Alergiach w pomieszczeniach

05 – Co warto wiedzieć o alergiach w pomieszczeniach?
Spis treści
Czym są alergeny pomieszczeń? ................................................................................................ 1
Co właściwie wiadomo o alergiach w pomieszczeniach? .......................................................... 2
Leczenie alergii w pomieszczeniach ........................................................................................... 3
Tabela najczęstszych pleśni i ich występowanie w środowisku domowym: ............................. 5
Czym są alergeny pomieszczeń?
Czy Ty też miewasz dolegliwości, jeśli przebywasz w określonych pomieszczeniach
zamkniętych? W łóżku lub podczas przeglądania starych gazet? Lub kiedy głaszczesz kota
albo szukasz wina w wilgotnej piwnicy? Jeśli dolegliwości idą w parze z cieknącym nosem,
łzawiącymi oczami, wysypką, dusznościami, a nawet atakami astmy, wówczas
prawdopodobnie masz alergię. Nie jesteś sam, ponieważ według najnowszych danych
szacunkowych w Niemczech cierpi na to od 10 do 20 milionów ludzi, a tendencja jest
rosnąca.
Początkiem dolegliwości jest kontakt z substancją wywołującą alergię. Może ona być
wchłonięta do ciała np. przez drogi oddechowe lub przez skórę. Układ odpornościowy
każdego człowieka reaguje na tych „intruzów“ i chce je unieszkodliwić, ponieważ mogą to
być także niebezpieczne czynniki chorobotwórcze. Jednak układ odpornościowy alergika –
pobudzony przez obcą, samą w sobie nieszkodliwą substancję – omyłkowo produkuje dużą
ilość określonej substancji (immunoglobuliny E), która ostatecznie jest odpowiedzialna za
dolegliwości alergiczne.
Nie wszystko, co wywołuje dolegliwości, jest prawdziwą alergią. Substancje szkodliwe dla
środowiska, np. formaldehyd, mogą wywoływać choroby u wszystkich ludzi, nie tylko u
alergików. Poza tym w przypadku substancji szkodliwych dla środowiska układ
odpornościowy nie uczestniczy bezpośrednio w chorobie.
Najczęstsze alergie w pomieszczeniach są wywoływane przez roztocza kurzu domowego,
pleśnie i zwierzęta domowe. W USA karaluchy także często wywołują alergię. Jednak lekarze
znaleźli również „egzotyczne alergeny“: rybiki cukrowe, figowiec benjamina, a nawet liście
mięty!
1 (6)
Co właściwie wiadomo o alergiach w pomieszczeniach?
Zacznijmy od roztoczy kurzu domowego. Są to niewielkie pajęczaki o rozmiarach od 0,1 do
0,5 milimetrów. Najchętniej zamieszkują łóżka, ponieważ tam mają optymalne warunki
życiowe: osoba śpiąca zapewnia przyjemną temperaturę i wilgotność powietrza. Roztocza
znajdują w łóżku również swój ulubiony pokarm, a więc złuszczoną skórę. Jednym gramem
złuszczonej skóry milion roztoczy może odżywiać się przez tydzień, a każdy człowiek traci w
ciągu nocy około 1,5 grama! Na pewno więc nigdy nie jesteś sam w łóżku. Roztocza mogą
występować również w dywanach, sofach, firankach i ubraniach. Alergeny to białka, które
występują zarówno w roztoczach, jak i ich odchodach.
Pleśnie mogą występować w pomieszczeniach wszędzie tam, gdzie jest wysoka wilgotność
powietrza. Rosną na materiałach organicznych takich jak owoce i warzywa, lecz także na
tworzywach sztucznych, np. fugach między płytkami w łazience, barwiąc je na czarno, lub za
tapetami, które zostały przyklejone na zimne ściany. Występują również na roślinach
domowych lub kwiatach ciętych, w glebie kwiatów i szczególnie w hydroponikach.
Urządzenia klimatyzacyjne i nawilżacze powietrza mogą wspomagać ich rozprzestrzenianie.
Alergenami nie są same grzyby, lecz zarodniki, wprowadzane do powietrza w celu
rozmnażania. W tabeli na drugiej stronie broszury wymieniono najczęściej występujące
grzyby oraz miejsca ich występowania w środowisku domowym.
Zwierzęta również mogą prowadzić do silnych reakcji alergicznych. Większość alergenów u
psów znajduje się w złuszczonej skórze, unoszącej się w powietrzu w formie drobnego pyłu.
Najbardziej agresywne są alergeny bokserów i sznaucerów.
U kotów są to złuszczona skóra oraz pokryte śliną włosy z sierści. Mogą upłynąć nawet dwa
lata, zanim alergeny znikną z mieszkania po pozbyciu się kota. Nawet alergeny kocie
znajdujące się na ubraniach kolegi z pracy mogą wywołać dolegliwości u bardzo wrażliwych
pacjentów. Alergeny świnki morskiej i chomika syryjskiego znajdują się w ich moczu. Nawet
ptaki mogą wywoływać alergie. Czynnikami wywołującymi alergie są nie tylko żywe
zwierzęta, lecz także skóry zwierząt, futra, poduszki z pierzy oraz materace wypełnione
zwierzęcym włosiem.
Co należy zrobić, jeśli istnieje podejrzenie alergii w pomieszczeniach?
Aby dowiedzieć się, czy Twoje dolegliwości są wywoływane przez alergeny pomieszczeń,
powinieneś zgłosić się do doświadczonego alergologa (być może to właśnie on wręczył Ci tą
broszurę).
2 (6)
Szczegółowo wypyta Cię o historię choroby, zapyta, czy w rodzinie występują częste alergie,
kiedy i gdzie występują dolegliwości. Czy np. rano przed wstaniem z łóżka masz cieknący nos
lub duszności? Czy dolegliwości te częściej występują jesienią? Wówczas przyczyną mogą być
roztocza. Z początkiem okresu grzewczego jesienią alergeny rozpadają się bowiem na drobny
pył i jeszcze łatwiej mogą dostać się do dróg oddechowych.
Twój lekarz może przeprowadzić różne testy w celu odnalezienia alergenów.
Prawdopodobnie umieści na przedramieniu lub plecach roztwory alergenów i stwierdzi,
który alergen wywołał bąbel lub zaczerwienienie na skórze. W przypadku testu
prowokacyjnego alergen wprowadzany jest do miejsca, w którym objawia się choroba, a
więc np. do nosa. Jeśli nastąpi reakcja, możesz być pewien, że lekarz znalazł właściwy
alergen.
Leczenie alergii w pomieszczeniach
Leczenie zależy od tego, jakie alergeny lekarz uznał za istotne. Jeżeli reagujesz alergicznie na
roztocza kurzu domowego, to immunoterapia swoista jest jedyną kauzalną, tzn. zwalczającą
przyczyny, formą terapii. Twój lekarz będzie ci podawał w regularnych odstępach czasowych
roztwór alergenu, dzięki czemu staniesz się niewrażliwy na alergeny roztoczy kurzu
domowego. Dzieci i bardzo wrażliwi pacjenci mogą zażywać roztwór w postaci kropli.
Sam możesz skutecznie wspomagać terapię. Naukowcy stworzyli poszewki na łóżka, które
skutecznie powstrzymują alergeny! Poszewki te dostaniesz w aptekach i sklepach
medycznych. Są one zakładane na materac, kołdrę i poduszkę oraz dokładnie zamykane na
suwak. Na to zakładana jest zwykła pościel. Poszewki przepuszczają parę wodną, dzięki
czemu wytworzony w ciągu nocy pot może być łatwo odprowadzany.
Porozmawiaj ze swoim lekarzem o przejęciu kosztów przez kasę chorych.
Jeśli stwierdzono u Ciebie alergię na pleśnie z rodzaju Alternaria lub Cladosporium, Twój
lekarz może również przeprowadzić immunoterapię swoistą przeciwko tym alergenom. Jest
to możliwe także w przypadku alergii na sierść kotów, zaleca się jednak, abyś rozstał się ze
swoim zwierzęciem domowym.
Jeśli stwierdzono u Ciebie alergię w pomieszczeniach, powinieneś stosować się do
wymienionych niżej porad, zwłaszcza w przypadku sypialni:

Zmniejsz wilgotność powietrza w pomieszczeniach poprzez odpowiednie wietrzenie i
usunięcie roślin. Dzięki temu roztocza i pleśnie nie będą się u Ciebie tak dobrze czuły.
3 (6)

Usuń przedmioty zbierające kurz takie jak dywany, skóry itd. Poza tym ułatwia to
sprzątanie.

Na mokro i dokładnie myj podłogi i ściany. Podczas odkurzania stosuj maskę.

Poszukaj źródeł pleśni i usuń je.

Usuń zwierzęta ze swojego domu, nawet jeśli będzie to dla Ciebie trudne. Zwierzęta
nie tylko same wytwarzają alergeny, lecz również tracą złuszczone fragmenty skóry i
tym samym wspomagają rozwój roztoczy.

Pomyśl również o wyborze nadających się do prania materiałów dla swojego łóżka.
Życzymy szybkiego powrotu do zdrowia!
4 (6)
Tabela najczęstszych pleśni i ich występowanie w środowisku
domowym:
Cladosporium
(najczęstszy grzyb, zarodniki unoszą się w powietrzu
szczególnie w środku lata)
Szklarnia, lodówka, fugi,
Alternaria
(zarodniki unoszą się w powietrzu szczególnie w
środku lata)
Mąka, owoce, warzywa, ramy okienne
Aspergillus
Bawełna, meble tapicerowane, materace z tworzywa
piankowego, tapety, łazienki, piwnice
Penicillium
Owoce cytrusowe, produkty spożywcze, uszczelki
Mucor
Meble ze skóry, pojawiają się w powietrzu podczas
strzyżenia trawników.
Aureobasidium
Liście, łazienka, kuchnia
Botrytis
Truskawki, winogrona, orzechy
Fusarium
Gleba, trawa, zboże, nawilżacze powietrza
Phoma
Plamy od pleśni
Neurospora
Pleśń na chlebie
HAL Allergy Group
J.H. Oortweg 15-17
2333 CH Leiden
The Netherlands
Tel: +31-88-1959 000
Fax: +31-88-1959 001
Email: [email protected]
Internet: www.hal-allergy.com
HAL Allergy Sp. z o.o.
Ul. Rumiana 65
02-956 Warsaw
Poland
Tel: +48-22-8581614
Fax: +48-22-8581615
Email: [email protected]
Internet: www.hal-allergy.pl
5 (6)