wersja 1.3 (c) ZEiSAP „MikroB” S.A. 2005 2 PRO-2000 INTERNET © Copyright by: Zakład Elementów i Systemów Automatyki Przemysłowej MikroB® S.A., Ostrzeszów 2005 Windows, Internet Explorer, IIS są znakami firmowymi Microsoft Corp. QNX jest znakiem firmowym QNX Software Systems Ltd. Linux jest zarejestrowanym znakiem Linusa Torvaldsa. PRO-2000, MikroB S.A. PRO-2000 INTERNET 3 Możliwości Jedną z możliwości systemu PRO-2000 jest dostęp poprzez Internet. Coraz częściej ta globalna sieć wykorzystywana jest do przekazywania informacji nie tylko hipertekstowych lecz również do zdalnego informowania o stanie linii technologicznej, procesu czy obiektu. Dzięki pakietowi PRO-2000 INTERNET można mieć dostęp do wybranych zasobów stacji przetwarzających PRO-2000 poprzez globalną sieć Internet lub zakładową sieć Intranet. Dowolny komputer wyposażony w ogólnodostępną i bezpłatną przeglądarkę stron WWW Microsoft Internet Explorer może służyć do przeglądania informacji dostępnych w systemie PRO-2000. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej technologii ActiveX interfejs internetowej wersji stacji operatorskiej PRO-2000 jest zgodny z interfejsem standardowej stacji operatorskiej w wersji dla systemu MS Windows, co ułatwia pracę użytkownikom korzystającym z obu wersji. Ponadto, powyższa technologia daje pewność, iż wszystkie najnowsze rozszerzenia oraz uaktualnienia standardowej wersji stacji operatorskiej zostaną natychmiast przeniesione do jej internetowej wersji. Pakiet PRO-2000 INTERNET umożliwia: konfigurację uprawnień do wybranych funkcji pakietu, zapewniającą bezpieczeństwo działania systemu; oglądanie obrazów synoptycznych prezentujących aktualny stan procesów technologicznych; przeglądanie aktualnie występujacych oraz archiwalnych zdarzeń, ostrzeżeń oraz alarmów; śledzenie zmiennych procesowych w wybranym okresie czasu za pomocą wykresów; udostępnianie, w szczególnych przypadkach, funkcji sterujących procesem. Architektura Warstwy W systemie PRO-2000 można wyróżnić dwie warstwy oprogramowania: oprogramowania warstwa przetwarzająca - procesy działające w tle systemu operacyjnego, których operator nie widzi jawnie na ekranie; w ich skład wchodzą drajwery do urządzeń kontrolno-pomiarowych, programy archiwizacji i dystrybucji pomiarów i inne. warstwa operatorska - do warstwy tej należą programy bezpośredniej interakcji z użytkownikiem, takie jak: obrazy synoptyczne, obraz alarmowy, wykresy itp. PRO-2000, MikroB S.A. 4 PRO-2000 INTERNET Jak dotąd, obie warstwy systemu dostępne były w dwóch wersjach: dla systemu operacyjnego Microsoft Windows oraz dla systemu QNX. Obie wersje są ze sobą kompatybilne, dzięki czemu można łączyć je w dowolnych kombinacjach, np. stacja operatorska pracująca na systemie MS Windows może łączyć się ze stacjami przetwarzającymi pracującymi pod kontrolą zarówno MS Windows jak i systemu QNX. Pakiet PRO-2000 INTERNET rozszerza wybór o nowy typ stacji operatorskiej – uruchamianej z poziomu przeglądarki WWW. Elementy systemu Elementy systemu: stacja przetwarzająca – standardowa stacja przetwarzająca systemu PRO-2000 w wersji dla systemu MS Windows lub QNX; serwer WWW – służący do udostępniania stron WWW systemu PRO-2000; może być to dowolny serwer (Apache, IIS, httpd, itp.) pracujący na dowolnym systemie operacyjnym (MS Windows, QNX, GNU/Linux, itp.); można zainstalować go na tym samym stanowisku co stację przetwarzającą lub na wydzielonym komputerze; przeglądarka WWW – służąca do przeglądania informacji ze stacji przetwarzających, udostępnianych przez serwer WWW; z uwagi na zastosowanie technologii ActiveX wymaganą przeglądarką jest Microsoft Internet Explorer w wersji 5.0 lub późniejszej. Rys. 1. Struktura systemu PRO-2000, MikroB S.A. PRO-2000 INTERNET 5 W przypadku gdy chcemy udostępniać dane ze stacji przetwarzających w globalnej sieci Internet, należy pamiętać, iż stacje muszą być osiągalne z zewnątrz poprzez zewnętrzny numer IP lub poprzez przekierowanie portów na komputerze dostępowym, posiadającym zewnętrzny adres IP. Ponieważ w systemie PRO-2000 stacje przetwarzające potrafią przekazywać pomiędzy sobą dane, wystarczy aby tylko jedna ze stacji przetwarzających była bezpośrednio widoczna z zewnątrz, pozostałe stacje będą wówczas widoczne za jej pośrednictwem. Warstwa operatorska Po wejściu na stronę główną serwera WWW systemu PRO-2000 użytkownik ma możliwość wyboru jednej z udostępnionych stacji przetwarzających: Rys. 2. Strona główna PRO-2000, MikroB S.A. 6 PRO-2000 INTERNET Po wybraniu stacji przetwarzającej użytkownik zostaje przekierowany na stronę zawierającą wykaz dostępnych programów operatorskich (rysunek numer 3). Na tej stronie istnieje możliwość podania nazwy użytkownika oraz hasła wymaganych w przypadku zdefiniowania uprawnień. Jeśli nazwa i hasło nie zostaną podane, użytkownik zostanie zalogowany jako gość. W momencie załadowania strony system sprawdzi czy na stacji przetwarzającej znajduje się nowsza baza niż na lokalnym dysku. Jeśli tak, użytkownik zostanie poproszony o zezwolenie na ściągnięcie nowszej wersji bazy. Rys. 3. Programy operatorskie Jak już wspomniano, interfejs użytkownika programów operatorskich internetowej wersji PRO-2000 jest zgodny z interfejsem standardowej stacji operatorskiej w wersji dla MS Windows. Z tego powodu, poniżej opisano jedynie ogólnie funkcje programów oraz różnice pomiędzy obiema wersjami. Dokładny opis programów operatorskich można znaleźć w dokumentacji stacji operatorskiej PRO-2000 w wersji dla systemu MS Windows. PRO-2000, MikroB S.A. PRO-2000 INTERNET 7 SYNOPTYKI Program synoptyk służy do obrazowania stanu procesu technologicznego w czasie rzeczywistym. Z uwagi na ograniczenia przeglądarki, w przypadku wersji internetowej program synoptyk działa jako aplikacja jednookienkowa (w standardowej wersji stacji operatorskiej możliwe jest wyświetlenie kilku synoptyk w oddzielnych oknach). Rys. 4. Przykładowe synoptyki PRO-2000, MikroB S.A. 8 PRO-2000 INTERNET OBRAZ ALARMOWY Obraz alarmowy przedstawia bieżące zdarzenia z podziałem na klasy (alarmy, ostrzeżenia, usterki, itp.). Obecnie nie ma mozliwości zaakceptowania alarmu z poziomu internetowej stacji operatorskiej. Funkcja taka może pojawić się na życzenie klienta. Rys. 5. Obraz alarmowy RAPORT ZDARZEŃ Raport zdarzeń przedstawia bieżące i archiwalne zdarzenia z podziałem na klasy (technologiczne, systemowe, alarmy, ostrzeżenia oraz usterki). Rys. 6. Raport zdarzeń PRO-2000, MikroB S.A. PRO-2000 INTERNET 9 WYKRESY WARTOŚCI CHWILOWYCH Program służy do oglądania i drukowania archiwalnych wartości chwilowych punktów systemowych w formie wykresu lub tabeli. Z uwagi na ograniczenia przeglądarki, w odróżnieniu od standardowej wersji programu, w wersji internetowej można oglądać tylko jedno okno z maksymalnie ośmioma wykresami w danym momencie. Rys. 7. Wykres wartości chwilowych PRO-2000, MikroB S.A. 10 PRO-2000 INTERNET WYKRESY WARTOŚCI AKTUALNYCH Program daje możliwość obserwowania wartości wybranych punktów systemowych na wykresie w czasie rzeczywistym (wykres „żyje” bo jest na bieżąco z wybraną częstotliwością uzupełniany odczytywanymi wartościami z procesu). Z uwagi na ograniczenia przeglądarki, w odróżnieniu od standardowej wersji programu, w wersji internetowej można oglądać tylko jedno okno z maksymalnie ośmioma wykresami w danym momencie. Rys. 8. Wykres wartości aktualnych PRO-2000, MikroB S.A. PRO-2000 INTERNET 11 WYKRESY WARTOŚCI 15-MINUTOWYCH Program przeznaczony jest do prezentacji archiwalnych wartości punktów licznikowych z podziałem na godziny szczytu i inne. Z uwagi na ograniczenia przeglądarki, w odróżnieniu od standardowej wersji programu, w wersji internetowej można oglądać tylko jedno okno z maksymalnie ośmioma wykresami w danym momencie. Rys. 9. Wykres wartości 15-to minutowych PRO-2000, MikroB S.A. 12 PRO-2000 INTERNET WYKRESY WARTOŚCI GODZINOWYCH Program służy do oglądania, i drukowania archiwalnych wartości godzinowych i dobowych (średnich, sum, czasów pracy, itp.) punktów systemowych w formie wykresu lub tabeli. Z uwagi na ograniczenia przeglądarki, w odróżnieniu od standardowej wersji programu, w wersji internetowej można oglądać tylko jedno okno z maksymalnie ośmioma wykresami w danym momencie. Rys. 10. Wykres wartości godzinowych PRO-2000, MikroB S.A.