Multi-Kliker Trening z klikerem jest wspaniałą metodą szkolenia Twojego psa. Unikalny system, oparty na bezpośrednim nagradzaniu i wzmacnianiu pozytywnych zachowań, umożliwia efektywniejsze porozumienie z Twoim czworonogiem. Polecany przez dr Roger’a Mugford’a i innych wiodących treserów. Powitajcie Multi-Klikera Trening z klikerem jest wspaniałą metodą szkolenia Twojego psa. Unikalny system, oparty na bezpośrednim nagradzaniu i wzmacnianiu pozytywnych zachowań, umożliwia efektywniejsze porozumienie z Twoim czworonogiem. Multi-Kliker jest polecany szczególnie psom, które mają problemy z koncentracją lub szybciej odczuwają nudę i potrzebują mocniejszej stymulacji mentalnej niż zapewniają tradycyjne metody tresury psów. Multi-Kliker – informacje podstawowe Urządzenie jest małym pudełkiem, które po naciśnięciu wydaje dźwięk. Dźwięk może być bardzo krótki, pozwalając dokładnie zasygnalizować psu, że oczekujesz od niego danego zachowania lub ruchu. Pies szybko uczy się, że dźwięk stanowi potwierdzenie, że jego postępowanie jest w danym momencie pożądane i otrzyma za nie nagrodę. Co więcej, pies nauczy się również, że podobne zachowania też zostaną nagrodzone, więc warte są powtarzania. Tradycyjne metody często wprowadzają psa w zakłopotanie, gdyż pies jest nagradzany po wykonaniu danego zachowania lub nagroda nie zostaje doceniona przez jej bezpodstawne nadużywanie (np. mówienie do swojego psa: „ Dobry pies” - bez żadnego konkretnego powodu). Kliker wydaje unikany dźwięk, którego pies nigdy wcześniej nie słyszał, a co więcej, dźwięk zawsze brzmi tak samo, więc ułatwia uczenie się. Przyzwyczajanie Na początku musisz nauczyć psa, że dźwięk klikera oznacza zbliżającą się nagrodę. Trening rozpocznij w cichej okolicy, gdzie nic was nie będzie rozpraszać. Miej przy sobie również ulubione przysmaki Twojego psa. Zaraz po użyciu klikera daj psu przekąskę. Powtarzaj te czynności tak długo, aż pies zrozumie, że zawsze po kliknięciu otrzyma przysmak. Możesz sprawdzić, czy pies już zrozumiał zasady treningu z klikerem: poczekaj, aż pies się odwróci i wtedy użyj Klikera. Pies powinien natychmiast spojrzeć w Twoją stronę z wyczekiwaniem. Jeżeli jednak pies nie zareaguje na dźwięk klikera, powinieneś wykonać jeszcze kilka powtórzeń. Multi-Kliker ma regulowany dźwięk; dla psów wrażliwych zmniejsz głośność do minimum. Trenowanie pierwszego zachowania z Klikerem Pierwsze zachowanie, jakiego chcesz nauczyć Twojego psa za pomocą klikera, nie powinno być zbyt skomplikowane. Będziecie mieć jeszcze sporo czasu na trening trudniejszych zachowań. Idealnym zachowaniem do nauczenia podczas pierwszego treningu może być dotknięcie przez psa pałeczki nosem. Kiedy pies nauczy się podążać nosem za pałeczką, będzie to podstawą do wszystkich dalszych ćwiczeń, takich jak: obracanie się lub ukłon. 1. Przygotuj kliker i ulubione przysmaki Twojego psa. 2. Potrzyj końcówkę pałeczki niewielka ilością smacznego i pachnącego pokarmu ( bardzo dobrze sprawdzają się serek śmietankowy lub pasztet z wątroby). 3. Rozłóż pałeczkę i skieruj ją w stronę Twojego psa –pies będzie chciał sprawdzić, co tak ładnie pachnie na końcu pałeczki. 4. Jak tylko dotknie nosem pałeczki, użyj klikera i w nagrodę daj mu przysmak. 5. Użyj pałeczki ponownie i powtórz wszystkie czynności wymienione wyżej. 6. Jak tylko pies zrozumie, że dotykając pałeczki nosem otrzymuje przysmak, przesuń ją dalej od Twojego pupila, tak żeby musiał wykonać krok, żeby ją dosięgnąć. Kiedy pies dotknie pałeczki, ponownie daj mu przysmak. 7. Stopniowo staraj się utrudniać psu dotknięcie pałeczki przez podnoszenie jej, obniżanie lub przesuwanie, tak żeby musiał ją za nią biec. Pamiętaj o nagrodzianiu psa po każdym dotknięciu pałeczki. Teraz Twój pies jest gotowy, żeby nauczyć się nowego zachowania w czasie pomiędzy kliknięciem, a otrzymaniem przysmaku. Jest to istotne, ponieważ nie zawsze będziesz w stanie nagrodzić Twojego psa natychmiast po wykonaniu przez niego pożądanego zachowania; np.: pies będzie znajdować się w pewnej odległości od Ciebie, kiedy użyjesz klikera. Jednak pies musi być pewien, że każde kliknięcie oznacza, że poprawnie wykonał dane zadanie i otrzyma nagrodę. Takie opóźnione nagradzanie jest bardzo przydatne, dlatego że, daje ci czas na wyciągnięcie przysmaku. Tym sposobem nie musisz go cały czas trzymać w ręce. W przeciwnym razie pies po jakimś czasie zacząłby cię ignorować nie widząc przysmaków. Najlepiej jest trzymać nagrody w pojemniku i sięgać po nie dopiero, jak pies pomyślnie wykona zadanie. 1. Wyciągnij pałeczkę w kierunku psa jak do tej pory i kliknij zaraz po tym, jak jego nos dotknie pałeczki, ale odczekaj 2 sekundy zanim przyznasz mu nagrodę. 2. Powtórz powyższy trening kilkakrotnie, modyfikując długość czasu, po jakim pies otrzymuje nagrodę, w granicach 1-5 sekund (dłuższe przerwy mogą sprawić, że pies straci zainteresowanie treningiem). Pamiętaj o klikaniu za każdym razem, kiedy nos psa dotknie końcówki pałeczki. 3. Teraz możesz również urozmaicić sposób nagradzania psa. Podawaj mu przysmak z ręki lub rzuć na ziemię (najpierw blisko psa, aż zrozumie, jaki jest w tym cel). Rzucanie pokarmu jest bardzo przydatne dla powolnych psów, żeby zachęcić je do poruszania się, dlatego nie rzucaj pokarmu zbyt blisko. 4. Jeżeli pies dokładnie wykonuje zadania za każdym razem, kiedy użyjesz klikera, możesz dodawać komendy i wskazówki do wyuczonego zachowania, jak np. dotykanie pałeczki. Gratulacje! Właśnie nauczyłeś Twojego pupila pierwszego zachowania z klikerem! Trenowanie kolejnych zachowań Teraz możesz nauczyć psa każdego innego zachowania. Możesz za każdym razem używać klikera lub tylko na danym etapie treningu – wybór należy do ciebie. Zanim przystąpisz do szkolenia nowych zachowań, przemyśl, jakim sposobem osiągniesz najlepszy efekt. Dwa najbardziej popularne sposoby użycia klikera to: • naprowadzanie: możesz zachęcić psa do wykonania konkretnego zadania przez przesuwanie smakołyku (lub pałeczki, jeżeli trening z pałeczką jest mu już znany) przed nosem psa, następnie użyj klikera, jak tylko pożądane zdanie zostanie poprawnie wykonane. Jest to sposób na szybkie wyszkolenia psa prostych zachowań, takich jak: siadanie, leżenie, obrót czy ukłon. • kształtowanie: klikanie po każdym cząstkowym zachowaniu (nawet bardzo niewielkim), prowadzącym do końcowego zachowania pożądanego. Ten sposób szkolenia wymaga więcej cierpliwości, ale jest bardzo efektywny w tresowaniu bardziej skomplikowanych zachowań lub sekwencji zachowań jak np. chodzenie przy nodze, aport lub odnoszenie przedmiotu. Wypróbuj również Siadanie 1. Trzymaj przysmak dla psa pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym i pozwól psu powąchać przekąskę. 2. Powoli przesuń ją do góry i z powrotem nad głowę psa, tak żeby podążał za nią nosem. 3. Podnosząc głowę, pies przejdzie do pozycji siedzącej. Użyj klikera i daj psu smakołyk jak tylko to usiądzie. 4. Nie przejmuj się, jeżeli pies nie usiądzie od razu, czasem potrzeba kilku prób. Bądź cierpliwy! 5. Powtórz cały powyższy trening. 6. Jeżeli pies dokładnie wykonuje zadanie za każdym razem, możesz dołożyć komendę „siad”. 7. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku, żeby zachęcić go do wykonania „siadu”. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies podskakuje, oznacza to, że trzymasz smakołyk za wysoko; jeżeli przesuwa się do tyłu, trzymasz przekąskę za daleko. Warowanie 1. Zacznij od wydania psu komendy, żeby usiadł. 2. Trzymaj przysmak dla psa pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym i pozwól psu powąchać przekąskę. 3. Powoli przesuwaj przysmak w dół, w kierunku jego przednich łap. 4. Podążając nosem za twoją ręką, pies powinien delikatnie położyć się na ziemi. Użyj klikera i daj psu smakołyk jak tylko się położy. 5. Nie przejmuj się, jeżeli pies nie wykona leżenia od razu, czasem potrzeba kilku prób. Bądź cierpliwy! 6. Powtórz cały powyższy trening. 7. Jeżeli pies dokładnie wykonuje zadanie za każdym razem, możesz dołożyć komendę „leż”. 8. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku, żeby zachęcić go do położenia się. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies wstaje, oznacza to , że przysmak został zbyt wysunięty do przodu. Niektóre psy (szczególnie małe rasy) powinny mieć przysmak blisko tułowia. Jeżeli już używasz komendy „leż” do uzyskania innych zachowań, użyj innej komendy. Chodzenie przy nodze 1. Załóż psu smycz i zrób kilka kroków do przodu. 2. Jeżeli pies idzie za Tobą na luźniej smyczy, kliknij i daj mu nagrodę. 3. Jeżeli pies zaczyna cię wyprzedzać, natychmiast odwróć się i zacznij iść w przeciwnym kierunku. 4. Jeżeli pies dorównuje ci kroku, kliknij i daj mu nagrodę kiedy podchodzi do Twojego boku i smycz jest ponownie luźna. 5. Powtórz cały powyższy trening. 6. Stopniowo zwiększaj ilość kroków, które robisz zanim użyjesz kilkera i nagrodzisz psa. 7. Trenuj w coraz bardziej rozpraszających sytuacjach . 8. Kiedy pies poprawnie wykonuje to zadanie za każdym razem, użyj komendy „równaj”. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies bardzo pobudzony, kiedy zakładasz mu smycz, spróbuj zakładać i ściągać smycz kilka razu w ciągu dnia, nawet jeżeli nie wychodzisz z nim na spacer. To powinno wyciszyć psa. Przychodzenia na zawołanie 1. Trzymaj smakołyk lub ulubioną zabawkę twojego psa przed sobą. 2. Wypowiedz imię psa głosem pełnym entuzjazmu i pokaz mu nagrodę. 3. Kiedy pies zbliża się do Ciebie, zrób kilka kroków w tył. 4. Kiedy już podejdzie do Ciebie, użyj klikera i daj mu nagrodę. 5. Stopniowo zwiększaj odległość, z jakiej przywołujesz psa. 6. Kiedy pies poprawnie wykonuje to zadanie za każdym razem, użyj komendy „do mnie”. 7. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku, żeby zachęcić go do podejścia do Ciebie. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies nie chce podejść do Ciebie, musisz zawołać go bardziej podekscytowanym głosem lub zaoferować lepszą nagrodę. Czasami pies nie chce wykonać polecenia, ponieważ zbyt dużo rzeczy go rozprasza; w takiej sytuacji musisz znaleźć bardziej spokojne miejsce. Zabawne triki Obrót 1. Trzymaj przysmak lub zabawkę (lub pałeczkę, jeżeli trening z pałeczką jest psu już znany) przed nosem Twojego psa. 2. Powoli odsuwaj przynętę od psa wykonując duże koliste ruchy. 3. Kiedy pies złapie przynętę, kliknij i daj mu nagrodę. 4. Za każdym razem staraj się doprowadzić psa do wykonania większego skrętu tułowiem zanim klikniesz i nagrodzisz go. 5. W końcu pies będzie zdolny do wykonania pełnego obrotu. 6. Kiedy pies poprawnie wykonuje to zadanie za każdym razem, użyj komendy „obrót”. 7. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku ani zabawki, żeby zachęcić go do wykonania obrotu. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies nie jest chętny do wykonania obrotu, poćwicz tylko klikanie i nagradzaj psa za podążaniem za przynętą w linii prostej. Naucz psa obrotu tylko w jedną stronę, żeby nie czuł się zdezorientowany. Ukłon 1. Pies powinien przyjąć postawę stojącą. 2. Trzymaj przysmak lub zabawkę (lub pałeczkę, jeżeli trening z pałeczką jest psu już znany) przed nosem Twojego psa. 3. Powoli przesuwaj przynętę w dół i z powrotem bliżej psa. 4. Kiedy pies schyla się za przynętą, kliknij i daj mu nagrodę. 5. Powtórz czynności kilka razy, starając się nagradzać psa zanim się całkiem położy - wtedy, gdy tylko jego klatka piersiowa dotyka ziemi. 6. Kiedy pies nauczy się nowego zachowania, możesz wstrzymać kilker na 1-2 sekundy, żeby zachęcić psa do pozostania w pozycji ukłonu. 7. Kiedy pies poprawnie wykonuje to zadanie za każdym razem, użyj komendy „ukłon”. 8. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku ani zabawki, żeby zachęcić go do wykonania ukłonu. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies kładzie się, kliknij i daj mu nagrodę dużo wcześnie. Powtórz obydwie czynności kilka razy zanim pies wykona poprawny ukłon. Turlanie się 1. Pies powinien przyjąć pozycję „warowanie”. 2. Trzymaj przysmak dla psa pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym i pozwól psu powąchać przekąskę. 3. Powoli przesuwaj przekąskę w kierunku jego łopatek, starając się robić to jak najbliżej jego ciała. 4. Jak pies podąża nosem za przekąską, kilknij i daj mu nagrodę. 5. Powtórz czynność kilka razy, za każdym razem starając się przyciągać jego głowę nieco dalej, w kierunku ramion. 6. Kiedy pies położy się na plecach, kliknij i rzuć przekąskę po drugiej stronie psa, tak żeby musiał się przeturlać, żeby ją dosięgnąć. 7. Powtórz wszystkie czynności kilka razy. Kiedy pies leży już na plecach, wstrzymaj kliker, ale poruszaj delikatnie przekąską. Pies, oczekując, że rzucisz przekąskę na ziemię, powinien się przeturlać. Wtedy użyj klikera i daj mu nagrodę. 8. Kiedy pies poprawnie wykonuje to zadanie za każdym razem, użyj komendy „turlaj się”. 9. Kiedy pies nauczy się tej werbalnej wskazówki, nie używaj już przysmaku ani zabawki, żeby zachęcić go do przeturlania się. Pies będzie reagował na samą komendę. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies nie chce się przeturlać, powtórz kilka razy tylko pierwszy etap ćwiczenia. Upewnij się, że powierzchnia, na której leży pies, jest wystarczająco wygodna i nic nie sprawia mu bólu podczas leżenia. Dodawanie komendy Podczas tresowania psa kilkerem dodajemy komendę, tylko wtedy, kiedy pies nauczył się danego zachowania i wykonuje go bezbłędnie za każdym razem. W ten sposób pies nigdy nie pomyli sygnału i pożądanego zachowania i zawsze będzie konsekwentny w swoich reakcjach. Poszerzanie zachowania Kiedy nauczysz twojego psa jakiegoś zadania, możesz chcieć go rozbudować, np. żeby pies wstawał po wykonaniu „siadu”, lub żeby pies wykonał dwa obroty zamiast jednego. Podczas tresowania psa klikerem, bardzo łatwe jest rozszerzenie już wyuczonych zachowań. „Siad” – „stój” 1. 2. 3. 4. Wydaj psu komendę, żeby siadł. Kiedy pies wykona „siad”, wstrzymaj kilker na kilka sekund. Kliknij i daj psu nagrodę. Powtórz czynność kilka razy, za każdym razem wydłużając czas zanim klikniesz i dasz psu nagrodę. 5. Kiedy pies pozostaje w pozycji „siadu” przez około 10 sekund, wydaj mu komendę „stój”, zrób krok do tyłu, wróć, kliknij i daj mu nagrodę. 6. Powtórz wszystkie czynności kilka razy stopniowo wydłużając czas i odległość, w której czekasz przed kliknięciem i nagrodzeniem psa. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies wstaje, oznacza to, że odsunąłeś się zbyt daleko lub każesz psu czekać zbyt długo. Rozpocznij trening jeszcze raz i stopniowo poszerzaj wyuczone zachowanie. Podwójne przeturlanie się 1. 2. 3. 4. Wydaj psu komendę, żeby się przeturlał. Kiedy manewr zostanie wykonany, wstrzymaj kliker i natychmiast powtórz komendę. Kiedy pies wykona drugi obrót, kliknij i daj mu nagrodę. Powtarzaj te czynności, dopóki pies nie wykonuje poleceń płynnie. Rozwiązywanie problemów: Jeżeli pies nie chce wykonać drugiego obrotu, zachęć go zabawką lub przysmakiem, tak jak podczas uczenia go pojedynczego obrotu. Zasady treningu z klikerem Trening z klikerem nie ma zbyt wielu zasad – jednak te musza być przestrzegane, żeby trening był efektywny. • • • • • • • • • Zaraz po kliknięciu, pies musi zostać nagrodzony – nawet jeżeli klikniesz przypadkowo lub w nieodpowiednim miejscu. Używaj klikera tylko do zaznaczania pożądanych zachowań – nie może być on użyty w celu zwrócenia uwagi psa ani jako komenda. Zaznaczaj pożądane zachowania jednym kliknięciem. Wielokrotne klikanie tylko dezorientuje psa (nawet jeżeli jesteś podekscytowany tym, że pies wykonuje zadania poprawnie). Niektóre psy wyczulone na dźwięk mogą przestraszyć się klikera, dlatego ważne jest, żeby zmniejszyć głośność klikera lub używać go w kieszeni. Nie próbuj nauczyć psa kilku zachowań podczas jednego treningu. Trening z klikerem powinien być krótki, żeby nie zmęczyć psa. Czerp radość z treningu – jeżeli czujesz się zestresowany lub spięty nie trenuj. Jeżeli podczas treningu zaczniesz się denerwować, przejdź do łatwiejszych dla psa zadań lub zrób przerwę. Nie dokładaj komendy do zadania, jeżeli nie upewnisz się, że pies wykona ją od razu. Dając psu dużo przekąsek, zredukuj ilość podawanej karmy. Żeby uzyskać więcej informacji i porad lub obejrzeć inne produkty do tresowania dostępne w naszym asortymencie, odwiedź naszą stronę internetową: www.companyofanimals.co.uk The Company of Animals Ltd, PO Box 23, Chertsey, Surrey, KT16 9WQ, UK. Tel: +44 (0) 1932 566696 [email protected] Published by The Company of Animals Ltd © The Company of Animals Ltd, 2010