historia-polskiego-prawa-wyznaniowego-wyklad

5
Wykład V
Historia polskiego prawa wyznaniowego
Okres I RP (966 - 1795r.):
W okresie od przyjęcia chrześcijaństwa do III rozbioru Polski była ona państwem katolickim, a
jednocześnie wielonarodowościowym i wielo wyznaniowym. Oprócz katolików na terenie Polski
zyła ludność:
- Prawosławna
- Protestancka
- Muzułmańska
- Wyznawcy religii Mojżeszowskiej
Polska była również państwem tolerancji religijnej ( w okresie reformacji nie było tu prześladowań
ani krwawych wojen religijnych tak ja w Europie zachodniej).
1573r. - Uchwalenie na sejmie konwokacyjnym Konfederacji Warszawskiej, proklamując pokój
religijny w Polsce.
I RP była zatem państwem katolickim szanującym tradycje tolerancji i wolności religijnej. Taki też
model państwa został zapisany w Konstytucji 3 maja 1791r.( wolność religijna dla wszystkich
wyznań, ale religia Katolicka jest religią narodową i panującą)
W okresie I RP nie znalazła się tez akceptacji zasady separacji państwa od kościoła
Okres II RP (1918-1939r.):
1918r. - zaczęło się kształtowanie państwa Polskiego, którego 65% stanowili katolicy a 35%
wyznawcy innych religii:
- Grekokatolicyzm
- Prawosławie
- Judaizm
Z chwilą powstania niepodległego państwa sytuację prawną związków wyznaniowych określały
przepisy ustawodawstw zaborczych: Rosji, Austrii i Prus. Wyznaniowe ustawodawstwo rosyjskie
cechowały rozwiązania typowe dla państwa policyjnoabsolutnego, o silnych pozostałościach
cezaropapizmu, natomiast ustawodawstwo austriackie i pruskie charakteryzowały tendencje
właściwe dla systemu zwierzchnictwa państwa nad związkami wyznaniowymi.
Problem stosunku państwa do kościoła w okresie II RP został rozwiązany w dwóch podstawowych
aktach normatywnych:
- konstytucja Marcowa z 1921r.
Konstytucja Kwietniowa z 1935r.
- Konkordat z 1925r.
Wrogim stosunkiem do państwa polskiego cechowała się Ukraina
1938r. wojsko Polskie zburzyło 80 Cerkwi Ukraińskich
W debacie parlamentarnej dotyczącej ustalenia stosunku państwa do kościoła toczyła się ostra
kłótnia między partiami lewicowymi i prawicowymi.
PPS (Polska Partia Socjalistyczna)(partia lewicowa) - domagała się świeckiego państwa, wpisać do
konstytucji zasadę kościoła od państwa.
ChD (Chrześcijańska Demokracja)(p. prawicowa) - chciała państwa wyznaniowego, nadanie
kościołowi Katolickiemu charakteru państwowego.
Doszło zatem do nieporozumienia między tymi partiami i z trudem osiągnięto kompromis w
konstytucji Marcowej z 1921r.
(…)
… z manifestem PKWN Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego z 22.07.1944r.) miały
obowiązywać podstawowe założenia konstytucji marcowej z 1921r.
Jednak Rada Ministrów Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej 12.09.1945r. uchwaliła
deklarację że konkordat i konstytucja marcowa przestały obowiązywać.
Konstytucja z 1952r.:
- wolność sumienia i religii w sensie wyznaniowym lub nie wyznaniowym, żadnej religii.
- rozdział…
… postanowień i dekretów, oraz otaczała opieką duchownych w pełnieniu ich funkcji.
- Duchowni, Zakonnicy, Uczniowie Seminariów byli zwolnieni ze służby wojskowej z wyjątkiem
pospolitego ruszenia.
- wprowadzał naukę religii we wszystkich szkołach publicznych
- kościoły i zakonny otrzymały osobowość prawną
- możliwość interwencji państwa w sprawy wewnętrzne kościoła ( prezydent mógł zgłosić veto do
jakiegoś…
… roku życia był obowiązek nauczania religii w szkołach publicznych. Obowiązek dotyczył nawet
dzieci nie wyznaniowych. Uczeń szkoły średniej nie otrzymywał świadectwa dojrzałości bez oceny
z religii.
Wszędzie przysięga na stanowisko była w formie wyznaniowej. W ten sposób problem był z
ateistami.
Kościół Katolicki miał uprzywilejowaną pozycję w państwie. Konstytucja mówiła że rządzi się on
własnymi prawami…
Zwierzchnictwo wyznaniowe państwa
Konstytucja marcowa i Konkordat z 925
Definicje prawa wyznaniowego i prawa kanonicznego
Konkordat - omówienie
Źródła prawa wyznaniowego - omówienie
Kościół i związki wyznaniowe w Polsce XX w.-opracowanie
Reklama































Prawa autorskie
Reklama
Kontakt