Czwarta Aktualizacja Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych (IVAKPOSK) Joanna Anczarska – Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej Dyrektywa Rady 91/271/EWG dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych Cel: Ochrona środowiska wodnego przed niekorzystnymi skutkami zrzutów ścieków komunalnych Program implementacyjny – KRAJOWY PROGRAM OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW KOMUNALNYCH (zawierający aglomeracje o wielkości co najmniej 2 000 RLM), Strona | 02 Ustalenia Traktatu Akcesyjnego dla wdrożenia dyrektywy: • do 31 grudnia 2015 r. nie pełne wdrożenie dyrektywy, • redukcja ładunku zanieczyszczeń biodegradowalnych w terminach: 2005 2010 2013 69 % 86 % 91 % Strona | 03 Przyjęte założenia wdrażania dyrektywy 91/271/EWG • obecne: 1. Art. 5.4: zapewnienie 75% redukcji azotu i fosforu w stosunku do ładunku dopływającego do oczyszczalni 2. Efekty oczyszczania ścieków określono w zależności od wielkości oczyszczalni: w grupie oczyszczalni o wielkości powyżej 15 000 RLM stosowane będzie pogłębione usuwanie azotu i fosforu ogólnego. • planowane: 1. Art. 5.2: zapewnienie oczyszczania ścieków z podwyższonym standardem usuwania biogenów w aglomeracjach powyżej 10 000 RLM 2. Efekty oczyszczania ścieków określono w zależności od wielkości aglomeracji: stosowanie podwyższonego usuwania biogenów na wszystkich oczyszczalniach ścieków w aglomeracjach powyżej 10 000 RLM. Strona | 04 . Przeprowadzone działania w ramach prac nad IVAKPOŚK: • uaktualnienie planów inwestycyjnych w zakresie wyposażenia aglomeracji w systemy kanalizacyjne i oczyszczalnie ścieków komunalnych do 2015 r. • określenie kosztów inwestycji, • terminy realizacji, • określenie efektów ekologicznych. • wyliczenie tzw. RLM rzeczywistego dla wszystkich aglomeracji. • weryfikacja zasadności ustanowienia obszaru i granic aglomeracji pod kątem spełnienia wskaźnika 120 Mk/1 km nowobudowanej sieci, • analiza spełnienia przez poszczególne aglomeracje warunków dyrektywy Wszystkie analizy wykonane zostały wg. RLM rzeczywistego Strona | 05 Projekt IV AKPOŚK obejmuje: • 1647 aglomeracji, • 1848 oczyszczalni ścieków komunalnych. W wyniku urzeczywistnienia RLM jego wartość w skali Polski zmniejszyła się z 44 768 384 do 40 879 473 RLM Strona | 06 DEPARTAMENT INWESTYCJI I NADZORU Strona | 07 Zakres rzeczowy planowanych inwestycji w latach 2011 -2015: Sieć kanalizacyjna • budowa 23 220, 7 km po korekcie (40 617,2 km - przed korektą) • modernizacja 2 200,9 km. Oczyszczalnie ścieków komunalnych • budowa 221 nowych, • 125 modernizacja, • 107 rozbudowa, • 347 rozbudowa i modernizacja, Osady • modernizacja części osadowej w 211 oczyszczalniach. Ponadto, 224 aglomeracji wymaga dodatkowych inwestycji na 278 oczyszczalniach w celu dostosowania do art. 5.2. Strona | 08 Koszty planowanych inwestycji w latach 2011- 2015 wynoszą 29,36 mld zł przy uwzględnieniu korekty sieci kanalizacyjnej (37,53 mld zł – przed korektą), w tym: • 18,75 mld zł na systemy kanalizacyjne po korekcie (26,91 mld zł – przed korektą), • 9,44 mld zł na oczyszczalnie ścieków, • 1,17 mld zł na zagospodarowanie osadów, Strona | 09 Analiza zaplanowanych przez aglomerację inwestycji pod względem spełnienia w 2015 roku wymagań dyrektywy 91/271/EWG wykazała, że: I. 859 tj. 52 % będzie posiadać wydajność oczyszczalni ścieków odpowiadającą ładunkowi generowanemu na obszarze aglomeracji, II. 1423 aglomeracji tj. 86 % zapewni wymagany dyrektywą 91/271/EWG stopień oczyszczania ścieków, III. 973 aglomeracji tj. 59 % będzie posiadać blisko 100% poziom obsługi sieciami kanalizacyjnymi, łączne, wypełnienie wszystkich ww warunków prognozuje się w 530 aglomeracjach, generujących tylko 37,3 % RLM. Strona | 010 DEPARTAMENT INWESTYCJI I NADZORU Strona | 011 Strona | 012 Efekty dla aglomeracji będących w zgodzie z dyrektywą 91/271/EWG: Rok Zakładany wg TA % Osiągnięty % redukcji redukcji zanieczyszczeń zanieczyszczeń biodegradowalnych biodegradowalnych Osiągnięty % redukcji zanieczyszczeń biogennych Azot ogólny Fosfor ogólny 2005 69 49 44 52 2010 86 82,3 70,7 78,6 2015 100 89,7 76,9 85,2 Strona | 013 Przyczyny: • błędnie wyliczone RLM aglomeracji, • nieprawidłowo wyznaczone granice aglomeracji, (uwzględnianie obszarów o rozproszonej zabudowie) • przejście na art. 5.2 dyrektywy 91/271/EWG, Ryzyka: • zadłużenie gmin uniemożliwiające pozyskanie środków finansowych, • kary UE, • trudności z uzyskaniem pozwoleń wodnoprawnych na odprowadzanie ścieków komunalnych. W celu właściwego zaplanowania inwestycji konieczne są poniższe działania, które bezzwłocznie muszą podjąć aglomeracje: 1. Weryfikacja RLM, 2. Weryfikacja, planów inwestycyjnych do 2015 r, 3. Weryfikacja obszaru i granic aglomeracji biorąca pod uwagę zweryfikowany RLM i plany inwestycyjne oraz ich wyznaczenie uchwałą sejmiku wojewódzkiego, IVAKPOŚK zostanie opracowana po : • wykonaniu weryfikacji aglomeracji • przeprowadzeniu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko • przeprowadzeniu procesu legislacyjnego Ostateczny kształt IVAKPOSK uwzględniający prawidłowe dane dotyczące aglomeracji będzie można przedstawić Radzie Ministrów pod koniec 2014 r. Strona | 015 Realizacja KPOŚK w latach 2003 -2012: • wybudowano 63 486 km sieci kanalizacyjnej, • wybudowano 324 nowe oczyszczalnie ścieków komunalnych oraz • przeprowadzono 909 innych inwestycji dotyczących rozbudowy i/lub modernizacji na istniejących oczyszczalniach ścieków. W latach tych wydatkowano w sumie ok. 46,3 mld zł, w tym 32,4 mld zł na sieć kanalizacyjną. Strona | 016 Dziękuję za uwagę Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej ul. Grzybowska 80/82 00-844 Warszawa tel.: + 48 (22) 37 20 210 Fax.: + 48 (22) 37 20 293 WWW.KZGW.GOV.PL