Politechnika Poznańska Instytut Inżynierii Środowiska Zakład Ogrzewnictwa Klimatyzacji i Ochrony Powietrza Caloring Sp. z o.o. Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania III. Infrastruktura w mieście w zakresie zaopatrzenia w energię 1. Charakterystyka ogólna W zakresie zaopatrzenia w energię istotne są rozwiązania zapewniające bezpieczne i niezawodne zaopatrzenie. W mieście Poznaniu historycznie rozwinęły się układy infrastruktury, które aktualnie zapewniają względnie bezpieczne i niezawodne zaopatrzenie w energię. Dotyczy to w szczególności przedsiębiorstw zajmujących się produkcją i dystrybucją: wody, energii elektrycznej, gazu sieciowego i ciepła sieciowego. Na terenie miasta istnieją: w zakresie produkcji energii elektrycznej i ciepła Zespół Elektrociepłowni Poznańskich (ZEC-P S.A.); w zakresie dystrybucji i produkcji ciepła Poznańska Energetyka Cieplna S.A. (PEC S.A.); w zakresie dystrybucji energii elektrycznej - Energetyka Poznańska S.A. (EP S.A.); w zakresie gazu sieciowego - Wielkopolski Zakład Gazowniczy (WZG) jako zakład dystrybucyjny PGNiG S.A. Powyższe podmioty gospodarcze będące jednoosobowymi spółkami akcyjnymi skarbu państwa (ZEC-P S.A., EP S.A., WZG PGNiG S.A.) i skarbu gminy Poznań (PEC S.A.) zajmują się dostarczaniem energii do miasta Poznania i są równocześnie właścicielami jednostek wytwórczych i sieci dystrybucyjnych. Z podmiotami tymi jest związana infrastruktura znajdująca się na terenie miasta Poznania. 2. Produkcja energii elektrycznej i ciepła - ZEC-P SA 2.1. Zarys gospodarki skojarzonej Głównym i praktycznie jedynym największym producentem zawodowym energii elektrycznej i cieplnej jest Zespół Elektrociepłowni Poznańskich S.A (ZEC-P S.A.). Przed wojną część aktualnego ZEC-P S.A. tj. EC-I Garbary była własnością miasta Poznania (Zakład Siły, Światła i Wody m. Poznania istniejący do 1.09.1948). Tak więc obecny stan własnościowy ZEC-P S.A. wchodzących w skład państwowego monopolu energetycznego nie jest wynikiem procesów gospodarczych, ale zaszłości historycznych o charakterze politycznym. Aktualnie ZEC-P S.A. jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa, w skład której wchodzą elektrociepłownie EC-I Garbary oraz EC-II Karolin. Najstarsza z nich to EC-I Garbary, która została uruchomiona jako elektrownia w 1929 r. W okresie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych elektrownia Garbary została zaliczona do elektrowni szczytowych. Szansą utrzymania ruchu tej elektrowni było wykorzystanie potencjału produkcyjnego do zasilania w parę technologiczną pobliskich zakładów oraz potrzeba zasilania energią cieplną nowobudowanych osiedli mieszkaniowych podłączanych do miejskiej sieci ciepłowniczej. Decyzję o przebudowie elektrowni Garbary na elektrociepłownię Garbary (EC-I) podjęto w 1965 r. Natomiast w 1968 roku podjęto decyzję (decyzja Rady Ministrów) o budowie elektrociepłowni Karolin (EC-II). Rok 1975 to początek powstania zakładu pod nazwą Zespół Elektrociepłowni Poznań. W roku tym nastąpiło połączenie EC Garbary, ze znajdującą się w stadium budowy EC Karolin. Zakład wchodził w skład Zachodniego Okręgu Energetycznego (do 1988 r.). Natomiast w 1989 roku utworzono wydzielone przedsiębiorstwo państwowe Zespół Elektrociepłowni Poznań, które w październiku 1993 zostało przekształcone w jednoosobową © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 80 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania spółkę Skarbu Państwa o nazwie Zespół Elektrociepłowni Poznańskich SA (ZEC-P SA) z kapitałem akcyjnym 52,5 mln zł. Przedsiębiorstwo w tym kształcie organizacyjnym jest kontynuatorem tradycji energetyki miejskiej w Poznaniu, której początki związane są z rokiem 1904, a więc z datą uruchomienia pierwszej elektrowni miejskiej na Grobli. W przeciągu kilku lat po uzyskaniu przez Polskę niepodległości moc elektrowni okazała się za mała na potrzeby rozwijającego się miasta. Władze miejskie podjęły decyzję budowy nowoczesnej elektrowni na Garbarach. Wybudowano ją w 1929 r. Elektrownia Garbary zasilała obszar o promieniu 50 - 70 km od centrum miasta, stanowiąc aż do wybuchu II wojny światowej oraz 3 lata po wojnie własność komunalną. W 1959 r. wytwarzając nadal energię elektryczną rozpoczęto pierwsze dostawy pary technologicznej z elektrowni Garbary do pobliskich zakładów przemysłowych. Z datą tą można wiązać początki przekształcenia się elektrowni Garbary w elektrociepłownię, prowadzącą produkcję energii elektrycznej w skojarzeniu z produkcją energii cieplnej. W roku 1967 rozpoczęto regularne dostawy ciepła dla miejskiej sieci cieplnej (MSC), a w 1969 ostatecznie zmodernizowano turbiny kondensacyjne na ciepłownicze. Nastąpiło stopniowe odchodzenie od wytwarzania energii elektrycznej na rzecz dostaw ciepła w postaci gorącej wody i pary. W roku 1970 ze względu na ograniczone możliwości rozbudowy Garbar rozpoczęto budowę nowej elektrociepłowni w Karolinie (EC-II Karolin). Nowa elektrociepłownia (początkowo jako ciepłownia) rozpoczęła dostawy ciepła do MSC z kotłów wodnych opalanych mazutem w roku 1974 r. Dostawę energii elektrycznej rozpoczęto dopiero w 1985 r. po uruchomieniu bloku ciepłowniczego BC50 (blok nr 1). Pod koniec 1991 roku uruchomiono kolejny blok ciepłowniczy BC100 (blok nr 2). W roku 1999 uruchomiono następny blok ciepłowniczokondensacyjny BK100 (blok nr 3), który pozwala produkować energię elektryczną niezależnie od obciążenia sieci cieplnej. Podstawowa produkcja ZEC-P SA to: energia elektryczna sprzedawana za pośrednictwem PSE S.A. oraz dystrybutorowi lokalnemu EP S.A., energia cieplna w wodzie gorącej sprzedawana do miejskiej sieci ciepłowniczej (MSC) za pośrednictwem PEC SA Poznań, para technologiczna sprzedawana bezpośrednio odbiorcom poprzez lokalną sieć parową będącą własnością odbiorców. 2.2. Elektrociepłownia Garbary (EC-I) - stan istniejący EC-I Garbary jest elektrociepłownią, w której aktualnie jeden kocioł parowy OR50 o mocy cieplnej 29MW, opalany węglem współpracuje z turbiną ciepłowniczą z pogorszoną próżnią o mocy elektrycznej 6 MWe. Dodatkowo EC-I posiada trzy kotły wodne opalane węglem oraz jeden opalany gazem lub lekkim olejem opałowym. Potrzeby odbiorców pary technologicznej pokrywa gazowy kocioł parowy zainstalowany w EC-I w 2000 roku. Charakterystyka urządzeń energetycznych tej elektrociepłowni zawarta jest w tablicach III2-1 i III2-2. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 81 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III2-1. Kotły ciepłownicze i pary technologicznej w EC-I Garbary (2000) 1. WRp23 Moc/ wydajność 23 MW 2. WRp23 23 MW 155°C 3. WRp23 23 MW 155°C 4. PTWM50 58 MW 5. ULS14000 14Mg/h 8 MW Lp. Typ Parametry 155°C 200°C 1,6 MPa Paliwo Producent Rok budowy Węgiel kamienny Węgiel kamienny Węgiel kamienny Gaz, olej lekki Gaz, olej lekki Sefako 1989 Sefako 1989 Sefako 1988 Dorogobursk 1973 LOOS 2000 Tablica III2-2. Turbina ciepłownicza w EC-I Garbary (2000) Lp. 1. Typ Akcyjno – reakcyjna z pogorszoną próżnią Oznacze nie Maksymalna moc elektr. Maksymalna moc cieplna Producent Rok zainstalowania TG2 6 MW 25 MW BBC 1929 Łączna maksymalna moc cieplna EC-I w wodzie gorącej wynosi 127 MW, w tym w jednostkach węglowych - 69 MW i jednostce gazowo/olejowej 58 MW. Schematy ideowe EC-I po stronie układu parowego pokazano na rys. III2-1 oraz schemat wewnętrznej sieci ciepłowniczej ECI na rys. III2-2. Natomiast na rys. III2-3 pokazano układ pierwotny EC-I przed przeprowadzonymi w ostatnim okresie zmianami. Rys. III2-1. Schemat układu parowego EC-I Garbary (2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 82 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Rys. III2-2. Schemat wewnętrznej sieci ciepłowniczej EC-I Garbary (2000) 1. 2. 3. 4. 5. kotły szczytowe OR 50 kotły pyłowe OKP 60 kotły wodne WRp 23 kocioł wodny PTWM 50 turbiny parowe 6. parowe wymienniki ciepłownicze 7. stacja redukcyjno schładzająca 8. odbiory ciepła rurociągi i kolektory pary rurociągi i kolektory wody grzewczej Rys. III2-3. Schemat ideowy układu EC-I Garbary (przed zmianami) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 83 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Różnica jest znaczna, co wpływa na zmianę charakteru tego źródła w strukturze ZEC-P S.A. (jako źródła szczytowo-rezerwowego). 2.3. Elektrociepłownia Karolin (EC-II) - stan istniejący Elektrociepłownia EC-II Karolin jest elektrociepłownią blokową z trzema blokami ciepłowniczymi opalanymi węglem kamiennym, przy czym blok trzeci ma możliwość pracy w kondensacji: Duoblok ciepłowniczy BC 50 z dwoma kotłami OP140 i turbiną ciepłowniczą upustowoprzeciwprężną 13UP65, blok ciepłowniczy BC 100 z kotłem OP 430 i turbiną upustowo-przeciwprężną 13UC105, blok ciepłowniczy BK 100 z kotłem OP 430 i turbiną ciepłowniczą upustowoprzeciwprężną z dołączanym członem kondensacyjnym 13UC105K Jednostki szczytowe ciepłownicze uruchamiane przy najniższych temperaturach zewnętrznych stanowią dwa kotły wodne opalane ciężkim olejem opałowym. Podstawowe dane urządzeń energetycznych zainstalowanych w EC-II zestawiono w tablicach III2-3, III2-4, III2-5. Natomiast schemat ideowy EC-II po stronie cieplnej pokazano na rys. III2-4. Tablica III2-3. Kotły energetyczne w EC-II Karolin (2000) Lp. 1. 2. 3. 4. Typ OP140 OP140 OP430 OP430 Opis Pyłowy, opromieniowany Pyłowy, opromieniowany Pyłowy, opromieniowany Pyłowy, opromieniowany Wydajność t/h Parametry °C MPa Paliwo Producent Rok zainstalowania 140 540 13,5 Węgiel kamienny Rafako 1984 140 540 13,5 Węgiel kamienny Rafako 1984 430 540 13,5 Węgiel kamienny Rafako 1990 430 540 13,5 Węgiel kamienny Rafako 1998 Tablica III2-4. Kotły ciepłownicze w EC-II Karolin (2000) Lp. Typ 1. PTWM180 2. PTWM180 Opis Wodny, olejowy Wodny olejowy Wydajność MW Parametry °C 174,5 150 174,5 150 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska Paliwo Producent Olej opałowy nr 3 Olej opałowy nr 3 Barnaul Rok zainstalowania 1974 Barnaul 1974 84 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III2-5. Turbiny energetyczne w EC-II Karolin (2000) Lp. Typ Opis 1. 13UP65 2. 13UC105 3. 13UC105K Upustowo przeciwprężna Upustowo – ciepłownicza Upustowo – ciepłownicza – kondensacyjna Maksymalna moc cieplna 55 MW 126 MW Zamech Dolmel 1984 100 MW 192 MW Zamech Dolmel 1991 120,5 MW 196 MW Zamech Dolmel 1998 10 10 13 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. szczytowe kotły wodne PTWM 180 kotły parowe OP–140 kotły parowe OP–430 turbina parowa 13 UP 65 turbina parowa 13 UC 105 turbina parowa 13 UC 105 K stacja redukcyjno schładzająca 8. 9. 10. 11. 12. 13. Producent Rok zainstalowania Maksymalna moc elektryczna Turbina Generator wymiennik ciepłowniczy podturbinowy wymiennik ciepłowniczy szczytowo rozruchowy odbiory ciepła odbiory pary technologicznej kondensator sieć wewnętrzna EC-I do EC-II rurociągi i kolektory pary rurociągi i kolektory wody grzewczej rurociągi wody chłodzącej Rys. III2-4. Schemat ideowy układu EC-II Karolin (2000) Całkowita moc elektryczna zainstalowana w EC-II Karolin wynosi 275,5 MW, przy czym w blokach BC50 i BC100 w całości wytwarzana jest w skojarzeniu z produkcją ciepła, natomiast w bloku BK100 zależy to od trybu pracy (praca ciepłownicza lub kondensacyjna). Całkowita moc cieplna wynosi 867 MW, z czego 514 MW w skojarzeniu z produkcją energii elektrycznej i 349 MW w jednostkach wodnych szczytowych opalanych olejem opałowym ciężkim. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 85 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 2.4. Podstawowe bilanse ZEC-P SA Zespół Elektrociepłowni Poznańskich (ZEC-P S.A.) produkuje energię elektryczną do systemu krajowego i dla dystrybutora lokalnego EP S.A. Równolegle produkuje energię cieplną w skojarzeniu z produkcją energii elektrycznej w trzech blokach energetycznych. Przy obciążeniach szczytowych uruchamiane są wodne kotły szczytowe opalane olejem ciężkim. Całość energii cieplnej w wodzie gorącej jest dostarczana do miejskiej sieci cieplnej (MSC). Dodatkowo w niedużym procencie ZEC-P S.A. produkuje i dostarcza parę technologiczną dla odbiorców przemysłowych zlokalizowanych w pobliżu jednostek wytwórczych. Najważniejsza i ilościowo największa jest produkcja energii cieplnej dla systemu ciepłowniczego (MSC), którą kupuje PEC SA i produkcja energii elektrycznej, którą kupują Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE SA) oraz Energetyka Poznańska (EP S.A.). Podstawowe wykresy prezentujące bilanse ZEC-P S.A. pokazano na rys. III2-5 do III2-28. Na rys. III2-5 do III2-10 przedstawiono uporządkowane wykresy mocy cieplnych EC-I, EC-II i ZEC-P S.A. dla lat 1996-2000. Przebiegi te wskazują przemiany jakie nastąpiły w ZEC-P S.A. Na rys. III2-11 do III2-13. przedstawiono przebiegi zmian mocy cieplnej w czasie rzeczywistym w ciągu całego roku również w latach 1996-2000. Widać zmienność obciążeń w każdym roku poszczególnych jednostek wytwórczych oraz powolny spadek obciążenia - wywołany również łagodniejszymi zimami obserwowanymi w ostatnich 5 latach. Ten fakt również wpłynął na zmiany temperatury wody sieciowej - co dla obydwu EC za lata 1996-2000 pokazano na rys. III2-14 do III2-15. Sposób pracy MSC praktycznie w pełni zautomatyzowany wpływa na zmienność przepływu wody sieciowej, co za lata 1996-2000 zestawiono na rys. III2-16 do III2-18. Z wykresów tych wynika, że maksymalny przepływ wody sieciowej nie przekroczył 9500 Mg/h, a maksymalna temperatura wody sieciowej 1300C. W zakresie produkcji energii elektrycznej również w ostatnich 5 latach nastąpiły istotne zmiany. Wykresy zmian mocy elektrycznych w obydwu elektrociepłowniach w latach 1996-2000 pokazano na rys. III2-19 do III2-21. Ważnym parametrem EC-I i EC-II są wielkości produkcji energii cieplnej i elektrycznej. Wielkości te decydują o obrocie ZEC-P S.A. i o kosztach produkcji, rozwoju itp. Na rys. III2-22 do III2-24 pokazano zmianę sprzedaży energii cieplnej w wodzie gorącej i parze w latach 1996-2000. Notuje się powolny spadek sprzedaży energii cieplnej. Natomiast na rysunkach III2-25 do III2-27 zestawiono zmianę produkcji i sprzedaży energii elektrycznej. W tym sektorze nastąpił wzrost produkcji i sprzedaży energii elektrycznej, głównie dzięki uruchomieniu w EC-II Karolin bloku nr3 (BK100). Zbiorczo zmiany w produkcji energii cieplnej i elektrycznej w latach 1996–2000 w ZEC-P S.A. pokazano na rys. III2-28. Notuje się wyraźny wzrost produkcji energii elektrycznej po roku 1998 - co oznacza, że elektrociepłownia zwiększa współczynnik skojarzenia i produkcja w skojarzeniu stanowi - zwłaszcza w EC-II podstawowy sposób produkcji energii cieplnej i elektrycznej. Spowodowało to wyraźne obniżenie produkcji ciepła w kotłach szczytowych (olej ciężki opałowy) - co korzystnie wpływa na obniżenie emisji związków szkodliwych do atmosfery. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 86 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC I Garbary sezon 1997 250 200 200 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC I Garbary sezon 1996 250 150 100 150 100 50 50 0 0 576 0 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC I Garbary sezon 1999 180 160 160 140 140 120 120 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC I Garbary sezon 1998 180 100 80 60 100 80 60 40 40 20 20 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC I Garbary sezon 2000 90 80 moc cieplna [MW] 70 60 50 40 30 20 10 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-5. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC-I Garbary (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 87 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.1 Karolin sezon 1997 300 250 250 200 200 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.1 Karolin sezon 1996 300 150 100 150 100 50 50 0 0 0 576 0 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.1 Karolin sezon 1998 Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.1 Karolin sezon 1999 250 300 250 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] 200 150 100 200 150 100 50 50 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.1 Karolin sezon 2000 300 moc cieplna [MW] 250 200 150 100 50 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-6. Uporządkowany wykres mocy cieplnej Blok 1 EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 88 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.2 Karolin sezon 1997 Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.2 Karolin sezon 1996 300 250 250 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] 200 150 100 200 150 100 50 50 0 0 0 576 0 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.2 Karolin sezon 1998 Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.2 Karolin sezon 1999 250 300 200 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] 250 200 150 100 150 100 50 50 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.2 Karolin sezon 2000 180 160 moc cieplna [MW] 140 120 100 80 60 40 20 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-7. Uporządkowany wykres mocy cieplnej Blok 2 EC-II Karolin (lata 1996-2000) Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.3 Karolin sezon 1999 Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II BL.3 Karolin sezon 2000 80 140 70 120 100 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] 60 50 40 30 80 60 40 20 20 10 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-8. Uporządkowany wykres mocy cieplnej Blok 3 EC-II Karolin (lata 1999-2000) (w latach 1996-1998 Blok 3 nie był jeszcze uruchomiony) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 89 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin sezon 1997 600 500 500 400 400 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin sezon 1996 600 300 200 100 300 200 100 0 0 576 0 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin sezon 1999 500 450 450 400 400 350 350 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin sezon 1998 500 300 250 200 300 250 200 150 150 100 100 50 50 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin sezon 2000 500 450 400 moc cieplna [MW] 350 300 250 200 150 100 50 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-9. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 90 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA sezon 1997 800 700 700 600 600 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA sezon 1996 800 500 400 300 500 400 300 200 200 100 100 0 0 0 576 0 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA sezon 1999 700 600 600 500 500 moc cieplna [MW] moc cieplna [MW] Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA sezon 1998 700 400 300 400 300 200 200 100 100 0 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin liczba godzin Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA sezon 2000 600 moc cieplna [MW] 500 400 300 200 100 0 0 576 1152 1728 2304 2880 3456 4032 4608 5184 5760 6336 6912 7488 8064 8640 liczba godzin Rys. III2-10. Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 91 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc cieplna EC I Garbary sezon grzewczy 1997 200 200 150 150 01-10-97 01-11-97 01-12-97 01-11-99 01-12-99 01-08-97 01-08-99 01-05-99 01-12-00 01-07-99 01-04-99 01-11-00 01-06-99 01-03-99 01-10-00 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 0 01-09-98 20 0 01-08-98 40 20 01-07-98 60 40 01-02-99 80 60 01-06-98 01-07-97 100 01-09-00 80 01-05-98 01-10-99 120 100 01-04-98 01-09-97 140 120 01-03-98 01-09-99 160 140 moc [MW] 180 160 01-02-98 01-06-97 Moc cieplna EC I Garbary sezon grzewczy 1999 180 01-01-98 moc [MW] Moc cieplna EC I Garbary sezon grzewczy 1998 01-05-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 0 01-04-96 0 01-03-96 50 01-02-96 50 01-04-97 100 01-03-97 100 01-02-97 moc [MW] 250 01-01-96 moc [MW] Moc cieplna EC I Garbary sezon grzewczy 1996 250 Moc cieplna EC I Garbary sezon grzewczy 2000 90 80 70 moc [MW] 60 50 40 30 20 10 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-11. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym EC-I Garbary (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 92 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc cieplna EC II Karolin sezon grzewczy 1996 Moc cieplna EC II Karolin sezon grzewczy 1997 600 600 EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 500 400 01-09-97 01-10-97 01-11-97 01-12-97 01-10-99 01-11-99 01-12-99 01-08-97 01-07-97 01-06-97 Moc cieplna EC II Karolin sezon grzewczy 1999 500 500 450 450 300 300 250 01-08-99 01-06-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 0 01-04-98 50 0 01-03-98 100 50 01-02-98 150 100 01-05-99 200 150 01-04-99 200 01-03-99 250 01-02-99 moc [MW] 350 01-01-98 EC II BL.3 Karolin EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 400 350 01-07-99 EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 400 moc [MW] 01-09-99 Moc cieplna EC II Karolin sezon grzewczy 1998 01-05-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 0 01-05-96 0 01-04-96 100 01-03-96 100 01-02-96 200 01-01-96 200 01-04-97 300 01-03-97 300 01-02-97 moc [MW] 400 moc [MW] EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 500 Moc cieplna EC II Karolin sezon grzewczy 2000 500 450 EC II BL.3 Karolin 400 EC II BL.2 Karolin moc [MW] 350 EC II BL.1 Karolin 300 250 200 150 100 50 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-12. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 93 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc cieplna ZEC-P SA sezon grzewczy 1997 Moc cieplna ZEC-P SA sezon grzewczy 1996 800 800 ZEC-P SA EC II Karolin EC I Garbary 500 500 01-12-97 Moc cieplna ZEC-P SA sezon grzewczy 1999 Moc cieplna ZEC-P SA sezon grzewczy 1998 700 700 ZEC-P SA EC II Karolin 600 ZEC-P SA EC II Karolin 600 EC I Garbary EC I Garbary 500 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-06-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 0 01-04-98 100 0 01-03-98 200 100 01-02-98 200 01-05-99 300 01-04-99 300 400 01-03-99 400 01-02-99 moc [MW] 500 01-01-98 moc [MW] 01-11-97 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 0 01-07-96 0 01-06-96 100 01-05-96 100 01-04-96 200 01-03-96 200 01-06-97 300 01-05-97 300 400 01-04-97 400 01-03-97 moc [MW] 600 01-02-96 moc [MW] EC I Garbary 600 01-01-96 ZEC-P SA EC II Karolin 700 01-02-97 700 Moc cieplna ZEC-P SA sezon grzewczy 2000 600 ZEC-P SA EC II Karolin 500 EC I Garbary moc [MW] 400 300 200 100 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-13. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym ZEC-P SA (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 94 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC I Garbary sezon 1997 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC I Garbary sezon 1996 160 140 zasilanie powrót temp. zewn. 120 120 80 temperatura [0C] 60 40 20 100 80 60 40 20 0 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC I Garbary sezon 1998 01-12-97 01-11-97 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-05-97 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC I Garbary sezon 1999 140 140 zasilanie powrót temp. zewn. 120 zasilanie powrót temp. zewn. 120 100 temperatura [0C] 60 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 -20 01-04-98 -20 01-03-98 0 01-02-98 20 0 01-01-98 20 01-06-99 40 01-05-99 40 01-04-99 60 80 01-03-99 80 01-02-99 100 temperatura [0C] 01-04-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 01-03-96 -40 01-02-96 -40 01-01-96 -20 01-03-97 0 -20 01-02-97 temperatura [0C] 100 zasilanie powrót temp. zewn. 140 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC I Garbary sezon 2000 120 zasilanie powrót temp. zewn. 100 temperatura [0C] 80 60 40 20 0 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 -20 Rys. III2-14. Temperatura wody sieciowej oraz powietrza zewnętrznego EC-I Garbary (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 95 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC II Karolin sezon 1996 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC II Karolin sezon 1997 140 160 Z1-zasilanie Z2-zasilanie Z1-powrót Z2-powrót temp. zewn. 120 80 120 temperatura [0C] 60 40 20 100 80 60 40 20 0 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC II Karolin sezon 1998 01-12-97 01-11-97 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-05-97 01-04-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 01-03-96 -40 01-02-96 -40 01-01-96 -20 01-03-97 0 -20 01-02-97 temperatura [0C] 100 Z1-zasilanie Z2-zasilanie Z1-powrót Z2-powrót temp. zewn. 140 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC II Karolin sezon 1999 140 Z1-zasilanie Z2-zasilanie Z1-powrót Z2-powrót temp. zewn. 120 Z1-zasilanie Z3-zasilanie Z2-powrót temp. zewn. 120 100 80 temperatura [0C] 60 40 20 Z2-zasilanie Z1-powrót Z3-powrót 80 60 40 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-06-99 01-05-99 01-04-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 01-04-98 01-03-98 01-02-98 -20 01-01-98 0 -20 01-03-99 20 0 01-02-99 temperatura [0C] 100 140 Temperatura wody sieciowej i powietrza zewnętrznego EC II Karolin sezon 2000 120 Z1-zasilanie Z3-zasilanie Z2-powrót temp. zewn. 100 Z2-zasilanie Z1-powrót Z3-powrót temperatura [0C] 80 60 40 20 0 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 -20 Rys. III2-15. Temperatura wody sieciowej oraz powietrza zewnętrznego EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 96 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Przepływ wody sieciowej EC I Garbary sezon grzewczy 1997 Przepływ wody sieciowej EC I Garbary sezon grzewczy 1996 4000 4500 3500 4000 3500 przepływ [t/h] 2500 2000 1500 1000 3000 2500 2000 1500 01-12-97 01-11-97 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-05-97 01-04-97 Przepływ wody sieciowej EC I Garbary sezon grzewczy 1999 Przepływ wody sieciowej EC I Garbary sezon grzewczy 1998 3500 3500 3000 3000 2500 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 0 01-06-98 0 01-05-98 500 01-04-98 500 01-03-98 1000 01-02-98 1000 01-06-99 1500 01-05-99 1500 2000 01-04-99 2000 01-03-99 przepływ [t/h] 2500 01-01-98 przepływ [t/h] 01-03-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 01-03-96 0 01-02-96 0 01-01-96 500 01-02-97 1000 500 01-02-99 przepływ [t/h] 3000 Przepływ wody sieciowej EC I Garbary sezon grzewczy 2000 3000 przepływ [t/h] 2500 2000 1500 1000 500 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-16. Przepływy wody sieciowej EC-I Garbary (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 97 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Przepływ wody sieciowej EC II Karolin sezon grzewczy 1996 Przepływ wody sieciowej EC II Karolin sezon grzewczy 1997 8000 6000 5000 5000 Przepływ wody sieciowej EC II Karolin sezon grzewczy 1998 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 Przepływ wody sieciowej EC II Karolin sezon grzewczy 1999 9000 8000 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 7000 EC II Karolin Z3 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 8000 7000 przepływ [t/h] 6000 5000 4000 3000 2000 6000 5000 4000 3000 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-06-99 01-05-99 01-04-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 01-04-98 01-03-98 01-02-98 0 01-01-98 1000 0 01-03-99 2000 1000 01-02-99 przepływ [t/h] 01-06-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 0 01-05-96 0 01-04-96 1000 01-03-96 1000 01-02-96 2000 01-05-97 3000 2000 01-04-97 3000 4000 01-03-97 4000 01-02-97 przepływ [t/h] 6000 01-01-96 przepływ [t/h] EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 7000 01-12-97 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 7000 01-11-97 8000 Przepływ wody sieciowej EC II Karolin sezon grzewczy 2000 10000 EC II Karolin Z3 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 9000 8000 przepływ [t/h] 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-17. Przepływy wody sieciowej EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 98 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Przepływ wody sieciowej ZEC-P SA sezon grzewczy 1996 Przepływ wody sieciowej ZEC-P SA sezon grzewczy 1997 12000 10000 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 9000 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 EC I Garbary 8000 EC I Garbary 7000 8000 przepływ [t/h] przepływ [t/h] 10000 6000 4000 6000 5000 4000 3000 2000 2000 1000 01-12-97 01-11-97 01-10-97 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-05-97 01-04-97 01-03-97 01-02-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 01-03-96 01-02-96 0 01-01-96 0 Przepływ wody sieciowej ZEC-P SA sezon grzewczy 1999 Przepływ wody sieciowej ZEC-P SA sezon grzewczy 1998 10000 9000 EC I Garbary 8000 II Karolin Z3 II Karolin Z2 II Karolin Z1 I Garbary 8000 7000 7000 4000 01-12-99 01-11-99 01-10-99 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 01-04-98 01-03-98 0 01-02-98 1000 0 01-01-98 2000 1000 01-06-99 3000 2000 01-05-99 3000 5000 01-04-99 4000 6000 01-03-99 5000 01-02-99 6000 przepływ [t/h] przepływ [t/h] EC EC EC EC 10000 EC II Karolin Z2 EC II Karolin Z1 9000 Przepływ wody sieciowej ZEC-P SA sezon grzewczy 2000 10000 EC EC EC EC 9000 8000 II Karolin Z3 II Karolin Z2 II Karolin Z1 I Garbary przepływ [t/h] 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-18. Przepływy wody sieciowej ZEC-P SA (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 99 6 4 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 6 4 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-12-97 8 01-12-99 10 01-11-97 10 01-11-99 Moc elektryczna EC I Garbary sezon 1999 01-10-97 12 01-10-99 01-09-99 12 01-08-99 Moc elektryczna EC I Garbary sezon 1998 01-07-99 14 01-06-99 0 01-12-00 0 01-05-97 2 01-05-99 2 01-04-97 4 01-04-99 4 01-03-97 6 moc [MW] 10 01-02-97 01-01-97 10 01-03-99 8 moc [MW] 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 12 01-02-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-96 Moc elektryczna EC I Garbary sezon 1996 01-11-00 0 01-05-98 01-04-96 12 01-10-00 0 01-04-98 01-03-96 01-02-96 moc [MW] 14 01-09-00 2 01-03-98 01-01-96 14 01-08-00 2 01-02-98 moc [MW] 8 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 moc [MW] 01-01-98 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc elektryczna EC I Garbary sezon 1997 8 6 6 Moc elektryczna EC I Garbary sezon 2000 5 4 3 2 1 0 Rys. III2-19. Wykres mocy elektrycznej EC-I Garbary (lata 1996-2000) 100 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc elektryczna EC II Karolin sezon 1997 Moc elektryczna EC II Karolin sezon 1996 160 180 160 140 EC II BL.2 Karolin 140 moc [MW] 120 100 80 60 EC II BL.1 Karolin 100 80 60 01-10-97 01-11-97 01-12-97 01-11-99 01-12-99 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 Moc elektryczna EC II Karolin sezon 1999 160 300 140 EC II BL.3 Karolin EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 250 EC II BL.2 Karolin 120 EC II BL.1 Karolin 200 100 moc [MW] moc [MW] 01-10-99 Moc elektryczna EC II Karolin sezon 1998 01-05-97 01-04-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 0 01-03-96 0 01-02-96 20 01-01-96 20 01-03-97 40 40 01-02-97 moc [MW] EC II BL.2 Karolin 120 EC II BL.1 Karolin 80 60 150 100 40 50 20 0 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-06-99 01-05-99 01-04-99 01-03-99 01-02-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 01-04-98 01-03-98 01-02-98 01-01-98 0 Moc elektryczna EC II Karolin sezon 2000 300 EC II BL.3 Karolin EC II BL.2 Karolin EC II BL.1 Karolin 250 moc [MW] 200 150 100 50 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-20. Wykres mocy elektrycznej EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 101 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Moc elektryczna ZEC-P SA sezon 1996 Moc elektryczna ZEC-P SA sezon 1997 180 160 ZEC-P SA EC II Karolin 140 EC I Garbary 180 160 ZEC-P SA EC II Karolin 140 EC I Garbary 120 100 moc [MW] 80 60 100 80 60 40 01-10-97 01-11-97 01-12-97 01-11-99 01-12-99 01-09-97 01-08-97 01-07-97 01-06-97 01-10-99 Moc elektryczna ZEC-P SA sezon 1998 01-05-97 01-04-97 01-01-97 01-12-96 01-11-96 01-10-96 01-09-96 01-08-96 01-07-96 01-06-96 01-05-96 01-04-96 01-03-96 01-02-96 0 01-01-96 20 0 01-03-97 40 20 01-02-97 moc [MW] 120 Moc elektryczna ZEC-P SA sezon 1999 180 160 ZEC-P SA EC II Karolin 140 EC I Garbary 300 EC I Garbary 200 100 moc [MW] moc [MW] ZEC-P SA EC II Karolin 250 120 80 60 150 100 40 50 20 0 01-09-99 01-08-99 01-07-99 01-06-99 01-05-99 01-04-99 01-03-99 01-02-99 01-01-99 01-12-98 01-11-98 01-10-98 01-09-98 01-08-98 01-07-98 01-06-98 01-05-98 01-04-98 01-03-98 01-02-98 01-01-98 0 Moc elektryczna ZEC-P SA sezon 2000 300 ZEC-P SA EC II Karolin 250 EC I Garbary moc [MW] 200 150 100 50 01-12-00 01-11-00 01-10-00 01-09-00 01-08-00 01-07-00 01-06-00 01-05-00 01-04-00 01-03-00 01-02-00 01-01-00 0 Rys. III2-21. Wykres mocy elektrycznej ZEC-P SA (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 102 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Sprzedaż ciepła przez EC I - Garbary 1996-2000 woda para sprzedaż miesięczna [tys. GJ] 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 I'96 VI'96 XI'96 IV'97 IX'97 II'98 VII'98 XII'98 V'99 X'99 III'00 VIII'0 Rys. III2-22. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) EC-I Garbary (lata 1996-2000) Sprzedaż ciepła przez EC II - Karolin 1996-2000 woda sprzedaż miesięczna [tys. GJ] 1400 para 1200 1000 800 600 400 200 0 I'96 VI'96 XI'96 IV'97 IX'97 II'98 VII'98 XII'98 V'99 X'99 III'00 VIII'0 Rys. III2-23. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) EC-II Karolin (lata 1996-2000) Sprzedaż ciepła przez ZEC-P SA 1996-2000 1400 woda sprzedaż miesięczna [tys. GJ] para 1200 1000 800 600 400 200 0 I'96 VI'96 XI'96 IV'97 IX'97 II'98 VII'98 XII'98 V'99 X'99 III'00 VIII'0 Rys. III2-24. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) ZEC-P SA (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 103 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Sprzedaż ciepła przez ZEC-P SA 1996-2000 sprzedaż miesięczna [tys. GJ] 1400 ZEC-P SA EC II Karolin EC I Garbary 1200 1000 800 600 400 200 0 I'96 VI'96 XI'96 IV'97 IX'97 II'98 VII'98 XII'98 V'99 X'99 III'00 VIII'0 Rys. III2-25. Sprzedaż ciepła ZEC-P SA (lata 1996-2000) Produkcja i sprzedaż energii elekrycznej przez EC I Garbary 1996-2000 produkcja i sprzedaż miesięczna [tys. MWh] 20 produkcja 18 sprzedaż 16 14 12 10 8 6 4 2 0 I'96 -2 V'96 IX'96 I'97 V'97 IX'97 I'98 V'98 IX'98 I'99 V'99 IX'99 I'00 V'00 IX'00 Rys. III2-26. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej EC-I Garbary (lata 1996-2000) Produkcja i sprzedaż energii elekrycznej przez EC II Karolin 1996-2000 produkcja i sprzedaż miesięczna [tys. MWh] 200 produkcja sprzedaż 175 150 125 100 75 50 25 0 I'96 V'96 IX'96 I'97 V'97 IX'97 I'98 V'98 IX'98 I'99 V'99 IX'99 I'00 V'00 IX'00 -25 Rys. III2-27. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej EC-II Karolin (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 104 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Produkcja i sprzedaż energii elekrycznej przez ZEC-P SA 1996-2000 produkcja i sprzedaż miesięczna [tys. MWh] 200 produkcja 180 sprzedaż 160 140 120 100 80 60 40 20 0 I'96 V'96 IX'96 I'97 V'97 IX'97 I'98 V'98 IX'98 I'99 V'99 IX'99 I'00 V'00 IX'00 Rys. III2-28. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej ZEC-P SA (lata 1996-2000) Produkcja energii cieplnej i elekrycznej przez ZEC-P SA 1996-2000 produkcja miesięczna [tys. MWh e/ tys. MWh th] 450 energia cieplna [tys. MWh th] 400 energia elektryczna [tys. MWh e] 350 300 250 200 150 100 50 0 I'96 V'96 IX'96 I'97 V'97 IX'97 I'98 V'98 IX'98 I'99 V'99 IX'99 I'00 V'00 IX'00 Rys. III2-29. Wykres łączny (lata 1996-2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 105 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 3. Miejski system ciepłowniczy PEC S.A. 3.1. Zarys rozwoju ciepłownictwa w Poznaniu Początek centralnego ogrzewania budynków w mieście Poznaniu sięga przełomu XIX i XX wieku. Wybudowano wówczas szereg dużych i charakterystycznych obiektów, takich jak: Zamek, Uniwersytet, Opera, Teatr, Zespół Poczt itp., w których zainstalowano pierwsze instalacje centralnego ogrzewania, z reguły zasilane z indywidualnych kotłowni parowych. Pierwsze sieci cieplne (ogrzewanie zdalaczynne) pojawiły się w rejonie Fabryki Cegielskiego w latach 50-tych, gdzie oprócz obiektów fabrycznych podłączono kilka budynków mieszkalnych należących do Zakładów Cegielskiego i usługowych poza terenem zakładu. O poznańskim systemie ciepłowniczym można mówić od roku 1967, kiedy powstało Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej zajmujące się zawodowo dostawą ciepła dla miasta. Początkowo większość produkcji odbywała się ze 193 lokalnych kotłowni, zasilając budynki o łącznym zapotrzebowaniu na moc cieplną na poziomie 85 MW. Z elektrociepłowni wspomnianych wyżej Zakładów Cegielskiego rozpoczęto ogrzewanie pobliskiego osiedla mieszkaniowego o mocy 15 MW. Kolejnym źródłem ciepła dla miasta Poznania stała się miejska elektrownia kondensacyjna Garbary - uruchomiona w roku 1929, w której w roku 1969 zmodernizowano turbiny kondensacyjne na ciepłownicze (EC-I Garbary), rozpoczynając skojarzoną produkcję ciepła i energii elektrycznej z niewielkim co prawda skojarzeniem - 243 MWth i tylko 11 MWe. Szybki rozwój budownictwa mieszkaniowego w latach 70-tych, w których powstały osiedla mieszkaniowe: Rataje, Winogrady, Piątkowo, Kopernika itp., spowodował szybki wzrost zapotrzebowania na moc cieplną do ogrzewania budynków na tych osiedlach. Spowodowało to konieczność szybkiego rozwoju systemu ciepłowniczego, gdyż innej alternatywy w tamtych czasach nie było. Z uwagi na ograniczone możliwości rozwojowe EC-I Garbary źródła położonego w centrum miasta, na północno-wschodnim krańcu miasta w roku 1974 otwarto drugie, największe źródło ciepła EC-II Karolin, zasilające miejską sieć cieplną. Początkowo była to ciepłownia opalana mazutem o mocy 348 MW. W kolejnych latach 1984, 1991 i 1997 dobudowano trzy bloki energetyczne opalane węglem, umożliwiające skojarzoną produkcję ciepła i energii elektrycznej o dużo większym skojarzeniu w stosunku do EC-I Garbary, bo 514 MWth i 255 MWe. Najnowszy, trzeci blok jest wyposażony w instalację odsiarczania spalin a jego turbina może być elastycznie przestawiana na pracę kondensacyjną lub ciepłowniczą. Zapotrzebowanie na moc cieplną budynków zasilanych z systemu ciepłowniczego systematycznie wzrastało, aby w roku 1991 osiągnąć swoje maksimum 1042 MW (rys. III3-1). Od tego czasu moc ta ustabilizowała się, wahając się w granicach ok. 60 MW rocznie, z uwagi na występujące odłączenia, termorenowację budynków i podłączenia nowych obiektów. Z uwagi na lokalizację podstawowej elektrociepłowni Karolin i braku innych większych źródeł w zachodniej i południowej części miasta, system cechuje się znaczną długością sieci tranzytowych o dużych średnicach 500 - 1000 mm. Łączna długość sieci w Poznaniu osiągnęła obecnie 342 km. W chwili obecnej w starszej elektrociepłowni zlikwidowano nie ekologiczne kotły parowe opalane węglem wraz z jedną turbiną o niedużej mocy. Pozostawiono jedynie trzy szczytowe kotły wodne opalane węglem i jeden gazem o mocy łącznej 127 MWth. Dla poprawienia hydrauliki systemu w roku 1999 oddano do użytku spinającą obydwie elektrociepłownie magistralę tranzytową o średnicy 800 mm i długości 5,2 km. Maksymalna temperatura osiągana na zasilaniu wynosi obecnie ok. 1300C, a przepływ wody sieciowej waha się w granicach 8600 - 9500 Mg/h. Należy podkreślić, że obie elektrociepłownie są niezależne od PEC i stanowią odrębną jednoosobową spółkę akcyjną skarbu państwa (ZEC-P S.A.). © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 106 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 1400 1200 1000 Moc ogółem - MW Moc msc - MW Moc kotłowni - MW Ilość kotłowni 800 600 400 200 99 97 95 93 91 89 87 85 83 81 79 77 75 73 71 69 67 0 Rys. III3-1. Wzrost mocy w systemie ciepłowniczym w Poznaniu eksploatowanym przez PEC S.A.(1967-2000) Równolegle z eksploatacją sieci cieplnej, miejskie przedsiębiorstwo ciepłownicze zajmowało się produkcją i dystrybucją ciepła z kotłowni i ciepłowni. Ich liczba wzrastała, od 193 w roku 1967 do 379 w roku 1980, a ich moc od 85 MW do 290 MW. Największe trzy rejonowe ciepłownie z własnymi sieciami cieplnymi w zachodniej części miasta zasilały budynki o łącznej mocy 92 MW. Pozostałe kotłownie to mniejsze źródła o mocy od 40 kW do 5,8 MW. W latach 90-tych liczba kotłowni lokalnych eksploatowanych przez PEC systematycznie malała. Aktualnie jest ich 122, z czego wiele jest zasilanych gazem ziemnym GZ-35 i zasilają budynki o zapotrzebowaniu na moc cieplną około 137,9 MW. 3.2. Aktualna działalność techniczna PEC S.A. Spółka akcyjna Poznańska Energetyka Cieplna S.A. (PEC S.A.) Poznań powstała w wyniku przekształcenia Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (PEC) w Poznaniu. Aktualnie 100% akcji jest w posiadaniu miasta Poznania. PEC S.A. obejmuje swoim zasięgiem miasto Poznań i 4 miasta i gminy: Swarzędz, Czerwonak, Luboń1) oraz Murowaną Goślinę. Główne elementy majątku ciepłowniczego to: system miejskiej sieci cieplnej i węzły ciepłownicze zasilane z dwóch źródeł zewnętrznych EC1 i EC2 (ZEC-P SA) - o mocy cieplnej 875,4 MW - pokrywające 87,5% zapotrzebowania na moc cieplną odbiorców zasilanych przez PEC S.A. (rys. III3-2), wydzielone systemy sieciowe zasilane z 14 ciepłowni własnych, o mocy cieplnej 129,7 MW - pokrywające 9,1% zapotrzebowania na moc cieplną kotłownie lokalne, o mocy cieplnej 52,4 MW - pokrywające 3,4% zapotrzebowania na moc cieplną. Działalnością eksploatacyjną PEC zajmują się: Zakład Energetyki Cieplnej z trzema oddziałami: Oddział ZEC/01 (Poznań, Czerwonak, Murowana Goślina), Oddział ZEC/02 (Poznań), Oddział ZEC/03 (Poznań, Luboń1), Karłów); Zakład Sieci Cieplnej z oddziałem sieci magistralnej i czterema oddziałami obsługi klienta. ________ 1) w roku 2001 przekazane spółdzielni mieszkaniowej w Luboniu © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 107 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania II. Jednostki szczytowe/rezerwowe ECI Garbary - ZEC-P S.A. ECI Garbary- ZEC-P S.A. ECII Karolin - ZEC-P S.A. C77 Kopanina - PEC S.A. C76 Podolany - PEC S.A. W G/O OC W W 69 MW 58 MW 349 MW 30 MW 33 MW ECW ECWo 318 MW 196 MW I. Obciążenie podstawowe i średnie ECII Karolin BC1/2 - ZEC-P S.A. ECII Karolin BK3 - ZEC-P S.A. Razem 1053 MW Oznaczenia: W - węgiel, G/O – gaz/olej, ECW – elektrociepłownia węglowa, ECWo – elektrociepłownia węglowa z odsiarczaniem, OC – olej ciężki, BC – blok ciepłowniczy, BK – blok ciepłowniczo-kondensacyjny Rys.III3-2. Miejski system ciepłowniczy PEC S.A. ze źródłami (stan 2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 108 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Głównym dostawcą energii cieplnej do systemu jest Zespół Elektrociepłowni Poznańskich S.A. Skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej pozwala na odzyskanie ciepła traconego w procesie wytwarzania energii elektrycznej na potrzeby ciepłownicze, dzięki czemu zwiększa się sprawność układu oraz zdecydowanie zmniejsza ilość zanieczyszczeń emitowanych do środowiska naturalnego. Podstawowe procesy zachodzące w systemie ciepłowniczym miasta Poznania eksploatowanym przez PEC SA, związane z dostawą energii cieplnej to: transformacja parametrów czynnika grzewczego w warunkach obliczeniowych z 150/800C w węzłach cieplnych na 90/700C – dla zapewnienia dostawy ciepła o niskich parametrach temperatury i ciśnienia dla instalacji c.o. i c.w., produkcja energii cieplnej w ciepłowniach i kotłowniach własnych, przesył i dystrybucja energii cieplnej za pośrednictwem sieci przesyłowych magistralnych i rozdzielczych oraz przyłączy. Podstawowe wielkości techniczne charakteryzujące majątek produkcyjny PEC S.A. przedstawia tablica III3-1. Tablica III3-1. Podstawowe wielkości charakteryzujące majątek produkcyjny PEC S.A. (stan 12.2000) Lp. l. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Wyszczególnienie Moc źródeł ciepła a) ZEC-P SA b) źródła własne - w tym ciepłownie Zapotrzebowanie na moc cieplną a) EC b) źródła własne - w tym ciepłownie Jednostka miary MW MW Powierzchnia obiektów - w tym mieszkalna Liczba źródeł własnych ciepłownie - w tym na gaz kotłownie - w tym na gaz - w tym na olej Długość sieci (ZSC, ZEC)1) Liczba węzłów ciepłowniczych - w tym własność PEC tys. m2 Liczba ogrzewanych obiektów2) szt. szt. km szt. Wartość 1 149,3 987,0 162,3 115,2 1 126,4 988,5 137,9 102,4 10 015 6 907 122 13 7 109 31 8 347 3 848 1 544 Udział [%] 100,0 85,9 14,1 71,0 100,0 87,8 12,2 74,3 100,0 69,0 100,0 10,7 53,8 89,3 28,4 7,3 100,0 40,4 5 682 ZSC – Zakład Sieci Cieplnej, ZEC – Zakład Energetyki Cieplnej w składzie PEC S.A. 2) Łącznie z MSC oraz ciepłowni i kotłowni PEC S.A. 1) Podstawowe dane o produkcji ciepła w ZEC-P SA w latach 1998-2000 podano w tablicy III3-2 i na rys. III3-3. Aktualnie PEC SA eksploatuje oprócz miejskiej sieci cieplnej, 13 ciepłowni i 109 kotłowni (tablica III3-3). Spośród nich 7 ciepłowni jest opalanych gazem GZ-35 i 6 miałem węglowym. W przypadku kotłowni – 31 jest opalanych gazem, 8 olejem opałowym EL, 70 paliwem stałym (węgiel lub koks). © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 109 Tablica III3-2. Dane o produkcji energii cieplnej ZEC-P S.A. w latach 1998-1999-2000 sprzedanej PEC SA Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 110 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 1200000 Energia zakupiona w ZEP S.A. EC I 1998 EC II [GJ] 1000000 800000 600000 400000 200000 1200000 Grudzień Listopad Październik Wrzesień Sierpień Lipiec Czerw iec Maj Kw iecień Marzec Luty Styczeń 0 Energia zakupiona w ZEP S.A. EC I 1999 EC II [GJ] 1000000 800000 600000 400000 200000 Listopad Listopad Grudzień Październik Wrzesień Sierpień Lipiec Czerw iec Październik 1200000 Maj Kw iecień Marzec Luty Styczeń 0 Energia zakupiona w ZEP S.A. EC I 2000 EC II [GJ] 1000000 800000 600000 400000 200000 Grudzień Wrzesień Sierpień Lipiec Czerw iec Maj Kw iecień Marzec Luty Styczeń 0 Rys. III3-3a. Dane o energii cieplnej zakupionej przez PEC S.A. w ZEC-P S.A. w latach 1998-2000 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 111 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania [GJ] 1200000 1998 1100000 1999 2000 1000000 900000 800000 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000 Grudzień Listopad Październik Wrzesień Sierpień Lipiec Czerw iec Maj Kw iecień Marzec Luty Styczeń 0 Rys. III3-3b. Dane o energii cieplnej zakupionej przez PEC S.A. w ZEC-P S.A. w latach 1998-2000 Tablica III3-3. Kotłownie i ciepłownie eksploatowane przez PEC S.A. (12.2000) Rodzaj paliwa Moc cieplna [MW] Moc cieplna [%] Liczba kotłowni Zapotrzebowanie na moc cieplną [MW] Zapotrzebowanie na moc cieplną [%] Ciepłownie Miał węglowy Gaz GZ-35 Gaz GZ-35/Olej EL Olej opałowy EL Razem 89,3 10,4 15,5 0 115,2 77,5 9,0 13,5 0,0 100,0 6 3 4 0 13 78,6 9,6 14,2 0 102,4 32,3 0,2 7,3 1,8 5,5 47,1 68,6 0,4 15,5 3,8 11,7 100,0 69 1 30 1 8 109 21,6 0,2 7,0 1,7 5,0 35,5 76,7 9,4 13,9 0,0 100,0 Kotłownie Koks Miał węgl. gruby Gaz GZ-35 Gaz GZ-35/Olej EL Olej opałowy EL Razem 60,8 0,6 19,7 4,8 14,1 100,0 Miejska sieć cieplna zasilana jest z dwóch elektrociepłowni, EC-I Garbary i EC-II Karolin, będących własnością spółki ZEC-P S.A. Schemat technologiczny miejskiej sieci cieplnej przedstawia rys. III3-4. Zasięg pracy źródeł wynika z założeń przyjętych w programie pracy na dany sezon grzewczy, a rzeczywiste obszary zasilania elektrociepłowni uzależnione są od programowania ich pracy oraz oddziaływania układów automatycznej regulacji i stabilizacji hydraulicznej. PEC S.A. świadczy usługi dla osób fizycznych, instytucji publiczno-prawnych oraz podmiotów gospodarczych na terenie miasta Poznania i miejscowości przyległych w zakresie dostarczania energii cieplnej na potrzeby centralnego ogrzewania (c.o.), ciepłej wody użytkowej (c.w.u.), wentylacji (w.) i technologii. Główni odbiorcy energii cieplnej to: budynki mieszkalne jednorodzinne – spółdzielcze, budynki mieszkalne jednorodzinne – prywatne, budynki mieszkalne wielorodzinne – spółdzielcze, © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 112 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania budynki mieszkalne wielorodzinne – komunalne, budynki mieszkalne zakładowe, hotele pracownicze, internaty itp., obiekty użytkowe prywatne, instytucje obsługujące dzieci do lat 7 (przedszkola, żłobki, przychodnie), instytucje - urzędy, szpitale, przychodnie, szkoły, teatry itp., jednostki komunalno - bytowe prowadzące działalność gospodarczą (handel, usługi itp.), zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwa budowlane, transportowe itp. Komory telemetryczne : 1 (J1/12) 7 (S1/12) 2 (N1/5) 8 (Z1/157) 3 (P1/7) 9 (O1/1) 4 (O1/13) 10 (EC2) 5 (O1/12) 11 (EC 1) 6 (C1/1) 12 (S1/17) 3 2 10 C 76 13 12 13 (J1/2) 14 (A1/7) 15 (Z1/133) 16 (J1/4) 17 (W2/1) EC 2 16 7 6 EC 1 1 14 11 15 8 9 4 17 C 77 5 Legenda: EC 1 elektrociep łownia Garbary EC 2 elektro ciep łownia Karolin Bazy PEC S.A. sie ć napowietrzna C – 76 ciep łownia, ul. Strzeszyńska C – 77 ciep łownia, ul. Kopaniana Rys. III3-4. Schemat ideowy miejskiej sieci cieplnej PEC S.A. w Poznaniu (2000) Sprzedaż energii cieplnej przez PEC S.A. w roku 1999 kształtowała się na poziomie 7,057 mln GJ (o 14% mniej niż w roku 1994 i 3,6% mniej niż w 1998), z czego na sieć cieplną przypadało 85,8% a na ciepłownie i kotłownie własne PEC SA 14,2% (tablica III3-5). Natomiast w roku 2000 proporcje te były nieco inne: sprzedaż 6,383 mln GJ (o 26% mniej niż w 1994 i 10,5% mniej niż w 1999). Podstawowe parametry techniczne związane z odbiorcami zestawiono w tablicy III3-6. Z danych tych wynika, że w ostatnim roku nastąpił spadek mocy zamówionej o 3,6% i sprzedaży energii cieplnej o 10,5%. Wpływ na to miała łagodniejsza zima, ale również działania oszczędnościowe u odbiorców. Jest to zjawisko dość niepokojące dla utrzymania poziomu sprzedaży, jednak taka tendencja będzie się utrzymywać w przyszłości. Głównymi odbiorcami energii cieplnej jest budownictwo mieszkaniowe, które stanowiło w 1999 roku 70% sprzedaży. Główna sprzedaż odbywa się na podstawie taryfy dwuczłonowej wg licznika ciepła (93%). Podstawowe parametry eksploatacyjne przedstawiono w tablicy III3-4. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 113 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-4. Podstawowe parametry eksploatacyjne PEC S.A. (12.2000) Jedn. miary tys. GJ Lp. Wyszczególnienie l. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Zakup energii i produkcja zakup energii produkcja energii Energia nie dostarczona przerwy awarie Ubytki wody sieciowej m.s.c. normatyw 85,0 Mg/h) ciepłownie (normatyw 4,0 Mg/h) Zużycie paliwa paliwa stałe olej gaz Przepływ do mocy zamówionej Zakup energii na jednostkę przepływu* Zużycie paliwa umownego na jednostkę produkcji Liczba stopniodni tys. GJ Mg/h Mg p.u. Mg/h/MW GJ/Mg Rok 1998 Jedn. [%] 8 406 100,0 7 028 83,6 1 378 16,4 18,4 100,0 9,1 49,5 9,3 50,5 54,4 100,0 51,5 94,7 2,9 5,3 72 199 100,0 70 818 98,1 363 0,5 1 018 1,4 9,3 0,148 - Rok 1999 Jedn. [%] 7 853 100,0 6 749 85,9 1 104 14,1 10,3 100,0 7,4 71,8 2,9 28,2 46,5 100,0 43,8 94,2 2,7 5,8 56 469 100,0 51 714 91,6 844 1,5 3 911 6,9 8,4 0,150 - Rok 2000 Jedn. [%] 7 239 100,0 6 358 87,8 881 12,2 2,6 100,0 1,8 69,2 0,8 30,8 32,7 100,0 31,1 95,1 1,6 4,9 41864 100,0 33135 79,1 1326 3,2 7403 17,7 8,4 0,125 Mg/GJ 0,052 - 0,051 - 0,047 STD 3 051 - 2 968 - 2 702 *wartość współczynnika odniesiono do warunków rzeczywistych Dość ważny jest dla PEC S.A. podział sektorowy odbiorców ciepła. Dane na ten temat zestawiono w tablicy III3-7. W tej statystyce zdecydowanie dominuje budownictwo mieszkaniowe spółdzielcze – ponad 60% rynku PEC S.A. Tablica III3-5. Sprzedaż ciepła PEC S.A. (1998-2000) Rodzaj paliwa MSC Ciepłownie Kotłownie Razem Ilość ciepła [GJ] 1998 6 155 623 835 201 333 881 7 324 705 Udział [%] 84,0 11,4 4,6 100,0 Ilość ciepła [GJ] 1999 6 055 792 703 227 298 091 7 057 110 Udział [%] 85,8 10,0 4,2 100,0 Ilość ciepła [GJ] 2000 5 603 323 564 301 215 870 6 383 504 Udział [%] 87,8 8,8 3,4 100,0 Uwaga: Sprzedaż ciepła PEC SA dotyczy całego obszaru działania spółki (również poza obszarem miasta Poznania) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 114 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-6. Podstawowe parametry techniczne związane z odbiorcami ciepła z PEC S.A. Lp. Wyszczególnienie l. 2. 3. 4. 5. Jedn. miary Rok 1998 Jedn. [%] 1 160,3 100,0 Rok 1999 Jedn. [%] 1 167,5 100,0 1 010,2 685,6 324,6 150,1 110,9 39,2 87,1 67,9 32,1 12,9 73,9 26,1 1 018,4 690,4 328,0 149,0 112,3 36,7 87,2 67,8 32,2 12,8 75,4 24,6 976,4 668,5 307,9 150,0 109,3 40,7 86,7 68,5 31,5 13,3 72,9 27,1 7 324,7 100,0 7 057,1 100,0 6 383,5 100,0 5 314,4 3 618,7 1 695,6 2 010,4 1 487,2 523,2 72,6 68,1 31,9 27,4 74,0 26,0 5 083,3 3 445,8 1 637,5 1 973,8 1 476,9 496,9 72,0 67,8 32,2 28,0 74,8 25,2 4 378,9 3 009,1 1 369,8 2 004,6 1 459,9 544,7 68,6 68,7 31,3 31,4 72,8 27,2 6 509,5 88,9 6 575,8 93,2 6 262,8 98,1 tyś. m2 9 646,2 9 646,2 6 679,1 2 967,1 6 843,2 5 188,6 1 654,6 100,0 69,2 30,8 100,0 75,8 24,2 9 941,4 9 941,4 6 822,0 3 119,4 6 986,8 5 278,5 1 708,3 100,0 68,6 31,4 100,0 75,5 24,5 10 014,6 10 014,6 6 907,4 3 107,2 7 185,2 5 441,3 1 743,9 100,0 69,0 31,0 100,0 75,7 24,3 2 968 - 2 702 Zapotrzebowanie na moc cieplną MW w tym a) centralne ogrzewanie bud. mieszkaniowe bud. pozostałe b) ciepła woda bud. mieszkaniowe bud. pozostałe Sprzedaż energii cieplnej tys. GJ w tym a) centralne ogrzewanie bud. mieszkaniowe bud. pozostałe b) ciepła woda bud. mieszkaniowe bud. pozostałe Sprzedaż wg liczników ciepła tys. GJ Powierzchnia lokali zasilanych a) centralne ogrzewanie bud. mieszkaniowe bud. pozostałe b) ciepła woda bud. mieszkaniowe bud. pozostałe Liczba stopniodni STD 3 051 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska Rok 2000 Jedn. [%] 1 126,4 100,0 115 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-7. Sprzedaż energii cieplnej wg segmentów rynku PEC S.A. (1999, 2000) Lp. Wyszczególnienie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Rok 1999 [GJ] [MW] [GJ] 98 443,5 1 234,5 99 678,0 46,9 135 270 24 46 393,6 672 699,7 4 194 558,7 14 782,3 44 277,9 4 972 712,2 774,3 4 540 768 763 27 040 6 85 001 112 041 15 21 538 701,8 402 376 73 130 841,2 129 629 26 287 766,4 3 499,0 960 808,4 178,6 297 372 7 965 837 342 70 2 171 Edukacja - przedszkola Edukacja – szkoły podst., średnie, Edukacja – szkoły wyższe, Edukacja – pozostałe, Placówki kulturalno-oświatowe 576 300,2 102,4 550 884 105 Ochrona zdrowia - żłobki Ochrona zdrowia – przychodnie, Ochrona zdrowia – szpitale, inne 182 674,0 28,4 173 033 30 41 091,1 8,6 34 156 6 6 946 788,9 1 159,8 6 383 494 1120 Bud. mieszk. jednorodzinne prywatne Bud. mieszk. wielorodzinne prywatne Bud. niemieszkalne prywatne Suma Bud. mieszk. wspólnoty + adm. domów Bud. mieszk. gminy (MPGM) Bud. mieszk. jedno- i wielorodz. spółdzielcze Bud. mieszk. spółek Bud. mieszk. pozostałe Suma Placówki naukowo-badawcze Administracja publiczna Administracja – jedn. wojsk., obrona Suma Przedsiębiorstwa produkcyjne, Przedsiębiorstwa budowlane Przedsiębiorstwa rolnicze Przedsiębiorstwa usługowo-transportowe Przeds. zaopatrz. w energię (E, C, G) Przedsiębiorstwa usługowe, komunalne Przedsiębiorstwa usł.- prod. Pozostałe Usługi – hotele i restauracje Usługi – banki, usługi finansowe Usługi – radio, telewizja, kina, teatry, Usługi – muzea, biblioteki, kultura, Usługi – rekreacja, sport, handel, inne Bud. niemieszkalne niepryw. i inne Suma Instytucje wyznaniowe RAZEM 29 604,1 83 920,9 113 525,0 20,7 2000 [MW] Jak wynika z tab. III3-7 główny rynek PEC S.A. to budownictwo mieszkaniowe zorganizowane (wspólnoty, MPGM, spółdzielnie, spółki) – 73,2% sprzedaży ciepła i 70,2% mocy zamówionej, następnie przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe – 13,1% sprzedaży i 15,2% mocy zamówionej oraz edukacja i ochrona zdrowia – 11,3% sprzedaży i 12,1% mocy zamówionej. Jednym z wniosków z tej proporcji rynku PEC S.A., to potrzeba wzmocnienia działań marketingowych w celu zdobywania dużych odbiorców komercyjnych. 3.3. Miejska sieć cieplna PEC S.A. PEC S.A. jest spółka zajmującą się produkcją i dystrybucją energii cieplnej. Na te rodzaje działalności spółka posiada koncesję Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Główne przychody pochodzą z działalności dystrybucyjnej tj. przesyłu energii cieplnej zakupionej w elektrociepłowniach ZEP S.A. (EC-I i EC-II). Sprzedaż energii cieplnej w 2000 wynosiła © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 116 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 6,384 mln GJ i była zrealizowana za pomocą miejskiej sieci cieplnej - 5,603 mln GJ (88%) oraz ciepłowni i kotłowni własnych - 0,787 mln GJ (12%). Z powyższego wynika, że sieć cieplne jest ważną częścią majątku produkcyjnego PEC S.A. Miejska sieć cieplna (MSC) ma aktualnie 310,6 km długości o średnicach DN20 - DN1000 mm, w tym sieć magistralna ma długość - 111,3 km. Udział długości miejskiej sieci cieplnej wykonanej w technologii rur preizolowanych wynosi ca. 9%. Miejska sieć cieplna jest eksploatowana przez Zakład Sieci Cieplnej (ZSC). Sieć cieplna jest prowadzone na terenie trzech gmin: Poznań 279,4 km (w tym magistrala 102,3 km) Swarzędz 24,1 km (w tym magistrala 5,5 km) Czerwonak 7,1 km (w tym magistrala 3,4 km) PEC S.A. 310,6 km (w tym magistrala 111,2 km). Ponadto istnieją sieci lokalne związane z ciepłowniami i kotłowniami PEC, rozprowadzające energię cieplną z ciepłowni lub kotłowni lokalnych. Łączna długość tych sieci wynosi 36,5 km o średnicach DN20 - DN300 mm. Udział długości sieci lokalnych wykonanych w technologii rur preizolowanych wynosi 21%. Sieci lokalne wraz z ciepłowniami i kotłowniami eksploatuje Zakład Energetyki Cieplnej (ZEC) i są one zlokalizowane w gminach: Poznań - 33,13 km; Murowana Goślina (ZEC-00K1) - 0,22 km; Czerwonak (ZEC00K1) - 0,57 km; Luboń (ZRC-00K3) - 2,39 km. Łączna długość miejskiej sieci cieplnej i sieci lokalnych wynosi 347,1 km. Miejska sieć cieplne jest podstawowym majątkiem produkcyjnym PEC S.A. Do tego majątku należą: odcinki zasilające i powrotne sieci składające się z odcinków o różnych średnicach od DN20 do DN1000 mm, wykonane: w technologii tradycyjnej kanałowej - odcinki podziemne lub zabezpieczone blachą ocynkowaną (aluminiową) - odcinki napowietrzne, wykonane w technologii preizolowanej, komory podziemne - 325 szt., komory napowietrzne - 32 szt., studzienki odpowietrzające i spustowe sieci podziemnych - 164 szt., studzienki odpowietrzające i spustowe sieci napowietrznych - 118 szt., studzienki sieci preizolowanej - 76 szt., komory z elementami telemetrii - 19 szt.(w tym stacje telemetryczne - 15), telemetria punktów zdawczo-odbiorczych elektrociepłowni - 2 szt., luki montażowe, kanały przełazowe - 30 szt. 3.4. Węzły ciepłownicze zasilane z miejskiej sieci cieplnej Węzły ciepłownicze są ważnym elementem systemu ciepłowniczego, gdyż biorą udział w transformacji parametrów czynnika grzewczego u odbiorcy ciepła, dostosowując parametry cieplne do potrzeb odbiorcy i zapewniając bezpieczeństwo dostawy ciepła, utrzymując temperaturę i ciśnienie poniżej parametrów dopuszczalnych. Podobną rolę pełnią w systemie ciepłowniczym eksploatowanych przez PEC S.A. Poszczególni odbiorcy ciepła z miejskiej sieci cieplnej są zasilani poprzez węzły ciepłownicze. Przyrost liczby węzłów i ich mocy cieplnych zmieniał się w szerokim przedziale na przestrzeni 40 lat (rys. III3-5 i tabl. III3-8). W systemie ciepłowniczym eksploatowanym przez PEC S.A. znajdują się węzły różnych typów - łącznie 99 typów. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 117 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Całkowita liczba węzłów ciepłowniczych w systemie MSC wynosi 3848, a ich moc cieplna 1082,42 MW. W liczbie tej zdecydowanie przeważają węzły wymiennikowe w liczbie 3722 o mocy 1014,14 MW (93,7% mocy). Węzły hydroelewatorowe w ostatnich czterech latach w większości zmodernizowane i zamienione na wymiennikowe, pozostały jedynie w liczbie 20 o mocy 7,53 MW (0,7%). Istnieją jeszcze węzły zmieszania pompowego w liczbie 24 o mocy 15,54 MW (1,4%) oraz węzły bezpośrednie w liczbie 82 o mocy 45,21 MW (4,2%). Węzły ciepłownicze w systemie MSC można podzielić wg liczby funkcji na: jednofunkcyjne, dwufunkcyjne i trzyfunkcyjne (tablica III3-9). Zdecydowanie przeważają węzły dwufunkcyjne: centralnego ogrzewania (c.o.) i centralnej ciepłej wody (c.w.s.) - 2973 węzły o mocy 842,89 MW (77,87%). Zależnie od sposobu zasilania budynków węzły ciepłownicze dzielą się na grupowe - 3364 i indywidualne - 484 (tablica III3-10). Istotnym dla funkcjonowania systemu jest udział węzłów własnych PEC S.A. i obcych (tablica III3-11). Węzłów własnych PEC S.A. jest 1534 (40%) o mocy 718,11 MW (66% mocy). Węzły własne PEC S.A. są zautomatyzowane w 100%, natomiast węzły odbiorców ciepła tylko w 50%. Moc całkowita [W] 100 000 000 90 000 000 80 000 000 70 000 000 60 000 000 50 000 000 40 000 000 30 000 000 20 000 000 10 000 000 2002 2000 1998 1996 1994 1992 1990 1988 1986 1984 1982 1980 1978 1976 1974 1972 1970 1968 1966 1964 1962 1960 1958 0 Rys. III3-5. Wiek węzłów ciepłowniczych w systemie ciepłowniczym PEC S.A. i ich moc cieplna (1960-2000) Uwaga: wiek węzła dotyczy roku budowy lub daty ostatniej modernizacji © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 118 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-8. Wiek węzłów ciepłowniczych zasilanych z MSC w PEC S.A. i ich moc (1960-2000) Data budowy 1960 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 SUMA: CO [W] 1 646 000 5 705 670 3 823 000 130 000 2 776 315 1 108 000 2 699 900 1 501 036 11 381 382 7 615 020 7 770 247 20 915 841 21 306 590 27 422 256 23 418 947 31 447 911 26 751 347 32 998 092 25 740 327 33 282 999 22 841 509 46 857 325 61 165 895 38 365 695 37 079 865 24 633 455 14 227 709 30 896 793 18 930 197 21 622 088 25 155 783 24 534 952 17 083 981 8 778 982 23 597 553 75 935 181 38 041 300 36 257 618 28 369 200 6 715 500 CWS [W] 0 0 749 000 35 000 17 600 117 200 208 000 463 598 2 153 100 1 828 000 1 911 725 3 963 236 4 370 228 2 951 996 3 958 640 4 925 502 4 204 902 5 373 715 3 834 051 4 580 962 3 476 039 6 642 369 7 707 063 6 882 428 6 269 107 4 574 662 2 434 945 5 807 170 3 245 453 3 594 936 3 580 460 3 445 127 2 369 069 1 880 825 3 978 441 12 247 211 2 008 890 5 011 200 3 414 900 1 482 000 WENT [W] TECH [W] 0 0 40 820 0 0 0 0 0 0 0 0 0 654 100 209 000 0 0 0 0 0 0 0 0 809 400 1 580 000 1 522 401 0 0 0 4 284 000 561 000 1 218 805 773 350 1 826 800 0 4 779 350 0 0 0 1 008 100 0 574 000 0 641 535 0 498 600 250 000 2 328 100 0 984 778 637 700 1 194 083 0 376 988 0 660 800 0 91 200 0 2 571 300 265 900 3 365 280 0 1 574 300 0 5 028 430 0 224 800 0 3 628 100 920 700 2 319 600 0 2 146 000 202 100 1 510 100 0 2 229 400 393 000 2 303 000 0 Liczba MOC zasilanych całkowita [W] obiektów 1 646 000 6 5 746 490 41 4 572 000 22 165 000 1 2 793 915 20 1 225 200 5 3 771 000 7 1 964 634 7 13 534 482 55 9 443 020 37 9 681 972 33 27 268 477 92 27 199 219 70 30 374 252 123 32 222 587 129 38 365 568 202 32 783 049 259 43 151 157 237 29 574 378 231 38 872 061 183 26 891 548 138 54 141 229 268 69 621 558 368 47 576 223 223 44 971 450 190 30 402 200 111 17 039 642 81 37 364 763 165 22 266 850 112 28 054 224 163 32 101 523 193 29 554 379 188 24 481 480 218 10 884 607 98 32 124 794 174 90 501 992 402 42 398 290 177 42 778 918 111 34 406 500 184 10 500 500 24 890 531 461 135 698 750 50 394 170 5 792 750 1 082 417 131 5 348 Liczba węzłów 1 1 22 1 2 5 2 7 29 35 31 50 60 52 72 141 211 215 208 137 114 215 295 178 132 82 68 100 66 94 96 101 175 58 112 343 99 70 144 24 3 848 Uwaga: wiek węzła dotyczy roku budowy lub daty ostatniej modernizacji © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 119 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-9. Podział węzłów ciepłowniczych zasilanych z MSC w PEC S.A. wg funkcji (05.2000) Liczba funkcji węzła CO [W] 1 196 120 026 400 000 15 154 920 700 000 Liczba Liczba zasilanych węzłów obiektów 212 374 946 1 389 864 2 679 625 415 133 080 250 30 063 870 115 700 842 885 235 3 861 2 973 4 977 050 27 156 950 98 11 5 792 750 1 082 417 131 5 348 3 848 3 SUMA 14 786 020 CWS [W] 2 218 500 WENT [W] 5 175 380 890 531 461 135 698 750 50 394 170 TECH [W] Moc całkowita [W] Tablica III3-10. Węzły ciepłownicze indywidualne i grupowe zasilane z MSC w PEC S.A. (05.2000) Węzeł grupowy/ indywidualny G 327 151 737 I SUMA 39 624 172 21 594 873 4 066 950 Liczba Liczba zasilanych węzłów obiektów 392 437 732 1 984 484 563 379 724 96 074 578 28 799 297 1 725 800 689 979 399 3 364 3 364 890 531 461 135 698 750 50 394 170 5 792 750 1 082 417 131 5 348 3 848 CO [W] CWS [W] WENT [W] Moc całkowita [W] TECH [W] Tablica III3-11. Węzły ciepłownicze własne PEC S.A. oraz obce zasilane z MSC (05.2000) Węzeł własny /obcy CO [W] W 607 742 625 O SUMA CWS [W] 106 123 540 WENT [W] Liczba Liczba zasilanych węzłów obiektów 718 109 951 2 406 1 544 Moc całkowita [W] TECH [W] 4 243 786 0 282 788 836 29 575 210 46 150 384 5 792 750 890 531 461 135 698 750 50 394 170 364 307 180 2 942 2 314 5 792 750 1 082 417 131 5 348 3 848 Średnia moc węzła własnego wynosi 477 kW, a węzła obcego 154 kW. Pewnym dość istotnym mankamentem systemu ciepłowniczego zasilanego z ZEC-P S.A. jest duża różnorodność odmian węzłów ciepłowniczych - jest ich łącznie 99. Wpływa to na eksploatację węzłów – więcej elementów i części zamiennych, większa liczba niezbędnych osób do obsługi i konserwacji. Przy modernizacji węzłów korzystna byłaby unifikacja węzłów i uproszczenie ich struktury. Wszystkie kombinacje węzłów podano w tablicy III3-12. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 120 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-12. Odmiany węzłów ciepłowniczych PEC S.A. (05.2000) Typ CAEX CAFX CARX CAZX CBXC CBXX CHXX CWXX DAEX DAFX DAZX DBZN DHPX DIPX DWPN DWPX DWSX DWZL DWZN DWZU DWZX DXFX OWZX RAFX RAPX RARX RAVN RAVX RAZX RBFN RBPX RBVX RBXN RHPX RMPX RMVX RMZN RMZX RWCL RWCX RWFX RWPI RWPL RWPN RWPX RWVX RWXN RWZL RWZN RWZX RXPX RXXX SAFX SAPX SWPX CO [W] 208 848 18 758 3 770 467 5 000 369 000 400 000 773 170 3 854 400 59 600 0 20 000 689 320 998 000 6 260 000 841 100 10 421 630 872 500 4 115 095 6 709 500 1 661 790 74 675 374 0 339 596 152 500 3 790 047 254 400 86 000 218 682 3 186 975 2 518 500 4 314 675 2 531 400 983 867 181 000 364 019 4 172 102 4 455 000 996 000 933 000 11 400 87 800 661 000 9 392 000 2 261 040 36 639 886 1 125 408 2 874 500 620 200 4 414 700 7 048 240 0 0 17 000 251 959 192 000 CWS [W] 20 800 1 600 382 600 1 600 0 0 0 462 600 3 200 1 600 1 600 449 300 310 000 1 221 000 506 900 1 582 200 100 900 401 472 1 110 500 152 988 15 273 571 8 900 94 322 19 000 500 575 23 800 22 000 8 552 361 260 188 000 541 960 388 700 0 51 000 52 102 593 059 635 000 144 000 30 000 1 900 12 800 270 000 725 900 258 980 6 461 219 205 870 0 198 850 406 500 1 457 468 3 200 1 600 3 200 23 470 25 600 WENT [W] 0 0 0 0 470 700 0 0 0 0 0 0 1 020 880 0 0 916 100 0 0 1 106 618 4 347 900 140 000 381 300 0 0 0 0 0 26 000 0 0 654 100 0 1 159 900 1 025 400 0 0 0 925 000 0 116 000 0 0 1 569 000 8 452 300 2 104 000 184 300 0 2 542 200 543 000 2 584 300 0 0 0 0 0 0 TECH [W] 0 0 0 0 115 700 0 0 0 0 0 0 773 350 0 0 0 0 0 0 0 0 265 900 0 0 0 0 0 0 0 0 209 000 0 0 0 0 0 0 561 000 0 0 0 0 0 0 315 000 880 000 0 0 0 637 700 0 700 000 0 0 0 0 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska Moc całkowita [W] 229 648 20 358 4 153 067 6 600 955 400 400 000 773 170 4 317 000 62 800 1 600 21 600 2 932 850 1 308 000 7 481 000 2 264 100 12 003 830 973 400 5 623 185 12 167 900 1 954 778 90 596 145 8 900 433 918 171 500 4 290 622 278 200 134 000 227 234 3 548 235 3 569 600 4 856 635 4 080 000 2 009 267 232 000 416 121 4 765 161 6 576 000 1 140 000 1 079 000 13 300 100 600 2 500 000 18 570 200 4 939 020 44 165 405 1 331 278 5 416 700 1 362 050 8 043 200 8 505 708 703 200 1 600 20 200 275 429 217 600 Liczba Liczba zasilanych węzłów obiektów 14 12 2 1 265 254 1 1 2 2 1 1 4 4 7 4 2 2 1 1 1 1 4 1 5 5 36 36 2 2 29 23 2 2 25 6 12 5 10 2 246 132 1 1 1 1 12 12 176 169 16 16 1 1 3 3 226 208 6 1 22 9 15 3 2 2 1 1 1 1 17 16 35 1 4 3 1 1 1 1 9 9 4 1 46 14 11 6 270 180 14 11 5 5 9 2 19 5 75 54 3 3 1 1 2 2 16 16 2 2 121 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-12 cd. Odmiany węzłów ciepłowniczych PEC S.A. (05.2000) Typ CO [W] CWS [W] 165 100 750 780 1 600 1 600 5 300 49 398 40 970 413 900 260 803 110 900 187 500 58 000 150 000 127 100 126 800 560 200 219 000 16 700 70 192 366 15 000 0 0 52 937 905 112 166 000 23 074 274 3 200 1 600 972 636 19 000 22 050 244 000 476 200 0 0 0 0 35 586 0 72 500 494 220 0 0 3 200 WENT [W] SWZN SWZX TAFX TARX TAZX TBPX TBZX THPX THZN TMPX TMZX TWCX TWFL TWFX TWPC TWPL TWPN TWPU TWPX TWSX TWXL TWXX TWZL TWZN TWZU TWZX XACX XAPX XARX XAXX XBPX XBXN XBXX XHXX XKXX XMXX XWPX XWRX XWXL XWXN XWXX XXXL XXXN XXXX 550 900 3 573 500 0 11 600 65 100 122 836 103 000 2 647 600 943 728 777 300 1 569 000 302 000 605 600 418 500 1 460 000 2 341 100 1 172 900 176 000 334 011 234 46 000 35 000 39 000 227 585 4 022 430 669 955 118 599 387 30 000 0 8 002 842 10 980 743 3 477 950 3 357 000 14 544 624 788 383 792 000 6 702 809 61 210 529 200 7 550 570 1 827 100 145 564 227 0 0 33 100 0 0 0 0 0 0 0 0 158 401 0 0 0 2 043 000 0 540 000 949 900 1 851 800 316 000 1 218 650 0 300 000 0 96 988 2 534 188 166 000 125 800 0 0 0 0 197 925 1 322 000 2 448 500 0 0 0 0 0 733 420 550 000 1 029 200 2 138 600 1 404 800 0 SUMA: 890 531 461 135 698 750 50 394 170 TECH [W] 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 202 100 0 393 000 0 0 0 0 0 0 250 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 490 000 0 0 0 Moc całkowita [W] Liczba zasilanych obiektów Liczba węzłów 716 000 4 324 280 1 600 13 200 70 400 172 234 143 970 3 061 500 1 362 932 888 200 1 756 500 360 000 2 798 600 545 600 2 126 800 3 851 200 3 445 800 508 700 405 815 250 61 000 335 000 39 000 377 510 7 461 730 1 001 955 142 049 461 33 200 1 600 8 975 478 10 999 743 3 697 925 4 923 000 17 469 324 788 383 792 000 6 702 809 61 210 564 786 8 283 990 2 449 600 147 577 647 2 138 600 1 404 800 36 300 2 14 1 1 1 1 1 7 1 4 14 1 1 6 9 11 5 1 1 243 1 1 1 2 12 4 441 2 1 511 327 13 16 110 7 1 37 4 4 63 12 748 2 3 3 2 9 1 1 1 1 1 7 1 2 1 1 1 2 2 5 4 1 1 024 1 1 1 2 9 1 230 2 1 497 306 1 5 55 7 1 26 4 4 7 2 352 2 3 3 5 792 750 1 082 417 131 5 348 3 848 Oznaczenia typów węzłów: 1. 2. 3. 4. Pozycja pierwsza kodu typu węzła - określa typ połączeń CW (ciepła woda): X - jednofunkcyjny; R - równoległy; T szeregowo-równoległy; D- pełno szeregowy; O - pełno szeregowy-odwracalny; S - pełno szeregowy bez obejścia wymiennika CO (centralne ogrzewanie); C - inny. Pozycja druga kodu typu węzła - określa węzeł CO (centralne ogrzewanie): X - bez CO; H - hydroelewatorowy; I indukcyjny; M - zmieszania pompowego; B - bezpośredni; W - wymiennikowy; K - ogrzewanie powietrzne (klimatyzacja); A - rotor (wymiennik współpracujący z instalacją grawitacyjną CO); C - inny. Pozycja trzecia kodu typu węzła - określa węzeł CW (ciepła woda): X - brak CW; P - przepływowy; Z - przepływowy z zasobnikiem; S - przepływowy ze stabilizatorem; G - przepływowy ze zbiornikiem górnym; V - pojemnościowy; R - z wymiennikiem pojemnościowy CW włączonym równolegle do instalacji CO; W - z wymiennikiem pojemnościowym włączonym szeregowo do instalacji CO na przewodzie zasilającym; E - wymiennik na powrocie; F - wymiennik na zasilaniu; C - inny. Pozycja czwarta kodu typu węzła - wentylacja: X - brak wentylacji; L - nagrzewnica na niskie parametry zasilana z wymiennika na CO i wentylację; N - nagrzewnica na wysokie parametry podłączona równolegle do węzła na CO i CW; U nagrzewnica na wysokie parametry podłączona równolegle do CO i 20 CW, powrót z niej skierowany do 10 CW; C - inne podłączenia © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 122 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania 3.5. Układ centralnego nadzoru i sterowania Krótki opis systemu telemetrii MSC System telemetrii MSC obejmuje układ centralny zlokalizowany na ul. Świerzawskiej 18 oraz 17 lokalnych stacji pomiarowo-kontrolnych, które zlokalizowane są w newralgicznych punktach łączenia się głównych magistral cieplnych (rys. III3-4). Stacje lokalne obejmują również punkty zdawczo-odbiorcze elektrociepłowni. Łączność pomiędzy stacjami a układem centralnym odbywa się w oparciu o łącza dzierżawione i telefonię komórkową. W układzie centralnym na stanowisku scada zainstalowane jest oprogramowanie Wizcon pracujące w środowisku Windows NT, które realizuje komunikację w trybie on line ze stacjami z wykorzystaniem urządzeń telegrafii wielokrotnej TgFM oraz modemów wielopunktowych lub aparatów komórkowych. W zakres transmisji danych wchodzą: podstawowe parametry technologiczne (przepływy wody, ciśnienia, temperatury) oraz alarmy (włamanie, brak zasilania elektrycznego, zalanie wodą itp.). Opis sytemu telemetrii ciepłowni W skład systemu telemetrii ciepłowni wchodzą: dwa niezależne układy centralne zlokalizowane na ul.Grochowskiej 49 i Świerzawskiej 18 oraz 5 stacji zlokalizowanych w ciepłowniach. Stacje kontrolują podstawowe parametry pracy ciepłowni oraz umożliwiają zdalne sterowanie układem technologicznym. Łączność ze stacjami odbywa się z wykorzystaniem łączności komutowanej w trybie off line. W układach centralnych na stanowiskach scada zainstalowane jest oprogramowanie PRO 2000 pracujące w środowisku QNX. Do łączności wykorzystywane są standardowe modemy. W zakres transmisji danych wchodzą: podstawowe parametry technologiczne (przepływy wody, ciśnienia, temperatury, stany licznikowe) oraz alarmy (włamanie, brak zasilania elektrycznego, zalanie wodą itp.). 3.6. Ciepłownie i kotłownie własne PEC S.A. Oprócz MSC wraz z węzłami ciepłowniczymi, PEC S.A. eksploatuje również ciepłownie i kotłownie, które zasilają lokalne sieci cieplne lub bezpośrednio pojedyncze budynki. W ostatnich pięciu latach liczba ciepłowni i kotłowni zmniejszyła się z 256 do 122 (w tym 2 ciepłownie są w likwidacji w sezonie 2000/01). Natomiast ze źródeł ciepła, które pozostały w eksploatacji, wiele zamieniono na kotłownie gazowe (tabl. III3-13). Ciepłowni jest łącznie 13 i w 2000 r. wyprodukowały - 564301 GJ energii cieplnej (8,8% sprzedaży PEC S.A.). Natomiast kotłowni lokalnych jest 109 i w 2000 r. wyprodukowały 215870 GJ energii cieplnej (3,4% sprzedaży). Pełny zestaw ciepłowni i kotłowni zamieszczono w tablicy III3-13. Obiekty zasilane z ciepłowni i kotłowni powinny być w najbliższej przyszłości włączone do MSC lub zmodernizowane na źródła gazowe. Taki program w PEC S.A. istnieje i jego realizacja powinna zapewnić w latach 2002-03 wykonanie tej restrukturyzacji. © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 123 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania Tablica III3-13. Zestawienie ciepłowni i kotłowni eksploatowanych przez PEC S.A. (12.2000) © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 124 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania III. Infrastruktura w mieście w zakresie zaopatrzenia w energię ........................................................................... 80 1. Charakterystyka ogólna ..................................................................................................................................... 80 2. Produkcja energii elektrycznej i ciepła - ZEC-P SA .......................................................................................... 80 2.1. Zarys gospodarki skojarzonej ..................................................................................................................... 80 2.2. Elektrociepłownia Garbary (EC I) - stan istniejący .................................................................................... 81 2.3. Elektrociepłownia Karolin (EC-II) - stan istniejący ................................................................................... 84 2.4. Podstawowe bilanse ZEC-P SA .................................................................................................................. 86 3. Miejski system ciepłowniczy PEC S.A. ........................................................................................................... 106 3.1. Zarys rozwoju ciepłownictwa w Poznaniu ............................................................................................... 106 3.2. Aktualna działalność techniczna PEC S.A. ............................................................................................... 107 3.3. Miejska sieć cieplna PEC S.A................................................................................................................... 116 3.4. Węzły ciepłownicze zasilane z miejskiej sieci cieplnej ............................................................................ 117 3.5. Układ centralnego nadzoru i sterowania ................................................................................................... 123 3.6. Ciepłownie i kotłownie własne PEC S.A. ................................................................................................. 123 Rys. III3-1. Wzrost mocy w systemie ciepłowniczym w Poznaniu eksploatowanym przez PEC S.A.(1967-2000) ....................................................................................................................................................................107 Rys.III3-2. Miejski system ciepłowniczy PEC S.A. (stan 2000) .......................................................................108 Rys. III3-3a. Dane o energii cieplnej zakupionej przez PEC S.A. w ZEC-P SA w latach 1998-2000 ..............111 Rys. III3-3b. Dane o energii cieplnej zakupionej przez PEC S.A. w ZEC-P SA w latach 1998-2000 ..............112 Rys. III3-4. Schemat ideowy miejskiej sieci cieplnej PEC S.A. w Poznaniu (2000) .........................................113 Rys. III3-5. Przyrost mocy węzłów ciepłowniczych w systemie ciepłowniczym PEC S.A. (1960-2000) ........118 Tablica III3-1. Podstawowe wielkości charakteryzujące majątek produkcyjny PEC S.A. (stan 12.2000) .......109 Tablica III3-2. Dane o produkcji energii cieplnej ZEC-P S.A. w latach 1998-1999-2000 sprzedanej PEC SA110 Tablica III3-3. Kotłownie i ciepłownie w eksploatacji PEC SA (12.2000).......................................................112 Tablica III3-4. Podstawowe parametry eksploatacyjne PEC SA (12.2000) ......................................................114 Tablica III3-5. Sprzedaż ciepła PEC SA (1998-2000) ......................................................................................114 Tablica III3-6. Podstawowe parametry techniczne związane z odbiorcami ciepła z PEC S.A. ........................115 Tablica III3-7. Sprzedaż energii cieplnej wg segmentów rynku PEC S.A. (1999, 2000) .................................116 Tablica III3-8. Rozwój węzłów ciepłowniczych zasilanych z MSC w PEC S.A. (1960-2000) ........................119 Tablica III3-9. Podział węzłów ciepłowniczych zasilanych z MSC w PEC S.A. wg funkcji (05.2000) ...........120 Tablica III3-10. Węzły ciepłownicze indywidualne i grupowe zasilane z MSC w PEC S.A. (05.2000) ..........120 Tablica III3-11. Węzły ciepłownicze własne PEC S.A. oraz obce zasilane z MSC (05.2000) .........................120 Tablica III3-12. Odmiany węzły ciepłowniczych PEC S.A. (05.2000).............................................................121 Tablica III3-12 cd. Odmiany węzły ciepłowniczych PEC S.A. (05.2000) ........................................................122 Tablica III3-13. Zestawienie ciepłowni i kotłowni eksploatowanych przez PEC S.A. (12.2000) ....................124 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 125 Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla obszaru miasta Poznania III. Infrastruktura w mieście w zakresie zaopatrzenia w energię ........................................................................... 80 1. Charakterystyka ogólna ..................................................................................................................................... 80 2. Produkcja energii elektrycznej i ciepła - ZEC-P SA .......................................................................................... 80 2.1. Zarys gospodarki skojarzonej ..................................................................................................................... 80 2.2. Elektrociepłownia Garbary (EC I) - stan istniejący .................................................................................... 81 2.3. Elektrociepłownia Karolin (EC II) - stan istniejący .................................................................................... 84 13UP65 .......................................................................................................................................................... 85 2.4. Podstawowe bilanse ZEC-P SA .................................................................................................................. 86 Tablica III2-1. Kotły ciepłownicze i pary technologicznej w ECI Garbary (2000) ............................................. 82 Tablica III2-2. Turbina ciepłownicza w ECI Garbary (2000) .............................................................................. 82 Tablica III2-3. Kotły energetyczne w ECII Karolin (2000) ................................................................................. 84 Tablica III2-4. Kotły ciepłownicze w ECII Karolin (2000) ................................................................................. 84 Tablica III2-5. Turbiny energetyczne w ECII Karolin (2000) ............................................................................. 85 Rys. III2-1. Schemat układu parowego ECI Garbary (2000) ................................................................................ 82 Rys. III2-2. Schemat wewnętrznej sieci ciepłowniczej ECI Garbary (2000) ........................................................ 83 Rys. III2-3. Schemat ideowy układu ECI Garbary (przed zmianami) .................................................................. 83 Rys. III2-4. Schemat ideowy układu ECII Karolin (2000) ................................................................................... 85 Rys. III2-5. Uporządkowany wykres mocy cieplnej ECI Garbary (lata 1996-2000) ............................................ 87 Rys. III2-6. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Bl.1 Karolin (lata 1996-2000) ................................... 88 Rys. III2-7. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Bl.2 Karolin (lata 1996-2000) ................................... 89 Rys. III2-8. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Bl.3 Karolin (lata 1996-2000) ................................... 89 Rys. III2-9. Uporządkowany wykres mocy cieplnej EC II Karolin (lata 1996-2000) .......................................... 90 Rys. III2-10. Uporządkowany wykres mocy cieplnej ZEC-P SA (lata 1996-2000) ............................................. 91 Rys. III2-11. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym EC I Garbary (lata 1996-2000) .............................. 92 Rys. III2-12. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym EC II Karolin (lata 1996-2000) ............................. 93 Rys. III2-13. Wykres mocy cieplnej w czasie rzeczywistym ZEC-P SA (lata 1996-2000) .................................. 94 Rys. III2-14. Temperatura wody sieciowej oraz powietrza zewnętrznego EC I Garbary (lata 1996-2000) ........ 95 Rys. III2-15. Temperatura wody sieciowej oraz powietrza zewnętrznego EC II Karolin (lata 1996-2000) ........ 96 Rys. III2-16. Przepływy wody sieciowej EC I Garbary (lata 1996-2000) ............................................................ 97 Rys. III2-17. Przepływy wody sieciowej EC II Karolin (lata 1996-2000) ............................................................ 98 Rys. III2-18. Przepływy wody sieciowej ZEC-P SA (lata 1996-2000)................................................................. 99 Rys. III2-19. Wykres mocy elektrycznej EC I Garbary (lata 1996-2000) .......................................................... 100 Rys. III2-20. Wykres mocy elektrycznej EC II Karolin (lata 1996-2000) .......................................................... 101 Rys. III2-21. Wykres mocy elektrycznej ZEC-P SA (lata 1996-2000).............................................................. 102 Rys. III2-22. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) EC I Garbary (lata 1996-2000) ............................................. 103 Rys. III2-23. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) EC II Karolin (lata 1996-2000) ............................................. 103 Rys. III2-24. Sprzedaż ciepła (w wodzie i parze) ZEC-P SA (lata 1996-2000).................................................. 103 Rys. III2-25. Sprzedaż ciepła ZEC-P SA (lata 1996-2000) ................................................................................ 104 Rys. III2-26. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej EC I Garbary (lata 1996-2000).................................... 104 Rys. III2-27. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej EC II Karolin (lata 1996-2000) .................................. 104 Rys. III2-28. Produkcja i sprzedaż energii elektrycznej ZEC-P SA (lata 1996-2000) ....................................... 105 Rys. III2-29. Wykres łączny (lata 1996-2000).................................................................................................... 105 © CALORING Sp. z o.o. Poznań & ZOKiOP Politechnika Poznańska 126