Dziecięce postawy w okresie adaptacji Postawa bezproblemowa

Dziecięce postawy w okresie adaptacji
Postawa bezproblemowa
Postawę bezproblemową prezentują dzieci, dla których pobyt w przedszkolu nie wywołuje
długotrwałych konfliktów wewnętrznych i zewnętrznych. Nie znaczy to, że takie dziecko
nie ma żadnych problemów w przedszkolu. One oczywiście są, tylko ich charakter jest
krótkotrwały i przejściowy. Dzieci takie potrzebują okresu adaptacyjnego tak jak
wszystkie. Potrzebują wzmocnienia swojej pozycji w przedszkolu, sympatii i akceptacji ze
strony personelu i innych dzieci. Wyróżnia je to, że gdy otrzymają takie "wyposażenie" to
wykorzystają je optymalnie i uczynią przedszkole swoim drugim domem. Dzieci takie
często chodzą uśmiechnięte, łatwo nawiązują kontakty z innymi dziećmi, bawią się
spontanicznie. Dodatkowo
dzieci takie wywiązują się z postawionych im zadań
(oczywiście jeśli leżą one w zasięgu ich kompetencji), są dobrze oceniane przez grupę i
zadowolone z siebie.
Postawa pseudo bezproblemowa
Bardzo podobna do postawy bezproblemowej jest postawa pseudo bezproblemowa.
Inaczej można ją określić jako postawę odroczonych problemów. Początkowo dziecko
zachowuje się tak, jakby już było częścią przedszkolnej społeczności. Zewnętrzne objawy
zachowania takich dzieci nie zapowiadają późniejszych problemów. Maluchy są
uśmiechnięte i chętnie przychodzą do przedszkola. Często same odsyłają rodziców
mówiąc im, że mogą już zostać same. Taka sytuacja ma miejsce przez 3-4 tygodnie
pobytu w przedszkolu, potem następuje kryzys i dziecko nie chce przychodzić do
przedszkola. Najprawdopodobniej pojawia się jakaś nowa zmienna w życiu tych dzieci,
która powoduje, że krucha konstrukcja psychospołeczna, jaką wytworzyły dzieci na
potrzeby pobytu w przedszkolu nie była dostatecznie silna, aby wchłonąć i poradzić sobie
z czymś nowym. Powodem takiego stanu rzeczy mogą być: kłopoty w relacjach z
rówieśnikami, kłopoty rodzinne, kłopoty z personelem przedszkola w tym utrata
wymaganego przez dziecko poziomu zainteresowania przez nauczyciela, który obdarzył
nim inne dzieci, niezrozumienie reguł rządzących przedszkolem.
Niemalże z dnia na dzień u takich dzieci można zauważyć charakterystyczne objawy dla
zaburzeń w sferze emocjonalno uczuciowej. Takie przedszkolaki często wykazują regres
całości postaw społecznych choć równie często można spotkać się z przypadkami, że
regres dotyczy tylko pobytu w przedszkolu.
Postawa lękowo-uciekająca
Postawa lękowo-uciekająca wyraża się głównie ogromną niechęcią do pozostania przez
dziecko w przedszkolu. Klasyczne zachowanie takich dzieci rozciąga się od niechęci
opuszczenia domu, do niepozwalania na odejście rodzica z szatni lub z klasy. Jak
wskazuje sama nazwa postawy dzieci takie często płaczą, zalewając łzami rodziców,
wychowawców, bądź maskotki w zależności od tego, do czego aktualnie mają dostęp lub
co preferują. Dzieci takie są mało odporne na stres, nadwrażliwe i bierne w sytuacjach,
kiedy wymaga się od nich aktywności np. wspólnej zabawy. Oczywiście natężenie
postawy jest różne w każdym przypadku. Przyczyn takiego zachowania należy szukać
głównie w poczuciu odrzucenia i osamotnienia dziecka, które nie może zrozumieć, że
mama wróci i znów zabierze je do domu. W tym momencie dziecku przedszkole kojarzy
się z utratą bezpieczeństwa jaką dają tylko rodzice i dom. Stąd naturalna tendencja do
uciekania i obrony przed miejscem związanym ze złymi emocjami.
Postawa "Show time"
"Show time" to anglojęzyczne określenie dla opisania wielkiego widowiska.
Charakterystyczną cechą tego zjawiska jest robienie wielkiego hałasu i widowiska nawet
z małego i nieistotnego wydarzenia. W praktyce przedszkolnej spotyka się dzieci,
których zachowanie można zaklasyfikować jako "show time". W większości przypadków
związane jest to z nadpobudliwością psychoruchową lub emocjonalną. Dzieci takie łatwo
popadają w gniew i krzykiem oraz złością wyrażają swoje uczucia. Nie oznacza to, że
każde krzyczące dziecko robi przedstawienie. Dotyczy to dzieci, które reagują
nieadekwatnie do poziomu natężenia, wywołujących takie reakcje bodźców. Do opisu
zachowań występujących przy "show time" świetnie pasuje opisywana w psychologii
teoria gniewu, gdzie grupa prowokacji i demonstracji obejmuje: głośny krzyk,
wymachiwanie rękami, kopanie, padanie na ziemię. Zaś objawy ostrego gniewu to:
wymierzanie ciosów lub niszczenie przedmiotów. Wszystkie te zachowania razem, a
nawet każde z osobna stanowią dość duże widowisko na terenie przedszkola. Zachowanie
takie stanowi próbę wymuszenia zmiany, przystosowania się środowiska do wymagań
dziecka. Niektóre dzieci świadomie, a niektóre nieświadomie w ten sposób chcą coś
uzyskać od dorosłych. Postawa taka niestety utrwala się, jeśli nie ma odpowiedniej
reakcji ze strony obserwujących zdarzenie. Jedną z przyczyn takich zachowań jest gniew
wywołany wewnętrznym buntem i niegodzeniem się na przyjęcie reguł proponowanych
przez otoczenie. Mimo negatywnego odbioru takich zachowań ze strony otoczenia
niewątpliwie "show time" jest jakąś formą adaptacji. Problem odbioru takiego zachowania
polega na tym, że jednostka próbuje w tym przypadku przystosować do siebie otoczenie
a nie na odwrót.