Słownik informatyczny

Słownik informatyczny
Dla Tych, którzy chcą wiedzieć więcej...
Na podstawie podręcznika Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych PWN „Informatyka w ćwiczeniach dla gimnazjum”
Bożena Kwaśny, Andrzej Szymczak, Maciej Wiłun przygotował Tomasz Durawa
Wybierz literę
ABCDEFG IK LMNPRSŚTW
APLIKACJA WINDOWS –
program działający w systemie Windows i korzystający z elementów
tego systemu
ARKUSZ KALKULACYJNY –
program umożliwiający wykonywanie obliczeń, sporządzanie
wykresów, przetwarzanie danych z wykorzystaniem gotowych
wzorów i formuł; obszar roboczy arkusza jest podzielony na komórki,
którym można nadawać dowolny wygląd
AUTOKSZTAŁT –
w edytorach tekstu, grafiki i programach do tworzenia prezentacji
multimedialnych gotowy kształt obiektu, który można dowolnie
modelować
AKAPIT –
fragment tekstu, którego pierwszy wiersz jest najczęściej wcięty;
w edytorach tekstu koniec akapitu oznaczony jest znakiem ¶,
odpowiadającym naciśnięciu klawisza Enter
AKTYWNA KOMÓRKA –
w arkuszu kalkulacyjnym takim jak MS Excel komórka aktywna
wskazana myszką lub za pomocą klawiatury, zaznaczona
obramowaniem; adres takiej komórki wyświetlany jest w polu nazwy
komórki
ANIMACJA –
zmieniające się kolejno na ekranie monitora obrazy (klatki),
stwarzające wrażenie ruchu
BAJT (B) –
jednostka informacji składająca się z 8 bitów, zawierająca zwykle
informacje o jednym znaku; najmniejsza jednostka pojemności
pamięci masowych, pamięci RAM i rozmiarów plików
BAZA DANYCH –
zbiór danych z pewnej dziedziny uporządkowany tak, by łatwo
z niego korzystać według określonych kryteriów
BIT (b) –
Najmniejsza jednostka informacji, przyjmująca jedynie wartość: 1 i 0
CHIPSET –
jeden lub kilka układów scalonych odpowiedzialnych za działanie
płyty głównej komputera
CHRONOMETRAŻ –
narzędzie programu służącego tworzeniu prezentacji multimedialnej,
za pomocą którego użytkownik może określać kolejność i czas
pojawiania się elementów prezentacji na ekranie monitora
CLIPART –
Obrazek, który można modelować i umieszczać w dowolnym
dokumencie. Cliparty najczęściej znajdują się w galerii clipartów
dołączonej do programu
DEFRAGMENTACJA –
Proces grupowania plików zapisanych na dysku twardym, pendrivie
lub dyskietce w taki sposób, że fragmenty plików tworzą zwartą
całość; przyspiesza to ich odczyt i pozwala oszczędnie gospodarować
wolnym miejscem na nośniku danych
DYSK STARTOWY –
Dyskietka zawierająca podstawowe pliki systemu operacyjnego,
pozwalające uruchomić komputer w sytuacjach awaryjnych, dyskietkę
taką można utworzyć w czasie instalowania systemu operacyjnego
lub później
EKSPORTOWANIE –
1.wysyłanie, przenoszenie obrazu, grafiki, tekstu, pliku w inne miejsce
2.zmiana formatu dokumentu lub pliku na format wymagany przez
inną aplikację
ETYKIETA DANYCH –
w arkuszu kalkulacyjnym MS Excel nazwa, która jest wyświetlana
przy koreślonej serii danych
ETYKIETA WOLUMINU –
jedenastoznakowa nazwa nadawana dyskom twardym i dyskietkom
w systemach MS DOS i MS Windows
FORMATOWANIE –
proces polegający na uporządkowaniu, ładunków
elektromagnetycznych na powierzchni nośnika danych, np. dysku
twardego, oraz zapisanie na nim informacji dotyczących m.in.
pojemności dysku czy tablicy rozmieszczenia plików
FORMULARZ –
obiekt w bazie danych służący do wprowadzania i wyświetlania
danych
FORMUŁA –
działanie lub zbiór działań służących wykonaniu określonych zadań,
np. działań matematycznych w arkuszu kalkulacyjnym
GIGABAJT (GB) –
jednostka ilości danych równa 230 bajtów; 1 GB = 1024 MB
GNIAZDO ROZSZERZENIA –
złącze w postaci szczeliny na płycie głównej, służące do podłączania
urządzeń peryferyjnych, m.in. kart dźwiękowej, graficznej, sieciowej
GRADIENT –
Jedno z narzędzi oferowanych w programach służących tworzeniu
prezentacji, umożliwiające nadanie określonego wypełnienia tła
tworzonego obrazu, slajdu itp.
IMPOROWANIE –
1.wstawianie do dokumentu dowolnego obiektu z innego dokumentu
lub pliku
2.zmiana formatu dokumentu lub pliku pochodzącego z innej aplikacji
na format używany w aktualnej aplikacji
INSTALACJA PROGRAMU –
proces przekopiowania, zapisania na dysku twardym oraz
skonfigurowania do pracy nowego programu komputerowego
KILOBAJT (KB) –
jednostka ilości danych równa 1024 bajtom
KILOBIT (kb) –
jednostka ilości danych równa 1024 bitom (128 bajtom)
KONTROLER –
Urządzenie na płycie głównej pozwalające na podłączenie do niej
np. dysku twardych, napędów CD, skanerów
MAC OS –
wielozadaniowy system operacyjny przeznaczony dla komputerów
klasy Macintosh
MAN –
miejska sieć komputerowa, obejmująca zasięgiem jedno miasto
MASKA –
ciąg znaków * i pojedynczy znak ?, którymi zastępuje się znaki
alfabetu podczas przeszukiwania dokumentu, zasobów komputera lub
sieci
MODEL –
szkic, zarys obiektu lub zjawiska wykonany w zmniejszonej skali
i z materiałów zastępczych, służący eksperymentom naukowym
MODELOWANIE –
proces tworzenia modelu obiektu lub zjawiska, uwzględniający ich
rzeczywiste parametry zastosowane w odpowiedniej skali
MODEM –
urządzenie, za pomocą którego można przesyłać informacje między
komputerami podłączonymi do internetu
MODUŁ PAMIĘCI –
Wydzielony podzespół elektroniczny na płycie pamięci RAM
NAGŁÓWEK –
w aplikacjach biurowych miejsce na stronie dokumentu powyżej
górnego marginesu, gdzie zwykle wprowadza sięnumer strony lub
tekst odnoszący się do całej strony, rozdiału lub publikacji; jego
rozmiar można ustalić indywidualnie
NAGŁÓWEK TABELI –
w aplikacji MS Excel miejsce na tekst, który będzie się powtarzał na
początku każdej strony
NETYKIETA –
Internetowy kodeks, określający reguły zachowań
i sposobów komunikowania się użytkowników internetu
LAN –
sieć komputerowa o lokalnym zasięgu, obejmująca obszar np.
pracowni, budynku, zakładu pracy
LINK (hiperłącze) –
odsyłacz umożliwiający przeniesienie się np. z jednej strony
internetowej na inną; zwykle na ekranie podkreślony i wyróżniony
kolorem
LINUX –
wielozadaniowy system operacyjny nieustannie doskonalony przez
programistów całego świata; jego najistotniejsza część (kod źródłowy)
jest powszechnie dostępna
PAMIĘĆ FLASH –
typ pamięci stałej, którą można wielokrotnie kasować i programować
za pomocą specjalnego oprogramowania; jej zawartość jest
zachowywana po wyłączeniu komputera
PASEK ADRESU –
w przeglądarkach internetowych miejsce, w którym wpisuje się adres
szukanej strony WWW
PASEK FORMUŁY –
w arkuszu kalkulacyjnym takim jak Excel miejsce, w którym
użytkownik wpisuje lub edytuje dane, formuły, wzory lub wkleja
gotowe, oferowane przez aplikację; pasek formuły standardowo
znajduje się po prawej stronie paska adresu aktywnej komórki
PASEK NARZĘDZI –
w aplikacjach służących tworzeniu różnego rodzaju dokumentów rząd
niewielkich ikon symbolizujących polecenia
PLIK STARTOWY –
plik programu, zwykle z rozszerzeniem .exe, za pomocą którego
uruchamia się daną aplikację
PLOTER –
urządzenie umożliwiające drukowanie rysunków o dużym formacie
lub wycinanie figur umieszczonych na folii
POP3 (Post Office Protocol) –
w sieci internet protokół umożliwiający komunikację komputera
POP3 (Post Office Protocol) –
w sieci internet protokół umożliwiający komunikację komputera
użytkownika z serwerem poczty elektronicznej; za jego pomocą
użytkownik może odbierać wiadomości, które nadeszły na jego adres
PORT KOMUNIKACYJNY –
złącze komputera znajdujące się zwykle na tylnej ścianie obudowy
jednostki centralnej, do którego podłącza się dodatkowe urządzenia
np. drukarkę czy skaner
PORTAL INTERNETOWY –
wielotematyczny serwis w sieci internet, oferujący dostęp do
bieżących wiadomości z różnych dziedzin
PROCESOR –
podstawowy element komputera, wykonujący zadania otrzymane od
programu i przetwarzający je na rozkazy zrozumiałe dla urządzeń
zainstalowanych w komputerze
PROGRAM REZYDENTNY –
program komputerowy umieszczony w pamięci operacyjnej
i pracujący w tle innych programów
PROTOKÓŁ –
zbiór zasad regulujących przesyłanie danych pomiędzy komputerami
pracującymi w sieci
PROTOKÓŁ FTP –
nazwa protokołu sieciowego umożliwiającego przesyłanie plików
z jednego komputera do drugiego
PROTOKÓŁ USENET NEWS –
nazwa protokołu sieciowego, umożliwiającego użytkownikom
internetu prowadzenie dyskusji w grupach
REKORD –
informacja o obiekcie zapisanym w bazie danych
ROZMIAR JEDNOSTKI ALOKACJI –
Wielkość najmniejszego logicznego obszaru dysku, wyrażona
w kilobajtach
ROZSZERZENIA PLIKU –
W systemach operacyjnych DOS i Windows jedno-, dwu-, lub
trzyliterowy przyrostek (czteroliterowy dla stron WWW) występujący
w nazwie pliku po kropce określający jego typ lub wskazujący na
aplikację, w której został utworzony; np. dokumenty utworzone
w Wordzie mają rozszerzenie .doc, w Excelu .xls
SCAN DISC –
program narzędziowy analizujący i naprawiający błędy zapisu danych
na dysku lub dyskietce
SEKTOR –
Najmniejszy fizyczny obszar dysku
SERWER USŁUG SIECIOWYCH –
komputer pracujący w sieci, wykonujący usługi na rzecz innych
komputerów
SERWER WWW –
serwer pracujący w sieci, udostępniający użytkownikom strony WWW
SETUP –
program BIOS, w którym można zmieniać podstawowe parametry
konfiguracyjne komputera; zmian powinien dokonywać doświadczony
użytkownik
SKANER –
urządzenie umożliwiające wprowadzanie do komputera danych
np. z wydruków papierowych w celu późniejszego ich modyfikowania
SMTP (Simple Mail Transport Protocol) –
w internecie protokół umożliwiający przesyłanie poczty elektronicznej
STOPKA –
w aplikacjach biurowych miejsce na stronie dokumentu poniżej
dolnego marginesu, gdzie zwykle wprowadza się numer strony
SYGNAŁ ANALOGOWY –
sygnał umożliwiający przesyłanie informacji za pomocą zmieniającego
się w sposób ciągły napięcia elektrycznego
SYGNAŁ CYFROWY –
sygnał umożliwiający przesyłanie informacji za pomocą zmieniającego
się skokowo napięcia elektrycznego
SYSTEM OPERACYJNY –
program sprawujący całkowitą kontrolę nad pracą komputera,
podstawowe oprogramowanie komputera
ŚCIEŻKA –
zbiór sektorów, leżących na dysku w tej samej odległości od jego
środka
ŚCIEŻKA DOSTĘPU –
określenie miejsca na dysku twardym lub innym nośniku pamięci,
w którym znajduje się dany plik lub folder
TELNET –
program pozwalający na połączenie przez sieć komputerową
komputera użytkownika z drugim komputerem i umożliwiający
wyświetlenie zawartości ekranu drugiego komputera na ekranie
monitora użytkownika
TERABAJT (1 TB) –
jednostka ilości danych równa 240 bajtom; 1 TB = 1024 GB
WAN –
rozległa sieć komputerowa, mogąca objąć swoim zasięgiem nawet
cały świat; największą siecią rozległą jest internet
WWW (World Wide Web) –
sieć tworzona przez powiązane ze sobą dokumenty hipertekstowe
(strony WWW), przeglądarki i serwery WWW