Instytut Psychiatrii i Neurologii Pracownia Neuroimmunologii II

Instytut Psychiatrii i Neurologii
Pracownia Neuroimmunologii II Kliniki Neurologii
ul. Sobieskiego 9 (budynek H, domofon: 6); 02-957 Warszawa
tel.: 022 4582 804; tel./fax: 022 4582 593
PROCEDURA POBIERANIA, PRZYGOTOWANIA I PRZECHOWYWANIA MATERIAŁU DO BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH
1.
Materiałem do badań immunologicznych w Pracowni Neuroimmunologii II Kliniki
Neurologii IPiN jest:
- krew obwodowa pobrana na skrzep: ok. 3-10 ml lub surowica: 2 ml (badania w
kierunku obecności przeciwciał przeciwneuronalnych oraz przeciwciał przeciw
gangliozydom w surowicy oraz w kierunku obecności „prążków oligoklonalnych w
płynie mózgowo-rdzeniowym)
zaetykietować zgodnie z instrukcją zawartą w Formularzu Zlecenia Badań.
Płyn mózgowo-rdzeniowy należy pobrać do sterylnej probówki, którą
następnie należy szczelnie zamknąć tak, aby zabezpieczyć płyn przed
wysychaniem czy wylaniem podczas transportu.
8.
Jeśli nie przewiduje się natychmiastowego przesłania próbek surowicy lub
płynu mózgowo-rdzeniowego do laboratorium, należy je przechowywać
w temperaturze pokojowej (do 24 godzin) lub w lodówce (4-8oC) – przez
okres do 5 dni. Jeśli przewidywany jest dłuższy czas przechowywania:
surowicę należy zamrozić natychmiast po odseparowaniu w temperaturze
poniżej -20oC (do przechowywania surowicy w takich warunkach stosuje się
probówki z tworzyw sztucznych); płyn mózgowo-rdzeniowy należy w takiej
sytuacji jak najszybciej po pobraniu zamrozić w temperaturze poniżej -70oC
(w specjalnej probówce, która nie zmienia właściwości pod wpływem niskich
temperatur, tzw. cryovial).
9.
Sprzęt i wyroby medyczne stosowane przy pobieraniu krwi/ płynu mózgowordzeniowego należy poddać utylizacji zgodnie z procedurą określoną przez
Instytucję zlecającą wykonanie badań.
- dodatkowo płyn mózgowo-rdzeniowy: 2 ml (badanie w kierunku obecności
„prążków oligoklonalnych w płynie mózgowo-rdzeniowym)
2.
Krew do badań nie musi być pobrana na czczo, godzina pobrania materiału nie ma
wpływu na wynik badań.
3.
Krew pobieraną do badań należy traktować jako materiał zakaźny.
4.
Osoba pobierająca krew przy każdym chorym powinna stosować nową parę
rękawiczek jednorazowego użytku.
5.
Przed pobraniem krwi osoba pobierająca powinna zidentyfikować tożsamość
pacjenta, od którego zostanie pobrany materiał do badań.
6.
Krew do badań powinna być pobrana w sposób jałowy.
7.
Krew „na skrzep” należy pobrać do jałowej probówki o pojemności 7.5 ml
(bez/ lub z aktywatorem wykrzepiania). W celu uzyskania surowicy pobraną próbkę
krwi należy pozostawić w temperaturze pokojowej przez 15-30 minut do czasu
powstania skrzepu, a następnie odwirować przez 10 minut przy sile nie
przekraczającej 1500 x g (1200-1700 obr./min.). Następnie surowicę należy
oddzielić od skrzepu przenosząc ją przy pomocy pipety Pasteura lub pipety
automatycznej z odpowiednią końcówką, do czystej probówki typu Eppendorf, którą
należy szczelnie zamknąć (UWAGA: nie należy zamykać probówek z surowicą
korkami z waty czy ligniny, gdyż takie postępowanie nie zabezpiecza próbki przed
wysychaniam ani przed wylaniem w czasie transportu). Probówkę należy
10. Osoba pobierająca powinna oznakować probówki z krwią imieniem
i nazwiskiem osoby kierowanej na badania, datą urodzenia oraz datą pobrania
krwi na badania, a następnie sprawdzić zgodność danych umieszczonych na
probówce z danymi na zleceniu badania oraz ze zweryfikowanymi danymi
osoby, od której pobrana została krew na badania.
11. Osoba pobierająca powinna złożyć na zleceniu wykonania badań podpis
potwierdzający pobranie materiału zgodnie z wymaganiami oraz procedurą
pobierania materiału.
1
Instytut Psychiatrii i Neurologii
Pracownia Neuroimmunologii II Kliniki Neurologii
ul. Sobieskiego 9 (budynek H, domofon: 6); 02-957 Warszawa
tel.: 022 4582 804; tel./fax: 022 4582 593
PROCEDURA TRANSPORTU MATERIAŁU DO BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH
1. Do transportu probówki z surowicą/ płynem mózgowo-rdzeniowym należy
zabezpieczyć ligniną, watą lub ręcznikiem papierowym, włożyć w szczelny
woreczek foliowy i umieścić w opakowaniu chroniącym przed zgnieceniem. Tak
zapakowane próbki surowicy/ płynu mózgowo-rdzeniowego należy umieścić
w pudełku styropianowym lub w termosie z umieszczonym wewnątrz
odpowiednim wkładem chłodzącym. Jeśli przesyłane będą próbki zamrożone,
należy użyć wkład przeznaczony do utrzymywania temperatury około -20 - 30oC, który przed użyciem powinien zostać schłodzony we właściwej
temperaturze przez noc. Jeśli będą przesyłane próbki przechowywane w lodówce,
należy użyć wkład chłodzący przeznaczony do utrzymywania temperatury
pomiędzy 2ºC a 8ºC, który przed użyciem należy schłodzić do odpowiedniej
temperatury. Jeśli przed wysłaniem do badań płyn mózgowo-rdzeniowy był
przechowywany w temperaturze poniżej -70oC, należy go transportować w
pojemniku z suchym lodem (do tego pojemnika można w takiej sytuacji włożyć
również surowicę pochodzącą od tego samego pacjenta).
2. Pudełko styropianowe lub termos z materiałem do badań należy dostarczyć do
laboratorium wraz z wypełnionym odpowiednim formularzem zlecenia
wykonania badań.
3. Materiał przeznaczony do badań laboratoryjnych powinien być dostarczany
do laboratorium przez upoważnione do tego osoby.
4. Materiał przeznaczony do badań powinien być dostarczany w zamkniętych
probówkach, w szczelnie zamkniętym opakowaniu zbiorczym, oznaczonym jako
„MATERIAŁ ZAKAŹNY”.
5. Materiał do badań powinien być transportowany tak, aby podczas transportu
nie zmieniły się jego właściwości (tzn. w odpowiednim pojemniku,
umożliwiającym zapewnienie optymalnej temperatury podczas transportu, tak jak
to opisano w Formularzu Zlecenia Badań).
6. Osoba transportująca materiał do badań powinna zostać poinformowana o
możliwości zakażenia w przypadku uszkodzenia pojemnika.
7. W sytuacji skażenia w wypadku uszkodzenia transportowanego materiału należy
przeprowadzić dekontaminację terenu skażonego, według załączonej instrukcji.
DEKONTAMINACJA ROZLANYCH PŁYNÓW ZAKAŹNYCH
Rozlaną potencjalnie zakaźną zawartość pojemnika, w którym jest transportowana krew do
badań, należy jak najszybciej zdezynfekować, uprzątnąć, zmyć zabrudzony obszar
ponownie środkiem dezynfekcyjnym lub detergentem i wysuszyć. Podczas wykonywania
tych czynności należy stosować środki ochronne w postaci gumowych / jednorazowych
rękawic i plastikowego fartucha.
Wyposażenie konieczne do usuwania rozlanych płynów powinno być dostępne w każdym
wózku/ samochodzie transportowym.
Skład zestawu:
 rękawice gospodarcze
 fartuch plastikowy
 preparat dezynfekcyjny – roztwór podchlorynu ( 10 000 ppm czynnego Cl 2)
i /lub granulki NaDCC.
 ręczniki papierowe lub lignina
 szufelka
 worek na odpady kliniczne
Plamy i małe zacieki krwi można wytrzeć używając papierowego ręcznika oraz roztworu
podchlorynu (10 000 ppm czynnego Cl2). Po wykonaniu czynności użyte papierowe
ręczniki należy wyrzucić do czerwonych plastikowych worków. Natychmiast po zdjęciu
rękawic należy umyć i zdezynfekować ręce.
Obficie rozlany płyn do 30 ml, należy posypać granulkami NaDCC tak, aby płyn został
wchłonięty. Jeśli płynu jest dużo ( ponad 30 ml), należy pokryć go papierowymi
ręcznikami, tak aby wchłonęły one cały płyn, i ostrożnie polać świeżo przygotowanym
roztworem podchlorynu (10 000 ppm czynnego Cl2); pozostawić na 15 minut. W zależności
od stosowanej metody - zebrać granulki z zaabsorbowanym płynem lub brudne ręczniki;
wyrzucić do czerwonego plastikowego worka (utylizacja).
Skażoną powierzchnię należy przetrzeć świeżym roztworem podchlorynu
(10 000 ppm czynnego Cl2) i spłukać czystą wodą. Natychmiast umyć, zdezynfekować
i wysuszyć ręce.
2
Instytut Psychiatrii i Neurologii
Pracownia Neuroimmunologii II Kliniki Neurologii
ul. Sobieskiego 9 (budynek H, domofon: 6); 02-957 Warszawa
tel.: 022 4582 804; tel./fax: 022 4582 593
PROCEDURA PRZYJMOWANIA MATERIAŁU DO BADAŃ IMMUNOLOGICZNYCH
Warunkiem przyjęcia materiału biologicznego do zbadania w Laboratorium jest czytelne wypełnienie Zlecenia Wykonania Badań na formularzu opracowanym przez
Laboratorium wraz z wypełnionym i podpisanym formularzem świadomej zgody na wykonanie badań genetycznych. Płatnikiem za badania może być instytucja
zlecająca lub sam pacjent.
Przyjęcie materiału do badań laboratoryjnych w Pracowni Neuroimmunologii
II Kliniki Neurologii IPiN w Warszawie obejmuje wykonanie następujących
czynności:
1. Otwarcie pojemnika z materiałem i sprawdzenie temperatury wewnątrz
pojemnika
2. Ocena przydatności materiału do badań
2. Sprawdzenie prawidłowości wypełnienia Formularza Zlecenia Wykonania Badań
3. Sprawdzenie zgodności danych na Formularzu Zlecenia Wykonania Badań
z oznakowaniem probówki z materiałem
4. Sprawdzenie, czy do Formularza Zlecenia Wykonania Badań dołączoną
podpisany Formularz Zgody na Wykonywanie Badań Genetycznych
UWAGA:
W przypadku stwierdzenia przez pracownika laboratorium niezgodności
z wymaganiami dotyczącymi pobierania lub transportu, lub jakiegokolwiek
innego rodzaju nieprawidłowości powodującej, że materiał nie może być
wykorzystany do badania, pracownik zgłasza to kierownikowi laboratorium lub
osobie przez niego upoważnionej, którzy w razie potwierdzenia niezgodności
mogą zakwalifikować materiał jako niezdatny do badania i odmówić wykonania
badania.
Odmowę wykonania badania odnotowuje się w dokumentacji i zawiadamia się
o tym fakcie zlecniodawcę. Dalsze postępowanie z materiałem laboratorium
uzgadnia ze zleceniodawcą.
5. Wpisanie na Formularza Zlecenia Wykonania Badań daty i godziny przyjęcia
materiału do badań oraz informacji czy materiał został dostarczony
w odpowiednich warunkach
6. Nadanie próbce kolejnego numeru w Księdze Badań Laboratoryjnych i wpisanie
tego numeru na Formularzu.
7. Poświadczenie przyjęcia materiału do badań poprzez złożenie czytelnego podpisu
na Formularzu przez osobę przyjmującą materiał do badań.
3