10 Przebieg eksploatacji składowiska

advertisement
BBF Sp. z o.o.
Ul. Dąbrowskiego 461
60-451 Poznań
Tel.
Fax
e-mail
+48 061 665-93-12
+48 061 665-93-15
[email protected]
NIP:
781-10-09-458
REGON: 008379341
Zleceniodawca/Inwestor (adres):
Zakład Zagospodarowania Odpadów
Sp. z o.o. w Żarach
ul. Bohaterów Getta 9-11, 68-200 Żary
DOKUMENTACJA TECHNICZNA
Nazwa inwestycji:
Obiekt (adres):
Rekultywacja składowiska odpadów innych
i obojętne w m. Chełmica, gm. Tuplice
niż niebezpieczne
Składowisko odpadów komunalnych m. Chełmica, gm. Tuplice
Nazwa oprac. proj.:
Dokumentacja
związanych z
niebezpieczne
Nr ewidenc. działek:
52/1
technicznego sposobu zamknięcia i działań
rekultywacją składowiska odpadów innych niż
Stanowisko
Tytuł, imię i nazwisko
Opracował
dr Jacek Kurzawa
Opracował
mgr inż. Magdalena Szymańska
Menedżer
dr Jacek Kurzawa
POZNAŃ, Marzec 2012 r.
Podpis
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Spis treści
1
Przedmiot opracowania ....................................................................................................................5
2
Podstawa opracowania ....................................................................................................................5
3
Inwestor ............................................................................................................................................5
4
Cel opracowania ...............................................................................................................................5
5
Zakresy opracowania .......................................................................................................................5
6
Dokumenty źródłowe i wytyczne prawne .........................................................................................6
6.1 Dokumenty źródłowe ............................................................................................................................... 6
7
Wytyczne ..........................................................................................................................................6
7.1 Założenia technologiczne do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych ................................ 6
7.1.1 Technologia rekultywacji ......................................................................................................7
8
Opis stanu wyjściowego ...................................................................................................................9
8.1 Lokalizacja................................................................................................................................................ 9
8.2 Rzeźba terenu.......................................................................................................................................... 9
8.3 Budowa geologiczna ............................................................................................................................. 10
8.4 Warunki hydrologiczne .......................................................................................................................... 11
8.5 Szata roślinna ........................................................................................................................................ 12
8.6 Klimat ...................................................................................................................................................... 13
9
Charakterystyka funkcjonującego składowiska ..............................................................................14
9.1 Parametry techniczne składowiska ...................................................................................................... 14
9.2 Wyposażenie techniczne składowiska................................................................................................. 16
9.2.1 Kontener socjalno-biurowy .................................................................................................16
9.2.2 Waga samochodowa ..........................................................................................................16
9.2.3 Brodzik dezynfekcyjny ........................................................................................................16
9.2.4 Kontrola dostępu.................................................................................................................16
9.2.5 Drogi dojazdowe na składowisko .......................................................................................16
9.2.6 Drogi i place wewnętrzne ...................................................................................................17
9.2.7 Ogrodzenie i tablica informacyjna ......................................................................................17
9.2.8 Instalacja ujmowania odcieków ..........................................................................................17
9.2.9 Instalacja odgazowująca ....................................................................................................17
9.2.10 Sprzęt techniczny ...............................................................................................................17
9.2.11 Zieleń izolacyjna .................................................................................................................17
10 Przebieg eksploatacji składowiska .................................................................................................17
10.1 Dowożenie i składowanie odpadów ..................................................................................................... 18
10.2 Uszczelnienie ......................................................................................................................................... 18
10.3 Rodzaje odpadów które były przyjmowane na składowisko przed zakończeniem jego eksploatacji
19
11 Monitoring .......................................................................................................................................20
11.1 Ocena aktualnego oddziaływania składowiska na środowisko.......................................................... 20
11.2 Inne źródła emisji w otoczeniu składowiska ........................................................................................ 20
11.3 Ocena oddziaływania na środowisko składowiska w trakcie jego eksploatacji ................................ 20
11.3.1 Oddziaływanie składowiska w trakcie jego eksploatacji czyli do 1 lipca 2003 roku ...........20
11.3.2 Oddziaływanie transgraniczne ............................................................................................26
11.3.3 Składowisko po zakończeniu eksploatacji ..........................................................................26
12 Opis rekultywacji składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica zgodnej z warunkami
Decyzji Środowiskowej ...........................................................................................................................27
12.1 Etapy rekultywacji składowiska ............................................................................................................ 27
12.1.1 Prace przygotowawcze .......................................................................................................27
12.1.2 Formowanie docelowej bryły składowiska ..........................................................................27
12.2 Drenaż odcieku ...................................................................................................................................... 28
12.3 Uszczelnienie ......................................................................................................................................... 29
12.3.1 Przygotowanie podłoża ......................................................................................................29
2
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
12.3.2 Układanie folii PEHD ..........................................................................................................29
12.3.3 Naprawa uszkodzeń ...........................................................................................................29
12.4 System ujęcia ścieków deszczowych .................................................................................................. 29
12.4.1 Rów opaskowy....................................................................................................................30
12.5 Odgazowanie kwatery ........................................................................................................................... 33
12.5.1 Studnia odgazowania .........................................................................................................34
12.6 Odtworzenie warstwy glebowej i zadarnienie terenu .......................................................................... 34
13 Ogólne wskaźnikowe zestawienie nakładów rzeczowych oraz kosztów wykonania robót ............35
14 Załączniki ........................................................................................................................................37
3
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Spis Tabel
Tabela 8-1 Częstotliwość występowania wiatrów z kierunku Ha = 13 m ...............................13
Tabela 9-1. Podstawowa charakterystyka składowiska ........................................................14
Tabela 11-1. Prognoza wartości poziomów mocy akustycznych podstawowych operacji
technologicznych prowadzonych na terenie składowiska ...................................25
Tabela 12-1. Powierzchnia zlewni rowu ................................................................................31
Tabela 12-2. Zalecany skład mieszanki traw ........................................................................35
Tabela 13-1. Ogólne wskaźnikowe zestawienie kosztów rekultywacji składowiska w m
Chełmica, gm. Tuplice ........................................................................................36
Spis Fotografii
Fot. 1. Nielegalnie składowane odpady na terenie niefunkcjonującego składowiska odpadów
komunalnych w m. Chełmca, gm. Tuplice ..........................................................15
Fot. 2. Widok na składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice ..............15
Spis Załączników
Załącznik 1 Uchwała Rady Gminy Tuplice dotycząca zamknięcia składowiska odpadów
komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice..........................................................37
Załącznik 2 Decyzja stwierdzająca brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na
środowisko dla planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na:
„Rekultywacji składowiska odpadów w Chełmicy, gm. Tuplice.” .........................38
Załącznik 3 Rysunki .............................................................................................................42
4
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
1 Przedmiot opracowania
Przedmiotem opracowania jest dokumentacja technicznego sposobu zamknięcia
i rekultywacji umożliwiająca wystąpienie z wnioskiem o wydanie zgody na zamknięcie
i rekultywację składowiska w miejscowości Chełmica, gm. Tuplice.
2 Podstawa opracowania
Opracowanie wykonano na zlecenie Zakładu Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o.
w Żarach, z dnia 28.10.2011 r. dotyczące wykonania Dokumentacji Technicznej
pozwalającej na wystąpienia z wnioskiem o wydanie decyzji o zamknięciu składowiska
w Chełmicy, gm. Tuplice.
3 Inwestor
Zakład Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o. w Żarach
ul. Bohaterów Getta 9-11, 68-200 Żary
4 Cel opracowania
Celem
opracowania
jest
przedstawienie
rozwiązań
technicznych
zamknięcia
i rekultywacji składowiska odpadów w miejscowości Chełmica w gminie Tuplice.
5 Zakresy opracowania
Zakres opracowania obejmuje:
 opis rekultywacji składowiska:
- ukształtowanie i uszczelnienie stropu kwatery składowania odpadów na składowisku
w miejscowości Chełmica,
- system ujęcia ścieków deszczowych;
- odgazowanie kwatery;
- zagospodarowanie przestrzenne w rejonie kwatery;
 przebieg eksploatacji składowiska,
5
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 aktualny stan składowiska oraz rozwiązanie jego rozbudowy,
 ocenę aktualnego oddziaływania składowiska na środowisko,
 przedstawienie projektowanych rozwiązań zamknięcia i rekultywacji składowiska,
 bilanse ilościowe materiałów niezbędnych do zamknięcia i rekultywacji składowiska.
Opracowanie obejmuje również ogólne wskaźnikowe zestawienie nakładów rzeczowych
oraz oszacowanie kosztów realizacji zadania.
6 Dokumenty źródłowe i wytyczne prawne
Dokumenty źródłowe
6.1
Przy opracowaniu oceny wykorzystano następujące materiały, opracowania i dokumenty
formalno-prawne:
 Mapa sytuacyjno – wysokościowa (do celów projektowych) skala 1:500, rok 2011,
 Przegląd
ekologiczny
instalacji:
Gminne
wysypisko
odpadów
komunalnych
w miejscowości Chełmca gmina Tuplice powiat żarski, Szczecin, lipiec 2002,
 Uchwała Nr VI/36A/03 Rady Gminy Tuplice w sprawie wyrażenia zgody na
zamknięcie składowiska odpadów w miejscowości Chełmica,
 Dane z wizji lokalnych,
 Informacje od przedstawicieli Zarządzającego składowiskiem.
7 Wytyczne
Założenia
technologiczne
do
składowiska odpadów komunalnych
7.1
rekultywacji
Rekultywacja składowiska odpadów komunalnych polega na wykonaniu zabiegów
technicznych
i
biologicznych,
które
pozwolą
zminimalizować
zapewnić
docelowe
użytkowanie obszaru składowiska oraz jego otoczenia w sposób bezpieczny dla środowiska
i zgodnie z zakładanym planem zagospodarowania terenu. Tereny składowisk odpadów
innych niż niebezpieczne i obojętne (na których unieszkodliwiane są odpady komunalne)
rekultywowane są najczęściej w kierunku parkowo-łąkowym.
6
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Stosunkowo łatwo jest przygotować i przeprowadzić rekultywację składowiska
uporządkowanego, wybudowanego i eksploatowanego w oparciu o wymaganą prawem
budowlanym dokumentację. Taka dokumentacja powinna zawierać projekt zamknięcia
i rekultywacji obiektu. Jednak zdecydowana większość prowadzonych w ostatnich latach
rekultywacji składowisk dotyczy obiektów o nie uregulowanym stanie formalnoprawnym,
lokalizowanych i eksploatowanych bez podstawowych zabezpieczeń przed negatywnym
wpływem na środowisko.
7.1.1
Technologia rekultywacji
Cel rekultywacji
Celem rekultywacji jest ograniczenie negatywnego oddziaływania składowiska na
środowisko oraz rekonstrukcja zdegradowanej powierzchni ziemi wraz z okrywą roślinną.
Zabiegi minimalizujące zagrożenia
Zabiegi minimalizujące zagrożenia dla składowisk istniejących, nieposiadających
skutecznego
uszczelnienia
oraz
systemu
przechwytywania
odcieków
oraz
innych
zabezpieczeń polegają głównie na uszczelnieniu złoża odpadów i rekonstrukcji warstwy
roślinotwórczej wraz z pokrywą roślinną.
Podstawowy
zabieg
ograniczający
zagrożenia
dla
wód
podziemnych
i powierzchniowych to maksymalne ograniczenie infiltracji wód opadowych do złoża
odpadów. Odcięcie złoża odpadów od wód deszczowych osiągnąć można stosując:
 przykrycie
odpadów
uszczelnieniem
warstwą
sztucznym
o
(mata
niskiej
wodoprzepuszczalności,
bentonitowa,
geomembrana
przykrycie
PEHD)
lub
kompozytowym (uszczelnienie wielowarstwowe). Rodzaj zastosowanej warstwy
zamykającej składowisko zależy od oceny wpływu obiektu przede wszystkim na wody
podziemne. Wykonanie zamknięcia składowiska wymaga wykonania odpowiedniego
sposobu odgazowania obiektu oraz zapewnienie nawilżania złoża odpadów w celu
niedopuszczenia do powstrzymania zachodzących w nim procesów stopniowego
rozkładu odpadów. Procesy te prowadzą w efekcie do mineralizacji odpadów
organicznych i stabilizacji biochemicznej złoża odpadów,
 ukształtowanie bryły składowiska z zapewnieniem odprowadzenia przeważającej
ilości wód opadowych jako spływ powierzchniowy,
7
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 wprowadzenie na powierzchnię składowiska zabudowy roślinnej przechwytującej
znaczne ilości wód opadowych i zwiększającej stopień odparowania przechwyconych
wód do atmosfery (tzw. fitomelioracje).
Podstawowe metody ograniczenia szkodliwego wpływu na powietrze atmosferyczne:
 realizacja systemu odgazowania biernego z częściowym oczyszczaniem na filtrach
biologicznych (stosowana dla mniejszych składowisk z ograniczoną emisją biogazu),
 realizacja systemu odgazowania aktywnego z wykorzystaniem biogazu (stosowana
na dużych obiektach po wykonaniu analiz zasobności złoża biogazu),
 przykrycie powierzchni składowiska eliminujące emisję aerozoli oraz pyłu.
7.1.1.1
Rekultywacja techniczna
Rekultywacja techniczna obejmuje prace, które prowadzą do ukształtowania bryły
składowiska w taki sposób, żeby wody opadowe mogły być odprowadzane jako spływ
powierzchniowy oraz wykonanie zewnętrznej warstwy rekultywacyjnej wraz z warstwą
glebotwórczą.
 uporządkowanie i ukształtowanie bryły wysypiska to prace, które mają najwyższy
udział w całkowitym koszcie rekultywacji (ok. 40 - 60%). Prawidłowa eksploatacja
wysypiska pozwala bardzo znacznie (nawet o 80 - 90%) ograniczyć ten składnik
kosztów. Podstawowe zalecenia to:
1.
Eksploatacja składowiska przed jego zamknięciem powinna być ukierunkowana
na ukształtowanie wierzchowiny obiektu z nachyleniem ok. 5 do 10% co
stwarza warunki dla spływu powierzchniowego wód opadowych. Uzyskanie
ostatecznego kształtu bryły wysypiska przed jego zamknięciem i przy
wykorzystaniu na bieżąco składowanych partii odpadów znacznie ogranicza
koszty. Przy zaniechaniu takich działań bryła musi być kształtowana przez
nawiezienie dodatkowej warstwy mineralnej albo przez przemieszczanie
złożonych już odpadów.
2.
W czasie bieżącej eksploatacji składowiska należy utrzymywać nachylenie
zewnętrznych skarp składowiska poniżej 1:2 (zalecane nachylenie 1:3).
Późniejsza korekta nachylenia skarp wymaga prowadzenia kosztownych prac
ziemnych, często przy użyciu sprzętu ciężkiego.
8
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Minimalizacji kosztów dla tego zakresu prac sprzyja dobre rozpoznanie możliwości
pozyskania materiału do konstrukcji warstwy glebotwórczej. Możliwość pozyskania kompostu
lub osadów ściekowych spełniających warunki wykorzystania przyrodniczego, zastosowanie
popiołów dymnicowych lub innych odpadów mineralnych pozwala na uzyskanie znacznych
oszczędności.
7.1.1.2
Rekultywacja biologiczna
Rekultywacja biologiczna to wprowadzenie na powierzchnię wysypiska w I etapie
roślinności, która ograniczy szkodliwy wpływ obiektu na środowisko oraz w II etapie (po ok. 8
- 10 latach) wprowadzenie zadrzewień. Rekultywacja biologiczna stanowi ok. 7% do 15 %
całkowitych kosztów inwestycji.
8 Opis stanu wyjściowego
8.1
Lokalizacja
Istniejące składowisko odpadów komunalnych usytuowane jest w południowowschodniej części gminy Tuplice w odległości ok. 3,5 km od miejscowości Tuplice
na gruntach wsi Chełmica. Teren składowiska zajmuje działkę o numerze ewidencyjnym 52/1
obręb Chełmica, gmina Tuplice. Teren składowiska znajduje się w miejscu dawnego
wyrobiska po eksploatacji kruszywa i gliny na potrzeby dawnej cegielni i zajmuje
powierzchnię ok. 1,8 ha. Na najbliższe otoczenie składowiska składają się: grunty orne,
nieużytki, tory kolejowe oraz drogi. Najbliższa zwarta zabudowa mieszkaniowa znajduje się
w odległości ok. 550 m Ponadto, składowisko leży ok. 10 km od granicy polsko-niemieckiej.
Należy uznać, że lokalizacja składowiska odpadów komunalnych posiada ogólnie
korzystne warunki lokalizacyjne takie, jak:
 brak w rejonie wysypiska dużych kompleksów zabudowy mieszkaniowej oraz
zabudowy luźnej,
 bliskość zwartej pokrywy leśnej,
 dogodny układ komunikacyjny, nie stwarzający żadnych konfliktów funkcjonalnych.
8.2
Rzeźba terenu
W fizyczno-geograficznej rejonizacji Polski analizowany teren lokalizacji związany jest
z Pojezierzem Lubuskim. Jest to obszar wysoczyzny polodowcowej (moreny czołowej)
9
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
zlodowacenia bałtyckiego fazy poznańskiej z zaburzeniami glacitektonicznymi starszego
podłoża. Składowisko leży w obrębie zasadniczej części mezoregionu Wzgórz Żarskich
(Wysoczyzna Żarska). Wchodzą one w skład moreny czołowej stadiału trzebnickiego
(warciańskiego) przebiegającej na linii Nużakowo – Żary - Kożuchów w kierunku zachodnim
i moreny dennej tego stadiału oraz w obrębie Pradoliny Baryłko - Głogowskiej w jej
zachodnim lubuskim odcinku, odwadniającej lądolód stadiału leszczyńskiego. Z tego
względu można stwierdzić, że w tym terenie występują trzy typy krajobrazowe, tj. moreny
czołowej, moreny dennej i pradoliny powstałej podczas odpływu wód lodowca.
Teren
składowiska
odpadów
komunalnych
w
m.
Chełmica,
gm.
Tuplice
charakteryzuje się dość zróżnicowanym ukształtowaniem terenu. Występują na nim bardzo
liczne zagłębienia i nasypy o dość stromych zboczach. Obszar składowiska wykazuje duże
deniwelacje terenu w granicach od 81,9 (rzędna dna kwatery) do 92,98 m n.p.m.
Projektowana rzędna dna składowiska wynosi 183,5 m n.p.m., zaś rzędna korony wału
opaskowego wynosi 87,5 m n.p.m., przy szerokości korony wału 2 m i nachyleniu skarp 30º.
Przy posadowieniu korony wału opaskowego o szerokości podstawy 16 m rzędna terenu
wynosi 83,5 m n.p.m.
Pochylenie otaczającego terenu następuje w kierunku południowym ku centralnej
części wsi Chełmica, tj. w kierunku południowo-wschodnim, gdzie rzędne terenu wynoszą od
ok. 90 m n.p.m.
W rejonie lokalizacji składowiska nie występują zjawiska spłycania osadów
kredowych, co pozwala wykluczyć wypłycanie zjawisk krasowych.
8.3
Budowa geologiczna
Budowa geologiczna terenu, na którym zlokalizowane jest składowisko jest mocno
zróżnicowana.
Teren
składowiska
znajduje
się
w
strefie
występowania
utworów
trzeciorzędowych, oligoceńskich i mioceńskich w postaci struktur łuskowych z pokładami
węgla. W trakcie przeprowadzonych wierceń natrafiono na fragment pokładu węglowego
o miąższości prawie 4 m, przy czym w dolnej części profilu węgiel posiada strukturę
wyraźnie naruszoną. Są to rozluźnione okruchy i bryłki węgla przemieszane z okruchami iłu.
Górnomioceńskim węglom towarzyszą w stropie i spągu pylaste iły silnie zawęglone. Na
podstawie wyników wierceń stwierdzono niewielką miąższość tych iłów. Nawiercono także
piaski drobne na granicy pylastych o barwie jasno szarej ze znaczną domieszką łyszczyków.
Przypuszczalnie są to piaski trzeciorzędowe nadwęglone. Otrzymane wyniki wierceń
penetracyjnych wskazują na występowanie węgla wraz z utworami towarzyszącymi
10
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
w otoczeniu glin zwałowych stadiału maksymalnego zlodowacenia środkowopolskiego. Pod
względem litologicznym są to w przewadze gliny piaszczyste zwięzłe ze znaczną domieszką
żwirów, także gliny i gliny piaszczyste partiami silnie spiaszone do piasków gliniastych.
Charakterystycznym jest znacznie niższy stopień plastyczności tych glin w obrębie terenu
bardziej wyniesionego. W części obniżonej wilgotność glin wzrasta, co najprawdopodobniej
jest efektem oddziaływania wód towarzyszących węglom oraz wód występujących
w piaskach.
Nad
utworami
trzeciorzędowymi
zalegają
pokłady
utworów
plejstoceńskich
o miąższości wynoszącej do 60 m. Seria utworów plejstoceńskich to naprzemiennie
występujące gliny zwałowe oraz piaski i żwiry. Osady te cechują się zmienną sedymentacją
oraz zaburzeniami glacitektonicznymi.
Profil geologiczny dla obszaru składowiska przedstawia się następująco:
 w stropie zalegają piski drobne i średnie z domieszką żwiru przechodzące lokalnie
w piaski zaglinione o łącznej miąższości ok. 2 m,
 gliny piaszczyste i piaski gliniaste o miąższości 1 ÷ 2 m,
 iły, iły pylaste z przewarstwieniami mułków i piasków o miąższości powyżej 20 m.
Dno składowiska usytuowano na rzędnej 183,5 m n.p.m. i zbudowane jest z ok. 20metrowej nieprzepuszczalnej warstwy (gliny zwałowej i iłów) stanowiącej naturalne
zabezpieczenie odcieków. Ze względu na bardzo korzystne warunki geologiczne, dno
składowiska nie zostało uszczelnione. Warstwę „uszczelniającą” tworzą naturalnie
zalegające utwory trudno przepuszczalne.
8.4
Warunki hydrologiczne
Sieć hydrologiczna terenu zajmowanego przez składowisko odpadów komunalnych
w m. Chełmica, gm. Tuplice jest dość uboga. Obszar ten znajduje się w rejonie
bezodpływowym dla wód powierzchniowych. Składowisko położone jest w zlewni rzeki
Lubszy, jednak w bezpośrednim sąsiedztwie przepływa niewielki ciek wodny o spływie
w kierunku z południowego-wschodu ku północnemu zachodowi. Koryto cieku znajduje się
w odległości ponad 1,7 km (kierunek północny-wschód) od granic składowiska. Dzięki
korzystnemu ukształtowaniu terenu, a w szczególności jego budowie geologicznej nie
prognozuje się możliwości wystąpienia zagrożenia polegającego na przedostaniu się do wód
gruntowych odcieków pochodzących ze składowiska.
11
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
W wyniku przeprowadzonych badań szczegółowych nie stwierdzono na obszarze
składowiska ciągłego poziomu wód gruntowych. Niewielkie sączenia wody występowały na
styku utworów piaskowych i osadów spoistych. Wody te występują przypuszczalnie
okresowo i związane są głównie z infiltracją opadów atmosferycznych. Lokalnie
w przewarstwieniach piaszczystych w obrębie osadów spoistych, oraz zagłębieniach stropu
tych osadów wypełnionych osadami piaszczystymi, mogą występować warstwy wodonośne
o niewielkiej miąższości. Ogólny odpływ wód gruntowych jest zgodny z odpływem wód
powierzchniowych w kierunku północny-zachód i odbywa się do pobliskich wyrobisk
będących zbiornikami wód opadowych.
Zatem w podłożu składowiska występuje przynajmniej jeden czwartorzędowy poziom
wodonośny (wody gruntowe, podskórne).
Na terenie składowiska nie prowadzi się niestety monitoringu wód podziemnych
i brakuje sieci piezometrów.
8.5
Szata roślinna
Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji terenu lokalizacji wysypiska nie
stwierdza się obecności form objętych prawną ochroną w tym:
 siedlisk przyrodniczych;
 przedstawicieli flory;
Inwentaryzacja florystyczna miejsca lokalizacji wysypiska – roślinność zielna:
 bylica pospolita (liczne występowanie);
 szczaw zwyczajny (liczny);
 pokrzywa zwyczajna (liczna);
 komosa biała (liczna);
 łopian pajęczynowaty;
 babka zwyczajna;
 tymotka łąkowa;
 perz;
 żyto;
 ziemniak;
12
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 pszenica;
 rzepak;
 kukurydza.
8.6
Klimat
Klimat na terenie składowiska charakteryzuje się zmiennością pogody, głównie
z powodu częstego przemieszczania się układów niżowych. Gmina Tuplice to kraina klimatu
oceanicznego Europy Zachodniej, toteż układy cyklonalne obejmują ok. 55 %, a układy
antycyklonalne ok. 40 % dni w skali rocznej. W szczególności dotyczy to okresu późno
jesiennego, zimowego i wczesnowiosennego. Rejon lokalizacji cechuje się klimatem słabo
oceanicznym. Wiąże się to z dużą zmiennością warunków pogodowych i występuje duże
zróżnicowanie w poszczególnych latach. Wielkość opadów atmosferycznych wynosi ok. 510
÷ 550 mm/rok. Największe dobowe wahania temperatury występują w miesiącach: maj
i czerwiec, natomiast najmniejsze w sierpniu.
Klimat oceaniczny charakteryzuje się niższymi temperaturami w miesiącach letnich,
wyższymi w miesiącach zimowych oraz dużą zmiennością pogody. Średnia roczna
wilgotność względna powietrza wynosi 80 %.
Najczęściej pojawiają się tu wiatry z sektora SW z częstotliwością 26,1 % oraz
W 13,5 %, a najrzadziej z sektora N 1,8 %. Cisza występuje z częstotliwością 28,8 %.
Średnioroczna prędkość wiatrów wynosi tu 2,4 m/s (wiatr słaby), na co mają wpływ wiatry
w okolicach prędkości 0,5 m/s, które występują przez 60 % czasu roku.
Dla omawianego terenu przyjęto, jako reprezentatywne, dane z wielolecia ze stacji
meteorologicznej w Zielonej Górze, które przedstawiono w tabeli poniżej:
Tabela 8-1 Częstotliwość występowania wiatrów z kierunku Ha = 13 m
Lp.
Kierunek wiatru
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
N
NE
E
SE
S
SW
W
NW
Cisza
Częstotliwość występowania wiatru z
kierunku [%]
1,8
4,1
10,3
6,4
4,3
26,1
13,5
4,7
28,8
13
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
9 Charakterystyka funkcjonującego składowiska
Parametry techniczne składowiska
9.1
Podstawowa charakterystyka składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica,
gm. Tuplice została zaprezentowana w poniższej tabeli.
Tabela 9-1. Podstawowa charakterystyka składowiska
Lp.
Elementy składowiska
Wartości
1.
Powierzchnia ogólna składowiska
18 100 m2
2.
Powierzchnia dna składowiska
11 530 m2
3.
Powierzchnia składowiska na poziomie
wałów (powierzchnia kwatery
składowiska)
14 940 m2
4.
Ogólna pojemność składowiska
52 600 m3
5.
Pojemność zdeponowanych odpadów
31 500 m3
6.
Projektowana pojemność czynna
czaszy
52 600 m3
7.
Stopień wypełnienia
8.
Dno kwatery
Ok. 60%
(stan na 2002 rok)
Nieuszczelnione (naturalna
warstwa gliny zwałowej i
iłów)
Odpady na składowisko dowożone i składowane są w warstwach o grubości, po
wstępnym zagęszczeniu odpadów, ok. 0,5 ÷ 1,0 ÷ 1,5 m. Składowisko nie wymaga stałego
nadzoru.
Zgodnie z podjętą uchwałą nr VI/36A/03 przez Radę Gminy Tuplice w dniu
27 czerwca 2003 roku, składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice
zostało zamknięte 1 lipca 2003 roku. Uchwała zawiera klauzulę dotyczącą konieczności
poddania
składowiska
rekultywacji
i
zagospodarowania
gruntu.
Dokument
został
przedstawiony w załączniku (Załącznik 1 ). Oczywiście decyzja Rady gminy ma charakter
wyłącznie informacyjny – wyraża stanowisko samorządu, nie stanowi podstawy prawnej do
faktycznego zamknięcia i rekultywacji składowiska. Obecnie kwatera składowiska jest
nieczynna, porośnięta roślinnością wysoką, na której znajdują się na całej powierzchni
kwatery porozrzucane odpady komunalne. Na poniższych fotografiach widać stan
składowiska po przeprowadzonej wizji lokalnej.
14
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Fot. 1. Nielegalnie składowane odpady na terenie niefunkcjonującego składowiska odpadów komunalnych
w m. Chełmca, gm. Tuplice
Fot. 2. Widok na składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice
15
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Składowisko składa się z jednej kwatery, a całość składowiska skalda się z:
 kwatera eksploatowana — 14 940 m2 ;
 ilość nagromadzenia — ok. 31 500 m3 (brak szczegółowej ewidencji);
 stopień wypełnienia - ok. 60 % (stan na 2002 rok).
W trakcie eksploatacji składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmca,
gm. Tuplice obsługiwało je dwóch pracowników.
9.2
9.2.1
Wyposażenie techniczne składowiska
Kontener socjalno-biurowy
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażona
w zaplecze socjalne ani w biurowe.
9.2.2
Waga samochodowa
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w wagę samochodową oraz w zbiornik bezodpływowy na ścieki.
9.2.3
Brodzik dezynfekcyjny
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w brodzik do dezynfekcji kół pojazdów wyjeżdżających ze składowiska.
9.2.4
Kontrola dostępu
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w żadne konstrukcje ograniczające wjazdu na teren składowiska, czyli również brak
szlabanu, bądź bramy wjazdowej na składowisko.
9.2.5
Drogi dojazdowe na składowisko
Na składowisku odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice prowadzi jedna
śródpolna nieutwardzona droga. Aktualnie droga jest bardzo zdewastowana.
16
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Drogi i place wewnętrzne
9.2.6
Na składowisku odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice brak
utwardzonych dróg i placów.
9.2.7
Ogrodzenie i tablica informacyjna
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w ogrodzenie, brak również jakiejkolwiek tablicy informacyjnej.
9.2.8
Instalacja ujmowania odcieków
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w sieć drenażu na odcieki pochodzące z kwatery składowiska. Brakuje również sztucznego
składowiska,
uszczelnienia
toteż
nie
można
precyzyjnie
określić
ilości
odcieków
wytwarzanych na składowisku.
9.2.9
Instalacja odgazowująca
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest wyposażone
w instalację odgazowującą złoże odpadów z gazu składowiskowego.
9.2.10
Sprzęt techniczny
Obecnie na terenie składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice
nie działa żaden sprzęt techniczny (np. spychacz gąsienicowy), gdyż od 2003 roku
składowisko oficjalnie nie przyjmuje żadnych odpadów komunalnych.
9.2.11
Zieleń izolacyjna
Teren składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice porośnięty
jest roślinnością wysoką i krzewami tworzącymi zielone kępy roślinności. Brakuje
odpowiednio wydzielonego pasa zieleni izolującej teren składowiska od pozostałych działek.
Wzmiankowany pas zieleni nigdy na składowisku nie powstał.
10
Przebieg eksploatacji składowiska
Właścicielem składowiska w trakcie jego funkcjonowania była Gmina Tuplice
z siedzibą przy ul. Mickiewicza 27, 68-219 Tuplice a użytkownikiem był Zakład Gospodarki
Komunalnej ul. Przemysłowa 1, 68-219 Tuplice, który aktualnie nadzoruje teren składowiska.
17
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Aktualnie składowisko należy do Zakładu Zagospodarowania Odpadów Sp. z o.o.
w Żarach, ul. Bohaterów Getta 9-11, 68-200 Żary.
10.1
Dowożenie i składowanie odpadów
Na składowisku były unieszkodliwiane odpady komunalne oraz w niewielkim zakresie
pozostałe odpady inne niż niebezpieczne pochodzenia niekomunalnego. Odpady były
dowożone jedyna droga dojazdowa a następnie drogami technologicznymi wewnętrznymi
bezpośrednio na kwaterę. W kwaterze następowało ich formułowane w poziomych
warstwach. Warstwy technologiczne odpadów były przesypywane okresowo przesypkami
sanitarnymi z gruntów i odpadów mineralnych (piasek, humus, drobny gruz, itp.).
10.2
Uszczelnienie
Dno kwatery składowiska:
 spąg składowiska znajduje się na gruntach trudno przepuszczalnych, tj. na
glinach piaszczystych i piaskach gliniastych, iłach, iłach pylastych (stąd brak
dodatkowego uszczelnienia);
 brak ciągłego poziomu wód gruntowych;
Ocena istniejącego uszczelnienia dna i skarp składowiska:
Seria glin piaszczystych zwięzłych występuje na głębokości średniej ok. 0,5 ÷ 2,5 m
p.p.t. Z geologicznego punktu widzenia gliny są skałami osadowymi, powstały mi w wyniku
wietrzenia skał ogniowych. Ponadto w skład uszczelnienia (podłoża) wchodzi także
montmorylonit glinu. W skład masy uszczelniającej wchodzi haloizyt, endelit. Minerały te
posiadają specyficzną budowę warstwową. Gliny zawierają mniej domieszek typu
krystalicznego, pozostałości ze skał pierwotnych, a więc substancji koloidowych. Jako
domieszki występują, obok minerałów ilastych, inne minerały warstwowe, jak mika
(muskowit). Poza tym występuje dolomit, kalcyt, rutyl, piryt i substancje organiczne. Te
składniki występują w formie koloidów uwodnionych. Tak, więc istniejące naturalne
uszczelnienie podłoża (naturalne), poza plastycznością posiadają strukturę warstwową.
Dzięki strukturze warstw wodnych między pakietami glinokrzemianowymi spowoduje
występowanie
zjawiska
pęcznienia,
polegające
na
zmianie
odstępów
sieciowych
w płaszczyźnie prostopadłej do powierzchni warstw zwiększania się liczba cząsteczek wody
w warstwach wodnych. Gliny wykazują zdolność do sorpcji anionów i kationów powstających
w wyniku mineralizacji z odcieków z wysypiska. Na 1 kg masy warstwy złoża odpadów może
18
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
zostać za adsorbowane 0,8 ÷ 1 g związków nieorganicznych. Sorpcja substancji mineralnych
z odcieków spowoduje wzrost plastyczności podłoża, a tym samym pod ciśnieniem warstwy
złoża odpadów powodować będzie uszczelnianie podłoża. Można więc założyć, że zdolność
sorpcyjna podłoża zapobiegnie wzrostowi zasolenia wód podziemnych i częściowo
powierzchniowych (w przypadku braku odcieków z wysypiska). O sprawności sorpcji
zanieczyszczeń mineralnych z odcieków decydować będzie zdolność materiału podłoża
i jego własności sorpcyjne. Warstwa izolacyjna z gliny ma współczynnik przepuszczalności
na poziomie 10-8 m/s. Tak więc spełnia ona doskonale postawione przed nią zadanie.
Rodzaje odpadów które były przyjmowane na
składowisko przed zakończeniem jego eksploatacji
10.3
Na etapie eksploatacji składowiska w m. Chełmica, gm. Tuplice były przyjmowane
następujące odpady:
 odpady komunalne z gospodarstw domowych,
 odpady
z
lokali
handlowych,
usługowych
i
przemysłowych
o
charakterze
komunalnym,
 zmiotki uliczne,
 odpady wielkogabarytowe w postaci starych przedmiotów trwałego użytku (przed
złoże nie muszą być rozdrobnione),
 odwodnione osady ściekowe, z komunalnych oczyszczalni ścieków oraz odwodnione
osady z zakładów uzdatniania wody (maksymalne uwodnienie 60 ÷ 65%),
 odpady inne niż niebezpieczne poza komunalne (przemysłowe) takie jak: odpady
tworzyw sztucznych, gumowe i tkaninowo gumowe, z przemysłu obuwniczego,
przemysły owocowo-warzywnego, piasek z piaskowników napowietrzany i piasek
przepłukany, żużle i zgrzeiny spawalnicze, odpadowa krzemionka, zanieczyszczone
złoża piaskowe, osady pokoagulacyjne i podekarbonizacyjne ze stacji uzdatniania
wody (o uwodnieniu max 65%), odpady włókiennicze, stłuczka szklana, odpady
papiernicze (papier, tektura), wióry, trociny, kora, zrzynki drewna z zakładów
przemysłu drzewnego i fabryk mebli, gruz z rozbiórki budynków, złom (odpady
szlifierskie), zużyta folia aluminiowa.
19
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
11
Monitoring
Na składowisku odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie był
prowadzony monitoring środowiska wodno-gruntowego (brak zainstalowanych piezometrów).
Składowisko znajduje się na terenie, na którym zalegają dwie warstwy wodonośne. Zgodnie
z obowiązującym prawem, na każdej warstwie wodonośnej należy zainstalować dwa
piezometry na odpływie i jeden na dopływie. Składowisko odpadów komunalnych
w m. Chełmica, gm. Tuplice nie posiada żadnego piezometru.
Na terenie składowiska brakuje wyników z badań stopnia zagęszczania odpadów
monitoringowych obejmujących oraz monitoringu składu odcieków, jak również pomiarów
geodezyjnych rzędnych ułożonych odpadów.
Piezometry powinny mieć głębokość uzależnioną od panujących warunków gruntowo
— wodnych. Instalacja piezometrów powinna być poprzedzona wykonaniem Projektu prac
geologicznych dla instalacji piezometrów na składowisku odpadów w m. Chełmca,
gm. Tuplice.
11.1
Ocena aktualnego
środowisko
11.2
oddziaływania
składowiska
na
Inne źródła emisji w otoczeniu składowiska
W najbliższym sąsiedztwie składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne
nie występują inne składowiska lub obiekty o podobnym charakterze oddziaływania na
środowisko. Brak jest dużych obiektów przemysłowych, których oddziaływanie na
środowisko wpływałoby na tło wokół składowiska.
11.3
11.3.1
11.3.1.1
Ocena oddziaływania na środowisko składowiska w
trakcie jego eksploatacji
Oddziaływanie składowiska w trakcie jego eksploatacji czyli do 1
lipca 2003 roku
Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne
Na podstawie wyników badań podłoża składowiska stwierdzono, iż ogólne warunki
hydrogeologiczne
wykazują
dobrą
izolację
czwartorzędowego
i
trzeciorzędowego
20
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
użytkowego poziomu wodonośnego. Jednak istnieje zagrożenie skażenia odciekami
składowiskowymi środowiska gruntowo-wodnego, a w szczególności wód podziemnych
w pierwszym poziomie wodonośnym (czwartorzędowym) ze względu na fakt, braku instalacji
odciekowej na terenie składowiska w gm. Tuplice.
Składowisko odpadów komunalnych należy do składowisk charakteryzujących się małą
wodochłonnością.
11.3.1.2
Oddziaływanie na powietrze atmosferyczne
Składowanie odpadów zawierających materię organiczną powoduje, że podczas
zachodzenia procesów biochemicznych następuje emisja gazów do powietrza. Wydzielający
się gaz uchodzi we wszystkich kierunkach.
Na składowisku powstają gazy zbliżone swoim składem do gazu pofermentacyjnego
z fermentacji metanowej. Cechą charakterystyczną jest zmienność składu wydzielanego
biogazu. Zależy ona od:
1)
czynników wewnętrznych w złożu odpadów:
 temperatury w złożu zależnej od czasu składowania odpadów i zawartości materii
organicznej,
 dopływu powietrza — stopień skomprymowania odpadów („przewiewność”),
 uwodnienia — dopływ infiltrujących wód opadowych i wilgotność własna, odczynu pH
(zasadowość),
 pożywki,
 substancje toksyczne,
 potencjał redox.
2)
czynników zewnętrznych docierających ze środowiska do złoża odpadów:
 temperatura otoczenia,
 ciśnienie atmosferyczne,
 miąższość warstwy przykrywającej,
 wielkość opadów atmosferycznych,
 topografia terenu wysypiska i złoża odpadów,
21
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 hydrogeologia i uszczelnienie dna wysypiska,
 morfologia odpadów w złożu.
Są to czynniki wpływające na infiltrację wód opadowych w złożu odpadów.
Na składowisku występuje wydzielanie się gazów będących wynikiem biorozkładu
materii organicznej zawartej w odpadach. Niejednorodność składowanego materiału na
składowisku
powoduje,
i mikroorganizmów
że
zachodzą
w
warunkach
liczne
naturalnych
procesy
pod
fizyczne,
wpływem
chemiczne
i
atmosfery
biologiczne
niepodlegające kontroli ani sterowaniu. Podczas „starzenia się” składowanych odpadów
występuje
mechaniczne
„zestalanie”,
przemiany
substancji
organicznej
wskutek
biochemicznych procesów beztlenowych oraz mineralizacja przebiegająca w kierunku
petryfikacji i przemian wodorotlenków metali (Me(0H)x) w siarczki (Me x S y ),węglany
(Me x (CO 3 ) y ),
krzemiany
(Me x (SiO 4 ) y )
i
fosforany
(Me x (PO 4 ) y ).
Produkty
te
stwierdzono podczas próbkowania warstw deponowanych odpadów.
Stwierdzono zachodzenie przemian w składowanych odpadach:
 Starzeniowe procesy beztlenowe (fizyczne, chemiczne, biologiczne). Proces ten
zachodzi bez wpływu czynników atmosferycznych. Wykorzystywana jest wilgotność
własna odpadów. Następuje zestalanie i wzrost nierozpuszczalności. Stwierdzono
występowanie stref cementacji wskutek procesów krystalizacyjnych. Zachodzenie
tych procesów stwierdzono w warstwie poniżej 1,5 m.
 Zwietrzenie tlenowe (fizyczne, chemiczne, biologiczne). Proces ten zachodzi pod
wpływem czynników atmosferycznych w przypowierzchniowych warstwach odpadów.
Stwierdzono
produkty
kłaczkowania
i
produkty
będące
wynikiem
wzrostu
rozpuszczalności. Proces ten wspomagany jest zawartością S0 2 NO x , CO 2 i O 2
w wodach opadowych. Prowadzi to do mineralizacji związków Fe, Mn i S.
Dostępność tlenu atmosferycznego powoduje, że za chodzi także zwietrzenie
biologiczne powodujące rozkład organicznych związków siarki, azotu i fosforu do
SO 4 2 , NO 3 , NO 2 i P O 4 3 Stwierdzono odczyn pH < 5,5.
 Wyługowanie przez infiltrujące wody opadowe (procesy fizyczne). Odcieki stają się
bardziej zasolone. Stwierdzono to na poziomie ok. 1,5 m. Skutkami wymywania jest
spontaniczne wymywanie wolnych rozpuszczalnych w wodzie produktów rozkładu, tj.
22
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
R—COOH, R—CHO, Me  n , SO 4 2 , NO 3 , NO 2 , PO 4 3 i Cl  . Jest to typowy proces
fizyczny.
Stwierdzono występowanie produktów beztlenowego rozkładu:
 Wielocukrów;
 Tłuszczów;
 Białek.
Na podstawie przeprowadzonej analizy morfologicznej odpadów stwierdzono, że
zawierają one średnio ok. 180 kg węgla organicznego. Zgodnie z przedstawionym powyżej
bilansem rozkładu anaerobowego można stwierdzić, że teoretycznie nastąpi wydzielenie
z 1 Mg odpadów:
 185m 3 CH 4 i 153 m 3 CO 2
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów na podobnych składowiskach można
stwierdzić, że biogaz charakteryzuje się parametrami:
 wartość opałowa — 12 ÷ 20 MJ/m3,
 zawartość składników biogazu (uśrednione wyniki badań prowadzonych na
podobnych
pod
względem
składu
morfologicznego
składowanych
odpadów
wysypiskach komunalnych):
CH 4 - 40÷60%obj.,
CO 2 - 60÷40%obj.,
H 2 - 0,04 g/m,
N 2 - 0,03 g/m,
O 2 - 0,014 g/m,
CO - 0,012 g/m,
H 2 O - 36÷45 g/m,
H 2 S – 70 ppm,
C 2 H 5 SH – 120 ppm,
CH 3 CHO – 100 ppm,
NH
3
- do 0,35 ppm.
23
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
11.3.1.3
Oddziaływanie na klimat
Na podstawie informacji uzyskanych z „Przeglądu ekologicznego instalacji gminne
wysypisko odpadów komunalnych” (lipiec 2002), składowisko odpadów komunalnych w m.
Chełmica, gm. Tuplice w trakcie eksploatacji nie wpływało na zmiany topo- i mikroklimatu
oraz stanu aerosanitarnego.
Jednak na mikroklimat i stan aerosanitarny w rejonie lokalizacji składowiska może
mieć wpływ oddziaływanie gazów oraz pyłów wprowadzanych do powietrza z poza
analizowanego
terenu.
Lokalne
źródła
emisji,
w
rejonie
składowiska,
powodują
wprowadzanie gazów lub pyłów pochodzących ze:
 Spalania paliw w silnikach pojazdów mechanicznych przemieszczających się po
lokalnych ciągach komunikacyjnych. Wpływ na wielkość emisji ma zły stan techniczny
nawierzchni lokalnych ciągów komunikacyjnych. Prognozę emisji i udziału emisji
gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza związaną z dojazdem do składowiska
w odniesieniu do emisji gazów i pyłów wprowadzanych na przyległych w promieniu
50 x hm = 75,0 m ciągach komunikacyjnych.
Średni udział składowiska w emisji zanieczyszczeń pochodzenia komunikacyjnego
w rejonie lokalizacji wynosi w okresie:
 sezon grzewczy — 0,328 %,
 poza sezonem — 0,328 %.
Prognozę udziału emisji gazów i pyłów wprowadzanych do powietrza związaną ze
spalaniem paliw w przedsięwzięciu w odniesieniu do terenów przyległych w promieniu
50xh max = 75,0 m. Maksymalny wzrost tła (ΔR 30 ) wyniesie w:
 sezonie grzewczym — 100,00 %,
 poza sezonem grzewczym — 100,00 %.
11.3.1.4
Oddziaływanie na florę i faunę
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice w trakcie
eksploatacji nie oddziaływało negatywnie na lokalną zwierzynę, gdyż tereny wokół
składowiska stanowią głównie tereny rolne (pola uprawne). Teren lokalizacji składowiska był
dobrany w oparciu o grunty o najniższej wartości, także wartości przyrodniczej, toteż
24
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
oddziaływanie na świat roślinny składowiska w fazie jego eksploatacji nie spowodowało
uszczuplenia gatunków roślin wykazujących szczególne znaczenie przyrodnicze.
11.3.1.5
Oddziaływanie składowiska na klimat akustyczny
Na podstawie badań akustycznych dla potrzeb Przeglądu ekologicznego składowiska
odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice, nie stwierdzono negatywnego wpływu
instalacji na przekroczenia hałasu poza granicami własnymi, na terenie którego poziom
hałasu jest normowany.
Ukształtowanie terenu w miejscu lokalizacji jest płaskie. Głównymi źródłami emisji
hałasu w miejscu lokalizacji składowiska są i będą:
 ruch pojazdów dowożących odpady — dojazd do składowiska,
 ruch pojazdów mechanicznych — wjazd/wyjazd na/z terenu składowiska,
 praca sprzętu mechanicznego na terenie składowiska.
Tabela 11-1. Prognoza wartości poziomów
prowadzonych na terenie składowiska
Lp.
1
Podstawowa operacja
technologiczna
będąca źródłem
hałasu
2
mocy akustycznych
Poziom A mocy akustycznej
źródła emisji w okresie
normowanym
dB(A)
wewnętrzna
zewnętrzna
3
4
podstawowych
operacji
Czas pracy źródeł
emisji hałasu w okresie
normowanym
min./czas normowany
6˚˚÷22˚˚
22˚˚÷6˚˚
5
6
technologicznych
Poziom A wartości średniej
mocy akustycznej L A , E (W i)
6˚˚÷22˚˚
wew.
zew.
7
8
22˚˚÷6˚˚
wew.
zew.
9
10
Praca – instalacje technologiczne i sprzęt mechaniczny
1.
Sprzęt mechaniczny
0
92
30/960
0
0
76,9
0
0
2.
Sprzęt mechaniczny
0
92
30/960
0
0
76,9
0
0
3.
Inne źródła hałasu
0
0
0
0
0
0
0
0
4.
Izolacyjność obiektu
0
0
0
0
0
0
0
0
5.
Maksymalny poziom
0
92
-
0
0
76,9
0
0
Pojazdy mechaniczne – dojazd i wyjazd z wysypiska
6.
Pojazdy <3,5 Mg
0
92
20/960
0
0
75,2
0
0
7.
Pojazdy <3,5 Mg
0
104
20/960
0
0
87,2
0
0
8.
Maksymalny poziom
0
104
-
0
0
87,2
0
0
25
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
11.3.1.6
Prognozowane oddziaływanie w wyniku poważnej awarii
przemysłowej
Sytuacje awaryjne na składowisku pojawić się mogą w przypadku:
 zapalenia masy składowanych odpadów,
 wybuchu metanu,
 przedostania się odcieków do wód wgłębnych.
Obecnie na terenie składowiska nie istnieje bezpośrednie zagrożenie spowodowane
wystąpieniem awarii, gdyż składowisko znajduje się w stanie nie eksploatacyjnym. Jedyne
zagrożenie wystąpienia awarii wiąże się z nielegalnym składowaniem lub spalaniem
odpadów przez osoby nieupoważnione.
W trakcie eksploatacji składowisko było wyposażone w sprzęt przeciwpożarowy
zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie wymogami prawnymi.
11.3.2
Oddziaływanie transgraniczne
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie powoduje
transgranicznego przemieszczania się zanieczyszczeń do środowiska, gdyż znajduje się
w znacznej, ok. 10 km odległości od granicy polsko-niemieckiej.
11.3.3
Składowisko po zakończeniu eksploatacji
Obecne oddziaływanie składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm.
Tuplice jest znacznie mniejsze niż podczas jego eksploatacji przed 1 lipca 2003 roku.
Składowisko odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice nie jest źródłem hałasu ze
względu na zaprzestanie składowania odpadów na tym terenie, a co za tym idzie
ograniczenie ruchu pojazdów transportowych na teren składowiska. Instalacja nie wpływa
również znacząco na inne komponenty środowiska jak: klimat, czy powietrze. Składowisko
przy braku wyposażenia w instalacje odciekowe może mieć wpływ natomiast na środowisko
gruntowo-wodne, powodując infiltrację ścieków z nieczynnej kwatery składowiska w głąb
gleby.
26
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
12
Opis
składowiska
rekultywacji
komunalnych
w
m.
Chełmica
odpadów
zgodnej
z
warunkami Decyzji Środowiskowej
W ramach prac inwestycyjnych przewiduje się ostateczne zamknięcie oraz
zrekultywowanie
składowiska
zgodnie
z
rozwiązaniami
jakie
zostały
uzgodnione
w postępowaniu w sprawie decyzji środowiskowej dla rekultywacji składowiska w Chełmicy
gm. Tuplice (rys. 1, 2).
W rozwiązaniach przedmiotowej dokumentacji technicznej uwzględniono zalecania
Rady Unii Europejskiej zawarte w „Dyrektywie Rady 1999/31/EC z dnia 26 kwietnia 1999 r.
12.1
12.1.1
Etapy rekultywacji składowiska
Prace przygotowawcze
Przed przystąpieniem do ostatecznego ukształtowania bryły składowiska w celu
uporządkowania rejonu składowiska należy przemieścić odpady o szacowanej miąższości
ok. 0,20 m z powierzchni ok. 0,5 ha. Są to odpady które zostały nielegalnie dowiezione
w rejon składowiska po jego wyłączeniu z eksploatacji
Szacuje się iż objętość odpadów które należy przemieścić do kwatery wynosić będzie
około 956,80 m3.
12.1.2
Formowanie docelowej bryły składowiska
Pochylenie skarp kwatery należy wykonać z maksymalnym spadkiem 1:3.
Odpowiednie pochylenie należy zabezpieczyć w taki sposób ażeby uzyskać ich stateczność,
oraz ażeby ze skarpy nie obsunęły się warstwy rekultywacyjne po powierzchni wbudowanej
warstwy izolacyjnej (rys. 3). Pochylenie wierzchowiny kopca odpadów będzie równe ok. 2%.
W celu docelowego ukształtowania pryzmy (uzyskania odpowiednich spadków)
szacuje się, iż należy przemieścić około 2 653 m3 odpadów.
Jednak ażeby uzyskać właściwe gabaryty pryzmy do wnętrza kwatery koniecznie jest
wbudowania ok. 5 178 m3 brakującego materiału z czego z rejonu składowiska pochodzić
będzie łącznie około 2 653 m3 odpadów plus ok. 956,80 m3, czyli łącznie 3 609,8 m3.
27
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Tak
wiec
koniecznym
będzie
wbudowanie
dodatkowo
ok.
1568,8 m3
jakiegokolwiek materiału wypełniającego przestrzeń składowiska (grunt, pospółka).
Mogą to być również odpady jeżeli spełniają wymagania z rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 21 marca 2006 (Dz. U. z 2006 r., Nr 49, poz. 356).
12.1.2.1
Formowanie rdzenia kopca z odpadów
Odpady i grunty należy przemieścić do wnętrza kwatery zagęszczając je oraz
wbudować je w kopiec do maksymalnej rzędnej od 132,50 m do 133,70 m n.p.m.
Koniecznym jest uporządkowanie krawędzi nasypu w celu uzyskania niezbędnej powierzchni
dla rowów opaskowych odwadniających zrekultywowaną kwaterę.
12.1.2.2
Ukształtowanie warstw zamknięcia rekultywacyjnego
Na skarpach a następnie na koronie uformowanej pryzmy, należy układać kolejno
warstwy
zamknięcia
rekultywacyjnego
na
uprzednio
zagęszczonym
podłożu
drobnowymiarowych odpadów.
Warstwa rekultywacyjna będzie składała się z warstw o następującej miąższości, kubaturze
i powierzchni:
 Humus - 0,20 m, (V = 2 217,16 m3);
 Ziemia (podglebie) - 0,30 m, (V = 3 325,74 m3);
 Warstwa filtracyjna: żwirowo – piaszczysta - 0,30 m,(V = 3 325,74 m3);
 Geowłóknina o powierzchni 11 304,25 m2;
 Folia gładka - 1,5 mm, o powierzchni 7 776,12 m2;
 Folia fakturowana (na skarpach) o powierzchni 3 309,67 m2;
 Warstwa wyrównawcza z piasku (0 – 16 mm) o objętości 110,88 m3- 0,10 m;
 Warstwa odgazowująca: żwirowa (16 – 32 mm) o objętości 3 325,74 m3 -0,30 m.
12.2
Drenaż odcieku
Nie przewiduje się drenażu odcieku.
28
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
12.3
Uszczelnienie
Przewiduje się zastosowanie sztucznej bariery geologicznej w postaci foli PEHD,
fakturowanej obustronnie na skarpach i gładkiej na wierzchowinie.
12.3.1
Przygotowanie podłoża
Powierzchnie, na których ma być układana folia powinny być przygotowane
i zagęszczone zgodnie z wymogami technologicznymi producenta membrany. Ponadto
powinny być równe, oczyszczone z gruzu, korzeni i ostrych kamieni o średnicy większej niż
5 cm. Podłoże należy zagęścić, co najmniej w takim stopniu, aby sprzęt montażowy i inne
maszyny budowlane nie powodowały powstawania kolein.
Przed instalacją folii PEHD należy potwierdzić prawidłowość przygotowania podłoża.
12.3.2
Układanie folii PEHD
Układanie folii PEHD musi odbywać się zgodnie z zaleceniami producenta.
Konieczne jest użycie sprzętu umożliwiającego swobodne podwieszenie rolki
i swobodne rozwinięcie z zastosowaniem zawiesia belkowego i sztywnej rury (rdzenia
montażowego) wsuwanej w rolkę. Zawiesie oraz rdzeń nie mogą się nadmiernie uginać przy
podnoszeniu rolki. Folia następnie jest zgrzewana podwójnym zgrzewam pozwalającym
wykonanie badań kontroli szczelności połączonych arkuszy folii.
12.3.3
Naprawa uszkodzeń
Wszelkie uszkodzenia w postaci przecięć lub rozdarć muszą zostać naprawione.
Naprawa polega na wycięciu odpowiedniej łaty z osobnego pasma i nałożeniu jej na
uszkodzone miejsce oraz zaspawanie eksruderem.
12.4
System ujęcia ścieków deszczowych
Zakłada się, że nadmiar ścieków deszczowych będzie odprowadzany z powierzchni
kwatery warstwą filtracyjną: żwirowo – piaszczystą i geowłókniną do systemu rowów
opaskowych.
System ścieków deszczowych z terenów zielonych tworzy:
 rów opaskowy o przekroju trapezowy ziemny;
29
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 rów opaskowy wykonany z elementów prefabrykowanych żelbetowych.
12.4.1
12.4.1.1
Rów opaskowy
Parametry techniczne
Rów opaskowy tworzy pierścień okalający zrekultywowaną kwaterę odpadów na
składowisku (rys. 2). Do rowów będą spływać nadmiar ścieków deszczowych z terenu
o powierzchni ok. 1,1 ha.
Zakłada się wykonanie koryta rowu ziemnego o przekroju trapezowym oraz
z elementów żelbetowych.
Rów ziemny należy wykonać o długości ok. 417,90 mb
i o maksymalnym nachyleniu dna rowu i=0,4 %.
Na rowie ziemnym przewiduje się wykonanie jednego bystrotoku o nachyleniu i=10 %
na odcinku:

hm 2+34,82-2+46,63.
Wykonanie rowu z elementów prefabrykowanych spowodowane jest brakiem miejsca
na wykonanie rowu ziemnego z powodu bliskości drogi. Długość rowu z prefabrykatów
wynosi ok. 30 m i znajduje się:

hm 1+15,77 – 1+31,26.
Do powierzchniowego zabezpieczania skarp szczególnie zalecane jest zastosowanie
geokraty, umożliwiającej równomierne rozprowadzenie spływów powierzchniowych.
Gleba wraz z ukorzeniającą się roślinnością jest utrzymywana i chroniona do ściśle
określonej głębokości wewnątrz indywidualnych komórek.
Rów będzie z jednej strony zabezpieczał teren przed napływem wód spoza terenu
rekultywowanego składowiska natomiast z drugiej strony będzie ujmował i retencjonował
nadmiar wód deszczowych z terenu rekultywacji. Przewidziano iż odpływ wód gruntowych
będzie zgodny z odpływem wód powierzchniowych w kierunku północny-zachód i odbywać
się będzie do pobliskich wyrobisk będących zbiornikami wód opadowych.
30
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
12.4.1.2
Zlewnia
Warunki hydrologiczne rowu opaskowego
obejmuje
wierzchowiną
kwatery,
skarpy
zewnętrzne
kwatery
oraz
powierzchnię o szerokości 1 m łącząca skarpę z rowem opaskowym.
12.4.1.2.1 Zlewnie rowu opaskowego
W poniższej tabeli scharakteryzowano powierzchnie zlewni rowu opaskowego wokół
zrekultywowanej kwatery.
Tabela 12-1. Powierzchnia zlewni rowu
Zlewnia
Powierzchnia zlewni m2
Kwatera
11 524
12.4.1.2.2 Obliczenia hydrologiczne
Dane
Średni opad roczny z wielolecia H = 644 mm/r.
-
Przyjęto
-
wg Błaszczyka dla terenów zielonych
współczynnik spływu wód  = 0,3
nieutwardzonych
-
współczynnik opóźnienia dla zlewni zwartej: 1,0
o dużych
spadkach
Spływy jednostkowe:
1) Odpływ deszczu miarodajnego
-
Prawdopodobieństwo pojawienia się opadu 20%, co odpowiada częstotliwości raz na
pięć lat
-
Czas trwania deszczu miarodajnego 15 minut
 Miarodajny spływ jednostkowy:
qm 
H
t
0 , 67
l/s z 1 ha
31
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
H = 644
T = 15 min
qm 
644
644

 106,09 l/s/ha
0 , 67
15
6,07
 Odpływ deszczu miarodajnego
Qm =   q m  F
Gdzie: F = 11 524= 1,15 ha
Qm = 0,3  106,09  1,15 = 36,60 l/s  37 l/s
Qm = 37 l/s  V = 0,037  15  60 = 33,30m3
 Odpływ godzinowy z obszaru miarodajnego
-
Odpływ w ciągu 15 min – 37 l/s
-
Odpływ w ciągu dalszych 45 minut
Ulega 10-cio krotnemu zmniejszeniu do 0,0037 m3/s, co daje średnią:
0,037  0,0037
 0,0203 m3/s
2
 Wielkość odpływu godzinowego wyniesie:
V = 0,037  15  60 + 0,0203  45  60
VQ = 33,30+ 54,81 = 116,73 =88,11 m3
Q
88,11
 24,5 l/s
3,6
32
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
2) Odpływ roczny średni z wielolecia
Vśr/r =   H  F
V = 0,3  0,644  11 524= 2 226 m3/rok
Q
2226
 0,063 l/s
3,6  24  365
3) Odpływ z deszczu nawalnego (opad stuletni)
 W opadzie 80 mm/d
V = 0,3  0,08  11 524=276 m3
Q
276
 5,41 l/s
24  3,6
12.5
Odgazowanie kwatery
W celu ujęcia gazu składowiskowego wytwarzanego w procesach biochemicznych
rozkładu odpadów biodegardowalnych, należy na składowisku wybudować instalację
odgazowania. Instalacja składa się z:
 studzienek odgazowania biernego;
 żwirowej warstwy odgazowującej;
 przejść szczelnych przez uszczelnienie złoża odpadów;
Studzienki odgazowania należy lokalizować w odstępach nie większych niż 50 m.
Studzienki należy dowiercić do głębokości 2,5 m od stropu zalegających odpadów. Na
rysunku nr 1 przedstawiono ogólną lokalizację obiektów odgazowania.
Konkludując:
 projektuje się wykonanie instalacji odgazowania, a następnie wykonanie pomiarów
emisji i palności gazu.
33
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
 po potwierdzeniu założeń dotyczących zasadności instalowania urządzeń do
unieszkodliwiania gazu składowiskowego (sprawdzenie palności emitowanego gazu)
należy zainstalować generator prądu elektrycznego bądź w przypadku małej
przydatności energetycznej instalacji palnika do swobodnego spalania gazu
składowiskowego.
12.5.1
Studnia odgazowania
Studzienki na składowisku zlokalizowano w odstępach nie większych niż 50 m.
Studzienki odgazowania zostaną odwiercone na głębokość 2,5 m od stropu odpadów
(rys. 5). Do rury odwiertu zostanie wprowadzona rura drenarska – PEHD –  50 perforowana. Jednocześnie z wyciąganiem rury osłonowej, do jej wnętrza zostanie
wsypywany żwir o granulacji  6/32. Ustawiona zostanie stalowa rura wypełniona narzutem
kamiennym 20/40 mm. Na rurze założony będzie biofiltr. W dolnej części rury (biofiltru)
przymocowana zostanie siatka parkanowa ocynkowana o oczkach 40 x 40 mm, na której
ułożona będzie druga siatka z tworzywa nylonowego o oczkach 4 x 4 mm. Przestrzeń nad
siatkami o wysokości około 0,3 m wypełniona będzie kompozytem torfowo-kompostowym.
Studnia zaopatrzona będzie w zawór odcinający. Zawory do montażu podziemnego zostaną
dostarczone z teleskopowymi obudowami, wskaźnikami otwarcia oraz skrzynkami ulicznymi.
Wszystkie zasuwy zostaną dostarczone z uszczelkami i sworzniami montażowymi.
Całkowita ilość zaprojektowanych studzienek: 5 szt.
Zasuwa odcinająca do gazu. Wykonana będzie wg PN-85/M-74010, z możliwością
wymiany uszczelnienia trzpienia pod ciśnieniem.
Materiał:
 Korpus i pokrywa żeliwo sferoidalne wg EN 1563.
Pokrycie farba epoksydowa zewn. i wewn. Trzpień stal nierdzewna, uszczelnienie
trzpienia pierścień, 4 O-ringi, tuleja-guma nitrylowa
12.6
Odtworzenie warstwy glebowej i zadarnienie terenu
Warstwę próchniczną należy odtworzyć poprzez nawiezienie na cały teren, wraz
z zewnętrzną częścią obwałowań warstwy roślinotwórczej w postaci gleby wzbogaconej
kompostem lub torfem o miąższości sięgającej przynajmniej 0,2 m.
34
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Biologiczną zabudowę gruntu należy wykonać poprzez jego zadarnienie. Na
przygotowaną jak wyżej glebę należy niezwłocznie wysiać mieszankę traw wraz
z roślinnością ochronną. Wysiew prowadzić z zastosowaniem siewnika redlicowego.
Zalecany skład mieszanki darniowej, zgodnie z wytycznymi IOŚ w Warszawie przedstawiono
w tabeli (Tabela 12-2).
Po technicznym etapie zamknięcia rekultywacyjnego pryzmy, nastąpi etap wykonania
rekultywacji biologicznej. Przed obsianiem wierzchowiny pryzmy mieszanką traw jest
wskazane wzbogacenie wierzchniej warstwy nawozami oraz ewentualnie wapnowanie –
w zależności od potrzeb. Po tym następuje obsiew oraz zabiegi pielęgnacyjne, celem
wytworzenia zwartej pokrywy darniowej. W ostatniej fazie nastąpią nasadzenia krzewów.
Podstawowym celem wprowadzenia roślinności trawiasto - zielnej będzie pełnienie
przez nią funkcji osłonowych i glebo-twórczych. Wielogatunkowy skład mieszanki, (5-8
gatunków), daje większą gwarancję uzyskania zgodności wymagań roślin z wykształconymi
warunkami siedliskowymi. Z traw zaleca się zastosować następujące gatunki: mietlicę
pospolitą, mietlicę rozłogową, kostrzewę czerwoną rozłogową, kostrzewę nitkowatą,
kostrzewę łąkową, stokłosę bezostną, rajgras francuski, wiechlinę łąkową i kupkówkę
pospolitą.
Do mieszanki traw należy dodać nasiona roślin motylkowych, takich jak: koniczyna
biała, koniczyna szwedzka, komonica rożkowa, nostrzyk biały, łubin wieloletni.
W drugiej fazie rekultywacji biologicznej przyjęto, nasadzenie krzewów: głogu
dwuszyjkowego, rokitnika zwyczajnego w formie kęp w górnej części składowiska. Drzewa
zostaną nasadzone w formie pasów przy skarpie.
Tabela 12-2. Zalecany skład mieszanki traw
Pozycja
1.
2.
3.
4.
5.
6.
13
Gatunek, odmiana
Mietlica pospolita
Kostrzewa nitkowata
Kostrzewa czerwona odmiana Brudzyńska
Kostrzewa różnolistna
Kostrzewa owcza
Koniczyna biała – mieszanka
Ogólne
wskaźnikowe
Ilość [kg/ha]
2
16
32
20
20
5
zestawienie
nakładów
rzeczowych oraz kosztów wykonania robót
W poniższej tabeli zestawiono szacowane nakłady rzeczowe związane z rekultywacją
składowiska w m. Chełmica, gm. Tuplice według cen z czwartego kwartału 2011 r.
35
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW
KOMUNALNYCH W M. CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Tabela 13-1. Ogólne wskaźnikowe zestawienie kosztów rekultywacji składowiska w m Chełmica, gm. Tuplice
Jedn.
Ilość
Pozycja
Wyszczególnienie
1.
Roboty przedmiarowe - niwelacja terenu
ha
2,20
2.
Pomiary przy wykopach
m3
15 915
3.
Uformowanie i wyrównanie kopca odpadów
m3
3 610
Koszt
3 326
4.
Nawiezienie i wbudowanie warstwy odgazowujacej z
warstwą wyrównawczą
m3
111
Uszczelnienie składowiska ułożenie folii
- strop
5.
m2
7 776
2
3 310
- skarpy
m
- zakotwienie geomembrany
mb
434
stabilizacja geokratą
m
- przejścia szczelne
szt.
6
6.
Geowłóknina
m2
11 304
7.
Nawiezienie i ukształtowanie warstwy filtracyjnej
m3
3 326
8.
Nawiezienie i wbudowanie podglebia
m3
3 326
9.
Nawiezienie i rozplantowanie gleby -ziemia próchniczna,
humus
m3
2 217
10.
Zadarnienie ręczne wierzchowiny - wysianie mieszanki
traw i wałowanie
m2
7 776
11.
Zadarnienie ręczne skarp jw
m2
3 310
12.
Nasadzenia niską roślinnością
szt.
311
13.
Ręczna pielęgnacja trawników dywanowych na terenie
płaskim
m2
7 776
14.
Ręczna pielęgnacja trawników dywanowych na
skarpach
m2
3 310
15.
Budowa studzienek odgazowujących
szt.
5
16.
Budowa rowu opaskowego ziemnego
mb
417
17.
Budowa rowu opaskowego z elementów
prefabrykowanych
mb
30
18.
Uporządkowanie terenu wokół składowiska -
m2
4 784
2
54
Razem
36
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
14
Załączniki
Załącznik 1 Uchwała Rady Gminy Tuplice dotycząca zamknięcia składowiska odpadów komunalnych w m. Chełmica, gm. Tuplice
37
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Załącznik 2 Decyzja stwierdzająca brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego
przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na: „Rekultywacji składowiska odpadów w Chełmicy, gm. Tuplice.”
38
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
39
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
40
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
41
DOKUMENTACJA TECHNICZNEGO SPOSOBU ZAMKNIĘCIA I REKULTYWACJI SKŁADOWISKO ODPADÓW KOMUNALNYCH W M.
CHEŁMICA, GM. TUPLICE
Załącznik 3 Rysunki
Rys. 1
Plan sytuacyjny
skala 1:500
Rys. 2
Plan zagospodarowania przestrzennego
skala 1:500
Rys. 3
Plan kształtowania kopca odpadów
skala 1:500
Rys. 4
Szczegóły konstrukcyjne i technologiczne (uszczelnienia i rowy) skala 1:50
Rys. 5
Szczegóły konstrukcyjne i technologiczne (elementy odgazowania) skala 1:50
42
Download