Wirus, który nie odpuszcza - cała prawda o A/H1N1

WP.PL
Wirus, który nie odpuszcza - cała prawda o A/H1N1
Jan Stanisławski, Wirtualna Polska
Wirus A/H1N1 stał się najpopularniejszą chorobą na świecie. W ciągu ostatnich kilku
miesięcy tzw. świńska grypa zrobiła ogromną karierę. Ogólnoświatowe media na bieżąco
informują o kolejnych zachorowaniach. Hasło "objawy świńskiej grypy" było według
wyszukiwarki Google hitem polskich Internautów w ostatnim czasie. Epidemia
rozprzestrzenia się, ale lekarze uspokajają, że „nie taki wirus straszny jak go malują”.
Wirtualna Polska rozpoczyna ekskluzywny cykl artykułów "Słownik 2009". Codziennie
przez dwa tygodnie będziemy prezentować kolejne z najpopularniejszych słów w roku.
Gdy napłynęły pierwsze informacje o nowym wirusie świat zamarł. Uwaga społeczeństwa
była skupiona wyłącznie na A/H1N1. Każdy chciał mieć w domu maseczkę ochronną. Każdy
chciał się zaszczepić. Kilka miesięcy później ludzie zaczęli brać masowo zwolnienia
lekarskie. Im więcej doniesień o zgonach, tym wyższe ceny czosnku i cebuli. Świat oszalał na
punkcie nowej grypy.
Od kwietnia br. jednak sporo się zmieniło. Grypa powoli schodzi z piedestału i plasuje się
dopiero na kolejnym z rzędu miejscu wśród najważniejszych informacji. Społeczeństwo coraz
bardziej oswaja się z nową mutacją grypy i podchodzi do niej z coraz większym dystansem.
Sytuacja się normalizuje, zwłaszcza, że zarówno minister zdrowia, jak i większość lekarzy
specjalistów twierdzi, że nowa grypa nie jest wcale bardziej niebezpieczna od tej „zwykłej”
sezonowej.
Szum medialny wokół wirusa również zdaje się powoli cichnąć. Oczywiście codzienna dawka
informacji na temat A/H1N1 musi zostać przekazana. Jednak owe wiadomości straciły na
swej atrakcyjności i popularności. Czyżby ludzie znudzili już się „świńską grypą”?
Co to właściwie jest wirus A/H1N1?
Grypa H1N1 jest zakaźną chorobą dróg oddechowych u świń, wywołaną przez jeden z kilku
szczepów świńskich wirusa grypy typu A. Wirus rozprzestrzenia się wśród świń drogą
kropelkową, może rozprzestrzeniać się drogą kontaktów pośrednich lub być roznoszony przez
nie chorujących nosicieli. Zwykle wirusy świńskiej grypy są o podtypie H1N1, ale wśród
świń występują również inne podtypy. Nowa wersja wirusa typu A (znana jako H1N1),
powoduje zachorowania na grypę u ludzi.
Według lekarzy specjalistów, grypa wywoływana przez wirus A/H1N1 nie odbiega jakoś
specjalnie od przeciętnej grypy sezonowej - można wręcz przyjąć stwierdzenie, że jest od niej
lżejsza. Charakterystyczne objawy zarażenia „świńską grypą” to m.in.: gorączka, ból gardła,
kaszel, brak apetytu, bóle mięśni i biegunka. Oprócz typowych objawów odnotowano również
przypadki zapalenia płuc i ciężkiej niewydolności oddechowej.
Prof. Andrzej Zieliński, epidemiolog z Państwowego Zakładu Higieny, stwierdził w
wywiadzie dla Wirtualnej Polski, że A/H1N1 jest wirusem dziwnym, jakiego jeszcze nigdy
nie było. - Jest on zupełnie nową odmianą, który ma fragmenty czterech innych wirusów –
ptasiego, ludzkiego, europejsko-azjatyckiego i świńskiego - mówił.
O wirusie A/H1N1 zrobiło się głośno 26 kwietnia 2009 roku. Wtedy to Światowa Organizacja
Zdrowia (WHO) oficjalnie ogłosiła epidemię grypy w Meksyku. Dyrektor WHO, Margaret
Chan, powiedziała wtedy, że "wirus ma potencjał pandemii" (epidemia choroby zakaźnej
obejmująca rozległe obszary, np. cały kontynent lub nawet świat – przyp. red.), natomiast jej
współpracowniczka dr Keiji Fukuda stwierdziła, że „jest całkiem możliwe, że wirus będzie
mutował do bardziej niebezpiecznego szczepu”. Czas pokazał, że obie panie miały rację.
Od czasu wykrycia nowej grypy na przełomie marca i kwietnia zmarło na nią już ponad 6250
osób w 206 krajach. Większość zachorowań odnotowano w Ameryce Północnej, Azji oraz w
Europie. Warto jednak zaznaczyć, że na grypę sezonową na całym świecie, co roku umiera
ok. 1,5 mln osób.
Co ciekawe, niejasne okoliczności w jakich doszło do rozprzestrzenia się wirusa stały się
jednym z tematów dla zwolenników teorii spiskowych. Jedna z nich głosi, że jest to zwykłe
odwrócenie uwagi od fatalnego stanu gospodarki światowej, w związku z kryzysem
finansowym. Inna głosi, że epidemia jest dziełem koncernów farmaceutycznych, które
wykorzystały ją do promocji uniwersalnej szczepionki przeciwko grypie bądź zwiększenia
zysków. A jak jest naprawdę?
Grypa nie odpuszcza – powinniśmy się bać?
Dotychczasowy bilans zachorowań na grypę typu A/H1N1 w Polsce to 1400 osób zakażonych
i 54 zmarłe. Należy jednak zaznaczyć, że wśród zmarłych przeważali pacjenci cierpiący na
inne poważne choroby, w tym nowotwory czy niewydolność krążenia. W ubiegłych latach
grypa sezonowa powodowała od kilkunastu do kilkuset zgonów rocznie. Jak powiedział
Wirtualnej Polsce rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jan Bondar liczbę tę
należałoby pomnożyć przez trzy, gdyż w poprzednich latach była dużo słabiej rozwinięta
diagnostyka zgonów.
Na polski rynek trafiło już 2,6 mln szczepionek na grypę sezonową. Podobno nasz resort
zdrowia jest w stałym kontakcie ze wszystkimi firmami, które są w stanie sprowadzić na
polski rynek szczepionkę. Wzrosła również liczba osób szczepiących się przeciwko grypie
sezonowej. Niestety szczepionki na grypę A/H1N1 rząd postanowił nie sprowadzać.
Ostatnio minister zdrowia Ewa Kopacz zaapelowała, aby nie lekceważyć pierwszych
objawów grypy i od razu kierować się do lekarza. - Zapalenie płuc jako powikłanie po grypie,
to wynik zlekceważenia tych pierwszych objawów - podkreśliła Kopacz.
Rzecznik Praw Obywatelskich Janusz Kochanowski wyraził poważne zaniepokojenie
sytuacją w kraju. Według niego rząd „nie przedsięwziął żadnych środków, nie przygotowano
kraju i służby zdrowia do epidemii, o której było wiadomo kilka miesięcy temu”. –
Dziennik „Polska” ostrzega natomiast, że Polska nie jest gotowa na epidemię. Gazeta
przypomina, że 99% wszystkich wirusów grypy może stanowić wariant A/H1N1. Wciąż
jednak niewielu Polaków trafia na szczegółowe badania wymazu gardła. Owy test jest
niestety skuteczny jedynie w 30% i nie wykrywa wirusa A/H1N1, a jedynie ustala, czy jest to
typ A czy B. Większość osób choruje na typ A, bardzo rzadko zdarzają się przypadki
zarażenia grypą typu B. Dokładniejsze badania próbek pobranych od pacjenta mogą
przeprowadzić specjalne ośrodki. Niestety w całej Polsce jest ich tylko trzy - w Olsztynie,
Łodzi i Warszawie.
"Polska" zwraca również uwagę na niewystarczającą liczbę szpitalnych łóżek, a także leków i
specjalistycznej aparatury. W przypadku epidemii w Polsce potrzebowalibyśmy miejsc dla
120 tys. osób.
Wiceminister zdrowia jednak uspokaja. Według niego, my Polacy, nie mamy powodów do
zmartwień. - Jesteśmy przygotowani jako kraj do leczenia ciężkich bądź średnio ciężkich
przypadków zachorowań powodowanych przez wirusa grypy A/H1N1 – zarzekał się ostatnio
minister Adam Fronczak. Pytanie tylko czy możemy mu zaufać?
Szczepionka, która budzi wątpliwości
Jak poinformowała Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), niewielka liczba ludzi zmarła po
zaszczepieniu przeciwko grypie A/H1N1. Sprawdzono ok. 30 przypadków śmiertelnych w
ramach masowej kampanii szczepień. We wszystkich przypadkach ustalono, że zgony nie
miały związku ze szczepieniami.
- Uzyskane informacje potwierdzają, że szczepionka przeciwko grypie pandemicznej jest tak
samo bezpieczna, jak ta przeciwko grypie sezonowej - oceniła ekspertka WHO ds. badań nad
szczepionkami Marie-Paule Kieny.
Wątpliwości co do szczepionki ma jednak minister zdrowia Ewa Kopacz, która zdecydowała
ich nie sprowadzać, mówiąc przy tym, że bierze za to pełną odpowiedzialność. Jeżeli
wybuchnie w Polsce epidemia, a szczepionek nie będzie, to z pewnością pani minister
zostanie do owej odpowiedzialności pociągnięta. RPO złożył już w tej sprawie
zawiadomienie do prokuratury.
Janusz Kochanowski przypomniał we wniosku do prokuratury, że w połowie września
Komisja Europejska stwierdziła, że szczepionki przeciw grypie są najbardziej efektywnym
narzędziem przeciwdziałania epidemii i zaleciła państwom członkowskim podjęcie działań
zmierzających do wdrożenia programów masowych szczepień.
Programy szczepień wdrożono już w 40 krajach na świecie. Ludzie przychodzą z całymi
rodzinami aby dostać upragnioną szczepionkę. W centrach medycznych ustawiły się po nią
długie kolejki. WHO rozpoczęła już dostarczanie szczepionek do krajów najbiedniejszych. W
każdym z krajów objętych programem, w pierwszej kolejności szczepiono tzw. grupy ryzyka
(osoby, które mają styczność z chorymi – lekarze, urzędnicy, nauczyciele). W Polsce niestety
do takich szczepień póki co nie doszło.
Jak w prosty sposób ochronić się przed grypą?
Ministerstwo Zdrowia opublikowało za to na swoich stronach internetowych praktyczne
porady jak uniknąć grypy. Proste czynności związane z przestrzeganiem codziennej higieny
znacznie zmniejszają ryzyko zakażenia A/H1N1. Przede wszystkim należy dokładne i często
myć ręce – dzięki temu usuwamy materiał zakaźny ze skóry i uniemożliwiamy dalsze
roznoszenie wirusa. Ważne jest również unikanie kontaktu z przedmiotami dotykanymi przez
nosiciela wirusa. Jeżeli zdarzy nam się dotknąć takiego przedmiotu, powinniśmy natychmiast
dokładnie umyć ręce.
Należy także pamiętać aby używać jednorazowych chusteczek przy kichaniu i dmuchaniu
nosa. Chusteczki po użyciu należy bezzwłocznie wyrzucić do kosza. Składowanie zużytych
chusteczek w kieszeniach ubrania może być w tym przypadku bardzo niebezpieczne.
Ministerstwo Zdrowia radzi również aby: dbać o siebie, dużo spać, być aktywnym fizycznie,
unikać stresu, pić dużo płynów i zdrowo się odżywiać.
Na koniec najważniejsze: jak czujesz, że łapie cię grypa, natychmiast idź do lekarza
pierwszego kontaktu. Nie czekaj aż będzie za późno!
Korzystałem z: PAP, IAR, Wikipedia, RMF, „Polska”, Reuters, Ministerstwo Zdrowia, GIS
Jan Stanisławski, Wirtualna Polska
Za wp.pl:
http://wiadomosci.wp.pl/kat,1347,title,Wirus-ktory-nie-odpuszcza-cala-prawda-oAH1N1,wid,11752402,wiadomosc.html