszą odmianą rosnącą na plantacjach w Portugalii i Anglii była natomiast Nicotiana rustica, wyhodowana z nasion przywiezionych z Florydy. Do Polski papierosy dotarły bardzo wcześnie. Już w 1590 roku przywędrowały z Turcji. A już osiem lat później lekarze ogłosili pierwszy traktat o szkodliwości palenia. Nic już jednak nie mogło powstrzymać nowej mody. Nawet… papież, który na palaczy nakładał ekskomunikę! Palenie tytoniu – początkowo w fajkach, później w postaci zawijanych cygar bardzo szybko stało się modne. Na dworach królowała też tabaka, która zawędrowała również do Polski, na długo goszcząc w domach polskiej szlachty. Duże zasługi w rozpowszechnianiu tego zgubnego nałogu należą do Jean Nicot’a francuskiego ambasadora. Pierwszym rodzajem papierosów był tytoń nabijany do wydrążonych lasek z trzciny lub kawałki liści tytoniowych zwijane w kukurydziane łuski lub inne "opakowania" z warzyw. Palenie tytoniu pod postacią papierosów stało się bardzo rozpowszechnione w XVIII wieku, a pierwsza fabryka papierosów została założona w Hawanie na Kubie w 1853. Dzisiejsze określenie "cygaro" (ang. cigar - cygaro, cigarette papierosy) prawdopodobnie pochodzi z języka Majów od słowa "sik'ar", określającego właśnie palenie tytoniu. Pierwotną postacią cygara było długie, grube zawiniątko, składające się z liści tytoniu, zwiniętych w wysuszone palmowe lub kukurydziane duże liście. Taką to postać dzisiejszych cygar i papierosów zobaczył Krzysztof Kolumb u Indian Amerykańskich w 1492 roku. Fajka jest prawdopodobnie najstarszym przyrządem służącym do wdychania dymu żarzącego się tytoniu lub innych substancji roślinnych. O Scytach wdychających dym przy pomocy fajek wspomina już Herodot w V w. p.n.e. Od Scytów palenie fajki przejęli Germanie, Galowie, Rzymianie i Grecy. Palono w fajkach głównie zioła odurzające, prawdopodobnie z gatunku konopi. Fajki do palenia substancji odurzających i narkotycznych znane były także na Dalekim Wschodzie. Fajka wodna - rodzaj fajki, w której dym wciągany jest przez filtr wodny, gdzie ulega schłodzeniu i oczyszczeniu. Filtrem wodnym jest zazwyczaj szklane lub metalowe naczynie w części wypełnione wodą. Rurka doprowadzająca dym z cybucha zanurzona jest w wodzie, natomiast rurka połączona z ustnikiem - nie. Dzięki temu podczas zaciągania dymu wytwarza się podciśnienie, które powoduje przepływ dymu poprzez wodę w kierunku ustnika. Pochodzi z Indii, a zyskała popularność zwłaszcza w krajach arabskich. Papieros - wyrób tytoniowy składający się z rurki z cienkiej bibułki (gilzy) o średnicy do 1 cm i długości do 12 cm (zwykle 85 mm), wewnątrz której znajduje się mieszanka tytoniowa zawierająca spreparowane liście różnych odmian tytoniu (lub rzadziej marihuany, cracku czy innych substancji działających narkotycznie). Bierne palenie, czyli wdychanie dymu tytoniowego z papierosa palonego przez inną osobę w tym samym pomieszczeniu (np. męża, ojca, matkę) jest równie niebezpieczne. Boczny strumień dymu tytoniowego zawiera 35 razy więcej dwutlenku węgla i 4 razy więcej nikotyny niż dym wdychany przez aktywnych palaczy. Specjaliści odnotowują wiele przypadków zachorowań na choroby odtytoniowe wśród osób, które nigdy nie paliły tytoniu. Wdychanie dymu wydychanego przez palaczy, zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc i chorób serca (np. choroby niedokrwiennej serca) u osób niepalących., zawiera także wiele substancji alergizujących, powodujących łzawienie oczu, podrażnienie błony śluzowej nosa, kaszel, nawracające zakażenia układu oddechowego, a także uczulenia i w konsekwencji astmę. Bierne palenie niesie więc za sobą identyczne skutki zdrowotne, co aktywne palenie papierosów. Dlatego warto dbać o to by inni nie palili w otoczeniu niepalących i nie narażali ich zdrowia. Mitem jest twierdzenie, że palenie papierosów beznikotynowych lub niskonikotynowych jest mniej szkodliwe lub, że zmniejsza to ryzyko zawału mięśnia sercowego. Nie istnieje bezpieczna dawka dymu nikotynowego, każda jego ilość wpływa negatywnie na organizm, uszkadzając go. Liczne badania wykazały związek pomiędzy paleniem a rozwojem wielu chorób. Osoba, która wypala 20 papierosów dziennie, wdycha w tym czasie 240 porcji dymu tytoniowego, w których jest 4000 szkodliwych dla organizmu związków chemicznych, w tym 40 rakotwórczych. Palacz naraża siebie jak i osoby, które zmusza do biernego wdychania dymu papierosowego, na choroby. Kobiety Palenie papierosów ma szczególny wpływ na kobiecy organizm. Naukowo udowodniono, że kiedy zaczyna się kształtować gruczoł mlekowy, czyli w okresie rozwoju hormonalnego kobiety, jego struktura jest szczególnie podatna na trucizny zawarte w dymie tytoniowym, przez co wystąpienie wczesnego raka sutka jest o 70% większe u kobiet, które paliły, kiedy zaczynało się ich dojrzewanie hormonalne, niż u tych, które nigdy nie paliły. Nikotyna wywołuje zaburzenia cyklu miesiączkowego, jest częstą przyczyną występowania poronień i bezpłodności, a także przedwczesnych i patologicznych porodów. Mężczyźni Substancje chemiczne zawarte w dymie nikotynowym są przyczyną zawału mięśnia sercowego oraz częstą przyczyną impotencji i zaburzeń czynności seksualnych. Dodatkowo mężczyźni są bardziej skłonnii do chorób nowotworowych płuc, zwiększa to u nich ryzyko zachorowań Palenie tytoniu przez matkę, zwłaszcza w okresie ciąży, jest prawdopodobną przyczyną zmniejszenia wydolności płuc jej dziecka, Palenie tytoniu przez rodziców jest związane z trudnościami w uczeniu się, zaburzeniami zachowania i upośledzeniem rozwoju mowy u ich dzieci Istnieją dowody, że przyczyną zaburzeń są: wdychanie dymu tytoniowego z otoczenia przez niepalącą matkę podczas ciąży oraz bierne palenie przez dziecko po przyjściu na świat. Bierne palenie niesie więc za sobą identyczne skutki zdrowotne, co aktywne palenie papierosów. Powoduje nieżyt oskrzeli, zapalenie płuc, zapalenie migdałków podniebiennych, zapalenie zatok obocznych nosa, wysiękowe zapalenie ucha, obturacyjne zapalenie oskrzeli i astmę oskrzelową. Nowotwory złośliwe płuc: Wykazano, że od 90-95% nowotworów złośliwych rozwija się u osób palących w różnym czasie od rozpoczęcia tego nałogu w zależności od typu tytoniu, wieku rozpoczęcia palenia, ilości wypalanych papierosów czy cygar, czasu palenia. Ryzyko zachorowania zmniejsza się o połowę w przypadku palenia papierosów z filtrem a czas od zadziałania czynnika rakotwórczego do rozwinięcia pełnych objawów choroby wynosi od 15-20lat. Po zaprzestaniu palenia ryzyko zachorowania zmniejsza się o połowę po 5 latach a zbliża się do ryzyka osoby niepalącej po około 10latach. Uważa się również, że około 20-30% nowotworów złośliwych płuc u osób niepalących jest związanych z paleniem biernym. Nowotwory jamy ustnej, gardła, przełyku i krtani: Te nowotwory związane są w szczególności z paleniem cygar i fajek i występują około 2-20 razy częściej u osób palących niż niepalących. Nowotwory innych narządów: Rozwój nowotworów może dotyczyć również innych narządów takich jak pęcherz moczowy, trzustka, nerki, żołądek, białaczki. Związane jest to ze składem dymu tytoniowego, którego składniki są rozpuszczalne w płynach tkankowych i tą drogą docierają do różnych narządów. Choroby układu krążenia: Częstość zachorowania i liczba zgonów z powodu zawału serca, tętniaka aorty, nadciśnienia tętniczego, schorzeń degeneracyjnych mięśnia sercowego, schorzeń naczyń mózgowych, schorzeń naczyń obwodowych, krwotoku mózgowego jest większa u osób palących jak niepalących. Palenie papierosów prowadzi do zwiększenia zawartości cholesterolu, rozwoju blaszek miażdżycowych. Palenie papierosów beznikotynowych lub niskonikotynowych nie zmniejsza ryzyka zawału mięśnia sercoweg wśród palących. Choroby nienowotworowe układu oddechowego: Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest chorobą występującą 20-30 razy częściej u osób regularnie i intensywnie palących i jest przyczyną rannego odksztuszania, kaszlu, zaburzeń oddychania. Inne choroby: Choroba Crohna, osteoporoza częściej występują u osób palących niż niepalących. Dym z papierosa przenika przez łożysko ciężarnej i może być przyczyną zespołu nagłej śmierci noworodka. Choroby rzadziej występujące u palących: Badanie epidemiologiczne wykazały, że ryzyko nowotworu złośliwego błony śluzowej macicy jest o 50% mniejsze u kobiet palących niż u niepalących co jest najprawdopodobniej związane z zaburzenia mi hormonalnymi u tych kobiet. Również rzadziej występują gładkokomórkowe mięśniaki macicy i zatrucie ciążowe. We wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego palenie zmniejsza ryzyko zachorowania na tę chorobę o połowę, a w chorobie Parkinsona redukuje umieralność o 20%. -w ciągu 20 min do normy wracają: ciśnienie tętnicze krwi, czynność serca oraz obniża się tętno. -w ciągu 8 godzin Zmniejsza się poziom tlenku węgla we krwi, a podnosi poziom tlenu. -w ciągu 24 godzin Zmniejsza się ryzyko ostrego zawału serca. -w ciągu 48 godzin Powraca do normy zmysł smaku i zapachu. -od 2 tygodni do 3 miesięcy Poprawie ulega stan układu krążenia. Zwiększa się wydolność fizyczna. -Wydolność płuc wzrasta o 30%. -od 1 do 9 miesięcy Poprawia się wydolność układu oddechowego, ustępuje kaszel duszności, zmęczenie. -po 1 roku O połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca. -po 10 latach Ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej. Ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerek nadal zmniejsza się. -po 15 latach Ryzyko zachorowania na raka płuca jest podobne jak u osoby nigdy nie palącej. Nałóg palenia tytoniu to choroba przewlekła. Możliwe jest jednak jej całkowite wyleczenie. Podstawą rozpoczęcia leczenia jest zrozumienie problemu. Konieczne jest uświadomienie sobie ogromu szkód, które palenie wyrządza Twojemu zdrowiu. Warto porozmawiać o tym z lekarzem. Twój lekarz jest podstawowym sprzymierzeńcem w walce z nałogiem. Bądź otwarty na jego porady; w razie potrzeby dostępne są skuteczne leki wspomagające proces rzucania palenia Jak każda choroba przewlekła, również i nałóg palenia nie jest łatwy do przezwyciężenia. Czasami potrzeba to tego wielu cykli leczenia, dlatego nie należy się zniechęcać niepowodzeniami Warto próbować! Powrót do nałogu to nie wina pacjenta lub lekarza – to po prostu nawrót choroby, z którą trzeba dalej walczyć.Zerwanie z nałogiem palenia tytoniu jest najskuteczniejszą metodą leczenia POChP. Porady lekarza i chęć zerwania z paleniem – choć to najprostsza metoda, jednak często jest skuteczna i wystarczająca. Nie wahaj się poprosić lekarza o pomoc w walce z paleniem: a) dowiedz się więcej na temat szkodliwości palenia b) uświadom sobie ogrom zniszczeń, jakie powoduje nałóg, jak również jego koszt finansowy c) zrozum, że palenie nie jest Twoją wadą lub słabością – to po prostu potencjalnie śmiertelna choroba, na którą zapadłeś i którą można wyleczyć d) zdecyduj się zerwać z paleniem; naucz się rozpoznawać sytuacje i miejsca, które powodują u Ciebie chęć zapalenia – spotkania towarzyskie, spożywanie alkoholu, stres, a następnie, wspólnie z lekarzem lub innym pracownikiem służby zdrowia zastanów się, jak sobie radzić z tymi sytuacjami; ciesz się swoimi sukcesami - nawet krótkotrwałe zerwanie z paleniem jest Twoim wielkim osiągnięciem; nie ustawaj w dążeniu do trwałego rzucenia palenia W gronie osób wspólnie walczących z nałogiem szanse na sukces są większe. Trening umiejętności – radzenia sobie w sytuacjach powodujących stres i chęć zapalenia, komunikowania otoczeniu swojego zerwania z nałogiem i rozpoznawania sytuacji powodujących chęć zapalenia papierosa Leczenie farmakologiczne. Dostępnych jest kilka leków skutecznie wspomagających rzucenie palenia. Są one wskazane dla osób, które nie były w stanie zerwać z paleniem bez pomocy farmakoterapii. - Zwykle nie stosuje się ich u uzależnionych osób w wieku <18. rż., osób palących <10 papierosów/dobę (chociaż taka liczba wypalanych papierosów również jest bardzo szkodliwa dla zdrowia!) oraz u kobiet w ciąży. Istnieją również szczególne przeciwwskazania do stosowania poszczególnych grup leków. Każdy papieros - zabiera około 10 minut, jest to czas stracony na kupowanie papierosów i samo palenie. Dziennie - wypalenie jednej paczki papierosów zajmuje 3 godziny i 30 minut. Rocznie - prawie 1.160 godzin. W ciągu 10 lat - to aż 12.000 godzin.500 dni swojego życia przeznaczamy na trucie siebie i innych dymem tytoniowym. Papierosy-wyraźna strata finansowa 1 dzień 5zł - czasopismo 4 dni 20zł - bilet do kina 1 tydzień 35zł - książka 1 miesiąc 155zł - ubranie 4 miesiące 620zł - rower górski 6 miesięcy 930zł - telewizor 1 rok 1860zł - 2-tygodniowe wczasy w Hiszpanii 10 lat 18600zł - działka rekreacyjna 40 lat 74400zł - średniej klasy samochód
