Invest in Pomerania : Aktualności

2011-03-28
Pomorze dba o swoich inwestorów
Rozmowa z Adamem Żołnowski, dyrektorem PwC Polska na temat wyników ""Analizy atrakcyjności
inwestycyjnej województwa pomorskiego"" oraz nowego systemu obsługi inwestorów w regionie.
Maria Przybylska: W minionym roku trwały intensywne prace PwC oraz IBnGR nad ""Analizą
atrakcyjności inwestycyjnej województwa pomorskiego"", w wyniku której zostały wskazane branże
związane z aktywnym pozyskiwaniem inwestycji dla regionu. Jakie kryteria wyboru zadecydowały, że
właśnie BPO, logistyka i ICT zostały wskazane jako branże priorytetowe dla rozwoju województwa
pomorskiego?
Adam Żołnowski: Wybór branż, w których warto aktywnie poszukiwać inwestorów był efektem szeregu prac
badawczych zrealizowanych wspólnie z konsorcjantem Instytutem Badań nad Gospodarką Rynkową. Do
najważniejszych z nich należało: określenie zasobów, którymi charakteryzuje się województwo oraz przeprowadzenie
analiz w zakresie światowych przepływów inwestycyjnych, w tym określenie najbardziej zyskownych kierunków
rozwoju przedsiębiorstw w przyszłości. Badania wykazały, że w regionie kształci się w obszarach związanych
z finansami, ekonomią, administracją, naukami społecznymi prawie 40 tys. ludzi znających obce języki, czyli
posiadających umiejętności możliwe do wykorzystania w różnych elastycznych zawodach. Nakładając na ten zasób
trendy światowe związane z realizacją projektów w dziedzinie Business Process Offshoring (BPO) uznaliśmy, że
właśnie usługi dla biznesu mają szanse rozwijać się na Pomorzu. W przypadku logistyki wzięliśmy pod uwagę unikalne
zasoby infrastrukturalne regionu oraz plany jej rozwoju, w tym głównie zwróciliśmy uwagę na już rozpoczęte projekty.
Mówiąc o logistyce warto też zaakcentować położenie Pomorza na przecięciu się dwóch paneuropejskich korytarzy
transportowych oraz funkcjonujące w regionie porty i terminale. W szczególności ważnym elementem jest DCT
(terminal głębokowodny) wybudowany w porcie gdańskim. W założeniach długofalowych działalność DCT ma wpłynąć
na intensyfikację transportu kontenerowego z Azji do Polski, a potem z Polski z ominięciem Hamburga do Czech,
Słowacji, ale także na wschód na Białoruś, na Ukrainę a także do Rosji. Interesujące mogą też być inwestycje w Porcie
w Gdyni. ICT zostało wskazane głównie ze względu na światowe trendy w tym obszarze i planowaną znaczącą ilość
nowych projektów.
MP: Co w szczególności stało się wyznacznikiem dla wyboru BPO /SSC oraz ICT?
AŻ: Z jednej strony dostępność kadry, jej koszty, oraz nowoczesna infrastruktura. Z drugiej strony trendy światowe, ze
względu na kryzys finansowy, wskazują na rosnące znaczenie projektów inwestycyjnych, których głównym efektem
ma być ograniczenie kosztów. Właśnie tu mówimy o projektach BPO i ICT.
1
By pracować w sektorze BPO nie potrzeba wielu specjalistycznych umiejętności. Z pewnością potrzebna jest
znajomość języka obcego, podstawowe przygotowanie w zakresie IT i ekonomii oraz racjonalne oczekiwania
finansowe. Niezbędna jest też nowoczesna infrastruktura biurowa. Te zasoby już są w regionie. Mamy więc zasób
kadrowy, infrastrukturę oraz trend światowy, więc trzeba z tego korzystać. Z punktu widzenia ICT ważne było
posiadane doświadczenie, sukcesy firm w regionie i kadra, która jest dostępna na Pomorzu.
MP: Kiedy możemy spodziewać się wzrostu udziału na pomorskim rynku branż wskazanych przez PwC
jako przyszłościowe: tj. energetycznej, motoryzacyjnej oraz chemii lekkiej? Od czego uzależniony jest ich
rozwój?
AŻ: Mówimy tu o okresie około 5 lat. A dlaczego branża energetyczna? Gdy spojrzymy na mapę Polski, to mówiąc
o mocach wytwórczych, Pomorze jest białą plamą do zagospodarowania. Energia płynie z innych ośrodków. Z punktu
widzenia bilansu energetycznego, wskazane jest, by w regionie powstały źródła wytwarzania. Zresztą fakt ten
dostrzegają firmy, bo widzą w Pomorskim duże możliwości inwestycyjne. Wszyscy wiemy, że inwestuje się tam, gdzie
są najlepsze warunki. Warunki na Pomorzu są dobre, choćby ze względu na wspomniany popyt oraz na konieczność
bilansowania spadków napięć wynikających z wytwarzania energii wiatrowej, dla której Pomorze stanowi wyjątkowo
dobrą lokalizację.
Warto wspomnieć także, że doświadczenie związane z budową statków i okrętów może być wykorzystywane przy
energetyce wiatrowej (platformy) czy energetyce jądrowej. Niektóre z koncernów mówią o tym otwarcie, np.
Westinghouse.
I jeszcze jedna rzecz, o której trzeba wspomnieć, gdybyśmy nie chcieli budować elektrowni jądrowej, tylko
elektrownię węglową. Ma to związek z logistyką i portami morskimi. Ceny węgla w Polsce mogą okazać się mniej
konkurencyjne niż węgla z Ukrainy czy Rosji. Lokalizacja elektrowni na Pomorzu może zatem okazać się dobrym
rozwiązaniem także z tego powodu. W każdym razie budowa elektrowni jest dużym przedsięwzięciem i dzięki niej całe
województwo zacznie nabierać wyższego tempa rozwoju.
MP: A jakie kryteria oceny wpłynęły na wybór kierunków związanych z motoryzacją i chemią lekką?
AŻ: Branża motoryzacyjna na Pomorzu już funkcjonuje. Biorąc pod uwagę, jakie jest cały czas zapotrzebowanie na
samochody, jakie są prognozy ich produkcji, obserwując trendy w zakresie liczby projektów motoryzacyjnych,
doszliśmy do wniosku, że to jest potencjał do wykorzystania także na Pomorzu. Może nie w motoryzacji, rozumianej
jako assembling, czyli składanie samochodów, ale w produkcji niektórych podzespołów, czego przykładem jest
chociażby Eaton.
Natomiast, gdyby udało się przyciągnąć do województwa jedną dużą firmę, która wykonywała by montaż
samochodów, przy wykorzystaniu bezpośredniego połączenia z Chinami, to Pomorskie mogłoby być w awangardzie
branży motoryzacyjnej. Chemia lekka; skąd wzięło wskazanie na ten kierunek? Społeczeństwo będzie się starzało,
zmienia się struktura koszyka dóbr konsumpcyjnych. Kiedyś jedną czwartą wydawaliśmy na żywność, dzisiaj
wydajemy 15 proc.
W krajach wysoko rozwiniętych żywność zajmuje jeszcze mniejszy procent w koszyku dóbr. Coraz więcej wydajemy
właśnie na usługi i na produkty, które nam poprawiają humor, a więc na kosmetyki i farmaceutyki. O farmaceutykach
mówimy dlatego, że społeczeństwo się starzeje, my się starzejemy. Coraz dłużej będziemy żyli, coraz innej opieki
będziemy potrzebowali.
MP: Jakie działania powinny zostać podjęte w regionie, aby mogła odbywać się skuteczna promocja
regionu wśród potencjalnych inwestorów skutkująca wzrostem BIZ w województwie pomorskim?
AŻ: Wiele rzeczy zostało w województwie zrobionych, natomiast w dalszym ciągu województwo może być określone,
tak podobnie zresztą jak nasz kraj, hasłem best kept secret. My o tym wiemy, nasi sąsiedzi o tym wiedzą, ale zbyt
mało, wychodzimy z komunikatem na zewnątrz. Nie do końca też wiemy, co chcemy komu i tak właściwie po co
zakomunikować. O czym mówimy przy promocji inwestycji? Mówimy de facto o sprzedaży regionu, jako miejsca do
2
inwestycji. Powinniśmy identyfikować potencjalne projekty, przygotowywać oferty inwestycyjne, nauczyć się
rozpoznawać potrzeby inwestorów, i wspólne z nimi wypracowywać rozwiązania, które będą dla niego
satysfakcjonujące, a dla nas akceptowalne. Gdzie dzisiaj jesteśmy? Jesteśmy bardziej reaktywni niż pro aktywni.
Potrafimy dobrze obsłużyć inwestora jeśli do nas trafi, choć i tu są wyjątki. Nie wszędzie na terenie województwa
spotkamy się z profesjonalną obsługą inwestycji. Ogólnie mówiąc, zamiast aktywnie poszukiwać inwestorów robimy
dużo rzeczy ogólnych, rozdrabniamy się. Założeniem projektu ""Invest in Pomerania"" jest doprowadzenie do
stworzenia jednego, spójnego systemu obsługi inwestora i inwestycji w regionie oraz wyeliminowanie powtarzalnych
rzeczy, w efekcie czego będziemy skuteczniejsi i lepiej będziemy wydawać publiczne pieniądze. Wdrożenie projektu
pozwoli ukierunkować strumień pieniędzy i zasobów, na poszukiwanie inwestorów, właśnie w celu sprzedaży aktywnej,
odpowiadającej potrzebom klienta. Bardzo ważne jest owo przesunięcie ciężaru działań z reaktywnego na aktywny, na
kontakty z inwestorami, na reagowanie na ich potrzeby. Za tą marką ""Invest in Pomerania"" ma iść cała struktura
organizacyjna, choć podkreślić należy, że nie tworzymy nowej spółki czy instytucji. Wdrożenie oparte jest na
współpracy wszystkich uczestników systemu wsparcia inwestycji: samorządów, stref, agencji. Inwestorami będą
zajmowali się odpowiednio przygotowani Project Managerowie. W ich codziennych działaniach leitmotiv'em będzie
wizja ""pomorskie dba o swoich inwestorów"". Wizja systematycznie wdrażana, a postępy monitorowane. Podmioty,
które zainwestowały na Pomorzu, niedługo odczują, że są najważniejsze dla gospodarki i że mogą liczyć na wsparcie
władz. Od nich rozpocznie się promocja Pomorza. Zadowoleni inwestorzy będą najlepszą wizytówka regionu.
MP: Na jakie korzyści mogą liczyć inwestorzy z branż BPO/SSC, ICT i logistycznej lokując swój biznes
właśnie na Pomorzu?
AŻ: W przypadku BPO to powiedziałbym, że rynek nie jest wysaturowany jak w innych lokalizacjach, czyli nie ma
bardzo ""dużego ciśnienia"" na tym rynku. Płace są stosunkowo konkurencyjne, a w regionie można znaleźć ludzi,
którzy są odpowiednio wykształceni i będą chcieli w danym obszarze pracować. Jest też niska konkurencja pomiędzy
firmami, które chcą się tutaj lokalizować, bo nie ma tych centrów tak dużo. W efekcie koszty pracy, pomimo tego, że
wskaźniki statystyczne pokazują, że wynagrodzenie jest stosunkowo wysokie, są konkurencyjne. Trzecim ważnym
powodem jest infrastruktura biurowa i techniczna, która powstała na Pomorzu. Jest ona taka sama jak gdzie indziej,
dlatego też nie ma żadnego powodu, żeby skreślać Pomorze z listy potencjalnych lokalizacji. I cały czas będę to
powtarzał, trzeba mówić o tym, ze Pomorze jest istnieje, jest zainteresowane projektami inwestycyjnymi i ma dobry
system obsługi inwestorów. Przewagą regionu pomorskiego jest także jego atrakcyjność jako miejsca do mieszkania.
Podobnie w przypadku ICT.
Mówiąc z kolei o logistyce, warto mieć na uwadze istnienie sieci TEN-T, zaplecza dla transportu dalekomorskiego
morskiego i związany z tym wzrost wolumenu przewozów kontenerowych. Niebagatelne znaczenie ma też dostępność
funduszy unijnych na transport intermodalny. Dlaczego jeszcze zachęcił bym do inwestowania w logistykę? Bo na
Pomorzu jest potencjał. Bo na Pomorzu są ludzie, którzy zdają sobie sprawę z wagi nowych inwestycji dla przyszłości
regionu. Bo Pomorze jest regionem, który dba o swoich inwestorów.
3