Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Szkoła podstawowa 4–6 Plan wynikowy. Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: CZĘŚĆ I. CYWILIZACJE NAD WIELKIMI RZEKAMI 1. Czas w historii chronologia i jej I. Chronologia historyczna. wyjaśnia, do czego służy umieszcza daty na osi określa wiek wydarzeń charakteryzuje epoki samodzielnie układa oś znaczenie dla pracy Uczeń posługuje się oś czasu czasu w kolejności historycznych i połowę historyczne czasu swojej rodziny, 1. Chronologia – nauka historyka podstawowymi wymienia epoki chronologicznej wieku bezbłędnie umieszcza przedstawia wydarzenia o mierzeniu czasu. podział dziejów na ery określeniami czasu historyczne wyjaśnia skróty – p.n.e., wymienia wydarzenie, daty na osi w porządku 2. Epoki historyczne i epoki historycznego: okres rozumie, co oznacza n.e. jakie zostało uznane za chronologicznej i określa, chronologicznym i je i wielkie wydarzenia. porządkowanie dziejów p.n.e., n.e., tysiąclecie, pojęcie chronologii określa wiek danego początek naszej ery czy jest to pierwsza, czy opisuje 3. Fakty historyczne i daty. w kolejności wiek, rok; wyjaśnia pojęcia: wydarzenia zna daty graniczne epok druga połowa wieku 4. Oś czasu, czyli jak chronologicznej przyporządkowuje fakty tysiąclecie, wiek, półwiecze wymienia epoki porządkujemy kolejność oś czasu, określanie historyczne datom; oblicza historyczne w kolejności wtedy wydarzyło wydarzeń. wieku upływ czasu między chronologicznej wyjaśnia, czym są fakty umieszczanie wydarzeń wydarzeniami oblicza czas, jaki upłynął historyczne Środki dydaktyczne: na osi czasu historycznymi i umieszcza między wydarzeniami podaje definicję podręcznik pojęcia: chronologia, je na linii chronologicznej; zeszyt ćwiczeń nasza era, przed naszą dostrzega związki erą, epoka historyczna, teraźniejszości starożytność, z przeszłością. historycznych i wie, co się chronologii średniowiecze, nowożytność współczesność AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 1 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: wyjaśnia, do czego służy umieszcza daty na osi określa wiek wydarzeń charakteryzuje epoki samodzielnie układa oś MATERIAŁU oś czasu czasu w kolejności historycznych i połowę historyczne czasu swojej rodziny, I SPRAWDZIAN wymienia epoki chronologicznej wieku bezbłędnie umieszcza przedstawia wydarzenia WIADOMOŚCI – JAK historyczne wyjaśnia skróty p.n.e., wymienia wydarzenie, daty na osi w porządku NAZYWAMY EPOKI, JAK rozumie, co oznacza n.e. jakie zostało uznane za chronologicznej i określa, chronologicznym i je LICZYMY CZAS? pojęcie chronologia określa wiek danego początek naszej ery czy jest to pierwsza, czy opisuje wyjaśnia pojęcia: wydarzenia zna daty graniczne epok druga połowa wieku POWTÓRZENIE 1. Czas w historii. Szkoła podstawowa 4–6 jw. tysiąclecie, wiek, półwiecze wymienia epoki Środki dydaktyczne: historycznych, wie co się ● podręcznik historyczne w kolejności wtedy wydarzyło ● zeszyt ćwiczeń chronologicznej wyjaśnia, czym są fakty oblicza czas, jaki upłynął historyczne między wydarzeniami podaje definicję chronologii 2. Nad Eufratem położenie geograficzne Temat spoza PP wskazuje na mapie wskazuje na mapie wyjaśnia pojęcie charakteryzuje położenie samodzielnie analizuje i Tygrysem Mezopotamii III. Tworzenie narracji Mezopotamię Tygrys i Eufrat cywilizacji geograficzne tekst źródłowy dotyczący sieć kanałów historycznej. na podstawie ilustracji krótko omawia omawia życie codzienne Mezopotamii, praw ustanowionych przez 1. Kraina między rzekami. nawadniających i ich omawia wygląd bramy znaczenie kanałów i zajęcia mieszkańców z uwzględnieniem wpływu Hammurabiego 2. Rzeka to życie, i to znaczenie dla rolnictwa Isztar nawadniających dla Mezopotamii środowiska na życie ludzi wskazuje wpływy całkiem wygodne. życie codzienne wyjaśnia, czym było rozwoju rolnictwa opowiada, jak wyglądały omawia znaczenie cywilizacji babilońskiej na 3. Potężne mury miast. w Mezopotamii pismo klinowe w Mezopotamii miasta w Mezopotamii wynalezienia koła i pisma dzieje ludzkości 4. U wrót świątyni. lud Sumerów wymienia co najmniej wie, kim byli Sumerowie wyjaśnia pochodzenie dla rozwoju cywilizacji bezbłędnie posługuje się 5. Pismo i inne wynalazki architektura i wynalazki jeden wynalazek Sumerów na podstawie ilustracji nazwy Babilonia wymienia dziedziny osią czasu, odczytuje czas AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 2 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: wie, kim był Hammurabi Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: mieszkańców starożytnych Sumerów opisuje wygląd zigguratu omawia wygląd Mezopotamii. prawo Hammurabiego wymienia wynalazki babilońskich świątyń i życie w Babilonii 6. Co to jest prawo i po co pojęcia: Babilonia, Sumerów religijne mieszkańców wyjaśnia, dlaczego pamięta, że wynalezienie je wymyślono? miasto-państwo, ziggurat, zna jedną z zasad Babilonu Mezopotamia uważana pisma uczeni uznali za pismo klinowe, Kodeksu Hammurabiego – wskazuje na osi czasu jest za obszar, na którym początek epoki Środki dydaktyczne: cywilizacja, kanał „oko za oko, ząb za ząb” datę wynalezienia pisma narodziła się pierwsza starożytności ● podręcznik nawadniający, prawo, cywilizacja ● zeszyt ćwiczeń kodeks wskazuje obszar ● mapa nauki, które rozwinęły się trwania cywilizacji Mezopotamii Mezopotamii na mapie położenie geograficzne Temat spoza PP wskazuje na mapie Egipt wyjaśnia pojęcia: faraon, wyjaśnia, dlaczego Egipt charakteryzuje życie wskazuje wpływy kultury Egiptu III. Tworzenie narracji i Nil piramida, papirus, mumia nazywano darem Nilu codzienne w starożytnym starożytnego Egiptu na 1. O rzece, która żywiła znaczenie Nilu i jego historycznej. wyjaśnia, kim był faraon wymienia imiona kilku charakteryzuje podział Egipcie kulturę współczesną Egipcjan. wylewów dla rozwoju na podstawie ilustracji egipskich bogów społeczeństwa egipskiego omawia znaczenie przygotowuje 2. O tym, czego Egiptu omawia wygląd piramidy opowiada, jak wyglądało omawia pracę egipskich odkrycia grobu prezentację na temat Egipcjanom nie brakowało, egipskie rolnictwo podaje kilka informacji życie codzienne rolników Tutenchamona dla starożytnych, które do dziś i o tym, co musieli i handel na temat pozycji kapłanów w starożytnym Egipcie wyjaśnia, jak poznania kultury można zobaczyć w Egipcie sprowadzać. życie codzienne w państwie egipskim wyjaśnia, dlaczego produkowano papirus starożytnego Egiptu 3. Państwo, władca i jego w egipskim domu Egipcjanie mumifikowali omawia religijność wyjaśnia, na czym lud. faraon – władca Egiptu ciała zmarłych starożytnych Egipcjan polegał hierarchiczny 4. Bogowie i kapłani. wierzenia starożytnych omawia, czym zajmowali charakteryzuje zakres podział społeczeństwa 5. Urzędnicy i pisarze. Egipcjan się w Egipcie urzędnicy egipskiego 6. Zapisane na zwojach społeczeństwo egipskie i pisarze papirusu. – rolnicy, urzędnicy na podstawie ilustracji i kapłani omawia symbole władzy piramidy i papirus faraona 3. W Egipcie faraonów Środki dydaktyczne: AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 3 władzy faraona Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania ● podręcznik pojęcia: faraon, mumia, ● zeszyt ćwiczeń piramida, papirus Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: ● mapa 4. Palestyna i jej położenie geograficzne Temat spoza PP pokazuje na mapie pokazuje na mapie drogę charakteryzuje położenie porównuje religię wskazuje podobieństwa mieszkańcy Palestyny III. Tworzenie narracji Palestynę i wyjaśnia, Abrahama z Ur do Kanaanu geograficzne Palestyny Izraelitów z wierzeniami i różnice między religią Abraham i jego historycznej. dlaczego została nazwana streszcza opowieść starożytnych Egipcjan Izraelitów a religią wyjaśnia, dlaczego 1. Ziemia Obiecana. wędrówka do Ziemi Ziemią Obiecaną o walce Dawida z Goliatem Izraelici trafili do Egiptu i mieszkańców Egipcjan i mieszkańców 2. Trudna droga do Ziemi Obiecanej wie, kim byli Abraham, wyjaśnia, skąd Izraelici omawia znaczenie Mezopotamii Mezopotamii Obiecanej. Mojżesz Mojżesz, Dawid, Goliat otrzymali Dziesięcioro Dziesięciorga Przykazań omawia symbolikę 3. Wiara w jedynego Boga. i wyprowadzenie i Salomon Przykazań wie, kim byli Filistyni świątyni jerozolimskiej 4. O tym, jak powstało Izraelitów z Egiptu na podstawie ilustracji wie, czym była Arka i jaką rolę odegrali wyjaśnia znaczenie królestwo Izraela. Dziesięcioro Przykazań omawia wygląd świątyni Przymierza w historii Izraela powiedzenia: „walka 5. Walka Dawida Walka Dawida Salomona wyjaśnia pojęcia: Biblia, Dawida z Goliatem” z Goliatem. z Goliatem Stary Testament, Arka wie, czym jest Ściana 6. O wielkich królach świątynia Salomona Przymierza, Tora Płaczu Izraela. w Jerozolimie i Arka Przymierza Środki dydaktyczne: Biblia – Stary Testament ● podręcznik pojęcia: Ziemia ● zeszyt ćwiczeń Obiecana, Arka ● mapa Przymierza, Biblia, Stary Testament AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 4 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: znaczenie pisma w 9. Fundamenty Europy. własnymi słowami podaje przykłady pisma podaje definicję pisma przedstawia ewolucję samodzielnie formułuje dziejach człowieka Uczeń: wyjaśnia, czym jest pismo obrazkowego i przykłady krótko charakteryzuje pisma – od pisma wypowiedź na temat: 1. Ludzie i pismo. pojęcia: pismo 1) wyjaśnia znaczenie wymienia co najmniej pisma alfabetycznego różne rodzaje pisma obrazkowego do „Ewolucja pisma – od 2. Materiały pisarskie. obrazkowe, pismo wynalazku pisma dla dwa rodzaje dawnego wie, kto wynalazł omawia znaczenie pisma alfabetycznego pisma obrazkowego do klinowe, hieroglify, wspólnoty ludzkiej. pisma najstarszy alfabet dla rozwoju ludzkości ocenia, który rodzaj współczesnego alfabetu” wymienia najstarsze porównuje pismo pisma wywarł największy obrazkowe z pismami wpływ na rozwój ludzkości 5. Od obrazków do liter Środki dydaktyczne: alfabet fenicki, alfabet podaje przykłady ● podręcznik grecki, alfabet rzymski, materiałów piśmienniczych materiały piśmiennicze ● zeszyt ćwiczeń średniowieczna łacina wyjaśnia pojęcia: fonetycznymi potrafi dopasować dawne materiały pergamin, papirus potrafi dopasować rodzaj materiału pisarskie: tabliczki z gliny, rodzaj materiału pisarskiego do rodzaju papirus, skorupki pisarskiego do rodzaju pisma – wyjaśnia, dlaczego rozbitych naczyń, pisma właśnie taki rodzaj pergamin materiału pisarskiego był używany POWTÓRZENIE 2. Nad wskazuje na mapie wskazuje na mapie wyjaśnia pojęcie charakteryzuje położenie samodzielnie analizuje MATERIAŁU Eufratem Mezopotamię Tygrys i Eufrat cywilizacji geograficzne tekst źródłowy dotyczący I SPRAWDZIAN i Tygrysem. na podstawie ilustracji krótko omawia omawia życie codzienne Mezopotamii, praw ustanowionych przez WIADOMOŚCI – 3. W Egipcie faraonów. omawia wygląd bramy znaczenie kanałów i zajęcia mieszkańców z uwzględnieniem wpływu Hammurabiego O CYWILIZACJACH NAD 4. Palestyna i jej Isztar nawadniających dla Mezopotamii środowiska na życie ludzi opisuje i podkreśla WIELKIMI RZEKAMI mieszkańcy. wie, co to było pismo rozwoju rolnictwa opisuje wygląd miast omawia znaczenie wpływ cywilizacji 5. Od obrazków do liter. klinowe w Mezopotamii w Mezopotamii wynalezienia koła i pisma babilońskiej na dzieje Środki dydaktyczne: wymienia co najmniej wie, kim byli Sumerowie wyjaśnia pochodzenie dla rozwoju ludzkości ludzkości ● podręcznik jeden wynalazek Sumerów na podstawie ilustracji nazwy Babilonia wie, jakie dziedziny wskazuje wpływ kultury ● zeszyt ćwiczeń wie, kim był Hammurabi opisuje wygląd zigguratu omawia wygląd nauki rozwinęły się starożytnego Egiptu na babilońskich świątyń w Mezopotamii kulturę współczesną jw. wskazuje na mapie Egipt wymienia wynalazki AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 5 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: i Nil Sumerów i religię mieszańców wyjaśnia, dlaczego przygotowuje wie, kim był faraon zna jedną z zasad Babilonii Mezopotamia uważana prezentację na temat na podstawie ilustracji Kodeksu Hammurabiego – wyjaśnia, dlaczego Egipt jest za obszar, na którym starożytnych zabytków, omawia wygląd egipskiej „oko za oko, ząb za ząb” nazywano darem Nilu narodziła się pierwsza które do dziś można piramidy wyjaśnia pojęcia: faraon, charakteryzuje podział cywilizacja zobaczyć w Egipcie podaje kilka informacji piramida, papirus, mumia społeczeństwa egipskiego charakteryzuje życie wskazuje podobieństwa na temat pozycji kapłanów wymienia imiona kilku omawia pracę egipskich codzienne w starożytnym i różnice między religią w państwie egipskim egipskich bogów rolników Egipcie Izraelitów a religią pokazuje na mapie wie, jak wyglądało życie wie, jak produkowano omawia znaczenie Egipcjan i mieszkańców Palestynę i wyjaśnia, codzienne w starożytnym papirus odkrycia grobu Mezopotamii dlaczego została nazwana Egipcie omawia religię Tutenchamona dla samodzielnie formułuje Ziemią Obiecaną wyjaśnia, dlaczego starożytnych Egipcjan poznania kultury wypowiedź na temat: wie, kim byli Abraham, Egipcjanie mumifikowali charakteryzuje zakres starożytnego Egiptu „Ewolucja pisma – od Mojżesz, Dawid, Goliat ciała zmarłych władzy faraona wyjaśnia, na czym pisma obrazkowego do i Salomon wie, czym zajmowali się charakteryzuje położenie polegał hierarchiczny na podstawie ilustracji w Egipcie urzędnicy geograficzne Palestyny podział społeczeństwa omawia wygląd świątyni i pisarze wyjaśnia, dlaczego egipskiego Salomona na podstawie ilustracji Izraelici trafili do Egiptu porównuje religię własnymi słowami omawia symbole władzy omawia znaczenie religii Izraelitów z wierzeniami wyjaśnia, czym jest pismo faraona w życiu Izraelitów starożytnych Egipcjan wymienia co najmniej pokazuje na mapie drogę wie, kim byli Filistyni i mieszkańców dwa rodzaje dawnego Abrahama z Ur do Kanaanu i jaką rolę odegrali Mezopotamii pisma streszcza opowieść omawia symbolikę podaje przykłady o walce Dawida z Goliatem podaje definicję pismo materiałów piśmienniczych wyjaśnia, skąd Izraelici otrzymali Dziesięcioro AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 6 w historii Palestyny świątyni jerozolimskiej krótko charakteryzuje wyjaśnia znaczenie różne rodzaje pisma powiedzenia: „walka współczesnego alfabetu” Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Przykazań omawia znaczenie pisma Dawida z Goliatem” wie, czym była Arka dla rozwoju ludzkości wie, czym jest Ściana Przymierza porównuje pismo Płaczu wyjaśnia pojęcia: Biblia, obrazkowe z pismami przedstawia ewolucję Stary Testament, Arka fonetycznymi pisma – od pisma Przymierza, Tora potrafi dopasować obrazkowego do podaje przykłady pisma rodzaj materiału alfabetycznego obrazkowego i pisma pisarskiego do rodzaju ocenia, który rodzaj alfabetycznego pisma pisma wywarł największy wie, kto wynalazł wpływ na rozwój ludzkości najstarszy alfabet potrafi dopasować wymienia najstarsze rodzaj materiału materiały piśmiennicze pisarskiego do rodzaju wyjaśnia pojęcia: pisma – wyjaśnia, dlaczego pergamin, papirus właśnie taki rodzaj Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: materiału pisarskiego był używany CZĘŚĆ II. STAROŻYTNI GRECY 6. W ojczyźnie położenie geograficzne 9. Fundamenty Europy. wskazuje na mapie na podstawie ilustracji omawia położenie omawia przyczyny porównuje demokrację starożytnych Greków Hellady Uczeń: starożytną Grecję omawia budowę greckich geograficzne i warunki i skutki kolonizacji greckiej ateńską ze współczesnym Hellada i Hellenowie 1) opisuje życie w Atenach na podstawie rysunku statków handlowych naturalne starożytnej 1. Kraina Greków. kolonizacja grecka peryklejskich. omawia życie codzienne wie, jak funkcjonowała Grecji 2. Życie w greckiej polis. greckie polis w greckiej polis demokracja ateńska wyjaśnia, kto w greckiej 3. Na greckiej agorze. co się działo na greckiej rozumie pojęcia: wyjaśnia pojęcie agory polis mógł zostać AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 7 ustrojem Polski Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: agorze Hellada, Hellenowie wyjaśnia pojęcia: obywatelem życie codzienne własnymi słowami barbarzyńca, kolonia, polis opisuje funkcje agory Środki dydaktyczne: starożytnych Greków wyjaśnia pojęcie opisuje życie codzienne ● podręcznik pojęcia: polis, demokracji greckiej rodziny ● zeszyt ćwiczeń kolonizacja 4. W greckim domu. Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: na podstawie materiału ● mapa ikonograficznego opisuje grecki dom demokracja ateńska 9. Fundamenty Europy. wskazuje na mapie wyjaśnia, do czego przedstawia w kolejności porównuje ustroje Aten korzystając ze źródeł Perykles – Uczeń: Ateny i Spartę służyły ostrakony chronologicznej i Sparty, wskazuje zalety pozapodręcznikowych, 1. Ateny – państwo najwybitniejszy 2) opisuje życie w Atenach wyjaśnia, jak krótko omawia najważniejsze bitwy wojen i wady każdego z nich wyszukuje informacje wolnych obywateli. przywódca Aten peryklejskich. funkcjonowała demokracja najważniejsze cechy grecko-perskich wie, czym zajmowała się o „polskich Termopilach” 2. Sparta – państwo wychowanie ateńska demokracji ateńskiej charakteryzuje ustrój rada w Ateńskiej polis i przygotowuje na ten żołnierzy. spartańskie wyjaśnia, dlaczego wie, kim byli: Perykles, Sparty przedstawia na mapie temat prezentację 3. W obronie przed wygląd i uzbrojenie Spartę można określić jako Miltiades, Leonidas wyjaśnia, kim byli i szczegółowo omawia wspólnym wrogiem. spartańskiego hoplity państwo żołnierzy i Kserkses Persowie i dlaczego ruszyli przebieg wojen grecko- 4. Wojny Greków Persja – zagrożenie dla wie, z kim Grecy toczyli na podstawie ilustracji przeciwko państwom perskich z Persami. greckich polis wojny w V w. p.n.e. opisuje uzbrojenie hoplity greckim 7. Ateny i Sparta wojny Greków krótko omawia przebieg wyjaśnia, na czym Środki dydaktyczne: z Persami i wynik wojen grecko- polegało spartańskie ● podręcznik Leonidas i klęska perskich wychowanie ● zeszyt ćwiczeń w wąwozie Termopile ● mapa jako przykład wielkiej odwagi i patriotyzmu greckie okręty pojęcia: obywatel, AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 8 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: demokracja, zgromadzenie ludowe, agora, wychowanie spartańskie, hoplita 8. Kultura Greków narodziny filozofii 9. Fundamenty Europy. wymienia co najmniej krótko omawia przebieg wyjaśnia, jak powstała porównuje igrzyska samodzielnie zbiera Herodot ojcem historii Uczeń: jednego z wielkich greckich starożytnych igrzysk filozofia starożytne i nowożytne, i prezentuje informacje 1. Najtrudniejsze pytania. wielcy greccy 2) opisuje życie w Atenach filozofów wymienia cechy omawia poglądy Platona wskazuje podobieństwa dotyczące wskrzeszenia 2. W poszukiwaniu dobra. filozofowie: Heraklit peryklejskich, używając wie, w którym wieku charakterystyczne i Arystotelesa na temat i różnice idei igrzysk w XIX wieku 3. O laur zwycięstwa, czyli z Efezu, Sokrates, Platon pojęć: teatr, filozofia, p.n.e. odbyły się pierwsze religijności starożytnych dobra porównuje starożytny wymienia słowa coś dla tych, którzy lubią i Arystoteles bogowie olimpijscy (Zeus, igrzyska w Olimpii Greków przedstawia przebieg teatr grecki z teatrem pochodzenia greckiego sport. starożytne igrzyska Atena, Apollo), mity wymienia kilku greckich wie, kim byli Herodot, starożytnych igrzysk współczesnym (np. gimnazjum, geografia, 4. Na Olimpie. olimpijskie (Herakles, Odyseusz), bogów Sokrates, Platon opowiada mity łączy pochodzenie biologia, stadion, 5. Wszystko dla bogów. bogowie i herosi olimpiada. opowiada co najmniej i Arystoteles o Heraklesie i Odyseuszu igrzysk z obchodami świąt biblioteka) 6. Bogowie i herosi. starożytnych Greków jeden mit grecki wyjaśnia pojęcia: wyjaśnia, dlaczego ku czci Zeusa, a korzenie 7. Muzyka i teatr. w greckim teatrze wie, że Grecy byli filozofia, olimpiada, Herodota nazywamy ojcem teatru z uroczystościami greckie malarstwo twórcami teatru igrzyska, mit, ambrozja, historii Środki dydaktyczne: wazowe na podstawie ilustracji teatr, bogowie olimpijscy, wymienia greckich ● podręcznik pojęcia: filozofia, omawia wygląd teatru heros, teatr grecki bogów i dziedziny, jakimi ● zeszyt ćwiczeń polityka, ambrozja, mit, greckiego się opiekowali olimpiada, igrzyska, kultura, teatr, mitologia, bogowie olimpijscy, świątynia grecka, teatr grecki AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 9 ku czci Dionizosa Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne 9. Architekci i rzeźbiarze 1. Świątynie na Akropolu. Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: wymienia cechy Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: Akropol – wzgórze 9. Fundamenty Europy. na podstawie ilustracji umieszcza na osi wyjaśnia, na czym wskazuje wpływy wielu świątyń Uczeń: omawia wygląd Akropolu chronologicznej V w. p.n.e. charakterystyczne greckiej polegał wpływ kultury architektury greckiej na porządki 2) opisuje życie w Atenach wymienia co najmniej – okres rozkwitu kultury architektury greckiej na różne regiony style architektoniczne peryklejskich. jedną cechę greckich rzeźb greckiej opowiada, jak Grecy położone nad Morzem późniejszych epok kolumny odróżnia styl wymienia greckie rzeźbili posągi i ozdabiali Śródziemnym i Morzem 2. Rzeźby, kamienne posągi architektoniczne – greckie i malowidła. Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 greckie rzeźby i ich czarnofigurowy od porządki architektoniczne budowle Czarnym Środki dydaktyczne: znaczenie dla rozwoju czerwonofigurowego wie, komu była charakteryzuje style samodzielnie zastanawia ● podręcznik sztuki poświęcona największa czarnofigurowy się, jakim źródłem ● zeszyt ćwiczeń słynne dzieła greckich świątynia ateńskiego i czerwonofigurowy historycznym są dla nas mistrzów Akropolu greckiego malarstwa dzieła sztuki greckie malarstwo opowiada, jak wyglądał wazowego wazowe – styl Partenon czarnofigurowy wie, kim był Fidiasz i czerwonofigurowy wskazuje na mapie na podstawie ilustracji omawia położenie omawia przyczyny porównuje demokrację MATERIAŁU I SRAWDZIAN starożytnych Greków. starożytną Grecję omawia budowę greckich geograficzne i warunki i skutki kolonizacji greckiej ateńską ze współczesnym WIADOMOŚCI – 7. Ateny i Sparta. na podstawie rysunku statków handlowych naturalne starożytnej wie, czym zajmowała się ustrojem Polski O STAROŻYTNYCH 8. Kultura Greków. omawia życie codzienne wie, jak funkcjonowała Grecji rada w Ateńskiej polis korzystając ze źródeł GREKACH 9. Architekci i rzeźbiarze. w greckiej polis demokracja ateńska wyjaśnia, kto w greckiej porównuje ustrój Aten pozapodręcznikowych, polis mógł zostać i Sparty, wskazuje zalety wyszukuje informacje POWTÓRZENIE 6. W ojczyźnie jw. rozumie pojęcia Hellada, wyjaśnia pojęcie agory Środki dydaktyczne: Hellenowie wyjaśnia pojęcia: obywatelem i wady każdego z nich o „polskich Termopilach” ● podręcznik wyjaśnia pojęcie barbarzyńca, kolonia, polis opowiada, jaką funkcję przedstawia na mapie i przygotowuje na ten ● zeszyt ćwiczeń demokracji wyjaśnia, do czego pełniła grecka agora i szczegółowo omawia temat prezentację wskazuje na mapie służyły ostrakony opisuje życie codzienne przebieg wojen grecko- samodzielnie zbiera Ateny i Spartę krótko omawia greckiej rodziny perskich i prezentuje informacje opisuje, jak najważniejsze cechy na podstawie materiału porównuje igrzyska dotyczące wskrzeszenia AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 10 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: funkcjonowała demokracja demokracji ateńskiej Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: ikonograficznego opisuje starożytne i nowożytne, idei igrzysk w XIX wieku ateńska wie, kim byli: Perykles, grecki dom wskazuje podobieństwa wymienia słowa wyjaśnia, dlaczego Miltiades, Leonidas przedstawia w kolejności i różnice Spartę można określić jako i Kserkses chronologicznej porównuje starożytny (np. gimnazjum, geografia, państwo żołnierzy na podstawie ilustracji najważniejsze bitwy wojen teatr grecki z teatrem biologia, stadion, wie, z kim Grecy toczyli opisuje uzbrojenie hoplity grecko-perskich współczesnym biblioteka) wojny w V w. p.n.e. krótko omawia przebieg charakteryzuje ustrój łączy pochodzenie wskazuje wpływy wymienia co najmniej i wynik wojen grecko- Sparty igrzysk z obchodami świąt architektury greckiej na wyjaśnia, kim byli ku czci Zeusa, a korzenie style architektoniczne późniejszych epok jednego z wielkich greckich perskich filozofów krótko omawia przebieg Persowie i dlaczego ruszyli teatru z uroczystościami wie, w którym wieku starożytnych igrzysk z wyprawą przeciwko ku czci Dionizosa p.n.e. odbyły się pierwsze wymienia cechy państwom greckim wyjaśnia, na czym igrzyska w Olimpii charakterystyczne religii wyjaśnia, na czym polegał wpływ kultury wymienia kilku greckich starożytnych Greków polegało spartańskie greckiej na różne regiony bogów wie, kim byli Herodot, wychowanie położone nad Morzem opowiada co najmniej Sokrates, Platon wyjaśnia, jak powstała Śródziemnym i Morzem jeden mit grecki i Arystoteles filozofia Czarnym wie, że Grecy byli wyjaśnia pojęcia: omawia poglądy Platona samodzielnie zastanawia twórcami teatru filozofia, olimpiada, i Arystotelesa na temat się, jakim źródłem na podstawie ilustracji igrzyska, mit, ambrozja, dobra historycznym są dla nas omawia wygląd teatru teatr, bogowie olimpijscy, przedstawia przebieg dzieła sztuki greckiego heros, teatr grecki starożytnych igrzysk na podstawie ilustracji umieszcza na osi opowiada mity omawia wygląd Akropolu chronologicznej V w. p.n.e. o Heraklesie i Odyseuszu wymienia co najmniej – okres rozkwitu kultury wyjaśnia, dlaczego jedną cechę greckiej Herodota nazywamy ojcem charakterystyczną greckich wymienia porządki AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 11 historii pochodzenia greckiego Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: rzeźb architektoniczne greckich wymienia greckich odróżnia styl kolumn bogów i dziedziny, jakimi czarnofigurowy od wie, komu była się opiekowali czerwonofigurowego poświęcona największa wymienia cechy świątynia ateńskiego charakterystyczne greckiej Akropolu architektury opowiada, jak wyglądał opowiada, jak Grecy Partenon rzeźbili posągi i ozdabiali wie, kim był Fidiasz budowle Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: charakteryzuje styl czarnofigurowy i czerwonofigurowy greckiego malarstwa wazowego CZĘŚĆ III. STAROŻYTNI RZYMIANIE 10. W starożytnym Rzymie położenie geograficzne 9. Fundamenty Europy. wskazuje na mapie podaje datę założenia omawia położenie porównuje opowieści porównuje ustrój Rzymu i rozwój Uczeń: Półwysep Apeniński Rzymu i warunki geograficzne o założeniu Rzymu republiki rzymskiej ze 1. O mieście na siedmiu terytorialny państwa 2) charakteryzuje wskazuje na osi wyjaśnia pojęcie Rzymu z ustaleniami historyków współczesną demokracją wzgórzach. rzymskiego osiągnięcia Rzymu. chronologicznej wiek, Imperium Rzymskiego opowiada o rzymskim na podstawie planu 2. Rzym i jego mieszkańcy. życie codzienne w którym założono Rzym wymienia uprawnienia senacie omawia rozwój 3. O wilczycy, podróżniku w starożytnym Rzymie na podstawie ilustracji zgromadzenia ludowego, wyjaśnia, w jakich terytorialny Rzymu i o tym, jak powstał Rzym. założenie Rzymu opisuje wygląd rzymskiej senatu, trybunów okolicznościach Rzym stał porównuje ustrój 4. O królach i urzędnikach i legendy związane z tym ulicy ludowych i konsulów się republiką republikańskiego Rzymu rzymskich. wydarzeniem opowiada co najmniej opowiada legendy na osi chronologicznej z demokracją ateńską – AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 12 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Rzym republiką jedną legendę związaną o założeniu Rzymu umieszcza daty założenia wskazuje podobieństwa Środki dydaktyczne: pojęcia: senat, z założeniem Rzymu wie, kto mógł zostać Rzymu i wprowadzenia i różnice ● podręcznik zgromadzenie ludowe, własnymi słowami senatorem republiki ● zeszyt ćwiczeń republika, trybun ludowy, wyjaśnia pojęcie republiki wyjaśnia, dlaczego konsul wie, że językiem wilczyca jest symbolem Rzymian była łacina Rzymu Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: wyjaśnia pochodzenie słowa „republika” wyjaśnia, czym były termy i akwedukty legiony rzymskie i ich 9. Fundamenty Europy. na podstawie ilustracji wymienia przyczyny wskazuje na mapie wyjaśnia, dlaczego omawia wpływ podboje Uczeń: omawia strój i uzbrojenie rzymskich podbojów największy zasięg wodzowie rzymskich wybitnych jednostek 1. Pod znakiem Marsa. uzbrojenie legionisty 3) charakteryzuje rzymskiego legionisty wskazuje na mapie Imperium Rzymskiego legionów z czasem sięgali (Hannibal, Cezar, 2. Sukcesy wodzów wielcy wodzowie – osiągnięcia Rzymu. wie, kim byli Hannibal, Kartaginę i Galię wyjaśnia różnice między po władzę w państwie Oktawian August) na i koniec republiki. Hannibal i Cezar Juliusz Cezar i Oktawian wyjaśnia pojęcia: republiką a cesarstwem wymienia państwa dzieje Rzymu 3. Juliusz Cezar. zwycięstwa Cezara August dyktator, cezar, centurion, charakteryzuje sposób starożytne, które zostały 4. Oktawian i początek i upadek republiki umieszcza na osi legat walki Galów podbite przez Rzym cesarstwa. Oktawian August chronologicznej I wiek omawia sposób dojścia wie, w jakich i początek cesarstwa p.n.e. Cezara do władzy okolicznościach wznoszono Środki dydaktyczne: pojęcia: dyktator, własnymi słowami wyjaśnia, czym były łuki tryumfalne ● podręcznik legion, legionista, wyjaśnia pojęcia: prowincje rzymskie i jaka krótko omawia wojny ● zeszyt ćwiczeń centurion, legat, cezar, cesarstwo, legion, była w nich rola Rzymu z Kartaginą cesarstwo legionista namiestników omawia władzę cesarzy wyjaśnia, skąd pochodzi rzymskich, wymienia ich słowo „cesarz” prerogatywy 11. Rzym cesarstwem AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 13 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: podaje przykłady Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: prawo rzymskie 9. Fundamenty Europy. wymienia prawo wie, czym był Panteon podaje przykłady wymienia państwa drogi rzymskie Uczeń: rzymskie jako podstawę opisuje Forum Romanum stosowanych do dziś zasad rzymskich budowli, które Europy, Afryki i Azji, 1. Prawo rzymskie. akwedukty i mosty 3) charakteryzuje współczesnego prawa jako centrum starożytnego prawa rzymskiego 2. Architekci i artyści. pojęcie prawa osiągnięcia Rzymu, wymienia osiągnięcia miasta Rzymu 3. Akwedukty, drogi rzymskiego używając terminu prawo i mosty. Panteonu, Forum rzymskie. 12. Kultura Rzymian Środki dydaktyczne: możemy dziś oglądać w których można zobaczyć opisuje sposób wyjaśnia, dlaczego dla pozostałości rzymskich techniczne Rzymian: drogi, na podstawie informacji budowania rzymskich dróg starożytnych Rzymian dróg, akweduktów akwedukty i mosty opisuje sposób budowania wskazuje przykłady ważne było budowanie i mostów Romanum, akwedukt i na podstawie ilustracji rzymskich dróg naśladowania przez dróg termy omawia wygląd rzymskiej Rzymian architektury ulicy greckiej ● podręcznik wyjaśnia powiedzenie: ● zeszyt ćwiczeń „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” 13. Społeczeństwo rola rodziny 9. Fundamenty Europy. na podstawie ilustracji wyjaśnia, jaką pozycję omawia religię Rzymian porównuje religię samodzielnie rzymskie w społeczeństwie Uczeń: omawia wygląd domu miała rodzina charakteryzuje ulubione Rzymian i Greków, przygotowuje wypowiedź rzymskim 3) charakteryzuje bogatego Rzymianina w społeczeństwie rozrywki Rzymian – wyścigi wskazuje podobieństwa na temat sieci dróg 1. Co Rzymianie robili, gdy życie codzienne osiągnięcia Rzymu, wymienia kilku rzymskim rydwanów i walki i różnice rzymskich, wykorzystuje nie wojowali? Rzymian używając pojęć i terminów: rzymskich bogów wyjaśnia, jacy bogowie gladiatorów wskazuje, czym różniły informacje 2. Religia Rzymian. religia i bogowie drogi, wodociągi. wie, kim byli gladiatorzy tworzyli Trójcę Kapitolińską wie, w jaki sposób się igrzyska greckie od pozapodręcznikowe – 3. Igrzyska Rzymian. Rzymian wymienia przykładowe omawia wygląd zdobywano niewolników igrzysk rzymskich encyklopedie, literaturę 4. Ludzie wolni igrzyska – walki rozrywki Rzymian i przeznaczenie Panteonu w Imperium Rzymskim porównuje pozycję ludzi przedmiotu, internet i niewolnicy. gladiatorów, wyjaśnia pojęcie wie, co się odbywało wolnych i niewolników przedstawienia teatralne niewolnika w Koloseum i w Cyrku w cesarstwie rzymskim Środki dydaktyczne: i wyścigi rydwanów Wielkim ● podręcznik społeczeństwo wyjaśnia, czym były AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 14 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne ● zeszyt ćwiczeń Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Imperium Rzymskiego – Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: igrzysk rzymskie i amfiteatr ludzie wolni i niewolnicy pojęcia: Trójca Kapitolińska, Panteon, walki gladiatorów, Koloseum, wyścigi rydwanów, Cyrk Wielki nauczanie Jezusa 9. Fundamenty Europy. wskazuje na osi czasu I wymienia symbole omawia symbolikę wskazuje na mapie kraje, na podstawie informacji z Nazaretu Uczeń: w. n.e. pierwszych chrześcijan chrześcijańską w których apostołowie pozapodręcznikowych 1. Jezus z Nazaretu. działalność apostołów 4) opisuje narodziny wskazuje na mapie wyjaśnia, kogo wyjaśnia, dlaczego głosili naukę Jezusa odpowiada na pytanie, czy 2. Początki rozwój chrześcijaństwa chrześcijaństwa i jego Palestynę nazywamy chrześcijanami pierwsi chrześcijanie charakteryzuje chrześcijanie mogą chrześcijaństwa. w Imperium Rzymskim rozpowszech-nienie wie, kim był Jezus umieszcza na osi modlili się w katakumbach nauczanie Jezusa wyznawać dziś swoją 3. Czym jest tolerancja? tolerancja – w czasach starożytnych. z Nazaretu chronologicznej wiek, podaje przyczyny religię na całym świecie, poszanowanie prawa wie, że narodziny Jezusa w którym chrześcijanie i przebieg prześladowań czy też są miejsca, gdzie Środki dydaktyczne: innych uznano za początek naszej mogli wyznawać swoją chrześcijan w Rzymie są prześladowani ● podręcznik pojęcia: Mesjasz, Dobra ery (n.e.) religię bez narażenia się na krótko omawia podaje przykłady ● zeszyt ćwiczeń Nowina, ewangelia, wyjaśnia pojęcia: prześladowania działalność apostołów nietolerancji w dzisiejszym apostołowie, przypowieść, apostołowie, ewangelia wyjaśnia pojęcia: Dobra Piotra i Pawła świecie 14. Chrześcijanie chrześcijaństwo, Nowina, przypowieść, tolerancja tolerancja, Mesjasz 15. Upadek Imperium kryzys Imperium wskazuje na osi wymienia przyczyny podaje współczesne omawia dziedzictwo wyszukuje informacje na Rzymskiego Rzymskiego chronologicznej V w. n.e. słabości cesarstwa znaczenia słów „wandal” cywilizacji rzymskiej temat dalszych losów najazdy barbarzyńców – wyjaśnia pojęcie rzymskiego i „barbarzyńca” wyjaśnia, na czym cesarstwa wschodniorzym- Wandalowie i Hunowie barbarzyńcy wskazuje na mapie podaje daty podziału polegała przewaga skiego 1. Co złego stało się Temat spoza PP AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 15 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: w imperium? podział cesarstwa wskazuje na mapie Rzym kierunki podbojów Hunów cesarstwa na wschodnie militarna plemion 2. Ludzie z długimi rzymskiego na wschodnie i Konstantynopol i zachodnie oraz datę barbarzyńskich nad brodami. i zachodnie wymienia plemiona upadku cesarstwa na Rzymianami 3. Z Rzymu do upadek cesarstwa Wandalów i Hunów zachodniego Konstantynopola. rzymskiego na Zachodzie i Wandalów Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: 4. Kto pokonał Rzym? 5. To, co najcenniejsze – dziedzictwo cywilizacji rzymskiej. Środki dydaktyczne: ● podręcznik ● zeszyt ćwiczeń wskazuje na mapie podaje datę założenia omawia położenie porównuje opowieści porównuje ustrój MATERIAŁU I SRAWDZIAN 11. Rzym cesarstwem. Półwysep Apeniński Rzymu i warunki geograficzne o założeniu Rzymu republiki rzymskiej ze WIADOMOŚCI – 12. Kultura Rzymian. wskazuje na osi wyjaśnia pojęcie Rzymu z ustaleniami historyków współczesną demokracją O STAROŻYTNYCH 13. Społeczeństwo chronologicznej wiek, Imperium Rzymskiego opowiada o rzymskim na podstawie planu omawia wpływ RZYMIANACH rzymskie. w którym założono Rzym wymienia uprawnienia senacie omawia rozwój wybitnych jednostek 14. Chrześcijanie. na podstawie ilustracji zgromadzenia ludowego, wyjaśnia, w jakich terytorialny Rzymu (Hannibal, Cezar, Środki dydaktyczne: 15. Upadek Imperium opisuje wygląd rzymskiej senatu, trybunów okolicznościach Rzym stał porównuje ustrój Oktawian August) na ● podręcznik Rzymskiego. ulicy ludowych i konsulów się republiką republikańskiego Rzymu dzieje Rzymu ● zeszyt ćwiczeń opowiada co najmniej opowiada legendy na osi chronologicznej z demokracją ateńską – wymienia państwa ● mapa jedną legendę związaną o założeniu Rzymu umieszcza daty założenia wskazuje podobieństwa Europy, Afryki i Azji, POWTÓRZENIE 10. W starożytnym Rzymie. jw. AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 16 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: z założeniem Rzymu wie, kto mógł zostać Rzymu i wprowadzenia i różnice w których można zobaczyć własnymi słowami senatorem republiki wyjaśnia, dlaczego pozostałości rzymskich wyjaśnia pojęcie republiki wyjaśnia, dlaczego wskazuje na mapie wodzowie rzymskich dróg, akweduktów wie, że językiem wilczyca jest symbolem największy zasięg legionów z czasem sięgali i mostów Rzymian była łacina Rzymu Imperium Rzymskiego po władzę w państwie samodzielnie na podstawie ilustracji wyjaśnia pochodzenie wyjaśnia różnice między wymienia państwa przygotowuje wypowiedź omawia strój i uzbrojenie słowa „republika” republiką a cesarstwem starożytne, które zostały na temat sieci dróg rzymskiego legionisty wyjaśnia, czym były charakteryzuje sposób podbite przez Rzym rzymskich, wykorzystuje wie, kim byli Hannibal, termy i akwedukty walki Galów podaje przykłady informacje Juliusz Cezar i Oktawian wymienia przyczyny wie, w jakich rzymskich budowli, które pozapodręcznikowe – August rzymskich podbojów okolicznościach wznoszono możemy dziś oglądać umieszcza na osi wskazuje na mapie łuki tryumfalne wyjaśnia, dlaczego dla przedmiotu, internet chronologicznej I wiek Kartaginę i Galię krótko omawia wojny starożytnych Rzymian na podstawie informacji p.n.e. wyjaśnia pojęcia: Rzymu z Kartaginą ważne było budowanie pozapodręcznikowych własnymi słowami dyktator, cezar, centurion, omawia władzę cesarzy dróg odpowiada na pytanie, czy wyjaśnia pojęcia: legat rzymskich, wymienia ich porównuje religię chrześcijanie mogą cesarstwo, legion, omawia sposób dojścia prerogatywy Rzymian i Greków, wyznawać dziś swoją legionista Cezara do władzy podaje przykłady wskazuje podobieństwa religię na całym świecie, wymienia prawo wyjaśnia, czym były stosowanych do dziś zasad i różnice czy też są miejsca, gdzie rzymskie jako podstawę prowincje rzymskie i jaka prawa rzymskiego wskazuje, czym różniły są prześladowani współczesnego prawa była w nich rola opisuje sposób się igrzyska greckie od podaje przykłady wymienia osiągnięcia namiestników budowania rzymskich dróg igrzysk rzymskich nietolerancji w dzisiejszym techniczne Rzymian: drogi, wyjaśnia, skąd pochodzi wskazuje przykłady porównuje pozycję ludzi świecie akwedukty i mosty słowo „cesarz” naśladowania przez wolnych i niewolników wyszukuje informacje na na podstawie ilustracji wie, czym był Panteon Rzymian architektury w cesarstwie rzymskim temat dalszych losów omawia wygląd rzymskiej opisuje Forum Romanum greckiej AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 17 encyklopedie, literaturę wskazuje na mapie kraje, cesarstwa wschodniorzym- Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: ulicy jako centrum starożytnego wyjaśnia powiedzenie: na podstawie ilustracji miasta Rzymu „Wszystkie drogi prowadzą głosili naukę Jezusa omawia wygląd domu na podstawie informacji do Rzymu” charakteryzuje bogatego Rzymianina opisuje sposób budowania omawia religię Rzymian nauczanie Jezusa wymienia kilku rzymskich dróg charakteryzuje ulubione omawia dziedzictwo rzymskich bogów wyjaśnia, jaką pozycję rozrywki Rzymian – wyścigi cywilizacji rzymskiej wie, kim byli gladiatorzy miała rodzina rydwanów i walki wyjaśnia, na czym wymienia przykładowe w społeczeństwie gladiatorów polegała przewaga rozrywki Rzymian rzymskim wie, w jaki sposób militarna plemion wyjaśnia pojęcie wyjaśnia, jacy bogowie zdobywano niewolników barbarzyńskich nad niewolnika tworzyli Trójcę Kapitolińską w Imperium Rzymskim wskazuje na osi czasu I omawia wygląd omawia symbolikę w. n.e. i przeznaczenie Panteonu chrześcijańską wskazuje na mapie wie, co się odbywało wyjaśnia, dlaczego Palestynę w Koloseum i w Cyrku pierwsi chrześcijanie wie, kim był Jezus Wielkim modlili się w katakumbach z Nazaretu wyjaśnia, czym były podaje przyczyny wie, że narodziny Jezusa igrzysk rzymskie i i przebieg prześladowań uznano za początek naszej amfiteatry chrześcijan w Rzymie ery (n.e.) wymienia symbole krótko omawia wyjaśnia pojęcia: pierwszych chrześcijan działalność apostołów apostołowie, ewangelia wyjaśnia, kogo Piotra i Pawła wskazuje na osi nazywamy chrześcijanami podaje współczesne chronologicznej V w. n.e. umieszcza na osi znaczenia słów „wandal” wyjaśnia pojęcie chronologicznej wiek, i „barbarzyńca” barbarzyńcy w którym chrześcijanie podaje daty podziału AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 18 w których apostołowie Rzymianami Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: skiego Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: wskazuje na mapie Rzym mogli wyznawać swoją Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: cesarstwa na wschodnie i Konstantynopol religię bez narażenia się na i zachodnie oraz datę wymienia plemiona prześladowania upadku cesarstwa na Wandalów i Hunów wyjaśnia pojęcia: Dobra zachodniego Nowina, przypowieść, tolerancja, Mesjasz wymienia przyczyny słabości cesarstwa rzymskiego wskazuje na mapie kierunki podbojów Hunów i Wandalów CZĘŚĆ IV. W PAŃSTWIE KRÓLA FRANKÓW I W ŚREDNIOWIECZNEJ POLSCE 16. W państwie Karola Karol Wielki – władca wskazuje na mapie podaje datę koronacji wie, kim byli Słowianie omawia rozwój wyjaśnia, dlaczego Wielkiego Franków, cesarz rzymski państwo Karola Wielkiego Karola Wielkiego na i Germanie terytorialny państwa Karola Wielkiego nazwano położenie geograficzne wyjaśnia pojęcie cesarza i określa, który to wyjaśnia, kogo kształciła Karola Wielkiego ojcem Europy 1. Karol zwany Wielkim. i zasięg terytorialny koronacji wiek szkoła pałacowa wymienia wzorce, jakie 2. Szkoła w Akwizgranie. państwa Karola Wielkiego na podstawie ilustracji podaje nazwę plemienia, w Akwizgranie i na czym władcy państw 3. W pałacu cesarskim. nauka i sztuka omawia sposób z którego wywodził się polegała karolińska średniowiecznych czerpali 4. Dziedzictwo Karola w czasach karolińskich kopiowania ksiąg Karol Wielki reforma pisma łacińskiego z monarchii Karola Wielkiego. państwo Karola w średniowieczu podaje przykłady wymienia działania Wielkiego Wielkiego fundamentem wie, że językiem wspierania nauki przez cesarza, które Środki dydaktyczne: zachodniej Europy urzędowym w państwie Karola Wielkiego doprowadziły do rozwoju ● podręcznik pojęcia: pismo Karola Wielkiego była krótko omawia wygląd kultury i architektury ● zeszyt ćwiczeń karolińskie (minuskuła), łacina pałacu w Akwizgranie – wymienia zasługi Karola Temat spoza PP AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 19 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: król, cesarz, szkoła wymienia państwa, które wyjaśnia pojęcie arkady Wielkiego dla rozwoju pałacowa, arkada powstały po podziale średniowiecznej Europy Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: królestwa Karola Wielkiego na trzy części 17. Początki państwa plemiona słowiańskie – 10. Państwo polskie wskazuje na mapie wskazuje na mapie na podstawie mapy porównuje wierzenia samodzielnie analizuje polskiego Polanie i Wiślanie za Piastów. tereny zamieszkiwane najważniejsze grody Polan omawia rozwój Słowian z religią teksty źródłowe dotyczące dynastia Piastów Uczeń: przez Polan i Wiślan i Wiślan terytorialny państwa chrześcijańską panowania Mieszka I 1. Polanie i inne plemiona. Mieszko I pierwszym 2) wskazuje na mapie określa wiek, w którym omawia okoliczności Mieszka I wyjaśnia, dlaczego 2. Co się wydarzyło w roku władcą Polski Gniezno i państwo Mieszka panował Mieszko I przyjęcia chrztu przez wymienia przyczyny chrześcijaństwo 966? zasięg terytorialny I; na podstawie ilustracji Mieszka I przyjęcia chrztu przez wprowadzono w Polsce za 3. Ubrani w kolczugi. państwa Mieszka I 3) opisuje panowanie opisuje wygląd grodu wie, kim była Dobrawa księcia Polan pośrednictwem Czech, 4. Zwycięstwa Mieszka. chrzest Polski Mieszka I, umiejscawiając wie, co wydarzyło się opisuje znaczenie omawia znaczenie a nie Niemiec przyjęcia chrztu przez drużyna książęca je w czasie i używając w 966 roku i zadania drużyny książęcej Środki dydaktyczne: zwycięstwo Mieszka I pojęć: plemię, gród, wymienia państwo, wyjaśnia pojęcia: plemię, Mieszka I ● podręcznik pod Cedynią drużyna, książę. z którym Mieszko I ród, książę, Piastowie, ● zeszyt ćwiczeń gród w Gnieźnie prowadził zwycięskie chrzest, gród obronny, pojęcia: plemię, książę, wojny drużyna, danina kmieć, chrzest Polski, ród, zna datę 972 roku i wie, drużyna książęca, co się wtedy wydarzyło wojowie, kasztelan, gród obronny, włościanie, biskupstwo, budowniczy państwa polskiego AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 20 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: 18. Wprawa Bolesław Chrobry 10. Państwo polskie wie, kim był wie, kto został następcą opisuje wyprawę analizuje tekst źródłowy samodzielnie gromadzi św. Wojciecha następcą Mieszka I za Piastów. św. Wojciech i dokąd udał Mieszka I biskupa Wojciecha do na podstawie informacje na temat misja chrystianizacyjna Uczeń: się z misją pokazuje na mapie Prusów przedstawień na Drzwiach świętych patronów Polski 1. Książę Bolesław św. Wojciecha do Prusów 4) opowiada historię wyjaśnia pojęcie tereny zamieszkane przez wyjaśnia, dlaczego Gnieźnieńskich opowiada omawia rolę sztuki – i misjonarz z Pragi. Drzwi Gnieźnieńskie zjazdu gnieźnieńskiego, poganina Prusów Bolesław Chrobry pomógł żywot św. Wojciecha rzeźb, malowideł – 2. Wyprawa św. Wojciecha zabytkiem sztuki uwzględniając postacie: wskazuje na mapie krótko opowiada biskupowi zorganizować w przekazywaniu wiernym do Prusów. średniowiecznej i źródłem św. Wojciecha, Bolesława miejsce pochowania św. o wyprawie biskupa wyprawę chrystianizacyjną informacji o świętych oraz 3. Drzwi Gnieźnieńskie historycznym Chrobrego i Ottona III. Wojciecha Wojciecha świadectwem historii. św. Wojciech – pierwszy wie, co przedstawiają wyjaśnia, dlaczego Drzwi patron Polski Drzwi Gnieźnieńskie Gnieźnieńskie są dziełem Środki dydaktyczne: pojęcia: biskup, sztuki i źródłem ● podręcznik chrześcijaństwo, misja, historycznym ● zeszyt ćwiczeń poganin wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry sprowadził ciało Wojciecha do Gniezna wyjaśnia pojęcia: chrześcijaństwo, biskup, misja, patron umieszcza na osi czasu rok 997 AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 21 zasad Pisma Świętego Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: 19. Bolesław Chrobry – zjazd gnieźnieński 10. Państwo polskie umieszcza na osi czasu wymienia przyczyny omawia symbolikę wyjaśnia, dlaczego na podstawie informacji książę i król podboje Bolesława za Piastów. rok zjazdu gnieźnieńskiego i skutki zjazdu włóczni św. Maurycego Bolesław Chrobry jest pozapodręcznikowych Chrobrego Uczeń: oraz rok koronacji gnieźnieńskiego i diademu cesarskiego uważany za dobrego opowiada o panowaniu 1. W roku 1000 Bolesław Chrobry – 4) opowiada historię Bolesława Chrobrego wyjaśnia pojęcia: wskazuje na mapie władcę Ottona III i jego wizji w Gnieźnie. pierwszy król Polski zjazdu gnieźnieńskiego, wskazuje na mapie wojowie, wyprawa tereny podbite przez omawia znaczenie Europy składającej się 2. Miecz Bolesława pojęcia: wojowie, uwzględniając postacie: zasięg terytorialny państwa wojenna, koronacja Bolesława Chrobrego na koronacji Bolesława z czterech części Chrobrego. wyprawa wojenna, św. Wojciecha, Bolesława Bolesława Chrobrego wie, co to jest Szczerbiec wschodzie 3. Królewska korona. koronacja Chrobrego i Ottona III. opowiada o zjeździe i skąd, według legendy, gnieźnieńskim pochodzi jego nazwa Chrobrego wie, kim był Otton III Środki dydaktyczne: ● podręcznik ● zeszyt ćwiczeń wskazuje na mapie podaje datę koronacji wie, kim byli Słowianie omawia rozwój wyjaśnia, dlaczego państwo Karola Wielkiego Karola Wielkiego na i Germanie terytorialny państwa Karola Wielkiego nazwano WIADOMOŚCI – O KAROLU 17. Początki państwa wyjaśnia pojęcie cesarza i określa, który to wyjaśnia, kogo kształciła Karola Wielkiego ojcem Europy WIELKIM I POCZĄTKACH polskiego. koronacji wiek szkoła pałacowa wymienia wzorce, jakie samodzielnie analizuje PAŃSTWA POLSKIEGO 18. Wyprawa na podstawie ilustracji podaje nazwę plemienia, w Akwizgranie i na czym władcy państw teksty źródłowe dotyczące św. Wojciecha. omawia sposób z którego wywodził się polegała karolińska średniowiecznych czerpali panowania Mieszka I Środki dydaktyczne: 19. Bolesław Chrobry – kopiowania ksiąg Karol Wielki reforma pisma łacińskiego z monarchii Karola samodzielnie gromadzi ● podręcznik książę i król. w średniowieczu podaje przykłady wymienia działania Wielkiego informacje na temat ● zeszyt ćwiczeń wie, że językiem wspierania nauki przez cesarza, które porównuje wierzenia świętych patronów Polski ● mapa urzędowym w państwie Karola Wielkiego doprowadziły do rozwoju Słowian z religią omawia rolę sztuki – Karola Wielkiego była krótko omawia wygląd kultury i architektury chrześcijańską rzeźb, malowideł – łacina pałacu w Akwizgranie – wymienia zasługi Karola wyjaśnia, dlaczego w przekazywaniu wiernym POWTÓRZENIE 16. W państwie Karola MATERIAŁU I SRAWDZIAN Wielkiego. jw. AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 22 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: wymienia państwa, które wyjaśnia pojęcie arkady Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: Wielkiego dla rozwoju chrześcijaństwo informacji o świętych oraz średniowiecznej Europy wprowadzono w Polsce za zasad Pisma Świętego królestwa Karola Wielkiego najważniejsze grody Polan na podstawie mapy pośrednictwem Czech, na podstawie informacji na trzy części i Wiślan omawia rozwój a nie Niemiec pozapodręcznikowych wskazuje na mapie omawia okoliczności terytorialny państwa analizuje tekst źródłowy opowiada o panowaniu tereny zamieszkiwane przyjęcia chrztu przez Mieszka I na podstawie Ottona III i jego wizji przez Polan i Wiślan Mieszka I wymienia przyczyny przedstawień na Drzwiach Europy składającej się określa wiek, w którym wie, kim była Dobrawa przyjęcia chrztu przez Gnieźnieńskich opowiada z czterech części panował Mieszko I opisuje znaczenie księcia Polan żywot św. Wojciecha na podstawie ilustracji i zadania drużyny książęcej omawia znaczenie wyjaśnia, dlaczego opisuje wygląd grodu wyjaśnia pojęcia: plemię, przyjęcia chrztu przez Bolesław Chrobry jest wie, co wydarzyło się ród, książę, Piastowie, Mieszka I uważany za dobrego w 966 roku chrzest, gród obronny, opisuje wyprawę władcę wymienia państwo, drużyna, danina biskupa Wojciecha do omawia znaczenie z którym Mieszko I zna datę 972 roku i wie, Prusów koronacji Bolesława prowadził zwycięskie co się wtedy wydarzyło wyjaśnia, dlaczego Chrobrego wojny wie, kto został następcą Bolesław Chrobry pomógł wie, kim był Mieszka I biskupowi zorganizować św. Wojciech i dokąd udał pokazuje na mapie wyprawę chrystianizacyjną się z misją tereny zamieszkane przez omawia symbolikę wyjaśnia pojęcie Prusów włóczni św. Maurycego poganina krótko opowiada i diademu cesarskiego wskazuje na mapie o wyprawie biskupa wskazuje na mapie miejsce pochowania św. Wojciecha tereny podbite przez Wojciecha wyjaśnia, dlaczego Drzwi Bolesława Chrobrego na wie, co przedstawiają Gnieźnieńskie są dziełem powstały po podziale AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 23 wskazuje na mapie wschodzie Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Drzwi Gnieźnieńskie sztuki i źródłem umieszcza na osi czasu historycznym rok zjazdu gnieźnieńskiego wyjaśnia, dlaczego oraz rok koronacji Bolesław Chrobry Bolesława Chrobrego sprowadził ciało Wojciecha wskazuje na mapie do Gniezna Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: zasięg terytorialny państwa wyjaśnia pojęcia: Bolesława Chrobrego chrześcijaństwo, biskup, opowiada o zjeździe misja, patron gnieźnieńskim umieszcza na osi czasu rok 997 wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego wyjaśnia pojęcia: wojowie, wyprawa wojenna, koronacja wie, co to jest Szczerbiec i skąd, według legendy, pochodzi jego nazwa wie, kim był Otton III 20. Następcy Bolesława początek rozbicia Chrobrego dzielnicowego Temat spoza PP wie, który władca podaje przyczyny podzielił państwo polskie podziału Polski na dzielnice dzielnica senioralna AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 24 wyjaśnia, czym była wymienia synów przedstawia okoliczności Bolesława Krzywoustego założenia zakonu Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: sprowadzenie na dzielnice opisuje ekspansję podaje skutki pozytywne i wskazuje na mapie 1. Testament Bolesława Krzyżaków na ziemie umieszcza na osi czasu Krzyżaków na Pomorzu i negatywne sprowadzenia dzielnice, którymi rządzili Chrobrego. polskie rok 1138 i Kujawach Krzyżaków do Polski omawia skutki rozbicia 2. Rycerze krzyżaccy i ich powstanie państwa wyjaśnia pojęcie dynastii wymienia dzielnice wie, które tereny stały dzielnicowego państwo. krzyżackiego wskazuje na mapie zjednoczone przez się łupem Tatarów w XIII szczegółowo omawia 3. W Polsce dzielnicowej najazdy Tatarów na państwo zakonu Władysława Łokietka wieku okoliczności sprowadzenia XIII wieku. ziemie polskie krzyżackiego omawia rozwój Krzyżaków do Polski 4. Władysław Łokietek rozwój gospodarczy podaje datę koronacji gospodarczy ziem polskich odbudowuje państwo. ziem polskich Władysława Łokietka w czasach rozbicia zjednoczenie państwa wymienia władcę, który dzielnicowego Środki dydaktyczne: polskiego i koronacja zjednoczył państwo polskie ● podręcznik Władysława Łokietka na wskazuje na mapie ● zeszyt ćwiczeń króla Polski Wielkopolskę i Małopolskę Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: krzyżackiego pojęcia: testament Bolesława Krzywoustego, rozbicie dzielnicowe, ekspansja, zakon krzyżacki, dzielnica senioralna, dynastia 21. Kazimierz Wielki – panowanie Kazimierza 10. Państwo polskie wskazuje na osi podaje lata panowania wyjaśnia, dlaczego uzasadnia stwierdzenie, na podstawie mapy budowniczy miast Wielkiego za Piastów. chronologicznej wiek XIV Kazimierza Wielkiego Kazimierz Wielki wolał że Kazimierz Wielki „zastał w podręczniku wymienia i zamków. wzrost znaczenia Uczeń: wskazuje na mapie wyjaśnia pojęcie prowadzić działania Polskę drewnianą, ziemie przyłączone do państwa polskiego 5) wskazuje na mapie państwo polskie za czasów przywileju dyplomatyczne niż zbrojne a zostawił murowaną” Polski przez Kazimierza AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 25 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: 1. Rządy króla Kazimierza. i rozwój gospodarczy Kraków i państwo Kazimierza Wielkiego wymienia państwa, opisuje, jak zmienił się wyjaśnia, jakie znaczenie 2. Król Kazimierz dobrym Kraków stolicą Polski Kazimierza Wielkiego, wyjaśnia pojęcie z którymi Kazimierz Wilki Kraków w czasach dla państwa polskiego gospodarzem. zjazd władców umiejscawiając je w czasie; dyplomaty podpisał pokój Kazimierza Wielkiego miała kodyfikacja prawa 3. W królewskiej stolicy – europejskich i uczta 6) opowiada o panowaniu wyjaśnia, kogo gościł wyjaśnia, dlaczego król wymienia gości i wybicie wspólnej dla Krakowie. u Wierzynka Kazimierza Wielkiego Wierzynek Kazimierz otrzymał Kazimierza Wielkiego na całego kraju monety pojęcia: mury obronne, i uczcie u Wierzynka. przydomek Wielki uczcie u Wierzynka Środki dydaktyczne: zamek obronny, ● podręcznik dyplomata, statut, ● zeszyt ćwiczeń przywilej Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: Wielkiego ● mapa 22. Akademia w Krakowie Akademia Krakowska – 10. Państwo polskie za wymienia władcę, który podaje datę założenia wyjaśnia, dlaczego opisuje znaczenie porównuje pierwszy uniwersytet Piastów. założył Akademię Akademii Krakowskiej Kazimierz Wielki założył panowania Kazimierza funkcjonowanie 1. Założenie Akademii w Polsce Uczeń: Krakowską wymienia władców, Akademię Krakowską Wielkiego i Akademii uniwersytetów Krakowskiej. najwybitniejsi 6) opowiada o powstaniu wyjaśnia pojęcia: którzy odnowili wymienia przedmioty Krakowskiej dla rozwoju w średniowieczu 2. Wśród uczniów. absolwenci Akademii Akademii Krakowskiej. uniwersytet, żak i unowocześnili Akademię wykładane w Akademii polskiej nauki i sztuki i w czasach współczesnych 3. Wśród studentów. Krakowskiej wymienia Krakowską Krakowskiej 4. Wśród profesorów. pojęcia: uniwersytet, najsłynniejszych wyjaśnia pojęcia: opisuje życie codzienne 5. Kto opiekował się nauką uczelnia, wszechnica, absolwentów Akademii bakałarz, bursa, kolegium, krakowskiego żaka i sztuką? profesor, żak, bakałarz, Krakowskiej rektor wyjaśnia, jak były wymienia nazwę prowadzone zajęcia na Środki dydaktyczne: najstarszego budynku uniwersytecie ● podręcznik Uniwersytetu omawia rolę, jaką ● zeszyt ćwiczeń Jagiellońskiego odgrywał rektor na wyjaśnia, kto mógł uniwersytecie bursa, kolegium, rektor AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 26 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: zostać żakiem, a kto profesorem na średniowiecznym uniwersytecie 23. Jadwiga unia personalna polsko- 17. Jadwiga i Jagiełło. wskazuje na mapie wyjaśnia pojęcie unii charakteryzuje sytuację i Jagiełło – unia dwóch węgierska Uczeń: Królestwo Polskie, personalnej Litwy przed zawarciem unii Akademia Krakowska źródłowego wymienia narodów Jadwiga królem Polski 1) wskazuje na mapie Królestwo Węgierskie, podaje datę 1385 roku z Polską nazywana jest dziś cechy charakteru Litwa – wschodni sąsiad Wielkie Księstwo Litewskie; Wielkie Księstwo Litewskie i wie, co się wtedy wyjaśnia, w jaki sposób Uniwersytetem Władysława Jagiełły 1. Jadwiga – królewna Polski 2) wyjaśnia przyczyny unii wyjaśnia, w jaki sposób wydarzyło król Władysław Jagiełło Jagiellońskim na podstawie ilustracji z Węgier. unia w Krewie, ślub polsko-litewskiej; Jagiełło został królem wymienia przyczyny i królowa Jadwiga dbali opisuje średniowieczne omawia wygląd herbu 2. Litwa i Polska. Jadwigi i Jagiełły 3) charakteryzuje osobę Polski i skutki zawarcia unii o rozwój nauki i sztuki rozrywki i zabawy Polski i Litwy 3. Unia w Krewie – początek rządów Jadwigi i wymienia jej wymienia nazwę polsko-litewskiej w Krewie w Polsce wyjaśnia, jaki wpływ na początek dynastii dynastii Jagiellonów zasługi dla kultury polskiej. dynastii, której początek Jagiellonów. pojęcia: unia 4. Panowanie Jadwigi personalna, rada i Jagiełły. królewska, dał Władysław Jagiełło wyjaśnia, dlaczego wyjaśnia, kim byli wybór męża dla Jadwigi trubadurzy miało możnowładztwo na podstawie tekstu małopolskie możnowładztwo Środki dydaktyczne: ● podręcznik ● zeszyt ćwiczeń 24. Wojna z zakonem konflikty polsko- 17. Jadwiga i Jagiełło. Uczeń: na podstawie ilustracji AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 27 wymienia przyczyny wyjaśnia, dlaczego omawia skutki bitwy pod wskazuje na mapie Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne krzyżackim Odniesienia do podstawy programowej Zagadnienia, materiał nauczania krzyżackie Malbork stolicą Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: 4) opowiada o przyczynach opisuje wygląd zamku i skutkach bitwy pod w Malborku Grunwaldem. wskazuje na mapie Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: i skutki wojny z zakonem państwo krzyżackie było Grunwaldem z punktu miejscowości, w których krzyżackim zagrożeniem dla Polski widzenia Krzyżaków, do dzisiaj zachowały się Polaków i Litwinów krzyżackie zamki 1. Najazdy Krzyżaków. państwa krzyżackiego wyjaśnia, dlaczego i Litwy 2. Przygotowania do bitwy. wojna polsko-krzyżacka Pomorze Gdańskie zamek w Malborku był omawia kolejne etapy samodzielnie 3. Wielka bitwa pod bitwa pod Grunwaldem podaje datę bitwy pod trudny do zdobycia wojny z zakonem interpretuje teksty Grunwaldem. pojęcia: wielki mistrz, Grunwaldem i wie, czyim wymienia wojska krzyżackim źródłowe autorstwa Jana 4. Skutki bitwy – wyprawa wielki książę, rycerstwo zwycięstwem się walczące po stronie przedstawia przebieg Długosza zakończyła polsko-litewskiej i po oblężenia Malborka i jego stronie krzyżackiej skutki pod Malbork. Środki dydaktyczne: na podstawie ilustracji ● podręcznik opisuje wygląd rycerzy ● zeszyt ćwiczeń średniowiecznych POWTÓRZENIE 20. Następcy Bolesława wie, który władca podaje przyczyny wymienia synów przedstawia okoliczności MATERIAŁU I SRAWDZIAN Chrobrego. podzielił państwo polskie podziału Polski na dzielnice dzielnica senioralna Bolesława Krzywoustego założenia zakonu WIADOMOŚCI – 21. Kazimierz Wielki – na dzielnice opisuje ekspansję podaje skutki pozytywne i wskazuje na mapie krzyżackiego O WŁADCACH budowniczy miast umieszcza na osi czasu Krzyżaków na Pomorzu i negatywne sprowadzenia dzielnice, którymi rządzili na podstawie mapy rok 1138 i Kujawach jw. wyjaśnia, czym była Krzyżaków do Polski omawia skutki rozbicia w podręczniku wymienia 22. Akademia w Krakowie. wyjaśnia pojęcie dynastii wymienia dzielnice wie, które tereny stały dzielnicowego ziemie przyłączone do Środki dydaktyczne: 23. Jadwiga i Jagiełło – wskazuje na mapie zjednoczone przez się łupem Tatarów w XIII szczegółowo omawia Polski przez Kazimierza ● podręcznik unia dwóch narodów. państwo zakonu Władysława Łokietka wieku okoliczności sprowadzenia Wielkiego ● zeszyt ćwiczeń 24. Wojna z zakonem krzyżackiego podaje lata panowania omawia rozwój Krzyżaków do Polski porównuje ● mapa krzyżackim. podaje datę koronacji Kazimierza Wielkiego gospodarczy ziem polskich uzasadnia stwierdzenie, funkcjonowanie Władysława Łokietka wyjaśnia pojęcie w czasach rozbicia że Kazimierz Wielki „zastał uniwersytetów wymienia władcę, który przywileju dzielnicowego Polskę drewnianą, w średniowieczu ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKI. i zamków. AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 28 Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: zjednoczył państwo polskie wymienia państwa, wyjaśnia, dlaczego a zostawił murowaną” i w czasach współczesnych wskazuje na mapie Kazimierz Wielki wolał wyjaśnia, jakie znaczenie na podstawie tekstu Wielkopolskę i Małopolskę podpisał pokój prowadzić działania dla państwa polskiego źródłowego wymienia wskazuje na osi wyjaśnia, dlaczego król dyplomatyczne niż zbrojne miała kodyfikacja prawa cechy charakteru chronologicznej wiek XIV Kazimierz otrzymał opisuje, jak zmienił się i wybicie wspólnej dla Władysława Jagiełły wskazuje na mapie przydomek Wielki Kraków w czasach całego kraju monety na podstawie ilustracji państwo polskie za czasów podaje datę założenia Kazimierza Wielkiego opisuje znaczenie omawia wygląd herbu Kazimierza Wielkiego Akademii Krakowskiej wymienia gości panowania Kazimierza Polski i Litwy wyjaśnia pojęcie wymienia władców, Kazimierza Wielkiego na Wielkiego i Akademii wskazuje na mapie dyplomaty którzy odnowili uczcie u Wierzynka Krakowskiej dla rozwoju miejscowości, w których wyjaśnia, kogo gościł i unowocześnili Akademię wyjaśnia, dlaczego polskiej nauki i sztuki do dzisiaj zachowały się Wierzynek Krakowską Kazimierz Wielki założył wyjaśnia, dlaczego krzyżackie zamki wymienia władcę, który wyjaśnia pojęcia: Akademię Krakowską Akademia Krakowska samodzielnie założył Akademię bakałarz, bursa, kolegium, wymienia przedmioty nazywana jest dziś interpretuje teksty Krakowską rektor wykładane w Akademii Uniwersytetem źródłowe autorstwa Jana wyjaśnia pojęcia: wymienia nazwę Krakowskiej Jagiellońskim Długosza uniwersytet, żak najstarszego budynku opisuje życie codzienne opisuje średniowieczne wymienia Uniwersytetu krakowskiego żaka rozrywki i zabawy najsłynniejszych Jagiellońskiego wyjaśnia, jak były wyjaśnia, jaki wpływ na absolwentów Akademii wyjaśnia, kto mógł prowadzone zajęcia na wybór męża dla Jadwigi Krakowskiej zostać żakiem, a kto uniwersytecie miało możnowładztwo wskazuje na mapie profesorem na omawia rolę, jaką małopolskie Królestwo Polskie, średniowiecznym odgrywał rektor na omawia skutki bitwy pod Królestwo Węgierskie, uniwersytecie z którymi Kazimierz Wilki uniwersytecie Grunwaldem z punktu Wielkie Księstwo Litewskie wyjaśnia pojęcie unii charakteryzuje sytuację widzenia Krzyżaków, wyjaśnia, w jaki sposób Litwy przed zawarciem unii Polaków i Litwinów AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 29 personalnej Historia i społeczeństwo| Historia wokół nas | Klasa 5 Temat lekcji. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Szkoła podstawowa 4–6 Wymagania na ocenę dopuszczającą. Uczeń: Wymagania na ocenę dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: Jagiełło został królem podaje datę 1385 roku z Polską Polski i wie, co się wtedy wyjaśnia, w jaki sposób wymienia nazwę wydarzyło król Władysław Jagiełło dynastii, której początek wymienia przyczyny i królowa Jadwiga dbali dał Władysław Jagiełło i skutki zawarcia unii o rozwój nauki i sztuki na podstawie ilustracji polsko-litewskiej w Krewie w Polsce opisuje wygląd zamku wyjaśnia, kim byli wyjaśnia, dlaczego w Malborku trubadurzy państwo krzyżackie było wskazuje na mapie wymienia przyczyny zagrożeniem dla Polski Pomorze Gdańskie i skutki wojny z zakonem i Litwy podaje datę bitwy pod krzyżackim omawia kolejne etapy Grunwaldem i wie, czyim wyjaśnia, dlaczego wojny z zakonem zwycięstwem się zamek w Malborku był krzyżackim zakończyła trudny do zdobycia przedstawia przebieg wymienia wojska oblężenia Malborka i jego walczące po stronie skutki polsko-litewskiej i po stronie krzyżackiej na podstawie ilustracji opisuje wygląd rycerzy średniowiecznych AUTOR:Marianna Gwardys-Bartmańska 30 Wymagania na ocenę bardzo dobrą. Uczeń: Wymagania na ocenę celującą. Uczeń: