Organizacja Kontroli jakości procesu technologicznego
advertisement
Organizacja Kontroli jakości procesu technologicznego, interpretacja wyników Oprac. R.Wojna Cel kontroli i badań • Celem procesu jest włąściwe prowadzenie kontroli i badań na każdym etapie procesu technologicznego i wyrobu końcowego w celu weryfikacji , czy zostały spełnione wymagania dotyczące wyrobu , a wyrób niezgodny z wymaganiami został zidentyfikowany i był nadzorowany ,tak aby zapobiec jego niezamierzonemu użyciu. Zasady opracowania harmonogramu analiz: Jakie analizy, jak często, jakie kryterium poprawności, komu raportować 1.wymagania prawne 2. wynikające z analizy zagrożeń HACCP 3. wymagania klienta 4. raportowanie do jednostek kontrolnych 5. raporty wewnętrzne 6. wymagania do prawidłowego prowadzenia procesu 7. bilansowanie cukru, strat, wapna , zabarwień itp. na poszczególnych etapach 8. kontrola pracy poszczególnych stacji 9. możliwości wprowadzania działań korygujących i ustalenia ich skuteczności 10. wyposażenie laboratorium 11. personel 12. analizy zlecone PRODUKCJA I PAKOWANIE CUKRU Proces produkcji jest przygotowywany, planowany i realizowany w nadzorowanych warunkach. Proces jest prowadzony z centralnej sterowni i monitorowany w sposób ciągły z elektroniczną archiwizacją danych. Ponadto zgodnie z planem badań laboratorium fabryczne prowadzi kontrolę i badania w toku produkcji. Instrukcje określają parametry krytyczne procesu na każdej stacji oraz sposób postępowania w przypadku przekroczeń tych parametrów. Z przebiegu procesu są stosowne zapisy. Przed kampanią obsługa stacji przechodzi szkolenie z zakresu technologii, jakości i BHP. ŚLEDZENIE ŻYCIA PRODUKTU W Firmie stosujemy identyfikację opakowań a 1kg,25kg ,50kg z cukrem. Pozwala ona na określenie: cukrowni dnia godziny zapakowania cukru Można zidentyfikować: datę dostawy do klienta oraz przewoźnika ~ wg. dokumentu DD osobę zwalniającą towar do klienta, stan higieniczny pojazdu ~ według zapisów magazynowych oraz świadectwa jakości. Datę produkcji i zmianę ~ jeśli wysyłany jest do klienta w czasie kampanii Oznaczenie partii na każdym opakowaniu jednostkowym ŚLEDZENIE ŻYCIA PRODUKTU KROK 1 Każdy plantator buraka prowadzi kartę plantacji gdzie zapisuje wszystkie zabiegi agrotechniczne , stosowane środki ochrony roślin oraz ich dawki. Używane w firmie odmiany nasion buraka cukrowego oraz środki ochrony zostają co roku wybierane pod względem jakościowym i są zatwierdzane na grupę cukrowni Pfeifer & Langen. KROK 2 W dziale surowcowym prowadzone się zapisy dzienne dotyczące rejonu plantacji /nie indywidualnego plantatora lecz grupy plantatorów/ z którego w danym dniu dostarczane były buraki. ŚLEDZENIE ŻYCIA PRODUKTU - JAKOŚĆ KROK 1 Z każdej dostawy buraków są pobierane próby do określenia zanieczyszczenia, zawartości cukru, azotu, sodu i potasu. KROK 2 W próbach zbiorczych cukru oznacza się: obecność pozostałości pestycydów, herbicydów oraz innych środków ochrony roślin. KROK 3 Proces otrzymywania cukru z buraka jest zautomatyzowany. Monitoring procesu odbywa się na bieżąco poprzez: pomiary automatyczne i ich zapisy/ archiwizacja danych/ kontrolę laboratoryjną wg. planu / dziennik laboratoryjny/. KROK 4 Środki wspomagające proces produkcji zostają zatwierdzane przez zespól HACCP. W czasie produkcji ich dawkowanie jest nadzorowane, a w próbach zbiorczych cukru analizuje się pozostałości po tych związkach. KROK 5 W ciągu produkcyjnym są określone punkty CCP i są nadzorowane. Dostępna jest procedura nadzoru nad wyrobami niezgodnymi. W przypadku niespełnienia zakładanych parametrów wyrób jest wydzielony i nadzorowany a w procesie zostają wprowadzone działania korygujące i zapobiegawcze. KONTROLA I BADANIA Kontrolą i badaniami objęte są: zabiegi agrotechniczne prowadzone na polu rolnika – nadzorowanie Kart plantacji surowiec – buraki cukrowe poszczególne etapy produkcji materiały mające wpływ na jakość wyrobu sprzęt kontrolno- pomiarowy wyroby gotowe środki transportu KONTROLA I BADANIA SUROWCA Kontrola surowca rozpoczyna się już od pola rolnika poprzez: - Nadzorowanie prowadzenia Kart Plantacji, na których odnotowuje się wszystkie zabiegi agrotechniczne wykonywane na plantacji. - dostarczanie plantatorom kwalifikowanych nasion – posiadających świadectwa - wydawanie zaleceń nawożenia gleby oraz stosowania środków ochrony roślin, doboru odmian buraka, -stałej współpracy z plantatorami-doradztwo agrotechniczne, szkolenia. Wymagania jakościowe jakim powinny odpowiadać buraki cukrowe określa: umowa kontraktacyjna specyfikacja jakościowa buraka cukrowego Instrukcja odbioru buraków cukrowych. KONTROLA I BADANIA SUROWCA Dział Surowcowy prowadzi stałe doradztwo i nadzór nad poszczególnymi plantacjami w zakresie: dotrzymania wymagań umowy kontraktacyjnej przez plantatora, kontroli i badań buraków w trakcie wzrostu, odbioru surowca, z każdej dostawy są pobierane próby buraków do określenia zanieczyszczenia, zawartości cukru, azotu, sodu i potasu. Ocena plantatorów buraka cukrowego odbywa się na podstawie danych ze świadectwa jakości buraka cukrowego, które plantator otrzymuje po kampanii. Postępowanie z surowcem nie spełniającym wymagań określa instrukcja „Skup i kontrola buraków cukrowych” KONTROLA DOSTAW Obowiązujące w firmie procedury określają wymagania dla dostaw i współpracy z dostawcami, zapewniają, że nabywane surowce i materiały spełniają ustalone kryteria. 1. Dostępna jest lista materiałów mających wpływa na jakość. 1. Prowadzona jest ocena dostawców tych materiałów według: - instrukcji „Ocena i dobór dostawców” - auditów u dostawców / materiały opakowaniowe, tkaniny filtracyjne/ 1. Nadzór nad dostawami określa instrukcja „Przyjmowanie, kontrola i przechowywanie materiałów” 1. Jeżeli występuje niezgodność ilościowa lub jakościowa oraz jeśli ujawnione zostaną wady towarów w czasie trwania procesu produkcyjnego ustalone są zasady postępowania w instrukcji: „Reklamacja dostaw” a niezgodny towar zostaje odłożony i zabezpieczony w wydzielonym miejscu. MATERIAŁY WPŁYWAJĄCE NA JAKOŚĆ 1. WĘGIEL 2. KAMIEŃ WAPIENNY 3. KOKS 4. TKANINY FILTRACYJNE 5. OPAKOWANIA 6. ŚRODKI POMOCNICZE DO PRODUKCJI 7. ŚRODKI MYJĄCE I DEZYNFEKUJĄCE 8. USŁUGI TRANSPORTOWE 9. PALETY KONTROLA I BADANIA W TOKU PRODUKCJI Każdy etap produkcji jest kontrolowany zgodnie z planem kontroli i badań ustalanym przez Szefa Produkcji. W Księdze Laboratorium i procedurach są określone wymagania dotyczące kontroli i badań, oraz zapisy, które mają być sporządzone. W oparciu o badania laboratoryjne są podejmowane działania korygujące i zapobiegawcze w celu wyeliminowania przyczyn rzeczywistych i potencjalnych niezgodności. KONTROLA I BADANIA WYROBÓW GOTOWYCH Wyroby gotowe są kontrolowane zgodnie z planem kontroli i badań który ustala się biorąc pod uwagę zgodność z : - Codex Alimentarius – bezpieczeństwo żywnościowe - Wymaganiami klientów - Przepisami prawa polskiego i Unii Europejskiej. Wyroby kontrolowane są na podstawie uznanych oficjalnie metod analitycznych. Organizacja pracy Laboratorium fabrycznego Kierownik laboratorium Chemik zmianowy 1. Laborantka surowni 2.Laborantkaproduktowni 3.Laborantka cukru /brakarz produktów gotowych/ Chemik analiz specjalnych / tylko rano/ W 1999 roku dokonaliśmy przeglądu wykonywanych analiz na poszczególnych stacjach i ich częstotliwości. Stwierdziliśmy, że na dobę laboratorium dokonuje od 400-250 analiz. Co wzbudziło nasze obawy o wiarygodność wyników i zadaliśmy sobie pytanie o celowo takiej ilości analiz. Chemicy w porozumieniu z szefami produkcji opracowali Harmonogram analiz 1999roku wg ,którego ilość analiz nie przekraczała 250 na dobę a zapewniała kontrolę procesu. Harmonogram 1999r Cukrownia zmiana I zmiana II zmiana III 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 Woda spławiakowa Plan analiz Wartość pH 1xZ Krajanka Jakość krajanki Sucha substancja Miąższ Zawartość cukru 1xZ 1xD 2xdek 1xG Woda świeża Wartość pH Woda poprasowa Sucha substancja Wartość pH Zawartość cukru Azotyny 1xZ 2xZ 1xZ 1xZ 4 5 Dyfuzor Wartość pH Azotyny 1xZ 1xZ Sok surowy Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH Inwert Azotyny Plan analiz 4xZ 1xZ 2xZ 3xdek 1xZ Zawartość cukru Sucha substancja Prasa 1 prasa 2 prasa 3 1xG 4xZ 1xD 1xD 1xD zmiana I zmiana II zmiana III 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 Wysłodki świeże Defekacja wstępna pH przed def. Wartość pH Alkaliczność Progresja CaO ogólna Alk. Optymalna 1xZ 2xZ 2xZ 1xD 1xZ 1xdek. Defekacja główna Alkaliczność 2xZ Saturacja I Wartość pH Alkaliczność Wartość Fk Sedymentacja 2xZ 2xZ 1xZ 1xZ Saturacja II Wartość pH Alkaliczność CaO ogólna Optymalne pH 4xZ 4xZ 1xZ 3xdek Gaz saturacyjny Zawartość CO2 Pełna analiza 2xZ 1xZ Plan analiz Gęstość Wolne wapno zmiana I zmiana II zmiana III 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 Mleko wapienne 4xZ 2xdek Gęstwa I Ciężar każdy filtr 1xZ Błoto Sucha substancja zawartość cukru 1xZ 2xZ Sok rzadki Sucha substancja Zawrtość cukru Alkaliczność Wartość pH Inwert Twardośc Zabarwienie Mętność Subst. Nierozp. 4xZ 1xZ 2xZ 4xZ 3xdek 1xZ 1xZ wg potrz. wg potrz. Sok gęsty Sucha substancja Zawartość cukru Alkaliczność Wartość pH Inwert Popiół Zabarwienie Mętność Subst. Nierozp. 2xZ 1xZ 2xZ 4xZ 3xdek 1xD 1xZ wg potrz. wg potrz. 2 3 4 5 Plan analiz zmiana I zmiana II zmiana III 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 Syrop standard Sucha substancja Zawartość cukru Alkaliczność Wartość pH Zabarwienie 2xZ 1xZ 2xZ 2xZ 2xZ Sucha substancja Zawrtość cukru Wartość pH Zabarwienie Mętność Subst. Nierozp. 2xZ 1xZ 2xZ 2xZ 1xD 1xD Klarówka Cukrzyca zarodowa AB Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH Zabarwienie każda każda każda każda Cukrzyca A Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 1xZ 1xZ 1xZ Odciek A ciemny Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 2xZ 2xZ 2xZ Odciek A jasny Sucha substancja Zawartość cukru Zabarwienie 2xZ 2xZ 2xZ 2 3 4 5 Plan analiz zmiana I 6 Sucha substancja Zawartość cukru Zabarwienie Wartość pH 1xZ 1xZ 1xZ 1xZ Cukrzyca B Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 1xZ 1xZ 1xZ Odciek B ciemny Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 2xZ 2xZ 2xZ Odciek B jasny Sucha substancja Zawartość cukru Zabarwienie 2xZ 2xZ 1xZ Cukrzyca zarodowa C Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH każda każda każda Cukrzyca C Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH Zawartość kryształów Syrop z warnika Syrop z miesz. pion Syrop z miesz. poz 1xZ 1xZ 1xZ 1xZ 1xZ 1xZ 1xZ zmiana II zmiana III 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Odciek do warnika B 1 2 3 4 5 Cukrzyca afinacyjna zmiana I zmiana II zmiana III 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 Plan analiz Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 1xZ 1xZ 1xZ Odciek afinacyjny Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH 1xZ 1xZ 1xZ Melas Sucha substancja Zawartość cukru Wartość pH Zabarwienie Popiół Inwert 2xZ 2xZ 2xZ 1xdek 1xdek 1xdek Cukier biały Analiza sitowa Zabarwienie Barwa kryształu Popiół pH Substancje nierozp. Mętność Inwert Wilgotność każdy war każdy war każdy war 2X Z 2X Z 1xD 1xD 2xdek każdy war 3 4 5 W latach 2002-2004 dokonano przeglądu parametrów procesu nadzorowanych i ewidencjonowanych przez urządzenia automatyki przemysłowej. Opracowano listę 50 urządzeń automatyki przemysłowej które nadzorują istotne parametry do nadzoru procesu technologicznego. Następnie objęto je procedurą nadzoru nad sprzętem kontrolno-pomiarowym. Wyznaczono osobę odpowiedzialną za wzorcowanie ich , określono tolerancje błędu i nadano status. Podjęto decyzję o nie dublowaniu wyników mierzonych przez te urządzenia przez analizy laboratoryjne a tylko o ich okresowym potwierdzaniu (wykonywane w większych odstępach czasowych). Za przestrzeganie harmonogramu pobierania prób na każdej stacji został odpowiedzialny operator stacji. Określono miejsca poboru prób. Stacyjny dostarcza próby do laboratorium. Włączono stacyjnych w analitykę stacji poprzez wizualną ocenę klarowności soków czy wykonanie alkaliczności. Wyznaczono parametry krytyczne i optymalne przebiegu procesu. ISO HACCP Specyfikacje klienta Harmonogram , plan kontroli procesu, wyrobu Sterownia Laboratorium Szef produkcji Pomiary automatyczne Kierownik Laboratorium PLAN KONTROLI I BADAÑ Przedmiot badania Oznaczenia e Woda spławiakowa pH Krajanka Mi¹¿sz liczba Silina Br; Pr Pol Ss pH Woda świeża Woda barometryczna Woda poprasowa Środek ekstra ktor PÓŁPRODUKTÓW I WYROBÓW GOTOWYCH Wartości graniczne Wartości optymalne 10 - 11 17 % 4 -10 5–7 pH Pol Bx pH Ck twardość dH zakażenia Bx pH Zakażenia /mg Częstotliwość 2 x zmiana 1 x dekada 1 x doba 1 x doba 4 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 2 x zmiana 2 x zmiana 1 x zmiana wg. potrzeb 1 x zmiana wg. potrzeb wg. potrzeb 1 x zmiana 2004r Miejsce pobrania Przy pompowni, staw ziemny Na taśmie krajanki podającej do ekstraktora Główny rurociąg na dyfuzję Kurek przy skrzyni Wody barometrycznej Kran na ogrzewaczu rurowym Kran na środku dyfuzora NO2/dm3 Sok surowy Wysłodki wyżęte + plantatorskie Bx Cz pH inwert zakażenia Ck 16 – 17 90 – 92 6,1 – 6,2 1,0 – 1,6 2 x zmiana 1 x zmiana 2 x zmiana wg. potrzeb 1 x zmiana 4 x zmiana Rurociąg soku surowego (opisany) Taśmy wysłodkowe Wysł. dyfuzyjne Defekacja wstępna Defekacja główna Saturacja I pH alk. Fk sedymentcja pH alk. optym. pH Saturacja II Gaz saturacyjny Mleko wapienne Gęstwa I g/l Błoto def. Ck Ss pH alk. progresja alk. optym. alk. prasa filtry pełna analza i gęstość Ciężar - każdy filtr Ck Ss Ck 8 – 10 10,8 – 11,2 0,18 – 0,22 0,8 – 1,2 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 2 x zmiana 1 x doba wg. potrzeb 2 x zmiana 10,8 – 11,2 0,08 – 0,1 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x doba 1 x doba 8,9 – 9,4 1 x zmiana 0,018-0,022 1 x zmiana wg potrzeb 20 - 22 wg. potrzeb 1 x doba 570 – 620 1 x zmiana 1,0 – 1,2 2 x zmiana 1 x doba 1 x zmiana 1,0 – 1,2 Z ostatniej komory dekantatora Kran na rurociągu koło pras PDW Kran na rurociągu między Sat. I a zbiornikiem przelewowym. Rurociągi odciągające gęstwę z dekantatora do filtrów Taśmociąg po prasie wysokiego wyżęcia. Przedmiot badania Sok rzadki Oznaczenia Wartości graniczne Wartości optymalne 16 – 17 92 – 93 0,02 8,6 – 9,2 Bx Cz Alk pH Inwert Twardość Sole wapn. Zabarwienie Mętność 7 – 10 max. 80 1000 - 1500 Subst. nierozp. Sok gęsty Bx Cz Alk. PH Sole wapn. Inwert Popiół Zabarwienie 65 - 77 min 8,3 max 6000 73 – 75 92 – 95 0,015 8,8 – 9,2 max. 80 max 3500 Subst. nierozp. Syrop Standard Klarówka Bx pH Zawartość cukru Zabarwi enie Bx 69 – 72 Częstotliwość 2 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x dekada 2 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana wg potrzeb wg potrzeb 2 x zmiana 1 x zmiana 2 x zmiana 2 x zmiana 1 x zmiana 1 x dekada 1 x dekada 1 x zmiana 1 x kampania wg potrzeb wg potrzeb wg potrzeb wg potrzeb 2 x zmiana Miejsce pobrania Kran zainstalowany na rurociągu Odprowadzającym sok do zbiornika soku przed wyparką Kurek umieszczony na rurociągu tłoczącym pompy odbierającej sok z ostatniego działu wyparki Pompa podająca klarówkę do dalszego przerobu Klarówka Bx Cz PH Zabarw. Mętność Zakażenia 69 – 72 max. 3500 700 – 1500 Subst. nierozp. Cukrzyca zarodowa AB Cukrzyca I Cukrzyca II Cukrzyca III Syrop dociągowy B Mączka II SS 88 – 90 Bx Cz pH Bx Cz pH Bx Cz pH Bx Cz pH Bx Cz Zabarwienie Inwert pH 90 – 92 92 – 95 min. 8,5 90 – 92 87 – 93 min. 8,5 91 –93 76 – 78 min. 8,5 72 - 82 min. 85 max. 1000 78 – 80 87 - 88 max. 300 2 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana wg potrzeb 1 x zmiana 1 x kampania 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 2 x zmiana 2 x zmiana 2 x zmiana 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x dekada 1 x doba Pompa podająca klarówkę do dalszego przerobu W czasie spuszczania cukrzycy, z kranu Zainstalowanego przy warniku, mniej więcej po opróżnieniu połowy warnika Rurociąg przed warnikami Pod wirówkami II Przedmiot badania Syrop dociągowy C Mączka III Syrop międzykr. Miesz. afinacyjna Mączka afinacyjna Odciek afinacyjny Melas Cukier biały Wilgotność cukru Oznaczenia Bx Cz pH Bx Cz Zabarw. pH Bx Cz Wartości graniczne 72 - 82 max. 6000 Wartości optymalne 78 – 80 75 – 77 3500 90 Bx Cz Zabarw. pH Bx Cz PH Bx Cz PH Zabar. Popiół Sole Inwert Analiza sitowa Zab. st. białości Popiół pH Subst. nierozp. Mętność Inwert Czas filtracji Wilgotność wirówki, ślimak i po suszarce max. 3000 1000 min. 77 78 – 82 max. 45 30 - 35 max. 0,04 0,010 – 0,015 max. 10 0,03 - 0,04 Częstotliwość 2 x zmiana 2 x zmiana 2 x zmiana 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 1 x doba 2 x zmiana 2 x zmiana 2 x zmiana 1 x dekada 1 x dekada 1 x dekada 1 x dekada 1 x zmiana 4 x zmiana 1 x zmiana 2 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana 1 x zmiana wg. potrzeb 1 x zmiana 2 x zmiana wg potrzeb Sok komórkowy wg. potrzeb Sok z dekantatora wg potrzeb Miejsce pobrania Rurociąg przed warnikami Pod wirówkami III Z afinatora Z rurociągu afinacyjnego Z rury za wirówkami afinacyjnymi Zawór za skrzynią po pompach. Taśma na segregacji Z wirówek Ze ślimaka Po suszarce cukru Sok wyciśnięty z krajanki Kurek na rurociągu przed sat. II . Wprowadzono weryfikację laboratoriów poprzez wykonywanie analizy obiegowej sprzętu i analiz obiegowych cukru w ramach grupy cukrowni. Analiza obiegowa sprzętu data 20-31.03.2001 Cukrownia typ Specol 11 Shimadzu Shimadzu Shimadzu Shimadzu Shimadzu fotometr wzorzec G-212-IV typ 436nm 725nm E=0,184 E=0,133 0,192 0,183 0,184 0,180 0,180 0,183 0,131 0,131 0,135 0,130 0,131 0,132 polamat powietrz. woda sucomat Propol Sucromat Polatronic Propol PW Polatronic konduktometr typ wzorzec woda cukier 148uS/cm uS/cm uS/cm ELwro popiół Elwro 150,2 Elwro 154,1 Elmetron 138 Elwro popiół Elwro 146 4,03 4,8 6,6 26,2 24,4 32,2 3,06 25,0 typ Zeiss ATR ATR ATR ATR ATR 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 płytka 14,99Z 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 15,00 14,97 15,00 14,96 15,00 15,04 14,96 refraktometr woda Bx 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,05 cukier 27,42 27,37 27,43 27,41 27,42 27,43 27,43 wzorzec cukier 75,8Bx Bx 75,6 75,6 75,76 75,65 75,6 75,75 50,0 49,9 49,9 50,0 49,95 49,9 Analiza obiegowa sprzętu w 2001r wykazała duże rozbieżności wskazań konduktometrów co ujednolicenia tego sprzętu w grupie. stanowiło podstawę do NADZÓR NAD WYPOSAŻENIEM KONTROLNO-POMIAROWYM Stosowane w cukrowni wyposażenie do kontroli, pomiarów i badań podlega nadzorowaniu, wzorcowaniu i legalizacji. Jest ono używane zgodnie z przeznaczeniem i odpowiednio do wymaganej dokładności pomiarowej. Sprzęt kontrolno –pomiarowy : - jest sprawdzany przez uprawnione i przeszkolone osoby - kontrolowany z ustaloną częstotliwością - ma określoną klasę pomiaru - posiada ustalone postępowanie w przypadku przekroczenia błędów granicznych lub awarii. Analiza obiegowa Laboratoriów Cukrowni Data: Cukrownia: <-----proszę wpisać nazwę Cukrowni Jako materiał do badań otrzymaliście Państwo 8 prób: 2 x Sok gêsty 2 x Cukier kryształ do oznaczenia EU - punktów 2 x Cukier kryształ do Analizy sitowej 2 x Cukier kryształ (500g) do oznaczenia Substancji nierozpuszczalnych Poniższe analizy należy przeprowadzić wg przepisów obowiązujących w P & L, a odczytane wartości należy wpisać do oznaczonych komórek w Tabeli wyników dla Laboranta 1 i 2: Analizy Sok gęsty Zawartość cukru Zawartość Substancji suchej (refraktometrycznie) Cukier kryształ Zabarwienie w roztworze wg kryteriów EU Rodzaj zabarwienia Zawartość popiołu Cukier kryształ do Analizy sitowej Komplet sit Wielkość oczek (mm) 1 1,00 2 0,71 3 0,50 4 0,315 5 0,15 6 dno Cukier kryształ do oznaczenia Substancji nierozpuszczalnych Zawartość Substancji nierozpuszczalnych Przygotowanie próbek Sok gęsty: Ss próbki rozcieńczonej 1 : 1 Pol próbki rozcieńczonej 1: 1 + 1 ml Octanu ołowiu konc./100 ml r-ru Zabarwienie w roztworze 50,0 g Cukru + 50,0 g wody dest. Filtracja membranowa < 0,45 µm 50 mm Kuweta, 420nm Rodzaj zabarwienia Próbkę w pojemniku wygładzić Popiół 31,3 g Cukru rozcieńczyć do 100 ml (woda do rozcieńczenia <1µS) Analiza sitowa Do przesiewania użyć zawartość całej próbki przesiewać 7 min amplituda 1mm(50%) Substancje nierozpuszczalne Do oznaczenia użyć całą zawartość próbki (=500g + 650g gorącej wody destylowanej) nie mieszać mieszadłem magnetycznym Filtr membranowy (8µm) uprzednio wysuszyć ważyć go bezpośrednio na szalce (bez naczyńka) przed wykonaniem oznaczenia namoczyć go w wodzie po przesączeniu sączek przemyć 2 l zimnej wody (ok. 10 porcji) suszyć przez 3 h w suszarce przy 105°C przez 2 h ch³odziæ w eksykatorze Powyższe testy biegłości są prowadzone w cukrowniach grupy P&L od 5 lat. Wnioski wypływające z tych testów: 1. najmniejsze rozrzuty wykazują laboratoria we wrześniu po przeglądzie sprzętu laboratoryjnego na kampanię, 2. laboratoria wykazują pewność analiz w zakresie zabarwienia cukru i zawartości popiołu, 3. rozrzuty w zakresie mętności są powodowane: - niską jakością wody demineralizowanej używanej w analityce laboratoryjnej - niesystematyczną wymianą źródeł światła w fotometrach, - laboratoria nie przestrzegają czasookresu pracy żarówek, eksploatują je do przepalenia - jakość sączków membranowych /kupowane są centralnie na grupę, lecz poszczególne opakowania różnią się jakością różny czas filtracji cukru/, 4. Większe odchylenia w oznaczeniu sedymentu w cukrze wynikają z precyzji wykonania analizy. Analiza ta należy do trudnych składa się z szeregu operacji. Dobrze wykonują je osoby z dużym doświadczeniem. NADZÓR NAD PRZECHOWYWANIEM CUKRU W MAGAZYNACH MAGAZYNOWANIE WYROBÓW GOTOWYCH Magazyny są kontrolowane pod kątem : • spełnienia zasad higieny; • warunków składowania cukru; • prowadzenia pomiarów temperatury i wilgotności • prowadzenia zabezpieczenia deratyzacyjnego W czasie przechowywania kontrolowana jest również jakość składowanego cukru. Wyniki kontroli są dokumentowane zapisami. NADZOROWANIE WYROBU NIEZGODNEGO Z WYMAGANIAMI W celu zminimalizowania ryzyka zagrożenia dla zdrowia oraz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego cukrownia posiada procedury dotyczące wyrobu niezgodnego: 1. Nadzór nad wyrobem niezgodnym 2. Wycofanie wyrobu z obrotu 3. Postępowanie w sytuacjach kryzysowych AKTY PRAWNE HACCP I HIGIENA- POLSKA • Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 634, wraz z późniejszymi zmianami) • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 kwietnia 2004 r. w sprawie wymagań higieniczno - sanitarnych w zakładach produkujących lub wprowadzających do obrotu środki spożywcze (Dz.U. 2004 nr 104 poz.1096) • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie wewnętrznej kontroli jakości zdrowotnej żywności i przestrzegania zasad higieny w procesie produkcji (Dz.U. 2004 nr 120 poz.1259) • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wymagań sanitarnych dotyczących środku transportu żywności, substancji pomagających w przetwarzaniu, dozwolonych substancji dodatkowych i innych składników żywności.w (Dz.U. 2003 nr 21 poz.179) AKTY PRAWNE HACCP I HIGIENA- UNIA EUROPEJSKA • Dyrektywa Rady 93/43/EWG z dnia 14 czerwca 1993r w sprawie higieny środków spożywczych. • Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności • Rozporządzenie (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych • Rozporządzenie (WE) Nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające zasady higieny właściwe dla żywności pochodzenia zwierzęcego dla operatorów branży żywnościowej ze względu na mogące wystąpić zagrożenia dla człowieka w przypadku niektórych produktów. • Rozporządzenie 882/2004 dotyczące urzędowej kontroli żywności i pasz DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
