Kodeks Pracy dla każdego

Polsk utgave
Kodeks Pracy
dla każdego
Best.nr.
584-POL
Kodeks Pracy
Kodeks Pracy (arbeidsmiljøloven) ma
zagwarantować bezpieczne warunki zatrudnienia,
bezpieczne środowisko pracy i celowość pracy
wszystkim pracobiorcom.
Kodeks reguluje zakres obowiązków i odpowiedzialności
zarówno pracodawcy, jak i pracobiorcy. Zawiera m.in.
postanowienia dotyczące bezpieczeństwa pracy, czasu
pracy, urlopów, warunków zatrudniania i zwalniania
pracowników. Do stosowania przepisów zawartych w
Kodeksie Pracy zobowiązani są przede wszystkim pracodawcy, lecz ustawa ta zawiera również wymogi wobec
pracobiorców oraz importerów i producentów urządzeń
technicznych i substancji szkodliwych dla zdrowia.
2
Państwowa Inspekcja
Pracy (Arbeidstilsynet)
Głównym zadaniem Państwowej
Inspekcji Pracy (Arbeidstilsynet)
jest nadzór nad przestrzeganiem
przepisów Kodeksu Pracy przez
przedsiębiorstwa.
Jeśli inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy
(Arbeidstilsynet) ujawnią nieprzestrzeganie
Kodeksu, przedsiębiorstwo otrzymuje
nakaz naprawy danej sytuacji w określonym
terminie. Ponadto Państwowa Inspekcja
Pracy (Arbeidstilsynet) udziela informacji
i wskazówek dotyczących np. czasu pracy,
świadczeń urlopowych, warunków zatrudniania
i zwalniania pracownika oraz elementów, które
powinna zawierać umowa o pracę.
Państwowa Inspekcja Pracy
(Arbeidstilsynet) zajmuje się także
kontrolą przestrzegania innych ustaw,
np. ustawy urlopowej oraz niektórych
ustępów ustawy antynikotynowej.
3
Obowiązki i odpowiedzialność
pracodawcy
Pracodawca jest zobowiązany do przestrzegania
przepisów Kodeksu pracy (arbeidsmiljøloven).
Obowiązkiem pracodawcy jest zadbać o:
nienarażanie Cię na wypadki przy pracy, utratę zdrowia oraz
o to, by środowisko pracy nie obciążało Cię w inny sposób;
zagwarantowanie Ci niezbędnego przeszkolenia i informacji;
zagwarantowanie Ci wsparcia.
Odpowiedzialności za Twoje zdrowie, dobre samopoczucie
w pracy i bezpieczeństwo pracodawca nie może przenieść na
nikogo innego.
4
Obowiązki pracobiorcy
Ty również jesteś odpowiedzialny za stworzenie właściwego środowiska pracy.
Jako pracobiorca:
masz obowiązek współpracowania z
pracodawcą w kwestiach dotyczących
środowiska pracy i bezpieczeństwa pracy;
masz obowiązek przestrzegania przyjętych
procedur i zasad. Niestosowanie się do
ustalonych zasad bezpieczeństwa pracy może
stanowić podstawę zwolnienia z pracy;
masz obowiązek uczestniczenia w niezbędnych
szkoleniach;
masz prawo do poruszania spraw związanych
ze środowiskiem pracy z wybranym spośród
załogi rzecznikiem ds. bezpieczeństwa pracy
lub z innymi mężami zaufania.
Ciążące na Tobie obowiązki pracobiorcy nie
ograniczają odpowiedzialności pracodawcy.
5
Bezpieczne warunki zatrudnienia
Każdy stosunek pracy powinna regulować pisemna
umowa o pracę.
Pracodawca przy zatrudnianiu pracownika nie może brać
pod uwagę jego płci, rasy, przekonań religijnych lub
politycznych.
Umowa o pracę powinna zawierać dane Twoje i
pracodawcy, informacje o miejscu pracy, rodzaju pracy,
dacie jej rozpoczęcia, przewidywanym okresie trwania
(w wypadku zatrudnienia na czas określony), prawie do
urlopu i świadczeń urlopowych, okresie wypowiedzenia,
wynagrodzeniu i czasie pracy.
6
Zanim otrzymasz wypowiedzenie,
sprawa powinna zostać omówiona na
tyle, na ile jest to praktycznie możliwe,
z Tobą oraz z mężami zaufania;
wypowiedzenie musi być rzeczowo
uzasadnione.
Wypowiedzenie powinno mieć formę
pisemną i zawierać informacje o
przysługujących Ci uprawnieniach.
Jeśli Twoim zdaniem wypowiedzenie jest
nieuzasadnione, masz prawo domagać się
negocjacji i wsparcia męża zaufania lub
innego doradcy podczas ich trwania.
7
Czas pracy
Normalny czas pracy to maksymalnie 40 godzin
tygodniowo i 9 godzin dziennie. Czas pracy
przekraczający normalny czas pracy uważa się
za godziny nadliczbowe. Wiele umów zbiorowych
przewiduje jednak czas pracy krótszy niż ten określony
w Kodeksie Pracy (arbeidsmiljøloven)
Główne postanowienia dotyczące czasu pracy:
Czas pracy jest nieco krótszy, jeśli pracujesz w systemie
zmianowym.
Jeśli prosisz o zwolnienie z pracy w godzinach
nadliczbowych z przyczyn zdrowotnych lub istotnych
przyczyn społecznych (np. opieka nad dzieckiem),
pracodawca ma obowiązek zwolnić Cię z pracy
w godzinach nadliczbowych.
8
Za pracę w godzinach nadliczbowych
powinieneś otrzymać dodatek w wysokości
co najmniej 40% wynagrodzenia.
Masz prawo do co najmniej 11 godzin
czasu wolnego w ciągu dnia oraz do 35
godzin nieprzerwanego czasu wolnego w
ciągu tygodnia.
Jeśli masz 15-18 lat i nie chodzisz do
szkoły, nie możesz pracować dłużej niż
8 godzin w ciągu doby i 40 godzin
tygodniowo. Nie możesz również
pracować w godzinach nadliczbowych
ani w nocy.
Godziny nadliczbowe nie mogą być
stałym systemem pracy.
9
Zadania i uprawnienia rzecznika
ds. bezpieczeństwa pracy
Zasadniczo we wszystkich przedsiębiorstwach należy
wybrać spośród załogi rzecznika ds. bezpieczeństwa
pracy.
Główne zadania rzecznika ds. bezpieczeństwa pracy:
Reprezentowanie pracowników wobec pracodawcy w
sprawach związanych ze środowiskiem pracy;
Czuwanie nad przestrzeganiem Kodeksu Pracy
(arbeidsmiljøloven),
Doradzanie podczas planowania i realizacji przedsięwzięć
mających znaczenie dla środowiska pracy. Za włączenie
rzecznika do dyskusji odpowiedzialny jest pracodawca.
10
Kontrola maszyn, urządzeń
technicznych, substancji
chemicznych oraz procesu pracy
pod kątem zagrożenia dla pracowników.
Dopilnowanie odpowiedniego
przeszkolenia i poinstruowania
pracowników.
Obowiązki rzecznika ds.
bezpieczeństwa pracy dotyczące
nadzoru i kontroli nie ograniczają
odpowiedzialności i obowiązków
spoczywających na pracodawcy.
11
Ważne w wypadku konfliktów
Za ujawnianie i rozwiązywanie konfliktów w miejscu pracy
odpowiedzialny jest pracodawca. Konflikty mogą mieć wiele
przyczyn, często powstają na tle niezgodności w sprawach
zawodowych, nieporozumień językowych lub różnic kulturowych.
W sytuacjach konfliktowych powszechne są takie zachowania
jak odtrącenie, szykanowanie, mobbing, pogardliwe uwagi czy
molestowanie seksualne. Praca w warunkach konfliktu może stać
się przyczyną choroby.
Kodeks Pracy jako pomoc w wypadku konfliktów
Pracodawca ma obowiązek zająć się zaistniałym konfliktem i
podjąć odpowiednie kroki, mające na celu stwierdzenie
przyczyny konfliktu oraz próbę jego rozwiązania.
12
Jeśli nie masz odwagi porozmawiać
bezpośrednio z pracodawcą, możesz zwrócić
się do rzecznika ds. bezpieczeństwa pracy i
jego poprosić o pomoc w przedstawieniu
sytuacji konfliktowej pracodawcy.
Jeżeli pracodawca nie chce zająć się
konfliktem lub uważa, że nie jest w stanie
go rozwiązać, rzecznik ds. bezpieczeństwa
pracy powinien zwrócić się do działającej
w przedsiębiorstwie rady ds. środowiska
pracy lub do Państwowej Inspekcji Pracy
(Arbeidstilsynet). Pracodawca otrzyma
wówczas nakaz rozwiązania konfliktu, nawet
przy wykorzystaniu pomocy biegłych z
zewnątrz, gdyby okazało się to konieczne.
Do obowiązków pracodawcy należy
zapobieganie szykanom lub innemu
nieodpowiedniemu zachowaniu
pozostałych pracowników wobec Ciebie.
13
14
15
Państwowa Inspekcja Pracy (Arbeidstilsynet)
odpowiada po polsku.
Tlf. 815 48 222 (następnie wybierz cyfrę 1). Podaj hasło POLSKI po
otrzymaniu odpowiedzi.
Państwowa Inspekcja Pracy obsługuje infolinię, gdzie fachowcy odpowiedzą
na Twoje pytania o BHP w miejscu pracy, urlopach, czasie pracy,
wypowiedzeniu, ergonomii, zagrożeniach związanych z użyciem chemikaliów,
dźwigach, maszynach, służbach BHP itp.
Infolinia czynna jest w piątki od 09.00 do 14.00.
Możesz też zwrócić się do nas pocztą elektroniczną.
Adres: [email protected]
Odwiedź naszą stronę internetową: www.arbeidstilsynet.no/pl
Znajdziesz tam informacje przetłumaczone na polski, między innymi:
standardową umowę o pracę
informacje o przepisach BHP
informacje o stawkach minimalnych w budownictwie
przewodnik po norweskim Kodeksie pracy (arbeidsmiljøloven) i Ustawie
urlopowej (ferieloven)
linki do innych stron z ważnymi dla Ciebie informacjami.
2.000 10-2011
tlf 815 48 222
www.arbeidstilsynet.no