Drugie_sniadanie

DRUGIE ŚNIADANIE UCZNIA
Wraz z rozpoczęciem nauki w szkole następuje pogorszenie sposobu żywienia się
dzieci. Zjawisko to nasila się z wiekiem. Wynika to z planu zajęć w szkole, jak również
częściowego usamodzielnienia się dzieci, które coraz częściej same decydują o wyborze
żywności i sposobie żywienia, niewiele wiedząc o potrzebach organizmu i skutkach
nieprawidłowego żywienia. Prawidłowe odżywianie ważne jest przede wszystkim u dzieci i
młodzieży dorastającej. Te grupy znajdują się w okresie intensywnego rozwoju fizycznego i
umysłowego, a co za tym idzie wykazują zwiększone zapotrzebowanie na składniki
odżywcze.
Najbardziej obfite pierwsze śniadanie zjedzone w domu nie zaspokaja potrzeb młodego
organizmu przez cały czas pobytu w szkole. Ten zapas wystarcza jedynie na kilka pierwszych
godzin dnia. Uczucie głodu obniża zdolność koncentracji uwagi, aktywność ucznia, pogarsza
jego nastrój i samopoczucie. Głód zwiększa drażliwość dzieci, co prowadzi często do
konfliktu z rówieśnikami, a czasem również z nauczycielami. Jest to związane między innymi
z obniżeniem stężenia glukozy we krwi, szczególnie niezbędnej dla pracy mózgu, ponadto
stwierdzono, iż uczniowie, którzy nie spożywali posiłków w szkole częściej odczuwali
osłabienie, rozdrażnienie, gorzej wywiązywali się ze swoich obowiązków aniżeli uczniowie
regularnie spożywający posiłki w szkole. Dowodzi to i jednocześnie wyjaśnia jak ważny i
niezbędny jest posiłek zjedzony w szkole. Wyrównuje on straty energii, uzupełnia zasób
składników pokarmowych, regeneruje siły i przywraca aktywność intelektualną ucznia.
Najkorzystniejsze dla dzieci jest zapewnienie im możliwości zjedzenia pełnowartościowego
posiłku w czasie ich pobytu w szkole. Zawsze aktualne jest stare ludowe przysłowie „dobra
wieść, gdy niosą jeść”. Racjonalne odżywianie to dostarczenie organizmowi potrzebnych do
życia i funkcjonowania składników odżywczych w ilościach i proporcjach odpowiadających
zalecanym normom oraz uwzględniających indywidualne potrzeby ludzi.
Organizm ludzki potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania następujących składników:
białka, węglowodanów, tłuszczów, składników mineralnych i witamin. Składniki te są
wykorzystane przez organizm jako źródło energii, materiał budulcowy i czynniki regulujące
różnorakie procesy życiowe jednak zaspokojenie głodu to nie wszystko.
Odpowiednia dieta zapewnia dziecku sprawność fizyczną, jego aktywność, zdolność
do nauki oraz chroni przed rozwojem chorób powstających na tle wadliwego żywienia.
Należy o nią zadbać w szczególności, kiedy dziecko intensywnie się rozwija i potrzebuje
energii, by sprostać codziennym szkolnym obowiązkom. Prawidłowa dieta ucznia jest
punktem wyjścia do jego sukcesu, gdyż spora część przyjmowanych przez niego kalorii
przeznaczana jest na zaspokojenie potrzeb energetycznych mózgu.
Obecnie bardzo dużo dyskutuje się o roli zdrowego odżywiania się dzieci . Podejmuje
się różne akcje edukacyjne rodziców i dzieci na temat zdrowego odżywiania oraz zdrowego
stylu życia. W promowaniu zdrowego odżywiania angażuje się Światowa Organizacja
Zdrowia. W Polsce czuwa nad tym Instytut Żywności i Żywienia. Prowadzi się liczne badania
na temat zdrowego odżywiania się uczniów w czasie pobytu szkole.
Od 1.09.2015r. wejdzie w życie Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia
wprowadzająca m.in. zakaz sprzedaży niezdrowej żywności w sklepikach szkolnych. Zmiany
te mają służyć przeciwdziałaniu groźnemu problemowi nadwagi i otyłości wśród dzieci ,który
skutkuje pogarszaniu się zdrowia i kondycji najmłodszych.
Należy zmniejszyć spożycie słodyczy, ciast, chipsów i innych produktów bogatych w
tłuszcz lub cukry. Produkty te dostarczają wielu zbędnych kalorii, które zwiększają ryzyko
otyłości. Problemem w odżywianiu się dzisiejszej młodzieży są tzw. „fost foody”, czyli
szybkie jedzenie oraz żywność sklepikowa. Zapiekanki, frytki, hamburgery są może smaczne,
ale na pewno tuczące i niezdrowe. Należy zastępować je sałatkami, kanapkami, owocami.
Natomiast produkty ze sklepiku to chipsy – zawierające ogromne ilości soli, barwników i
rakotwórczych syntetyków; kolorowe gazowane napoje oraz słodycze pod wszelkimi
postaciami. Codzienne, długotrwałe spożywanie tych produktów prowadzić może do
utrwalenia złych nawyków, a przede wszystkim zaburzeń w odżywianiu i chorób. Trzeba
pamiętać, że to co młody człowiek zje dziś odbije się echem na jego kondycji fizycznej i
zdrowotnej za kilkanaście lat.
Rodzice powinni zwracać baczniejszą uwagę na to, co kupują ich dzieci za otrzymane
kieszonkowe. Należy uczulić dziecko by była to bułka, drożdżówka lub jabłko, a nie paczka
chipsów czy batonik.
Ważna rolę w zdrowym żywieniu odgrywa codzienne spożywanie śniadań. Człowiek,
który zje śniadanie jest aktywny, pogodny, ma siły i energię do działania. Dlatego każdy
uczeń powinien zjadać w domu pełnowartościowe śniadanie, a do szkoły przynosić kanapki,
najlepiej z dodatkiem jakiegoś owocu, co uzupełni jego potrzeby energetyczne do obiadu.
Wpajanie dzieciom zasad zdrowego żywienia najłatwiej wychodzi poprzez angażowanie ich
do pomocy w przyrządzaniu smacznych i zdrowych posiłków. Jednym z warunków
prawidłowego żywienia dzieci jest dobrze zaplanowany jadłospis.
Bardzo ważne jest, aby po długiej przerwie nocnej zapewnić dziecku
pełnowartościowe pierwsze śniadanie. Podstawą tego posiłku powinno być mleko w każdej
postaci (zupa lub napój), pieczywo mieszane z dodatkiem tłuszczowym i białkowym (serem,
wędliną, rybą czy jajem). Niezbędne są również warzywa (pomidor, papryka, ogórek,
rzodkiewka czy szczypiorek). Podawanie samych zup mlecznych jest niewystarczające
zarówno z punktu widzenia ilościowego, jak i jakościowego.
Drugie śniadanie jadane zazwyczaj w szkole powinno być małym posiłkiem. Odgrywa
ono istotną rolę zwłaszcza w żywieniu dzieci w wieku szkolnym. Stanowić je może kanapka z
wysokiej jakości miękką margaryną lub masłem, wędliną, serem czy rybą i warzywami.
Dodatkowo zadbajmy, aby dziecko zjadło owoc najlepiej w postaci świeżej. Pamiętajmy też o
tym, by nasz uczeń uzupełnił płyny. Najlepiej będzie, jeśli w plecaku zawsze znajdzie się
miejsce na butelkę wody. Obiad szkolny często stanowi też podstawowy posiłek dzieci,
których rodzice poświęcają znaczną część czasu na pracę zawodową. Duża aktywność
zawodowa zwłaszcza matek ogranicza możliwości regularnego przygotowywania i
spożywania posiłków w domu. Spożywanie posiłków w szkole może kształtować korzystne
nawyki żywieniowe. Dziecko przyzwyczaja się do regularnego spożywania posiłków.
Zaczyna lubić potrawy, które są mu podawane i akceptować ich smak. Niestety z różnych
badań wynika, że mała ilość uczniów korzysta z obiadów w szkole, a przecież prawidłowo
przygotowany obiad w stołówce szkolnej powinien dostarczać 30% całodziennego
zapotrzebowania energetycznego. Stołówka w naszej szkole umożliwia uczniom dostęp do
produktów i napojów o wskazanych do wieku walorach zdrowotnych.
Na koniec pragnę podać państwu 5 zasad racjonalnego żywienia wg.których należy
przygotowywać posiłki oraz prowadzić racjonalny styl życia:
1. Urozmaicanie -w każdym posiłku stosować produkty ze wszystkich grup.
2. Umiarkowanie - jedzenie zgodne z indywidualnymi potrzebami, utrzymanie
odpowiedniej masy ciała.
3. Uregulowanie - odpowiednia częstotliwość i regularność spożywania posiłków.
4. Uprawianie - różnych form aktywności fizycznej.
5. Unikanie -spożycia nadmiaru tłuszczów, soli, cukru.
Przygotowała:
Martyna Wiśniewska kl.IIc
Bibliografia
1. Zofia Wysokińska – „ Zasady żywienia” – WSiP 1976
2. Jadwiga Biernat – „Żywienie, żywność a zdrowie” – Wydawnictwo
ASTRUM,
Wrocław 2001.
3. Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole – Krajowy Ośrodek
Wspierania Edukacji Zdrowotnej. Warszawa 2002
4. Edukacja prozdrowotna. – Przewodnik dla nauczycieli gimnazjum.
Wydawnictwo JEDNOŚĆ Kielce 2001
5. D. Dolata „Zdrowe odżywianie i właściwa postawa ucznia – o tym trzeba
mówić.” Czasopismo LIDER 2/ 2002
6. Doc. dr hab. n. med. Zofia Rudzińska-Kańtoch „ Rola żywienia i żywności
w prawidłowym rozwoju i zdrowiu dzieci.” Czasopismo LIDER 4/1999.