Społeczeństwo sieciowe

advertisement
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Otwarte społeczeństwo
Jaki świat ?
sieciowe
Prolog
Od systemu do sieci
Krok w stronę uniwersalizmu sieciowego
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Mieczysław Muraszkiewicz
Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych
Epilog
Uniwersytet Warszawski
[email protected]
Warszawa, 8 czerwca, 2010 r.
M.Mieczyslaw
Muraszkiewicz

Muraszkiewicz
1
Społeczeństwo sieciowe …
prof.
TreśćMieczysław Muraszkiewicz
Mieszka w Warszawie
Mrg inż., Politechnika Warszawska, 1972
Prolog
Doktorat,
Polska Akademia Nauk, 1978
Habilitatacja,
Jaki świat ?Politechnika Warszawska, 1984
Profesor, 1993
Od systemu do sieci
Obszary
zainteresowań:
Społeczeństwo
sieciowe systemy informacyjne, głeboka analiza danych, techniki mobilne,
Charakterystyka
e/m-governance, semantyczny web
Co robić ?
Ekspert Narodów Zjednoczonych, Banku Światowego, Komisji Europejskiej
i rządu RP
oraz korporacji telefonii bezprzewodowej w Polsce, Holandii i
Epilog
Niemczech.
Publikacje:
ponad 110 artykułów i 12 książek; liczne wykłady zaproszone
Afiliacja: Uniwersytet Warszawski; Politechnika Warszawska
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
2
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Prolog
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
3
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
M.Mieczyslaw
Muraszkiewicz

Muraszkiewicz
4
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
"Trash people”, HA Schult
5
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Kathy Jakobsen, ‘Nankin Mills’, 1985
6
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Pytanie fundamentalne
Czy techniki
informacyjne, w tym
mobilne, wspierają:
 demokrację,
 zrównoważony
rozwój gospodarczy,
 dobrobyt ?
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
7
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Kontrowersja
Entuzjasta
Dzięki ICT i innym czynnikom
sprawczym Nowego Ładu następują
głębokie, pozytywne przemiany
cywilizacyjne.
Sceptyk (  à la Szkoła frankfurcka)
Nie pomogły one jednak
rozwiązać najważniejszych
problemów ludzkości: głód,
dobra woda, dach nad głową,
wojny, prawa człowieka, choroby
zakaźne, kryzysy finansowe ...
8
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Ontologia
Nowa
energia
społeczna
Prolog
Sieciowe społeczeństwo mobilne
Jaki świat ?
Świat
równoległy
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Społeczeństwo
Sieć
Epilog
Zmiana
stylu życia
i pracy
Netyzm
Kapitalizm
dóbr
symbolicznyc
h
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
9
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Jaki świat ?
Charakterystyka
Jakie społeczeństwo?
Społeczeństwo
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
10
Społeczeństwo sieciowe …
Pięć słów
Treść
Prolog
Globalizacja
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Innowacyjność
Rywalizacja
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Szybkość
Wykluczenie
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
11
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Zmiana
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Charles Darwin
1809-1882
“It is not the strongest of
the species that
survives, nor the most
intelligent,
but the one most
responsive to change.”
—Charles Darwin
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
12
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
M.C. Escher – ‘Day and Night’, 1938
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
13
Społeczeństwo sieciowe …
Nowy ład
Treść
Prolog

Nie jest prostą kontynuacją
dotychczasowych
sposobów życia
społecznego i
gospodarczego.

Nowościom towarzyszy
zmiana miejsca, ról i
sposobów funkcjonowania
człowieka w gospodarce i
w społeczeństwie
(jakim ?).
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
„Marcher ou mourir”
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
14
Społeczeństwo sieciowe …
Słowa, słowa, słowa ...
Treść
Prolog

społeczeństwo zabawy, homo ludens (J. Huzinga)
Jaki świat ?

społeczeństwo konsumentów

społeczeństwo widzów

społeczeństwo globalnej wioski
(M. McLuhan)

społeczeństwo postindustrialne
(D. Bell)

społeczeństwo ryzyka
(U. Beck)

społeczeństwo ponowoczesne
(Z. Bauman)

społeczeństwo obywatelskie
(A. Ferguson)

społeczeństwo informacyjne/wiedzy

społeczeństwo sieciowe

społeczeństwo mobilne

społeczeństwo otwarte

...
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
(M. Castells)
(K. Popper)
15
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Od systemu dO
sieci
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
16
Społeczeństwo sieciowe …
System  Sieć
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
wiek XX
wiek XXI
Sieć
System
M. Castells,
L.A. Barabasi
E. Bendyk
N. Bourbaki,
C. Levy-Strauss,
L. von Bertalanfy
•
•
•
•
Struktura
Hierarchia
Funkcja
Kapitalizm dóbr
materialnych
• Masowośc
• ...
•
•
•
•
•
Płaski świat
Wszechobecność sieci
Dewertykalizacja
(demokratyzacja ?) środowisk
Kapitalizm dóbr
symbolicznych (IPR)
...
Le système
Le roi est mort. Vive le roi
réseau
!
!
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
17
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Teza
Fakt
Jaki świat ?
Energia społeczna
przenosi się z instytucji
do sieci.
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Rezultat
Epilog
M. Castells
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Sieć staje się dźwignią
przemian społecznych
18
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Komentarz
Sieć staje się sprawnym narzędziem i
platformą organizacyjną nowej
gospodarki (np. e-commerce)
i administracji,
ale także
ruchów anty(alter)- globalistycznych, ruchów
feministycznych, zielonych, fundamentalizmu,
nacjonalizmów, ruchów separatystycznych,
terroryzmu, itd.
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
19
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo sieciowe
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
20
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Próba definicji
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Społeczeństwo sieciowe to takie,
którego znacząca część może bez wysiłku,
przy niewielkich kosztach i w dowolnej
chwili wzajemnie się komunikować,
wymieniając dane i informacje w postaci
multimedialnej w sprawach dotyczących
pracy, rozrywki, odpoczynku itd.
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
21
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Społeczeństwo mobilne
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Społeczeństwo mobilne
to takie, którego znacząca
część może efektywnie
prowadzić swoje życie (praca,
zabawa, ...) nie tylko w
warunkach stacjonarnych, ale
także w ruchu i/lub poza
stałym miejscem
zamieszkania i pracy.
René Magritte
Nieustanny ruch
Uwaga: w klasycznej socjologii przyjęta jest inna definicja mobilności
społecznej; klasyk - Pirtrim A. Sorokin, Social Mobility (1927)
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
22
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Mobilne społeczeństwo sieciowe
Komunikacja i
wymiana informacji
bez wysiłku, przy
niewielkich kosztach i
w dowolnej chwili.
Życie (praca, zabawa)
nie tylko w warunkach
stacjonarnych, ale także
w ruchu i/lub poza
stałym miejscem
zamieszkania i pracy.
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Społeczeństwo
sieciowe
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Mobilne
społeczeństwo
sieciowe
Społeczeństwo
mobilne
23
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Dokąd to nas doprowadzi ?
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
24
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Netyzm ?
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Das Kapital
?
The Network
Kapitalizm  Netyzm
Charakterystyka
Co robić ?
Wykluczenie
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Proletariat
Dygitariat
Kapitałowe
Cyfrowe
25
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Charakterystyka
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
26
Społeczeństwo sieciowe …
Cechy „fizyczne”
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
• Zawsze w zasięgu – "always on"
• Zniesienie stałego podziału czasu, przestrzeni i
odległości (nigdzie, tutaj, ...)
• Zacieranie się granic pomiędzy sferami publiczną i
prywatną; pracą, nauką i rozrywką "always in„
(Metaforę wahadła: ... dom...praca, rozrywka...dom...
zastępuje metafora pawiego pióra)
• Szybko rosnącą liczba "interakcji"
człowiek-człowiek, człowiek-maszyna,
maszyna-maszyna
• Ambiante intelligence
• ...
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
27
Społeczeństwo sieciowe …
Technologie wolności ?
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Wolność DO – zwiększona
- zwiększone poziomy
uczestnictwa, afiliacji
i bezpieczeństwa (lokalizacja)
- zmiana organizacji pracy
i życia
 Wolność OD – zachowana
„Mein Liebchen, was willst du mehr ?”
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
28
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Kapitał społeczny
Techniki i platformy
mobilne mogą wspierać
budowę i rozwój kapitału
społecznego, ponieważ
jest oparty na komunikacji
społecznej.
Robert D. Putnam
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
29
Społeczeństwo sieciowe …
Zagrożenia
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci

Wykluczenie informacyjne.

Różnica prędkości – świat rzeczywisty nie nadąża
za światem wirtualnym.

Przejście od myślenia analitycznego do symulacji
(wirtualna rzeczywistość, „don't think, process it ").

Przewaga komunikacji nad myśleniem.

Budowanie tożsamości przez przynależność do
sieci wirtualnych.

Hiperprzestrzeń jest światem androgynicznym
(zanik yin & yang).

“Big Brother”
(sieci w połączeniu z bazami danych, sensorami,
kamerami, urzadzeniami RFID).
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Coraz więcej decyzji podejmuja maszyny
(„świat bezrefleksyjny”).
 ...

 Mieczyslaw Muraszkiewicz
30
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Internet
spowodował wykluczenie informacyjne.
Prolog
Jaki
świat ?
Najskuteczniejszego
i najszybszego sposobu
Od systemuprzezwyciężenia
do sieci
wykluczenia dostarczają
techniki mobilne.
Społeczeństwo
Charakterystyka
The Economist
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
31
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
32
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Jürgen Habermas
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Transformacja sfery publicznej
 kurczy i degeneruje się sfera publiczna,
 demokracja jest kolonizowana przez masowe media, w
tym Internet, i pop kulturę,
 korporacje (międzynarodowe) dominują życie
gospodarcze,
 światowe rynki finansowe wymykają się spod kontroli,
 obywatele ograniczają uczestnictwo w życiu publicznym
(niska frekwencja wyborcza)
 ...
Remedium
Rekonstrukcja i wzmocnienie komunikacji społecznej:
języka, debaty, krytki, środków technicznych.
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
33
Społeczeństwo sieciowe …
Społeczeństwo otwarte
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog

demokracja (ale nie jako tyrania wiekszości)
 gospodarka rynkowa
 podział władzy

prawo;
prawa człowieka i mniejszości
transparentność
 wolne media, prawo do krytki
 respektowanie różnorodności opinii
 niespołuszeństwo obywatelskie (?)
 ...

K. Popper
Ludzie różnych poglądów, tożsamości
i interesów moga żyć razem w pokoju.
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
34
Społeczeństwo sieciowe …
Co robić ?
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Mobilne otwarte
Mobilne totalne
Sfera prywatna: wolność i integralność
obywatelska, autonomia moralna
Sfera publiczna: harmonijne łączenie
wzrostu gospodarczego z kulturą,
prawem, ekologią, techniką i etyką.
Epilog
Zagrożenia
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
Nasze
działanie
35
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Otwarty dostęp (Open Access)
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
„Wolny, powszechny,
trwały i natychmiastowy
dostęp dla każdego do
cyfrowych form zapisu
danych i treści naukowych
oraz edukacyjnych”
http://pl.wikipedia.org/wiki/Otwarty_dostęp
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
36
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Epilog
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
37
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
Czy warto słuchać polityków ?
"There is no such
thing as society:
there are individual
men and women,
and there are
families."
Margaret Thatcher
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
38
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
39
Społeczeństwo sieciowe …
Treść
Prolog
Jaki świat ?
Od systemu do sieci
Społeczeństwo
Charakterystyka
Co robić ?
Epilog
 Mieczyslaw Muraszkiewicz
40
Download