narkotyki

DO GÓRY NOGAMI.
ZAJĘCIA 3
NARKOTYKI – ZANIM SPRÓBUJESZ.
CELE:
 Uświadomienie uczniom, że wszyscy ludzie mają problemy;
 Wspólne ustalenie przyczyn, dla których ludzie sięgają po środki psychoaktywne;
 Ukazanie konsekwencji, zagrożeń używani narkotyków;
 Zasygnalizowanie alternatywnych rozwiązań.
CZAS TRWANIA: 2 godziny lekcyjne.
POMOCE:
 Film pt. „Epitafium dla narkomana”, PWN;
 Duże arkusze papieru;
 Kartki z bloku rysunkowego;
 Flamastry, farby;
 Załącznik 3-1;
LITERATURA POMOCNICZA:
 T. Dimoff, S. Carper, Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki?, PARPA,
Warszawa 1993;
 M. Pasek, Narkotyki! I co dalej...,TORET, Warszawa 1998;
 M.Pasek, Narkotyki?, Na pewno nie moje dziecko, TORET, Warszawa 1998;
 M. Pasek, Narkotyki przy tablicy, TORET, Warszawa 2000;
 D.J. Wilmes, Jak wychować dziecko, które mówi: NIE!!! Alkoholowi i narkotykom,
GWP, Gdańsk 2002.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Ćwiczenie 1. Z jakimi problemami borykają się młodzi ludzie? (Burza mózgów).
Prowadzący spisuje na tablicy podawane przez uczniów sytuacje, będące źródłem problemów,
według poniższego wzoru:
PROBLEMY WEWNĘTRZNE
MŁODY CZŁOWIEK
RÓWIEŚNICY
SZKOŁA
RODZINA
Autor programu: mgr Małgorzata Bulska.
19
DO GÓRY NOGAMI.
Film „Epitafium dla narkomana”. Analiza przypadków przedstawionych w filmie
(pogadanka).
 Jakie problemy mieli ci młodzi ludzie?
 Jakie były przyczyny porażki?
 Do czego to doprowadziło?
Prowadzący spisuje podawane przez liderów motywy sięgania po narkotyk. Należy zwrócić
uwagę na wyczerpujące odpowiedzi. Ważne jest, by wymienione zostały następujące motywy:
 Ciekawość, chęć przeżywania nowych wrażeń, nuda;
 Chęć odurzenia się, dobra zabawa w towarzystwie;
Ćwiczenie 2. Dlaczego młodzi ludzie sięgają po narkotyki? (Praca w małych grupach).
Uczniowie spisują swoje pomysły na papierze.
Prowadzący spisuje podawane przez liderów motywy na dużym arkuszu papieru. Należy
zwrócić uwagę, by odpowiedzi były wyczerpujące, ważne są następujące motywy:
 Ciekawość, chęć przeżywania nowych wrażeń, nuda;
 Dobra zabawa w towarzystwie, chęć odurzenia się;
 Wpływ grupy rówieśniczej, nieumiejętność przeciwstawienia się, potrzeba akceptacji;
 Ucieczka od problemów zewnętrznych (szkoła, rodzina,);
 Ucieczka od problemów wewnętrznych (niska samoocena, nieśmiałość, przykre uczucia:
lęk, smutek, złość, nieumiejętność radzenia sobie z nimi, stres).
Ćwiczenie 3. Uzależnienie. Niedokończone zdanie (rundka w kręgu).
Prowadzący przekazuje krótką informację:
 Człowiek, który sięga po narkotyki uzależnia się od nich!
 Wszystkie narkotyki uzależniają!
Następnie wszyscy uczniowie po kolei kończą zdanie rozpoczęte przez prowadzącego:
 Jeżeli ktoś jest uzależniony od narkotyku to znaczy, że...
Ćwiczenie 4. Torba (praca w małych grupach).
Prowadzący prosi uczniów, by wyobrazili sobie, że znaleźli na ulicy torbę pełną substancji
narkotycznych. Na papierze należy narysować torbę i zaznaczyć w niej te substancje. (W ten
sposób prowadzący dowiaduje się, jakie narkotyki są znane w klasie).
Miniwykład –Spostrzeżenia doktora Placka.
Prowadzący prosi dwie osoby, aby odczytały poniższe zdania.
 Nie ma narkotyków miękkich i twardych.
 Wszystkie są niebezpieczne, wszystkie uzależniają.
 Nawet marihuana uzależnia.
 Narkotyki mogą uzależniać fizycznie i psychicznie.
 Uzależnienie fizyczne leczy się na oddziale detoksykacyjnym, uzależnienie psychiczne
jest bardzo trudne do wyleczenia.
 Narkotyki niszczą człowieka: niszczą jego mózg, cały układ nerwowy, wątrobę, nerki,
płuca, powodują zaburzenia hormonalne, niszczą skórę, zwiększają ryzyko zakażenia
wirusem HIV, WZW (żółtaczką).
 Nie ma nadzoru nad „produkcją” narkotyków, stąd nikt nie ma pewności, co znajduje się
w danej „działce”. Producenci celowo zanieczyszczają towar, aby zwiększyć jego
objętość bądź siłę działania. Zawsze, więc może znajdować tam coś trującego np.
strychnina (trutka na szczury).
 Współczesna marihuana różni się od tej z lat 60-70 wyższą zawartością THC, jest, więc
bardziej groźna. THC nie rozpuszcza się w wodzie tylko w tłuszczu, stąd kumuluje się w
organizmie, i bardzo wolno wydala się.
Autor programu: mgr Małgorzata Bulska.
20
DO GÓRY NOGAMI.


Nie jest prawdą, że marihuana jest rozweselaczem, posiada ona jedynie zdolność
potęgowania nastroju, w jakim się człowiek znajduje.
Narkomanem może być nie tylko człowiek z marginesu.
Ćwiczenie 5. Fazy uzależnienia od narkotyków – plakaty. (Praca w małych grupach).
Każda z grup otrzymuje opis jednej z czterech faz uzależnienia od narkotyków (załącznik 3-1).
Zadaniem każdej grupy jest zilustrowanie danej fazy. Może to być plakat, szkic, schemat,
metaplan. Następnie uczniowie rozkładają (można przyczepić na ścianie, tablicy, położyć na
podłodze) swoje prace, w kolejności 1 – 4. Liderzy odczytują opisy poszczególnych faz.
Ćwiczenie 6. Do góry nogami, czyli alternatywne sposoby radzenia sobie z trudnościami.
Prowadzący ogłasza burzę mózgów: Jak w inny, naturalny sposób uzyskać to, co zyskuje się
przy pomocy sztucznych środków.
Można odwołać się do ćwiczenia 2, podać alternatywne sposoby radzenia sobie np. ze stresem
Relaksacja, sport...
Ćwiczenie 7. Projekt ulotki informacyjnej. (Praca w małych grupach).
Prowadzący proponuje zaprojektowanie i wykonanie ulotki na temat szkodliwości narkotyków
oraz miejsc gdzie można uzyskać pomoc.
Może być to praca plastyczna, bądź można wykorzystać technikę komputerową.
Autor programu: mgr Małgorzata Bulska.
21
DO GÓRY NOGAMI.
Załącznik 3-1.
FAZY UZALEŻNIENIA OD NARKOTYKÓW.
FAZA 1. Eksperymenty.
Najczęstsze narkotyki: marihuana, środki wziewne.
Model używania: na imprezach, pod presją otoczenia, w weekendy. Środki gratisowe, nie
kupowane.
Zachowanie: bez widocznych zmian, drobne kłamstwa.
Samopoczucie: jest dobre, czasami występują przykre następstwa zażycia.
FAZA 2. Stan odurzenia przyjemnością.
Najczęstsze narkotyki: haszysz, amfetamina, barbiturany.
Model używania: zaplanowane użycie wraz z zakupem środka i często samotna konsumpcja.
Odurzanie nie tylko w weekendy, lecz zdarza się w tygodniu. Używanie, dotąd z wyboru
zaczyna być potrzebą.
Zachowanie: początki podwójnego życia. Zmiana kolegów. Zamknięcie się w sobie, początki
agresywności. Pogorszenie ocen w szkole, porzucenie zainteresowań. Początki kłamstwa,
pożyczania pieniędzy i kradzieży.
Samopoczucie: duma z poczucia kontroli nad użyciem środków. Stany maksymalnej euforii w
odurzeniu. Łagodne stany dyskomfortu po ustąpieniu działania środka.
FAZA 3. Stan odurzenia celem nadrzędnym.
Najczęstsze narkotyki: kokaina, LSD, grzyby halucynogenne.
Model używania: Zwiększone koszty (większe dawki, codzienne używanie). Coraz częstsze
odurzanie się w samotności. Ciągły stan odurzenia. Podejmowanie prób zmniejszenia dawek lub
rzucenia nałogu
- bez skutku. Pierwsze przedawkowania.
Zachowanie: zaniechanie kontaktów z kolegami niezażywającymi narkotyków. Jawne
identyfikowanie się z narkomanami. Kłamstwa. Kradzieże i handel narkotykami dla zdobycia
pieniędzy. Incydenty z policją. Niepowodzenia w szkole, porzucenie szkoły. Kłótnie i bijatyki z
domownikami.
Samopoczucie: Ogólne pogorszenie stanu zdrowia. Zły nastrój bez narkotyku. Nawracające
poczucie winy i wstydu. Obniżająca się samoocena. Pojawianie się myśli samobójczych.
FAZA 4. Stan odurzenia normą.
Najczęstsze narkotyki: heroina.
Model używania: stałe używanie. Wysokie dawki, brak kontroli nad używaniem. Niemożność
odróżnienia stanu normalnego od stanu odurzenia. Częste przedawkowania.
Zachowanie: częste kłopoty z policją. Agresja wobec rodziny. Wybuchy wściekłości.
Samopoczucie: Całkowite wyniszczenie fizyczne, chroniczny kaszel. Przerwy w życiorysie.
Depresja wymuszająca przyjęcie środka. Poczucie winy, żal, wstyd i lęk. Bardzo niskie poczucie
własnej wartości. Częste myśli samobójcze.
Autor programu: mgr Małgorzata Bulska.
22