9.5 Stopień czystości pochwy III 145 Ocena i

9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 48
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw) Corynebacterium spp. (?)
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
III
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
5,0
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
145
atlas biocenozy teoret.indd 145
2012-03-19 12:10:14
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 49
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego, nieliczne leukocyty, pojedyncze pałeczki
kwasu mlekowego (Lactobacillus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie inwazyjnej grzybicy.
Po zakończeniu leczenia przeciwgrzybiczego wskazana jest kontrolna ocena biocenozy pochwy. Jeśli liczba pałeczek kwasu mlekowego nadal będzie niewielka, należy
zastosować suplementację.
146
atlas biocenozy teoret.indd 146
2012-03-19 12:10:15
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 49
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
III
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
4,5
norma
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
147
atlas biocenozy teoret.indd 147
2012-03-19 12:10:15
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 50
Preparat przedstawia częściowo zlizowane komórki nabłonka płaskiego, nieliczne leukocyty,
nieliczne pleomorficzne bakterie Lactobacillus spp. oraz liczne grzyby drożdżopodobne
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie licznych grzybów drożdżopodobnych (strzępki – faza inwazyjna) mimo obecności pałeczek kwasu mlekowego i niskiego (prawidłowego) pH.
Wskazane jest leczenie przeciwgrzybicze z ewentualnym uzupełnieniem flory
przez podanie preparatu zawierającego aktywne szczepy pałeczek kwasu mlekowego.
148
atlas biocenozy teoret.indd 148
2012-03-19 12:10:17
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 50
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
częściowa liza
III
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
4,5
norma
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
149
atlas biocenozy teoret.indd 149
2012-03-19 12:10:17
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 51
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego, pojedyncze pałeczki kwasu mlekowego
(Lactobacillus spp.), liczne paciorkowce (Streptococcus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na zdecydowaną przewagę patogenów (liczne paciorkowce i liczne grzyby drożdżopodobne)
przy małej ilości pałeczek kwasu mlekowego.
Należy dążyć do przywrócenia flory fizjologicznej po uprzednim leczeniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym.
150
atlas biocenozy teoret.indd 150
2012-03-19 12:10:18
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 51
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
III
Streptococcus spp.
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
5,0
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
151
atlas biocenozy teoret.indd 151
2012-03-19 12:10:18
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 52
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego częściowo zlizowane, nieliczne leukocyty,
liczne bakterie (Mobiluncus spp., Corynebacterium spp.) oraz liczne grzyby
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie niejednorodnej flory bakteryjnej: maczugowców (Corynebacterium spp.) i/lub
beztlenowych zakrzywionych pałeczek z rodzaju Mobiluncus spp. Wysoka wartość pH
wynosząca 6,0 wyklucza obecność Lactobacillus spp.
Wskazane jest leczenie przeciwgrzybicze, a po jego zakończeniu – suplementacja
flory pochwy.
152
atlas biocenozy teoret.indd 152
2012-03-19 12:10:20
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 52
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Corynebacterium spp.,
Mobiluncus spp.
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
częściowa liza
III
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
6,0
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
153
atlas biocenozy teoret.indd 153
2012-03-19 12:10:20
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 53
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego, nieliczne leukocyty, pojedyncze pałeczki
kwasu mlekowego (Lactobacillus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne (forma inwazyjna)
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na liczne
grzyby drożdżopodobne (forma inwazyjna – strzępki), nieliczne leukocyty oraz pojedyncze pałeczki kwasu mlekowego.
Wskazane jest podjęcie leczenia przeciwgrzybiczego. Można rozważyć podanie
preparatu zawierającego pałeczki kwasu mlekowego po zakończeniu leczenia przeciwgrzybiczego i wykonaniu badania kontrolnego.
154
atlas biocenozy teoret.indd 154
2012-03-19 12:10:21
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 53
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
III
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
4,5
norma
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
155
atlas biocenozy teoret.indd 155
2012-03-19 12:10:21
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 54
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego (w fazie zanikowej), liczne leukocyty,
pojedyncze pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus spp.) – forma długa,
nieliczne paciorkowce (Streptococcus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie pojedynczych pałeczek kwasu mlekowego (form atypowych), licznych grzybów drożdżopodobnych (w fazie inwazyjnej) oraz licznych leukocytów świadczących
o stanie zapalnym, a także nielicznych bakterii typu paciorkowców.
W tym wypadku terapia powinna obejmować leczenie przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Ze względu na niewielką ilość szczepów z rodzaju Lactobacillus spp.
(z dużym prawdopodobieństwem występowania szczepów defektywnych) należy pamiętać o przywróceniu flory fizjologicznej.
156
atlas biocenozy teoret.indd 156
2012-03-19 12:10:23
9.5
Stopień czystości pochwy III
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 54
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
w fazie zanikowej
III
forma atypowa
Streptococcus spp.
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
5,5
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
157
atlas biocenozy teoret.indd 157
2012-03-19 12:10:23
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 55
Preparat przedstawia fragmenty komórek nabłonka, liczne skupiska Gram-chwiejnych bakterii
o morfotypie Gardnerella vaginalis oraz pojedyncze pałeczki Lactobacillus spp.
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III/IV (stan niefizjologiczny) ze względu na
występowanie licznych Gram-chwiejnych pałeczek Gardnerella vaginalis. Potwierdzeniem waginozy bakteryjnej jest także wysoka wartość pH (5,5). Na szczególną uwagę
zasługuje rzadko obserwowane zjawisko adherencji Gardnerella vaginalis do zlizowanych fragmentów komórek nabłonka. Taki obraz mikroskopowy może być związany
z przedłużającym się stanem zaburzenia ekosystemu pochwy.
Pomimo nietypowego obrazu postępowanie terapeutyczne powinno przebiegać
jak w wypadku klasycznej waginozy bakteryjnej (antybiotykoterapia i podanie odpowiednich preparatów zawierających aktywne szczepy pałeczek kwasu mlekowego).
158
atlas biocenozy teoret.indd 158
2012-03-19 12:10:25
9.6
Stopień czystości pochwy III/IV
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 55
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Gardnerella vaginalis
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
w 90% zlizowane
III/IV
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
5,5
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III/IV
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
159
atlas biocenozy teoret.indd 159
2012-03-19 12:10:25
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 56
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego, liczne leukocyty, liczne paciorkowce
(Streptococcus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne (blastospory i strzępki)
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III/IV (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie licznych leukocytów, licznych paciorkowców (Streptococcus spp.), licznych
grzybów drożdżopodobnych (blastospor i strzępek wskazujących na inwazyjne zakażenie grzybicze).
Przypadek wymaga leczenia przeciwgrzybiczego i przeciwbakteryjnego, zakończonego przywróceniem flory fizjologicznej przez podanie biopreparatu. W razie nawracających infekcji należy wykonać posiew kontrolny (2–4 tygodnie po zakończeniu leczenia), aby sprawdzić, czy został przywrócony stan fizjologiczny.
160
atlas biocenozy teoret.indd 160
2012-03-19 12:10:26
9.6
Stopień czystości pochwy III/IV
Ocena i interpretacja obrazu mikroskopowego oraz innych czynników
określających stopień czystości pochwy
Czynnik
Liczba/Interpretacja/Uwagi
Preparat barwiony metodą Grama Przypadek 56
Komórki nabłonka
występują/nie występują
Leukocyty
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 3 wpw)
2 – nieliczne (4–10 wpw)
3 – liczne (powyżej 10 wpw)
Lactobacillus spp.
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
Inne bakterie (morfotyp)
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze (do 10 wpw)
2 – nieliczne (11–50 wpw ± 20%)
3 – liczne (powyżej 50 wpw)
III/IV
Streptococcus spp.
Grzyby drożdżopodobne
0 – brak w polu widzenia
1 – pojedyncze blastospory (do 3 wpw)
2 – nieliczne blastospory (4–10 wpw)
3 – liczne blastospory (powyżej 10 i/lub strzępki wpw)
Clue cells
występują/nie występują
Preparat bezpośredni
Trichomonas vaginalis
stwierdzono/nie stwierdzono
Pomiar pH
pH (kwasowość)*
5,0
powyżej normy
Stopień czystości pochwy
III/IV
* Ocena kwasowości treści pochwowej: norma wynosi 3,5–4,5 pH
161
atlas biocenozy teoret.indd 161
2012-03-19 12:10:26
9
Obrazy stopni czystości pochwy z komentarzem
Obraz mikroskopowy preparatu treści pochwowej
Barwienie metodą Grama. Powiększenie x 1000
Przypadek 57
Preparat przedstawia komórki nabłonka płaskiego, liczne leukocyty, liczne paciorkowce
(Streptococcus spp.) oraz liczne grzyby drożdżopodobne
Komentarz
Preparat zakwalifikowano do stopnia III/IV (stan niefizjologiczny) ze względu na występowanie licznych leukocytów, licznych paciorkowców (Streptococcus spp.) oraz
strzępek grzybni (inwazyjna forma zakażenia grzybiczego) wskazujących jednoznacznie na stan niefizjologiczny, który wymaga rozpoczęcia leczenia przeciwgrzybiczego
i przeciwbakteryjnego.
Po zakończeniu kuracji należy pamiętać o konieczności kontroli stanu ekosystemu
pochwy.
162
atlas biocenozy teoret.indd 162
2012-03-19 12:10:28