Histologia,anatomia,fizjologia - Anatomia - monko0507

Histologia,anatomia,fizjologia.doc
(1006 KB) Pobierz
Rozdział I
Zarys histologii czynnościowej
Histologia (gr. histos = utkanie; łac. textus = utkanie, tkanina, plecionka) jest nauką o budowie i czynnościach tkanek.
Wyróżnia się histologię ogólną – naukę o ogólnej budowie i funkcjach podstawowych tkanek organizmu; histologię
szczegółową – naukę o mikroskopowej budowie poszczególnych narządów i układów narządów; histofizjologię –
naukę o czynnościach tkanek, w powiązaniu jednak z ich strukturą; histochemię - naukę o metodach wybarwiania i
wykrywania (reakcje barwne) substancji chemicznych zawartych w poszczególnych tkankach oraz badającą w
pewnym zakresie procesy biochemiczne w tkankach; histopatologię – naukę o budowie i funkcjach tkanek organizmu
w stanie chorobowym (mikroskopowe badanie zmian chorobowych = patologicznych w narządach).
Podział tkanek
Obecnie tkanki dzielimy następująco:
1.
1.
1.
Tkanka nabłonkowa płaska jednowarstwowa;
2.
2.
Tkanka nabłonkowa płaska wielowarstwowa;
3.
3.
Tkanka nabłonkowa sześcienna jednowarstwowa;
4.
4.
Tkanka nabłonkowa sześcienna wielowarstwowa;
5.
5.
Tkanka nabłonkowa walcowata jednowarstwowa;
6.
6.
Tkanka nabłonkowa walcowata wielowarstwowa;
7.
Tkanka nabłonkowa walcowata wielorzędowa;
7.
8.
2.
2.
Tkanka nabłonkowa:
1.
Tkanka nabłonkowa przejściowa.
8.
Tkanka łączna właściwa:
1.
2.
2.
Tkanka łączna właściwa luźna;
1.
Tkanka łączna właściwa zbita:
1.
Tkanka łączna właściwa zbita regularna (o utkaniu regularnym);
1.
2.
2.
Tkanka łączna właściwa zbita nieregularna (o utkaniu nieregularnym).
3.
Tkanka tłuszczowa:
3.
1.
1.
Tkanka tłuszczowa żółta;
2.
2.
Tkanka tłuszczowa brunatna.
4.
4.
Tkanka chrzęstna:
1.
1.
Tkanka chrzęstna szklista;
2.
2.
Tkanka chrzęstna sprężysta;
3.
3.
Tkanka chrzęstna włóknista.
5.
5.
Tkanka kostna:
1.
1.
Tkanka kostna grubowłóknista;
2.
2.
Tkanka kostna drobowłóknista:
1.
2.
6.
2.
6.
7.
1.
1.
Krew, limfa i szpik kostny.
7.
2.
Tkanka mięśniowa:
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana swoista serca (sercowa);
3.
8.
Tkanka kostna drobnowłóknista zbita.
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa;
2.
8.
Tkanka kostna drobnowłóknista gąbczasta;
1.
3.
Tkanka mięśniowa gładka.
Tkanka nerwowa.
Hierarchia układów ożywionych
Geobiocenoza←biocenoza←populacja←organizm←układy narządów ←narządy← tkanki ← komórka ← organelle
← makrocząsteczki ← cząsteczki ← atomy.
Tkanka nabłonkowa
Tkanki nabłonkowe leżą na warstwie tkanki łącznej właściwej, z którą kontaktują się przez błonę podstawną
membrana basalis. Błona podstawna łączy nabłonek mechanicznie, transportuje substancje odżywcze i metabolity do
i z tkanki łącznej. Dzięki temu dany nabłonek jest odżywiony (brak przecież w nabłonkach naczyń krwionośnych).
Grubość bony podstawnej wynosi 0,2 um. W skład błony podstawnej wchodzą:


blaszka jasna: wypustki spodniej powierzchni komórek nabłonkowych + makrocząsteczki
glikoproteiny – lamininy; niżej, pod lamininą znajdują się proteoglikany (siarczan dermatanu i heparanu +
białko) łączące lamininę z fibronektyną (białko odpowiedzialne za przyleganie komórek do podłoża); do
blaszki tej wnikają wypustki cytoplazmatyczne dolnej warstwy komórek nabłonkowych


blaszka gęsta (zbudowana z kolagenu; pomiędzy cząsteczkami kolagenu są włókienka kolagenowe
które przymocowują błonę podstawną do tkanki łącznej).
Tkanki nabłonkowe zbudowane są z komórek ściśle do siebie przylegających. Ubogie są w istotę międzykomórkową.
Okrywają ciało, wyścielają jamy i przewody ciała. Mogą wywodzić się ze wszystkich listków zarodkowych.
Pod względem czynnościowym można wyróżnić: nabłonek gruczołowy, zmysłowy, powierzchniowy.
Ze względu na kształt komórek (powierzchniowych), nabłonki dzieli się na: płaski (pęcherzyki płucne, wyściela jamę
opłucnej, naczynia krwionośne i limfatyczne – jako endothelium = śródbłonek), sześcienny (w kanalikach nerkowych,
części wydzielnicze gruczołów), walcowaty (błona śluzowa żołądka).


Nabłonek jednowarstwowy płaski pełni funkcje filtracyjne, transportujące (transport bierny,
endo- i egzocytoza).


Nabłonek jednowarstwowy sześcienny (wysokość komórek jest równa szerokości) pełni
funkcje wydzielnicze i funkcje czynnego transportu jonów.


Nabłonek jednowarstwowy walcowaty zbudowany jest z komórek palisadowych o
biegunowym ułożeniu organelli. Jądra leżą przy podstawie, a aparat Golgiego nad jądrem. Pełni
funkcje wydzielnicze i chłonne.


Nabłonek wielorzędowy. Składa się z komórek o różnych wysokościach, dlatego daje obraz
pozornej wielowarstwowości (rzekomowielowarstwowy). Na wolnej powierzchni posiada rzęski
lub stereocylia (duże mikrokosmki – wypustki cytoplazmatyczne z mikrofilamentami aktynowymi)
(np. przewody oddechowe, jajowód).


Nabłonek wielowarstwowy płaski oddziela tkanką łączną od środowiska zewnętrznego.
Pokrywa powierzchnię ciała, wyściela jamę ustną, przełyk i odbytnicę. Składa się z 6-20 warstw
komórek. Nazwa pochodzi od kształtu komórek warstwy zewnętrznej. Głębiej położone komórki są
bowiem sześcienne, a warstwa podstawna zbudowana jest z komórek walcowatych.
Wierzchnia warstwa jest zrogowaciała (komórki są wypełnione białkiem keratyną, filagryną i inwolukryną) –
nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący.


Nabłonek przejściowy wyściela pęcherz moczowy i cewkę moczową. Zmienia grubość
zależnie od stopnia wypełnienia pęcherza moczem. U człowieka jest wielowarstwowy sześcienny.
Powierzchniowe komórki nabłonka są duże, sześcienne (komórki baldaszkowate).
Z nabłonkami ściśle powiązane są gruczoły.
Gruczoły glandulae to struktury wydzielnicze zbudowane z komórek receptorowo-wydzielniczych. Receptory
zapewniają reagowanie na bodźce nerwowe i humoralne, regulujące intensywność wydzielania Secretio jest procesem
polegającym na syntezie związków drobno- lub wielkocząsteczkowych z substratów dostarczanych do komórek.
Związki te są segregowane w aparacie Golgiego, zagęszczone w pęcherzykach wydzielniczych i uwolnione na
zewnątrz komórki. Intensywność sekrecji jest regulowana na drodze humoralnej (układ dokrewny) i nerwowej. Prądy
bioelektryczne (podniety nerwowe) powodują otwarcie kanałów jonowych dla wapnia, który przenika do cytozolu
komórek. Skutkiem tego jest fuzja pęcherzyków mediatorowych (zawierających neurotransmiter) i przyłączanie ich
do błony presynaptycznej. Powoduje to z kolei uwolnienie mediatora do szczeliny synaptycznej, jego wychwycenie
przez receptory błony postsynaptycznej (komórki gruczołowe) i pobudzeniową reakcje kaskadową w cytoplazmie
komórek danego gruczołu.
Oddziaływanie hormonów również odbywa się poprzez receptory. Lokalizacja receptorów w komórkach
gruczołowych zależy od budowy chemicznej hormonów na nie działających. Hormony sterydowe wiązane są przez
receptory cytozolowe, natomiast hormony białkowe przez receptory błonowe. Kompleks hormon sterydowy +
receptor cytozolowy związany zostaje przez akceptor genomowy. Wyzwala to transkrypcję i translację
odpowiedniego białka-enzymu.
W drugim mechanizmie regulacji molekularnej czynności gruczołów, hormon białkowy wiążąc się z receptorem
błonowym powoduje zmianę konformacji białka G i jego uaktywnienie. Białko G uaktywnia cyklazę adenylową,
guanylową lub cytydylową, syntetyzującą odpowiednie cykliczne związki wysokoenergetyczne: cAMP, cGMP,
cCMP. Te substancje odpowiedzialne są za aktywację kinaz białkowych. Kinazy białkowe przeprowadzają
fosforylację enzymów i substratów, co nasila metabolizm komórki gruczołowej. Następuje ekspresja genów,
transkrypcja i translacja odpowiednich enzymów niezbędnych do procesu wydzielania.
Gruczoły występują w dwóch postaciach: zgrupowanie komórek zajmujące wspólne terytorium – gruczoły zwarte
(ślinianki, gruczoły łojowe); pojedyncze komórki wydzielnicze rozproszone wśród innych komórek (komórki
endokrynowe przewodu pokarmowego).
Wyróżnia się gruczoły zewnątrzwydzielnicze (posiadają przewody wyprowadzające) i wewnątrzwydzielnicze
(pozbawione przewodu wyprowadzającego; wydzielinę oddają wprost do krwi).
Sposoby wydzielania gruczołów są następujące: merokrynowe = ekrynowe (gruczoły endokrynowe, ślinianki; fuzja
pęcherzyków wydzielniczych z błoną komórkową i uwalnianie wydzieliny; sam proces wydzielania nie zmienia
budowy gruczołu), apokrynowe (gruczoły egzokrynowe, np. mlekowy, potowy wonny; fuzja pęcherzyków
wydzielniczych z zewnętrzna błoną – następuje przy tym skracanie komórek wydzielniczych), holokrynowe (gruczoł
łojowy; cała zawartość komórek ulega przekształceniu w wydzielinę i jej wydaleniu; gruczoł utrzymuje się dzięki
proliferacji komórek obwodowych i przesuwanie się ich ku światłu).
Odnowa błonków. Z powodu dużej aktywności fizjologicznej, tkanki nabłonkowe ulegają szybkiemu zużyciu.
Odnowa nabłonków odbywa się dzięki komórkom macierzystym mającym zdolność dzielenia się (proliferacji). W
nabłonkach jednowarstwowych komórki macierzyste rozmieszczone są wśród komórek zróżnicowanych. W
nabłonkach wielowarstwowych komórki macierzyste są w warstwie podstawnej.
Tkanka łączna właściwa
...
Plik z chomika:
monko0507
Inne pliki z tego folderu:
Anatomia - człowieka.doc (1285 KB)
Anatomia stawów z bohenka.doc (814 KB)
 Anatomia-narządy płciowe.doc (48 KB)
 Histologia,anatomia,fizjologia.doc (1006 KB)
 Kość i tk.chrzęstna.doc (231 KB)


Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Atlasmózgowia WUM przez Internet
 Interaktywny atlas Sobotta
 Leksykon
 Miesnie
 Otwory