Prawo autorskie i etyka zawodu

WYDZIAŁ ARCHITEKTURY
KARTA PRZEDMIOTU
Prawo autorskie i etyka zawodu
Nazwa w języku angielskim: Intellectual Property Law and Professional
Kierunek studiów: Architektura i urbanistyka
Stopień studiów i forma: I stopień, stacjonarna i niestacjonarna
Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy
Kod przedmiotu: AUA004703W
Grupa kursów: NIE
Wykład
Liczba godzin zajęć
zorganizowanych w Uczelni
(ZZU)
Liczba godzin całkowitego nakładu
pracy studenta (CNPS)
Forma zaliczenia
Liczba punktów ECTS
Liczba punktów odpowiadająca
zajęciom o charakterze praktycznym
(P)
Liczba punktów ECTS
odpowiadająca zajęciom
wymagającym bezpośredniego
kontaktu (BK)
Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
15
30
zaliczenie
na ocenę
1
0
1
WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI
Bez prekwalifikacji
CELE PRZEDMIOTU
C1. Nabycie podstawowej wiedzy z zakresu ochrony własności intelektualnej oraz deontologii
zawodu architekta
C2. Zdobycie umiejętności postępowania zgodnego ze standardami etycznymi i profesjonalnymi
C3. Nabywanie i utrwalanie kompetencji społecznych, związanych z wykonywaniem zawodu
architekta i urbanisty. Odpowiedzialność, uczciwość i rzetelność w postępowaniu; przestrzeganie
obyczajów obowiązujących w środowisku akademickim i społeczeństwie.
1
PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA, osoby która zaliczyła kurs
I. Z zakresu wiedzy: Posiada podstawową wiedzę i rozumie elementy etyki zawodowej architekta.
Rozumie zasady zawarte w Kodeksie Etyki Zawodu Architekta, Standardach Wykonywania
Zawodu oraz orientuje się w zagadnieniach ustawy Prawo autorskie i prawa pokrewne.
PEK_W01 – Potrafi scharakteryzować prawa autorskie osobiste i majątkowe, rozumie ich definicje.
PEK_W02 – Umie rozróżnić utwór pierwotny od utworu zależnego oraz utwór zależny od utworu
inspirowanego cudzym dziełem. Rozumie pojęcie integralności utworu.
PEK_W03 – Potrafi zdefiniować cechy plagiatu, jest w stanie wymienić konsekwencje prawne
popełnienia plagiatu w działalności akademickiej i w twórczości architektonicznej.
PEK_W04 – Jest w stanie scharakteryzować zasady tzw. dozwolonego użytku dzieła.
PEK_W05 – Jest w stanie zdefiniować zasady przejścia majątkowych praw autorskich, w
szczególności rozumie pojęcia licencji, pola eksploatacji utworu, nadzoru autorskiego
PEK_W06 – Umie ocenić krytykę architektoniczną pod kątem zgodności z etyką zawodową
PEK_W07 – Potrafi zidentyfikować działania niezgodne z deontologią zawodu architekta
PEK_W08 – Zna podstawowe definicje z zakresu ochrony własności przemysłowej: wynalazku,
wzoru użytkowego i przemysłowego
II. Z zakresu umiejętności: Rozumie zagadnienia i potrafi postępować zgodnie z zasadami
etyki zawodu architekta i urbanisty.
PEK_U01 – Rozumie zasady etyki zawodu architekta i potrafi analizować konkretne działania
zawodowe w kontekście tych zasad
PEK_U02 – Potrafi analizować zadania projektowe w świetle zasad ochrony prawno-autorskiej,
ochrony interesów społecznych, środowiskowych i twórczych
III. Z zakresu kompetencji społecznych:
PEK_K01 – Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu. Ma
świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki
zawodowej i poszanowania różnorodności poglądów i kultur.
PEK_K02 – Ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej a zwłaszcza rozumie
potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu – m.in. poprzez środki masowego
przekazu – informacji i opinii dotyczących osiągnięć architektury i urbanistyki oraz ochrony
zabytków i innych aspektów działalności architekta i urbanisty. Podejmuje starania, aby
przekazać takie informacje i opnie w sposób powszechnie zrozumiały z uzasadnieniem różnych
punktów widzenia.
PEK_K03 – Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków
działalności inżyniera-architekta, w tym jej wpływu na środowisko i związanej z tym
odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
PEK_K04 – Ma świadomość wpływu kultury wizualnej na jakość przestrzennego otoczenia
człowieka, przyczynia się do wzrostu tej jakości oraz potrafi propagować ją w różnych sytuacjach
zawodowych i społecznych. Ma świadomość odpowiedzialności architekta za utrzymanie ładu
przestrzennego, ochrony środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego miejsca.
PEK_K05 –
Ma świadomość społecznego wymiaru architektury oraz poszanowanie dla
różnorodności potrzeb, przekonań, poglądów i preferencji estetycznych odbiorców architektury.
PEK_K06 – Ma umiejętność myślenia niezależnego i kreatywnego, wyrażania swych opinii w sposób
wyważony i uzasadniony. Stosuje się do obyczajów i zasad obowiązujących w środowisku
akademickim.
TREŚCI PROGRAMOWE
Forma zajęć – wykład
W-y1-2
Moralność i etyka – wykład wprowadzający. Przedmiot i podmiot prawa
autorskiego, utwór w architekturze. Osobiste i majątkowe prawa autorskie.
2
Liczba
godzin
2
Zakres ochrony prawa autorskiego, architekt jako autor i współautor dzieła,
prawo autorskie w nauczaniu architektury – student jako autor, prawo autorskie
W-y 3-4
w nauce, zasady cytowań i opracowań naukowych. Dozwolony użytek. Creative
commons. Plagiat
Integralność utworu architektonicznego, utwór pierwotny i utwór zależny
Dopuszczalność wprowadzania zmian w projekcie architektonicznym przez
W-y 5-6
architekta nie- będącego autorem dzieła pierwotnego. Umowa o wykonanie
utworu. Dochodzenie praw autorskich. Ograniczenie praw autorskich przez
prawo cywilne
Kodeks etyki zawodu architekta a przepisy Prawa autorskiego: obowiązki
architekta, wynikające z kodeksu korporacji zawodowej.
W-y 7-8
Standardy
Wykonywania
Zawodu
i
Międzynarodowe
Standardy
Profesjonalizmu
w Wykonywaniu Zawodu Architekta
Naruszenia zasad KEZA: studia przypadków przekroczeń norm postępowania w
zakresie obowiązków architekta wobec społeczeństwa
W-y. 9-10
Naruszenia zasad KEZA: studia przypadków przekroczeń norm postępowania w
zakresie obowiązków architekta wobec klienta
Naruszenia zasad KEZA: studia przypadków przekroczeń norm postępowania w
W-y. 11-12 zakresie obowiązków architekta wobec zawodu
Ochrona patentowa – wynalazek i wzór użytkowy.
Zagadnienia związane z krytyką architektoniczną.
Prawo autorskie w fotografii a ochrona wizerunku, prawa pokrewne.
W-y 13-15 Zarządzanie majątkowymi prawami autorskimi, organizacje zbiorowego
zarządzania prawami autorskimi.
Suma godzin
2
2
2
2
2
3
15
STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE
1. Wykład tradycyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych
2. Dyskusja dydaktyczna w ramach wykładu
3. Konsultacje
4. Praca własna – samodzielne studia i przygotowanie do testu
3
OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
Oceny (F – formująca (w trakcie
semestru), P – podsumowująca
(na koniec semestru)
Numer efektu kształcenia
Sposób oceny osiągnięcia
efektu kształcenia
P1
PEK_W01  PEK_W08;
PEK_U01  PEK_U02;
PEK_K01  PEK_K06
Pisemny esej, opracowanie
wybranego zagadnienia z
zakresu prawa własności
intelektualnej lub tzw. case
study (forma zaliczenia
dostępna dla studentów,
których językiem ojczystym
nie jest j. polski)
P2
PEK_W01  PEK_W08;
PEK_U01  PEK_U02;
PEK_K01  PEK_K06
Egzamin pisemny, testowy
P = P1 albo P2
LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA
LITERATURA PODSTAWOWA
[1] Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994, nr 24, poz.
83 z późn. zmianami)
[2] Zasady Etyki Zawodu Architekta. Standardy Wykonywania Zawodu Architekta i Zakres Usług
Architekta. Warszawa 2006
[3] Kucza-Kuczyński Konrad: Zawód – architekt. O etyce zawodowej i moralności architektury,
Warszawa 2004
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA W JĘZYKU POLSKIM
[1] Akt paryski konwencji Berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych (Dz. U. 1990, nr
82, poz. 474).
[2] Anzenbacher, Arno: Wprowadzenie do etyki, Wydawnictwo WAM, Kraków, 2008
[3] Barta J., Markiewicz R.: Prawo autorskie: przepisy, orzecznictwo, umowy międzynarodowe.
Warszawa, 2002
[3a] Barta J., Markiewicz R.: Prawo autorskie. 3. wydanie Wolters Kluwer Polska SA,Warszawa, 2013
[4] Lisak Marcin: Elementy etyki w zawodzie architekta, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej,
2006
[5-7] Materiały pokonferencyjne z cyklu Prawo autorskie w Architekturze:
 Ochrona prawno – autorska obiektu architektonicznego, Oficyna Wydawnicza PWr Wrocław
2007
 Projekt architektoniczny jako przedmiot ochrony prawa autorskiego, Oficyna Wydawnicza
PWr Wrocław 2005
 Prawo autorskie w kształceniu i badaniach naukowych architektów, Oficyna Wydawnicza
PWr, Wrocław 2003
[8] Matlak, Andrzej : Prawo autorskie w europejskim prawie wspólnotowym, Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej Z. 79 .(2002), s. 1-428
[9] Kasprzycki, Dariusz: Problematyka pojęcia utworu jako przedmiotu prawa autorskiego, aspekty
psycho- i socjologiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i
Ochrony Własności Intelektualnej .- Z. 71 .- (1999), s. 5-20
[10] Ustawa z dn. 29 marca 1926 roku o prawie autorskim, tekst jednolity Dz.U. 1935, poz. 260,
[11] Ustawa z dn. 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej, (Dz.U. 2001, nr 49, poz. 508)
4
[12] Walerjan, Marek: Zakres zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w polskiej ustawie o
prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz, znaczenie tego pojęcia, Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej .- Z. 78
(2001), s. 9-51
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA W JĘZYKU ANGIELSKIM
[1] Fischer, Thomas: Ethics for Architects. 50 Dilemmas of Professional Practice, Princeton
Architectural Press, 2011
[2] Harries, Karsten: The Ethical function of Architecture, MIT, 1997
[3] Ray Nicholas ed., Architecture and its ethical dilemmas, Taylor and Francis, London and New
York 2005
OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)
Grażyna Hryncewicz-Lamber; [email protected]
MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Fizyka 1.2.
Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Inżynieria Środowiska
I SPECJALNOŚCI Inżynieria Środowiska
Odniesienie
przedmiotowego efektu do
Numer
Cele
Przedmiotowy efekt
efektów kształcenia
Treści
narzędzia
przedkształcenia
zdefiniowanych dla
programowe dydaktymiotu
kierunku studiów i
cznego
specjalności
W-y1-2,
PEK_W01,
K1AIU_W27
C1
1-4
W-y3-4
PEK_W02,
K1AIU_W27
C1
1-4
W-y 5-6
PEK_W03,
K1AIU_W27
PEK_W04,
K1AIU_W27
PEK_W05,
K1AIU_W27
PEK_W06
PEK_W07
PEK_W08
K1AIU_W27
K1AIU_W27
K1AIU_W27
C1
W-y3-4
1-4
C1
W-y3-4
1-4
C1
W-y5-6
1-4
C1
W-y13-15
1-4
C1
W-y 7-8,
W-y 9-10,
W-y. 11-12
1-4
C1
W-y. 11-12
1-4
PEK_U01
K1AIU_U26
C2
PEK_U02
PEK_K01
K1AIU_U26
K1AIU_K03
C2
C3
PEK_K02
K1AIU_K06
C3
PEK_K03
K1AIU_K02
C3
PEK_K04
K1AIU_K07
5
C3
W-y 7-8,
W-y 9-10,
W-y. 11-12
W-y 1 - 15
W-y 1 - 15
W-y 7-8,
W-y 13-15
W-y 7-8,
W-y9-10
W-y 7-8,
W-y 7-8,
1-4
1-4
1-4
1-4
1-4
1-4
PEK_K05
PEK_K06
K1AIU_K08
K1AIU_K01
C3
C3
W-y 9-10
W-y 13-15
1-4
1-4
Kurs etyki zawodowej ma na celu: zapoznanie studentów Wydziału Architektury z zakresem ochrony
prawno – autorskiej utworów architektonicznych, jak również z problematyką aksjologii i deontologii
architektury.
Na treść nauczania składa się analiza prawodawstwa polskiego i zasad korporacyjnych Izby
Architektów, w zakresie prawa autorskiego i powinności zawodowych architekta, poparta studiami
przypadków z orzecznictwa sądów dyscyplinarnych
Efektem kształcenia jest jasne rozumienie zasad zawartych w Kodeksie Etyki Zawodu Architekta,
Standardach Wykonywania Zawodu, jak również dobra orientacja studenta w zagadnieniach ustawy
Prawo autorskie i prawa pokrewne, dotyczących praktyki architektonicznej.
6