„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)

„Zdrowe bicie serca”
(Healthy Heart Beat)
Opracowała :
mgr Agnieszka Pątek - Gołębiowska
Światowy Dzień Zdrowia 7. 04.2013
Choroby układu krążenia
Nadciśnienie tętnicze;
Miażdzyca tętnic;
Choroba wieńcowa;
Zawał mięśnia sercowego;
Udary mózgu;
Czynniki ryzyka chorób układu krążenia
Modyfikowalne :
 Nadciśnienie tętnicze,
 Otyłość
 Hiperlipidemia;
 Cukrzyca;
 Palenie tytoniu;
 Nadużywanie alkoholu;
 Nadużywanie spożycia soli
kuchennej;
 Stres;
 Doustne leki
antykoncepcyjne;
Niemodyfikowalne :
 Wiek;
 Płeć;
 Rasa;
 Czynniki genetyczne;
 Choroba w rodzinie;
Cel główny Światowego Dnia Zdrowia
07.04. 2013
Zmniejszenie liczby :
zawałów serca,
 udarów mózgu
Cele szczegółowe
Światowego Dnia Zdrowia
07.04. 2013
podniesienie poziomu wiedzy na temat
przyczyn i skutków nadciśnienia tętniczego,
propagowanie zasad profilaktyki nadciśnienia
tętniczego i zachęcanie do ich stosowania,
zachęcenie dorosłych do regularnej kontroli
ciśnienia tętniczego krwi,
Światowy Dzień Zdrowia
7. 04.2013
Temat przewodni :
Nadciśnienie tętnicze
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Klasyfikacja ciśnienia prawidłowego
i nadciśnienia tętniczego
Kategoria
Skurczowe
ciśnienie optymalne
< 120
i
ciśnienie prawidłowe
120-129
i/lub
80-84
ciśnienie wysokie prawidłowe
130-139
i/lub
85-89
nadciśnienie tętnicze
1. stopnia
2. Stopnia
3. stopnia
140-159
160-179
≥ 180
i/lub
i/lub
i
90-99
100-109
≥110
≥140
i
< 90
izolowane nadciśnienie
tętnicze skurczowe
Rozkurczowe
< 80
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Wpływ ciśnienia tętniczego na zdrowie
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Nadciśnienie tętniczego a ryzyko choroby
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Cel badania
• ocena rozpowszechnienia i kontroli nadciśnienia
tętniczego, zaburzeń lipidowych, palenia
papierosów oraz otyłości i cukrzycy w Polsce
Adresaci
• próba reprezentatywna dla mieszkańców Polski
w wieku 18-79 lat
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego






Zgodnie z zaleceniami PTNT z 2000 roku w skład leczenia
niefarmakologicznego wchodzi przede wszystkim :
Zmniejszenie nadwagi;
Ograniczenie spożycia soli;
Ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych;
Zaprzestanie palenia tytoniu;
Zwiększenie aktywności fizycznej;
Ograniczenie spożycia alkoholu;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Do podstawowych metod leczenia niefarmakologicznego
należy zmniejszenie masy ciała u osób z nadwagą i otyłością.
Normalizacja masy ciała
Schemat obliczania wskażnika BMI (Body Mass Index)
Wskaźnik proporcji wagowo-wzrostowych to wskaźnik BMI
(Body Mass Index), który można obliczyć wg wzoru:
BMI = masa ciała (kg)/wzrost (m)2
Dla osób dorosłych wartości wskaźnika BMI w granicach
20 - 25 - prawidłowa masa ciała
25-30 - nadwaga
30 - otyłość
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Ograniczenie spożycia sodu w diecie
W wielu badaniach udowodniono, że zmniejszenie zawartości
sodu w diecie powoduje obniżenie ciśnienia tętniczego.
Sodowrażliwość – oznacza zmiany ciśnienia tętniczego pod
wpływem ładunku sodu podawanego doustnie lub dożylnie.
U osób sodowrażliwych pod wpływem zwiększonego dowozu
sodu do organizmu dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi a
zmniejszenie podaży powoduje efekt odwrotny .
Według WHO dobowe spożycie sodu to 2,8 – 5,8 g/d na
dobę.
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych
W badaniu DASH wykazano, że zastosowanie u
chorych na nadciśnienie tętnicze diety zawierającej
dużo jarzyn, owoców i ubogotłuszczowych
produktów mlecznych powoduje obniżenie ciśnienia
skurczowego o 11,4 mmHg, rozkurczowego zaś o 5,1
mmHg.
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Zwiększenie aktywności fizycznej
Badania przeprowadzone wśród studentów Uniwersytetu w
Glasgow, Wielka Brytania, uczestniczyło w nich 15 tys. osób
obserwowanych przez 20 lat, wykazały, że studenci aktywni
fizycznie mieli niższe ciśnienie tętnicze niż osoby o małej
aktywności fizycznej.
Wśród chorych na nadciśnienie tętnicze systematyczna
aktywność fizyczna poprawia ogólną sprawność oraz
samopoczucie chorego.
Chorym na łagodne i umiarkowane nadciśnienie tętnicze
zaleca się przede wszystkim : spacer, jazdę na rowerze lub
pływanie ( co najmniej 2 – 3 razy w tygodniu ). Trening
powinien trwać ponad 30, ale nie więcej niż 60 minut.
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Ograniczenie spożycia alkoholu
 Badania prowadzone z wykorzystaniem całodobowego
pomiaru ciśnienia tętniczego wykazały, że wypicie 40 –
60 g etanolu prowadzi do utrzymania się przez całą
dobę efektu presyjnego;
 Nadmierne spożycie etanolu zwiększa także ryzyko
wystąpienia udaru mózgu;
 Ograniczenie u chorych na nadciśnienie tętnicze
spożycia alkoholu do 20 – 30 g/d w istotny sposób
wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia
tętniczego
Zaprzestanie palenia tytoniu
Palenie tytoniu jest jednym z najważniejszych czynników
ryzyka chorób sercowo – naczyniowych, dlatego chory
powinien go bezwzględnie zaniechać.




Wypalenie jednego lub kilku papierosów w krótkim czasie
powoduje :
Wyraźny wzrost ciśnienia tętniczego;
Zwiększenie częstości rytmu i pojemności minutowej;
Powoduje zmianę profilu lipidowego;
Prowadzi do uszkodzenia śródbłonka ściany naczyniowej;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Cyfry ,które warto znać w profilaktyce
chorób układu krążenia
0 – tyle papierosów wypalamy codziennie;
30 – codzienna aktywność fizyczna ;
139/89 – tyle nie powinno przekraczać ciśnienie tętnicze;
200 – tyle nie powinien przekraczać cholesterol całkowity;
80/94 – tyle nie powinien przekraczać obwód brzucha mierzony
na poziomie pępka;
100 – tyle nie powinna przekraczać glukoza mierzona na czczo;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Zasady prawidłowego pomiaru
ciśnienia tętniczego
 Zapoznaj się dokładnie z instrukcją obsługi
aparatu i przestrzegaj użytkując ciśnieniomierz;
 Dobierz właściwy rozmiar mankietu
ciśnieniomierza do obwodu swojego ramienia; ( dla
dzieci do 2 lat – 6 cm, dla dzieci do 4 lat – 8 cm, dla
dzieci do 9 lat 11 cm, dla dorosłych 12 – 14 cm; 1/3
długości ramienia )
 mankiet zbyt wąski lub zbyt krótki – zawyża wartość
mierzonego ciśnienia;
 mankiet zbyt szeroki lub zbyt długi – zaniża wartość
mierzonego ciśnienia;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Zasady prawidłowego pomiaru
ciśnienia tętniczego
 Na co najmniej 30 minut przed pomiarem
powstrzymaj się od picia kawy, alkoholu, palenia
papierosów oraz spożywania posiłków;
 Przed pomiarem odpocznij co najmniej 5 minut
w pozycji siedzącej z podpartymi plecami.
 Nie mierz ciśnienia w momencie silnej potrzeby
oddania moczu, pełny pęcherz zwiększa
ciśnienie krwi;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Zasady prawidłowego pomiaru ciśnienia
tętniczego
 Wartości ciśnienia tętniczego zmieniają się wielokrotnie
w ciągu doby, dlatego zwykle zaleca się jego mierzenie
o stałej porze.
 Pomiar należy przeprowadzić na ręce wykazującej
wyższe ciśnienie tętnicze.
 Jeśli używasz aparatu nadgarstkowego, w czasie pomiaru
trzymaj nadgarstek na wysokości serca.
 W przypadku pomiarów przeprowadzanych aparatem
naramiennym mankiet urządzenia jest automatycznie
na odpowiedniej wysokości ( wysokość serca ).
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Zasady prawidłowego pomiaru
ciśnienia tętniczego
Między kolejnymi pomiarami zrób 1-2
minuty przerwy;
 Zapisuj wyniki pomiaru w dzienniczku
samokontroli (data, godzina, wartość
ciśnienia);
Dokonuj pomiaru regularnie - nawet, jeśli
wartość ciśnienia jest prawidłowa;
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
- umieszczenie końcówki stetoskopu w górnej
części dołu łokciowego (nad tętnicą łokciową)
- pompowanie powietrza do mankietu, aż tętno
przestanie być wyczuwalne (CISZA)
- podniesienie ciśnienia w sfigmomanometrze
o około 30 mm Hg powyżej słyszalnych tonów
- powolne wypuszczanie powietrza z mankietu
(2 mm Hg/s)
- słuchanie za pomocą słuchawek lekarskich
pojawiających się odgłosów
- zapamiętanie wartości, przy jakiej pojawia się
pierwszy ton (pierwsza fala tętna) - wartość SBP
- zapamiętanie wartości, przy jakiej znika
słyszalność ostatniego tonu – wartość DBP
- wypuszczenie powietrza z sfigmomanometru
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
„Zdrowe bicie serca” (Healthy Heart Beat)
Zespół Medycznych Szkół Policealnych w Siedlcach
Medyczne Szkoły Policealne im. Prof. Z. Religii
ul. Młynarska 17
08 – 110 Siedlce
tel. (025) 6447817
www.medyksiedlce.pl
Dziękuję za uwagę .
„Zdrowe bicie serca”
(Healthy Heart Beat)
Literatura :
1. A. Janusiewicz – Nadciśnienie tętnicze (zarys patogenezy, diagnostyki i leczenia );
wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2002
2. T. Pasierski, T. Grodzicki – Nadciśnieniowa choroba serca; wyd. Medycyna
Praktyczna, Kraków 1999
3. Strona Światowej Organizacji Zdrowia www.who.int
4. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym – 2011 rok
(wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego)
5. Strona Światowej Ligii Nadciśnienia Tętniczego
ww.worldhypertesionleague.org
6. Medycyna Praktyczna www.nadcisnienie.mp.pl
7. Serwis Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia tętniczego
www.nadcisnienietetnicze.pl/
8. Polskie Towarzystwo Neurologiczne – PTN - www.ptneuro.pl/