PROJEKT

Uchwała Nr XXXIV/1029/2008
Rady miasta stołecznego Warszawy
z dnia 29 maja 2008 roku
w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie przez m.st. Warszawę umów na okres
przekraczający rok budżetowy na realizację programu zdrowotnego „Program
profilaktyki zdrowotnej w zakresie poprawy stanu zdrowia jamy ustnej dla uczniów
klas II szkół podstawowych na terenie m.st. Warszawy” na lata 2008 – 2010.
Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5, art. 18 ust. 2 pkt 10 oraz art. 58 ust. 1 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.1)
w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz art. 48 ust. 1 - 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210,
poz. 2135 z późn. zm.2) Rada m.st. Warszawy uchwala, co następuje:
§ 1. Wyraża się zgodę na zawarcie przez m.st. Warszawę umów na okres przekraczający rok
budżetowy na realizację programu zdrowotnego „Program profilaktyki zdrowotnej
w zakresie poprawy stanu zdrowia jamy ustnej dla uczniów klas II szkół podstawowych
na terenie m.st. Warszawy” na lata 2008 – 2010, stanowiący załącznik do uchwały, oraz
zaangażowanie na ten cel środków finansowych, w wysokości:
1) w roku 2008 – 700.000 PLN (słownie złotych: siedemset tysięcy);
2) w roku 2009 – 700.000 PLN (słownie złotych: siedemset tysięcy);
3) w roku 2010 – 700.000 PLN (słownie złotych: siedemset tysięcy).
§ 2. Zobowiązania określone w § 1 zostaną pokryte z następujących dochodów
m.st. Warszawy:
1) opłaty skarbowej;
2) podatku od czynności cywilnoprawnych;
3) udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.
§ 3. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi m.st. Warszawy.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodnicząca
Rady m.st. Warszawy
(-)
Ewa Malinowska-Grupińska
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62,
poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162, poz. 1568,
z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr
17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337 oraz z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218.
2
Zmiany tekstu wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 94, poz. 788, Nr 132, poz. 1110,
Nr 138, poz. 1154, Nr 157, poz. 1314, Nr 169, poz. 1411, Nr 164, poz. 1366 i Nr 179, poz.1489, z 2006 r. Nr 75,
poz. 519, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 143, poz. 1030, Nr 170, poz. 1217, Nr 191, poz. 1410, Nr 227, poz. 1658
i Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 64, poz. 427, Nr 64, poz. 433, Nr 82, poz. 559, Nr 115, poz. 793, Nr 133, poz.
922, Nr 166, poz. 1172, Nr 171, poz. 1208, Nr 176, poz. 1243 i Nr 180, poz. 1280 oraz 2008 r. Nr 58, poz. 305.
1
1
Załącznik
do uchwały Nr XXXIV/1029/2008
Rady m.st. Warszawy
z dnia 29 maja 2008 r.
w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie przez
m.st.
Warszawę
umów
na
okres
przekraczający rok budżetowy na realizację
programu zdrowotnego „Program profilaktyki
zdrowotnej w zakresie poprawy stanu zdrowia
jamy ustnej dla uczniów klas II szkół
podstawowych na terenie m.st. Warszawy” na
lata 2008 – 2010.
Program profilaktyki zdrowotnej w zakresie poprawy stanu zdrowia jamy ustnej dla uczniów
klas II szkół podstawowych na terenie m.st. Warszawy
I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA „PROGRAMU PROFILAKTYKI
ZDROWOTNEJ W ZAKRESIE POPRAWY STANU ZDROWIA JAMY USTNEJ DLA
UCZNIÓW
KLAS
II
SZKÓŁ
PODSTAWOWYCH
NA
TERENIE
M.ST. WARSZAWY”, zwanego dalej „Programem”.
1. Opis problemu zdrowotnego
Próchnica zębów należy do najbardziej rozpowszechnionych chorób w populacji
dzieci i młodzieży. W krajach wysoko rozwiniętych od blisko 30 lat obserwuje się spadek
częstości występowania próchnicy u dzieci i młodzieży wskutek intensywnie prowadzonej
edukacji prozdrowotnej całego społeczeństwa. W Polsce, jako jednym z nielicznych krajów
świata, a zwłaszcza Europy, nie udało się dotąd znacząco obniżyć zapadalności na próchnicę,
szczególnie wśród dzieci w wieku przedszkolnym. Choroba próchnicowa
i zapalenie dziąseł nadal dotyczą 90% dzieci w wieku szkolnym. Niepokojące zjawisko
obserwowane jest wśród populacji dzieci w wieku 12 lat. Próchnica dotyczy ponad 80%
dzieci w tym wieku. Uwidacznia się niekorzystna tendencja wzrostowa liczby dzieci
z usuniętymi z powodu próchnicy zębami stałymi. Średnio u 20% dzieci stwierdza się
próchnicę w stadium początkowym, w którym rozwojowi choroby można zapobiec poprzez
działania profilaktyczne.
Występowanie choroby próchnicowej wpływa również na funkcjonowanie całego
organizmu. Udowodniono wzrost ryzyka wystąpienia przedwczesnych porodów i niskiej wagi
urodzeniowej noworodka u kobiet ciężarnych ze złym stanem zdrowia jamy ustnej. U dzieci,
przedwczesna utrata uzębienia mlecznego, powoduje wzrost ryzyka nieprawidłowego
rozwoju kości szczęki i powstawanie różnego typu wad zgryzu. Zęby z próchnicą uznawane
są za istotne źródło infekcji dla całego organizmu. Ubytki próchnicowe stanowią poważne
zagrożenie dla zdrowia ze względu na znaczne obciążenie bakteryjne.
Zły stan zdrowia jamy ustnej osób dorosłych jest konsekwencją zaniedbań
w dzieciństwie. Związane z tym potrzeby wymagają droższych i bardziej skomplikowanych
procedur. Odpłatność za ponadpodstawowe zabiegi stomatologiczne w znacznym stopniu
ogranicza dostęp uboższej części społeczeństwa do leczenia.
Próchnica zębów jest czwartą z chorób najbardziej kosztownych w leczeniu. Stomatologia
jest dziedziną medycyny pochłaniającą rocznie znaczne nakłady finansowe przeznaczone na
ubezpieczenie zdrowotne (wysoki koszt sprzętu i materiałów stomatologicznych). Wysokie
nakłady na leczenie są również wynikiem braku skutecznych programów profilaktycznych.
2
Promocja zdrowia i programy edukacyjne mające na celu zapobieganie próchnicy
i chorobom przyzębia mogą zmniejszyć koszty i nakłady ponoszone na leczenie tych chorób.
W świetle aktualnych stanowisk instytucji i organizacji międzynarodowych
zajmujących się zdrowiem jamy ustnej takich jak Światowa Organizacja Zdrowia (WHO),
Międzynarodowa Federacja Stomatologów (FDI), podstawową metodą zapobiegania
próchnicy powinno być dwukrotne w ciągu dnia szczotkowanie zębów pastą z fluorem oraz
kontrola diety (ograniczenie spożycia produktów zawierających węglowodany proste).
Szczotkowanie zębów dwukrotnie w ciągu dnia pastą z fluorem umożliwia usunięcie
z powierzchni zębów złogów bakteryjnych oraz utrzymanie w ślinie poziomu fluoru
wystarczającego do stymulacji procesów remineralizacji w tkankach zęba w momencie
zadziałania kwasów.
Ważną sprawą jest edukacja zdrowotna opiekunów dziecka w celu stymulacji ich
zaangażowania w proces kształtowania właściwych nawyków (żywieniowych
i higienicznych) oraz zwiększenia skuteczności zabiegów szczotkowania zębów (poprzez
udział opiekuna w dokładnym ich wykonaniu).
Organizacja projektu jest oparta na jednodniowej interwencji medycznej polegającej
na badaniu stanu zdrowia jamy ustnej dziecka i przedstawieniu jego wyniku
rodzicom/opiekunom. Wdrożenie programu będzie poprzedzone szczegółowym badaniem
stomatologicznym dziecka i wstępną oceną czynników ryzyka próchnicy. Wyniki badań
stomatologicznych dziecka zostaną przedstawione rodzicom wraz z propozycjami
dotyczącymi postępowania profilaktyczno-leczniczego.
W wyniku stosowanego programu oczekuje się 50% redukcji częstości występowania
choroby.
2. Główne czynniki ryzyka próchnicy:
1) niewłaściwe zapobieganie próchnicy,
2) brak nawyku szczotkowania zębów,
3) niewłaściwa metoda szczotkowania zębów,
4) spożywanie nadmiernej ilości cukrów prostych,
5) brak zróżnicowanej diety (konieczność suplementacji fluoru),
6) działanie bakterii płytki nazębnej,
7) podatność zębów,
8) okres zaniedbań w higienie jamy ustnej,
9) zmniejszona ilość śliny,
10) wrodzona wada budowy zęba.
II. CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
1. Cel główny:
Obniżenie częstości występowania próchnicy u dzieci i młodzieży oraz poprawa ich
jakości życia poprzez:
1) oddziaływania prozdrowotne ukierunkowane na ochronę przed próchnicą tych zębów,
które są najczęściej atakowane przez chorobę,
2) kształtowanie postaw prozdrowotnych i rozwijanie właściwych nawyków higienicznych
u uczniów klas II szkół podstawowych,
3) stomatologiczną edukację prozdrowotną rodziców dzieci oraz nauczycieli
i wychowawców,
3
4) zapewnienie niezbędnej profilaktyki fluorkowej poprzez dwukrotne w ciągu dnia
szczotkowanie zębów pastą z fluorem.
2. Cele pośrednie:
1) podniesienie świadomości zdrowotnej rodziców dzieci z grupy ryzyka poprzez
zwiększenie ich udziału w zabiegach higienicznych jamy ustnej,
2) zwiększenie liczby dzieci ze zdrowym uzębieniem stałym i przyzębiem,
3) obniżenie ciężkości przebiegu choroby próchnicowej u dzieci w wieku szkolnym,
4) obniżenie wartości wskaźnika próchnicy zębów stałych u dzieci,
5) obniżenie wartości wskaźnika znaczącej próchnicy (SIC Index – Significant Caries Index)
u dzieci objętych programem,
6) obniżenie odsetka dzieci i młodzieży z usuniętymi z powodu próchnicy zębami stałymi,
7) zmniejszenie liczby godzin i dni nauki szkolnej opuszczonych przez dzieci z powodu bólu
zęba lub nagłej wizyty u lekarza dentysty,
8) obniżenie kosztów opieki stomatologicznej i potrzeby leczenia zębów u małych dzieci.
III. SPOSÓB REALIZACJI
PROGRAMU
DZIAŁAŃ
NA
POSZCZEGÓLNYCH
ETAPACH
1. Tryb zapraszania do Programu
Dla osiągnięcia zamierzonych celów dyrektorzy szkół oraz rodzice uczniów klas II zostaną
poinformowani i poproszeni o wyrażenie zgody na wzięcie udziału w Programie przez Biuro
Edukacji Urzędu m.st. Warszawy na jednym ze spotkań organizowanych z rodzicami przez
szkołę. Akcję informacyjną o Programie przeprowadzą realizatorzy programu.
2. Populacja objęta Programem
Realizowany program jest programem obejmującym swoim zasięgiem szkoły podstawowe na
terenie m.st. Warszawy. Do programu zostanie zaproszonych około 12 000 dzieci klas II
szkół podstawowych.
3. Niezbędne działania na poszczególnych etapach realizacji Programu:
1) wykonanie programowego badania stomatologicznego dzieci wraz
z wypełnieniem diagramu powierzchniowego, określeniem czynników ryzyka
próchnicy i zaawansowania procesu wyżynania zębów obejmujące:
a) zarejestrowanie dziecka z określonej populacji uczniów klas II, które zgłosi się
do Programu,
b) przeprowadzenie wywiadu z rodzicem dziecka i wypełnienie ankiety o stanie
zdrowia dziecka,
c) przeprowadzenie wstępnego badania diagnostycznego,
d) wypełnienie karty badania,
e) zakwalifikowanie dziecka do grupy szczególnego ryzyka (postępowanie
lecznicze dla tej grupy),
f) lekarz przeprowadza instrukcję szczotkowania i badanie dziecka i opiekuna
informując o stanie zdrowia i potrzebach zdrowotnych z zakresu profilaktyki
zdrowia jamy ustnej (badanie indywidualne),
2) przeprowadzenie przez realizatora programu codziennie jednej sesji
nadzorowanego szczotkowania zębów z uwzględnieniem pierwszych zębów
trzonowych u uczniów w klasach II szkół podstawowych,
4
3) po upływie 6 miesięcy od wstępnego badania programowego ocena czynników
ryzyka oraz stanu zdrowia jamy ustnej oraz wykonanie zabiegu uszczelniania
bruzd na powierzchniach żujących pierwszych zębów trzonowych stałych u dzieci
z utrzymującą się wysoką aktywnością próchnicy oraz u dzieci z grupy wysokiego
narażenia na próchnicę zębów,
IV. WSKAZANIE DALSZYCH PROCEDUR DIAGNOSTYCZNYCH I LECZNICZYCH
Po wykonanym badaniu opiekun dziecka zostanie poinformowany o jego wyniku. Dziecko,
u którego zostanie zdiagnozowana choroba próchnicowa, będzie miało możliwość leczenia
zębów w ramach kontraktu zawartego z Narodowym Funduszem Zdrowia.
V. WSKAŹNIKI DO MONITOROWANIA OCZEKIWANYCH EFEKTÓW
Podczas oceny uwzględnione będą wykładniki:
1) odsetek dzieci z uzębieniem stałym bez próchnicy,
2) odsetek wyrżniętych zębów stałych z wartością DMFT = 0,
3) średnia liczba wyrżniętych zębów stałych u dzieci,
4) odsetek dzieci bez zapalenia dziąseł,
5) średnia wartość dmft,
6) średnie wartości dt, DT oraz ft i FT,
7) kierunek i wielkość zmian średniej wartości wskaźnika SIC Index,
8) potrzeby leczenia zachowawczego zębów.
VI. CZAS TRWANIA PROGRAMU
Program będzie realizowany w latach 2008 – 2010.
5
Indywidualna Karta Profilaktycznego Badania Stomatologicznego
Imię i Nazwisko ucznia
Klasa
Szkoła Podstawowa Nr
Adres
S – ząb stały
M – ząb mleczny
---------------------------------P – próchnica, U – usunięty,
W – wypełnienie, E – do ekstrakcji
P – próchnica, U – usunięty,
W – wypełnienie, E – do ekstrakcji
----------------------------------S – ząb stały
M – ząb mleczny
Uwaga:
Z powodu występowania uzębienia mieszanego powyższy diagram schematycznie przedstawia kwadranty jamy ustnej.
Kwadraty zewnętrzne służą do określenia rodzaju zęba (mleczny/stały), wewnętrzne określają stan danego zęba.
Wada zgryzu
tak
nie
Krótki opis:
 Właściwe zakreślić.
Stan higieny j. ustnej
b. dobry
dobry
dostateczny
niedostateczny
 Właściwe zakreślić
Wskazania i zalecenia
…………………
…………………
Miejscowość, data
Podpis i pieczęć lekarza
6
II